Econom.s7 b

1. ТӨГС БУС ӨРСӨЛДӨӨНИЙ ЗАХ ЗЭЭЛ
II.Бодлого
1. Хүснэгтэд монополь пүүсийн зардал, орлогын талаарх мэдээ өгөгджээ.
Q VC TC ATC MC P TR MR
0 0 150 200 0
1 110 110 175
2 320 300
3 366 135
4 250 480
5 445 105
6 360 90
а. Хүснэгтийг бөглө. б. Пүүсийн тогтмол зардал ямар байх вэ?
в. P болон Q –н ямар утгад пүүсийн ашиг хамгийн их байх вэ?
г. Үнийн өгөгдсөн хэмжээнд бүтээгдэхүүний эрэлт нь хир зэрэг мэдрэмжтэй байх вэ?
Бодолт:
a. Q - Бүтээгдэхүүний тоо хэмжээ
FC - Тогтмол зардал
VC - Хувьсах зардал
MC – Ахиу зардал
P - Yнэ
ATC – Дундаж нийт зардал
TR – Нийт орлого
MR - Дундаж хувьсах зардал
- Ашиг
Q = 0 , TC = 50 , VC = 0 TC = FC
TC = FC + VC FC = TC – VC = 150 – 0 = 150
TC = FC + VC = 150 + 110 = 260
VC = TC – FC= 320 -150 = 170
……………………………
ATC = = = 260
ATC = = = 85
………………………………………
MC = = = = 110
MC = = = = 60
………………………………………………………..
TR = P Q = 175 1 = 175

2. TR = P Q P = = = 150
………………………………………………………..
MR = = = = 175
MR = = = = 125
…………………………………….
= TR - TC
= 0 - 150 = - 150
= 175 - 260 = -85
……………………………..
а.
Q VC TC ATC MC P TR MR
0 0 150 - - 200 0 - - 150
1 110 260 260 110 175 175 175 - 85
2 170 320 160 60 150 300 125 - 20
3 216 366 122 46 135 405 105 39
4 250 400 100 34 120 480 75 80
5 295 445 89 45 105 525 45 80
6 360 510 85 65 90 540 15 30
б. P = 105 , Q = 5 үед пүүсийн ашиг хамгийн их байна.
в. Үнэ 200 105 болж буурахад эрэлт мэдрэмж сайтай
Үнэ 105 90 болж буурахад эрэлт мэдрэмж муутай
2. Нэгэн монополь пүүсийн эрэлт бөгөөд зардлын функц нь
гэж өгөгдсөн бол пүүс ашгаа хамгийн их байлгахын тулд хичнээн
хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх вэ? Мөн ашгийг тооц.
Бодолт:
Монополь зах зээл дээр үйл ажиллагаа явуулдаг пүүс MR=MC нөхцөлд ашгаа хамгийн их байлгаж
чаддаг. Нийт зардал өгөгдсөн үед ахиу зардлыг олохдоо нийт зардлаас уламжлал авдаг.
TCI
q = MC = ( 3 – 2q + 2q2 )I
q болно.
Одоо ахиу орлогыг олж ашиг хамгийн их байх нөхцлийн томъёонд орлуулна.
a) гэдгээс Үүнийг TR-д орлуулан тооцвол: TR = P*q
болно. Ахиу орлогыг олохдоо TR-c уламжлал авна.
TRI
q = MR = ( 10q - q2 )I
q = 10 – 2q
MR = MC-д орлуулбал
b) Ашгийг тодорхойлохдоо нийт орлогоос нийт зардлыг хасч тооцно.
= TR – TC = ( 10q - q2 ) - ( 3 – 2q + 2q2 )

3. 3. Дараах зурагт монопольт өрсөлдөөнт зах зээл дээр үйл ажиллагаа явуулдаг пүүсийн талаарх
мэдээлэл графикаар өгөв. Өгөгдсөн графикийг ашиглан дараахь асуултанд хариулт өг .
Бодолт:
а. Хамгийн их ашигтай ажиллах үеийн үйлдвэрлэх бараа,үйлчилгээний тоо хэмжээ (20)
б. Ашиг хамгийн их байх үеийн нэгж бүтээгдэхүүнйи үнэ (30)
в. Ашиг хамгийн их байх үеийн дундаж нийт зардал (20)
г. Ашиг хамгийн их байх үеийн нийт зардал (400)
д. Ашиг хамгийн их байх үеийн ахиу зардал (10)
е. Ашиг хамгийн их байх үеийн нийт орлого (600)
ё. Ашиг хамгийн их байх үеийн ахиу орлого ( 10 )
ж. Ашиг хамгийн их байх үеийн нийт ашиг
1) = TR – TC = 600 – 400 = 200
2) = TR – TC = P* Q – ATC* Q = Q*( P- ATC ) =
= 20 * (30 – 20) = 200