SlideShare a Scribd company logo
1 of 44
Хэрэглэгчийн зах зээл,
худалдан авах зүйн үйл
Õýðýãëýã÷äèéã   ñóäëàõ   íü   ñîíèðõîë
ºäººñºí õýñýã áàéäàã.
• ¯¿íèéã çàéëøã¿é ñóäëàõ øàëòãààí áèé.
  Ýíý íü õýðýãëýã÷èéí ìºí ÷àíàðûã
  îéëãîæ áîëîõ õýäèé ÷ ò¿¿íèéã á¿ðýí
  ä¿¿ðýí, ÿâ öàâ îéëãîõîä õ¿íäðýëòýé.
  ͺ㺺 òàëààñ õýðýãëýã÷иä íü áèзнесèéн
  ¿éë àæèëëàãààòàé ñàëøã¿é õîëáîîòîé
  ºðãºí õ¿ðýýòýé àñóóäàë þì.
Õýðýãëýã÷èéí    çàн   төлөв  íü   õýðýãëýã÷
á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã õóäàëäàí àâàõûí
ºìíºõ, õóäàëäàí àâàõ, õýðýãëýõ, õýðýãëýñíèé
äàðàà ò¿¿íòýé õîëáîãäñîí øèéäâýð ãàðãàõàä
÷èãëýñýí ¿éë àæèëëàãàà þì.
• Àëèâàà    õýðýãëýã÷   ººðèéí   õýðýãöýý,
  øààðäëàãàà õàíãàõûí òóëä á¿òýýãäýõ¿¿í,
  ¿éë÷èëãýý   õóäàëäàí    àâ÷,   õýðýãëýæ,
  çàðöóóëíà ãýäýã áîë òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿í,
  ¿éë÷èëãýýíèé ¿íýò ÷àíàð á¿ðýí ä¿¿ðýí
  èëýð÷ áàéíà ãýñýí ¿ã. ªºðººð õýëáýë,
  õýðýãëýã÷äèéí çàí ¿éëèéã ñóäëàõ íü
  çààâàë тэдэнд íºëººëºõ çîðèëãîîð áèø,
  åðººñºº õýðýãëýã÷èéã îéëãîæ, òàíüæ
  ìýäýõýä õýðýãòýé þì.
Аливаа бизнесийн байгууллага, аж ахуйн нэгж нь
зах зээлд байр сууриа олж, түүнийгээ хадгалан
амжилтанд хүрэх 2 арга байдаг.

• нэгдүгээрт,   дээд     зэргийн    бараа,
  үйлчилгээгээр хангах замаар хэрэглэгчийг
  анхаарлынхаа төвд байлгах,
• хоёрдугаарт, шинэчлэлийн талаар байнга
  санаа тавих явдал юм. Өөрөөр хэлбэл,
  хэрэглэгчдэдээ байнга шинэ бэлэг барьж,
  тэднийг хүсэж байснаас нь илүү ихээр
  баярлуулж байх явдал юм.
Ìàðêåòèíãèéí ìýðãýæèëòí¿¿ä ýõýí ¿åäýý
хэрэгцээ гэхээсээ илүү á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éëчèëãýý
õóäàëäàæ àâàõ òóõàé øèéäâýð ãàðãàõ,
õóäàëäàæ àâàõ ¿éë ÿâö ãýõ ìýò àñóóäëûã
чóõàëчëàí àâч ¿çäýã áàéñàí áîë ñ¿¿ëèéí ¿åä
хэрэгцээ,    шаардлага,   хүсэл    сонирхолыг
чухалчлах болсноор çàí òºëºâ, ñýòãýë ç¿é,
ñýòãýë ñàíààíû íºëººëºë, ìýäðýìæ ãýõ ìýò
õýðýãëýãчäèéí ñóäàëãààíû øèíý чèãëýë¿¿äèéã
èë¿¿        íàðèéí       ñóäëàõ        áîëñîí.
Өөрөөр хэлбэл, эцсийн үр дүн гэхээсээ илүү
эцсийн үр дүнд хүргэж буй хүчин зүйлүүдийг
илүү анхааран судлах шаардлагатай болоод
байна.
Õýðýãëýã÷èéí õóäàëäàæ àâàõ ñîíãîëòîíä
íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéã àâ÷ ¿çýõäýý

• óãñààòíû ç¿é, ãåðìåíåâòèê, сэтгэл
  судлал, нейро шинжлэх ухаан, соёл
  судлал ãýõ ìýò øèíæëýõ óõààíû ¿ð
  ä¿íã àøèãëàõ áîëñîí. ̺í ò¿¿í÷ëýí
  óðàí çîõèîëûí ø¿¿ìæ, ò¿¿õýí
  õàíäëàãà ãýõ çýðýã ñàëáàðóóäûí ¿ð
  ä¿íã ÷óõàëä ¿çýõ áîëñîí.
Б¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýý áîë
õýðýãëýã÷äèéí õýðýãöýýã õàíãàæ
áàéõ ¸ñòîé.
Õýðýãëýã÷   áîë   ç¿ãýýð   íýã
áîðëóóëàã÷èéí õ¿ñýë çîðèëãîîð
õºäºëæ áàéäàã þó ÷ áîääîãã¿é
õ¿¿õýëäýé áèø þì.
Õýðýãëýã÷èéí çàí òºëºâ íü óõàìñàðò
øèíæ ÷àíàðòàé.
• Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã òóõàéí õ¿í
  ººðèéí       õýðýãöýý,     øààðäëàãà,
  àìüäðàëûí õýâ ìàÿã, ñî¸ë, ¿íýò
  ç¿éëñòýý õýð çýðýã òààð÷ òîõèð÷
  áàéãààãààñ    øàëòãààëààä   õóäàëäàæ
  àâíà,    ýñâýë    õóäàëäàæ   àâàõã¿é.
  Õóäàëäàã÷ àñàð èõ õ¿÷èí ÷àðìàéëò
  ãàðãàäàã ÷ õóäàëäàí àâàã÷ õºäëºõã¿é
  áàéæ áîëíî.
Õýðýãëýã÷èéí áèå äààñàí áàéäàë íü îð÷èí ¿åèéí
ýäèéí çàñãèéí õºäºëãºõ õ¿÷ áîëæ áàéãàà ó÷ðààñ
õóäàëäàí àâàõ õýðýãëýã÷èéí ñîíãîëòîä òîäîðõîé
õýìæýýãýýð íºëººëºõºä äàðààõ õ¿÷èí ç¿éë¿¿ä ÷óõàë
áîëîîä áàéíà. ¯¿íä:
1. Õýðýãëýã÷äýä îéð áàéõ. Õýðýãëýã÷èäòýéãýý
  áàéíãûí    õàðèëöààòàé     áàéõ,   ººðººð
  õýëáýë, íàéç íºõºä øèã áàéõ.
2. Õóâü õ¿íèé ìàðêåòèíãèéã õºãæ¿¿ëýõ
3. Ìàðêåòèíãèéí áîäëîãûí òºâä áàéíãûí
  õóäàëäàí      àâàã÷ûã    òàâèõ.     ¯íýí÷
  õýðýãëýã÷èéí    õºòºëáºð    áîëîâñðóóëàí
  õýðýãæ¿¿ëýõ
4. Áàðààíû ÷àíàð, ¿éëäâýðëýñýí ãàçðûí íýð
  õ¿íäèéã àíõààðàõ çýðýã þì.
Хэрэгцээ нь хүний дур сонирхол, бодит
байдал хоѐрын хооронд тодорхой зааг бий
болсон тохиолдолд идэвхижиж мэдрэгдэнэ.
• Сэтгэл зүйн энэ байдал хүчтэй
  мэдрэгдэж эхлэхийг хэрэгцээ гэдэг.
• Хүн хүсэлд автагдах тусам хэрэгцээгээ
  хангах хэрэгтэй болдог.
• Бизнесийн байгууллагууд бараа
  үйлчилгээг эзэмших гэсэн
  хэрэглэгчдийн хүслийг хангахад үйл
  ажиллагаагаа чиглүүлдэг байх ѐстой.
Хүн тодорхой зан үйлийнхээ тусламжтайгаар
хэрэгцээгээ ухамсарладаг.


• Хүний ухамсарлагдсан хэрэгцээг бараа
  худалдаанаас олох ашиг, эсвэл яаж
  хэрэглэхээс шалтгаалан:
1. Хэрэглээний
2. Генодист шинжээр нь ангилдаг.
Хэрэглээний хэрэгцээ барааны шинж чанар,
хэрэглэх   журам,   давуу  талуудтай  нь
холбоотой байдаг.

• Генодист хэрэгцээ нь хүний сэтгэл
  санааны байдал, ѐс зүйн талуудтай
  холбоотой субъектив мэдрэмж юм.
• Энэхүү хоѐр хэрэгцээ нь хэрэглэгчийн
  бараа худалдан авах шийдвэрт зэрэгцэн
  нөлөөлж байдаг.
Хүний зан үйлийн үндсэн нөхцлийн нэг бол
чиглэсэн зорилготой, тууштай чанар юм.

• Хүний энэхүү зорилгодоо хүрэхэд нь
  хэрэгцээ, сэдэл тус дэм болох ѐстой.
• Хүний үйл сэдэл нэгдэлтэй, тогтвортой
  байх нь хүн өөрийгөө хэрхэн ойлгохоос
  хамаардаг.
• Хүний өөрийгөө ойлгох ойлголт буюу
  хүний дотоод бүрдэл бол зохион
  байгуулалттай бүтэц бөгөөд идэвхитэй
  санамжийнх нь нэг чухал хэсэг болдог.
Хэрэглэгчдийн зан үйл нь өөрийнхөө тухай
ойлголт төсөөлөлтэй нь холбоотойгоор
төлөвшдөг.

• Тийм учраас хүний дотоод ертөнцийг
  хөндөж чадсан, хүн рүү шууд хаягласан,
  дотоод “би”-тэй нь ярьж чадсан реклам,
  сурталчилгаа     хэрэглэгчдийг   татаж
  чадна.
Хэрэглэгчийн өөрийгөө илэрхийлэх аргууд
нь:

1. Ямар хүн болох гэж тэмүүлж буй
   эрмэлзэл буюу төгс боловсронгуй
   болох гэсэн эрмэлзэл бүхий «эрхэм
   дээд эрмэлзэл “би” »
2. Үнэн хэрэгтээ би ямар хүн бэ гэж
   өөрийгөө боддог буюу өөрийгөө хянах
   хяналт бүхий «бодит “би”»
3. Янз бүрийн нөхцөл байдалд өөрийгөө ямар
хүн бэ гэж ойлгодог буюу уран зөгнөл бүхий
«нөхцөл байдалт “би”»
4. Эдэлж хэрэглэж байгаа эд зүйлс,
  соѐлын зүйлд өөрийгөө илэрхийлсан
  байдал буюу өөртөө бэлэг хийх бүхий
  «нэгтгэсэн “би”» зэрэг юм.
Рассэл Белк «хүний өөрийгөө ойлгох
  ойлголтыг өргөжүүлж ойлгож “бидний
  эдэлж хэрэглэж байгаа зүйл бол бидний
  өөрийгөө ойлгож буй ойлголтын илрэл”
  гэсэн үзлийг баталсан байдаг».
Өөрийгөө хянах чадвар сул хүмүүс зан
үйлдэлдээ хувийн үзэл бодол, ойлголт, сэтгэл
хөдлөл, эрх ашигт илүү тулгуурладаг.
• Тийм ч учраас илүү туйлбартай байдаг.
• Жинхэнэ “би” гэдгээ эрхэм дээд
  эрмэлзэл болгож байгаа “би”-тэйгээ
  харьцуулах нь хяналтын нэг хэлбэр юм.
• Ингэж харьцуулсны үр дүнд мөрөөдөл,
  уран зөгнөл төрдөг.
• Уран зөгнөл бас бараа худалдан авах
  асар хүчтэй түлхэц болдог.
Хэрэгцээг үнэлэх аргууд:

1. Үйл ажиллагаа, сонирхол, санал,
   бодлыг судлах
2. Сэдлийг судлах аргууд
3. Сонгож    авсан    бүлгүүдийн дунд
   ярилцлага зохиох
4. Чанарын судалгаанууд
5. Угсаатны зүйн ажиглалтууд
Масловын хэрэгцээний шаталбар
             Өөрийгөө
             таниулах



           Өөрийгөө
            үнэлэх

         Өмчтэй болох


     Аюулгүй байдлаа хангах


         Физиологийн
Өнөөдөр хүний өвөрмөц хэрэгцээнд илүү
анхаардаг болоод байна. Тухайлбал, танин
мэдэхүйн хэрэгцээ.
• Хүн бүр бодож сэтгэдэг. Гэвч юмсыг
  эргэцүүлэн бодож, дүгнэж, тэргүүлэх
  чиглэлүүдийг тодорхойлох хэрэгцээ хүн
  бүрт ижил түвшинд байдаггүй.
• Маркетингийн мэргэжилтнүүдийн байнга
  санаж     байх   ѐстой    зүйл    бол
  хэрэглэгчдийн   хэрэгцээ   нь   бодит
  шинжтэй, тийм учраас хиймэлээр бий
  болгох аргагүй.
Иймээс маркетингийн стратеги гол нь
зорилтот зах зээл дээр бараа үйлчилгээг
байршуулахдаа     хэрэглэгчдийн  бодит
хэрэгцээг дээд зэргээр хангаж үйлчлэх
явдал л чухал.

• Энэ бол хэрэглэгчдийн бүрэн эрхт
  байдлыг дээдэлсэн бизнесийн үйл
  ажиллагаа юм.
Маркетингийн      мэргэжилтнүүд      үйл
ажиллагаандаа доорх зарчмуудыг баримтлах
хэрэгтэй.
1. Хүмүүс зарим төрлийн хэрэгцээнийхээ
  талаар    ярихдаа    нийгэмд    хүлээн
  зөвшөөрөгдсөн байдлаар хариулахыг
  хичээж, жинхэнэ үзэл бодол, санаагаа
  нуудаг. Иймэрхүү асуудлыг сонгож авсан
  бүлгүүдээр судлахад илүү тохиромжтой.
  Цөөн тооны бүлэгт хүмүүс илэн
  далангүй ярьдаг.
2. Өөр өөр төрлийн хэрэгцээ хоорондоо зөрчилдөж
болно. Худалдан авагчид бараа сонгож авахдаа өөр
өөр төрлийн хэрэгцээгээ алийг нь түрүүлж хангахаа
мэдэхгүй эргэлзэх тохиолдол гардаг. Иймээс
хэрэглэгчдийг аль болохоор сонгож авах гэж байгаа
барааг нь гартаа барьж үзэн мэдэрч, боломжтой бол
туршилт хийлгэх боломжоор хангахад зүгээр

3. Хэрэглэгчийн хэрэгцээ сайн хөгжөөгүй
  байж     болно.     Хэрэгцээгээ     бүрэн
  ухамсарлахгүй байж болно. Иймээс
  маркетерууд хэрэгцээгээ бодитойгоор,
  ашиг тусыг нь харгалзан үзэж, бас
  нийгмийн талын ач холбогдлыг бодолцож
  бараа сонгоход нь хэрэглэгчдэд тусална.
4. Дэлхийн зах зээлд гарахдаа болгоомжтой
ханд.     Улс   үндэстнүүдийн      хүмүүсийн
хэрэгцээний эрэмбэ, тэргүүлэх чиглэлүүд гээд
соѐл, зан заншил, тодорхой нөхцөл байдлаас
урган гарах ялгаа зөрүү байдгийг санаж байх
хэрэгтэй.
• Хэрэглэгчдийн зан үйлийн судалгаанд
  хүнийг:
1. Сэтгэл зүйн дүн шинжилгээ хийх талаас
   нь
2. Нийгэм-сэтгэл зүйн талаас нь
3. Онцлог      шинжүүдийн        тусламжтай
   судалдаг.
Хэрэглэгчдийн зан үйлийг судлахдаа
доорх 3 чиглэлд илүү анхаарах хэрэгтэй.
1. Барааны маркын онцлогийг судлах
2. Хэрэглэгч ба бараа худалдан авах
   шийдвэрийг үйл явцынх нь хувьд
   нарийвчлан судлах
3. Зах зээлийн сегментчилэлийг хийхдээ
   бие хүний амьдралын хэв маягийг
   нарийвчилан судлах зэрэг юм.
Хэрэглэгчтэй    холбоотой нэг чухал
асуудал бол мэдээллийг боловсруулж
байгаа арга хэлбэр юм.


• Мэдээлэл    боловсруулна  гэдэг   нь
  гаднаас ирсэн өдөөгчийг хүлээж авч
  тайлбарлах, цээжилж тогтоох, эргүүлж
  илэрхийлэх үйл явц юм.
• Мэдээлэл боловсруулах үйл явц 5 үе
  шаттай байна.
Аливаа хэрэглэгч зах зээл дээр бараа
үйлчилгээ худалдаж авахаар очихдоо өөртөө
гурван үндсэн нөөц боломжтой байдаг.
• 1. Эдийн засгийн,
• 2. цаг хугацааны,
• 3. танин мэдэхүйн
  Өөрөөр      хэлбэл,  пүүс    компаниуд
  хэрэглэгчийн мөнгө, цаг, мэдээлэл
  боловсруулах чадавхийг нь өөртөө
  татаж тэднийг “байлдан дагуулахын
  төлөө” тэмцэх хэрэгтэй гэсэн үг.
Маркетингийн     нэг    чухал зорилт  бол
хэрэглэгчдийн анхаарлыг хэрхэн яаж өөртөө
татах вэ гэсэн асуулт байдаг.
• Хэрэглэгчид     өдөр   тутам    бараа,
  үйлчилгээний      зар    сурталчилгааг
  сонсож, харж байдаг. Орчин үед дүрс
  бичлэг, дуу, авиан бичлэгийн ачаар зар
  сурталчилгааны хэлбэр улам бүр
  баяжиж       байна.    Ихэнх    бараа
  үйлчилгээний хувьд хэрэглэгч цаг
  хугацаа зарцуулж анхаарлаа бүрэн
  хандуулах шаардлагагүй байдаг.
Яагаад гэвэл цаг заваа хэмнэх үүднээс хэрэглэгчид
төгс бараа эрж хайхаас татгалзаж тодорхой түвшинд
хэрэгцээг нь хангаж чадах барааг аль болохоор
түргэн худалдаж авахыг боддог.

• Хэрэглэгчийг    боловсруулалт    хийхийн
  аргагүй    их   хэмжээний    мэдээллээр
  бөмбөгдөх нь бас төдийлөн үр ашигтай
  байдаггүй.     Судалгаанаас      харахад
  хэрэглэгч     хэрээс    хэтэрсэн     зар
  сурталчилгаа, эсвэл хэт дэлгэрэнгүй
  барааны тайлбартай тулгараад мэдээлэл
  авахаас зүгээр л татгалзах, эсвэл
  танилцсан ч улам бүр эргэлзээнд орж
  тэгснээр барааны сонголт нь харин ч
  оновчтой биш болдог тохиолдол байдаг.
Худалдан авах тухай шийдвэр гаргах процесс дахь
         хэрэглэгчийн зан төлвийн хэлбэрүүд

- Нарийн, төвөгтэй худалдан авагчийн
  зан төлөв;
- Итгэлгүй худалдан авагчийн зан төлөв;
- Дадаж заншсан худалдан авагчийн зан
  төлөв;
- Эрж хайгч худалдан авагчийн зан
  төлөв.
худалдан авагчийн зан төлвийн дөрвөн
                      хэлбэр


                      Татан оруулах       Татан оруулах
                       өндөр түвшин         бага түвшин

Ижил төрлийн      Нарийн, төвөгтэй         Эрж хайгч худалдан
барааны           худалдан авагчийн зан    авагчийн зан төлөв
хоорондын ялгаа
                  төлөв
асар их

Ижил төрлийн      Итгэлгүй худалдан        Дадаж заншсан
барааны           авагчийн зан төлөв       худалдан авагчийн зан
хоорондын ялгаа                            төлөв
асар бага
Худалдан авагчийн зан төлөвт нөлөөлөх хүчин зүйлс

                        Хувийн                     Нийгмийн
                                                   •Гэр бүл
                        •Нас, амьдралын үе шат
Сэтэл зүйн                                         •Харьцдаг хүмүүс
                        •Мэргэжил
•Мотиваци               •Боловсрол                 •Нийгэмд эзлэх
•Мэдрэмж                                            байр суурь
                        •Эдийн засгийн боломж
•Санах ой
•Итгэл үнэмшил,
 хандлага
•Хувийн зан чанар           Хэрэглэгч
                                                   Хэрэглэгчийн хариу
                                                   үйлдэл
                        Худалдан авагчийн
                         шийдвэр гаргалт          •Бүт. үйлчилгээ &
Маркетингийн хөтөлбөр                    Туршлага категорийн сонголт
•Зорилго                   Амьдралын              •Брэнд сонголт
•Сратеги                    хэв маяг              •Зуучийн сонголт
•Иж бүрдэл                                        •Худалдан авах үе &
                                                   дахин авах интервал
                                  Соѐлын          •Худалдан авалтын
        Орчны нөлөө               •Соѐл           мөнгөн дүн
        •Эдийн засаг              •Дэд соѐл
        •Технологи                •Нийгмийн
        •Улс төр
                                    давхарга
Хэрэглэгчийн худалдан авах үүргүүд


        Хэрэглэгч          Санаачлагч




                Гэр бүлийн
                 шийдвэр
   Худалдан     гаргах үүрэг
                                  Нөлөөлөгч
     авагч



                Шийдвэр
                 гаргагч
• Санаачлагч - тодорхой барааг худалдан
  авахыг анх санал болгож буй хүн
• Нөлөөлөгч - өөрийн зөвлөгөө ба
  хандлагаараа шийдвэрт нөлөөлж буй хүн
• Шийдвэр хүлээн авагч – барааг худалдан
  авах ба худалдан авахгүйг шийдэгч хүн
• Хэрэглэгч – худалдан авсан барааг хэрэглэж
  буй хүн
Худалдан авах шийдвэр гаргах процесс


   Хэрэгцээгээ             Мэдээлэл         Хувилбаруудыг
   ухамсарлах              цуглуулах            үнэлэх




                 Худалдан авах           Худалдан авалтад
                 шийдвэр гаргах        үзүүлэх хариу үйлдэл
Худалдан авалтын шийдвэр гаргах үе
                шат
   Асуудлыг
  таньж мэдэх

    Хайлт ба
    үнэлгээ
                    }   Худалдан авалтын
                          өмнөх процесс


  Шийдвэр ба
Худалдан авалт      }     Худалдан авах
                             процесс
  Хэрэглээ ба
    үнэлгээ
Ирээдүйн шийдвэр
гаргалтын процесс
                    }       Худалдан
                         авалтын дараах
                             процесс
Худалдан авалтыг гүйцэтгэх үе дэх хувь хэрэглэгчдийн зан
                   төлөвийн ерөнхий процесс
                                                   Үйлдвэрлэгчийн
                                                   хүчин зүйл:
Хэрэглэгчийн хүчин        Асуудлыг ойлгох          1.Барааны шинж чанар
    зүйлс:                   (хэрэгцээ)            2.Үнэ
1.Хэрэгцээ                                         3.Цаг хугацаа ба худал-
2.Ойлголт                 Хэрэгцээг хангах         дааны байр, байршил
3.Демографийн шинж      эрэл хайгуулын аргууд      4.Барааны талаарх
    чанар                                          мэдээлэл
4. Үнэт зүйл, амьд-                                5.Сэдэлжүүлэх урамшуул-
    ралын хэв маяг         Хувилбаруудын           лууд
5. Хэрэглэгчийн                үнэлгээ             6.үйлчилгээ
    харилцаа
                           Худалдан авалт        Гадаад орчны хүчин
                                                 зүйлс:
                                                 1.худалдагч, үйлдвэрлэгчийн Имидж
                                                 3.Бүтээгдэхүүний имидж
                         Үр дүнгийн үнэлгээ      4.Технологи
                                                 5.Эдийн засгийн нөхцөл байдал
                                                 6.Соёл
                       Сэтгэл ханамжтай эсэх ?
                                    тийм                            үгүй

                        Дахин худалдан авах         Өөр худалдагч сонгох
Худалдан авалтыг гүйцэтгэх үе дэх хувь хэрэглэгчдийн зан төлвийн
                         тусгай (энгийн) процесс
                                                      Үйлдвэрлэгчийн
                                                      хүчин зүйл:
Хэрэглэгчийн хүчин          Асуудлыг ойлгох           1.Барааны шинж чанар
    зүйлс:                     (хэрэгцээ)             2.Үнэ
1.Хэрэгцээ                                            3.Цаг хугацаа ба худал-
                                                      дааны байр, байршил
2.Ойлголт                                             4.Барааны талаарх
3.Демографийн шинж                                    мэдээлэл
    чанар                                             5.Сэдэлжүүлэх урамшуул-
4. Үнэт зүйл, амьд-                                   лууд
    ралын хэв маяг                                    6.үйлчилгээ
5. Хэрэглэгчийн
    харилцаа                                       Гадаад орчны хүчин
                             Худалдан авалт        зүйлс:
                                                   1.худалдагч, үйлдвэрлэгч Имидж
                                                   3.Бүтээгдэхүүний имидж
                           Үр дүнгийн үнэлгээ      4.Технологи
                                                   5.Эдийн засгийн нөхцөл байдал
                                                   6.Соёл
                         Сэтгэл ханамжтай эсэх ?
                                      тийм                          үгүй

                          Дахин худалдан авах         Өөр худалдагч сонгох
Бүтээгдэхүүний хандлага нь шинж чанаруудын нийлбэр
                        мөн
  – Хэрэглэгчид барааг шинж чанаруудын нийлбэр гэж
    хүлээн авдаг (атрибуцийн шинж чанар);
  – Янз бүрийн хэрэглэгчдийн хувьд чухал шинж чанар
    харилцан адилгүй байдаг;
  – Хувь хүмүүс үнэлэгдэж буй худалдааны марк бүрийн
    харьцангуйгаар илэрхийлэгдэх ямар нэгэн шинж
    чанарын талаар тодорхой саналтай байдаг.
  – Хувь хүмүүсийн шинж чанар бүр ханамжийн функцтэй
    холбоотой байдаг.Үүний үр дүнд хүлээгдэж буй
    ханамжийн түвшин хамаарч байдаг;
  – Хувь хүмүүсийн зан байдал бүтцийн шинжтэй байдаг.
    Өөрөөр      хэлбэл,    хуримтлагдсан     мэдээллийн
    боловсруулалтанд үндэслэгддэг.
Өдөр тутмын эрэлттэй бараан дахь хэрэглэгчийн харилцааны үнэлгээ


                               Маш
                                                   Ханамж
                              амттай
                   b=5                    e= +5
                           Эрүүл мэндэд           Амьдралыг
                              ашигтай              уртасгах
                     b=1                  e=+2
   Хүнсний
    бараа                                           Бэлэн
                     b=3                           мөнгөний
                              үнэтэй                 тоог
                                           e=-1    багасгана

                    b=3      Бэлтгэхэд              Чөлөөт
А =Σbi ei   = 18            хөдөлмөр                 цагийг
                            зарцуулалт    e=-2     багасгана
                               ихтэй
Худалдан авах тухай шийдвэр гаргах процесс дахь
                 хэрэглэгчийн зан үйл


• Бараа, үйлчилгээ худалдан авах процесс дахь хоршсон
  хэрэглэгчдийн зан үйл
• Үйлдэрлэлийн зах зээл, тэдгээрийн ялгаатай шинжүүд
• Үйлдвэрлэлийн зориулалттай янз бүрийн барааг худалдан
  авах
• Үйлдвэрлэлийн зориулалттай барааг худалдан авах
  процесст оролцогчид
• Байгууллагын худалдан авагчдын зан үйлийн процесс
• Хоршсон худалдан авагчдын худалдан авах зан үйлд
  нөлөөлөх хүчин зүйлсүүд
• Нийлүүлэгчийг сонгох
Шинэчлэлтэнд дасан зохицох



                                 Эрт дийлэнх         Орой дийлэнх
Нэвтрэх хувь


                Шинэчлэгчид




                                 Эрт
                              нэвтэгчид    34%      34%
                                                              Болхи хүмүүс



                                  13.5%                      16%

                   2.5%
                 Эрт                      Нэвтэрч байх үед         Орой
Анхаарал тавьсанд баярлалаа.

             .

More Related Content

What's hot

Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/
Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/
Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/
Adilbishiin Gelegjamts
 

What's hot (20)

Орчин цагийн маркетинг
Орчин цагийн маркетингОрчин цагийн маркетинг
Орчин цагийн маркетинг
 
шинэ бүтээгдэхүүний төлөвлөлтийн стратеги
шинэ бүтээгдэхүүний төлөвлөлтийн стратегишинэ бүтээгдэхүүний төлөвлөлтийн стратеги
шинэ бүтээгдэхүүний төлөвлөлтийн стратеги
 
Бүтээгдэхүүний бодлого
Бүтээгдэхүүний бодлогоБүтээгдэхүүний бодлого
Бүтээгдэхүүний бодлого
 
Хэрэглэгчийн зан төлөв Г.Болдбаатар 2018
Хэрэглэгчийн зан төлөв Г.Болдбаатар 2018Хэрэглэгчийн зан төлөв Г.Болдбаатар 2018
Хэрэглэгчийн зан төлөв Г.Болдбаатар 2018
 
Брэнд бүтээхүй
Брэнд бүтээхүйБрэнд бүтээхүй
Брэнд бүтээхүй
 
Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/
Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/
Маркетинг, маркетинг төлөвлөгөө боловсруулах арга зүй-1а /товч ойлголт/
 
Маркетингийн орчин
Маркетингийн орчин Маркетингийн орчин
Маркетингийн орчин
 
Маркетингийн үндэс 2013
Маркетингийн үндэс 2013Маркетингийн үндэс 2013
Маркетингийн үндэс 2013
 
маркетингийн идэвхижүүлэлт
маркетингийн идэвхижүүлэлтмаркетингийн идэвхижүүлэлт
маркетингийн идэвхижүүлэлт
 
Тодруулах судалгаа
Тодруулах судалгааТодруулах судалгаа
Тодруулах судалгаа
 
маркетингийн орчны судалгаа
маркетингийн орчны судалгаамаркетингийн орчны судалгаа
маркетингийн орчны судалгаа
 
хэрэглэгчийн шийдвэр гаргалтын үйл явц
хэрэглэгчийн шийдвэр гаргалтын үйл явцхэрэглэгчийн шийдвэр гаргалтын үйл явц
хэрэглэгчийн шийдвэр гаргалтын үйл явц
 
Үнийн стратеги ба менежмент
Үнийн стратеги ба менежментҮнийн стратеги ба менежмент
Үнийн стратеги ба менежмент
 
Lec 10 12
Lec 10 12Lec 10 12
Lec 10 12
 
Lecture 5
Lecture 5Lecture 5
Lecture 5
 
Маркетингийн удирдлага
Маркетингийн удирдлагаМаркетингийн удирдлага
Маркетингийн удирдлага
 
Marketing management 11 lekts 2010 хуваарилалтын суваг
Marketing management 11 lekts 2010 хуваарилалтын сувагMarketing management 11 lekts 2010 хуваарилалтын суваг
Marketing management 11 lekts 2010 хуваарилалтын суваг
 
Lecture 1
Lecture 1Lecture 1
Lecture 1
 
маркетингийн нэгдсэн харилцааны чиг үүрэг
маркетингийн нэгдсэн харилцааны чиг үүрэгмаркетингийн нэгдсэн харилцааны чиг үүрэг
маркетингийн нэгдсэн харилцааны чиг үүрэг
 
Lec 8
Lec 8Lec 8
Lec 8
 

Viewers also liked

олон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэл
олон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэлолон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэл
олон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэл
grane09
 
Template 939
Template 939Template 939
Template 939
agiimaa
 
Marketing 10
Marketing 10Marketing 10
Marketing 10
ububa07
 

Viewers also liked (20)

олон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэл
олон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэлолон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэл
олон үндэстний зах зээл маркетингийн сегментчилэл
 
бие хүний зан төлөв лекц 2
бие хүний зан төлөв лекц 2бие хүний зан төлөв лекц 2
бие хүний зан төлөв лекц 2
 
Lecture 12 13
Lecture 12 13Lecture 12 13
Lecture 12 13
 
Зар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлтийн үйл ажиллагааг зохион байгуулах
Зар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлтийн үйл ажиллагааг зохион байгуулахЗар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлтийн үйл ажиллагааг зохион байгуулах
Зар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлтийн үйл ажиллагааг зохион байгуулах
 
Digital in 2016
Digital in 2016Digital in 2016
Digital in 2016
 
менежментийн эдийн засаг бодлого даалгавар 3
менежментийн эдийн засаг бодлого даалгавар 3менежментийн эдийн засаг бодлого даалгавар 3
менежментийн эдийн засаг бодлого даалгавар 3
 
Template 939
Template 939Template 939
Template 939
 
apm.mn - Цахим худалдааны төвд нэгд
apm.mn - Цахим худалдааны төвд нэгдapm.mn - Цахим худалдааны төвд нэгд
apm.mn - Цахим худалдааны төвд нэгд
 
Lekts 10 hvchin zvilsiin zah zeel
Lekts 10 hvchin zvilsiin zah zeelLekts 10 hvchin zvilsiin zah zeel
Lekts 10 hvchin zvilsiin zah zeel
 
Систем бол зорилгыг хэрэгжүүлэх хэрэгсэл мөн илтгэл
Систем бол зорилгыг хэрэгжүүлэх хэрэгсэл мөн илтгэлСистем бол зорилгыг хэрэгжүүлэх хэрэгсэл мөн илтгэл
Систем бол зорилгыг хэрэгжүүлэх хэрэгсэл мөн илтгэл
 
менежментийн эдийн засаг бодлого 2
менежментийн эдийн засаг бодлого 2менежментийн эдийн засаг бодлого 2
менежментийн эдийн засаг бодлого 2
 
Hudaldaa h.huudas 2016.09.08
Hudaldaa h.huudas 2016.09.08Hudaldaa h.huudas 2016.09.08
Hudaldaa h.huudas 2016.09.08
 
Day 1 introduction workshop aims_version of 20_october2016 (mng)
Day 1 introduction workshop aims_version of 20_october2016 (mng)Day 1 introduction workshop aims_version of 20_october2016 (mng)
Day 1 introduction workshop aims_version of 20_october2016 (mng)
 
Marketing 10
Marketing 10Marketing 10
Marketing 10
 
Брэндэд үнэнч байх зан төлвийг хэмжих нь (Measuring Brand Loyalty)
Брэндэд үнэнч байх зан төлвийг хэмжих нь (Measuring Brand Loyalty)Брэндэд үнэнч байх зан төлвийг хэмжих нь (Measuring Brand Loyalty)
Брэндэд үнэнч байх зан төлвийг хэмжих нь (Measuring Brand Loyalty)
 
Lecture 3
Lecture 3Lecture 3
Lecture 3
 
Marketing management 8 lekts 2012 segment
Marketing management 8 lekts 2012   segmentMarketing management 8 lekts 2012   segment
Marketing management 8 lekts 2012 segment
 
Дижитал Маркетинг гэж юу вэ?
Дижитал Маркетинг гэж юу вэ?Дижитал Маркетинг гэж юу вэ?
Дижитал Маркетинг гэж юу вэ?
 
service recovery
service recoveryservice recovery
service recovery
 
Hereglegchiin zan tuluv
Hereglegchiin zan tuluvHereglegchiin zan tuluv
Hereglegchiin zan tuluv
 

Similar to Marketing management 5 2010 her zah zeel

Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬЧ.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
batnasanb
 
Copy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллахCopy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллах
Sukhochirxna
 
Д.ДАВАА-ОЧИР - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ
Д.ДАВАА-ОЧИР  - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТД.ДАВАА-ОЧИР  - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ
Д.ДАВАА-ОЧИР - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ
batnasanb
 
Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр
Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр    Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр
Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр
batnasanb
 
Lecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүйLecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүй
Seku Hurel
 
нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан
нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон саннийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан
нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан
Sukhochirxna
 
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭБилэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
batnasanb
 

Similar to Marketing management 5 2010 her zah zeel (20)

Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬЧ.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
Ч.Должинсүрэн - ЭНГИЙН ХУВЬЦААГ ЛОГИСТИКООР УДИРДАХ НЬ
 
Copy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллахCopy of кейстэй ажиллах
Copy of кейстэй ажиллах
 
Лекц №6 Маркетингийн тухай ойлголт
Лекц №6 Маркетингийн тухай ойлголтЛекц №6 Маркетингийн тухай ойлголт
Лекц №6 Маркетингийн тухай ойлголт
 
Cb
CbCb
Cb
 
Д.ДАВАА-ОЧИР - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ
Д.ДАВАА-ОЧИР  - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТД.ДАВАА-ОЧИР  - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ
Д.ДАВАА-ОЧИР - ЗАР СУРТАЛЧИЛГААНЫ ОНОВЧТОЙ ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ
 
Handlaga hariltsaa
Handlaga hariltsaaHandlaga hariltsaa
Handlaga hariltsaa
 
Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр
Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр    Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр
Өнөржаргал - Бүтээгдэхүүний шинэчлэл нь байгууллагын хөгжлийн түлхүүр
 
Sm 1
Sm 1Sm 1
Sm 1
 
банкны хэрэглэгчийн зах зээл ба харилцагч
банкны хэрэглэгчийн зах зээл ба харилцагчбанкны хэрэглэгчийн зах зээл ба харилцагч
банкны хэрэглэгчийн зах зээл ба харилцагч
 
Lecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүйLecture5 хүртэхүй
Lecture5 хүртэхүй
 
нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан
нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон саннийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан
нийгмийн ажлын ёс зүй хичээлийн электрон сан
 
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭБилэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
 
The impact of perceived risk on online buying behavior 2016
The impact of perceived risk on online buying behavior  2016The impact of perceived risk on online buying behavior  2016
The impact of perceived risk on online buying behavior 2016
 
Tatvar ez
Tatvar ezTatvar ez
Tatvar ez
 
Зар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлт дэх хэрэглэгчийн зан төлөв
Зар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлт дэх хэрэглэгчийн зан төлөвЗар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлт дэх хэрэглэгчийн зан төлөв
Зар сурталчилгаа ба идэвхижүүлэлт дэх хэрэглэгчийн зан төлөв
 
Micro1
Micro1Micro1
Micro1
 
Хандлага
ХандлагаХандлага
Хандлага
 
Сэтгэн бодох шийдвэр гаргах арга зүй-тест
Сэтгэн бодох шийдвэр гаргах арга зүй-тестСэтгэн бодох шийдвэр гаргах арга зүй-тест
Сэтгэн бодох шийдвэр гаргах арга зүй-тест
 
Batbayar presentation Нийгмийн ажлын талаарх ерөнхий ойлголт
Batbayar presentation Нийгмийн ажлын талаарх ерөнхий ойлголтBatbayar presentation Нийгмийн ажлын талаарх ерөнхий ойлголт
Batbayar presentation Нийгмийн ажлын талаарх ерөнхий ойлголт
 
Leg15
Leg15Leg15
Leg15
 

More from Гончигжавын Болдбаатар

More from Гончигжавын Болдбаатар (20)

Маркетингийн судалгаа
Маркетингийн судалгааМаркетингийн судалгаа
Маркетингийн судалгаа
 
Асуулгын дизайн
Асуулгын дизайнАсуулгын дизайн
Асуулгын дизайн
 
шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээ
шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээшинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээ
шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээ
 
Types of strategies
Types of strategiesTypes of strategies
Types of strategies
 
strategic planning, Ethics, Social Responsibility, and Sustainability
strategic planning, Ethics, Social Responsibility, and Sustainability strategic planning, Ethics, Social Responsibility, and Sustainability
strategic planning, Ethics, Social Responsibility, and Sustainability
 
Strategic management level
Strategic management levelStrategic management level
Strategic management level
 
strategic management 1
strategic management 1strategic management 1
strategic management 1
 
Нейромаркетинг Г.Болдбаатар 2018
Нейромаркетинг Г.Болдбаатар 2018Нейромаркетинг Г.Болдбаатар 2018
Нейромаркетинг Г.Болдбаатар 2018
 
Маркетингийн чанарын судалгаа
Маркетингийн чанарын судалгааМаркетингийн чанарын судалгаа
Маркетингийн чанарын судалгаа
 
Маркетингийн шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээ
Маркетингийн шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээМаркетингийн шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээ
Маркетингийн шинжих судалгаа: хоёрдогч мэдээ
 
Маркетингийн судалгааны дизайн
Маркетингийн судалгааны дизайнМаркетингийн судалгааны дизайн
Маркетингийн судалгааны дизайн
 
Маркетингийн судалгааны асуудлыг тодорхойлох
Маркетингийн судалгааны асуудлыг тодорхойлохМаркетингийн судалгааны асуудлыг тодорхойлох
Маркетингийн судалгааны асуудлыг тодорхойлох
 
Маркетингийн судалгааны үндсэн асуудал
Маркетингийн судалгааны үндсэн асуудалМаркетингийн судалгааны үндсэн асуудал
Маркетингийн судалгааны үндсэн асуудал
 
Борлуулалтын үндэс Г.Болдбаатар 2013 он
Борлуулалтын үндэс Г.Болдбаатар 2013 онБорлуулалтын үндэс Г.Болдбаатар 2013 он
Борлуулалтын үндэс Г.Болдбаатар 2013 он
 
Олигополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Олигополь пүүсийн үнэ бүрдэлтОлигополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Олигополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
 
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлтЦэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
 
Зардлын онол, шинжилгээ
Зардлын онол, шинжилгээЗардлын онол, шинжилгээ
Зардлын онол, шинжилгээ
 
Пүүсийн онол
Пүүсийн онол Пүүсийн онол
Пүүсийн онол
 
Эрэлтийн үнэлгээ
Эрэлтийн үнэлгээЭрэлтийн үнэлгээ
Эрэлтийн үнэлгээ
 
Эрэлтийн мэдрэмж
Эрэлтийн мэдрэмжЭрэлтийн мэдрэмж
Эрэлтийн мэдрэмж
 

Marketing management 5 2010 her zah zeel

  • 2. Õýðýãëýã÷äèéã ñóäëàõ íü ñîíèðõîë ºäººñºí õýñýã áàéäàã. • ¯¿íèéã çàéëøã¿é ñóäëàõ øàëòãààí áèé. Ýíý íü õýðýãëýã÷èéí ìºí ÷àíàðûã îéëãîæ áîëîõ õýäèé ÷ ò¿¿íèéã á¿ðýí ä¿¿ðýí, ÿâ öàâ îéëãîõîä õ¿íäðýëòýé. ͺ㺺 òàëààñ õýðýãëýã÷иä íü áèзнесèéн ¿éë àæèëëàãààòàé ñàëøã¿é õîëáîîòîé ºðãºí õ¿ðýýòýé àñóóäàë þì.
  • 3. Õýðýãëýã÷èéí çàн төлөв íü õýðýãëýã÷ á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã õóäàëäàí àâàõûí ºìíºõ, õóäàëäàí àâàõ, õýðýãëýõ, õýðýãëýñíèé äàðàà ò¿¿íòýé õîëáîãäñîí øèéäâýð ãàðãàõàä ÷èãëýñýí ¿éë àæèëëàãàà þì. • Àëèâàà õýðýãëýã÷ ººðèéí õýðýãöýý, øààðäëàãàà õàíãàõûí òóëä á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýý õóäàëäàí àâ÷, õýðýãëýæ, çàðöóóëíà ãýäýã áîë òóõàéí á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé ¿íýò ÷àíàð á¿ðýí ä¿¿ðýí èëýð÷ áàéíà ãýñýí ¿ã. ªºðººð õýëáýë, õýðýãëýã÷äèéí çàí ¿éëèéã ñóäëàõ íü çààâàë тэдэнд íºëººëºõ çîðèëãîîð áèø, åðººñºº õýðýãëýã÷èéã îéëãîæ, òàíüæ ìýäýõýä õýðýãòýé þì.
  • 4. Аливаа бизнесийн байгууллага, аж ахуйн нэгж нь зах зээлд байр сууриа олж, түүнийгээ хадгалан амжилтанд хүрэх 2 арга байдаг. • нэгдүгээрт, дээд зэргийн бараа, үйлчилгээгээр хангах замаар хэрэглэгчийг анхаарлынхаа төвд байлгах, • хоёрдугаарт, шинэчлэлийн талаар байнга санаа тавих явдал юм. Өөрөөр хэлбэл, хэрэглэгчдэдээ байнга шинэ бэлэг барьж, тэднийг хүсэж байснаас нь илүү ихээр баярлуулж байх явдал юм.
  • 5. Ìàðêåòèíãèéí ìýðãýæèëòí¿¿ä ýõýí ¿åäýý хэрэгцээ гэхээсээ илүү á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éëчèëãýý õóäàëäàæ àâàõ òóõàé øèéäâýð ãàðãàõ, õóäàëäàæ àâàõ ¿éë ÿâö ãýõ ìýò àñóóäëûã чóõàëчëàí àâч ¿çäýã áàéñàí áîë ñ¿¿ëèéí ¿åä хэрэгцээ, шаардлага, хүсэл сонирхолыг чухалчлах болсноор çàí òºëºâ, ñýòãýë ç¿é, ñýòãýë ñàíààíû íºëººëºë, ìýäðýìæ ãýõ ìýò õýðýãëýãчäèéí ñóäàëãààíû øèíý чèãëýë¿¿äèéã èë¿¿ íàðèéí ñóäëàõ áîëñîí. Өөрөөр хэлбэл, эцсийн үр дүн гэхээсээ илүү эцсийн үр дүнд хүргэж буй хүчин зүйлүүдийг илүү анхааран судлах шаардлагатай болоод байна.
  • 6. Õýðýãëýã÷èéí õóäàëäàæ àâàõ ñîíãîëòîíä íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéã àâ÷ ¿çýõäýý • óãñààòíû ç¿é, ãåðìåíåâòèê, сэтгэл судлал, нейро шинжлэх ухаан, соёл судлал ãýõ ìýò øèíæëýõ óõààíû ¿ð ä¿íã àøèãëàõ áîëñîí. ̺í ò¿¿í÷ëýí óðàí çîõèîëûí ø¿¿ìæ, ò¿¿õýí õàíäëàãà ãýõ çýðýã ñàëáàðóóäûí ¿ð ä¿íã ÷óõàëä ¿çýõ áîëñîí.
  • 7. Б¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýý áîë õýðýãëýã÷äèéí õýðýãöýýã õàíãàæ áàéõ ¸ñòîé. Õýðýãëýã÷ áîë ç¿ãýýð íýã áîðëóóëàã÷èéí õ¿ñýë çîðèëãîîð õºäºëæ áàéäàã þó ÷ áîääîãã¿é õ¿¿õýëäýé áèø þì.
  • 8. Õýðýãëýã÷èéí çàí òºëºâ íü óõàìñàðò øèíæ ÷àíàðòàé. • Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã òóõàéí õ¿í ººðèéí õýðýãöýý, øààðäëàãà, àìüäðàëûí õýâ ìàÿã, ñî¸ë, ¿íýò ç¿éëñòýý õýð çýðýã òààð÷ òîõèð÷ áàéãààãààñ øàëòãààëààä õóäàëäàæ àâíà, ýñâýë õóäàëäàæ àâàõã¿é. Õóäàëäàã÷ àñàð èõ õ¿÷èí ÷àðìàéëò ãàðãàäàã ÷ õóäàëäàí àâàã÷ õºäëºõã¿é áàéæ áîëíî.
  • 9. Õýðýãëýã÷èéí áèå äààñàí áàéäàë íü îð÷èí ¿åèéí ýäèéí çàñãèéí õºäºëãºõ õ¿÷ áîëæ áàéãàà ó÷ðààñ õóäàëäàí àâàõ õýðýãëýã÷èéí ñîíãîëòîä òîäîðõîé õýìæýýãýýð íºëººëºõºä äàðààõ õ¿÷èí ç¿éë¿¿ä ÷óõàë áîëîîä áàéíà. ¯¿íä: 1. Õýðýãëýã÷äýä îéð áàéõ. Õýðýãëýã÷èäòýéãýý áàéíãûí õàðèëöààòàé áàéõ, ººðººð õýëáýë, íàéç íºõºä øèã áàéõ. 2. Õóâü õ¿íèé ìàðêåòèíãèéã õºãæ¿¿ëýõ 3. Ìàðêåòèíãèéí áîäëîãûí òºâä áàéíãûí õóäàëäàí àâàã÷ûã òàâèõ. ¯íýí÷ õýðýãëýã÷èéí õºòºëáºð áîëîâñðóóëàí õýðýãæ¿¿ëýõ 4. Áàðààíû ÷àíàð, ¿éëäâýðëýñýí ãàçðûí íýð õ¿íäèéã àíõààðàõ çýðýã þì.
  • 10. Хэрэгцээ нь хүний дур сонирхол, бодит байдал хоѐрын хооронд тодорхой зааг бий болсон тохиолдолд идэвхижиж мэдрэгдэнэ. • Сэтгэл зүйн энэ байдал хүчтэй мэдрэгдэж эхлэхийг хэрэгцээ гэдэг. • Хүн хүсэлд автагдах тусам хэрэгцээгээ хангах хэрэгтэй болдог. • Бизнесийн байгууллагууд бараа үйлчилгээг эзэмших гэсэн хэрэглэгчдийн хүслийг хангахад үйл ажиллагаагаа чиглүүлдэг байх ѐстой.
  • 11. Хүн тодорхой зан үйлийнхээ тусламжтайгаар хэрэгцээгээ ухамсарладаг. • Хүний ухамсарлагдсан хэрэгцээг бараа худалдаанаас олох ашиг, эсвэл яаж хэрэглэхээс шалтгаалан: 1. Хэрэглээний 2. Генодист шинжээр нь ангилдаг.
  • 12. Хэрэглээний хэрэгцээ барааны шинж чанар, хэрэглэх журам, давуу талуудтай нь холбоотой байдаг. • Генодист хэрэгцээ нь хүний сэтгэл санааны байдал, ѐс зүйн талуудтай холбоотой субъектив мэдрэмж юм. • Энэхүү хоѐр хэрэгцээ нь хэрэглэгчийн бараа худалдан авах шийдвэрт зэрэгцэн нөлөөлж байдаг.
  • 13. Хүний зан үйлийн үндсэн нөхцлийн нэг бол чиглэсэн зорилготой, тууштай чанар юм. • Хүний энэхүү зорилгодоо хүрэхэд нь хэрэгцээ, сэдэл тус дэм болох ѐстой. • Хүний үйл сэдэл нэгдэлтэй, тогтвортой байх нь хүн өөрийгөө хэрхэн ойлгохоос хамаардаг. • Хүний өөрийгөө ойлгох ойлголт буюу хүний дотоод бүрдэл бол зохион байгуулалттай бүтэц бөгөөд идэвхитэй санамжийнх нь нэг чухал хэсэг болдог.
  • 14. Хэрэглэгчдийн зан үйл нь өөрийнхөө тухай ойлголт төсөөлөлтэй нь холбоотойгоор төлөвшдөг. • Тийм учраас хүний дотоод ертөнцийг хөндөж чадсан, хүн рүү шууд хаягласан, дотоод “би”-тэй нь ярьж чадсан реклам, сурталчилгаа хэрэглэгчдийг татаж чадна.
  • 15. Хэрэглэгчийн өөрийгөө илэрхийлэх аргууд нь: 1. Ямар хүн болох гэж тэмүүлж буй эрмэлзэл буюу төгс боловсронгуй болох гэсэн эрмэлзэл бүхий «эрхэм дээд эрмэлзэл “би” » 2. Үнэн хэрэгтээ би ямар хүн бэ гэж өөрийгөө боддог буюу өөрийгөө хянах хяналт бүхий «бодит “би”»
  • 16. 3. Янз бүрийн нөхцөл байдалд өөрийгөө ямар хүн бэ гэж ойлгодог буюу уран зөгнөл бүхий «нөхцөл байдалт “би”» 4. Эдэлж хэрэглэж байгаа эд зүйлс, соѐлын зүйлд өөрийгөө илэрхийлсан байдал буюу өөртөө бэлэг хийх бүхий «нэгтгэсэн “би”» зэрэг юм. Рассэл Белк «хүний өөрийгөө ойлгох ойлголтыг өргөжүүлж ойлгож “бидний эдэлж хэрэглэж байгаа зүйл бол бидний өөрийгөө ойлгож буй ойлголтын илрэл” гэсэн үзлийг баталсан байдаг».
  • 17. Өөрийгөө хянах чадвар сул хүмүүс зан үйлдэлдээ хувийн үзэл бодол, ойлголт, сэтгэл хөдлөл, эрх ашигт илүү тулгуурладаг. • Тийм ч учраас илүү туйлбартай байдаг. • Жинхэнэ “би” гэдгээ эрхэм дээд эрмэлзэл болгож байгаа “би”-тэйгээ харьцуулах нь хяналтын нэг хэлбэр юм. • Ингэж харьцуулсны үр дүнд мөрөөдөл, уран зөгнөл төрдөг. • Уран зөгнөл бас бараа худалдан авах асар хүчтэй түлхэц болдог.
  • 18. Хэрэгцээг үнэлэх аргууд: 1. Үйл ажиллагаа, сонирхол, санал, бодлыг судлах 2. Сэдлийг судлах аргууд 3. Сонгож авсан бүлгүүдийн дунд ярилцлага зохиох 4. Чанарын судалгаанууд 5. Угсаатны зүйн ажиглалтууд
  • 19. Масловын хэрэгцээний шаталбар Өөрийгөө таниулах Өөрийгөө үнэлэх Өмчтэй болох Аюулгүй байдлаа хангах Физиологийн
  • 20. Өнөөдөр хүний өвөрмөц хэрэгцээнд илүү анхаардаг болоод байна. Тухайлбал, танин мэдэхүйн хэрэгцээ. • Хүн бүр бодож сэтгэдэг. Гэвч юмсыг эргэцүүлэн бодож, дүгнэж, тэргүүлэх чиглэлүүдийг тодорхойлох хэрэгцээ хүн бүрт ижил түвшинд байдаггүй. • Маркетингийн мэргэжилтнүүдийн байнга санаж байх ѐстой зүйл бол хэрэглэгчдийн хэрэгцээ нь бодит шинжтэй, тийм учраас хиймэлээр бий болгох аргагүй.
  • 21. Иймээс маркетингийн стратеги гол нь зорилтот зах зээл дээр бараа үйлчилгээг байршуулахдаа хэрэглэгчдийн бодит хэрэгцээг дээд зэргээр хангаж үйлчлэх явдал л чухал. • Энэ бол хэрэглэгчдийн бүрэн эрхт байдлыг дээдэлсэн бизнесийн үйл ажиллагаа юм.
  • 22. Маркетингийн мэргэжилтнүүд үйл ажиллагаандаа доорх зарчмуудыг баримтлах хэрэгтэй. 1. Хүмүүс зарим төрлийн хэрэгцээнийхээ талаар ярихдаа нийгэмд хүлээн зөвшөөрөгдсөн байдлаар хариулахыг хичээж, жинхэнэ үзэл бодол, санаагаа нуудаг. Иймэрхүү асуудлыг сонгож авсан бүлгүүдээр судлахад илүү тохиромжтой. Цөөн тооны бүлэгт хүмүүс илэн далангүй ярьдаг.
  • 23. 2. Өөр өөр төрлийн хэрэгцээ хоорондоо зөрчилдөж болно. Худалдан авагчид бараа сонгож авахдаа өөр өөр төрлийн хэрэгцээгээ алийг нь түрүүлж хангахаа мэдэхгүй эргэлзэх тохиолдол гардаг. Иймээс хэрэглэгчдийг аль болохоор сонгож авах гэж байгаа барааг нь гартаа барьж үзэн мэдэрч, боломжтой бол туршилт хийлгэх боломжоор хангахад зүгээр 3. Хэрэглэгчийн хэрэгцээ сайн хөгжөөгүй байж болно. Хэрэгцээгээ бүрэн ухамсарлахгүй байж болно. Иймээс маркетерууд хэрэгцээгээ бодитойгоор, ашиг тусыг нь харгалзан үзэж, бас нийгмийн талын ач холбогдлыг бодолцож бараа сонгоход нь хэрэглэгчдэд тусална.
  • 24. 4. Дэлхийн зах зээлд гарахдаа болгоомжтой ханд. Улс үндэстнүүдийн хүмүүсийн хэрэгцээний эрэмбэ, тэргүүлэх чиглэлүүд гээд соѐл, зан заншил, тодорхой нөхцөл байдлаас урган гарах ялгаа зөрүү байдгийг санаж байх хэрэгтэй. • Хэрэглэгчдийн зан үйлийн судалгаанд хүнийг: 1. Сэтгэл зүйн дүн шинжилгээ хийх талаас нь 2. Нийгэм-сэтгэл зүйн талаас нь 3. Онцлог шинжүүдийн тусламжтай судалдаг.
  • 25. Хэрэглэгчдийн зан үйлийг судлахдаа доорх 3 чиглэлд илүү анхаарах хэрэгтэй. 1. Барааны маркын онцлогийг судлах 2. Хэрэглэгч ба бараа худалдан авах шийдвэрийг үйл явцынх нь хувьд нарийвчлан судлах 3. Зах зээлийн сегментчилэлийг хийхдээ бие хүний амьдралын хэв маягийг нарийвчилан судлах зэрэг юм.
  • 26. Хэрэглэгчтэй холбоотой нэг чухал асуудал бол мэдээллийг боловсруулж байгаа арга хэлбэр юм. • Мэдээлэл боловсруулна гэдэг нь гаднаас ирсэн өдөөгчийг хүлээж авч тайлбарлах, цээжилж тогтоох, эргүүлж илэрхийлэх үйл явц юм. • Мэдээлэл боловсруулах үйл явц 5 үе шаттай байна.
  • 27.
  • 28. Аливаа хэрэглэгч зах зээл дээр бараа үйлчилгээ худалдаж авахаар очихдоо өөртөө гурван үндсэн нөөц боломжтой байдаг. • 1. Эдийн засгийн, • 2. цаг хугацааны, • 3. танин мэдэхүйн Өөрөөр хэлбэл, пүүс компаниуд хэрэглэгчийн мөнгө, цаг, мэдээлэл боловсруулах чадавхийг нь өөртөө татаж тэднийг “байлдан дагуулахын төлөө” тэмцэх хэрэгтэй гэсэн үг.
  • 29. Маркетингийн нэг чухал зорилт бол хэрэглэгчдийн анхаарлыг хэрхэн яаж өөртөө татах вэ гэсэн асуулт байдаг. • Хэрэглэгчид өдөр тутам бараа, үйлчилгээний зар сурталчилгааг сонсож, харж байдаг. Орчин үед дүрс бичлэг, дуу, авиан бичлэгийн ачаар зар сурталчилгааны хэлбэр улам бүр баяжиж байна. Ихэнх бараа үйлчилгээний хувьд хэрэглэгч цаг хугацаа зарцуулж анхаарлаа бүрэн хандуулах шаардлагагүй байдаг.
  • 30. Яагаад гэвэл цаг заваа хэмнэх үүднээс хэрэглэгчид төгс бараа эрж хайхаас татгалзаж тодорхой түвшинд хэрэгцээг нь хангаж чадах барааг аль болохоор түргэн худалдаж авахыг боддог. • Хэрэглэгчийг боловсруулалт хийхийн аргагүй их хэмжээний мэдээллээр бөмбөгдөх нь бас төдийлөн үр ашигтай байдаггүй. Судалгаанаас харахад хэрэглэгч хэрээс хэтэрсэн зар сурталчилгаа, эсвэл хэт дэлгэрэнгүй барааны тайлбартай тулгараад мэдээлэл авахаас зүгээр л татгалзах, эсвэл танилцсан ч улам бүр эргэлзээнд орж тэгснээр барааны сонголт нь харин ч оновчтой биш болдог тохиолдол байдаг.
  • 31. Худалдан авах тухай шийдвэр гаргах процесс дахь хэрэглэгчийн зан төлвийн хэлбэрүүд - Нарийн, төвөгтэй худалдан авагчийн зан төлөв; - Итгэлгүй худалдан авагчийн зан төлөв; - Дадаж заншсан худалдан авагчийн зан төлөв; - Эрж хайгч худалдан авагчийн зан төлөв.
  • 32. худалдан авагчийн зан төлвийн дөрвөн хэлбэр Татан оруулах Татан оруулах өндөр түвшин бага түвшин Ижил төрлийн Нарийн, төвөгтэй Эрж хайгч худалдан барааны худалдан авагчийн зан авагчийн зан төлөв хоорондын ялгаа төлөв асар их Ижил төрлийн Итгэлгүй худалдан Дадаж заншсан барааны авагчийн зан төлөв худалдан авагчийн зан хоорондын ялгаа төлөв асар бага
  • 33. Худалдан авагчийн зан төлөвт нөлөөлөх хүчин зүйлс Хувийн Нийгмийн •Гэр бүл •Нас, амьдралын үе шат Сэтэл зүйн •Харьцдаг хүмүүс •Мэргэжил •Мотиваци •Боловсрол •Нийгэмд эзлэх •Мэдрэмж байр суурь •Эдийн засгийн боломж •Санах ой •Итгэл үнэмшил, хандлага •Хувийн зан чанар Хэрэглэгч Хэрэглэгчийн хариу үйлдэл Худалдан авагчийн шийдвэр гаргалт •Бүт. үйлчилгээ & Маркетингийн хөтөлбөр Туршлага категорийн сонголт •Зорилго Амьдралын •Брэнд сонголт •Сратеги хэв маяг •Зуучийн сонголт •Иж бүрдэл •Худалдан авах үе & дахин авах интервал Соѐлын •Худалдан авалтын Орчны нөлөө •Соѐл мөнгөн дүн •Эдийн засаг •Дэд соѐл •Технологи •Нийгмийн •Улс төр давхарга
  • 34. Хэрэглэгчийн худалдан авах үүргүүд Хэрэглэгч Санаачлагч Гэр бүлийн шийдвэр Худалдан гаргах үүрэг Нөлөөлөгч авагч Шийдвэр гаргагч
  • 35. • Санаачлагч - тодорхой барааг худалдан авахыг анх санал болгож буй хүн • Нөлөөлөгч - өөрийн зөвлөгөө ба хандлагаараа шийдвэрт нөлөөлж буй хүн • Шийдвэр хүлээн авагч – барааг худалдан авах ба худалдан авахгүйг шийдэгч хүн • Хэрэглэгч – худалдан авсан барааг хэрэглэж буй хүн
  • 36. Худалдан авах шийдвэр гаргах процесс Хэрэгцээгээ Мэдээлэл Хувилбаруудыг ухамсарлах цуглуулах үнэлэх Худалдан авах Худалдан авалтад шийдвэр гаргах үзүүлэх хариу үйлдэл
  • 37. Худалдан авалтын шийдвэр гаргах үе шат Асуудлыг таньж мэдэх Хайлт ба үнэлгээ } Худалдан авалтын өмнөх процесс Шийдвэр ба Худалдан авалт } Худалдан авах процесс Хэрэглээ ба үнэлгээ Ирээдүйн шийдвэр гаргалтын процесс } Худалдан авалтын дараах процесс
  • 38. Худалдан авалтыг гүйцэтгэх үе дэх хувь хэрэглэгчдийн зан төлөвийн ерөнхий процесс Үйлдвэрлэгчийн хүчин зүйл: Хэрэглэгчийн хүчин Асуудлыг ойлгох 1.Барааны шинж чанар зүйлс: (хэрэгцээ) 2.Үнэ 1.Хэрэгцээ 3.Цаг хугацаа ба худал- 2.Ойлголт Хэрэгцээг хангах дааны байр, байршил 3.Демографийн шинж эрэл хайгуулын аргууд 4.Барааны талаарх чанар мэдээлэл 4. Үнэт зүйл, амьд- 5.Сэдэлжүүлэх урамшуул- ралын хэв маяг Хувилбаруудын лууд 5. Хэрэглэгчийн үнэлгээ 6.үйлчилгээ харилцаа Худалдан авалт Гадаад орчны хүчин зүйлс: 1.худалдагч, үйлдвэрлэгчийн Имидж 3.Бүтээгдэхүүний имидж Үр дүнгийн үнэлгээ 4.Технологи 5.Эдийн засгийн нөхцөл байдал 6.Соёл Сэтгэл ханамжтай эсэх ? тийм үгүй Дахин худалдан авах Өөр худалдагч сонгох
  • 39. Худалдан авалтыг гүйцэтгэх үе дэх хувь хэрэглэгчдийн зан төлвийн тусгай (энгийн) процесс Үйлдвэрлэгчийн хүчин зүйл: Хэрэглэгчийн хүчин Асуудлыг ойлгох 1.Барааны шинж чанар зүйлс: (хэрэгцээ) 2.Үнэ 1.Хэрэгцээ 3.Цаг хугацаа ба худал- дааны байр, байршил 2.Ойлголт 4.Барааны талаарх 3.Демографийн шинж мэдээлэл чанар 5.Сэдэлжүүлэх урамшуул- 4. Үнэт зүйл, амьд- лууд ралын хэв маяг 6.үйлчилгээ 5. Хэрэглэгчийн харилцаа Гадаад орчны хүчин Худалдан авалт зүйлс: 1.худалдагч, үйлдвэрлэгч Имидж 3.Бүтээгдэхүүний имидж Үр дүнгийн үнэлгээ 4.Технологи 5.Эдийн засгийн нөхцөл байдал 6.Соёл Сэтгэл ханамжтай эсэх ? тийм үгүй Дахин худалдан авах Өөр худалдагч сонгох
  • 40. Бүтээгдэхүүний хандлага нь шинж чанаруудын нийлбэр мөн – Хэрэглэгчид барааг шинж чанаруудын нийлбэр гэж хүлээн авдаг (атрибуцийн шинж чанар); – Янз бүрийн хэрэглэгчдийн хувьд чухал шинж чанар харилцан адилгүй байдаг; – Хувь хүмүүс үнэлэгдэж буй худалдааны марк бүрийн харьцангуйгаар илэрхийлэгдэх ямар нэгэн шинж чанарын талаар тодорхой саналтай байдаг. – Хувь хүмүүсийн шинж чанар бүр ханамжийн функцтэй холбоотой байдаг.Үүний үр дүнд хүлээгдэж буй ханамжийн түвшин хамаарч байдаг; – Хувь хүмүүсийн зан байдал бүтцийн шинжтэй байдаг. Өөрөөр хэлбэл, хуримтлагдсан мэдээллийн боловсруулалтанд үндэслэгддэг.
  • 41. Өдөр тутмын эрэлттэй бараан дахь хэрэглэгчийн харилцааны үнэлгээ Маш Ханамж амттай b=5 e= +5 Эрүүл мэндэд Амьдралыг ашигтай уртасгах b=1 e=+2 Хүнсний бараа Бэлэн b=3 мөнгөний үнэтэй тоог e=-1 багасгана b=3 Бэлтгэхэд Чөлөөт А =Σbi ei = 18 хөдөлмөр цагийг зарцуулалт e=-2 багасгана ихтэй
  • 42. Худалдан авах тухай шийдвэр гаргах процесс дахь хэрэглэгчийн зан үйл • Бараа, үйлчилгээ худалдан авах процесс дахь хоршсон хэрэглэгчдийн зан үйл • Үйлдэрлэлийн зах зээл, тэдгээрийн ялгаатай шинжүүд • Үйлдвэрлэлийн зориулалттай янз бүрийн барааг худалдан авах • Үйлдвэрлэлийн зориулалттай барааг худалдан авах процесст оролцогчид • Байгууллагын худалдан авагчдын зан үйлийн процесс • Хоршсон худалдан авагчдын худалдан авах зан үйлд нөлөөлөх хүчин зүйлсүүд • Нийлүүлэгчийг сонгох
  • 43. Шинэчлэлтэнд дасан зохицох Эрт дийлэнх Орой дийлэнх Нэвтрэх хувь Шинэчлэгчид Эрт нэвтэгчид 34% 34% Болхи хүмүүс 13.5% 16% 2.5% Эрт Нэвтэрч байх үед Орой