Систем бол зорилгыг хэрэгжүүлэх хэрэгсэл мөн илтгэл

1. Систем бол зорилгыг
хэрэгжүүлэх хэрэгсэл мөн.
Залуу судлаачдыг дэмжих сангийн тэргүүн Д.Жаргалсайхан

2. Танд асуудал бий болгосон таны сэтгэлгээ хэвээрээ байгаа бол таны асуудал
хэвээрээ байсаар л байх болно.
Альберт Эйнштейн

3. Японы эдийн засгийн гайхамшгийн “эцэг” гэгддэг америкийн профессор
Эдвардс Деминг “Хэрэв байгууллагын үйл ажиллагаанд алдаа дутагдал
байгаа бол түүний 98% нь тухайн систем буюу байгууллагын алдаа байх
бөгөөд дөнгөж 2% нь тэнд ажиллаж байгаа хүмүүст ногдоно” гэж орчин
үеийн менежментийн гол асуудлыг тайлбарлажээ.
Бадарч Д., (2004) Системийн сэтгэлгээ, 100-р хуудас

4. Макс Нееф-ийн хэрэгцээний ангилал
Хэрэгцээ Ямар байх (чанарын ) Юутай байх (юмс) Юу хийх (үйл хөдлөл) Харилцан үйлчлэл (тохируулга)
Амьжиргаа
Бие болон оюун ухааны эрүүл
мэнд
Хүнс, орон байр, ажил хооллох, хувцаслах, амрах, ажиллах Амьдралын орчин, нийгмийн байдал
Аюулгүй байдал, баталгаа
асаргаа, дасан зохицолт, бие
даасан байдал
Нийгмийн хамгаалал, эрүүл мэндийн
систем, ажил
хамтрах, төлөвлөх, бусдыг асрах,
туслах
Нийгмийн орчин, орон байр
Ойр дотно байх мэдрэмж
хүндлэл, хошин мэдрэмж,
өгөөмөр сэтгэл, мэдрэмтгий
байх
нөхөрлөл, гэр бүл, байгальтай
харьцах
хуваалцах, бусдыг нэгнийг асрах,
дурлах, сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлэх
Хувийн халдашгүй байдал,хамтдаа байр
орон зай
Ойлгох, танин мэдэх
Чухал чадварууд, сониуч, зөн
совин
Уран зохиол, багш, бодлого,
боловсрол
шинжлэх, судлах, бясалгах , мөрдөх,
шалгах
сургууль, гэр бүлүүд, дээд сургуулиуд,
хамт олон
Оролцох
Хүлээн авах байдал,
туйлбартай зорих, хошин
мэдрэмж
хариуцлага, үүргүүд, ажил, эрх
хамтрах, өөрөөр сэтгэх, саналаа
илэрхийлэх
холбоод, талууд, сүм хийд, хөршүүд
Зугаацах, амрах
төсөөлөл, амар амгалан ,
дураар байх
тоглоом, талууд, санаа сэтгэл тайван
байх
Мөрөөдөх, санах, тайвшрах,хөгжилтэй
байх
Газар орчны байдал, бусдаас
тусгаарлагдсан орон зай, ганцаараа байх
газар
Бүтээх
Уран сэтгэмж, зориг, шинийг
санаачлах байдал, сониуч зан
боломжууд, чадварууд, ажил, арга
барилууд
шинийг санаачлах, бий болгох,
загварчлах, ажил, зохиох, тайлбарлах
Санаагаа илэрхийлэх орон зай, хурал
семинарууд, сонсогчид
Өөрийгөө илэрхийлэх, хүлээн
зөвшөөрүүлэх
Хамрагдах байдал, нэр төртэй
байх, нийцэх байдал
хэл, шашин, ажил, ёс заншил, үнэ
цэнэ, хэв хэмжээ
Өөрийгөө танин мэдэх , өсөх, өөртөө
үүрэг хүлээх
Бүгдэд хамааралтай газрууд , өдөр бүрийн
зохицуулалтууд
Эрх чөлөөтэй байх
Бие даасан байдал, эрмэлзэл,
нэр төртэй байх,шударга
байдал
Тэгш эрх
Өөрөөр сэтгэх , сонголттой байх ,
эрсдэл гаргах , сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх
Хаана ч хамаагүй

9. Систем гэж юу вэ?
1. Систем нь нэгдмэл зорилготой
2. Систем нь нэгдмэл зорилгоор нэгдсэн элементүүдээс бүрдэнэ
3. Системийн элементүүд нь хоорондоо харилцан уялдаатай байна
4. Систем нь эргэх холбоотой байна

10. Хүний хэрэгцээ
Хэрэгцээгээ тогтвортой
хангах хүсэл
мөрөөдөлтэй байдаг
Хүсэл мөрөөдөлдөө
хүрэх зорилго гаргадаг
Зорилгодоо хүрэхэд
асуудлууд тулгардаг
Асуудлыг арилгах
шаардлагатай тулгардаг
Асуудлыг арилгах арга
замаа тодорхойлно
Яаж?

12. Хэвийн системийн шинжүүд
1. Системийн элементүүдийг нэгтгэсэн, тэдэнд хөтөч болохуйц ,
ойлгомжтой зорилготой байх
2. Үйл ажиллагаа нь зорилгодоо болон хоорондоо уялдсан элементүүдээс
бүрдсэн бүтэцтэй байх
3. Систем нь шуурхай, ил тод эргэх холбоотой байх
4. Систем нь үйл ажиллагаагаа шуурхай, үр дүнтэй явуулахад зохицсон
зохион байгуулалтын нэгжүүдтэй байх
5. Систем нь өөрийн хил хязгаартай байна

13. Компани гэж юу вэ?
- Хувьцаа эзэмшигчдийн оруулсан хөрөнгө нь тодорхой тооны хувьцаанд
хуваагддаг, өөрийн тусгайлсан хөрөнгөтэй, ашгийн төлөө үндсэн зорилготой
хуулийн этгээдийг компани гэнэ.
- Компани гэдэг бол бүтээгдэхүүн үйлчилгээг үйлдвэрлэх, түгээх мөн хөрөнгө
оруулалт хийх үйл ажиллагаанд зориулж капиталыг цуглуулан нэгтгэх арга
зэмсэг юм.
- Компани гэдэг нь капитал, ур чадвар, хөдөлмөр гэх мэт хүчин зүйлс нэгдэн,
өөрсдийн хүртэх ашиг тусаа хамгийн их байлгахын төлөө ажиллах боломжийг
олгодог механизм юм.
- Компани нь хүмүүс хамтран нийгэмд үнэ цэнэ бүрдүүлж, үр шимийг нь
хүртэх зорилгоор нэгдэн ажиллахад хэрэглэдэг хамтын ажиллагааны хэлбэр
мөн

14. АЧ, ХХЖ нүүр

15. Сэтгэлгээний алдаа
№ Сэтгэлгээний алдаа
1 Аргамжигдах
2 Хэт өөдрөг бодолдоо автах
3 Төлөвлөлтийн алдаа
4 Дуусгах хэрэгцээ шаардлага
5 Шинэ санааг үгүйсгэх
6 Батлах гэсэн хандлага
7 Хэтрүүлж үнэлэх
8 Алдар нэрийн төлөө
9 Бодол төсөөлөлдөө хөтлөгдөх төөрөгдөл
10 Тоглолтын алдаа
11 Хамгийн боломжтой төгсгөлийг үл тооцох
12 Арифметикийн дундажийг буруу хэрэглэх
13 Ховор тохиолдлын алдаа
14 Үнэ-чанарын үр нөлөө
15 Худалдан авсны дараа өөрийгөө зөвтгөх
16 Хоёрдмол сэтгэлгээ
17 Буруутанг хайх
№ Сэтгэлгээний алдаа
18 Хэт өндөр хэмжүүр тогтоох
19 Уялдаа холбооны тухай түгээмэл алдаа
20 Төсөөллийн алдаа
21 Ажиглалтын алдаа
22 Мэдэхгүйгээ өөрөө мэдрэхгүй байх
23 Хавх
24 Учир шалтгааны урхи
25 Хуурмаг уялдаа холбоо
26 Хямралын үеийн сэтгэлгээ
27 Азгүй хүний хам шинж
28 Чанарт хэт хөтлөгдөх
29 Хэрэглээний зардлыг үл тооцох
30 Хэт нэг талыг барих
31 Хянах төөрөгдөл
32 Саяхны үйл явдлын нөлөө
33 Хуурамч санал нэгдэх
34 Өөртөө ашигтай байлгах оролдлого
35 Эсэргүүцэл

21. Анхаарал тавьсанд баярлалаа.