Op 1 maart 2018 heb ik een workshop verzorgd voor een groep trainers van het Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland. De vraag was: Hoe kunnen trainers hun eigen leeractiviteiten versterken met behulp van leertechnologie zodat cursisten betere leerresultaten behalen?

1. Trainen en opleiden
met behulp van leertechnologie
Platform Crisisbeheersing
Waterschappen Midden Nederland

2. WIE ZIJN JULLIE?

3. WIE BEN IK?

4. Hoe kunnen trainers hun
eigen leeractiviteiten
versterken met behulp
van leertechnologie
zodat cursisten betere
leerresultaten behalen?

5. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

6. TERUGBLIK
VOORBEREIDING

7. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

8. WELKE LEERTECHNOLOGIEËN GEBRUIKT U AL?
• Leertechnologie: applicatie of tool die speciaal ontwikkeld is voor leren of die
gebruikt kan worden om te leren
• Complex en veelomvattend (o.a. leermanagement systeem)
• Eenvoudig en specifiek (digitaal toetsen, mindmaps)
• Tijdens bijeenkomsten of op afstand
• Asynchroon - synchroon
• ‘Gratis’ en betaald
• Jane Hart’s Directory of Learning & PerformanceTools

9. WIJZE WAAROP JE BLENDED
LEARNING WILTVORMGEVEN
BEÏNVLOEDT DE BEHOEFTE
AAN LEERTECHNOLOGIE

10. WELKE LEERTECHNOLOGIEËN GEBRUIKT U AL?
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Vul zo veel in als u gebruikt
• 5 minuten
HTTPS://B.SOCRATIVE.COM/ ->
STUDENT LOGIN -> …

11. HTTPS://B.SOCRATIVE.COM/ -> STUDENT LOGIN -> …
https://b.socrative.com/login/student/

12. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

13. WAT WERKT BIJ GEBRUIK ICTVOOR LEREN?
• Realistische problemen als vertrekpunt (o.a. video, virtual reality)
• Activeren voorkennis (diverse tools)
• Actief verwerken (diverse tools)
• Demonstreren, voordoen (screencasts, video’s)
• Oefenen (o.a. toetsen, simulaties)
• Samenwerkend leren (afhankelijk van….)
• Feedback (diverse tools)
• Reflecteren (diverse tools) Merrill, 2002

14. BIJ GROOT AANDEEL ONLINE LEREN….
• Zelfsturing
• Tijd kunnen managen
• ICT-vaardigheden
• Houding t.a.v. ICT
• Introductie manier van leren

15. BELANGRIJK!
• Learning design (context, doelgroep, doelen)
• Didactiek
• Deskundigheid docent/opleider/trainer
• Stabiele en betrouwbare technologie

16. the medium of instruction does not
matter; it is how it is used to support
instruction and facilitate learning that
affects outcomes. (Hattie, 2009, p. 233)

17. however… the medium fosters,
enables or impedes instruction
and learning (Rubens, 2017)

18. • Gebruik(er)svriendelijkheid
• Didactische eigenschappen technologie
• Interactie didactiek en technologie
DAAROM BELANGRIJK OOGTE HEBBENVOOR

20. Waarom heb ik van deze
inleiding geen video gemaakt?

21. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

22. VERKENNING LEERTECHNOLOGIEËN
• De uitdaging (wat kun je ermee bereiken?)
• Wat is het?
• Hoe werkt het?
• Demonstratie en mee werken

23. DE UITDAGING
• Hoe kan ik bronnen en online opdrachten delen
tijdens sessies (zoals https://docs.google.com/forms/d/
e/1FAIpQLenzovoorts)?
• Hoe kan ik een grote groep deelnemers vragen laten
stellen (ook ‘stille’ deelnemers)?

25. HOE WERKT HET?
• Ga naarTodaysMeet.com
• Ruimte aanmaken
• Naam invullen > Join
• Mee doen (Talk)
• Opties
• Account aanmaken (bewaren ruimtes)

26. HOE WERKT HET?
• Moderator
• Wel of niet op scherm laten zien?
• Externen betrekken?
• Voordeel ten opzichte vanTwitter

27. OEFENEN
• Ga naarTodaysMeet.com
• Ruimte aanmaken
• Naam invullen > Join
• Plaats bijdrage
• Deel ruimte via …….
• Verken ruimtes van anderen

28. ViaTodaysmeet
deel ik bronnen

30. DE UITDAGING
• Hoe kan ik voorkennis activeren?
• Hoe kan ik checken of deelnemers zich hebben voorbereid?
• Hoe kan ik ideeën inventariseren?
• Hoe kan ik discussies starten?
• Hoe kan ik meningen peilen?
• Hoe kan ik ‘stille’ deelnemers betrekken?

31. AUDIENCE RESPONSE
SYSTEMEN

32. MENTIMETER PRO

33. HOE WERKT HET?
• Gratis: alleen om te testen
• Account $ 7,99 of $ 19,99 per maand (wordt goedkoper bij teams,
aparte onderwijsaccounts, apart voor conferenties)
• Eigen branding, zakelijke vormgeving
• Presentatie >Vragen
• Veel respondenten mogelijk
• Presentaties met vragen hergebruiken

34. HOE WERKT HET?
• Multiple-choice
• Word Cloud
• Quizz (wedstrijd)
• Schalen (berekenen in Excel)
• Open vraag
• 100 punten (prioriteiten)
• 2 bij 2 matrix
• Wie wint?
• Vragen stellen

35. HOE WERKT HET?
• Vragen en antwoorden voorbereiden (wat wil je ermee?)
• Vragen moeten betekenis hebben (wat is je doel?)
• Kost tijd (afhankelijk van vaardigheid, device, netwerk)

36. DEMONSTRATIE

38. DE UITDAGING
• Hoe kan ik deelnemers in eigen tijd, plaats en tempo een korte
instructie geven?
• Hoe kan ik deelnemers een demonstratie geven van een applicatie,
die zij in eigen tijd, plaats en tempo kunnen bekijken?

39. SCREENCAST

40. HOE WERKT HET?
• Screen+broadcast
• Rustige ruimte
• Presentatie of uit te leggen programma
• Script (speakers notes bijv)
• Goede microfoon
• Software (Screencast-o-Matic, Camtasia, etc).
• Markeer scherm
• Maken (pauzeren, slokje drinken)
• Publiceren
• Delen

41. DEMONSTREREN

42. DE UITDAGING
• Hoe kan ik deelnemers actief laten nadenken over een stelling?
• Hoe kan ik deelnemers argumenten bij een stelling laten afwegen?

44. HOE WERKT HET?
• Account aanmaken en inloggen (hoeft niet)
• Vraag invoeren
• Link delen (Share & Invite)
• Ideeën (laten) toevoegen)
• Argumenten
• Stemmen
• Demonstratie

45. HOE WERKT HET?
• Deelnemers hoeven niet in te loggen
• Stelling moet betekenisvol en uitdagend zijn
• Communiceer fases en tijdpad
• Beperkte instellingen

46. DEMONSTRATIE EN OEFENEN
• Ga naarTodaysMeet
• Voeg ideeën toe (5 minuten)
• Voeg argumenten toe (5 minuten)
• Stemmen

48. UITDAGING
• Hoe kan ik deelnemers laten ‘brainstormen’ en ideeën laten
verrijken met bronnen?
• Hoe kan ik resultaten van brainwritings ordenen?
• Hoe kan ik inventariseren wat deelnemers al weten over een
onderwerp?
• Hoe kan ik deelnemers laten samenwerken aan inhoud (bronnen
delen, soort portfolio maken, bucket list, verhaal, etc)?

49. PADLET

50. HOE WERKT HET?
• Account aanmaken bij https://padlet.com
• Kies voor Maak een schermafbeelding
• Titel + omschrijving en achtergrond
• Instellingen
• Bijdragen plaatsen
• Commentaren, reacties, adres
• Personen en privacy
• Exporteren

51. • Demonstratie
• Ga naarTodaysMeet
• Check de lijst met voorbeelden
• Reageer:Wat vindt u goede
toepassingsmogelijkheden van Padlet?
• Eén post per toepassing
HOE WERKT HET?

53. UITDAGING
• Hoe kan ik deelnemers op een meer realistische en authentieke manier
kennis laten maken met praktijksituaties?
• Hoe kan ik deelnemers zelf laten kiezen waar zijn naar willen kijken bij
realistische situaties?
• Hoe kan ik deelnemers kennis laten maken met moeilijk toegankelijke
situaties?

56. UITPROBEREN

58. UITDAGING
• Hoe kan ik een online intakeformulier gebruiken?
• Hoe kan ik een online evaluatieformulier gebruiken?
• Hoe kan ik deelnemers een online review laten uitvoeren?

59. GOOGLE FORMS

60. HOE WERKT HET?
• Google account
• https://docs.google.com/forms/
• Kies voor

61. HOE WERKT HET?
• Vul naam in en eventueel beschrijving
• Meerdere vraagtypen
• Afbeelding, video of secties toevoegen

62. HOE WERKT HET?
• Vragen en antwoorden verplaatsen of verwijderen
• Verschillende instellingen (o.a. ga naar sectie op basis van antwoord)
• Kopiëren en hergebruiken
• Resultaten exporteren
• Demonstratie
• Ga naarTodaysMeet
• Vul formulier in voorTodaysMeet, Mentimeter of Tricider

64. TIPS
• Let op persoonsgegevens
• Laat deelnemers vooraf account aanmaken (indien noodzakelijk)
• Geef hulp bij aanmaken account
• ICT-vaardigheden en kwaliteit netwerk van invloed op succes
• Laptops en tablets werken het beste
• Gratis tools hebben vaak geen eeuwig leven
• Typering leertechnologieën
• Edshelf: Find the right educational tools for your needs

65. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

66. STAPPENPLAN ONTWIKKELEN
• Context (externe invloeden,‘business drivers’ ,
doelgroep)
• Huidige situatie (inclusief issues)
• Doelen ICT en leren
• Model blended learning

67. Elf modellen

68. VARIABELENVAN DE BLEND
• Mate (hoeveel online)?
• Voor welk type leeractiviteiten?
• Technologieën? (wat heb je, wat is je behoefte?)
• Rol ICT bij begeleiden?
• Asynchroon vs synchroon
• Werkplek leren geïntegreerd of separaat

69. KLASSIKAAL ONDERSTEUND
MODEL
Klassikaal
les (met
smartboard of
student
response
systeem)
Opdrachten
inleveren
Materialen
online

70. FLIPPED CLASSROOM MODEL
Online
instructie (bijv.
kennisclips)
Check
(thuis of op
school)
Oefenen,
verwerken,
interactie op
school

71. 3L MODEL
Online leren
(asynchroon)
Online
begeleiding
Werkplek leren
(stage, werk)
F2F begeleiding
Oefenen,
verwerken,
interactie op
school

72. STAPPENPLAN DEEL 2
• Wat zijn de leerdoelen/uitkomsten?
• Leerinhouden
• Welke praktische didactische keuzes maak je?
• Welke gereedschappen en bronnen kies je? Waarom?
• Ontwerp maken (plus wijze beoordelen; storyboard)
• Ontwerp uitwerken
• Uitvoeren, evalueren en aanpassen
R
e
f
l
e
c
t
i
e

74. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

75. BASISCURSUS: DOELEN

76. BASISCURSUS: LEERINHOUDEN

77. BASISCURSUS: PRAKTISCHE DIDACTISCHE KEUZES
• Voorkennis activeren
• Instructie
• Toetsen
• Oefenen, simuleren
• Wat online en wat face-to-face?
• ……..

78. BASISCURSUS: GEREEDSCHAPPEN EN BRONNEN
• Leertechnologieën selecteren
• TodaysMeet

79. BASISCURSUS: ONTWERP MAKEN
• Storyboard
• Samenhangend geheel leerinhouden, leeractiviteiten en
leertechnologieën
• Online en face-to-face
• Synchroon en asynchroon
• Op flappen met post-its
• TodaysMeet
• Padlet

80. EN…
• Ontwerp uitwerken
• Uitvoeren, evalueren en aanpassen
• Reflectie

82. PROGRAMMA
• Terugblik voorbereiding
• Welke leertechnologieën gebruikt u al als opleider/trainer/facilitator?
• Wat werkt bij het gebruik van ICT voor leren?
• Verkenning leertechnologieën
• Stappenplan ontwikkelen trainingen mbv ICT
• Basiscursus Platform Crisisbeheersing Waterschappen Midden Nederland
versterkt met ICT

83. REFLECTIEOPDRACHT

84. EVALUEREN

85. Dank!
wilfred@wilfredrubens.com
@wrubens