In het kader van de FCe Postbachelor opleiding e-Learning heb ik op 5 september 2023 een webinar verzorgd over activerende didactiek en online en blended leren.

1. Activerende didactiek bij
online en blended leren

2. Plaats in de chat vanuit welke
woonplaats je deelneemt.

3. Inhoud
Beeld activerende didactiek
Opdracht
Inzet ICT vaak niet e
ff
ectief?
Bouwstenen e
ff
ectieve didactiek als kader
Hoe kun je deze bouwstenen faciliteren met
leertechnologie?
Wisselwerking didactiek en technologie
Samenvatting

4. Wat is jouw beeld bij activerende didactiek?
Houd ‘beeld’ voor de camera

6. Opdracht
Bedenk één vraag waarmee je kunt
checken of een deelnemer aan dit webinar
na a
fl
oop weet hoe h/zij een onderdeel van
de inhoud van dit webinar kan toepassen

7. Dus niet….
Noem drie redenen waarom
de inzet van ICT vaak niet
effectief is

8. Maar wel….
Beschrijf hoe je ICT kunt gebruiken
voor het centraal stellen van
realistische problemen?

9. Maar wel….
Beschrijf hoe je ICT kunt gebruiken
voor het centraal stellen van
realistische problemen?
Deze vraag mag je dus
niet meer gebruiken……

10. We gaan beginnen

11. Is de inzet van ICT wel
altijd effectief (leerzaam)?

12. Redenen volgens jullie?
Denk even na.
Plaats in de chat.
Verstuur als ik het zeg.

13. Wat zegt
onderzoek?

14. Effectief…
• Aandacht didactiek
• Context
• Zorgvuldig geïmplementeerd (o.a.
professionalisering)
• Leertechnologie maakt slecht onderwijs/
opleiden niet beter

16. Actief leren leidt tot betere leerresultaten,
zelfs als je denkt dat dat niet het geval is
(Deslauriers, 2019)
Actief leren: hogere scores, vaker
slagen (Freeman cs, 2014)
Hoe actiever studenten zijn, hoe dieper de
resultaten (Chi & Wylie, 2014).

17. Waarom gaan we hier mee door?
Ethisch verantwoord?
(Freeman cs, 2014)

18. David Merrill (2002), First
Principles of Instruction

19. Hoe kun je principes
van effectieve
didactiek faciliteren
mbv
leertechnologie?

20. Vijf principes
(er zijn er meer)

21. A.Laat leerstof actief verwerken
• Activerende werkvormen
• Creëren

22. Lange
termijn
geheugen
B. Voorkennis activeren
Korte termijn
geheugen
Nieuwe
kennis

23. Lange
termijn
geheugen
B. Voorkennis activeren
Korte termijn
geheugen
Nieuwe
kennis

24. C.Toetsing als leer- en
oefenstrategie

25. D. Betrek lerenden bij het oplossen
realistische taken of problemen.

26. E

27. Opdracht break-out room sessie
• Wijs een gespreksleider aan, iemand die de tijd bewaakt en
een verslaggever/presentator
• Bedenk minimaal 1 online werkvorm op basis minimaal één
van de vijf genoemde didactische principes. Kahoot etc voor
het checken van het geleerde mag niet!
• Werk deze op hoofdlijnen uit in een slide of tekstdocument
• Je hebt de beschikking over een MS Teams, Of
fi
ce 365,
Microsoft Forms, Moodle, online toetstool, online video’s,
online brainstorm tools (zoals Padlet), smartphone
• 15 minuten

28. Voorbeeld
• Deelnemers bestuderen instructievideo
• Deelnemers ontwikkelen testvragen en
antwoorden
• Deelnemers leveren die via forum in
Moodle in
• Docent voert deze in toetsapplicatie in
• Deelnemers maken toetsvragen

29. Opdracht break-out room sessie
• Wijs een gespreksleider aan, iemand die de tijd bewaakt en
een verslaggever/presentator
• Bedenk minimaal 1 online werkvorm op basis minimaal één
van de vijf genoemde didactische principes. Kahoot etc voor
het checken van het geleerde mag niet!
• Werk deze op hoofdlijnen uit in een slide of tekstdocument
• Je hebt de beschikking over een MS Teams, Of
fi
ce 365,
Microsoft Forms, Moodle, online toetstool, online video’s,
online brainstorm tools (zoals Padlet), smartphone
• 15 minuten

30. Plenair

31. Mijn voorbeelden

32. Gericht vragen stellen in de chat
• Peiling
• Toelichting in de chat
• Uitweiden via
microfoon
• Moderator
• Chat
• Houd vast
• Verstuur
• ******: nieuw
onderwerp

34. Video’s voor
zelfverklaren
(bijv. Insuline
injecteren)

35. Re
fl
ecteren:
re
fl
ectievloggen

36. Break-out room
opdrachten
(o.a. doel,
samenvatting,individu
ele bijdrage, planning)

37. Elevator Pitch
•Bestuderen video, artikel, inleiding
•Blogpost, podcast of video maken
(kernachtig)
•Delen (bijvoorbeeld DLO)
•Becommentariëren

38. Online video activerend maken
• Vragen vooraf
(kijken sturen)
• Vragen tijdens
• Vragen na a
fl
oop
• Verwerkingsopdracht

39. Voorkennis activeren
Advance
organizer

40. • Samenvatting van een tekst maken
• Advance organizer maken
• Voorkennis toets
• Vragen stellen (hoe zit het nog eens…)
ChatGPT etc gebruiken

41. • Voorbeeld Advance
organizer

42. Gepersonaliseerd leren (adaptief,
interventies)
GPT-4 als coach

43. Feedback en ondersteuning

45. ChatGPT genereerde antwoorden van
verrassend hoge kwaliteit, geschreven
op een gezaghebbende maar
ondersteunende toon, en het was met
name bedreven in het beantwoorden
van algemene en open vragen over de
carrière, zoals carrièrevooruitzichten,
op een duidelijke, uitgebreide en
ondersteunende manier en in gewone
taal.
Bron: Akiba & Fraboni, 2023; vertaald door Deepl

46. Begeleidingsvragen
stellen
• Denk aan de richtlijnen voor een goede prompt.
• Gebruik geen persoonsgegevens
• Bedenk een begeleidingsvraag
• Plaats in chat

47. Exit ticket
• Beschrijf drie dingen die je
hebt geleerd
• Beschrijf twee dingen die
je interessant vond
• Formuleer één vraag die
je nu nog hebt

48. Waar gaat het om?

49. Voor welke leeractiviteiten
leertechnologie gebruiken?
• Instructie
• Voorkennis activeren
• Verwerkingsopdrachten
• Samen werken
• Formatief evalueren
• Beoordelen
• …….

50. Wat kan ik met leertechnologieën?
• Bestaande online
video’s
• Toetsfunctionaliteit
• VR
• Weblog
• Zoekfunctionaliteit
• Online opdrachten
• Peer feedback
• Webinar
• Video-optie
smartphone
• Zoom
• …….

51. Samenvattend

52. Onvoldoende rekening
houden met didactische
eigenschappen
leertechnologie, verkeerd
gebruik

53. Besteed aandacht aan didactische
inbedding (principes van effectieve
didactiek; Surma cs, 2019 en Merrill, 2002)

54. Diverse
toepassingsmogelijkheden

55. Let op de wisselwerking
didactiek-technologie

57. Opdracht
Bedenk één vraag waarmee je kunt
checken of een deelnemer aan dit
webinar weet hoe h/zij een
onderdeel van de inhoud van dit
webinar kan toepassen
Denk even na en gebruik de chat

59. Dank!