TS. BÙI QUANG XUÂN GIÁO DUC VIỆT NAM VỚI CUỘC CÁCH MẠNG 4.0 Cho đến nay thế giới đã trải qua 4 cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) mà người ta gọi là CMCN 1.0 đến 4.0. Như vậy, theo ngôn ngữ CNTT, giữa CMCN 1.0 đến 2.0 sẽ có những phiên bản 1.1; 1.2…Nói cách khác, CMCN là sự phát triển vừa có sự nhảy vọt vừa có sự phát triển tuần tự. Trong cuộc CMCN lần thứ nhất diễn ra từ cuối thế kỷ XVIII với sự ra đời của đầu máy hơi nước, tiếp theo đó là sự phát triển của các ngành công nghiệp cơ khí và bán tự động. Để đáp ứng nhân lực cho những ngành công nghiệp này GD-ĐT thế giới, trong đó có giáo dục kỹ thuật và dạy nghề (TVET) đã có những mở ra những ngành nghề đào đạo kỹ thuật, đồng thời đã chuyển hướng từ đào tạo hàn lâm sang đào tạo theo hướng thực hành để đáp ứng cho nền công nghiệp cơ khí, mặc dù còn ở trình độ thấp.Đến cuộc CMCN 2 từ cuối thế kỷ XIX, với sự phát triển của ngành năng lượng và ứng dụng năng lượng vào sản xuất và đời sống

1. TS. BÙI QUANG XUÂN
VIỆT NAM VÀ CUỘC CÁCH MẠNG
CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ 4

2. TS. BÙI QUANG XUÂN
VIỆT NAM LÀM GÌ ĐỂ KHÔNG LỠ “CON TÀU 4.0”?

3. THÔNG MINH NÊN TỤT HẬU?!
VN - Một dân tộc thông minh
Nhạy bén với thời đại:
1976: “Cách mạng Khoa học kỹ thuật là then chốt”
1996: “Phát triển Kinh tế Tri thức”
2016: “Cách mạng Công nghiệp 4.0”
“Giáo dục đào tạo”, “Khoa học công nghệ” là quốc
sách
“Tụt hậu là nguy cơ lớn nhất”
Thực tế: lỡ nhịp, tụt hậu và tụt hậu xa hơn

4. NỘI DUNG
CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0:
CÁC ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN
CMCN-4.0: TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆT
NAM
CẦN VÀ CÓ THỂ LÀM GÌ

6. NỘI DUNG
I. CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0:
CÁC ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN
II. CMCN-4.0: TÁC ĐỘNG ĐẾN VN
III. CẦN VÀ CÓ THỂ LÀM GÌ

7. 4.0 DỰA TRÊN
NỀN TẢNG
Công nghệ thông tin
Tự động hóa,
Đây là xu
hướng phát triển
của thế giới.

8. 1. NHỮNG ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN
1. CMCN lần thứ nhất (1784): Cơ khí hóa
2. CMCN lần thứ hai (1871-1914): Điện khí
hóa
3. CMCN lần thứ ba (1969): Tự động hóa
4. CMCN lần thứ tư (cuối những năm 2000):
Số hóa

9. CMCN-4.0 LÀ GÌ?
1. KẾT NỐI SỐ mọi lúc, mọi nơi: người - người; người - vật; vật - vật
(the Internet of Things -IoT)
2. TRÍ TUỆ MÁY: Robot tạo ra Robot, tạo ra lực lượng cạnh tranh –
thay thế con người ở mọi cấp độ.
3. THAY ĐỔI NGUYÊN LÝ SẢN XUẤT: Tự động hóa (robot thay thế
con người) và “in” ra sản phẩm.
4. TỐC ĐỘ cực cao và tiến triển cực nhanh (logic “nhảy vọt” thay
logic “tuyến tính”)
5. PHẠM VI tác động bao trùm, toàn diện.
 LÀM THAY ĐỔI CĂN BẢN CÁCH CON NGƯỜI SỐNG,
LÀM VIỆC VÀ QUAN HỆ VỚI NHAU

11. 1. KẾT NỐI SỐ MỌI LÚC, MỌI NƠI: NGƯỜI -
NGƯỜI; NGƯỜI - VẬT; VẬT - VẬT
CÁC BIẾN CỠ NHỎ CÓ THỂ GẮN VÀO CƠ THỂ NGƯỜI

12. 2. TRÍ TUỆ MÁY: Robot tạo ra Robot, tạo ra lực lượng cạnh
tranh – thay thế con người ở mọi cấp độ.

13. 3. THAY ĐỔI NGUYÊN LÝ SẢN XUẤT: TỰ ĐỘNG HÓA
(ROBOT THAY THẾ CON NGƯỜI) VÀ “IN” RA SẢN PHẨM.

14. 3 NHÓM XU THẾ
CÔNG NGHỆ LỚN:
1. Xe tự lái (tự hành// ô tô tự lái, máy
bay không người lái).
2. Công nghệ in 3D (chế tạo “cộng”
>< chế tạo trừ”).
3. Robot cao cấp (robot thông minh,
có trí tuệ, sự phối hợp giữa người
và máy).
4. Vật liệu mới (vật liệu thông minh,
biết tự làm sạch, tự phục hồi, vô
định hình).
NHÓM VẬT LÝ
Đồ vật thông minh

15. 3 NHÓM XU THẾ
CÔNG NGHỆ LỚN:
Hoàn thành giải trình bộ gen,
kích hoạt hay chỉnh sửa gen.
Sau10 năm sẽ hoàn thành Dự
án Hệ gen người, cho phép giải
mã một gen trong vài giờ với chi
phí dưới 1.000 USD, thử nghiệm
cách thức mà các biến dị gen
gây ra các bệnh lý đặc thù.
Sinh học tổng hợp là bước tiếp
theo, tạo khả năng tùy biến cơ
thể bằng cách sửa lại DNA.
NHÓM SINH HỌC

16. 3 NHÓM XU THẾ
CÔNG NGHỆ LỚN
NHÓM KỸ THUẬT SỐ
Cảm biến và các
giải pháp kết nối
thế giới thực vào
mạng không gian
ảo đang phát triển
với tốc độ đáng
kinh ngạc.HỆ THỐNG ĐỐI THOẠI

17. KẾT HỢP GIỮA HỆ THỐNG THỰC VỚI HỆ
THỐNG ẢO
Vạn vật kết nối
Internet (IoT) và
các hệ thống kết
nối Internet
Đặc trưng 1

18. QUI MÔ VÀ TỐC ĐỘ
CHƯA TỪNG CÓ
TRONG LỊCH SỬ
NHÂN LOẠI
1. Qui mô: đột phá công
nghệ đồng thời diễn ra trong
nhiều lĩnh vực tương tác
thúc đẩy lẫn nhau
 Công nghệ nano
 Trí tuệ nhân tạo, người
máy
 Internet kết nối vạn vật
 Công nghệ in 3 chiều
(3D), công nghệ sinh
học, KH vật liệu
 Xe tự lái, lưu trữ năng
lượng
Đặc trưng 2

19. QUI MÔ VÀ TỐC ĐỘ
CHƯA TỪNG CÓ
TRONG LỊCH SỬ
NHÂN LOẠI
2.TỐC ĐỘ: Tốc độ phát
triển của CM 4.0 là theo
cấp số nhân
Để đạt 50 triệu người
sử dụng:
 Điện thoại: 75 năm,
 Radio: 38 năm,
 TV: 13 năm,
 Internet: 4 năm,
 Facebook: 3,5 năm
Đặc trưng 2

20. ROBOT SẼ CẠNH TRANH VIỆC LÀM VỚI
NGƯỜI LAO ĐỘNG

21.  Các nền kinh tế “thâm dụng công nghệ” sẽ
hưởng lợi:
 Mỹ - khôi phục vị thế hàng đầu
 Các nước Đông Bắc Á (NB, Hàn Quốc, Đài Loan,
TQ) cũng tham gia mạnh mẽ, đặc biệt là trong
lĩnh vực CN chế tạo.
 Đức và một số nước châu Âu cũng tham gia
mạnh mẽ
CMCN-4.0 ĐANG VẼ LẠI BẢN
ĐỒ KTTG

22. 22
CMCN-4.0
CÓ THỂ LÀM
CHẬM LẠI,
THẬM CHÍ
ĐỔI HƯỚNG
CHUYỂN
DỊCH CÁC
TRUNG TÂM
TRỌNG LỰC
KINH TẾ
TOÀN CẦU
(TÂYĐÔNG
, BẮCNAM) Nguồn: Viện nghiên cứu toàn cầu McKinsey. “Thế giới đô thị:
Các thành phố và sự lớn mạnh của tầng lớp tiêu thụ”. 2012

23. SINGAPORE LẠI CÓ MỘT NỀN KINH TẾ PHÁT TRIỂN
VƯỢT BẬC VÀ ĐƯỢC XEM LÀ CON RỒNG CHÂU Á
QUỐC GIA THÔNG MINH & CUỘC CÁCH MẠNG 4.0

25. CHIẾN THẮNG CỦA TƯƠNG LAI LÀ AI?
Là những ai có khả năng thay đổi các tổ
chức của mình thành cái gì đó giống chiếc xe
jeep, tức chiếc xe nhiều cầu, chạy mọi địa hình,
chắc chắn, hiệu quả và dễ điều khiển
“Lối nghĩ xé rào” đang thịnh hành [Alvin và Heidi
Toffler]
“Nếu bạn không thay đổi, bạn sẽ chết”

26. CHIẾN THẮNG CỦA TƯƠNG
LAI LÀ AI?
Là người đứng phía trước đường
cong thay đổi, không ngừng xem xét lại
ngành nghề của mình, tạo ra những
thị trường mới, khai phá con đường
mới, sáng tạo lại các quy tắc cạnh
tranh, thách thức với hiện trạng

27. TẠO RA NHỮNG LỢI THẾ CỦA NGÀY
MAI.
 Có chiến lược rõ ràng, đó là một nhu
cầu thúc bách khi chúng ta bước vào thế kỷ
XXI.
 Bởi vì nếu người ta không có một viễn
cảnh rõ ràng về việc làm thề nào để trở nên
hoàn toàn đổi mới và độc đáo, đáp ứng
được yêu cầu của các đối tượng khách hàng
khác nhau một cách hơn hẳn so với các đối
thủ cạnh tranh, thì họ sẽ bị nuốt sống bởiTư duy lại tương lai – Michael Porter

28. SUY NGHĨ VỀ TƯƠNG LAI NHƯ THẾ
NÀO?
Nếu bạn nghĩ rằng bạn đã tốt rồi, thì
bạn sẽ chết.
Thành công trong quá khứ chẳng có
quan hệ gì đến thành công trong
tương lai…
Công thức cho sự thành công của
ngày hôm qua hầu như chắc chắn sẽ
là công thức cho sự thất bại của ngày

29. CMCN-4.0: THÁCH
THỨC VÀ CƠ HỘI
VIỆC LÀM
1. Công nhân nhà máy –
44%
2. Nhân viên thu ngân –
40%
3. Tài xế taxi – 20%
4. Nhân viên chăm sóc
khách hàng – 18%
5. Phi công – 16%
5 CÔNG VIỆC ĐỨNG TRƯỚC NGUY CƠ NHẤT

30. 5 CÔNG VIỆC KHÓ
BỊ MẤT VÀO TAY
ROBOT NHẤT
1. Bác sĩ/y tá – 3%
2. Luật sư – 4%
3. Nhà báo – 5%
4. Nhà nghiên cứu –
6%
5. Nông dân – 11%

31. CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0
CÁCH TIẾP CẬN ĐỘC ĐÁO VIỆT NAM

32. 1. 4.0 là cuộc cách mạng của
toàn dân.
2. 4.0 là cuộc cách mạng về
phát hiện vấn đề và nhu
cầu.
3. 4.0 là cuộc cách mạng của
các siêu nhỏ.
4. Việt Nam muốn đón nhận
thì phải đi trước.

33. ĐÚC KẾT ? 1.Quyết tâm “Lên tàu 4.0”
sớm tạo lợi thế cạnh tranh
mới và tạo vị thế mới.
2.Đào tạo kỹ năng và chứng
chỉ 4.0 cần đi trước một
bước.
3.Lợi thế người đi sau
(không vướng bận thành
công trong quá khứ, có thể
đi nhanh vượt lên trước).

34. BÀI HỌC ? 1.VN là thị trường lớn,
có thể tạo sản phẩm
số tầm toàn cầu
(Thành phố thông
minh…).
2.Yêu toán, học nhanh,
thích làm khác người
là lợi thế lớn của kỹ
sư VN

35. VIỆT NAM CẦN LÀM GÌ?
1. Xây dựng chiến lược chuyển đổi số
2. Quản trị thông minh (Thể chế hiện đại, chính quyền hiệu
quả, công khai, minh bạch)
3. Xây dựng hạ tầng kết nối số và an ninh mạng
4. Tạo nguồn nhân lực số
5. Xây dựng Công nghiệp Công nghệ số; Nông nghiệp thông
minh; Du lịch thông minh,…
6. Xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp
7. Xây dựng đô thị thông minh

36. 1. XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ
VIỆT NAM CẦN LÀM GÌ?

37. 2. QUẢN TRỊ THÔNG MINH (THỂ CHẾ HIỆN ĐẠI, CHÍNH QUYỀN
HIỆU QUẢ, CÔNG KHAI, MINH BẠCH)
VIỆT NAM CẦN LÀM GÌ?

38. 3. XÂY
DỰNG HẠ
TẦNG KẾT
NỐI SỐ VÀ
AN NINH
MẠNG
VIỆT NAM CẦN LÀM GÌ?

39. 4. TẠO
NGUỒN
NHÂN
LỰC SỐ

40. 5. XÂY DỰNG CÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ SỐ;
NÔNG NGHIỆP THÔNG MINH; DU LỊCH THÔNG
MINH,…
Lâm Đồng xây mô hình du lịch nông nghiệp
VIỆT NAM CẦN LÀM GÌ?

41. 6. XÂY DỰNG HỆ SINH
THÁI ĐỔI MỚI SÁNG
TẠO VÀ KHỞI NGHIỆP
Start-up có thể được hiểu
là bạn có ý định tự mình
có một công việc kinh
doanh riêng, bạn muốn tự
mình làm và quản lý tự
kiếm thu nhập cho mình.
VIỆT NAM CẦN LÀM GÌ?

42. ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI
CẦN CHUYỂN BIẾN NHƯ THẾ NÀO?

43. NGÀNH GIÁO DỤC “ĐÓN
ĐẦU” CUỘC CÁCH MẠNG
4.0 RA SAO?
 Cách mạng 4.0 là cuộc cách mạng dựa
trên nền tảng công nghệ thông tin.
 Đây là xu hướng phát triển của thế
giới.
 Hiện nay có 4 yếu tố để hội nhập, tiếp
thu nhanh những xu hướng cách mạng
4.0 gồm Bộ GD-ĐT, trường đại học, thị
trường, sinh viên, cả 4 yếu tố này phải có
trách nhiệm trọn vẹn với nhau.
 Trách nhiệm của các Trường Đại học
là chỉ đạo, tìm hiểu, tham mưu trong
phạm vi quyền hạn để xây dựng đề án
khởi nghiệp cho sinh viên theo hướng
cách mạng 4.0 đặt ra.

44. CÁC TRƯỜNG,
NGÀNH ĐI THEO
HƯỚNG CÔNG NGHỆ
Các trường, ngành
đi theo hướng công
nghệ, đặc biệt là
những trường ngành
đầu tư khoa học, kinh
tế, kế toán, điện tử
viễn thông, chế tạo
máy.

45. VAI TRÒ GIÁO VIÊN TRONG
THẾ KỈ XXI TRỞ NÊN PHỨC TẠP
Ở MỘT THẾ GIỚI THAY ĐỔI
NHANH CHÓNG, NƠI MÀ TRI
THỨC HẦU NHƯ VÔ TẬN.
Các trường phải quy hoạch lại
ngành nghề, xây dựng chương trình
chuẩn, nghiên cứu rõ xu hướng
phát triển nhiều ngành nghề mới,
quy hoạch lại các ngành nghề trên
nền tảng công nghệ thông tin.
Có một số ngành mới sẽ ra đời và
một số ngành sẽ chết đi.
Các trường đừng quá nhấn mạnh,
bội chứng 4.0.
Làm gì có trường đại học nào 4.0.

46. / 10 
ĐÀO
TẠO
GẮN
LIỀN
THỰC
HÀNH
ĐẠI HỌC CẦN LÀM GÌ?

47. ĐẠI
HỌC
CẦN
LÀM
GÌ?

48. ĐỔI MỚI MẠNH MẼ DẠY & HỌC THEO
HƯỚNG KHCN
ĐẠI HỌC CẦN LÀM GÌ?

49. “Một cách tiếp cận độc
đáo, khác biệt và khả thi
sẽ giúp các trường tận
dụng cơ hội CMCN 4.0
bứt phá phát triển.”

50. ĐẠI
HỌC
CẦN
LÀM
GÌ?

51. ĐIỀU KIỆN “CẦN” ĐỂ BẮT KỊP CMCN
4.0?
1.Quản trị nhà trường:
a. Trách nhiệm cá nhân người đứng đầu;
b. Tính chuyên nghiêp;
c. Lựa chọn ưu tiên và tập trung nguồn
lực;
d. Chấp nhận thách thức & quản trị rủi ro
ĐẠI HỌC CẦN LÀM GÌ?

52. 2. ĐỔI MỚI SÁNG TẠO:
a.Thể chế khuyến khích /
thúc đẩy sáng tạo;
b.Hệ thống sáng tạo lấy sv
làm trung tâm & DN là đích
đến
ĐẠI HỌC CẦN LÀM GÌ?

53. Phương pháp đào tạo cần thay đổi căn bản trên
cơ sở lấy người học làm trung tâm và ứng dụng
CNTT trong thiết kế bài giảng;
ĐỔI MỚI
ĐẠI HỌC CẦN LÀM GÌ?

54. ĐIỀU KIỆN “CẦN” ĐỂ BẮT KỊP CMCN
4.0?
3. Nguồn nhân lực:
a. Hệ thống giáo dục đào tạo kỹ năng mới;
b. Nguồn nhân lực số
4. Kết cấu hạ tầng:
a. Nền tảng hạ tầng kết nối;
b. An ninh mạng
ĐẠI HỌC CẦN LÀM GÌ?

55. CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 ĐÒI HỎI
XÁC ĐỊNH LẠI VAI TRÒ CỦA NGƯỜI THẦY

56. THÁCH THỨC TO LỚN
CHUYỂN TỪ HỌC TRUYỀN
THỐNG SANG ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP HỌC.
Từ địa vị người
dạy sang người
thiết kế, cố vấn,
huấn luyện và tạo
ra môi trường
học tập.

57. HỌC TẬP THEO LỐI TRUY VẤN, NĂNG ĐỘNG.

58. TĂNG CƯỜNG TÍNH SÁNG TẠO, ÓC TÒ MÒ

59. DUY TRÌ MỐI QUAN HỆ VỚI SINH
VIÊN, PHỤ HUYNH

60. Nếu đi đúng hướng và bắt
đúng nhịp, CMCN-4.0 sẽ tạo
cơ hội để các trường rút
ngắn khoảng cách phát
triển, ngược lại giáo dục sẽ
bị tụt lại xa hơn

61. VAI
TRÒ
NGƯỜI
THẦY
Máy móc có thể thay thế những môn khoa học.
Nhưng việc trò chuyện, truyền cảm hứng hay chia sẻ kinh
nghiệm chỉ có giáo viên mới có thể làm được.

62. GIÁO DỤC SẼ RA SAO KHI ROBOT XUẤT HIỆN
CÙNG TRÍ TUỆ NHÂN TẠO?
Không đơn thuần giảng dạy kiến
thức, mà hình thành nhân cách
GIÁO VIÊN

63. GIẢNG VIÊN THỜI
CM 4.0 Chúng ta bám sát xu
hướng phát triển của thế
giới, các thầy cô phải
xem cuộc cách mạng này
như một cơ hội, nắm bắt
không quá gấp gáp mà
phải chắc chắn và trên
thế giới cũng đã tiếp cận
với xu hướng này”

64. GIẢNG VIÊN THỜI
CM 4.0 Giáo viên phải có năng lực thực
hành hơn là bằng cấp.
Một thạc sĩ có thực hành tốt đào tạo
ra những sinh viên nghề vững chắc sẽ
tốt hơn một tiến sĩ mà không có thực
hành.
Một trường đại học không chỉ có
màu hồng và sẽ có những khoảng tối.
Trong quá trình phát triển sẽ có
những vi phạm, nhưng cần chấp nhận
thách thức.
Trong quá trình đổi mới không phải
ai cũng hài lòng và đó là thách thức
người đứng đầu”

65. “CÓ KHÁT VỌNG VÀ NIỀM TIN, DÁM
CHẤP NHẬN THÁCH THỨC, NẮM CHẮC
CƠ HỘI,
SẼ THÀNH CÔNG TRONG
CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0”
65
GD VN