1. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Onderzoekersaande Kraenepoel!
1. Plaats – adres
De Kraenepoel
Lotenhullestraat,9881 Bellem
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten!Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
51°04’26.8”N 3°28’57.6”E
3. Korte omschrijving
De Kraenepoel iseenondiepevijvervan22ha omringddoorde Markettebossen. Hetisplekwaarveel
verschillendesoortenlibellenenwatervogelsvoorkomen. Hetiseenprachtigstukje natuurwaarde
leerlingeningroepjesde faunaenfloragaanontdekken.
4. Doelgroep
3de
graad
5. Tijdsduur
Totaal:60 min activiteit+10 minopruimtijd +20 minverplaatsing
Opdracht1: 20 min
Opdracht2: 20 min
opdracht3: 20 min
6. Eindtermen
1.1 De leerlingenkunnengerichtwaarnemenmetalle zintuigenenkunnenwaarnemingenopeen
systematische wijzenoteren.
2.8 De leerlingenkunnenschattenmetbehulpvanreferentiepunten.
2.9 De leerlingenkunnenopeenconcrete wijzeaangevenhoe ze de oppervlakte ende omtrekvaneen
willekeurige,vlakkefiguurenvaneenveelhoekkunnenbepalen.
3.7 De leerlingenzijninstaat:
- zichruimtelijkte oriënteren opbasisvanplattegronden,kaarten,foto’sengegevensoverafstanden
richting;
- zichin de ruimte mentaal te verplaatsenente verwoordenwatze danzien
2.13 De leerlingenkunneneeneenvoudigewerktekeningof handleidingstapvoorstapuitvoeren.
7. Leerinhoud
1. Aan de hand vaneenzoekkaartkanik bepalenwelkdierikonderzoek.
2. De Kraenepoel iseentrekpleistervoorbroedvogels.
3. Hoe groterde omtrekvaneenboom,hoe ouderde boom.
4. De hoogte vaneenboomkan ikbepalenaande hand vaneenhoogtemeter.
5. Met natuurlijkeelementenkanje eenwaterzuiveringsfiltermaken.
2. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
6. Het wateruit mijneigenwaterzuiveringsfilterisnietdrinkbaar.Erzittennogbacteriënenvuil indie moeten
gezuiverdwordenineenwaterzuiveringsstation.
8. Lesdoelen
1. Zich oriënterenaande handvaneenkaart eneenlegende.
2. Vogelsof hanzenfotograferenenbeschrijven.
3. Determinerenwelke soortvogel of hansze hebbengefotografeerd.
4. De omtrekvan eenboomschatten.
5. De omtrekvan eenboommeten.
6. De leeftijdvaneenboomberekenen.
7. De hoogte vaneenboommeten.
8. Een stappenplanvaneenwaterzuiveringsfiltercorrectuitvoeren.
9. Verwoordendathetwatereerstnogineenwaterzuiveringsstationgezuiverdmoetwordenalvorenshet
drinkbaaris.
9. Materiaal
Pergroepje (4groepjes)
Algemeen:
Werkbundel
Schrijfplankje
Stylo
Opdracht1
Eenfototoestel
Zoekkaarteendenenfuten
Zoekkaartwatervogels
Zoekkaartganzen
Verrekijker
Opdracht2
Hoogtemeterbomen
Eenlintmeter
Opdracht3
Water uitde Kraenepoel
1 lege grote frisdrankfles
Eenschaar
Plukwatten
Fijnzand
Steentjes(zoekdie aande Kraenepoel)
Beker
10.Organisatie
De leerlingengaanmetde fietsnaarde Kraenepoel.We verzamelenaande voorkantvande Kraenepoel.
De leerlingengaaningroepjesvanvieraande slag.Elk groepje begintbij eenandere opdracht.
Bij eenklasmet20 leerlingenzijnerdus5 groepjes.Eengroepje begintbij opdracht1,twee groepjes
beginnenbij opdracht2entwee andere groepjesbeginnenbij opdracht3.
3. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Ik geef eersteenkleinbeetjeinformatieoverde Kraenepoelaande leerlingen.Zowetenze waarwe zijn
enwat we zullendoen.
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
Richtlijnen
- Instructie
We zijnvandaagaan de Kraenepoel.Julliezijnhieral zekereensgeweestof gepasseerd.
Deze poel isal ontstaanin de middeleeuwen,toende bewonershierveldstenenof turf kwamenopgraven.
Daarna werdde Kraenepoel gebruiktalsvisvijver.
Alsje goedkijktzie je eendijkinde poel die ze hebbenaangelegdinde 19de
eeuw.Toenzagde Kraenepoel er
al uitzoalsnu.
Ondertussenzijnwe nual inde 21ste
eeuwengaanjullie zelf oponderzoek.
Jullie zulleningroepjesvanvieropdrachtengaanuitvoeren.Ophetwerkbundeltjezullenjullie ziennaarwaar
jullie moeten.Bij elke opdrachtzal hetmateriaal liggendatjullie nodighebben.
Veel succesonderzoekers!
13. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
13.Bronnen
Klasopstap. (Z.d).Spelfiches3degraad.Geraadpleegdop20 maart 2020 via
https://www.klasopstap.be/sites/default/files/documents/spelfiches_3de_graad_peerdsbos_0.pdf
De BoomIn. (Z.d).Maakzelf een mini waterzuivering.Geraadpleegdop20 maart 2020 via
http://www.deboomin.eu/docs/graad3/Maak-zelf-een-mini-waterzuivering.pdf
Aalter.be (z.d). GeschiedenisKraenepoel. Geraadpleegdop20 maart 2020 via
https://www.aalter.be/geschiedenis-kraenepoel
MeesterFrank.(2019). Zoekkaarten.Geraadpleegdop20 maart 2020 via https://meesterfrank-
groep5.yurls.net/nl/page/727371#topboxes
NatuurEnBos.(18 februari,2009). LandschapbeheervoordeKraenepoelen onmiddelijkeomgeving.
Geraadpleegdop20 maart 2020 via https://www.natuurenbos.be/sites/default/files/inserted-
files/kraenepoel.pdf
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
De Kraenepoel isde laatste vantientallenveldvijverswaarmeeinde Middeleeuwenhet Bulskampveld,het
uitgestrekteheideveldvanAaltertotBrugge,bezaaidwas.De andere veldvijverszijnallemaal leeggelaten.De
veldvijversontstondeninde 13de eeuwdoorhetstekenvanturf.De overgeblevenputtenwerdenlatergebruikt
om visinte kweken.Voorhetbeheeralsvisvijverwasde aanlegvaneenleegloop-enoverloopconstructieinde
Kraenepoel nodig.
De Kraenepoel vindtvermoedelijkzijnoorsprongalsvoormalige veldsteenwinningof turfwinningsgebiedinhet
middeleeuwseBulskampveld,eenopenboslandschapmeteenmozaïekvanheide,bos,….Toende economische
activiteiteninde loopvande 17de eeuwafnamen,vervaagdende contourengeleidelijkaanenvanaf de tweede
helftvande 18de eeuwwerdhetomliggende heidelandschapontgonnenenomgezetinlandbouwgrondof bos.
In hetbeginvande 19de eeuwkreegde Kraenepoel zijnhuidigevorm.De aanlegvaneen dijkeneen
leegloopconstructie lietentoe omde vijveralsvisteeltvijverte beheren.Doordeze inrichtingvervaagdendiverse
aspectenvanhetvroegere ven- enheidelandschap,terwijl eenreeksheide- envenplantenzichtochkonden
blijvenhandhaveninde vijver.De combinatie vande cultuurhistorische oorsprongenhetvoorkomenvan
kensoortenvanvoedselarme,zwakgebufferdewaterenzorgenvoorde huidige unieke statusvanhetgebied.
14. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Twee belangrijke gebeurtenisseninde 20ste eeuw zijnde aanlegvanVillaKraenepoel in1902 op de oostelijke
landtongenhetopwerpenvaneenscheidingsdamtussende zuidelijkeende noordelijke vijverhelftin1957.
De sterke toename vanvoedingsstoffen(fosfaten,nitraten) inhetwater,verkavelingvanhetomliggende
landschapenhetwegvallenvanhetvisbeheerzijnde oorzaakvande afbraak vande Kraenepoelinde tweede
helftvande 20ste eeuw.Eindjarennegentigprobeerdenambitieuzeherstelmaatregeleninhetkadervaneen
EuropeesLife-projectdeze tendenste kerenenterugeenmatigvoedselrijkezoetwaterplaste creëren.Sinds2002
zijnhetgemeentebestuurAalterenhetAgentschapvoorNatuurenBosbeide eigenaarvande zuidelijkehelft.De
noordelijke helftiseigendomvaneenprivé-eigenaar.Omwille vande aanwezige cultuurhistorische elementenen
zijngeschiedenis,vanvengebiedoverveldvijvertotvisvijver,isde Kraenepoelbeschermdalslandschap.