saving and expenditure

1. ‫انداز‬‌‫س‬‫پ‬
581398‫مرداد‬ 5‫شنبه‬ 324‫شماره‬
‫بازارها‬
‫مصرف‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫مخمصه‬
‫‌گوید‬‫ی‬‫م‬‫اقتصادی‬‫رشد‬‫بر‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫کمبود‬‫اثر‬‫از‬‫‌تبریزی‬‫ه‬‫عبد‬‫حسین‬
ÁÁ‫چه‬‫اقتصادی‬‫رشد‬‫و‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫ســرمای‬‫تعیین‬‫در‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫با‬ ‫اقتصادی‬ ‫رشد‬ ‫و‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫نرخ‬ ‫بین‬ ‫دارد؟‬ ‫جایگاهی‬ ‫و‬ ‫نقش‬
‫است؟‬‫برقرار‬‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬‫چه‬‫تورم‬‫نرخ‬‫و‬‫سود‬‫نرخ‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫بحث‬‫پیرامون‬‫مصاحبه‬‫این‬‫محور‬‫‌فرمایید‬‫ی‬‫م‬‫چون‬
‫اینکه‬‫علت‬.‫دهم‬‫توضیح‬‫را‬‫مفهوم‬‫این‬‫کمی‬‫دهید‬‫اجازه‬،‫است‬
‫اقتصاددانان‬‫توسط‬‫مختلفی‬‫اشکال‬‫به‬،‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫مردم‬
‫و‬ ‫مصرف‬ ‫هم‬ ‫درآمدشان‬ ‫محل‬ ‫از‬ ‫افراد‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫توضیح‬
‫خارج‬ ‫یا‬ ‫اقتصاد‬ ‫داخل‬ ‫در‬ ‫‌هایی‬‫ت‬‫شرک‬ ‫و‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫هم‬
‫‌نشــده‬‫ف‬‫مصر‬ ‫درآمدهای‬ ‫که‬ ‫دارند‬ ‫وجود‬ )‫اقتصادی‬ ‫(عامالن‬
‫و‬ ‫‌گیرند‬‫ی‬‫م‬ ‫وام‬ ‫از‬ ‫غیــر‬ ‫شــکلی‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫‌گیرند‬‫ی‬‫م‬ ‫وام‬ ‫را‬ ‫دیگران‬
‫جاری‬‫مصرف‬‫بین‬‫انتخاب‬‫منظورمان‬،‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫‌گوییم‬‫ی‬‫م‬‫وقتی‬.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫کنیم‬‫مصرف‬‫را‬‫خدمات‬‫و‬‫کاالها‬‫کنیم‬‫انتخاب‬‫امروز‬‫یعنی‬‫است؛‬‫خدمات‬‫و‬‫کاالها‬‫آتی‬‫یا‬
‫آینده‬‫در‬‫بتوانند‬‫اینکه‬‫برای‬‫افراد‬.‫بگذاریم‬‫آینده‬‫برای‬‫را‬‫خدمات‬‫و‬‫کاالها‬‫مصرف‬‫اینکه‬‫یا‬
‫در‬‫مهم‬‫عامل‬‫یعنی‬.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫را‬‫خودشان‬‫درآمد‬‫از‬‫بخشی‬،‫کنند‬‫مصرف‬‫بیشتر‬
‫عالقه‬‫از‬‫است‬‫عبارت‬‫که‬‫‌گردد‬‫ی‬‫برم‬‫زمانی‬‫رجحان‬‫نهایی‬‫نرخ‬‫به‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫تصمیم‬‫اخذ‬
‫برحسب‬‫افراد‬‫بزند؛‬‫تاخت‬‫آینده‬‫بیشتر‬‫مصرف‬‫با‬‫را‬‫امروز‬‫مصرف‬‫از‬‫بخشی‬‫اینکه‬‫به‬‫فرد‬
‫‌ای‬‫ی‬‫زمان‬ ‫رجحان‬ ‫نرخ‬ ‫بعضی‬ .‫دارند‬ ‫تفاوت‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫البته‬ ،‫‌اند‬‫ل‬‫قائ‬ ‫زمان‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫رجحانی‬
‫‌نظر‬‫ف‬‫صر‬‫بیشتر‬‫آینده‬‫مصرف‬‫درصد‬10‫امید‬‫به‬‫امروز‬‫مصرف‬‫از‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫باعث‬‫که‬‫دارند‬
‫مطمئن‬‫که‬‫بگذرند‬‫امروز‬‫مصرف‬‫از‬‫زمانی‬‫است‬‫ممکن‬‫دیگر‬‫‌ای‬‫ه‬‫عد‬‫که‬‫حالی‬‫در‬،‫کنند‬
.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫پیدا‬‫افزایش‬‫درصد‬20‫‌شان‬‫ه‬‫آیند‬‫مصرف‬‫باشند‬
‫جاری‬‫درآمد‬‫کسی‬‫اگر‬‫است؛‬‫درآمد‬،‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫تصمیم‬‫در‬‫مهم‬‫عامل‬‫حال‬‫هر‬‫به‬‫اما‬
‫درآمد‬‫که‬‫افرادی‬‫بین‬‫حال‬‫عین‬‫در‬.‫بکند‬‫بیشتری‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬ً‫ا‬‫طبع‬،‫دارد‬‫بیشتری‬
‫که‬‫دیگری‬‫متغیر‬.‫باشد‬‫داشته‬‫وجود‬‫متفاوتی‬‫زمانی‬‫رجحان‬‫است‬‫ممکن‬،‫دارند‬‫یکسانی‬
‫‌اندازکننده‬‫س‬‫پ‬‫که‬‫سودی‬‫نرخ‬‫یعنی‬،‫است‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫پاداش‬،‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬‫تاثیر‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫بر‬
‫‌اندازکنندگان‬‫س‬‫پ‬ ‫وجوه‬ ‫که‬ ‫کسی‬ .‫‌آورد‬‫ی‬‫م‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫‌نشده‬‫ف‬‫مصر‬ ‫درآمد‬ ‫محل‬ ‫از‬
‫به‬،‫پول‬‫این‬‫قبال‬‫در‬،‫سهام‬‫شکل‬‫به‬‫یا‬‫تســهیالت‬‫شــکل‬‫به‬‫حال‬،‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫دریافت‬‫را‬
‫بیشتر‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫تمایل‬،‫باشد‬‫باالتر‬‫پاداش‬‫این‬‫هرچه‬.‫‌پردازد‬‫ی‬‫م‬‫پاداش‬‫‌اندازکننده‬‫س‬‫پ‬
‫نظریه‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬ ‫سطح‬ ‫تعیین‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫قدیمی‬ ‫نظریه‬ ‫دو‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫سطح‬،‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫تمایل‬‫دالیل‬‫فیشر‬‫نظر‬‫از‬.‫کینز‬‫نقدینگی‬‫رجحان‬‫نظریه‬‫و‬‫فیشــر‬
‫مصرف‬ ‫از‬ ‫کردن‬ ‫‌نظر‬‫ف‬‫صر‬ ‫یعنی‬ ‫اســت؛‬ ‫زمانی‬ ‫رجحان‬ ‫نهایی‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬ ،‫درآمد‬
‫معامالت‬‫در‬‫پول‬‫یا‬‫نقدی‬‫وجوه‬‫نقش‬‫بر‬‫کینز‬‫نظریه‬.‫آتی‬‫بیشتر‬‫مصرف‬‫امید‬‫به‬‫جاری‬
‫بیانگر‬‫پول‬‫برای‬‫تقاضا‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫تعیین‬‫پول‬‫بازار‬‫در‬‫بهره‬‫نرخ‬‫‌گوید‬‫ی‬‫م‬‫و‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫تاکید‬
.‫دارد‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬ ‫با‬ ‫معکوس‬ ‫رابطه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫کاالها‬ ‫برای‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬ ‫سطح‬ ‫و‬ ‫درآمد‬
‫پول‬ ‫عرضه‬ ‫تغییر‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫کنترل‬ ‫مرکزی‬ ‫بانک‬ ‫توســط‬ ‫نظریه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫پول‬ ‫عرضه‬
‫پول‬‫عرضه‬‫در‬‫تغییرات‬،‫واقع‬‫در‬.‫داد‬‫تغییر‬‫را‬‫بهره‬‫نرخ‬‫‌توان‬‫ی‬‫م‬
‫اشتغال‬‫و‬‫بازده‬‫سطح‬‫به‬‫که‬‫دارد‬‫بهره‬‫نرخ‬‫سطح‬‫بر‬‫متضاد‬‫تاثیر‬
‫تاثیر‬،‫نقدینگی‬‫تاثیر‬‫از‬‫عبارتند‬‫آثار‬‫این‬.‫است‬‫مربوط‬‫اقتصاد‬‫در‬
.‫قیمت‬‫انتظارات‬‫تاثیر‬‫و‬‫درآمدی‬
‫از‬ ‫بگذارید‬ ،‫پرســیدید‬ ‫که‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫و‬ ‫تورم‬ ‫رابطه‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬‫نسبی‬‫افزایش‬‫که‬‫است‬‫وقتی‬‫تورم‬.‫کنیم‬‫شروع‬‫تورم‬
‫کار‬‫نیروی‬‫نهایی‬‫محصول‬‫یا‬‫‌وری‬‫ه‬‫بهر‬‫متوسط‬‫افزایش‬‫از‬‫بیش‬
‫به‬‫تورم‬‫این‬.‫است‬‫آن‬‫از‬‫ناشی‬‫پولی‬‫دستمزد‬‫نســبی‬‫افزایش‬‫و‬
‫و‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬ ‫نامتناسب‬ ‫افزایش‬ ‫یعنی‬ ،‫اســت‬ ‫آن‬ ‫واقعی‬ ‫مفهوم‬
‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫تورم‬ ‫فریدمن‬ ‫قول‬ ‫به‬ .‫پول‬ ‫خرید‬ ‫قدرت‬ ‫کاهش‬
‫با‬.‫پول‬‫خرید‬‫قدرت‬‫مستمر‬‫کاهش‬‫یا‬‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬‫عمومی‬‫سطح‬‫مداوم‬‫و‬‫نامناسب‬‫افزایش‬
‫چیست؟‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫با‬‫‌اش‬‫ه‬‫رابط‬‫‌پرسید‬‫ی‬‫م‬‫من‬‫از‬‫شما‬‫تورم‬‫از‬‫تعریف‬‫این‬
‫مثل‬‫پولی‬‫متغیرهای‬‫بر‬‫منفی‬‫اثرات‬،‫باشد‬‫شدید‬‫که‬‫شرایطی‬‫در‬،‫‌نشده‬‫ی‬‫‌بین‬‫ش‬‫پی‬‫تورم‬
‫افزایش‬ ‫به‬ ‫منجر‬ ‫و‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫تعدیل‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫و‬ ‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬ ‫اسمی‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫پولی‬ ‫دستمزد‬
‫کمتر‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫تا‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫باعث‬‫اسمی‬‫بهره‬‫نرخ‬‫رفتن‬‫باال‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫اسمی‬‫بهره‬‫نرخ‬
‫بسیار‬ ‫تورم‬ ‫افزایش‬ ‫در‬ .‫هستید‬ ‫آن‬ ‫دنبال‬ ‫به‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫گیرد‬ ‫صورت‬
‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫تضعیف‬‫جدی‬‫طور‬‫به‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫میل‬‫که‬‫است‬‫درست‬‫شما‬‫فرمایش‬‫این‬‫شدید‬
‫انباشت‬‫میزان‬‫کاهش‬‫با‬.‫‌یابد‬‫ی‬‫م‬‫کاهش‬‫ســرمایه‬‫انباشت‬‫برای‬‫دســترس‬‫در‬‫منابع‬‫و‬
‫به‬‫تدریج‬‫به‬‫اقتصاد‬‫و‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫متوقف‬‫رشد‬‫بلندمدت‬‫در‬،‫کمتر‬‫سرمایه‬‫تراکم‬‫با‬،‫سرمایه‬
.‫‌رود‬‫ی‬‫م‬‫بیکاری‬‫و‬‫شدید‬‫اقتصادی‬‫رکود‬‫سمت‬
‫به‬ ‫منجر‬ ،‫دارد‬ ‫دنبال‬ ‫به‬ ‫اقتصادی‬ ‫بحران‬ ‫اینکه‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫شدید‬ ‫بسیار‬ ‫تورم‬ ،‫بنابراین‬
‫که‬ ‫لحاظ‬ ‫این‬ ‫از‬ ،‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫ناآرامی‬ ‫و‬ ‫پولی‬ ‫نظام‬ ‫سقوط‬
.‫است‬‫درست‬‫شما‬‫نظر‬،‫‌آورد‬‫ی‬‫م‬‫پایین‬‫را‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬‫و‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫کاهش‬‫را‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫تورم‬
‫اقتصاد‬‫شدید‬‫تورم‬‫چراکه‬،‫نیست‬‫شکی‬‫هیچ‬‫دهیم‬‫کاهش‬‫را‬‫خود‬‫تورم‬‫باید‬‫ما‬‫اینکه‬‫در‬
‫با‬ ‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬ ‫که‬ ‫هنگامی‬ .‫‌برد‬‫ی‬‫م‬ ‫اقتصادی‬ ‫رکود‬ ‫پرتگاه‬ ‫لبه‬ ‫به‬ ‫موارد‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ما‬
‫شده‬ ‫مختل‬ ‫اقتصادی‬ ‫عادی‬ ‫روابط‬ ،‫‌اند‬‫ه‬‫داشت‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫فزایند‬ ‫سیر‬ ‫‌تناسب‬‫ی‬‫ب‬ ‫و‬ ‫زیاد‬ ‫سرعت‬
‫هم‬ 97‫سال‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آمد‬ ‫پیش‬ ‫وضعی‬ ‫چه‬ ‫ما‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ 96‫سال‬ ‫اواخر‬ ‫در‬ ‫ببینید‬ .‫است‬
‫که‬‫بودیم‬‫مشابهی‬‫روند‬‫شاهد‬‫هم‬‫دهم‬‫و‬‫نهم‬‫‌جمهوری‬‫ت‬‫ریاس‬‫دوره‬‫در‬.‫کرد‬‫پیدا‬‫ادامه‬
‫در‬ ‫اقتصاد‬ ‫آینده‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫اطمینان‬ ‫مردم‬ .‫کرد‬ ‫مختل‬ ‫را‬ ‫اقتصادی‬ ‫عادی‬ ‫روابط‬
‫جایگزین‬ ‫‌کنندگان‬‫ف‬‫مصر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫اسراف‬ ‫و‬ ‫مصرف‬ ‫تب‬ ‫و‬ ‫دادند‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫شــرایط‬ ‫آن‬
‫هم‬‫تولیدکنندگان‬،‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫صعود‬‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬‫وقتی‬.‫شد‬‫‌نگری‬‫ه‬‫آیند‬‫و‬‫آینده‬‫برای‬‫نگرانی‬
‫را‬‫قیمتی‬‫چه‬‫‌کننده‬‫ف‬‫مصر‬‫از‬‫و‬‫بفروشند‬‫قیمتی‬‫چه‬‫به‬‫باید‬‫را‬‫تولیدشان‬‫که‬‫‌دانند‬‫ی‬‫نم‬
،‫کردیم‬ ‫تجربه‬ ‫را‬ ‫آن‬ 97‫سال‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫شــرایطی‬ ‫چنین‬ ‫در‬ ،‫بنابراین‬ .‫کنند‬ ‫دریافت‬ ‫باید‬
‫ذخیره‬‫عنوان‬‫به‬‫پول‬‫به‬‫مردم‬‫اعتماد‬‫و‬‫‌رود‬‫ی‬‫م‬‫بین‬‫از‬‫مبادله‬‫ابزار‬‫عنوان‬‫به‬‫پول‬‫وظیفه‬
‫که‬‫است‬‫بدیهی‬
‫مسیر‬‫از‬‫رشد‬
‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫و‬‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‫صورت‬
‫‌ترین‬‫م‬‫مه‬‫از‬‫یکی‬
‫در‬‫موثر‬‫عوامل‬
‫وجود‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫سرمایه‬
‫در‬‫البته‬.‫است‬
‫از‬‫همواره‬‫ما‬‫گذشته‬
‫غافل‬‫‌وری‬‫ه‬‫بهر‬‫آثار‬
‫وقت‬‫هر‬‫‌ایم؛‬‫ه‬‫بود‬
‫کم‬‫‌ها‬‫ه‬‫حوز‬‫سایر‬‫در‬
‫سرمایه‬‫با‬،‫آوردیم‬
‫جبران‬‫را‬‫کمبود‬‫آن‬
‫درآمد‬‫و‬‫‌ایم‬‫ه‬‫کرد‬
‫فرصت‬‫این‬‫هم‬‫نفت‬
.‫داد‬‫ما‬‫به‬‫را‬
‫‌تبریزی‬‫ه‬‫عبد‬‫حسین‬‫دارد؟‬‫حاضر‬‫حال‬‫در‬‫اقتصادی‬‫سخت‬‫شرایط‬‫با‬‫ارتباطی‬‫چه‬‫پدیده‬‫این‬.‫ندارند‬‫‌اندازی‬‫س‬‫پ‬،‫اقتصادمان‬‫فعلی‬‫شرایط‬‫در‬‫ایران‬‫مردم‬‫‌سوم‬‫ک‬‫ی‬‫از‬‫بیش‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫گفته‬:‫فتحی‬‫سایه‬
‫که‬‫است‬‫فصل‬‫چندین‬‫چون‬،‫است‬‫تورمی‬‫رکود‬‫شرایط‬،‫هستیم‬‫گرفتار‬‫آن‬‫در‬‫ما‬‫که‬‫شرایطی‬‫که‬‫است‬‫معتقد‬‫او‬.‫‌پردازد‬‫ی‬‫م‬‫پدیده‬‫این‬‫بروز‬‫‌های‬‫ه‬‫ریش‬‫بررسی‬‫به‬‫تفصیلی‬‫‌وگویی‬‫ت‬‫گف‬‫در‬‫اقتصاددان‬
،‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‫صورت‬‫سختی‬‌‫ه‬‫ب‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫چون‬.‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‫صورت‬‫سختی‬‌‫ه‬‫ب‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫است‬‫بدیهی‬،‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫اضافه‬‫جامعه‬‫ثروت‬‫یعنی‬،‫است‬‫منفی‬‫رشد‬‫که‬‫شرایطی‬‫چنین‬‫در‬.‫است‬‫منفی‬‫رشــدمان‬‫نرخ‬
‫ایرانی‬‫خانوارهای‬‫امروز‬‫بودجه‬‫که‬‫دارد‬‫تاکید‬‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬‫این‬‫از‬‫دیگری‬‫بخش‬‫در‬‫عبده‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫پیدا‬‫بیشتری‬‫تداوم‬‫وضعیت‬‫این‬،‫شویم‬‫خارج‬‫باطل‬‫دور‬‫این‬‫از‬‫نتوانیم‬‫اگر‬‫و‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫کمتر‬‫هم‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫چنین‬‫در‬.‫بزند‬‫صدمه‬‫اقتصاد‬‫به‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫نباشد‬‫کافی‬‫هم‬‫مصرف‬‫اینکه‬.‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫انجام‬‫کافی‬‫قدر‬‫به‬‫هم‬‫مصرف‬.‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫انجام‬‫هم‬‫‌مدت‬‫ه‬‫کوتا‬‫و‬‫بلندمدت‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌دهد‬‫ی‬‫نم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫امکان‬
‫اقتصاد‬،‫بنابراین‬.‫ندارند‬‫را‬‫کشور‬‫تولیدات‬‫خرید‬‫قدرت‬‫مردم‬‫و‬‫است‬‫پایین‬‫هم‬‫کل‬‫تقاضای‬‫که‬‫است‬‫این‬‫ما‬‫امروز‬‫گرفتاری‬.‫ببرد‬‫بحرانی‬‫شرایط‬‫به‬‫را‬‫اقتصاد‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫ما‬‫کشور‬‫در‬‫نکردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫شرایطی‬
.‫‌خوانید‬‫ی‬‫م‬‫را‬‫‌وگو‬‫ت‬‫گف‬‫این‬‫مشروح‬‫ادامه‬‫در‬.‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫حال‬‫عین‬‫در‬‫هم‬‫و‬‫دارد‬‫نیاز‬‫مصرف‬‫به‬‫هم‬ً‫ا‬‫قطع‬‫ما‬

2. ‫انداز‬‌‫س‬‫پ‬
59 1398‫مرداد‬ 5‫شنبه‬ 324‫شماره‬
‫بازارها‬
.‫‌روند‬‫ی‬‫م‬‫ارز‬‫سمت‬‫به‬‫و‬‫‌رود‬‫ی‬‫م‬‫دست‬‫از‬‫ثروت‬
ÁÁ،‫باال‬‫تورم‬‫و‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫‌درصدی‬‫ج‬‫پن‬‫حدود‬‫منفی‬‫رشد‬‫به‬‫توجه‬‫با‬‫حاضر‬‫حال‬‫در‬
‫داریم؟‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫در‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫زمینه‬‫در‬‫را‬‫تغییراتی‬‫چه‬‫انتظار‬
،‫است‬‫تورمی‬‫رکود‬‫شرایط‬،‫هستیم‬‫گرفتار‬‫آن‬‫در‬‫ما‬‫که‬‫شــرایطی‬‫کنم‬‫عرض‬‫باید‬
‫رشد‬ ‫که‬ ‫شرایطی‬ ‫چنین‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫منفی‬ ‫رشدمان‬ ‫نرخ‬ ‫که‬ ‫اســت‬ ‫فصل‬ ‫چندین‬ ‫چون‬
‫صورت‬‫‌سختی‬‫ه‬‫ب‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫است‬‫بدیهی‬،‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫اضافه‬‫جامعه‬‫ثروت‬‫یعنی‬،‫است‬‫منفی‬
‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫کمتر‬ ‫هم‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ،‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬ ‫صورت‬ ‫‌سختی‬‫ه‬‫ب‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫چون‬ .‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬
.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫پیدا‬‫بیشتری‬‫تداوم‬‫وضعیت‬‫این‬،‫شــویم‬‫خارج‬‫باطل‬‫دور‬‫این‬‫از‬‫نتوانیم‬‫اگر‬‫و‬
‫درآمد‬،‫گاز‬‫و‬‫نفت‬‫از‬‫غیر‬‫‌هایی‬‫ش‬‫بخ‬‫در‬‫صادرات‬‫نسبی‬‫رشد‬‫با‬‫جاری‬‫سال‬‫در‬‫امیدوارم‬
‫چنین‬‫در‬ً‫ال‬‫معمو‬‫متاسفانه‬‫اما‬.‫نبیند‬‫جدی‬‫آسیب‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫کند‬‫پیدا‬‫افزایش‬‫‌ها‬‫ه‬‫بنگا‬
.‫‌بیند‬‫ی‬‫م‬‫جدی‬‫آسیب‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬،‫شرایطی‬
‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫مسیر‬‫از‬‫رشد‬‫که‬‫است‬‫بدیهی‬،‫اقتصادی‬‫رشد‬‫با‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫رابطه‬‫مورد‬‫در‬
‫و‬‫ســرمایه‬‫وجود‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫ســرمای‬‫در‬‫موثر‬‫عوامل‬‫‌ترین‬‫م‬‫مه‬‫از‬‫یکی‬‫و‬‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‫صورت‬
‫سایر‬‫در‬‫وقت‬‫هر‬‫‌ایم؛‬‫ه‬‫بود‬‫غافل‬‫‌وری‬‫ه‬‫بهر‬‫آثار‬‫از‬‫همواره‬‫ما‬‫گذشته‬‫در‬‫البته‬.‫است‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫فرصت‬‫این‬‫هم‬‫نفت‬‫درآمد‬‫و‬‫‌ایم‬‫ه‬‫کرد‬‫جبران‬‫را‬‫کمبود‬‫آن‬‫سرمایه‬‫با‬،‫آوردیم‬‫کم‬‫‌ها‬‫ه‬‫حوز‬
،‫‌آالت‬‫ن‬‫ماشی‬،‫بوده‬‫الزم‬‫آنچه‬‫از‬‫بیش‬‫ما‬‫معتقدند‬‫که‬‫کسانی‬‫نیســتند‬‫کم‬.‫داد‬‫ما‬‫به‬‫را‬
‫استفاده‬‫تاسیسات‬‫آن‬‫از‬‫و‬‫‌ایم‬‫ه‬‫کرد‬‫کشور‬‫وارد‬‫و‬‫خریده‬‫جهان‬‫از‬‫تجهیزات‬‫و‬‫تاسیسات‬
‫ایران‬‫در‬.‫است‬‫نیاز‬‫مورد‬‫رشد‬‫برای‬‫که‬‫است‬‫دومی‬‫عنصر‬‫آن‬‫‌وری‬‫ه‬‫بهر‬.‫‌کنیم‬‫ی‬‫نم‬‫کافی‬
‫در‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫برجست‬ ‫بسیار‬ ‫نقش‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫اما‬ .‫است‬ ‫پایین‬ ‫بسیار‬ ‫‌وری‬‫ه‬‫بهر‬ ‫سطح‬
‫بودجه‬ ‫سطح‬ ‫هم‬ ‫امروز‬ ‫تا‬ 1386‫سال‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫ما‬ ‫مشکل‬ .‫دارد‬ ‫اقتصادی‬ ‫رشــد‬
‫کشور‬‫کلی‬‫رشد‬‫همچنین‬.‫است‬‫بوده‬‫منفی‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬‫رشد‬‫هم‬‫و‬‫آمده‬‫پایین‬‫خانوار‬
‫تحریم‬‫از‬‫بعد‬‫‌ویژه‬‫ه‬‫ب‬‫و‬‫اخیر‬‫‌های‬‫ل‬‫سا‬‫در‬‫البته‬‫و‬‫نبوده‬‫مناسبی‬‫نرخ‬‫گذشته‬‫سال‬ 40‫در‬
‫دیده‬‫آسیب‬‫‌شدت‬‫ه‬‫ب‬،‫داده‬‫رخ‬‫گاز‬‫و‬‫نفت‬‫بخش‬‫در‬‫آنچه‬‫لحاظ‬ ‫به‬‫رشد‬‫سال‬ ‫دو‬‫این‬‫در‬
،‫‌شده‬‫ی‬‫م‬‫کشور‬‫وارد‬‫نفت‬‫فروش‬‫با‬‫که‬‫‌ای‬‫ه‬‫سرمای‬‫آن‬.‫‌ایم‬‫ه‬‫داشت‬‫کشور‬‫در‬‫منفی‬‫رشد‬‫ما‬‫و‬
‫از‬ ‫که‬ ‫عمومی‬ ‫روند‬ ‫آن‬ ‫یعنی‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫وارد‬ ‫صدمه‬ ‫‌اندازها‬‫س‬‫پ‬ ‫به‬ ‫مجرا‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫نشده‬
.‫کرد‬‫پیدا‬‫تداوم‬‫بیشتر‬‫شدت‬‫با‬،‫داشتیم‬ 86‫سال‬
ÁÁ‫با‬ ‫مردم‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫پیرامون‬ )‫(ایســپا‬ ‫ایران‬ ‫دانشجویان‬ ‫افکارسنجی‬ ‫مرکز‬ً‫ا‬‫اخیر‬
‫انجام‬‫نظرسنجی‬)‫روستا‬‫و‬‫شهر‬‫از‬‫(اعم‬‫کشور‬‫کل‬‫شهروندان‬‫آماری‬‫جامعه‬‫از‬‫استفاده‬
‫اقتصاد‬‫فعلی‬‫شرایط‬‫در‬‫ایران‬‫مردم‬‫‌سوم‬‫ک‬‫ی‬‫از‬‫بیش‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫نشان‬‫آن‬‫نتایج‬.‫است‬‫داده‬
‫خطر‬‫زنگ‬‫آیا‬‫چیست؟‬‫نشــانه‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫در‬‫پدیده‬‫این‬.‫ندارند‬‫‌اندازی‬‫س‬‫پ‬،‫ایران‬
‫است؟‬‫درآمده‬‫صدا‬‫به‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫در‬‫‌ای‬‫ه‬‫تاز‬
،‫باشد‬ ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫آماری‬ ‫علمی‬ ‫‌های‬‫ب‬‫چارچو‬ ‫رعایت‬ ‫با‬ ‫اگر‬ ‫آمارگیری‬ ‫این‬ ‫نتایج‬
‫از‬‫وضعیت‬‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬‫‌ها‬‫ی‬‫بعض‬.‫است‬‫بهتر‬،‫‌شــود‬‫ی‬‫م‬‫گفته‬‫افواه‬‫در‬‫که‬‫چیزی‬‫آن‬‫از‬
‫‌توانند‬‫ی‬‫نم‬‫فعلی‬‫شرایط‬‫در‬‫مردم‬‫‌سوم‬‫ک‬‫ی‬‫از‬‫بیشتر‬‫معتقدند‬‫یعنی‬‫باشد؛‬‫بدتر‬‫هم‬‫این‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫و‬ ‫‌خورند‬‫ی‬‫م‬ ‫جیب‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫داریم‬ ‫زیادی‬ ‫اقشار‬ ‫ما‬ ،‫معنی‬ ‫یک‬ ‫به‬ .‫کنند‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
،‫‌رسانند‬‫ی‬‫م‬‫مقصد‬‫به‬‫را‬‫شما‬‫که‬‫تاکسی‬‫و‬‫تپسی‬،‫اسنپ‬‫رانندگان‬‫همین‬ً‫ال‬‫مث‬.‫دارند‬‫منفی‬
‫نقلیه‬ ‫وسیله‬ ‫کردن‬ ‫نو‬ ‫برای‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫پرداخت‬ ‫که‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫کرای‬ ‫آن‬ .‫‌خورند‬‫ی‬‫م‬ ‫جیب‬ ‫از‬ ‫دارند‬
‫آینده‬‫در‬‫متاسفانه‬‫و‬‫‌خورند‬‫ی‬‫م‬‫‌شان‬‫ت‬‫ثرو‬‫از‬‫که‬‫است‬‫معنی‬‫بدان‬‫این‬.‫نیست‬‫کافی‬‫آنان‬
‫رقم‬‫این‬‫هم‬‫باز‬،‫بپذیریم‬‫را‬‫رقم‬‫اگر‬‫حتی‬.‫کرد‬‫خواهند‬‫پیدا‬‫دشوارتری‬‫وضعیت‬،‫نزدیک‬
‫نظرم‬‫به‬.‫باشد‬‫تامین‬‫افراد‬‫آینده‬‫تا‬‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫خلق‬‫کافی‬‫درآمدهای‬‫که‬‫است‬‫آن‬‫بیانگر‬
‫سرانه‬ ‫درآمد‬ ،‫دیده‬ ‫صدمه‬ ‫خانوار‬ ‫بودجه‬ ‫درآمده؛‬ ‫صدا‬ ‫به‬ 80‫دهه‬ ‫اواسط‬ ‫از‬ ‫خطر‬ ‫زنگ‬
.‫دارد‬ ‫عمده‬ ‫کاهش‬ )‫تورم‬ ‫احتساب‬ ‫با‬ ‫(یعنی‬ ‫پایه‬ ‫قیمت‬ ‫با‬ ‫سرانه‬ ‫درآمد‬ ‫و‬ ‫یافته‬ ‫کاهش‬
‫حاصل‬ ‫که‬ ‫سرمایه‬ ‫انباشت‬ ‫میزان‬ ‫بودن‬ ‫پایین‬ .‫نیست‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫تاز‬ ‫خطر‬ ‫زنگ‬ ‫این‬ ،‫بنابراین‬
‫این‬.‫ماست‬‫با‬80‫دهه‬‫اواسط‬‫از‬‫که‬‫است‬‫مزمنی‬‫بیماری‬‫است‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬‫بودن‬‫پایین‬
.‫است‬‫شده‬‫‌تر‬‫ن‬‫مزم‬‫امروز‬‫بیماری‬
ÁÁ‫فعلی‬ ‫اقتصادی‬ ‫بحران‬ ‫و‬ ‫تورمی‬ ‫شرایط‬ ‫به‬ ‫کشور‬ ‫مردم‬ ‫نکردن‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫از‬ ‫چقدر‬
‫اقتصادی‬ ‫‌های‬‫ک‬‫شو‬ ‫و‬ ‫سخت‬ ‫شرایط‬ ‫و‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫بین‬ ،‫اوصاف‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫‌گردد؟‬‫ی‬‫برم‬ ‫ایران‬
‫است؟‬‫برقرار‬‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬‫چه‬
‫از‬‫بعضی‬‫در‬.‫ببرد‬‫بحرانی‬‫شرایط‬‫به‬‫را‬‫اقتصاد‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫ما‬‫کشور‬‫در‬‫نکردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫این‬‫ما‬‫امروز‬‫گرفتاری‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫ایجاد‬‫مشکل‬‫نکردن‬‫مصرف‬‫که‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫گفته‬‫کشورها‬
.‫ندارند‬ ‫را‬ ‫کشور‬ ‫تولیدات‬ ‫خرید‬ ‫قدرت‬ ‫مردم‬ ‫و‬ ‫اســت‬ ‫پایین‬ ‫هم‬ ‫کل‬ ‫تقاضای‬ ‫که‬ ‫است‬
‫علت‬ .‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫به‬ ‫حال‬ ‫عین‬ ‫در‬ ‫هم‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫نیاز‬ ‫مصرف‬ ‫به‬ ‫هم‬ ً‫ا‬‫قطع‬ ‫ما‬ ‫اقتصاد‬ ،‫بنابراین‬
‫‌های‬‫ش‬‫ارز‬ ‫ما‬ ‫یعنی‬ ‫است؛‬ ‫پایین‬ ‫درآمدهای‬ ،‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫کافی‬ ‫مصرف‬ ‫نه‬ ‫اینکه‬
‫آن‬‫با‬‫متناسب‬‫و‬‫یابد‬‫ارتقا‬‫درآمدها‬‫اساس‬‫آن‬‫بر‬‫تا‬‫‌کنیم‬‫ی‬‫نم‬‫خلق‬‫کشور‬‫داخل‬‫در‬‫کافی‬
‫بدانیم؛‬‫بدی‬‫چیز‬‫را‬‫مصرف‬ً‫ا‬‫لزوم‬‫نباید‬‫ما‬،‫بنابراین‬.‫یابد‬‫افزایش‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫هم‬‫و‬‫مصرف‬‫هم‬
‫رشد‬‫تداوم‬‫و‬‫دهد‬‫ادامه‬‫خود‬‫رشد‬‫به‬‫اقتصاد‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫امکان‬‫که‬‫است‬‫خوبی‬‫چیز‬‫مصرف‬
‫که‬‫کنیم‬‫ایجاد‬‫کافی‬‫درآمد‬‫باید‬‫حال‬‫عین‬‫در‬‫ولی‬.‫باشیم‬‫داشته‬‫تولیدی‬‫‌های‬‫ت‬‫ظرفی‬
‫کاهشی‬‫کشور‬‫سرمایه‬‫موجودی‬‫و‬‫شود‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫اقتصاد‬‫در‬‫هم‬‫مقداری‬‫مصرف‬‫کنار‬‫در‬
‫‌توانیم‬‫ی‬‫نم‬‫‌ها‬‫ک‬‫استهال‬‫اندازه‬‫به‬‫ما‬‫یعنی‬،‫شود‬‫کاهشی‬‫کشور‬‫سرمایه‬‫موجودی‬‫اگر‬.‫نشود‬
.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫پیدا‬‫کاهش‬‫دارد‬‫دائمی‬‫طور‬‫به‬‫جامعه‬‫ثروت‬‫یعنی‬‫کنیم؛‬‫خلق‬‫جدید‬‫دارایی‬
،‫است‬‫پولی‬‫مساله‬ً‫ا‬‫عمدت‬‫که‬‫تورم‬‫مساله‬‫با‬‫کنیم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫‌توانیم‬‫ی‬‫نم‬‫ما‬‫اینکه‬‫حاال‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫کشوری‬‫در‬‫است‬‫ممکن‬‫است؛‬‫متفاوتی‬‫مساله‬‫این‬.‫ندارد‬‫مستقیمی‬‫ارتباط‬ً‫ا‬‫لزوم‬
‫متغیر‬‫روی‬‫بیشتر‬‫تورم‬‫مساله‬‫حل‬‫برای‬‫ما‬‫بنابراین‬.‫باشد‬‫نداشته‬‫وجود‬‫هم‬‫تورم‬‫و‬‫نشود‬
.‫‌انداز‬‫س‬‫‌پ‬‫م‬‫عد‬‫یا‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫مســاله‬‫روی‬‫نه‬،‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬‫تمرکز‬‫نقدینگی‬‫یعنی‬‫تورم‬‫خاص‬
،‫باشد‬‫داشته‬‫وجود‬‫مستقیم‬‫رابطه‬‫اقتصادی‬‫شوک‬‫سخت‬‫شرایط‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫بین‬‫اینکه‬
‫کافی‬ ‫مصرف‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫‌طور‬‫ن‬‫هما‬ ،‫نباشد‬ ‫کافی‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫اگر‬ .‫اســت‬ ‫منفی‬ ‫پاسخ‬ ‫دوباره‬
‫شوک‬‫به‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نبود‬‫اینکه‬‫اما‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫ایجاد‬‫کشور‬‫اقتصاد‬‫در‬‫سخت‬‫شرایط‬،‫نباشد‬
.‫باشد‬‫داشته‬‫وجود‬‫متغیر‬‫دو‬‫این‬‫بین‬‫مستقیم‬‫رابطه‬‫‌کنم‬‫ی‬‫نم‬‫فکر‬،‫شود‬‫منجر‬‫اقتصادی‬
‫چون‬ ‫‌هایی‬‫ن‬‫بحرا‬ ‫مثل‬ ،‫بوده‬ ‫خارجی‬ ‫عوامل‬ ‫ناحیه‬ ‫از‬ ً‫ا‬‫عمدت‬ ‫ما‬ ‫اقتصادی‬ ‫‌های‬‫ک‬‫شــو‬
‫کردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫با‬ً‫ا‬‫لزوم‬‫این‬‫اما‬.‫بوده‬‫پولی‬‫‌های‬‫ت‬‫سیاســ‬‫حاصل‬‫هم‬‫داخل‬‫در‬‫و‬‫تحریم‬
‫غریب‬‫و‬‫عجیب‬‫خیلی‬‫سودهای‬‫‌ها‬‫ک‬‫بان‬‫که‬‫اواخر‬‫این‬‫در‬‫البته‬.‫ندارد‬‫مستقیمی‬‫ارتباط‬
‫بود‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬ .‫شد‬ ‫داشته‬ ‫نگه‬ ‫بیشتری‬ ‫بلندمدت‬ ‫‌های‬‫ه‬‫سپرد‬ ‫‌ها‬‫ک‬‫بان‬ ‫در‬ ،‫دادند‬ ‫مردم‬ ‫به‬
‫باالیی‬‫سود‬‫‌های‬‫خ‬‫نر‬،‫واقع‬‫در‬.‫مردم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬‫و‬‫‌شد‬‫ی‬‫م‬‫داده‬‫که‬‫باالیی‬‫سود‬‫نرخ‬‫بین‬
‫عظیم‬ ‫نقدینگی‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫گفت‬ ‫بشود‬ ‫شاید‬ ‫و‬ ‫انجامید‬ ‫بزرگی‬ ‫نقدینگی‬ ‫به‬ ،‫شد‬ ‫داده‬ ‫که‬
.‫داد‬‫ما‬‫به‬‫اقتصادی‬‫شوک‬
‫که‬ ‫ندارد‬ ‫لزومی‬ ،‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬ ‫چه‬ ‫تورم‬ ‫و‬ ‫اقتصادی‬ ‫رشد‬ ‫بین‬ ‫اینکه‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫حدود‬‫که‬‫مالیمی‬‫تورم‬‫نرخ‬‫دنبال‬‫به‬‫کشورها‬ً‫ال‬‫معمو‬.‫باشد‬‫حاکم‬‫آنجا‬‫مستقیمی‬‫رابطه‬
‫اگر‬‫که‬‫نظر‬‫این‬‫اما‬.‫کنند‬‫تامین‬‫را‬‫رشدشان‬‫آن‬‫با‬‫که‬‫‌گردند‬‫ی‬‫م‬‫است‬‫درصد‬‫سه‬‫تا‬‫یک‬
‫ایجاد‬ ‫اقتصادی‬ ‫رشد‬ ً‫ا‬‫لزوم‬ ،‫بریزیم‬ ‫اقتصاد‬ ‫داخل‬ ‫را‬ ‫پول‬ ‫باالی‬ ‫حجم‬ ‫و‬ ‫کنیم‬ ‫چاپ‬ ‫پول‬
‫در‬‫ایران‬‫در‬.‫دارد‬‫‌مدت‬‫ه‬‫کوتا‬‫آثار‬-‫‌گوید‬‫ی‬‫م‬‫فیلیپس‬‫منحنی‬‫که‬‫چیزی‬‫-آن‬‫‌شــود‬‫ی‬‫م‬
‫آن‬‫بلکه‬،‫نپیوست‬‫وقوع‬‫به‬‫اقتصادی‬‫رشد‬‫اما‬،‫شد‬‫خلق‬‫زیادی‬‫نقدینگی‬‫و‬‫پول‬‫گذشته‬
‫حجم‬‫بین‬‫‌ای‬‫ه‬‫رابط‬‫هم‬‫اگر‬،‫نظر‬‫این‬‫از‬.‫شــد‬‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬‫رفتن‬‫باال‬‫باعث‬ً‫ا‬‫صرف‬‫‌ها‬‫ش‬‫افزای‬
‫در‬‫و‬‫است‬‫‌مدت‬‫ه‬‫کوتا‬‫رابطه‬‫این‬،‫باشــد‬‫اقتصادی‬‫رشــد‬‫با‬‫تورم‬‫آن‬‫‌تبع‬‫ه‬‫ب‬‫و‬‫نقدینگی‬
‫که‬ ‫ما‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫ویژه‬ ‫به‬ .‫زد‬ ‫دامن‬ ‫را‬ ‫اقتصادی‬ ‫رشد‬ ،‫تورم‬ ‫ایجاد‬ ‫با‬ ‫‌شــود‬‫ی‬‫نم‬ ‫بلندمدت‬
،‫بوده‬‫درصد‬ 22‫گذشته‬‫سال‬ 40‫در‬‫آن‬‫متوسط‬‫و‬‫داشته‬‫باالیی‬‫‌های‬‫خ‬‫نر‬‫همیشه‬‫تورم‬
‫نرخ‬‫بتواند‬‫اقتصاد‬‫اگر‬.‫است‬‫خطرناک‬‫بسیار‬‫کنیم‬‫ایجاد‬‫رشد‬،‫تورم‬‫با‬‫اینکه‬‫از‬‫صحبت‬
‫تولید‬ ‫سطح‬ ‫و‬ ‫‌رود‬‫ی‬‫م‬ ‫باال‬ ‫سرمایه‬ ‫موجودی‬ ،‫کند‬ ‫حفظ‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬ ‫و‬ ‫باال‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫همیشه‬‫برای‬‫را‬‫باال‬‫رشد‬‫نرخ‬‫‌تواند‬‫ی‬‫نم‬‫اقتصادی‬‫هیچ‬‫ولی‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫پیدا‬‫ادامه‬‫هم‬‫بیشتر‬
‫دنبال‬‫به‬‫باید‬‫هنوز‬‫و‬‫داریم‬‫بسیار‬‫فاصله‬‫مرحله‬‫این‬‫از‬‫البته‬‫ما‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫در‬.‫دهد‬‫ادامه‬
.‫باشیم‬‫داشته‬‫باال‬‫رشد‬‫نرخ‬‫و‬‫کنیم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫طوالنی‬‫‌های‬‫ل‬‫سا‬‫که‬‫باشیم‬‫این‬
‫مقدار‬‫یک‬‫خرج‬‫از‬‫ناشی‬‫مطلوبیت‬‫اینکه‬‫برای‬،‫است‬‫اقتصادی‬‫نامطلوب‬‫پدیده‬‫تورم‬
‫‌ای‬‫ه‬‫بادآورد‬‫سود‬‫‌دار‬‫ه‬‫سرمای‬‫طبقه‬‫برای‬‫کاهش‬‫این‬.‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫کاهش‬‫را‬‫ثابت‬‫پولی‬‫درآمد‬
‫‌جور‬‫ن‬‫ای‬‫‌بگیر‬‫ق‬‫حقو‬‫طبقه‬‫برای‬‫ولی‬،‫‌شــود‬‫ی‬‫م‬‫ناشــی‬‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬‫افزایش‬‫از‬‫که‬‫‌آورد‬‫ی‬‫م‬
‫تورم‬ ‫برابر‬‫در‬‫را‬‫خود‬‫‌توانند‬‫ی‬‫نم‬‫بنابراین‬.‫‌اند‬‫ع‬‫‌دفا‬‫ی‬‫ب‬‫تورم‬ ‫مقابل‬ ‫در‬ً‫ال‬‫معمو‬ ‫آنان‬ .‫نیست‬
‫و‬ ‫است‬ ‫مالیات‬ ‫معنی‬ ‫به‬ ‫مردم‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫برای‬ ‫‌نشده‬‫ی‬‫‌بین‬‫ش‬‫پی‬ ‫شدید‬ ‫تورم‬ .‫کنند‬ ‫حفظ‬
‫و‬ ‫‌بینند‬‫ی‬‫م‬ ‫صدمه‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫ثابت‬ ‫درآمدی‬ ‫گروه‬ .‫اســت‬ ‫یارانه‬ ‫نوعی‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬ ‫برای‬
‫دارای‬ ‫قبل‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫آنهایی‬ ‫یعنی‬ ،‫متغیر‬ ‫درآمدی‬ ‫گروه‬ ‫‌یابد؛‬‫ی‬‫م‬ ‫کاهش‬ ‫‌شان‬‫ی‬‫واقع‬ ‫درآمد‬
.‫‌برند‬‫ی‬‫م‬‫سود‬،‫هستند‬‫کاالیی‬‫انبارهای‬‫عتیقه‬‫و‬‫جواهر‬،‫مســکن‬‫ثابت‬‫دارایی‬‫و‬‫ذخایر‬
.‫است‬‫یارانه‬‫نوعی‬‫تورم‬‫اخیر‬‫گروه‬‫برای‬،‫بنابراین‬
‫خصوصی‬‫بخش‬‫راندن‬‫بیرون‬‫و‬‫ملی‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫کاهش‬‫باعث‬‫هم‬‫دولت‬‫بودجه‬‫کسری‬
‫موجودی‬،‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬‫کاهش‬‫باعث‬‫بودجه‬‫کسری‬،‫بنابراین‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫از‬
‫مثل‬‫هم‬‫ایران‬‫اقتصاددانان‬‫که‬‫اســت‬‫علت‬‫همین‬‫به‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫ملی‬‫درآمد‬‫و‬‫ســرمایه‬
.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫انتقاد‬‫بسیار‬‫بودجه‬‫کسری‬‫از‬‫دنیا‬‫اقتصاددانان‬
ÁÁ‫‌های‬‫ی‬‫‌گذار‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫برای‬‫خانوار‬‫بودجه‬،‫بحران‬‫دوران‬‫در‬‫اینکه‬‫به‬‫توجه‬‫با‬
85-86 ‫سال‬ ‫از‬
‫سرمایه‬ ‫موجودی‬
.‫است‬ ‫نیافته‬ ‫افزایش‬
‫بر‬ ‫که‬ ‫متغیری‬ ‫دو‬
‫سرمایه‬ ‫موجودی‬
،‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬ ‫تاثیر‬
‫و‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫در‬ .‫است‬ ‫استهالک‬
‫سطح‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫ایران‬
‫سرمایه‬ ‫از‬ ‫پایداری‬
‫برسیم؛‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬
‫در‬ ‫که‬ ‫سطحی‬ ‫به‬
‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫آن‬
‫تناسب‬ ‫استهالک‬ ‫و‬
‫هم‬ ‫با‬ ‫مناسبی‬
‫مقدار‬ ‫اگر‬ .‫دارند‬
‫بیش‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
،‫باشد‬ ‫استهالک‬ ‫از‬
‫سرمایه‬ ‫موجودی‬
‫اگر‬ ‫‌یابد؛‬‫ی‬‫م‬ ‫افزایش‬
‫استهالک‬ ‫از‬ ‫کمتر‬
‫موجودی‬ ،‫باشد‬
‫کاهش‬ ‫سرمایه‬
‫اتفاقی‬ ‫این‬ .‫‌یابد‬‫ی‬‫م‬
‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬
‫‌دهد؛‬‫ی‬‫م‬ ‫رخ‬ ‫ایران‬
‫به‬ ‫داریم‬ ‫متاسفانه‬
‫تشکیل‬ ‫صفر‬ ‫نقطه‬
‫نزدیک‬ ‫سرمایه‬
.‫‌شویم‬‫ی‬‫م‬
‫آمارگیری‬‫نتایج‬
‫اگر‬ ‫ایسپا‬
‫رعایت‬‫با‬
‫‌های‬‫ب‬‫چارچو‬
‫آماری‬‫علمی‬
‫گرفته‬‫صورت‬
‫چیزی‬‫آن‬‫از‬،‫باشد‬
‫گفته‬‫افواه‬‫در‬‫که‬
‫بهتر‬،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫‌ها‬‫ی‬‫بعض‬.‫است‬
‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬
‫این‬‫از‬‫وضعیت‬
‫باشد؛‬‫بدتر‬‫هم‬
‫معتقدند‬‫یعنی‬
‫‌سوم‬‫ک‬‫ی‬‫از‬‫بیشتر‬
‫شرایط‬‫در‬‫مردم‬
‫‌توانند‬‫ی‬‫نم‬‫فعلی‬
.‫کنند‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
،‫معنی‬‫یک‬‫به‬
‫زیادی‬‫اقشار‬‫ما‬
‫جیب‬‫از‬‫که‬‫داریم‬
‫و‬‫‌خورند‬‫ی‬‫م‬
‫منفی‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
.‫دارند‬
‫بدتر‬‫وضع‬

3. ‫انداز‬‌‫س‬‫پ‬
601398‫مرداد‬ 5‫شنبه‬ 324‫شماره‬
‫بازارها‬
‫کاهش‬‫یا‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫کمبود‬‫شرایطی‬‫چنین‬‫در‬،‫نیست‬‫مناسب‬‫بلندمدت‬‫یا‬‫‌مدت‬‫ه‬‫کوتا‬
‫پایین‬ ‫آیا‬ ‫‌زند؟‬‫ی‬‫م‬ ‫دامن‬ ‫اقتصادی‬ ‫تبعات‬ ‫چه‬ ‫به‬ ‫ایران‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫توان‬
‫دارد؟‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫میزان‬‫بر‬‫تاثیری‬‫هم‬‫سود‬‫نرخ‬‫بودن‬
‫امکان‬‫ایرانی‬‫خانوارهای‬‫امروز‬‫بودجه‬.‫است‬‫اقتصادی‬‫بحران‬‫البد‬‫بحران‬‫از‬‫منظورتان‬
‫اضافه‬‫باید‬.‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫انجام‬‫هم‬‫‌مدت‬‫ه‬‫کوتا‬‫و‬‫بلندمدت‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌دهد‬‫ی‬‫نم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫نباشد‬‫کافی‬‫هم‬‫مصرف‬‫اینکه‬.‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫انجام‬‫کافی‬‫قدر‬‫به‬‫هم‬‫مصرف‬‫که‬‫کنم‬
‫تبعات‬ ‫چه‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫کمبود‬ ‫‌پرسید‬‫ی‬‫م‬ ‫که‬ ‫شــرایطی‬ ‫چنین‬ ‫در‬ .‫بزند‬ ‫صدمه‬ ‫اقتصاد‬ ‫به‬
،‫است‬‫کم‬‫درآمد‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫وقتی‬.‫‌کند‬‫ی‬‫نم‬‫دیگر‬‫اقتصادی‬‫شرایط‬‫با‬‫فرقی‬،‫دارد‬‫اقتصادی‬
‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫کل‬ ‫تقاضای‬ ‫کم‬ ‫مصرف‬ .‫است‬ ‫مضر‬ ‫اقتصاد‬ ‫برای‬ ‫دو‬ ‫هر‬ ‫باشد؛‬ ‫کم‬ ‫مصرف‬
.‫‌کنید‬‫ی‬‫م‬ ‫پیدا‬ ‫خالی‬ ‫ظرفیت‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ،‫تولید‬ ‫کم‬ ‫میزان‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ ‫شما‬ ‫و‬ ‫‌آورد‬‫ی‬‫م‬ ‫پایین‬
‫دست‬‫به‬‫رشد‬‫نرخ‬‫و‬‫‌گیرد‬‫ی‬‫نم‬‫صورت‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ً‫ا‬‫طبع‬،‫باشــد‬‫پایین‬‫هم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫نرخ‬‫بین‬‫باال‬‫همبستگی‬.‫باالست‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬ً‫ا‬‫طبع‬،‫باشد‬‫زیاد‬‫سرانه‬‫درآمد‬‫اگر‬.‫‌آید‬‫ی‬‫نم‬
.‫است‬‫شده‬‫ثابت‬‫بسیاری‬‫مطالعات‬‫در‬‫سرانه‬‫درآمد‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
ÁÁ‫هم‬‫با‬‫حد‬‫این‬‫تا‬‫مختلف‬‫کشورهای‬‫در‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫نرخ‬‫دلیل‬‫چه‬‫به‬‫اوصاف‬‫این‬‫با‬
‫دارد؟‬‫بستگی‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫متغیر‬‫به‬‫آیا‬.‫دارد‬‫تفاوت‬
‫بازنشستگی‬‫‌های‬‫م‬‫نظا‬،‫است‬‫مهم‬‫مالیاتی‬‫سیاست‬‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬.‫دارد‬‫زیادی‬‫دالیل‬
‫ثبات‬.‫است‬‫مهم‬‫هم‬‫فرهنگی‬‫‌های‬‫ت‬‫تفاو‬‫و‬‫هســتند‬‫مهم‬‫مالی‬‫بازارهای‬،‫اســت‬‫مهم‬
‫نرخ‬ً‫ا‬‫طبع‬،‫باالست‬‫سیاسی‬‫درگیری‬‫که‬‫کشــوری‬‫در‬.‫است‬‫مهم‬‫بسیار‬‫هم‬‫سیاســی‬
‫نهادهای‬‫که‬‫کشورهایی‬.‫‌افتد‬‫ی‬‫م‬‫اتفاق‬‫آن‬‫در‬‫سرمایه‬‫فرار‬‫و‬‫است‬‫پایین‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫باالی‬ ‫سطوح‬ ،‫واقع‬ ‫در‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫پایین‬ ‫‌اندازشان‬‫س‬‫پ‬ ‫نرخ‬ ،‫باشد‬ ‫ضعیف‬ ‫‌شان‬‫ی‬‫سیاس‬
‫که‬ ‫متغیرهایی‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بپرسید‬ ‫اگر‬ .‫است‬ ‫بیشتر‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫و‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫منشأ‬ ‫درآمد‬
‫ایران‬‫در‬‫زمینه‬‫این‬‫در‬‫کافی‬‫مطالعات‬‫که‬‫گفت‬‫خواهم‬،‫هستند‬‫‌تر‬‫م‬‫مه‬‫کدام‬،‫بردیم‬‫نام‬
‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫که‬ ‫‌دانیم‬‫ی‬‫م‬ ‫البته‬ .‫نیست‬ ‫ایران‬ ‫اقتصاددانان‬ ‫بین‬ ‫اجماعی‬ ‫و‬ ‫نگرفته‬ ‫صورت‬
.‫است‬‫قوی‬‫بسیار‬‫سرانه‬‫درآمد‬‫و‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫‌های‬‫خ‬‫نر‬
ÁÁ‫در‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫کمتری‬‫تمایل‬‫ایران‬‫مردم‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫نشان‬‫نظرسنجی‬‫این‬‫‌های‬‫ه‬‫یافت‬
‫بوده‬ ‫کمتر‬ ‫مسکن‬ ‫و‬ ‫بانکی‬ ‫سپرده‬ ‫از‬ ‫هم‬ ‫سکه‬ ‫و‬ ‫طال‬ ‫سهم‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫ارز‬ ‫نگهداری‬ ‫قالب‬
‫سیاستگذار‬،‫گرفته‬‫باال‬‫طال‬‫و‬‫ارز‬‫بازار‬‫التهاب‬‫زمان‬‫هر‬‫که‬‫اســت‬‫حالی‬‫در‬‫این‬.‫است‬
‫شما‬‫ارزیابی‬.‫است‬‫کرده‬‫اعالم‬‫موجود‬‫وضع‬‫مقصر‬‫را‬‫طال‬‫و‬‫ارز‬‫خرید‬‫برای‬‫مردم‬‫هجوم‬
‫چیست؟‬‫مساله‬‫این‬‫از‬
‫مردم‬،‫دارد‬‫منفی‬‫قیمت‬‫ارز‬‫که‬‫روزها‬‫همین‬‫در‬ً‫ال‬‫مث‬.‫است‬‫مهم‬‫نظرسنجی‬‫این‬‫زمان‬
‫شما‬ ‫و‬ ‫من‬ ‫که‬ ‫روزهایی‬ ‫همین‬ ‫در‬ .‫ندارند‬ ‫طال‬ ‫و‬ ‫ارز‬ ‫در‬ ‫جدید‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫به‬ ‫تمایلی‬
‫بسیار‬‫سکه‬‫و‬‫طال‬‫در‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫تمایل‬،1398‫تیرماه‬‫در‬‫یعنی‬،‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬‫صحبت‬‫داریم‬
‫بوده‬‫‌طور‬‫ن‬‫ای‬ً‫ا‬‫واقع‬،‫شده‬‫انجام‬‫نظرسنجی‬‫این‬‫که‬‫زمانی‬‫در‬‫است‬‫ممکن‬.‫است‬‫شده‬‫کمتر‬
.‫است‬‫صحیح‬‫شما‬‫نظر‬‫مورد‬‫روند‬،‫سال‬ 40‫کل‬‫در‬‫اما‬،‫باشد‬
‫در‬ ‫‌ها‬‫خ‬‫نر‬ ‫اینکه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ،‫باشند‬ ‫راضی‬ ‫بانکی‬ ‫سپرده‬ ‫سود‬ ‫از‬ ‫مردم‬ ‫اینکه‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫03درصدی‬‫سودهای‬‫به‬‫که‬‫کسانی‬.‫باشد‬‫‌طور‬‫ن‬‫ای‬‫که‬‫‌دانم‬‫ی‬‫م‬‫بعید‬،‫بوده‬‫باالتر‬‫گذشته‬
‫ایران‬‫‌های‬‫ک‬‫بان‬‫اما‬.‫‌دهند‬‫ی‬‫نم‬‫رضایت‬‫درصد‬ 18‫تا‬ 10‫سود‬‫به‬‫حاال‬،‫بودند‬‫کرده‬‫عادت‬
‫بیشتری‬‫پول‬‫البته‬‫که‬‫هم‬‫مسکن‬‫مورد‬‫در‬.‫‌پردازند‬‫ی‬‫م‬‫دشواری‬‫به‬‫هم‬‫را‬‫سودها‬‫همین‬
‫اوراق‬‫هنوز‬‫و‬‫بخرید‬‫واحد‬‫یک‬‫باید‬ً‫ال‬‫فع‬،‫کنید‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫مسکن‬‫در‬‫اینکه‬‫(برای‬‫‌خواهد‬‫ی‬‫م‬
‫که‬ ‫مردم‬ ‫غالب‬ ‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫ولی‬ .)‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬ ‫معامله‬ ‫بورس‬ ‫در‬ ‫زیادی‬ ‫مســکن‬ ‫به‬ ‫متکی‬
‫سرمایه‬‫بازار‬‫داخل‬‫هم‬‫بخشی‬‫و‬‫‌دارند‬‫ی‬‫م‬‫نگه‬‫بانک‬‫در‬‫را‬‫پولشان‬،‫دارند‬‫کوچکی‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫افراد‬‫که‬‫شاهدیم‬‫روزها‬‫این‬‫در‬.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫باز‬‫حساب‬‫بورس‬‫‌های‬‫ی‬‫کارگزار‬‫در‬‫و‬‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬
.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫باز‬‫جدید‬‫‌های‬‫ب‬‫حسا‬‫بورس‬‫در‬‫زیادی‬
‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫نگران‬ ‫را‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫عد‬ ‫هم‬ ‫طال‬ ‫و‬ ‫ارز‬ ‫نگهداری‬ ‫با‬ ‫قضایی‬ ‫برخوردهای‬ ‫شــاید‬
‫نرخ‬‫اخیر‬‫روزهای‬‫در‬‫که‬‫شده‬‫این‬‫کار‬‫حاصل‬.‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬‫کوچ‬‫سرمایه‬‫بازار‬‫سمت‬‫به‬‫بازار‬
‫ادامه‬ ‫روند‬ ‫این‬ ‫ماه‬ ‫دو‬ ‫یکی‬ ‫و‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫پیدا‬ ‫کاهش‬ ‫ارز‬ ‫نرخ‬ ‫وقتی‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫پیدا‬ ‫کاهش‬ ‫ارز‬
‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬‫مضطرب‬،‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫سکه‬‫و‬‫ارز‬‫به‬‫که‬‫مردم‬‫از‬‫زیادی‬‫عده‬،‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫پیدا‬
‫آن‬‫آمدن‬‫پایین‬‫شــاهد‬‫هم‬‫حاال‬‫‌آورد؛‬‫ی‬‫م‬‫‌تر‬‫ن‬‫پایی‬‫را‬‫نرخ‬‫خود‬‫این‬‫و‬‫‌شــوند‬‫ی‬‫م‬‫وارد‬‫و‬
‫زمان‬‫چه‬‫نظرسنجی‬‫که‬‫دارد‬‫این‬‫به‬‫بستگی‬‫شــما‬‫سوال‬‫پاسخ‬،‫حال‬‫هر‬‫به‬.‫هســتیم‬
.‫است‬‫گرفته‬‫صورت‬
ÁÁ‫مسکن‬،‫زمین‬‫مردم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫اصلی‬‫ابزارهای‬‫که‬‫شده‬‫مشخص‬‫نظرسنجی‬‫این‬‫در‬
‫طریق‬ ‫از‬ ‫سرمایه‬ ‫بازار‬ ‫در‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫ســرمای‬ ،‫بین‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫اســت‬ ‫بانکی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫سپرد‬ ‫و‬
‫خرد‬ ‫‌اندازهای‬‫س‬‫پ‬ ‫از‬ ‫باالیی‬ ‫حجم‬ ‫دیگر‬ ‫کشورهای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫‌های‬‫ق‬‫صندو‬
‫جذب‬‫در‬‫کمرنگی‬‫نقش‬‫بورس‬‫چرا‬‫چیست؟‬‫علت‬.‫دارد‬‫پایینی‬‫سهم‬،‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫شامل‬‫را‬
‫دارد؟‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫در‬‫خرد‬‫‌های‬‫ه‬‫سرمای‬
‫پیدا‬‫را‬‫بانک‬‫اهمیت‬‫هنوز‬‫سرمایه‬‫بازار‬‫توسعه‬‫حال‬‫در‬‫کشورهای‬‫همه‬‫در‬‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬
‫شاید‬،‫‌ها‬‫ه‬‫بنگا‬‫مالی‬‫تامین‬‫نظر‬‫از‬‫داریم؛‬‫‌محور‬‫ک‬‫بان‬‫اقتصاد‬‫یک‬‫ایران‬‫در‬‫هم‬‫ما‬.‫است‬‫نکرده‬
،‫گذشته‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬ ‫فکر‬ ‫همه‬ ‫این‬ ‫با‬ .‫نیست‬ ‫بهتر‬ 80- 20‫از‬ ‫بازار‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫نسبت‬
‫‌ای‬‫ه‬‫‌مالحظ‬‫قابل‬‫‌های‬‫ت‬‫پیشرف‬‫سرمایه‬‫بازار‬،‫سال‬ 20‫این‬‫در‬‫و‬،70‫دهه‬‫به‬‫نسبت‬ ً‫ال‬‫مث‬
‫‌یافته‬‫ه‬‫توسع‬‫خیلی‬‫کشورهای‬‫مثل‬‫هنوز‬‫است‬‫بدیهی‬.‫است‬‫داشته‬‫‌ای‬‫ه‬‫عمد‬‫رشد‬‫و‬‫کرده‬
‫سهم‬ ‫مستقیم‬ ‫مردم‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫هست‬ ‫هم‬ ‫شما‬ ‫سوال‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫دیگر‬ ‫مشکل‬ .‫نیستیم‬
‫باید‬ .‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬ ‫سوءاستفاده‬ ‫امکان‬ ‫‌بگیران‬‫ن‬‫نوسا‬ ‫و‬ ‫‌بازان‬‫ه‬‫سفت‬ ‫به‬ ‫کار‬ ‫این‬ ‫خود‬ .‫‌خرند‬‫ی‬‫م‬
‫سهام‬‫غیرمستقیم‬‫‌ها‬‫ق‬‫صندو‬‫طریق‬‫از‬‫مردم‬‫و‬‫کنیم‬‫حرکت‬‫‌ها‬‫ق‬‫صندو‬‫سمت‬‫به‬‫بیشتر‬
‫روشنی‬‫تمایز‬،‫نیستند‬‫وارد‬‫که‬‫کسانی‬‫و‬‫هستند‬‫خبره‬‫و‬‫وارد‬‫که‬‫کسانی‬‫بین‬‫باید‬.‫بخرند‬
.‫شوند‬‫سهام‬‫مستقیم‬‫خرید‬‫وارد‬‫نباید‬،‫نیستند‬‫وارد‬‫که‬‫مردمی‬‫باشد؛‬
،‫نیست‬ ‫‌المللی‬‫ن‬‫بی‬ ‫که‬ ‫‌مان‬‫س‬‫بور‬ ‫و‬ ‫کشــور‬ ‫موقعیت‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫اما‬
‫نسبی‬ ‫‌طور‬‫ه‬‫ب‬ ‫اخیر‬ ‫سال‬ ۲۰‫در‬ ‫خرد‬ ‫‌های‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫جذب‬ ‫در‬ ‫بورس‬ ‫که‬ ‫گفت‬ ‫‌شــود‬‫ی‬‫م‬
‫مقایسه‬‫‌ها‬‫ک‬‫بان‬‫عملکرد‬‫با‬‫را‬‫سرمایه‬‫بازار‬‫عملکرد‬‫اگر‬‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬‫من‬.‫است‬‫بوده‬‫موفق‬
‫‌های‬‫ق‬‫صندو‬ ‫اینکه‬ ‫در‬ ‫ولی‬ .‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫بورس‬ ‫از‬ ‫بیشــتری‬ ‫رضایت‬ ‫اظهار‬ ‫باید‬ ‫کنیم‬
.‫است‬ ‫درست‬ ‫شما‬ ‫نظر‬ ‫البته‬ ‫‌دهند‬‫ی‬‫نم‬ ‫تشکیل‬ ‫را‬ ‫باالیی‬ ‫حجم‬ ‫هنوز‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫ســرمای‬
‫معنی‬‫به‬‫کمتر‬‫و‬‫بودند‬‫بانکی‬‫نرخ‬‫زدن‬‫دور‬‫ابزار‬‫بیشــتر‬‫‌ها‬‫ق‬‫صندو‬‫این‬‫اواخر‬‫همین‬‫تا‬
‫‌ها‬‫ق‬‫صندو‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫آن‬ ‫اگر‬ ،‫نظر‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫بودند‬ ‫مطرح‬ ‫سهام‬ ‫در‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫صندوق‬
،‫‌ها‬‫ق‬‫صندو‬‫حجم‬‫که‬‫گفت‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬،‫بگذاریم‬‫کنار‬،‫شد‬‫تشکیل‬‫نرخ‬‫بازی‬‫خاطر‬‫به‬‫که‬‫را‬
‫االن‬،‫دولت‬‫‌هــای‬‫ی‬‫بده‬ً‫ا‬‫مخصوص‬،‫بدهی‬‫بازار‬‫گســترش‬‫با‬‫اما‬.‫نیســت‬‫باالیی‬‫حجم‬
‫سال‬ ‫پنج‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫‌آید‬‫ی‬‫م‬ ‫نظرم‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫گرفته‬ ‫شکل‬ ‫بیشــتری‬ ‫ثابت‬ ‫درآمد‬ ‫با‬ ‫‌های‬‫ق‬‫صندو‬
.‫کنیم‬‫حرکت‬‫بورس‬‫در‬‫بیشتری‬‫بسیار‬‫غیرمستقیم‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫سمت‬‫به‬‫ما‬،‫آینده‬
ÁÁ‫اقتصاد‬‫در‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫مناسب‬‫ابزارهای‬‫نبود‬‫و‬‫مالی‬‫دانش‬‫در‬‫ضعف‬
‫باید‬‫چه‬‫زمینه‬‫این‬‫در‬‫است؟‬‫اثرگذار‬‫جامعه‬‫رد‬ُ‫خ‬‫‌اندازهای‬‫س‬‫پ‬‫مساله‬‫در‬‫چقدر‬‫ایران‬
‫کرد؟‬
‫مصرف‬‫چطور‬،‫کنند‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫چطور‬‫مردم‬‫اینکه‬‫مورد‬‫در‬‫زیادی‬‫کار‬‫هنوز‬‫حال‬‫هر‬‫به‬
‫کشور‬‫از‬‫خارج‬‫در‬‫که‬‫میزانی‬‫به‬‫نه‬‫اما‬،‫شده‬‫کارهایی‬.‫است‬‫نشده‬‫کنند‬‫پیدا‬‫کار‬‫یا‬‫کنند‬
‫خانواده‬‫بودجه‬‫بحث‬‫با‬‫جوانی‬‫از‬‫‌ها‬‫ه‬‫بچ‬،‫کنند‬‫پیدا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پای‬‫مالی‬‫دانش‬‫مردم‬‫باید‬.‫شاهدیم‬
‫بانکی‬‫نظام‬‫و‬‫بورس‬‫در‬‫کارهایی‬‫‌سازی‬‫گ‬‫فرهن‬ ‌‫ه‬‫حوز‬‫در‬.‫شوند‬‫آشنا‬‫درســت‬‫مصرف‬‫و‬
‫مانده‬‫باقی‬‫بزرگی‬‫کارهای‬‫‌ها‬‫ه‬‫حوز‬‫این‬‫در‬‫هنوز‬‫که‬‫گفت‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫ولی‬،‫است‬‫شده‬‫انجام‬
،ً‫ال‬‫مث‬.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫خلق‬‫کمی‬‫ارزش‬‫خود‬‫ذات‬‫در‬‫مالی‬‫مختلف‬‫ابزارهای‬‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬.‫است‬
‫نبود‬‫‌طور‬‫ن‬‫ای‬،‫داشتیم‬‫پول‬‫بازار‬‫فقط‬‫و‬‫نداشتیم‬‫هم‬‫سرمایه‬‫بازار‬‫ما‬‫اگر‬‫حتی‬‫کنید‬‫فرض‬
‫آن‬‫در‬‫که‬‫داشتیم‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیشرفت‬‫خیلی‬‫سرمایه‬‫بازار‬‫اگر‬‫برعکس‬.‫نگیرد‬‫شکل‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫که‬
‫‌توانستیم‬‫ی‬‫م‬‫درصد‬10‫از‬‫بیش‬‫که‬‫نیست‬‫‌طور‬‫ن‬‫ای‬،‫بود‬‫شده‬‫طراحی‬‫دنیا‬‫ابزارهای‬‫تمام‬
.‫بخشیم‬‫بهبود‬‫را‬‫وضعیت‬
‫متغیرهای‬‫است؛‬‫اقتصادی‬‫‌های‬‫ه‬‫پای‬‫و‬‫اقتصادی‬‫‌های‬‫ت‬‫واقعی‬‫است‬‫‌کننده‬‫ن‬‫تعیی‬‫آنچه‬
،‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫خلق‬‫ثروت‬‫که‬‫اقتصادی‬‫در‬ً‫ال‬‫مث‬.‫باشند‬‫داشته‬‫مناسبی‬‫وضع‬‫باید‬‫اقتصاد‬‫اصلی‬
‫کار‬‫ابزارها‬.‫ندارد‬‫‌ای‬‫ه‬‫فاید‬‫و‬‫کرد‬‫‌توان‬‫ی‬‫نم‬‫کاری‬،‫کنیم‬‫پیچیده‬‫را‬‫ابزارها‬‫هم‬‫هرچقــدر‬
.‫‌کنند‬‫ی‬‫نم‬‫اقتصادی‬‫ارزش‬‫خلق‬‫خودشان‬‫‌کنند؛‬‫ی‬‫نم‬‫معجزه‬‫اما‬،‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫تسهیل‬‫را‬‫مردم‬
‫به‬ .‫ببرم‬ ‫باال‬ ‫درصد‬ 20‫را‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫کنم‬ ‫خلق‬ ‫را‬ ‫ابزاری‬ ‫من‬ ‫که‬ ‫نیســت‬ ‫‌جور‬‫ن‬‫ای‬
‫مشکلمان‬.‫باشیم‬‫داشته‬‫ایران‬‫در‬‫ابزار‬‫کمبود‬‫ما‬‫‌کنم‬‫ی‬‫نم‬‫فکر‬.‫نیست‬‫‌طور‬‫ن‬‫ای‬،‫وجه‬‌‫چ‬‫هی‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫و‬ ‫مصرف‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫و‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬ ‫تولید‬ ‫ثروت‬ ‫ایران‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫آن‬
‫آن‬‫یا‬‫داریم‬‫را‬‫ابزار‬‫این‬‫که‬‫است‬‫این‬‫از‬‫‌تر‬‫م‬‫مه‬‫‌مراتب‬‫ه‬‫ب‬‫عامل‬‫این‬.‫‌کند‬‫ی‬‫نم‬‫پیدا‬‫افزایش‬
‫که‬‫‌گردد‬‫ی‬‫برم‬‫فرهنگ‬‫به‬‫‌اندازی‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫مصرفی‬‫‌های‬‫ت‬‫عاد‬‫این‬‫از‬‫بخشی‬.‫نداریم‬‫را‬‫ابزار‬
‫مناطق‬ ‫بعضی‬ ‫مردم‬ ‫‌گوییم‬‫ی‬‫م‬ ً‫ال‬‫مث‬ .‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬ ‫مشــاهده‬ ‫هم‬ ‫ایران‬ ‫مختلف‬ ‫مناطق‬ ‫در‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬‫تلقی‬‫ولخرج‬‫هم‬‫مناطق‬‫از‬‫بعضی‬‫مردم‬‫و‬‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫خیلی‬
‫باید‬.‫بدهند‬‫تغییر‬‫را‬‫‌شان‬‫ی‬‫مال‬‫‌های‬‫ت‬‫عاد‬‫که‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫کمک‬‫مردم‬‫به‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬.‫‌کنند‬‫ی‬‫نم‬
‫معامالتی‬‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫‌جویی‬‫ه‬‫صرف‬‫با‬‫که‬‫کرد‬‫متقاعد‬‫را‬‫آنها‬‫و‬‫داد‬‫نشان‬‫مردم‬‫به‬
‫که‬ ‫نخواهیم‬ ‫همه‬ ‫از‬ .‫باشد‬ ‫سودآور‬ ‫خیلی‬ ‫برایشان‬ ‫آینده‬ ‫در‬ ‫معامالت‬ ‫آن‬ ‫که‬ ‫کنند‬ ‫پیدا‬
‫‌ها‬‫ه‬‫سپرد‬‫چون‬،‫کنند‬‫باز‬‫بانکی‬‫حساب‬‫یک‬‫است‬‫کافی‬‫‌ها‬‫ی‬‫بعض‬‫بروند؛‬‫بازارها‬‫همه‬‫سراغ‬
‫تورم‬
‫در‬ ،‫‌نشده‬‫ی‬‫‌بین‬‫ش‬‫پی‬
‫شدید‬ ‫که‬ ‫شرایطی‬
‫منفی‬ ‫اثرات‬ ،‫باشد‬
‫پولی‬ ‫متغیرهای‬ ‫بر‬
‫پولی‬ ‫دستمزد‬ ‫مثل‬
‫اسمی‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬ ‫و‬
‫را‬ ‫آنها‬ ‫و‬ ‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬
‫و‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫تعدیل‬
‫افزایش‬ ‫به‬ ‫منجر‬
‫اسمی‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬
‫رفتن‬ ‫باال‬ .‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫اسمی‬ ‫بهره‬ ‫نرخ‬
‫تا‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫باعث‬
‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
.‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫کمتر‬
‫به‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫به‬ ‫میل‬
‫تضعیف‬ ‫جدی‬ ‫طور‬
‫منابع‬ ‫و‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫برای‬ ‫دسترس‬ ‫در‬
‫سرمایه‬ ‫انباشت‬
.‫‌یابد‬‫ی‬‫م‬ ‫کاهش‬
‫میزان‬ ‫کاهش‬ ‫با‬
،‫سرمایه‬ ‫انباشت‬
‫سرمایه‬ ‫تراکم‬ ‫با‬
‫بلندمدت‬ ‫در‬ ،‫کمتر‬
‫متوقف‬ ‫رشد‬
‫اقتصاد‬ ‫و‬ ‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
‫سمت‬ ‫به‬ ‫تدریج‬ ‫به‬
‫اقتصادی‬ ‫رکود‬
‫بیکاری‬ ‫و‬ ‫شدید‬
.‫‌رود‬‫ی‬‫م‬

4. ‫انداز‬‌‫س‬‫پ‬
61 1398‫مرداد‬ 5‫شنبه‬ 324‫شماره‬
‫بازارها‬
‫باید‬،‫دارند‬‫‌تری‬‫گ‬‫بزر‬‫‌اندازهای‬‫س‬‫پ‬‫که‬‫آنهایی‬‫اما‬.‫است‬‫کوچک‬‫خیلی‬‫‌اندازهایشان‬‫س‬‫پ‬‫و‬
.‫بروند‬‫‌تر‬‫ه‬‫پیچید‬‫مالی‬‫محصوالت‬‫سمت‬‫به‬‫که‬‫بدهیم‬‫عادت‬‫را‬‫آنها‬
‫مورد‬‫در‬‫‌ویژه‬‫ه‬‫ب‬‫کرد؛‬‫صحبت‬‫مــردم‬‫با‬‫پول‬‫‌جویی‬‫ه‬‫صرف‬‫مزایای‬‫مورد‬‫در‬‫بایــد‬
‫کرد‬ ‫جلب‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آنان‬ ‫توجه‬ ‫باید‬ .‫بازنشستگی‬ ‫دوره‬ ‫برای‬ ‫‌جویی‬‫ه‬‫صرف‬ ‫منافع‬
‫منابع‬‫به‬‫و‬‫است‬‫گذشته‬‫از‬‫‌تر‬‫ی‬‫طوالن‬‫بازنشستگی‬‫دوره‬،‫سن‬‫میانگین‬‫رفتن‬‫باال‬‫با‬‫که‬
‫که‬‫‌هایی‬‫ه‬‫هزین‬‫با‬‫افراد‬‫که‬‫داده‬‫اجازه‬‫امروز‬‫پزشکی‬‫امکانات‬‫اینکه‬‫‌ویژه‬‫ه‬‫ب‬.‫دارند‬‫نیاز‬
‫آن‬‫مشکل‬‫اما‬،‫برسند‬‫باال‬‫عمر‬‫‌های‬‫ل‬‫سا‬‫به‬،‫‌دهند‬‫ی‬‫م‬‫انجام‬‫درمان‬‫و‬‫بهداشــت‬‫در‬
‫مردم‬‫به‬‫باید‬.‫داشت‬‫خواهند‬‫باالیی‬‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‫آنان‬،‫کهولت‬‫سنین‬‫آن‬‫در‬‫که‬‫است‬
‫فردی‬ ‫اگر‬ ،ً‫ال‬‫مث‬ .‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫پیدا‬ ‫اختیار‬ ‫و‬ ‫انتخاب‬ ‫حق‬ ،‫پول‬ ‫‌جویی‬‫ه‬‫صرف‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫گفت‬
‫بداند‬ ‫باید‬ ،‫بدهد‬ ‫شغل‬ ‫تغییر‬ ‫آینده‬ ‫در‬ ‫‌خواهد‬‫ی‬‫م‬ ‫و‬ ‫نیســت‬ ‫راضی‬ ‫امروزش‬ ‫کار‬ ‫از‬
‫شغل‬ ‫سمت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫حرکت‬ ‫که‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫دور‬ ‫طی‬ ‫چراکه‬ ،‫دارد‬ ‫نیاز‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫به‬ ‫که‬
،‫بنابراین‬.‫نباشد‬‫همراه‬‫درآمدی‬‫موفقیت‬‫با‬‫شغل‬‫آن‬‫اســت‬‫ممکن‬،‫‌رود‬‫ی‬‫م‬‫جدید‬
‫باز‬ ،‫‌دانید‬‫ی‬‫م‬ ‫مناسب‬ ‫که‬ ‫شغلی‬ ،‫شغل‬ ‫انتخاب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫شما‬ ‫دست‬ ‫‌کردن‬‫ی‬‫‌جوی‬‫ه‬‫صرف‬
‫که‬‫‌طور‬‫ن‬‫هما‬،‫کنند‬‫کار‬‫شخصی‬‫بودجه‬‫با‬‫که‬‫بگیرند‬‫فرا‬‫کل‬‫در‬‫مردم‬‫باید‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬
.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫کار‬‫بودجه‬‫با‬‫‌ها‬‫ت‬‫دول‬‫و‬‫‌ها‬‫ت‬‫شرک‬
‫بنشینند‬‫سال‬‫در‬‫روز‬‫یک‬‫باید‬.‫کنند‬‫کار‬‫بودجه‬‫با‬‫که‬‫بگیرند‬‫یاد‬‫باید‬‫هم‬‫خانوارها‬
‫کمک‬‫که‬‫هست‬‫‌افزارهایی‬‫م‬‫نر‬‫ایران‬‫در‬‫حتی‬‫االن‬.‫بیاورند‬‫کاغذ‬‫روی‬‫را‬‫اقالم‬‫یکسری‬‫و‬
‫از‬ ‫باید‬ ‫بشود؛‬ ‫تعریف‬ ‫باید‬ ‫‌شان‬‫ی‬‫مال‬ ‫اهداف‬ .‫شود‬ ‫تهیه‬ ‫بهتر‬ ‫خانوارها‬ ‫بودجه‬ ‫تا‬ ‫‌کند‬‫ی‬‫م‬
‫اهداف‬‫این‬‫بتوانند‬‫باید‬.‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫دنبال‬‫را‬‫‌ای‬‫ی‬‫مال‬‫هدف‬‫چه‬‫بلندمدت‬‫در‬‫که‬‫پرسید‬‫آنها‬
‫‌خواهند‬‫ی‬‫م‬‫بگویند‬‫است‬‫ممکن‬ً‫ال‬‫مث‬.‫کنند‬‫تعریف‬‫برنامه‬‫یک‬‫با‬‫و‬‫ریال‬‫اساس‬‫بر‬‫را‬‫مالی‬
‫بودجه‬‫این‬.‫بخرند‬‫خودرو‬‫آینده‬‫سال‬‫یک‬‫ظرف‬‫یا‬،‫بخرند‬‫مسکن‬‫آینده‬‫سال‬ 10‫ظرف‬
‫مردم‬‫به‬‫که‬‫راه‬‫یک‬.‫دارند‬‫نیاز‬‫‌ها‬‫ف‬‫هد‬‫این‬‫از‬‫یک‬‫هر‬‫برای‬‫چقدر‬‫که‬‫دهد‬‫نشــان‬‫باید‬
‫خود‬ ‫جاری‬ ‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬ ‫بتوانند‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫شوند‬ ‫تشویق‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫شــود‬ ‫کمک‬
‫دارند‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫‌ای‬‫ی‬‫مال‬ ‫‌های‬‫ت‬‫عاد‬ ‫و‬ ‫‌شان‬‫ی‬‫مال‬ ‫اهداف‬ ‫بین‬ ‫شــکاف‬ ‫کنند؛‬ ‫تحلیل‬ ‫خوب‬ ‫را‬
‫‌رسند؛‬‫ی‬‫نم‬ ‫مالی‬ ‫اهداف‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫خرج‬ ‫که‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫بدانند‬ ‫باید‬ .‫بدهند‬ ‫نشان‬
.‫کنند‬‫تنظیم‬‫مالی‬‫‌های‬‫ف‬‫هد‬‫چارچوب‬‫در‬‫را‬‫خود‬‫شخصی‬‫بودجه‬‫و‬‫خانوار‬‫بودجه‬‫باید‬
‫بعد‬‫و‬‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬‫شروع‬‫ماهانه‬‫درآمد‬‫یک‬‫با‬.‫نیست‬‫دشوار‬‫کاری‬‫شخصی‬‫نوشتن‬‫بودجه‬
‫‌توانیم‬‫ی‬‫م‬‫چقدر‬‫ماه‬‫هر‬‫در‬‫که‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫معلوم‬‫بعد‬‫و‬‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬‫حساب‬‫را‬‫ماهانه‬‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬
‫بهتر‬‫آیا‬:‫باشد‬‫باید‬‫چه‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫این‬‫دقیق‬‫شکل‬‫که‬‫داد‬‫نشان‬‫باید‬‫بعد‬.‫کنیم‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫یک‬‫از‬‫بخشی‬‫خرید‬‫وارد‬‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬‫یا‬‫بخرند‬‫سهام‬‫است‬‫بهتر‬‫آیا‬،‫بخرند‬‫عمر‬‫بیمه‬‫است‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫مصرف‬‫مختلف‬‫‌های‬‫ه‬‫شیو‬‫آن‬‫باید‬‫حال‬‫هر‬‫به‬.‫کنند‬‫‌داری‬‫ه‬‫اجار‬‫و‬‫بشوند‬‫مسکن‬
.‫بگیرند‬‫یاد‬‫را‬‫خود‬
‫غیر‬‫شود؛‬‫باز‬‫‌اندازی‬‫س‬‫پ‬‫حساب‬‫باید‬ً‫ا‬‫طبع‬،‫‌رسند‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫سن‬‫به‬‫که‬‫کسانی‬‫برای‬
.‫باشد‬‫‌اندازی‬‫س‬‫پ‬‫حساب‬‫باید‬،‫دارند‬‫که‬‫بانکی‬‫کارت‬‫و‬‫‌الحسنه‬‫ض‬‫قر‬‫و‬‫جاری‬‫حساب‬‫از‬
.‫شوند‬‫راهنمایی‬‫باید‬،‫بکنند‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫‌تر‬‫ت‬‫راح‬‫بتوانند‬‫اینکه‬‫امکانات‬‫مورد‬‫در‬‫افراد‬‫این‬
‫‌های‬‫ه‬‫شیو‬‫‌کنم‬‫ی‬‫م‬‫فکر‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫مهمی‬‫موضوع‬‫دارد‬‫روزها‬‫این‬‫هم‬‫‌ها‬‫ت‬‫مالیا‬‫مساله‬،‫البته‬
‫است‬‫ممکن‬،‫نباشیم‬‫مراقب‬‫اگر‬‫که‬‫است‬‫‌هایی‬‫ه‬‫حوز‬‫آن‬‫از‬‫یکی‬‫هم‬‫مالیاتی‬‫مبانی‬‫رعایت‬
.‫برود‬‫بین‬‫از‬‫‌اندازهایمان‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫بخوریم‬‫مالیاتی‬‫آفت‬‫به‬
ÁÁ‫به‬‫توجه‬‫کنند؟‬‫توجه‬‫عواملی‬‫چه‬‫به‬‫باید‬،‫اقتصادی‬‫هر‬‫در‬‫کردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫برای‬‫مردم‬
‫چگونه‬‫اقتصادی‬‫سخت‬‫شرایط‬‫در‬‫کردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫است؟‬‫مهم‬‫چقدر‬‫انتظاری‬‫سود‬‫نرخ‬
‫دارید؟‬‫اقتصادی‬‫فعاالن‬‫و‬‫مردم‬‫به‬‫‌ای‬‫ه‬‫توصی‬‫چه‬‫زمینه‬‫این‬‫در‬‫است؟‬‫ممکن‬
‫میزان‬،‫است‬‫مهم‬‫نرخ‬‫برایشان‬.‫‌گیرند‬‫ی‬‫م‬‫کار‬‫به‬‫را‬‫عواملی‬‫کردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫برای‬‫مردم‬
‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬ ‫آینده‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫مصرفی‬ ‫چه‬ ،‫کنند‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫امروز‬ ‫اگر‬ ‫اینکه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫مهم‬ ‫مصرف‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫بخوانند‬ ‫درس‬ ‫خوب‬ ‫‌هایشان‬‫ه‬‫بچ‬ ‫اینکه‬ ‫برای‬ ‫مردم‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ً‫ال‬‫مث‬ .‫کنند‬ ‫تامین‬
‫فرزندان‬،ً‫ال‬‫مث‬.‫‌گذرد‬‫ی‬‫م‬‫تاریخش‬‫چون‬‫‌دهند‬‫ی‬‫نم‬‫احاله‬‫آینده‬‫به‬‫را‬‫مصرف‬‫این‬‫‌کنند؛‬‫ی‬‫نم‬
،‫تقویتی‬‫کالس‬:‫‌فرستند‬‫ی‬‫م‬)‫باشند‬‫داشــته‬‫امکانات‬‫(اگر‬‫اضافه‬‫‌های‬‫س‬‫کال‬‫به‬‫را‬‫خود‬
‫االن‬ ‫بنابراین‬ ،‫بگیرند‬ ‫یاد‬ ‫را‬ ‫زبان‬ ‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬ ‫بهتر‬ ‫پایین‬ ‌‫ن‬‫ســ‬ ‫در‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫بچ‬ ...‫و‬ ‫زبان‬ ‫کالس‬
‫پس‬.‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫فرزندانمان‬‫آتیه‬‫برای‬‫را‬‫این‬‫ما‬‫که‬‫‌گویند‬‫ی‬‫نم‬‫و‬‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬‫هزینه‬
.‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‫قرار‬‫توجه‬‫مورد‬‫متعددی‬‫عوامل‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫هم‬‫اقتصادی‬‫سخت‬‫شرایط‬‫در‬‫است؟‬‫فعلی‬‫مصرف‬‫از‬‫بهتر‬‫آینده‬‫مصرف‬‫آیا‬
‫مردم‬‫از‬‫زیادی‬‫عده‬‫وقتی‬‫رکود‬‫دوره‬‫در‬.‫است‬‫دشوارتر‬‫بسیار‬‫اما‬،‫اســت‬‫ممکن‬‫کردن‬
‫روی‬ ‫باید‬ ‫ما‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫ولی‬ .‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫توقع‬ ‫آنان‬ ‫از‬ ‫‌توانیم‬‫ی‬‫نم‬ ،‫بیکارند‬
‫به‬‫را‬‫مردم‬‫توجه‬،‫بدهیم‬‫نشان‬‫را‬‫صحیح‬‫مصرف‬.‫کنیم‬‫کار‬‫کشور‬‫در‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫فرهنگ‬
.‫کنیم‬‫جلب‬‫صحیح‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫صحیح‬‫مصرف‬‫منطق‬‫به‬،‫مالی‬‫منطق‬‫به‬،‫مالی‬‫مسائل‬
‫خرید‬‫تسهیالت‬‫دریافت‬‫سراغ‬‫به‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫با‬‫چگونه‬‫که‬‫دهیم‬‫نشــان‬‫آنان‬‫به‬
‫در‬‫مطبوعات‬‫و‬‫صداوسیما‬‫‌شک‬‫ی‬‫ب‬‫و‬‫دارد‬‫وجود‬‫بسیار‬‫فرهنگی‬‫کار‬‫جای‬.‫رفت‬‫مسکن‬
.‫‌اند‬‫ه‬‫کرد‬‫کار‬‫کمتر‬‫‌ها‬‫ه‬‫حوز‬‫این‬
‫سرمایه‬ ‫سطح‬ ،‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫و‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ ‫نرخ‬ ‫که‬ ‫باشم‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫اینجا‬ ‫تا‬ ‫امیدوارم‬
‫بیشتر‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫که‬‫بگیرید‬‫نتیجه‬‫تحلیل‬‫این‬‫از‬‫شاید‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫تعیین‬‫را‬‫پایدار‬‫درآمد‬‫و‬
‫‌چنین‬‫ن‬‫ای‬‫که‬‫است‬‫بدیهی‬‫اما‬.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫منجر‬‫بیشتر‬‫درآمد‬‫به‬‫و‬‫است‬‫خوبی‬‫اقدام‬‫همیشه‬
‫به‬ ‫پیشرفته‬ ‫اقتصادهای‬ ‫در‬ ‫داریم؛‬ ‫نیاز‬ ‫مصرف‬ ‫به‬ ‫زیادی‬ ‫مواقع‬ ‫در‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ .‫نیســت‬
‫مصرف‬‫برای‬‫چیزی‬‫و‬‫شود‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫ما‬‫درآمد‬‫همه‬‫اگر‬‫چون‬،‫‌شــود‬‫ی‬‫م‬‫توصیه‬‫مصرف‬
‫مصرف‬‫هم‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫هم‬‫ایران‬‫در‬.‫‌شــود‬‫ی‬‫نم‬‫حاصل‬‫مطلوب‬‫و‬‫پایدار‬‫وضعیت‬،‫نماند‬
‫مقدار‬،‫مناسب‬‫رشد‬‫الگوی‬‫در‬‫بنابراین‬.‫‌زند‬‫ی‬‫م‬‫صدمه‬‫اقتصاد‬‫به‬‫اینها‬‫دو‬‫هر‬‫است؛‬‫پایین‬
‫‌های‬‫ت‬‫سیاس‬ً‫ا‬‫طبع‬‫و‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫تعریف‬‫مردم‬‫رفاه‬‫سطح‬‫به‬‫توجه‬‫با‬‫سرمایه‬‫انباشت‬‫بهینه‬
.‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬‫تاثیر‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫نرخ‬‫بر‬‫دولت‬
ÁÁ‫‌دهد؟‬‫ی‬‫م‬‫هشداری‬‫چه‬‫اقتصادی‬‫سیاستگذار‬‫به‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫برای‬‫مردم‬‫توان‬‫کاهش‬
‫چه‬ ‫تورمی‬ ‫شرایط‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشــد؟‬ ‫باید‬ ‫چگونه‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫سیاستگذار‬ ‫رویکرد‬
‫کند؟‬‫اتخاذ‬‫باید‬‫تدابیری‬
‫و‬‫کاالها‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫امکان‬‫مردم‬‫به‬‫که‬‫اســت‬‫درآمد‬‫افزایش‬‫حاصل‬‫اقتصادی‬‫رشــد‬
‫توضیح‬ ‫را‬ ‫ملی‬ ‫درآمد‬ ‫رشد‬ ‫علت‬ ‫بتوانیم‬ ‫اینکه‬ ‫برای‬ .‫کنند‬ ‫مصرف‬ ‫بیشــتری‬ ‫خدمات‬
‫‌تر‬‫ع‬‫سری‬‫دیگر‬‫کشورهای‬‫از‬‫کشورها‬‫بعضی‬‫اقتصادی‬‫رشد‬‫دلیل‬‫چه‬‫به‬‫بگوییم‬‫و‬‫دهیم‬
‫را‬‫اقتصادی‬‫تغییرات‬‫بتوانیم‬‫تا‬‫دهیم‬‫گسترش‬‫‌قدر‬‫ن‬‫آ‬‫را‬‫خود‬‫‌های‬‫ل‬‫تحلی‬‫باید‬،‫اســت‬
‫‌های‬‫ت‬‫پیشرف‬‫و‬‫کار‬‫نیروی‬‫رشد‬،‫سرمایه‬‫موجودی‬‫رشد‬.‫کنیم‬‫بررســی‬‫زمان‬‫طول‬‫در‬
‫موضوع‬ ‫این‬ ‫بررسی‬ ‫گام‬ ‫اولین‬ .‫دارند‬ ‫تعامل‬ ‫یکدیگر‬ ‫با‬ ‫اقتصاد‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫فناوری‬ ‫به‬ ‫مربوط‬
‫هر‬‫به‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫تعیین‬‫را‬‫سرمایه‬‫انباشت‬‫چگونه‬‫کاالها‬‫تقاضای‬‫و‬‫عرضه‬‫که‬‫اســت‬‫آن‬
‫تولید‬،‫‌تر‬‫ه‬‫ساد‬‫عبارت‬‫به‬.‫است‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫مصرف‬‫از‬‫ناشی‬‫کاالها‬‫برای‬‫تقاضا‬،‫حال‬
‫سرمایه‬ ‫موجودی‬ ،‫زمان‬ ‫از‬ ‫لحظه‬ ‫هر‬ ‫در‬ .‫‌شــود‬‫ی‬‫م‬ ‫تقسیم‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫و‬ ‫مصرف‬ ‫به‬
‫زمان‬ ‫طول‬ ‫در‬ ‫سرمایه‬ ‫موجودی‬ ‫این‬ ‫ولی‬ ،‫است‬ ‫اقتصادی‬ ‫تولید‬ ‫در‬ ‫‌کننده‬‫ن‬‫تعیی‬ ‫عامل‬
.‫است‬ ‫نیافته‬ ‫افزایش‬ ‫سرمایه‬ ‫موجودی‬ ‫این‬ 85-86‫سال‬ ‫از‬ ‫هم‬ ‫ایران‬ ‫در‬ .‫‌کند‬‫ی‬‫م‬ ‫تغییر‬
.‫است‬ ‫استهالک‬ ‫و‬ ‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ،‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬ ‫تاثیر‬ ‫سرمایه‬ ‫موجودی‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫متغیری‬ ‫دو‬
‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫سطحی‬ ‫به‬ ‫برسیم؛‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫ســرمایه‬ ‫از‬ ‫پایداری‬ ‫ســطح‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫ایران‬ ‫در‬
‫از‬‫بیش‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫مقدار‬‫اگر‬.‫دارند‬‫هم‬‫با‬‫مناسبی‬‫تناسب‬‫استهالک‬‫و‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬
‫موجودی‬،‫باشد‬‫استهالک‬‫از‬‫کمتر‬‫اگر‬‫‌یابد؛‬‫ی‬‫م‬‫افزایش‬‫سرمایه‬‫موجودی‬،‫باشد‬‫استهالک‬
‫متاسفانه‬‫داریم‬‫‌دهد؛‬‫ی‬‫م‬‫رخ‬‫ایران‬‫اقتصاد‬‫در‬‫که‬‫است‬‫اتفاقی‬‫این‬.‫‌یابد‬‫ی‬‫م‬‫کاهش‬‫سرمایه‬
،‫برسد‬‫پایدار‬‫وضعیت‬‫به‬‫اقتصاد‬‫اگر‬.‫‌شویم‬‫ی‬‫م‬‫نزدیک‬‫سرمایه‬‫تشــکیل‬‫صفر‬‫نقطه‬‫به‬
‫در‬‫ایران‬‫اقتصاد‬.‫‌ماند‬‫ی‬‫م‬‫باقی‬‫وضعیت‬‫آن‬‫در‬‫طوالنــی‬‫زمان‬‫مدت‬‫برای‬‫‌االصــول‬‫ی‬‫عل‬
‫پایدار‬ ‫سرمایه‬ ‫سطح‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫جاری‬ ‫مشکالت‬ ‫از‬ ‫‌نظر‬‫ف‬‫صر‬ ‫و‬ ‫نیست‬ ‫پایدار‬ ‫وضعیت‬
.‫اقتصادی‬‫بلندمدت‬‫تعادل‬‫یک‬‫به‬‫یعنی‬‫برسیم؛‬
‫در‬ ،‫داشت‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫‌درصدی‬‫ش‬‫ش‬ ‫به‬ ‫نزدیک‬ ‫سریع‬ ‫بسیار‬ ‫رشد‬ ،1945‫از‬ ‫بعد‬ ِ‫آلمان‬
.‫بود‬ ‫درصد‬ ‫دو‬ ‫‌وحوش‬‫ل‬‫حو‬ ‫آمریکا‬ ‫کار‬ ‫نیروی‬ ‫سرانه‬ ‫تولید‬ ،‫مدت‬ ‫همین‬ ‫طی‬ ‫که‬ ‫حالی‬
‫طوالنی‬‫دوره‬‫یک‬‫در‬‫بلندمدت‬‫رشد‬‫‌های‬‫خ‬‫نر‬‫به‬‫آلمان‬‫تا‬‫شد‬‫جمع‬‫عوامل‬‫از‬‫‌ای‬‫ه‬‫مجموع‬
‫را‬‫خود‬‫تولید‬‫از‬‫بیشتری‬‫بخش‬‫که‬‫بود‬‫این‬‫آلمان‬‫کشور‬‫در‬‫دالیل‬‫این‬‫‌ترین‬‫م‬‫مه‬.‫برسد‬
‫باید‬‫و‬‫هستیم‬‫شرایطی‬‫چنین‬‫در‬‫ایران‬‫در‬‫امروز‬‫ما‬.‫کرد‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬‫و‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫صرف‬
،‫‌ها‬‫ت‬‫قیم‬ ‫نسبی‬ ‫ثبات‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫اقتصادی‬ ‫رونق‬ ‫‌های‬‫ل‬‫سا‬ ‫بعضی‬ ‫در‬ ‫اگر‬ .‫کنیم‬ ‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫اساس‬‫بر‬‫که‬‫بودند‬‫مختلف‬‫گروه‬‫سه‬‫ایرانی‬‫سوداگران‬‫و‬‫‌گذاران‬‫ه‬‫سرمای‬،‫‌اندازکنندگان‬‫س‬‫پ‬
‫امروز‬،‫‌یافت‬‫ی‬‫م‬‫ادامه‬‫خود‬‫معمول‬‫روند‬‫طبق‬‫تولید‬‫و‬‫‌کردند‬‫ی‬‫م‬‫کار‬‫مختلف‬‫‌های‬‫ه‬‫انگیز‬
‫سمت‬‫یک‬‫به‬‫‌آرام‬‫م‬‫آرا‬‫سوداگران‬‫و‬‫‌اندازکنندگان‬‫س‬‫پ‬،‫‌گذاران‬‫ه‬‫سرمای‬‫یعنی‬‫گروه‬‫سه‬‫این‬
‫مقابل‬ ‫در‬ ‫‌شان‬‫ع‬‫مناف‬ ‫حفظ‬ ‫برای‬ ‫‌گیرند؛‬‫ی‬‫م‬ ‫قرار‬ ‫فهرســت‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫حرکت‬
،‫ارز‬ ،‫واقعی‬ ‫دارایی‬ ‫خرید‬ ‫به‬ ‫اقدام‬ .‫‌روند‬‫ی‬‫م‬ ‫ســوداگرانه‬ ‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫سراغ‬ ‫به‬ ‫همه‬ ‫تورم‬
‫اقتصاد‬ ‫کارایی‬ ‫بر‬ ،‫‌روند‬‫ی‬‫م‬ ‫واقعی‬ ‫‌های‬‫ی‬‫دارای‬ ‫ســمت‬ ‫به‬ ‫همه‬ ‫وقتی‬ .‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ...‫و‬ ‫طال‬
‫پیدا‬‫کاهش‬‫‌شدت‬‫ه‬‫ب‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫به‬‫میل‬،‫امر‬‫این‬‫تداوم‬‫با‬‫اینکه‬‫برای‬‫چرا؟‬.‫‌گذارد‬‫ی‬‫م‬‫تاثیر‬
‫پیدا‬‫کاهش‬‫تولیدی‬‫‌های‬‫ش‬‫بخ‬‫در‬‫سرمایه‬‫انباشت‬‫میزان‬‫که‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫موجب‬.‫‌کند‬‫ی‬‫م‬
.‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫کشور‬‫در‬‫اقتصادی‬‫رشد‬‫کاهش‬‫باعث‬‫خود‬‫این‬.‫کند‬
‫کم‬ ‫مصرف‬
‫را‬ ‫کل‬ ‫تقاضای‬
‫پایین‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬
‫به‬ ‫شما‬ ‫و‬ ‫‌آورد‬‫ی‬‫م‬
‫کم‬ ‫میزان‬ ‫دلیل‬
‫کشور‬ ‫در‬ ،‫تولید‬
‫پیدا‬ ‫خالی‬ ‫ظرفیت‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬ .‫‌کنید‬‫ی‬‫م‬
،‫باشد‬ ‫پایین‬ ‫هم‬
‫‌گذاری‬‫ه‬‫سرمای‬ ً‫ا‬‫طبع‬
‫و‬ ‫‌گیرد‬‫ی‬‫نم‬ ‫صورت‬
‫دست‬ ‫به‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬
.‫‌آید‬‫ی‬‫نم‬
‫سخت‬‫شرایط‬‫در‬
‫هم‬‫اقتصادی‬
‫کردن‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫اما‬،‫است‬‫ممکن‬
‫دشوارتر‬‫بسیار‬
‫دوره‬‫در‬.‫است‬
‫عده‬‫وقتی‬‫رکود‬
‫مردم‬‫از‬‫زیادی‬
‫‌توانیم‬‫ی‬‫نم‬،‫بیکارند‬
‫توقع‬‫آنان‬‫از‬
‫داشته‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫به‬‫ولی‬.‫باشیم‬
‫باید‬‫ما‬‫کلی‬‫طور‬
‫فرهنگ‬‫روی‬
‫کشور‬‫در‬‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬
‫مصرف‬.‫کنیم‬‫کار‬
‫نشان‬‫را‬‫صحیح‬
‫مردم‬‫توجه‬،‫بدهیم‬
،‫مالی‬‫مسائل‬‫به‬‫را‬
،‫مالی‬‫منطق‬‫به‬
‫مصرف‬‫منطق‬‫به‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬‫و‬‫صحیح‬
‫جلب‬‫صحیح‬
.‫م‬‫کنی‬
‫راهنمای‬
‫‌انداز‬‫س‬‫پ‬