Opdrachtfiche omgevingsboek bijdrage 2020

1. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Hetvolksverhaal“DeHerbakker”
1. Plaats - adres
De Herbakker- Pastoorde Nevestraat10, 9900 Eeklo
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten!Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
51°11'12.1"N 3°33'47.4"E
3. Korte omschrijving
We gaan metde klasnaar De Herbakkerinhetcentrumvan Eeklo.Aande zijkantvanditcultuurcentrum
hangt eenschilderij. Ditkunstwerkstelteenvolksverhaal voor. Hiermee gaanwe aande slag.
4. Doelgroep
De activiteitisontworpenvoorde derde graad.Deze leerlingenkunnenzichal beterinlevenineenandere
tijd,waardoorze hetverhaal zullenbegrijpenenermee aande slagkunnen.
5. Tijdsduur
Voorzie voordeze activiteittweelesuren.De verplaatsingneemtintotaal 25 minuten inbeslag.
6. Eindtermen
Muzische vorming:beeld
1.2 De leerlingenkunnendoorbetastenenvoelen(tactiel),doorkijkenenzien(visueel)impressies opdoen,
verwerkeneneroverpraten.
1.3 De leerlingenkunnenbeeldinformatie herkennen,begrijpen,interpreterenenerkritischtegenoverstaan.
1.4° De leerlingenkunnenplezierenvoldoeningvindeninhetbeeldendvormgevenengenietenvanwat
beeldend isvormgegeven.
Nederlands
3.3 De leerlingenkunnen(verwerkingsniveau=beschrijven) de informatieachterhalenin:voorhenbestemde
tekstenintijdschriften.
4.4 De leerlingenkunnen(verwerkingsniveau=structureren):vooreengekendpersooneenverslag schrijven
van eenverhaal,eengebeurtenis,eeninformatieve tekst.
Mensen maatschappij
3.9.° De leerlingentonenbelangstellingvoorhetverleden,hedenende toekomst,hierenelders.

2. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
7. Leerinhoud
Volksverhaal De Herbakker:
In de Middeleeuwenwasmenervanovertuigddatoude,mismaakte enversletenmensenvernieuwdkonden
wordendoorhetdrinkenvaneenlevenselixir,hetbadeninde fonteinderverjongingof hetherbakkenineen
oven.Bij hetherbakkenhakte menhethoofdvande romp,herkneedde enherschilderde menhetenbakte
hetin de oven.Ondertussenplaatste meneengroene kool ophetlichaam(symbool vanhetijle,legehoofd).
Na hetbakkenvanhetnieuwe hoofdwerddatterugophetlichaamgeplaatstenkonmenjongen herboren
weerverder.Maar al dat herbakkenwasnietzondergevaar.Zatje hoofdte lang inde ovendan werdje een
heethoofd.Wasde baktijdte kortdansprak menvan eenhalve gare.Enlieperbij hetbakkenietsfout,dan
gingje door hetlevenalsmisbaksel.
Diepere betekenissen:
In ditvolksverhaal gaathetnietenkeloverhetuiterlijk.Sommigenwildenookhuninnerlijkveranderen.Als
hetherbakkennietgoedverliep,werdje eenheethoofd,eenhalvegare of eenmisbaksel.Deze woorden
vertellenonseigenlijkietsoverhetkaraktervande persoon.
De sage bevateenaansluitende moraal :Kinderenwordtvoorgehoudendatze maar betertevredenkunnen
zijnmethuneigenhoofd.Wantde kans isgroot dat je bij de bakkervandaankomtals eenheethoofd,een
misbaksel of eenhalvegare.
Netzoalsvandaagwildenmensenertoenooklangerjonguitblijvenzien.
Dit iseensage,geenwaargebeurdverhaal.
Een sage is eentraditioneelvolksverhaal datzichafspeeltopeenbekende plaats.
Gedichtschrijven:stappen
- Inspiratie zoekenrond hetthema(mindmap)
- Wat wil iker zekerinzetten?(omcirkelen)
- Rijmenof niet?
- Kladversie
- Nakijken
- Netversie

3. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
8. Lesdoelen
 schilderij waarnemen(1.2)
 beeldinformatieinterpreteren(1.3)
 eigeninterpretatiegevenoverhetschilderij (1.2)
 eigeninterpretatieoverschilderij vergelijkenmetanderen(1.2)
 informatie noterenuiteentekst(3.3)
 gedichtschrijvenrondeenbepaaldthema(4.4)
 pratenoverhetverleden(3.9)
9. Materiaal
- Werkbladen
- Foto’s(delenschilderij)
- Pennen/dunnestiften
- Kladpapier
- Netpapier
- Schrijfplankjes
- Gedicht(omvoor te lezen)
- Correctiesleutel werkblad
- Achtergrondinformatie
- Placemats
- Stellingen (enveloppe)
- Printvan origineleschilderij
- Versierde kartonnendooswaarde gedichteninkomen (+zwaarvoorwerp)
10.Organisatie
We makenonsklaarom op stap te gaan. De afsprakenwordengemaaktenwe vertrekken. We gaandirect
naar hetHerbakkersplein. Daarkrijgtiedereen eenwerkblad. Dithangenze aanhun schrijfplankje. Stapvoor
stap wordtde sage duidelijkengaande kinderendaarmee aande slag.Ditdoenze aan de handvan de
volgorde vanhetwerkblad. Ze doenditzowel klassikaal,ingroepalsindividueel.
Vanhet werkbladmaaktde leerkrachtopvoorhandeenbundelwaareennietjeinzit.
De leerkrachtheefteenzakmee waaral het materiaal inzit. De leerlingenhebbenhunschrijfplankeneenpen
bij.
Bij opdracht 5 makende kindereneengedicht. Deze gedichtengaanineendoos,zodatvoorbijgangersze
kunnenlezen. Opde kartonnendoosstaat dater gedichteninzittendieleerlingenvanhetzesde leerjaar
geschrevenhebben. Inde dooszitookeenzwaarvoorwerp,zodatze nietkanwegwaaien.
Op de terugwegstaanwe evenstil bij hetstandbeeld“De Herbakker”en“Lotjen”.Ikvertel dat deze beelden
hierstaan ternagedachtenisvan de sage. We staan erniette lang bij stil,hierbijzitgeenopdracht.Ikwil hen
ditmeegeven,omdathetwel eendeelisvanhetschilderij enhetvolksverhaal waarwe hetnetoverhadden.

4. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
Werkblad_DeHerbak
ker.pdf
12.Oplossingen - sleutel
Correctie_werkblad.p
df
13.Bronnen
z.a. (2015). Bakkervan Eeklo. Geraadpleegdop 11 maart 2020 via
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakker_van_Eeklo
Gybels,F. (2020). De Herbakker. Geraadpleegdop11 maart 2020 via
https://www.volksverhalen.be/Eeklo_Herbakker
z.a. (2020). Sage(volksverhaal).Geraadpleegdop11 maart 2020 via
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sage_(volksverhaal)
Gybels,F.(2020). Volksverhalen.Geraadpleegdop21 maart 2020 viahttps://www.volksverhalen.be/info
z.a. (2020). Standbeeld 'Den Eeclooschen Herbakker'. Geraadpleegdop 12 maart 2020 via
https://www.knooppunter.com/standbeeld-den-eeclooschen-herbakker
z.a. (2029). Legendevan den Eeclooschen Herbacker. Geraadpleegdop 12 maart 2020 via
https://www.eeklo.be/Eeklo_leeft/VVV_Eeklo/Legende_van_den_Eeclooschen_Herbacker
z.a. (2011). Eeklo? Geschiedenis. Geraadpleegdop 21 maart 2020 via
https://www.eeklo.be/informatie/Over_Eeklo/Eeklo
z.a. (2010). Meetjesland 2010. Geraadpleegdop13 maart 2020
https://issuu.com/toerisme-vlaanderen/docs/brochure_meetjesland2010/58
Wauters,W. (2017). Een oven volvan menig hoofd en zotten bol. Geraadpleegdop13 maart 2020 via
file:///C%3A/Users/emmel/Downloads/Een_oven_vol_van_menig_hoofd_en_zotten_b.pdf
z.a. (z.j.). Denieuwetijd.Geraadpleegdop14 maart 2020 via http://tijd-en-tijdlijn.weebly.com/nieuwe-tijd-
en-nieuwste-tijd.html#
z.a. (z.j.). Rebusmaken. Geraadpleegdop22 maart 2020 viahttps://www.festisite.nl/rebus/

5. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Schilderij
In hetMuiderslotinMuiden(Amsterdam) hangteenschilderij daterenduitde tweede helftvande 16de
eeuwmetalstitel:"De backervanEelco"(waarschijnlijkeenverschrijvingvanEeclo).Hettoonthetritueel
van hetherbakken.
Het origineleschilderij iste bezichtigeninhetMuiderslotinMuiden.Eenkopievanhetschilderij De Bakker
van Eeklohangtaan de buitengevel vanhetgebouw De HerbakkerinEeklo.
Eeklo16de eeuw
Tijdensde godsdienstoorlogenvande 16e eeuw belandtEekloinde frontlijntussenhetprotestantsenoorden
enhet katholieke zuidenenwordenzware verwoestingenaangericht.De bevolkingvluchteneentijdlangligt
Eekloerzelfszogoedals verlatenbij. Ditiséénvande redenenwaaromde stadnogweinigMiddeleeuwse
gebouwentelt.Opmerkelijkgenoegkrijgtpreciesindeze periode Eekloeenhoofdrol in hetvolksverhaalvan
de Herbakker.
Gedicht
Gy ziethet,de ovenisnu vol
van menighoofdenzottenbol:
iklaetze bakkentotdennoen,
zy hebben‘tzekerwel vandoen,
zoo wel de dienaeralsde heer,
envrouwen,man,al evenzeer,
enjong,en oud,enwys,engek;
wantiederhoofdheeftzyngebrek.
Versregel uit het gedicht Oven à la Mode uitHet masker van de Wereldt afgetrocken (1650)
van Adriaen Poirters.

6. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Standbeelden
De stadEekloherdenktditvolksverhaal methetkleinere beeldje Lotjenvoorhetstadhuisenhet
monumentale beeld‘De Herbakker’datmiddenopde doorgaande wegN9opgesteldstaat.
Lotjen:De vrouwenfiguurheeftimmersgeenhoofd,maareenkool.HetbeeldverwijstooknaarhetEeklose
dialect,waarde term ‘lotjen’gebruiktwordtvooreenmeisjeof eenjonge vrouw.
De Herbakker
Cultuurcentrum
In Eekloishetcultureel centrumnaar deze sage genoemdCultureel CentrumDe Herbakker.Hetaansluitende
pleinwordthetHerbakkerspleingenoemd.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
…