Βασικά στοιχεία για το κίνημα του Ρομαντισμού στην ποίηση και τη ζωγραφική, ως προετοιμασία για την μελέτη του Φιλελληνικού ρεύματος και της συμβολής των Ρομαντικών καλλιτεχνών στην ενίσχυση της Ελληνικής Επανάστασης.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
Ο Ρομαντισμός στην ποίηση και τη ζωγραφική
1. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 1
ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ
Καλλιτεχνικό κίνημα - Δυτική Ευρώπη - τέλη 18ου αιώνα
Το γύρισμα του 18ου προς το 19ο αιώνα βρήκε την Ευρώπη σε κατάσταση γενικευμένης κρίσης.
ΑΙΤΙΑ: Οι γρήγοροι ρυθμοί αστικοποίησης και εκβιομηχάνισης →
διάσπαση της φεουδαρχικής κοινωνίας→
ραγδαίες εξελίξεις σε επίπεδο:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ
↓ ↓ ↓
Οικονομικές
ανακατατάξεις
Πτώση βιοτικού
επιπέδου
Έκρηξη και εξάπλωση
επαναστατικών
κινημάτων
ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΜΑ:
Γαλλική Επανάσταση
(ελευθερία – ισότητα)
Γέννηση καλλιτεχνικού
κινήματος →
ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ(λογοτεχνικό
ρεύμα με επέκταση στις
εικαστικές τέχνες και τη
μουσική)
→ Έτσι ο ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ :
Ακολούθησε ιστορικά την περίοδο του ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
Επηρέασε: τη ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ τις ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ και τη ΜΟΥΣΙΚΗ
Αναπτύχθηκε σε: Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία
Αντιτάχθηκε στην αριστοκρατία
Συνδέθηκε με τις ιδέες του Ζαν Ζακ Ρουσσώ
↓
Εισήγαγε
Την ονειροπόληση
Το πάθος
Μια σημαντική θέση για τη Φύση Στοιχεία του
Ρομαντισμού
Χαρακτηριστικά
του έργου του
Η ευαισθησία
Ο συναισθηματισμός
ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
- Πρόκληση ισχυρής συγκίνησης
Συναίσθημα
αντί της
λογικής
→ατομικά
συναισθήματα
μεταπτώσεις
- Ελευθερία στη φόρμα
- Αποδέσμευση από τις συμβάσεις του κλασικισμού
- Ιδιαίτερη αγάπη για τους αγώνες των λαών για
αποτίναξη της δουλείας και της καταπίεσης
- Προβάλλει η αδύναμη αλλά ηρωική μορφή του ανθρώπου που μάχεται ενάντια στους
ποικίλους κινδύνους
- Στροφή στο μύθο και τη φαντασία
- Νοσταλγία για το παρελθόν
- Πεσιμισμός (=απαισιοδοξία), μελαγχολία, διέξοδος στο ιστορικό παρελθόν
(→ιστορία βόρειων λαών, μεσαιωνικοί θρύλοι, λαϊκές παραδόσεις, εθνική ιστορία )
2. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 2
Ο Ρομαντισμός στη Λογοτεχνία
............................................................................................
Χώρες που
εμφανίστηκε
Εκπρόσωποι
Λογοτεχνικό κίνημα
των αρχών του 19ου
αιώνα
→ ΓΕΡΜΑΝΙΑ Γκαίτε, Σίλλερ, Μαίρικε, Χαίλντερλιν,
Σλέγκελ
→ ΑΓΓΛΙΑ Γουέντσγουορθ, Σέλλεϋ, Μπάυρον
→ ΓΑΛΛΙΑ Ουγκώ, Μυσσέ
Άνθισε καθυστερημένα, παρά τις βάσεις του Ρουσό, αλλά
εκδηλώθηκε με μοναδική βιαιότητα
Πρόκειται για στάση ζωής που ανταποκρίνεται:
1. Στις φιλελεύθερες εθνικές εξεγέρσεις (ελευθερία, ενθουσιασμός, πάθος)
2. Στην έξαρση του ατόμου: διονυσιακό, ανήσυχο πλάσμα (άνοδος της αστικής
τάξης)
ΑΠΑΡΧΗ: «Ποιητικοί Στοχασμοί» (Méditations Poetiques) →
Λαμαρτίνος
ΘΕΜΑΤΑ: Έρωτας, Ελευθερία, Περιπέτεια, Φύση, Θεός
ΣΚΗΝΙΚΑ: Ηλιοβασιλέματα, Βροχή, Φεγγάρι, Ερείπια, Λίμνες,
Παρελθόν
ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ
ΜΕΣΑ:
1ο πρόσωπο, Επιφωνήματα, Μεγαλοστομίες,
Αναφωνήσεις
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ: μελαγχολία, απαισιοδοξία, αρρώστια του αιώνα
ΗΡΩΕΣ: ανήσυχοι, μελαγχολικοί, πλημμυρισμένοι από
απελπισία,
από το αίσθημα του μοιραίου και του ανολοκλήρωτου
ΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ: Εκτιμούν την ακεραιότητα, την ειλικρίνεια, την
αφοσίωση σε κάποιο ιδεώδες για το οποίο αξίζει κανείς
να θυσιάσει τα πάντα, ακόμα και τον εαυτό του.
ΤΕΧΝΗ και ΖΩΗ: έννοιες αδιαχώριστες
3. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 3
Ο Ρομαντισμός στη Ζωγραφική
...............................................................................................................
ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
- Υπερτονίζεται η φαντασία, ο αυθορμητισμός και η παρόρμηση
- Εκφράζεται ελεύθερα το ατομικό συναίσθημα
- Αναζητείται το εξωτικό στοιχείο
- Επιδιώκεται η επαφή με τη Φύση (ως αντίδραση στην αστικοποίηση)
- Το έντονο χρώμα κατακλύζει τον πίνακα, ώστε να συγκινήσει
- Απορρίπτονται τα καθορισμένα περιγράμματα
- Δίνεται έμφαση στη σκιά, την κίνηση και το χρώμα
ΘΕΜΑΤΑ
- Η ιστορία, οι μύθοι και οι θρύλοι
- Η αποτύπωση των γεγονότων της εποχής τους
- Οι διάφορες στιγμές της ημέρας: ανατολή, ηλιοβασίλεμα ...
- Ο καθημερινός μόχθος των ανθρώπων, η προσπάθεια επιβίωσης
ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ
- ΓΑΛΛΙΑ→ Ζερικώ, Ντελακρουά
- ΓΕΡΜΑΝΙΑ→ Φρίντριχ
- ΑΓΓΛΙΑ→ Τέρνερ
- ΙΣΠΑΝΙΑ→ Γκόγια
.........................................................................................................................................................
Ο Ρομαντισμός στη Μουσική
..........................................................................................
Και στη μουσική, ο Ρομαντισμός επιδιώκει, αντικαθιστώντας το κλειδοκύμβαλο
με το ΠΙΑΝΟ και επιλέγοντας ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΕΙΣ :
- να προκαλέσει τη συγκίνηση
- να δημιουργήσει μια περισσότερο ονειρική ατμόσφαιρα
ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ
- ΓΑΛΛΙΑ→ Μπερλιόζ, Σοπέν
- ΓΕΡΜΑΝΙΑ→ Σούμαν, Βάγκνερ
- ΙΤΑΛΙΑ→ Ντονιτσέττι, Μπελλίνι, Βέρντι
- ΡΩΣΙΑ→ Τσαϊκόφσκι
4. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 4
... ας διαβάσουμε τα παρακάτω αποσπάσματα ποιημάτων ή αποφθέγματα:τα θέματα, οι αξίες τους,
ο τύπος ανθρώπου που προβάλλουν επιβεβαιώνουν πως πρόκειται για
ρομαντικούς λογοτέχνες;
................................................................................
1.
«Όλοι είμαστε Έλληνες.
Οι νόμοι μας, η φιλολογία μας, οι τέχνες μας, έχουν τις ρίζες τους στην
Ελλάδα.
Γιατί, χωρίς την Ελλάδα η Ρώμη, η οδηγήτρα, η καταχτήτρα, δεν θα
μπορούσε να σκορπίσει κανένα φως κι εμείς θε ήμαστε
ειδωλολάτρες και άγριοι.
Η μορφή και το πνεύμα του ανθρώπου έφτασαν την τελειότητά τους
στην Ελλάδα. […]
Ο νεώτερος Έλληνας είναι απόγονος
των δοξασμένων εκείνων όντων […]
(από τον πρόλογο του λυρικού ποιήματός του «Ελλάς») Πέρσι Σέλεϊ (1792 – 1822)
.........................................................................................................................................................................
Λόρδος Μπάυρον (1788-1824) Νησιά της Ελλάδας
Στου Σουνίου θα καθίσω το μαρμαρένιο βράχο,
Σύντροφό μου το κύμα του Αιγαίου θα κάνω,
Από μένα ν’ ακούγει, κ’ εγώ εκείνο μονάχο,
Κ’εγώ πάνω σαν κύκνος με τραγούδι ας πεθάνω,
Δεν σηκώνει η ψυχή μου σκλαβιά γη! Χτυπά κάτω
της σκλαβιάς το ποτήρι , κι ας πάει να’ ναι γεμάτο!
.........................................................................................................................................................................
Μα δεν ήθελα να εγκαταλείψω τη χώρα μου'
Είναι απλώς, για να σας προσκαλέσω, που ήρθα εδώ.
Ναι ω Χάριτες της Ελλάδας, Θυγατέρες του Ουρανού,
για να σας εκλιπαρήσω ήρθα εδώ!
Ας έλθετε, κοντά μας, μεγαλόθυμες,
αν το ταξίδι δεν είναι μακρινό!
Φρήντριχ Χαίλντερλιν(1770-1843)
5. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 5
2. Le Lac Alphonse de Lamartine
Ainsi, toujours poussés vers de nouveaux rivages,
Dans la nuit éternelle emportés sans retour,
Ne pourrons-nous jamais sur l’océan des âges
Jeter l’ancre un seul jour ?
Ô lac ! l’année à peine a fini sa carrière,
Et près des flots chéris qu’elle devait revoir,
Regarde ! je viens seul m’asseoir sur cette pierre
Où tu la vis s’asseoir !
Tu mugissais ainsi sous ces roches profondes ;
Ainsi tu te brisais sur leurs flancs déchirés ;
Ainsi le vent jetait l’écume de tes ondes
Sur ses pieds adorés.
Un soir, t’en souvient-il ? nous voguions en
silence ;
On n’entendait au loin, sur l’onde et sous les
cieux,
Que le bruit des rameurs qui frappaient en
cadence
Tes flots harmonieux.
Tout à coup des accents inconnus à la terre
Du rivage charmé frappèrent les échos :
Le flot fut attentif, et la voix qui m’est chère
Laissa tomber ces mots :
« Ô temps, suspends ton vol ! et vous, heures
propices
Suspendez votre cours :
Laissez-nous savourer les rapides délices
Des plus beaux de nos jours !
H Λ Ι Μ Ν Η
Έτσι , οδηγημένοι πάντα σε καινούριες ακτές
Παρασυρμένοι χωρίς επιστροφή μες το ατέλειωτο
σκοτάδι
Δε θα μπορέσουμε ποτέ να ρίξουμε άγκυρα στον
ωκεανό του χρόνου, ούτε μια μέρα;
Ω λίμνη ! μόλις τέλειωσε η χρονιά,
Και κοντά στ’ αγαπημένα κυματάκια που
θα πρεπε, Εκείνη, να ξαναδεί,
Κοίτα ! έρχομαι μοναχός να σταθώ σ’ αυτή τη
πέτρα όπου την είδες άλλοτε να κάθεται!
Μούγκριζες έτσι, κάτω απ’ αυτά τα μεγάλα βράχια,
Έτσι, βολόδερνες – θαλασσοχτυπιόσουν στα
φαγωμένα τους πλευρά,
Έτσι, ο αέρας έριχνε τον αφρό των κυμάτων σου
Στα λατρεμένα πόδια της.
Ένα βράδυ, θυμάσαι ; αρμενίζαμε μες τη σιωπή
Μακριά, πάνω στο κύμα και κάτω απ’ το μπλε τ’
ουρανού
Ακουγόταν μόνον ο θόρυβος των κωπηλατών που
Χτυπούσαν ρυθμικά τ’ αρμονικά σου κύματα.
Ξαφνικά, ήχοι, άγνωστοι στη γη,
αντήχησαν από τη στοιχειωμένη ακτή ,
Το κύμα κόπασε, και ακούστηκαν αυτές οι λέξεις
της αγαπημένης μου φωνής:
‘’Ω χρόνε, σταμάτα το πέρασμά σου!! και σεις,
γλυκές στιγμές
Σταματήστε τη ροή σας!
Αφήστε μας να γευθούμε τις σύντομες χαρές
Των ομορφότερων ημερών μας’’
6. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 6
3. L' Enfant Grec Victor Hugo
Les turcs ont passé là. Tout est ruine et deuil.
Chio, l'île des vins, n'est plus qu'un sombre écueil,
Chio, qu'ombrageaient les charmilles,
Chio, qui dans les flots reflétait ses grands bois,
Ses coteaux, ses palais, et le soir quelquefois
Un chœur dansant de jeunes filles.
Tout est désert. Mais non ; seul près des murs noircis,
Un enfant aux yeux bleus, un enfant grec, assis,
Courbait sa tête humiliée ;
Il avait pour asile, il avait pour appui
Une blanche aubépine, une fleur, comme lui
Dans le grand ravage oubliée.
Ah ! pauvre enfant, pieds nus sur les rocs anguleux !
Hélas ! pour essuyer les pleurs de tes yeux bleus
Comme le ciel et comme l'onde,
Pour que dans leur azur, de larmes orageux,
Passe le vif éclair de la joie et des jeux,
Pour relever ta tête blonde,
Que veux-tu ? Bel enfant, que te faut-il donner
Pour rattacher gaîment et gaîment ramener
En boucles sur ta blanche épaule
Ces cheveux, qui du fer n'ont pas subi l'affront,
Et qui pleurent épars autour de ton beau front,
Comme les feuilles sur le saule ?
Qui pourrait dissiper tes chagrins nébuleux ?
Est-ce d'avoir ce lys, bleu comme tes yeux bleus,
Qui d'Iran borde le puits sombre ?
Ou le fruit du tuba, de cet arbre si grand,
Qu'un cheval au galop met, toujours en courant,
Cent ans à sortir de son ombre ?
Veux-tu, pour me sourire, un bel oiseau des bois,
Qui chante avec un chant plus doux que le hautbois,
Plus éclatant que les cymbales ?
Que veux-tu ? fleur, beau fruit, ou l'oiseau
merveilleux ?
- Ami, dit l'enfant grec, dit l'enfant aux yeux bleus,
Je veux de la poudre et des balles.
TO EΛΛΗΝΟΠΟΥΛΟ 1828
Τούρκοι διαβήκαν από κει. Παντού συντρίμμια και πένθος.
Χίος! Το νησί του κρασιού, δεν είναι παρά ένα ερημονήσι
Χίος! που σκιάζουν οι συστάδες των δέντρων
Χίος! που στους αφρούς της καθρεφτίζονταν τα μεγάλα
της δάση,
Οι πλαγιές της, τα παλάτια της και πότε πότε τα βράδια
Μια χορωδία κοριτσιών που χόρευαν.
Παντού ερημιά ! Όμως όχι! Μόνο του, δίπλα στους
Μπαρουτιασμένους τοίχους ένα γαλανομάτικο παιδί,
Ένα Ελληνόπουλο, κάθεται μόνο του, γέρνει το ταπεινό
του κεφαλάκι.
Είχε για καταφύγιο και στήριγμα μια ασπραγκαθιά,
Ένα λουλούδι ξεχασμένο, σαν κι αυτό μες τη μεγάλη
καταστροφή.
Αχ! Καημένο παιδί , ξυπόλυτο πάνω στα βράχια!
Αλλοίμονο! Για να σκουπίσεις τα δάκρυα από τα γαλανά
σου μάτια
Και να ξαναβρούν τη ζωηρή λάμψη της χαράς και του
παιχνιδιού
Για να ξανασηκώσεις το ξανθό κεφαλάκι σου
Τι θέλεις ; ομορφόπαιδο, τι σου χρειάζεται για να δέσεις
όμορφα τα μαλλιά σου
Και όμορφα να ρίξεις τις μπούκλες στους άσπρους σου
ώμους ,
Αυτά τα μαλλιά που δεν ανέχτηκαν των όπλων την
προσβολή
Και κλαίνε πεσμένα γύρω από τ’ όμορφο μέτωπό σου
Όπως τα φύλλα της ιτιάς ;
Ποιος μπορεί να διώξει τη λύπη σου ;
Μήπως θέλεις το κρίνο, το γαλάζιο σαν τα μάτια σου
Που φυτρώνει γύρω από το σκοτεινό πηγάδι του Ιράν;
Ή το φρούτο του τουμπα, αυτού του γιγάντιου δέντρου
Που ένα άλογο, καλπάζοντας, θέλει εκατό χρόνια για να
Ξεφύγει από τη σκιά του;
Θέλεις, για ένα χαμόγελό σου μόνο, το όμορφο πουλί
του δάσους
Που τραγουδάει πιο γλυκά και από το όμποε ; πιο
δυνατά και από το τύμπανο ;
Τί θέλεις ; λουλούδι ; όμορφο φρούτο ; ή το υπέροχο
πουλί ;
- Φίλε, λέει το Ελληνόπουλο , λέει το παιδί με τα
γαλάζια μάτια
- Θέλω μπαρούτι και σφαίρες.
7. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 7
4. La bataille commença.
Victor Hugo (1802-1885)
La bataille commença.
Comment ? Par un doux sourire.
Elle me dit : — Comme ça,
Vous ne voulez pas m'écrire ?
— Un billet doux ? — Non, des vers.
— Je n'en fais point, répondis-je, —
Ainsi parfois de travers
Le dialogue voltige.
Après le sourire vint
Un regard, oh ! qu'elle est fière !
Moi, candidat quinze-vingt,
Je me dis : Elle est rosière.
Et je me mis à songer
À cent vertus, rehaussées
Par mes mauvaises pensées
D'adolescent en danger.
Je me taisais, cela passe
Pour puissance et profondeur.
Son sourire était la grâce.
Et son regard la pudeur.
Ce regard et ce sourire
M'entraient dans l'âme. Soudain,
Elle chanta. Comment dire
Ce murmure de l'Éden.
Cette voix grave, touchante,
Tendre, aux soupirs nuancés !...
— Quoi ! m'écriai-je, méchante,
Vous achevez les blessés !
‘’Τ’ Ανατολίτικα-Les Orientales’’
Η Μ Α Χ Η Α Ρ Χ Ι Σ Ε
Η μάχη άρχισε
Πώς; Μ’ ένα γλυκό χαμόγελο
Μου λέει : - Έτσι,
Δε θέλετε να μου γράψετε;
Ένα τρυφερό σημείωμα; - Όχι, στίχους.
-Δε γράφω , απάντησα,
-Έτσι καμιά φορά
Ο διάλογος στροβιλίζεται
Μετά το χαμόγελο έρχεται
ένα βλέμμα , ω, πόσο περήφανη είναι!
Εγώ υποψήφιος 15-20 χρονών
Μονολογώ και λέω : είναι σεμνή
Κι άρχισα να φέρνω στο μυαλό μου
Εκατό αρετές , τονισμένες
μέσα από τις αρνητικές σκέψεις
Ενός έφηβου που βρίσκεται σε κίνδυνο
Σιωπούσα , αυτό θεωρείται
Δύναμη και ένταση.
Το χαμόγελό της ήταν χάρη
Και το βλέμμα της συστολή
Αυτό το βλέμμα και το χαμόγελο
Μου τσάκιζαν τη ψυχή. Ξαφνικά,
Αυτή τραγούδησε. Πώς αλλιώς να ονομάσω
Αυτό το ψίθυρο της Εδέμ .
Αυτή η βαριά , συγκινητική
Και τρυφερή φωνή με ποικίλες αποχρώσεις !....
-Τί ! φώναξα ,κακούργα ,
Αποτέλειωσες τους πληγωμένους !
8. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 8
5. Berlioz, La Révolution Grecque
IV. Final
Héros, Prêtre, Chœur:
Des sommets de l'Olympe aux rives de l'Alphée
Mille échos en grondant roulent le cri de mort:
Partons /Partez !... le monde entier prépare le
trophée
Que nous promet un si beau sort.
Quel bruit sur ces bords expire?...
Tyrtée éveille sa lyre,
Et la Grèce, en ce jour, oppose à ses bourreaux
Tout ce que son beau ciel éclaire de héros.
Ils s'avancent... et la victoire
Rayonne sur leurs fronts poudreux;
La terre, belle encor de son antique gloire,
Retentit sous leurs pas nombreux.
Partons / Partez!... Des sommets, etc.
Aux armes!... le ciel résonne...
Harpes d'or, marquez nos pas!
Peuples!... guerriers!... l'airain tonne.
Nos fers ont soif de combats!
Aux armes!
Η Ελληνική Επανάσταση
Από τις κορυφές του Ολύμπου μέχρι τις όχθες του
Αλφειού
Χίλιοι αντίλαλοι βουίζοντας σπέρνουν τον ήχο του
θανάτου
Να φύγουμε/φύγετε!... όλος ο κόσμος ετοιμάζει το
τρόπαιο
Που υπόσχεται ένα τόσο όμορφο πεπρωμένο.
Ποιος ήχος σβήνει σ’ αυτές τις όχθες;
Ο Τυρταίος ξυπνάει τη λύρα
Και η Ελλάδα, αυτή τη μέρα, αντιπαραθέτει στους
δήμιούς της
Τους καλύτερους ήρωες που φωτίζει ο όμορφός της
ουρανός.
Προχωρούν… και η νίκη
Λάμπει στα μπαρουτιασμένα τους μέτωπα,
Η γη, λαμπρή ακόμα από τη παλιά της δόξα
Σείεται κάτω από τα πολύβουα βήματά τους.
Να φύγουμε/ φύγετε!... από τις κορυφές,
Στ’ άρματα!... ο ουρανός αντηχεί…
Χρυσές άρπες, σημαδέψτε τα βήματά μας!
Λαοί!... πολεμιστές!... ο μπρούντζος βροντά.
Τα όπλα μας διψούν για πόλεμο!
Στα όπλα !
9. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 9
6. Les Têtes du sérail Victor Hugo 1826
Le sérail...! Cette nuit il tressaillait de joie.
Au son des gais tambours, sur des tapis de soie,
Les sultanes dansaient sous son lambris sacré ;
Et, tel qu'un roi couvert de ses joyaux de fête,
Superbe, il se montrait aux enfants du prophète,
De six mille têtes paré !
Si je verse le sang qui me reste à répandre,
Dans une terre libre allez porter ma cendre,
Et creusez ma tombe au soleil !
« Missolonghi ! — Les Turcs ! — Chassons, ô camarades,
Leurs canons de ses forts, leurs flottes de ses rades.
Brûlons le capitan sous son triple canon.
Allons !que des brûlots l'ongle ardent se prépare.
Sur sa nef, si je m'en empare,
C'est en lettres de feu que j'écrirai mon nom.
« Oui, Canaris, tu vois le sérail et ma tête
Arrachée au cercueil pour orner cette fête.
Les Turcs m'ont poursuivi sous mon tombeau glacé.
Vois !ces os desséchés sont leur dépouille opime :
Voilà de Botzaris ce qu'au sultan sublime
Le ver du sépulcre a laissé !
« Écoute : Je dormais dans le fond de ma tombe,
Quand un cri m'éveilla : Missolonghi succombe !
Je me lève à demi dans la nuit du trépas ;
J'entends des canons sourds les tonnantes volées,
Les clameurs aux clameurs mêlées,
Les chocs fréquents du fer, le bruit pressé des pas.
« J'entends, dans le combat qui remplissait la ville,
Des voix crier : « Défends d'une horde servile,
Ombre de Botzaris, tes Grecs infortunés ! »
Et moi, pour m'échapper, luttant dans les ténèbres,
J'achevais de briser sur les marbres funèbres
Tous mes ossements décharnés.
Tα κεφάλια στο Σεράι
Το σεράι! Σκιρτούσε απόψε από χαρά.
Οι σουλτάνες χόρευαν υπό τον ήχο των χαρούμενων
τυμπάνων,
Επάνω σε μεταξωτά χαλιά.
Και σαν βασιλιάς ,πλημμυρισμένο από γιορτινά δώρα,
Εξαίσιο, παρουσιαζόταν στα παιδιά του προφήτη
Στολισμένο με 6000 κεφάλια.
Εάν χυθεί το αίμα που απομένει για να κυλήσει
Σε μια ελεύθερη γη , να σκορπίσετε τη στάχτη μου
Και ν’ ανοίξετε τον τάφο μου στον ήλιο.
Μεσολόγγι! Οι Τούρκοι ! Να πολεμήσουμε , αδέλφια,
τα κανόνια τους στα φρούρια,
Το στόλο τους στα λιμάνια.
Να κάψουμε τον καπετάνιο κάτω από το τριπλό
κανόνι
Εμπρός! Πόσα πυρπολικά τα τρομερά χέρια ετοιμάζουν!
Στο καράβι επάνω, αν το καταλάβω ,
Με γράμματα της φωτιάς θα γράψω τ’ όνομά μου.
Ναι , Κανάρη, βλέπεις το σεράι και το κεφάλι μου
Έξω από το φέρετρο , στολίδι της γιορτής.
Οι Τούρκοι με κυνήγησαν στον παγωμένο τάφο
Βλέπεις! Αυτά τα στεγνά κόκαλα είναι το λείψανό
τους
Να τι άφησε από τον Μπότσαρη στον εξοχότατο
σουλτάνο, το σκουλήκι του τάφου.
Άκου! Κοιμόμουν βαθειά στον τάφο μου
Όταν μια φωνή με ξύπνησε: το Μεσολόγγι πέφτει!
Μισοσηκώνομαι μες τη νύχτα του θανάτου
Ακούω τις βροντερές βολές των κανονιών
Τις βοές ανακατεμένες με βροντές
Τους κρότους των όπλων, το βιαστικό θόρυβο των
βημάτων.
Ακούω , μες τη μάχη που γινόταν στην πόλη
Φωνές να λένε δυνατά: ‘ σκιά του Μπότσαρη ,
υπεράσπισε τους άτυχούς σου Έλληνες
Κι εγώ για να γλυτώσω, πολεμώντας στα σκοτάδια, θα
θρυμματίσω στα μάρμαρα
Του τάφου όλα μου τα λιπόσαρκα κόκκαλα.
10. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 10
7. La mort du Loup
ALFRED DE VIGNY
Hélas! ai-je pensé, malgré ce grand nom d'Hommes,
Que j'ai honte de nous, débiles que nous sommes!
Comment on doit quitter la vie et tous ses maux,
C'est vous qui le savez sublimes animaux!
A voir ce que l'on fut sur terre et ce qu'on laisse
Seul le silence est grand; tout le reste est faiblesse.
- Ah! je t'ai bien compris, sauvage voyageur,
Et ton dernier regard m'est allé jusqu'au coeur!
Il disait : " Si tu peux, fais que ton âme arrive,
A force de rester studieuse et pensive,
Jusqu'à ce haut degré de stoïque fierté
Où, naissant dans les bois, j'ai tout d'abord monté.
Gémir, pleurer, prier est également lâche.
Fais énergiquement ta longue et lourde tâche
Dans la voie où le Sort a voulu t'appeler,
Puis après, comme moi, souffre et meurs sans
parler. "
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ
Αλλοίμονο!! Σκέφτηκα, παρά τη μεγάλη σημασία της
λέξης ’Άνθρωπος’
Πόσο ντρέπομαι για μας, πόσο αχρείοι είμαστε!
Πώς μπορούμε να εγκαταλείψουμε τη ζωή και όλα της
τα δεινά,
Μόνο εσείς το ξέρετε, υπέροχα ζώα.
Αν δούμε τι ήμασταν στη γη και τί αφήνουμε,
Μόνο η σιωπή έχει σημασία ,όλα τα υπόλοιπα είναι
αδυναμίες.
-Α! καλά σε κατάλαβα, περίεργε ταξιδιώτη,
Το τελευταίο σου βλέμμα έφτασε βαθειά στην καρδιά
μου.
Έλεγε: ‘Αν γίνεται, για να μείνει η ψυχή σου
πειθαρχημένη και σκεπτόμενη,
Κάνε να φτάσει στο πιο ψηλό βαθμό στωικής
περηφάνιας
Όπου έφτασα, αν και γεννήθηκα στα δάση.
Και είναι άνανδρο ν’ αναστενάζεις, να κλαίς, να
παρακαλάς.
Εκπλήρωσε το μεγάλο και σημαντικό σου καθήκον
Εκεί όπου η μοίρα σε κάλεσε,
Έπειτα, ύστερα όπως εγώ ,πόνεσε και πέθανε χωρίς να
βγάλεις τσιμουδιά.
11. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 11
8. Le Derviche Victor Hugo
Un jour Ali passait : les têtes les plus hautes
Se courbaient au niveau des pieds de ses arnautes ;
Tout le peuple disait : Allah !
Un derviche soudain, cassé par l'âge aride,
Fendit la foule, prit son cheval par la bride,
Et voici comme il lui parla :
« Ali-Tépéléni, lumière des lumières,
Qui sièges au divan
Dont le grand nom toujours grandit,
Ecoute-moi, vizir de ces guerriers sans nombre,
Ombre du padischah qui de Dieu même est l'ombre,
Tu n'es qu'un chien et qu'un maudit !
« Un flambeau du sépulcre à ton insu t'éclaire.
Comme un vase trop plein tu répands ta colère
Sur tout un peuple frémissant ;
Tu brilles sur leurs fronts comme une faulx dans l'herbe
Et tu fait un ciment à ton palais superbe
De leur os broyés dans leur sang.
« Mais ton jour vient.
Il faut, dans Janina qui tombe,
Que sous tes pas enfin croule et s'ouvre la tombe ;
Dieu te garde un carcan de fer
Sous l'arbre du segjin chargé d'âmes impies
Qui sur ses rameaux noirs frissonnent accroupies,
Dans la nuit du septième enfer !
Ο Δερβίσης
Μια μέρα περνούσε ο Αλή: τα πιο ψηλά κεφάλια
έγερναν
Στο ύψος των ποδιών των πολεμιστών του.
Όλος ο λαός έλεγε: Αλλάχ!
Ξαφνικά ένας δερβίσης, τσακισμένος από τη τραχιά
ηλικία
Σκίζει το πλήθος, πιάνει το άλογο από το χαλινάρι
Και να πώς του μιλάει:
‘ Αλή-Τεπελενλή, φώς των φώτων
Που κάθεσαι στο ντιβάνι
Που αν και σπουδαίο τ ’όνομά σου, όλο και πιο σπουδαίο
γίνεται
Άκουσέ με, βεζίρη των πολυάριθμων πολεμιστών,
Σκιά του Πατισάχ και του Θεού του ίδιου μάλιστα,
Δεν είσαι παρά ένας σκύλος και καταραμένος.
Το φώς του τάφου σε φωτίζει , αλλά δεν το ξέρεις.
Σαν το ξεχειλισμένο βάζο σκορπάς το θυμό σου
Σ’ ένα λαό που τρέμει από φόβο.
Λάμπεις στα μέτωπά τους όπως το δρεπάνι στα χόρτα
Και χτίζεις το υπέροχο παλάτι σου
Με τ’ αλεσμένα στο αίμα τους κόκκαλα.
Αλλά έρχεται η ώρα σου!
Πρέπει μες τα Γιάννενα που πέφτουν
Ν’ ανοίξει ο τάφος κάτω από τα πόδια σου.
Ο Θεός σου, φυλάει ένα σιδερένιο χαλκά
Κάτω από το δέντρο το γεμάτο άπιστες ψυχές
που ανατριχιάζουν, καθισμένες πισωκάπουλα,
Πάνω στα μαύρα κλαδιά,
Μες τη νύχτα της έβδομης κόλασης.
12. 4ο Γυμνάσιο Π. Φαλήρου Σχ. Έτος 2014-2015
Πολιτιστικό πρόγραμμα : Ο Φιλελληνισμός στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 - η ευρωπαϊκή διανόηση στο
πλευρό των Ελλήνων
υπεύθυνες καθηγήτριες: Ναλμπάντη Αγγελική (ΠΕ 05) – Αρτινού Ιωάννα (ΠΕ 02) 12
9. Au peuple Victor Hugo
Partout pleurs, sanglots, cris funèbres.
Pourquoi dors-tu dans les ténèbres ?
Je ne veux pas que tu sois mort.
Ce n'est pas l'instant où l'on dort.
La pâle Liberté gît sanglante à ta porte.
Tu le sais, toi mort, elle est morte.
Voici le chacal sur ton seuil,
Voici les rats et les belettes,
Pourquoi t'es-tu laissé lier de bandelettes?
Ils te mordent dans ton cercueil !
De tous les peuples on prépare
Le convoi… —
Lazare ! Lazare ! Lazare !
Lève-toi !
Les Orientales
Σ Τ Ο Λ Α Ο
Παντού κλάματα, λυγμοί, επιθανάτιες κραυγές
Γιατί κοιμάσαι στα σκοτάδια;
Δεν είναι καιρός για ύπνο.
Δε θέλω να πεθάνεις.
Η χλωμή ελευθερία κείτεται ματωμένη στην πόρτα σου.
Το ξέρεις , αν πεθάνεις εσύ , θα πεθάνει κι εκείνη
Να το τσακάλι στο κατώφλι σου,
Να οι αρουραίοι , οι νυφίτσες,
Γιατί αφέθηκες να δένεις επιδέσμους;
Σε δαγκώνουν μες το φέρετρο!
Ετοιμάζουν την ‘έξοδο’ όλων των λαών
Λάζαρε ! Λάζαρε ! Λάζαρε!
Σήκω !!!