1. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Dooreen surrealistischebril
1. Plaats - adres
Sint-Laurentiuslaan,9041 Gent (Oostakker)
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten!Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
51°05’58.3”N 3°45’52.0”E
3. Korte omschrijving
Met behulpvande brillenvanParsonsgaande leerlingeneenbeeldwaarnemenenanalyseren.Nadiengaan
de leerlingenmetdeze informatie verderaande slaginde klas.Ze gaan hetbeeldverwerkentotiets
surrealistisch,de kunststromingwaarmeeze bezig zijn.
4. Doelgroep
Leerlingenvande derde graadbasisonderwijs.
5. Tijdsduur
Verplaatsing:15minutenheen –15 minutenterug
De activiteit:1lesuur(50 minuten)
6. Eindtermen
Muzische vorming
1.1°
De leerlingenkunnendoormiddel vankunst- enbeeldbeschouwingeenpersoonlijkwaardeoordeel
ontwikkelenoverbeeldenenbeeldendekunstvanvroeger,vannuenvan verschillende culturen.
1.2
De leerlingenkunnendoorbetastenenvoelen(tactiel),doorkijkenenzien(visueel)impressiesopdoen,
verwerkeneneroverpraten.
Sociale Vaardigheden
1.6
De leerlingenkunnenkritischzijneneeneigenmeningformuleren.
7. Leerinhoud
Eenmeningvormendoe je opbasisvan je eigensmaakenvoorkeur.Ditkanheel verschillendzijnbij
iedereen.Bij eenmeningbestaanergeen juiste of foute antwoorden.Hetisbelangrijkdatalleendenkt
overwat jijzelf denkt.
Er bestaanverschillendesoortenkleuren.
o Primaire kleuren:rood,blauw,geel
o Secundaire kleuren:oranje,paars,groen
o Tertiaire kleuren:ditzijnde primaire kleuren gemengdmetde secundairekleuren
o Grijswaarden:ditzijnalle tintengrijs.
De textuurvanietsishoe ietsaanvoelt.Hetkanstekeligof zachtzijn,ruw of glad.
2. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
De vormkan enkelvoudigof samengesteldzijn.
o Enkelvoudig:de vormbestaatuit1 deel of stuk.
o Samengesteld:verschillendeenkelvoudigevormensamen.
De vormis inverhoudingmethetechte menselijke lichaamof juisthelemaal niet.
Bij compositie kanersprake zijnvansymmetrie bij hetbeeld.
o Symmetrischbetekentdateendeel kanworden gespiegeld.
o Asymmetrischbetekentdatergeensprake isvaneenspiegeling.
De kenmerkenvanhetSurrealismezijnde volgende
De verhoudingenkloppenniet.
De werkengaanovereenfantasiewereld.
Het ismeestal eencombinatie vandromenenrealiteit.
De brillenvanParsonszijneenmiddelomzakenwaarte nemenente kijkenvanuitverschillende
standpunten.
De BrillenvanParsonsbestaanuit5 stappen
o Stap 1 is kijkennaarwatje ziet.
o Stap 2 is beschrijvenwathetbeeldvoorstelt.
o Stap 3 is de gevoelensdie hetbij je oproeptbeschrijven.
o Stap 4 is proberenachterhalenwatde makervanhetwerkwiltvertellenmetditwerk.
o Stap 5 is eeneigenmeningformulerenoverhetwerkdatje ziet.
8. Lesdoelen
De leerlingenkunnen…
o Hun eigenmeninggevenovereen beeld
o Eenverhaal dat eenkunstenaarwiltvertellenverwoorden.
o Beschrijvenwatze zien.
o Hun gevoelenuitenoverwatze zien.
o De 5 brillenvanParsonsverwoorden.
o De begrippenprimaire,secundaire,tertiairekleurenengrijswaardenverwoorden.
o Verwoordenwelkevorm(samengesteld/enkelvoudig) hetbeeldheeft.
o Verwoordenwelketextuurhetbeeldheeft.
o De kleurendie hetbeeldheeftbenoemen.
o De compositie (symmetrie/asymmetrie)verwoorden.
o Eenvoor-,zij- enachteraanzichttekenen.
9. Materiaal
Leerlingen
o Werkbundel
o Fluohesjesomopstraat te wandelen
o Schrijfgerief
o Eventueel eenklembordje voorde werkbundel
Leerkracht
o Kleurpotlodenuitde klas
o Stopbordje voorhetverkeer
10.Organisatie
Tips voor de leerkracht
3. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Wanneerde pauze gedaanis,vertrek danal metde leerlingenrichtinghetpark.
De bundelskunnenmeteennade pauze uitgedeeldwordenmaarditisgeenmust.De leerlingenzouden
wel eensafgeleidkunnenrakendoorde bundel.
De routebeschrijvinginde bundel isterinfovoorde leerlingen.Zowetenze hetparkliggenmaarhetis
nietde bedoelingdatze erzelf geraken.
Eenextra begeleiderkanhandigzijnomde kinderente begeleidentijdenshetgaannaar de locatie enop
de locatie zelf vooreventuelevragenentoezicht.
De leerlingen hebbende kunststroming'Surrealisme'gezieninde vorige lesmuzische.Ze kennende
kenmerkenal enhebbenhuneigensurrealistische stadgecreëerdoppapier.
Praktische info...
Het standbeeldbevindtzichopde hoekvande Sint-Laurentiuslaanmetde Gentstraat.
Voorelke leerlingiseenbundel voorzien.
Iedere leerlingheeftietsvanschrijfgereimee.Daarnaastzijnerpotlodenvoorzienvoorde
tekenopdrachten.Eventueel kaneropvoorhandgevraagdwordenomeenklembordje mee te brengen
zodat hetinvullenvande bundel makkelijkerwordt.
De leerlingendrageneenfluohesjetijdenshetverplaatsenvanennaarhet park.
Handig om te weten
Het beeldbevindtzichvlakaanhetSint-Laurentiuspark.
Momenteel vindenerwerkenplaatsinde Bredestraat.Het kangoedzijndat je eenstukje opstraatmoet
lopenmetde leerlingen.
Afsprakenmet de leerlingen
Loop altijdophetvoetpad.Indienergeenvoetpadis,loopdanopde aangeduide plaats.
Steeknooitzomaarde straat over.
Ga nietverderdanisaangetoondvooraf.
Blijf inde buurtvan hetstandbeeld.
Hebrespectvoor de omliggendenatuurenhetstandbeeld!Plukgeenbloemenof trekgeenblaadjesaf
van de bomen.
Je mag het standbeeldaanrakenmaardoe ditop eenzachte,rustige manier.
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
Mieke Vlaai
5. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Routebeschrijving
1. Ga naar links wanneer je de
schoolpoortuitkomt.
2. Op het eind van de straat steek je over
en neem je de Bredestraat.
3. Volg de Bredestraat tot het einde van het
Dorpsplein en ga naar links in de Sint-
Laurentiusstraat.
4. Het beeld bevindt zich op je
rechterkant aan de hoek van de
straat. Steek over aan het zebrapad.
Afspraken
Wanneer wenaar de locatie stappen, blijf per 2 en wandel op het voetpad.
Steek niet zomaar de straat over.
Kom altijd naar het afgesproken puntwanneer dit wordtgevraagd. Enkelzo kan de
opdrachtvlot verlopen.
Draag zorg voor de omliggende natuur. Trek geen blaadjes van bomen of struiken of
ga niet door perkjes lopen, volg altijd het pad.
Wees voorzichtig met het beeld. Aanraken mag, maar doe dit op een rustige, zachte
manier.
Achtergrondinformatie
Het beeld van Mieke Vlaai werd gemaaktdoor beeldhouwer Johan Knockaerten werd 20
jaar geleden ingehuldigd. Mieke Vlaai staat symboolvoor de vlaaientraditie en de
ooggststoet. Vroeger werden Vlaamse vlaaien thuis gebakken en met kruiwagens
vervoerd naar de mensen thuis of de bakkers. Elkelaatste dinsdag van de maand
augustus wordtdezetraditie geëerd in Oostakker. Bakkerij Hemelsoet, die bekend staat
om de vlaaien, bakt dan 2 vlaaien ter grootte van 2 meter op anderhalve meter. Deze
wordtdan na de oogststoetuitgedeeld aan de Oostakkeraars.
Sinds 2016 is de Oostakkersevlaaiofficieel een streekproduct.
6. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Brillen van Parsons
Voor je zie je een beeld staan van Mieke Vlaai. Vandaag ga je dit beeld bekijken door de
verschillende brillen van Parsons. Later gaan wemet deze brillen aan de slag in de klas.
De brillen van Parsons zijn 5 brillen waardoor jekijktwanneer je iets van kunst
waarneemt.
- Bril 1 gaat over watje ziet. Je kijkten omschrijftgewoon watje ziet.
- Bril 2 gaat over wathet kunstwerk voorstelt.
- Bril 3 gaat over de gevoelens die het kunstwerk bij jou oproept.
- Bril 4 gaat over het verhaal dat de maker van het kunstwerk wiltvertellen.
- Bril 5 gaat over jouw eigen mening over het werk.
Bril 1: Wat zie je?
Bekijk het beeld van dichtbij en van ver. Beschrijf dit kortper aspect. Per aspect staat er
een korteuitleg beschreven naar wat je moet kijken. Lees dit eerst goed, bekijk nadien
het beeld.
1. Vorm
a. Is de vormenkelvoudig (vormdie uit 1 deel of stuk bestaat) of samengesteld
(verschillendeenkelvoudige vormen samen)?
b. Is de vormin verhouding met een echt menselijk lichaam?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………..………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………..…………………………………………………
…………………………………………………………
2. Textuur:hoe voelt het beeldaan? Stekelig/zacht, ruw/glad?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..
3. Kleur:welke kleurenherkenje inhet beeld?
a. Primaire kleuren: geel, rood, blauw
b. Secundairekleuren: oranje, paars, groen
7. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
c. Tertiaire kleuren: primaire kleuren mengen met secundairekleuren
d. Grijswaarden: alletinten van grijs
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………..………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………….
4. Compositie:is er sprake van symmetrie bij het beeld?
a. Symmetrisch: een deel kan worden gespiegeld
b. Asymmetrisch: compositiewaarbij er geen sprakeis van een spiegeling
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
Bril 2: wat stelt dit voor?
Wat staat er echt afgebeeld? Maak een schets van het beeld vanuit3 verschillende
standpunten: vooraan – achteraan – links of rechts.
Vooraanzicht
11. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Bril 4: wat wil de maker van het beeld vertellen?
Probeer te achterhalen wat de maker van het beeld wilt vertellen. Hiervoor kan je de
achtergrondinformatieraadplegen. Kijk ook goed naar het beeld zelf. Sommige
elementen kunnen aanwijzingen geven.
Volgens mij wil de maker dit vertellen met het beeld:……………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…..………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………..…………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………….
Bril 5: wat vind je ervan?
Geef je eigen mening over het beeld. Het maakt niet uit of je dit beeld mooi vindt of niet.
Wanneer jeje mening geeft is het belangrijk dat je alleen denkt over wat jij zelf nu denkt
hierover. Er bestaan geen juisteof foute antwoorden.
Kleur de smiley die pastbij jouw gevoel. Geef een korte duiding waarom je koos voor die
ene smiley.
1. Ik vind het beeld mooi.
Ik koos voor dit gezichtjeomdat:………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………..
2. Ik zou het beeld zelf thuis willen hebben.
12. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Ik koos voor dit gezichtjeomdat:………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………
3. Ik vind dit een geslaagd ontwerp.
Ik koos voor dit gezichtjeomdat:………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………..……………………………………………………………………………
13. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Het beeld in het Surrealisme
Nu je al deze informatie verzameld hebt, hoe zou jij het beeld aanpassen zodathet
binnen de kunststroming ‘Surrealisme’ past? Dekenmerken die we gezien hebben, vind
je hieronder terug.
KenmerkenSurrealisme:
- De verhoudingen kloppen niet
- Het is een fantasiewereld
- Combinatie van dromen en realiteit
Maak een korte brainstorm. In dezebrainstorm mogen zowelwoorden, als tekeningen
komen. Laat je gaan!We gaan hier verder mee aan de slag in de klas.
MijnSurrealistische
Mieke Vlaai
14. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
12.Oplossingen - sleutel
…
13.Bronnen
Geraadpleegde bronnen
Dujardin,J.(2019, 31 augustus).Oostakkersevlaai vanHemelsoet:"Zosmeuïgdathij smeltinje mond".
Het Laatste Nieuws.Geraadpleegdop20 april 2021 via
Oostakkeronline.be(z.j.).Geraadpleegdop15 april 2021 viahttps://oostakkeronline.be/over
Streekproduct.be(z.j.).De hemelsevlaaienvanbakkerijHemelsoetinOostakker.Geraadpleegdop6april
2021 viahttps://www.streekproduct.be/weetjes/de-hemelse-vlaaien-van-bakkerij-hemelsoet-oostakker
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Het beeldvanMieke Vlaai werdongeveer20jaar geledeningehuldigd.Hetbeeldbevindtzichop200 metervan
bakkerij Hemelsoet,die totopde dag van vandaag,nogelke dagOostakkerse Vlaaienmaken.Mensenkomenvan
overal,zelfsJapanenZuid-Amerika,omerde Oostakkerse vlaaiente kunnenproeven.
Mieke Vlaai staatsymbool voorde vlaaientraditieende ooggststoet.VroegerwerdenVlaamsevlaaienthuis
gebakkenenmetkruiwagensvervoerdnaarde mensenthuisof de bakkers.Elke laatste dinsdagvande maand
augustuswordtdeze traditie geëerdinOostakker. Bakkerij Hemelsoet,die bekendstaatomde vlaaien,baktdan2
vlaaientergrootte van2 meteropanderhalve meter.Deze wordtdannade oogststoetuitgedeeldaande
Oostakkeraars.
Sinds2016 is de Oostakkerse vlaai officieeleenstreekproduct.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
Eensterugin de klas makende leerlingenzelfhunMieke Vlaai uitklei of inde tekeningvanhun
surrealistische staddie ze eerdermaakten.Ze doenditaande hand van de kenmerkendieze gezienhebben
van hetSurrealisme.