đáNh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn quận 3, thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ XANH HÓA CỦA CỘNG
ĐỒNG DÂN CƯ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 3
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Ngành : KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
Chuyên ngành: KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS THÁI VĂN NAM
Sinh viên thực hiện : LÊ THỊ HỒNG PHÚC
MSSV: 1411090502 LỚP: 14DMT04
TP. Hồ Chí Minh, 2018

LỜI CAM ĐOAN
Em tên Lê Thị Hồng Phúc, là sinh viên chuyên ngành Kỹ thuật môi trường, khóa 2014,
tại Trường Đại học Công Nghệ TP. HCM. Em xin cam đoan:
- Đồ án tốt nghiệp này do chính em thực hiện.
- Các số liệu trong đồ án là hoàn toàn trung thực và chưa được công bố trong các
đồ án khác.
- Mọi sự tham khảo sử dụng trong đồ án đều được trích dẫn các nguồn tài liệu
trong báo cáo.
Em xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về mọi sao chép không hợp lệ, vi phạm quy chế của
nhà trường trong đồ án tốt nghiệp của mình.
TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng
năm 2018
Sinh viên
Lê Thị Hồng Phúc

LỜI CẢM ƠN
Với em, khoảng thời gian được học ở trường Đại Học Công Nghệ TP.HCM là một
khoảng thời gian vô cùng quý báu với mình, khoảng thời gian không thể nào quên
được. Ở đây em đã được học rất nhiều điều không chỉ là kiến thức chuyên môn mà còn
có cả những điều bổ ích cho cuộc sống của mình. Đồ án này là một phần thành quả cho
sự nỗ lực của em trong quá trình học của mình.
Em xin chân thành cảm ơn thầy PGS.TS Thái Văn Nam, người đã định hướng, hỗ trợ
và động viên em trong quá trình thực hiện đồ án, trên con đường đi tìm tri thức và niềm
tin cho bản thân.
Em xin cảm ơn các thầy cô trong Viện Khoa học ứng dụng Hutech, Đại học Công
Nghệ TP.HCM đã tận tình giảng dạy, truyền đạt, chia sẻ những kiến thức và kinh
nghiệm quý báu cho bao lớp sinh viên trong những năm tháng qua.
Em xin cảm ơn gia đình và bạn bè đã luôn là những người động viên, hỗ trợ và tạo mọi
điều kiện thuận lợi để em có thể đạt được những thành công trong cuộc sống.
Kính chúc các thầy cô, gia đình, bạn bè luôn dồi dào sức khỏe, luôn gặp được những
thuận lợi trong cuộc sống và luôn gặt hái được những thành công trong sự nghiệp.
TP.HCM, ngày tháng năm 2018
Sinh viên
Lê Thị Hồng Phúc

MỤC LỤC
MỤC LỤC ......................................................................................................................... i
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................................... iv
DANH MỤC BẢNG ........................................................................................................ v
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ HÌNH ẢNH .............................................................. vi
LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1
1. Đặt vấn đề ................................................................................................................ 1
2. Tính cấp thiết ........................................................................................................... 3
3. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................ 3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 4
5. Nội dung nghiên cứu của đồ án ............................................................................... 4
6. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 5
7. Ý nghĩa của đồ án .................................................................................................... 5
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI LIỆU ................................................................... 7
1.1 Tổng quan về tình hình tăng trưởng xanh trên thế giới ......................................... 7
1.1.1Tổng quan về khái niệm tăng trưởng xanh trên thế giới [9] ........................... 7
1.1.2 Tình hình nghiên cứu về tăng trưởng xanh trên thế giới................................ 9
1.2 Tổng quan về tình hình tăng trưởng xanh ở Việt Nam ........................................ 19
1.2.1 Khái niệm tăng trưởng xanh Việt Nam [9] ................................................... 19
1.2.2 Tình hình tăng trưởng xanh ở Việt Nam [6] ................................................ 20
1.3 Tổng quan về xanh hóa cộng đồng dân cư ........................................................... 24
1.3.1 Các khái niệm về xanh hóa ........................................................................... 24
GVHD:PGS.TS THÁI VĂN NAM i SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

1.3.2 Tiết kiệm năng lượng, giảm cường độ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy sử
dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo (nhóm I) .............................................. 27
1.3.3 Xanh hóa lối sống và tiêu dùng bền vững (nhóm II) [7] ............................... 28
1.4 Cơ hội và thách thức trong tiêu dùng xanh tại Việt Nam ....................................29
1.5 Nghiên cứu liên quan ..........................................................................................31
CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................... 34
2.1 Khu vực nghiên cứu ............................................................................................. 34
2.1.1 Vị trí địa lý ....................................................................................................34
2.1.2 Đặc điểm khí hậu - thời tiết ........................................................................... 35
2.1.3 Tình hình dân cư ........................................................................................... 36
2.2 Hiện trạng áp dụng các hoạt động BVMT tại phường 6 và phường 8 Quận 3 TP.
HCM ...........................................................................................................................37
2.3 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 39
2.3.1 Sơ đồ nghiên cứu ...........................................................................................39
2.3.2 Lập phiếu khảo sát ........................................................................................ 42
2.4 Phương pháp khảo sát .......................................................................................... 43
2.4.1 Đối tượng khảo sát ........................................................................................ 43
2.4.2 Địa điểm khảo sát ..........................................................................................43
2.4.3 Phương pháp khảo sát: phương pháp phỏng vấn trực tiếp ............................ 43
2.4.4 Quy trình khảo sát ......................................................................................... 43
CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ XANH HÓA CỦA CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ TRÊN ĐỊA
BÀN QUẠN 3, TP. HỒ CHÍ MNH ......................................................................................... 45
3.1 Khảo sát hộ gia đình............................................................................................ 45
3.1.1 Thông tin chung về đối tượng hộ gia đình................................................... 45
GVHD:PGS.TS THÁI VĂN NAM ii SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

3.1.2 Hiện trạng tiết kiệm năng lượng, thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch, năng
lượng tái tạo........................................................................................................... 48
3.1.3 Hiện trạng xây dựng lối sống xanh và tiêu dùng bền vững ......................... 52
3.2 Đánh giá hiện trạng phát triển của Quận 3 theo các nhóm tiêu chí tăng trưởng
xanh ........................................................................................................................... 60
3.2.1 Tiết kiệm năng lượng, giảm cường độ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy sử
dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo (nhóm I) ............................................. 60
3.2.2 Xanh hóa lối sống và tiêu thụ bền vững (nhóm II) ...................................... 61
3.3 Đề xuất giải pháp để tăng mức độ xanh hóa cộng đồng dân cư trên địa bàn Quận
3, TP. Hồ Chí Minh................................................................................................... 63
3.3.1 Đề xuất giải pháp cho nhóm I: Nhóm tiết kiệm năng lượng, giảm cường độ
phát thải khí nhà kính, thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.... 63
3.3.2 Đề xuất giải pháp cho nhóm II: Nhóm xanh hóa lối sống và tiêu thụ bền
vững....................................................................................................................... 65
KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ...................................................................................................... 67
Kết luận ..................................................................................................................... 67
Kiến nghị................................................................................................................... 69
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................................ 70
PHỤ LỤC................................................................................................................................. 73
GVHD:PGS.TS THÁI VĂN NAM iii SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Stt Kí hiệu Tiếng Anh Tiếng Việt
1 BVMT Bảo vệ môi trường
2 CTNH Chất thải nguy hại
3 EU European Union Liên minh châu Âu
4 TKNL Tiết kiệm năn lượng
5 TPHCM Thành phố Hồ Chí Minh
6 TTX Tăng trường Xanh
GVHD:PGS.TS THÁI VĂN NAM iv SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1 : Thống kê thực trạng dân số ở Quận 3.......................................................... 36
Bảng 2.2 Hiện trạng áp dụng các hoạt động BVMT.................................................... 37
Biểu đồ 3.1: Quan niệm về tiết kiệm năng lượng ở phường 6 và 8 .............................. 48
Biểu đồ 3.2: Hiện trạng nguồn nhiên liệu sử dụng sinh hoạt trong gia đình ở phường 6
và phường 8................................................................................................................... 52
Biểu đồ 3.3: Phân loại rác tại nguồn ở phường 6 và 8.................................................. 53
Biểu đồ 3.4: Thu gom CTNH giao nộp cho đơn vị chức năng ở phường 6 và 8.......... 55
Biểu đồ 3.5: Tỷ lệ di chuyển bằng phương tiện giao thông công cộng ở phường 6 và
phường 8........................................................................................................................ 56
Biểu đồ 3.6: Tỷ lệ sử dụng túi dễ phân hủy thay thế túi ni-lông ở phường 6 và 8 ....... 58
GVHD:PGS.TS THÁI VĂN NAM v SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn Quận 3,
Thành phố Hồ Chí Minh
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ HÌNH ẢNH
Hình 2.1: Sơ đồ Quận 3................................................................................................. 34
GVHD:PGS.TS THÁI VĂN NAM vi SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

LỜI MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Phát triển kinh tế hiện nay đang là vấn đề ưu tiên hàng đầu của tất cả các quốc gia trên
thế giới, và đặc biệt đối với các nước đang phát triển như ở Việt Nam. Sự bùng nổ về
kinh tế mang lại nhiều lợi ích tuy nhiên nó cũng là một nguyên nhân không nhỏ dẫn
đến suy thoái môi trường, biến đổi khí hậu. Vì vậy, việc phát triển kinh tế hiện nay
phải luôn song song với vấn đề bảo vệ môi trường. Chính sách phát triển kinh tế thân
thiện với môi trường vừa đảm bảo phát triển kinh tế theo chiều sâu, nâng cao chất
lượng kinh tế vừa bảo vệ môi trường nâng cao chất lượng môi trường đang là xu hướng
mới mà các quốc gia trên thế giới đang hướng tới.
Từ nhiều năm qua một số quốc gia trên thế giới đã lựa chọn con đường phát triển kinh
tế theo hướng xanh hóa như tăng trưởng xanh, kinh tế xanh hay phát triển bền vững.
Vấn đề tăng trưởng xanh đã thu hút nhiều các tổ chức quốc tế và các nhà khoa học
quan tâm nghiên cứu, như: Ủy ban Kinh tế xã hội châu Á – Thái Bình Dương
(UNESCAP, 2012), OECD (2011, 2014).
Trong những năm gần đây, bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng có nhiều diễn biến
phức tạp, phát triển kinh tế-xã hội vẫn còn dựa nhiều vào việc khai thác tài nguyên
thiên nhiên; năng suất lao động còn thấp; công nghệ sản xuất, mô hình tiêu dùng còn
sử dụng nhiều năng lượng, nguyên liệu và thải ra nhiều chất thải. Dân số tăng nhanh, tỷ
lệ hộ nghèo còn cao, các dịch vụ cơ bản về giáo dục và y tế hiện còn nhiều bất cập, các
loại tệ nạn xã hội chưa được ngăn chặn triệt để, nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên bị
khai thác cạn kiệt, sử dụng lãng phí và kém hiệu quả. Môi trường thiên nhiên ở nhiều
nơi bị phá hoại nghiêm trọng, ô nhiễm và suy thoái đến mức báo động... đang là những
vấn đề bức xúc và thách thức lớn đối với các nước ta.
Cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, suy thoái môi trường, suy giảm chất lượng cuộc sống
tại các đô thị đang diễn ra với quy mô và cường độ đáng kể do mô hình phát triển
GVHD: PGS.TS THÁI VĂN NAM 1 SVTH: LÊ THỊ HỒNG PHÚC

không bền vững, thiếu sự quan tâm trong việc tích hợp các vấn đề môi trường đô thị và
lồng ghép các vấn đề môi trường vào trong quy hoạch phát triển đô thị. Vì vậy, hướng
tới sự bền vững về môi trường là xu hướng phát triển của nhiều quốc gia trên thế giới.
Xanh hóa là trong quá trình sống của chúng ta luôn suy nghĩ, dùng mọi biện pháp và
những hành vi đơn giản của mình để BVMT và cuộc sống của chúng ta với mục đích là
để tái sử dụng lại các sản phẩm, tiết kiệm các nguồn năng lượng và giảm bớt lượng rác
thải hằng ngày.
Trước các vấn đề môi trường nước ta, có nhiều giải pháp được áp dụng từ các nghiên
cứu như của Trịnh Thị Thanh Thủy (2008): “Nghiên cứu đề xuất giải pháp phát triển
thương mại hàng thực phẩm sạch trong điều kiện Việt Nam là thành viên của tổ chức
thương mại” nhằm đánh giá tình hình tiêu dùng xanh của nước ta hiện tại nhưng nghiên
cứu chưa đưa ra được biện pháp cụ thể để thực hiện. Ngày nay, vấn đề xanh hóa chủ
yếu chỉ được đề cập đến một phần trong các nghiên cứu tăng trưởng xanh như đề tài:
“Nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp về bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng
nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh của TP. Hải Phòng”. Trong đề tài này tác giả đã đưa
ra được 4 nhóm giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng xanh của TP Hải Phòng nhưng tác
giả chưa đánh giá được tình hình tăng trưởng xanh của TP Hải Phòng hiện tại để đưa ra
được các giải pháp cụ thể để và sát với tình hình của TP Hải Phòng. Hay trong đề tài
“Nghiên cứu xây dựng hệ thống các tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh áp dụng thử
nghiệm tại Quận 11”, tác giả đã xây dựng được hệ thống các tiêu chí tăng trưởng xanh
phù hợp với điều kiện của Quận 11 và đánh giá được tình hình tăng trưởng xanh ở đó
nhưng chưa đưa ra được biện pháp cụ thể để thúc đẩy tăng trưởng xanh trên địa bàn
Quận 11.
Trong khi đó TP. HCM là một khu công nghiệp trọng điểm phía nam với mật độ dân số
đông, các vấn nạn về ô nhiễm rác thải, ô nhiễm tiếng ồn, ùn tắc giao thông,… ngày một

gia tăng nhưng các giải pháp để giảm bớt các vấn nạn này chưa được triển khai cụ thể
đến người dân và chưa phát huy hiệu quả tốt nhất.
Nằm trong khu vực trung tâm của thành phố ở cửa ngõ thông thương giữa nội thành và
vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long với diện tích không lớn nhưng mật độ dân số ở Quận
3 khá đông khoảng 40 người/km2
. Vì thế lượng phát sinh chất thải rắn lớn, theo thống
kê của dịch vụ công ích Quận 3 thì có khoảng 198.4 tấn rác/ngày được thải ra. Điều
này sẽ là một khó khăn và thách thức lớn cho việc triển khai các chính sách, thể chế,
quy định của Quận nói chung cũng như tuyên truyền, vận động trong công tác bảo vệ
môi trường, định hướng phát triển Quận 3 theo hướng xanh hóa nói riêng. Do đặc điểm
của Quận mật độ dân số đông nhưng diện tích lại không lớn gây áp lực trực tiếp đến
vấn đề BVMT như: khí thải, rác thải, ùn tắc giao thông, là nơi tập trung nhiều loại hình
kinh doanh dịch vụ nên việc tiết kiệm năng lượng còn hạn chế. Chính vì vậy, cần nâng
cao công tác nghiên cứu theo con đường xanh hóa, ứng dụng rộng rãi nhằm cải thiện
môi trường tự nhiên, xanh hóa sản xuất, xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền
vững, từng bước nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, xây dựng lối sống thân thiện
với môi trường.
2. Tính cấp thiết
Để giải quyết được bài toán khó này cũng như hướng cải thiện trong tương lai, việc
hạn chế sử dụng nguồn năng lượng truyền thống và mức phát thải gây ô nhiễm môi
trường. Chính vì vậy đề tài “Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa
bàn Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh” là rất cần thiết.
3. Mục tiêu nghiên cứu
- Phân tích, lựa chọn các tiêu chí đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân
cư ở Quận 3.

- Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư bằng việc so sánh hai phường:
phường 6 (phường đã triển khai các hoạt động liên quan đến môi trường) với phường 8
(phường chưa triển khai các hoạt động môi trường) thông qua các tiêu chí đã lựa chọn.
- Đề xuất các giải pháp phù hợp để nâng cao mức độ xanh hóa của cộng đồng dân
cư trên địa bàn Quận 3.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
❖
Đối tượng nghiên cứu:
Phường 6 (phường đã triển khai các hoạt động liên quan đến bảo vệ môi trường và
xanh hóa lối sống) trên địa bàn Quận 3.
Phường 8 (phường chưa triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường nhiều) trên địa bàn
Quận 3.
❖
Phạm vi nghiên cứu: địa bàn Quận 3 vì:
Quận 3 là một trong những quận nằm trong khu vực trung tâm của thành phố.
Có nhiều hoạt động liên quan đến môi trường như: tiêu dùng xanh, treo băng-rôn về
BVMT, tuyên truyền các hoạt động phân loại rác tại nguồn; tiết kiệm năng lượng đến
người dân,…
Dân cư ổn định, mật độ dân số khá cao gây áp lực lớn cho công tác quản lý môi trường
ở Quận.
5. Nội dung nghiên cứu của đồ án
Nội dung 1: Tổng quan về tài liệu liên quan
- Nghiên cứu xây dựng hệ thống các tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh áp dụng
thử nghiệm tại Quận 11.
- Nghiên cứu xây dựng kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh đến năm 2020
trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.

- Nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp về bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng
lượng nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh của Thành phố Hải Phòng.
- Các nhân tố tác động đến mối quan hệ giữa ý định và hành vi tiêu dùng xanh
của người tiêu dùng Việt Nam.
Nội dung 2: Khảo sát mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn Quận 3
thông qua:
- Lập phiếu khảo sát
- Phát phiếu khảo sát đến các hộ dân cư ở hai phường 6 và 8 trên địa bàn Quận 3
TP. HCM
Nôi dung 3: Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng động dân cư thông qua các tiêu chí đã
lựa và so sánh hai phường 6 và 8 trên địa bàn Quận 3 TP. HCM.
Nội dung 4: Đề xuất giải pháp để tăng mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa
bàn Quận 3.
- Giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm cường độ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy
sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.
- Giải pháp thực hiện xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững.
6. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng các phương pháp chủ đạo là: phương pháp thu thập dữ liệu; phương
pháp tổng hợp và phân tích dữ liệu; phương pháp điều tra, khảo sát thông tin; phương
pháp đánh giá nhanh; phương pháp lập bảng liệt kê; phương pháp chuyên gia.
(Nội dung phương pháp nghiên cứu được trình bày cụ thể trong Chương 2)
7. Ý nghĩa của đồ án
- Đề tài đã phân tích lựa chọn được các tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh phù
hợp với điều kiện kinh tế, xã hội, môi trường ở Quận 3.

- Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, tầm
quan trọng của việc sống xanh.
- Thúc đẩy tiêu dùng bền vững và xây dựng lối sống xanh, phổ biến các thông
tin hữu ích về việc mua sắm và sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường
cho toàn xã hội.

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI LIỆU
1.1 Tổng quan về tình hình tăng trưởng xanh trên thế giới
1.1.1 Tổng quan về khái niệm tăng trưởng xanh trên thế giới [9]
Ý tưởng phát triển mô hình tăng trưởng xanh xuất hiện từ những năm 1970 do áp lực
của cuộc khủng hoảng năng lượng 1972 - 1973. Tuy nhiên, vấn đề này trở nên cấp
bách hơn trong hai thập kỷ gần đây. Vào cuối năm 2008, Chương trình Môi trường của
Liên Hợp Quốc (UNEP) đã phát động “Sáng kiến kinh tế xanh” với mục tiêu tăng
cường hợp tác quốc tế ứng phó với khủng hoảng tài chính đi đôi với xử lý các vấn đề
toàn cầu nhằm hướng tới phát triển bền vững của kinh tế thế giới hậu khủng hoảng.
Năm 2009, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đã đưa ra chiến lược tăng
trưởng xanh. Mặc dù tăng trưởng xanh được đề cập nhiều trong thời gian qua, nhưng
cho tới nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về tăng trưởng xanh:
+ UNEP cho rằng, “Một nền kinh tế xanh là nền kinh tế trong đó bao gồm những mối
liên hệ sống còn giữa kinh tế, xã hội và môi trường, và trong đó sự chuyển dịch quá
trình sản xuất, cơ c0ấu sản xuất và tiêu dùng vừa góp phần làm giảm rác thải, ô nhiễm,
sử dụng tài nguyên, nguyên liệu, năng lượng trên một đơn vị sản phẩm, vừa tạo ra
những cơ hội việc làm, thúc đẩy thương mại bền vững, giảm nghèo, cải thiện công
bằng và phân phối thu nhập”.
+ Theo OECD, “Tăng trưởng xanh là thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế đồng
thời đảm bảo rằng các nguồn tài sản tự nhiên tiếp tục cung cấp các tài nguyên và dịch
vụ môi trường thiết yếu cho cuộc sống của chúng ta. Để thực hiện điều này, tăng
trưởng xanh phải là nhân tố xúc tác trong việc đầu tư và đổi mới, là cơ sở cho sự tăng
trưởng bền vững và tăng cường tạo ra các cơ hội kinh tế mới”
+ Ủy ban kinh tế - xã hội khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Liên Hợp Quốc
(UNESCAP) định nghĩa, “Tăng trưởng xanh (TTX) là chiến lược tìm kiếm sự tối đa
hoá trong sản lượng kinh tế và tối thiểu hoá gánh nặng sinh thái. Cách tiếp cận mới tìm

kiếm sự hài hoà giữa tăng trưởng kinh tế và tính bền vững môi trường bằng việc thúc
đẩy những thay đổi cơ bản trong sản xuất và tiêu dùng xã hội”.
+ Chính phủ Hàn Quốc xác định, "Tăng trưởng xanh là sự tăng trưởng đạt được bằng
cách tiết kiệm và sử dụng các nguồn tài nguyên và năng lượng hiệu quả để giảm thiểu
biến đổi khí hậu và thiệt hại tới môi trường, tạo ra các động lực tăng trưởng mới thông
qua nghiên cứu và phát triển công nghệ xanh, tạo các cơ hội việc làm mới và đạt
được sự hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường".
+ Theo Viện Nghiên cứu môi trường thuộc Trường Đại học Tổng hợp Kyoto (Nhật
Bản), tăng trưởng xanh đồng nghĩa với việc xây dựng một xã hội carbon thấp đảm bảo
sự phối hợp chặt chẽ và hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Để thực
hiện được nhiệm vụ này cần thiết phải giảm thiểu khí CO2 trong tất cả các lĩnh vực của
nền kinh tế, tăng cường bảo vệ môi trường và nguồn tài nguyên thiên nhiên, gia tăng
chất lượng cuộc sống của người dân.
+ Trong Chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam, tăng trưởng xanh được xác định là
chiến lược thúc đẩy quá trình tái cấu trúc và hoàn thiện thể chế kinh tế theo hướng sử
dụng hiệu quả hơn tài nguyên thiên nhiên, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế,
thông qua tăng cường vào đổi mới công nghệ, vốn tự nhiên, công cụ kinh tế. Từ đó góp
phần ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm nghèo và đảm bảo phát triển kinh tế bền
vững.
Các khái niệm của các tổ chức khác nhau có cách diễn đạt khác nhau về tăng trưởng
xanh. Tựu trung lại tăng trưởng xanh là: (1) tăng trưởng kinh tế sạch, thân thiện với
môi trường, giảm phát thải khí nhà kính để giảm thiểu biến đổi khí hậu; (2) tăng trưởng
kinh tế theo chiều sâu, hao tổn ít nhiên liệu, tăng cường các ngành công nghiệp sinh
thái, đổi mới công nghệ; (3) tăng trưởng kinh tế bền vững, xóa đói giảm nghèo và phát
triển công bằng.

1.1.2 Tình hình nghiên cứu về tăng trưởng xanh trên thế giới
1.1.2.1 Kế hoạch Grenelle Môi trường của Pháp [15]
Từ đầu những năm 2000, vấn đề phát triển bền vững và tăng trưởng xanh đã được chú
trọng ở Pháp với rất nhiều chính sách như Luật Định hướng về Quy hoạch và Phát triển
bền vững lãnh thổ ra đời năm 1999, các đạo luật điều chỉnh vấn đề chống hiệu ứng nhà
kính và phòng ngừa rủi ro liên quan đến sự nóng lên toàn cầu năm 2001. Từ năm 2002
đến 2006, Chiến lược Phát triển bền vững quốc gia đã chính thức được triển khai trong
Hội nghị chính phủ đầu tiên về Phát triển bền vững (12/2002) dưới sự chủ trì của Thủ
tướng Chính phủ. Hội nghị này đã quyết định thành lập Uỷ ban liên Bộ Phát triển bền
vững (ICSD) và Hội đồng Quốc gia Phát triển bền vững (CNDD). Tuy nhiên, phải đến
năm 2007, với việc xây dựng một tiến trình quy mô nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh
(còn gọi là tiến trình Grenelle Môi trường - Grenelle Environnement) thì tăng trưởng
xanh mới thực sự đi vào việc hoạch định chính sách của Pháp.
Thuật ngữ “Grenelle” bắt nguồn từ những thỏa thuận lịch sử đạt được tại Grenelle về
vụ khủng hoảng kinh tế - xã hội Pháp vào tháng 5/1968. Sau thời điểm này, “Grenelle”
được giới chính trị và báo chí sử dụng để chỉ những cuộc tranh luận đa phương giữa
các đại diện từ chính phủ, các hiệp hội nghề nghiệp và các tổ chức phi chính phủ. Ví
dụ, Grenelle về y tế, Grenelle về đào tạo... Trên thực tế, Grenelle Môi trường chính là
cách gọi tắt của tiến trình xây dựng nền kinh tế xanh ở Pháp, với khởi đầu là một loạt
những cuộc gặp gỡ chính trị nhằm đưa ra những quyết định dài hạn về vấn đề môi
trường, phát triển bền vững, sau đó là tiến trình xây dựng các quy chế, các biện pháp từ
những quyết định này và áp dụng vào thực tế nhằm đạt được sự tăng trưởng xanh và
bền vững. Grenelle Môi trường chính thức được Bộ trưởng Bộ Sinh thái, Quy hoạch và
Phát triển bền vững Pháp Alain Juppé công bố ngày 18/5/2007 và được Tổng thống
Nicolas ký quyết định thành lập ngày 21/5/2007.

Kể từ diễn đàn về môi trường Grenelle của Pháp ra đời, nước này đã giữ vị trí then
chốt trong tiến trình tăng trưởng xanh của thế giới. Trong số những nước phát triển, kế
hoạch đối phó khủng hoảng kinh tế của Pháp tập trung đáng kể vào chiều hướng xanh:
1/3 kế hoạch đối phó khủng hoảng nhằm vào những biện pháp xanh (Mỹ chỉ là 13%)
và một cam kết tài chính có giá trị cao dành cho những biện pháp này (110 tỷ euro
trong 12 năm, so với 70 triệu euro của Mỹ trong 10 năm). Tổng cộng trong 10 năm, kể
từ khi gói kích thích kinh tế được đưa ra (2009), gần 450 tỷ euro sẽ được đầu tư vào
nhà ở, vận tải, năng lượng tái tạo, bảo vệ đa dạng sinh học, quản lý nước và rác thải,
song song với chính sách khuyến khích tiêu dùng có trách nhiệm 2 . Bên cạnh những
kế hoạch thúc đẩy về mặt ngân sách, Grenelle Môi trường đã tiếp cận vấn đề tăng
trưởng xanh bằng cách thiết lập các mục tiêu khác nhau đối với tất cả các lĩnh vực như
biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học và tài nguyên thiên nhiên, sản xuất và tiêu thụ bền
vững, thúc đẩy mô hình phát triển bền vững thuận lợi cho tính cạnh tranh và việc làm,
quản lý chất thải.
Theo báo cáo của Ủy ban Phát triển môi trường Pháp tháng 6 năm 2010, Pháp có tiềm
năng lớn phát triển năng lượng tái tạo. Thị phần của năng lượng tái tạo trong tổng tiêu
thụ nguyên liệu ở Pháp là gần 7% trong năm 2008. Tỷ lệ này đã giảm nhẹ đầu những
năm 2000 và đang hồi phục với sự xuất hiện của các lĩnh vực mới như năng lượng sinh
khối, năng lượng gió, năng lượng mặt trời. Hai lĩnh vực truyền thống chính là gỗ củi và
thủy điện vẫn chiếm gần 3/4 tiêu thụ năng lượng tái tạo. Ý thức được vai trò của lĩnh
vực này với tăng trưởng xanh và phát triển kinh tế, Nhà nước đã xây dựng các ưu đãi
cho phép thị trường năng lượng tái tạo phát triển bằng các tín dụng thuế, trái phiếu mua
điện từ năng lượng tái chế, áp dụng việc xây dựng thương hiệu cho các công nghệ năng
lượng tái tạo. Dự báo năng lượng tái tạo sẽ tăng từ 10,3% đến 23% trong tổng tiêu thụ
năng lượng đến năm 2020. Tuy nhiên, các chi phí đầu tư cho năng lượng tái tạo và thời
gian hoàn vốn (ít nhất 10 năm) là những rào cản đối với sự phát triển của các dự án
cạnh tranh mới so với các dự án năng lượng trước đây.

Về mặt hình thức, Grenelle Môi trường đã cho phép tập hợp đông đảo ý kiến của toàn
thể các bộ phận dân cư đóng góp vào kế hoạch tăng trưởng xanh đến trực tiếp với Nhà
nước. Sự khuyến khích gặp gỡ giữa các hiệp hội và Công đoàn sẽ mở đường cho các
đồng thuận trong tương lai.
Trên thực tế, một nghiên cứu của Bộ Phát triển bền vững về tác động kinh tế của
Grenelle Môi trường khẳng định rằng, các biện pháp thực hiện trong vòng 15 chương
trình lớn của Grenelle cho đến 2020 sẽ cần khoảng 440 tỷ euro đầu tư, trong đó nhà
nước và các địa phương tài trợ lên đến 170 tỷ euro và 40/45% là tự túc. Và sẽ có
600.000 việc làm được tạo mới từ 2009 đến 2020. Những công việc này chủ yếu trong
xây dựng cơ sở hạ tầng, công nghiệp và năng lượng tái tạo. Cho đến 2020, tiêu thụ
nhiệt năng (dầu, gas...) giảm 25%, trong đó 19% nhờ vào Grenelle.7 Tính đến tháng
11/2010, 77% biện pháp mà Grenelle Môi trường đưa ra ban đầu đã và đang được thực
hiện.
Nhờ vào những thế mạnh sẵn có (hàng không, dịch vụ quản lý nước và rác thải, công
nông nghiệp), nước Pháp thực sự có một vị trí hàng đầu trong những lĩnh vực tăng
trưởng xanh như: tái chế và quản lý rác; nước và vệ sinh môi trường; đo lường và ứng
dụng vệ tinh; công trình xây dựng ít chịu tác động của môi trường; nhiên liệu sinh học
thế hệ đầu tiên.
Trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, hiệu suất lắp đặt năng lượng gió tăng 91% từ 2007
đến 2010 (hơn 5.000 MW). Hiệu suất lắp đặt năng lượng mặt trời tăng 1,5 lần đối với
địa nhiệt và 7 lần đối với pin quang điện trong cùng kỳ. Một nghiên cứu 9 cũng nêu rõ
sự gia tăng đột phá của nguyên liệu sinh học (100%) và 260.000 việc làm mới đã được
tạo ra nhờ phát triển năng lượng tái tạo. Ngoài ra, để phát triển năng lượng mặt trời và
gió, Chính phủ đã ấn định giá cao cho những sản phẩm này. Tuy nhiên từ 2009 đến
2011, sự suy sụp của hệ thống tài chính đã khiến giá mua bán được ấn định này giảm
rất nhiều lần và gây nên nhiều phản ứng tiêu cực từ bộ phận này.

Trong lĩnh vực giao thông vận tải, dự án giảm 20% khí phát thải CO2 đã được khởi
động trong ngành ôtô. Với việc tạo ra quy chế “bonus-malus” sinh thái (cơ chế trợ cấp
thuế cho tiêu dùng với phương tiện bảo vệ sinh thái), lượng khí phát thải trung bình của
các phương tiện mới đã giảm 14,6%. Tuy nhiên, cơ chế này vốn dựa trên sự cân bằng
của malus (thuế) và bonus (trợ cấp) đã làm gia tăng thâm hụt ngân sách 1,4 tỷ euro
trong vòng 4 năm. Trái lại, Đức và Anh đã giảm được lượng khí phát thải CO2 tương
tự (- 13,7% của Đức và -15,5% của Anh) mà không cần đến bonus-malus10. Tính đến
cuối năm 2010, 70% phương tiện giao thông lưu hành ở Pháp được đánh giá là “sạch”
(là phương tiện tiêu thụ ít hơn 120 gam CO2/km). Hiệu quả về năng lượng của các
phương tiện mới cũng đã được cải thiện. Trung bình lượng khí CO2 thải ra của các
phương tiện này là 130g CO2/km so với 149g CO2/km năm 2007.
Trong vận tải hàng hóa, Nhà nước đã không thành công trong việc cứu vãn sự suy
giảm của vận tải đường sắt: Năm 2010, vận chuyển hàng bằng tàu hỏa giảm 2 lần so
với năm 2000; Và mục tiêu chuyên chở hàng phi đường bộ 25% năm 2022 (so với 14%
năm 2003) tỏ ra khó đạt được.
Với lĩnh vực xây dựng (vốn chiếm 43% tiêu thụ năng lượng), Grenelle Môi trường đã
gia tăng những tiêu chuẩn về “hiệu suất sinh thái” đối với những xây dựng mới, và đưa
ra những chương trình rộng lớn đổi mới hệ thống nhiệt của những công trình cũ. Theo
một báo cáo mới đây của Quốc hội Pháp, những “thành công đáng kể” được thực hiện
trong các xây dựng mới, trong khi đó chương trình đổi mới với những xây dựng cũ đã
chậm trễ, chỉ đạt được 250.000 nhà ở mỗi năm, trong khi mục tiêu ấn định là
400.00011. Khẩu hiệu “Công trình xây dựng tiêu thụ ít năng lượng” (label Bâtiment
Basse Consommation - BBC) đã phổ biến hóa và đi vào luật. Có 14.000 những “khoản
vay sinh thái”12 đã được cấp và 1,3 triệu hộ gia đình được hưởng tín dụng thuế.

Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn Quận 3, Thành
phố Hồ Chí Minh
Bảng 1.1: Sản xuất, ngoại thương và việc làm trong những hoạt động sinh thái tại Pháp
Dạng hoạt Tổng sản xuất
Xuất khẩu (1) Nhập khẩu (1) Việc làm
động (1)
Bảo vệ môi
35500 1100 1000 255500
trường
Ô nhiễm không
1500 200 200 9900
khí
Nước đã sử
14000 650 500 92800
dụng
Chất thải 14300 100 0 100100
Chất thải phóng
700 150 100 2800
xạ
Phục hồi đất và
2600 0 0 25900
nước (2)
Tiếng ồn 1500 0 200 13100
Tự nhiên, cảnh
quan và đa 900 0 0 10900
dạng sinh học
Quản lý tài
nguyên thiên 23200 5800 4000 113700
nhiên
Nước 1100 250 200 6800

Phục hồi 7300 4350 2050 33500
Quản lý năng
3600 450 600 23000
lượng
Năng lượng tái
11200 750 1150 50400
tạo
Các hoạt động
3800 0 0 35700
phối hợp
Các dịch vụ
2100 0 0 25400
công cộng
Nghiên cứu và
1700 0 0 10300
Phát triển
Tổng số 62500 6900 5000 404900
Tốc độ tăng
trưởng trung
7.5% 16.5% 17.8% 3.0%
bình hàng năm
2007/2004
(Nguồn: Tổng Ủy ban Phát triển bền vững Pháp, 12/2000)
(1) Triệu euro
(2) Bao gồm canh tác hữu cơ.
1.1.2.2 Tăng trưởng xanh của Hàn Quốc [9]
Tháng 8/2008, trong bài phát biểu kỷ niệm 60 năm ngày thành lập nước Đại Hàn Dân
Quốc, Tổng thống Lee Myung Bak đã bày tỏ quan điểm của Chính phủ mới trong việc
củng cố động lực tăng trưởng, xây dựng một đất nước tiên tiến trên cơ sở nhận thức sâu

sắc nguy cơ cạn kiệt tài nguyên và biến đổi khí hậu, đồng thời khẳng định, chính sách
tăng trưởng xanh với lượng cacban thấp chính là triển vọng tương lai của Hàn Quốc.
Sau khi triển vọng tăng trưởng xanh được công bố, một số các cơ quan chức năng đã
được thành lập, như Uỷ ban Tăng trưởng xanh trực thuộc Tổng thống (2009), Viện
nghiên cứu tăng trưởng xanh toàn cầu (2010)… Hệ thống chính sách về tăng trưởng
xanh của Hàn Quốc được xây dựng từ chiến lược vĩ mô đến các chính sách theo từng
ngành, từng giai đoạn với các nội dung cụ thể đã nhanh chóng được hoàn thiện.
Chiến lược tăng trưởng xanh của Hàn Quốc bao gồm 10 điểm chính đó là:
1/ Giảm thiểu phát thải nhà kính, tăng trưởng với lượng cacbon thấp.
2/ Tái cơ cấu kinh tế với động lực tăng trưởng mới là ngành công nghiệp xanh và công
nghệ xanh thân thiện với môi trường.
3/ Phát triển công nghệ xanh tổng hợp trên cơ sở tận dụng các lợi thế của các ngành
công nghiệp mũi nhọn Hàn Quốc như công nghệ thông tin, sinh học, công nghệ tinh
xảo… nhằm sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm xanh.
4/ Giải quyết vấn đề “tăng trưởng không có việc làm” hiện nay thông qua việc phát
triển ngành công nghệ xanh.
5/ Nâng cao sức khỏe cạnh tranh của doanh nghiệp trong đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về
môi trường kỹ thuật xanh.
6/ Tái cơ cấu lãnh thổ quốc gia thành lãnh thổ tăng trưởng xanh, ít cacbon.
7/ Thực hiện cuộc cách mạng xanh thay đổi phương thức sinh hoạt và tiêu dùng.
8/ Không chỉ trên góc độ sản xuất và công nghệ, tăng trưởng xanh cần thay đổi nhận
thức trên góc độ đạo đức, văn hóa-xã hội.

9/ Giữ tính công bằng trong thu thuế thông qua việc tăng thuế phát thải nhà kính và ô
nhiễm môi trường cũng như hỗ trợ, khuyến khích để thu hút sự tham gia tự nguyện của
nhân dân.
10/ Tăng trưởng xanh là chiến lược marketing quốc gia. Thông qua việc tuyên truyền
về chiến lược tăng trưởng xanh, nâng cao vị thế quốc tế của Hàn Quốc với tư cách là
một quốc gia đi đầu trong lĩnh vực môi trường quốc tế .
Chiến lược tăng trưởng xanh được Chính phủ Hàn Quốc cụ thể hóa với nhiều kế hoạch
được đặt ra.
Kế hoạch toàn diện chống biến đổi khí hậu: trước hết là phát triển ngành công nghiệp
thân thiện với khí hậu, tăng trường sức cạnh tranh trong xuất khẩu, tăng cường đầu tư
cho R&D nhằm phát triển công nghệ xanh đạt tiêu chuẩn quốc tế. Thông qua việc giảm
tình trạng ùn tắc giao thông, nâng cao chất lượng sống, xây dựng lối sống thân thiện
với môi trường xanh, cải thiện bản chất xã hội, thực hiện chính sách đối ứng với biến
đổi khí hậu song hành với đổi mới phương thức sinh hoạt. Đồng thời, xây dựng mục
tiêu giảm khí thải nhà kính, tăng cường hợp tác quốc tế bằng việc thực hiện chiến lược
hợp tác năng động, hỗ trợ các nước đang phát triển.
Gói kích cầu xanh: trọng tâm là tạo việc làm và nâng cao hiệu quả của các ngành nghề
có khả năng thúc đẩy phát triển kinh tế. Kế hoạch này kết hợp chính sách tăng trưởng
xanh ngắn hạn và khả thi với chính sách tạo việc làm nhằm đạt hiệu quả tương hỗ về
mặt chính sách cao nhất. Đây là kế hoạch xây dựng một nền kinh tế tiết kiệm tài
nguyên trên cơ sở tiết kiệm năng lượng, tái sử dụng tài nguyên và phát triển năng
lượng sạch; nâng cao chất lượng sống bằng việc xây dựng mạng lưới giao thông xanh,
cung cấp nước sạch, ô tô xanh, nhà xanh, trường học xanh…; bảo đảm an toàn cho
tương lai thông qua việc giảm phát thải nhà kính, quản lý tài nguyên nước, quản lý
rừng và hệ sinh thái;…

Chiến lược phát triển động lực tăng trưởng mới: đặt trọng tâm là thị trường và chú
trọng hệ quả kinh tế kép. Cụ thể là tạo ra 17 nguồn động lực tăng trưởng mới thuộc 3
lĩnh vực chính là ngành công nghệ kỹ thuật xanh, ngành công nghệ tích hợp tiên tiến,
ngành dịch vụ cao cấp. Thông qua việc xuất khẩu, mục tiêu đến khoảng năm 2018 kim
ngạch xuất khẩu sẽ đạt mức 920 tỷ USD.
Chính sách toàn diện nghiên cứu phát triển công nghệ xanh: hướng đến việc tăng gấp
2 lần chi phí cho R&D công nghệ xanh vào năm 2012. Kế hoạch ngắn hạn và dài hạn
tập trung vào 27 lĩnh vực công nghệ chính như dự đoán biến đổi khí hậu và mô hình,
tấm năng lượng mặt trời điện quang voltaic, LED, tái sử dụng rác thải…
Kế hoạch tăng trưởng xanh của các bộ ngành: Bộ kinh tế tri thức công bố Chiến lược
công nghiệp tăng trưởng xanh theo mô hình tri thức làm chủ đạo (2008) và Chiến lược
15 năng lượng xanh. Bộ Môi trường công bố kế hoạch thực hiện tăng trưởng xanh lĩnh
vực môi trường (2009). Bộ văn hóa thể thao và du lịch xây dựng Chiến lược văn hóa vì
tăng trưởng xanh ít cacbon (2009)… Tuy mỗi ngành có một cách thực hiện riêng
nhưng đều có chung một quan niệm và mục đích nhằm đạt được mục tiêu chung mà kế
hoạch vĩ mô đã đề ra.
Kế hoạch 5 năm tăng trưởng xanh giai đoạn 2009-2013, nhằm thực hiện 3 phương
hướng chiến lược chính.
Thứ nhất là đối phó với biến đổi khí hậu, tự lập về năng lượng với 3 chương trình :
giảm phát thải nhà kính một cách hiệu quả trong từng lĩnh vực theo từng giai đoạn;
Tăng cường tự lập về năng lượng ngoài dầu mỏ thông qua việc quản lý các doanh
nghiệp tiêu thụ năng lượng lớn và tăng tỷ trọng của năng lượng hạt nhân; Tăng cường
khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu với các dự án trọng tâm là cải tạo 4 con sông
lớn, quản lý nguồn nước, biển, hệ sinh thái rừng, xây dựng thể chế phòng chống, hạn
chế thiên tai.

Thứ 2 là xây dựng tăng động lực tăng trưởng mới với 4 chương trình: Phát triển công
nghệ xanh và biến nó thành động lực tăng trưởng thông qua tập trung đầu tư các công
nghệ như LED, pin mặt trời,...; Xây dựng nghành công nghiệp xanh với việc xanh hoá
các ngành sản xuất chủ lực vốn có, áp dụng rộng rãi chế độ kinh doanh xanh, nhân
rộng mô hình doanh nghiệp vừa nhỏ và nhỏ xanh...; Nâng cấp cơ cấu công nghiệp với
việc phat triển cao tích hợp như nano, tích hợp công nghệ IT, công nghệ viễn thông và
ngành dịch vụ chất lượng cao; Xây dựng nền tảng cho nèn kinh tế xanh qua việc áp
dụng chế độ mua bán quyền phát thải khí cacbon...
Thứ 3 là cải thiện chất lượng sống và nâng cao vị thế quốc gia với 3 chương trình: Xây
dựng mạng lưới giao thông xanh; Tiến hành cuộc cách mạng xanh trong lối sống với
giáo dục tăng trưởng xanh, xây dựng con người và công dân xanh, áp dụng chế độ dán
nhãn mác xanh; Đưa Hàn Quốc trở thành quốc gia kiểu mẫu trên thế giới về tăng
trưởng xanh thông qua việc phát triển mối quan hệ hợp tác giữa các nước tiên tiến với
các nước đang phát triển, tăng cường viện trợ công về tăng trưởng xanh...
Tổng mức đầu tư thực hiện kế hoạch 5 năm này (giai đoạn 2009-2013) là 107,4 ngàn tỷ
won (tương đương khoảng 96,9 tỷ USD) với hiệu ứng sản xuất 5 năm đạt từ 182-206
ngàn tỷ won, tạo ra 1,18-1,47 triệu việc làm (4).
Ngoài ra, Chính phủ Hàn Quốc còn đề xuất một điều luật khung mới về tăng trưởng
xanh, đề cập đén tất cả các vấn đề có liên quan đến năng lượng, biến đổi khí hậu và
phát triển bền vững.
Chiến lược tăng trưởng xanh của Hàn Quốc tiếp cận toàn điện tới tăng trưởng để
chuyển đổi toàn bộ hệ thống tài nguyên và sử dụng năng lượng trong tất cả các khu vực
của nền kinh tế từ công nông lâm nghiệp cho đến xây dựng, giao thông... Cách tiếp cận
toàn diện trong chuyển đổi cơ cấu của nền kinh tế sẽ tối đa hoá sự phối hợp giữa bên
cung và bên cầu của thị trường. Cho đến thời điểm hiện trường, có thể thấy rõ tăng
trưởng xanh đã bắt đầu bén rễ trong nền kinh tế Hàn Quốc.

1.2 Tổng quan về tình hình tăng trưởng xanh ở Việt Nam
1.2.1 Khái niệm tăng trưởng xanh Việt Nam [9]
Trong thời gian qua, các quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt với một tình hình
chung, đó là các thách thức do hậu quả của các cuộc khủng hoảng kinh tế, xã hội xảy ra
liên tiếp tại nhiều quốc gia. Đồng thời, bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng có nhiều
diễn biến phức tạp, tài nguyên thiên nhiên ngày càng cạn kiệt. Đứng trước những thách
thức này, Tăng trưởng xanh được coi là một chương trình toàn diện, tạo ra hướng tiếp
cận mới trong tăng trưởng kinh tế, hướng tới phục hồi và bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên,
nuôi dưỡng cuộc sống của con người và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Chính vì vậy nhiều quốc gia trên thế giới đang tiếp cận theo xu hướng mới này nhằm
hướng tới phát triển bền vững. Bên cạnh đó khái niệm về tăng trưởng xanh cũng được
nhiều tổ chức định nghĩa khác nhau. Đối với Việt Nam định nghĩa tăng trưởng xanh
được hiểu là: “Tăng trưởng xanh là sự tăng trưởng dựa trên quá trình thay đổi mô hình
tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế nhằm tận dụng lợi thế so sánh, nâng cao hiệu quả và
sức cạnh tranh của nền kinh tế thông qua việc nghiên cứu và áp dụng công nghệ tiên
tiến, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại để sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên
nhiên, giảm phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần xóa đói
giảm nghèo và tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế một cách bền vững”.
Tại Việt Nam, chương trình Tăng trưởng xanh được cụ thể hóa qua “Chiến lược quốc
gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011- 2020 và tầm nhìn đến năm 2050” với những nội
dung chủ yếu sau đây:
- Tăng trưởng xanh là một nội dung quan trọng của phát triển bền vững, đảm bảo
phát triển kinh tế nhanh, hiệu quả, bền vững và góp phần quan trọng thực hiện
Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu.
- Tăng trưởng xanh phải do con người và vì con người, góp phần tạo việc làm,
xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.

- Tăng trưởng xanh dựa trên tăng cường đầu tư vào bảo tồn, phát triển và sử dụng
hiệu quả các nguồn vốn tự nhiên, giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện nâng cao
chất lượng môi trường, qua đó kích thích tăng trưởng kinh tế.
- Tăng trưởng xanh phải dựa trên cơ sở khoa học và công nghệ hiện đại, phù hợp
với điều kiện Việt Nam.
- Tăng trưởng xanh là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, các cấp chính quyền,
các Bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp và tổ chức xã hội
1.2.2 Tình hình tăng trưởng xanh ở Việt Nam [6]
Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức lớn về môi trường như chất lượng
môi trường đang ngày càng xuống cấp: rừng, đa dạng sinh học bị tàn phá; tài nguyên
khoáng sản bị khai thác cạn kiệt và sử dụng kém hiệu quả; tình trạng ô nhiễm nguồn
nước, không khí, chất thải ngày một tăng và trở nên bức bối.
Nền kinh tế phát triển theo hướng “nâu hóa” sau một thời gian dài đã và đang để lại
nhiều hệ lụy. Tăng trưởng kinh tế ở mức tương đối cao nhưng thiếu bền vững; tăng
trưởng dựa nhiều vào tài nguyên và vốn đầu tư, dựa vào khai thác tài nguyên ở cường
độ cao; công nghệ lạc hậu, chậm đổi mới nên đã tiêu hao nhiều năng lượng, nước,
nguyên vật liệu, dẫn đến tình trạng suy kiệt nguồn nước, các loại tài nguyên khoáng
sản và môi trường bị xuống cấp, cường độ sử dụng năng lượng ngày càng tăng và cao
hơn mức trung bình thế giới.
Với nhận thức, tăng trưởng xanh không chỉ là động lực thúc đẩy và phục hồi kinh tế
toàn cầu, mà còn là mô hình và công cụ để thực hiện phát triển bền vững. Việt Nam đã
xác định rõ rằng không có con đường nào khác ngoài lựa chọn thúc đẩy tăng trưởng
xanh. Việt Nam cũng thể hiện quyết tâm theo đuổi mô hình tăng trưởng phát triển thân
thiện với môi trường.

Năm 2012 Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh
và năm 2014 ban hành Chương trình hành động Chiến lược tăng trưởng xanh giai đoạn
2014 -2020, với 66 hành động. Mục tiêu là sự tăng trưởng dựa trên quá trình thay đổi
mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế thông qua áp dụng công nghệ tiên tiến, phát
triển hệ thống kết cấu hạ tầng để sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm phát thải khí nhà
kính, ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần xóa đói giảm nghèo và tạo động lực thúc
đẩy tăng trưởng kinh tế một cách bền vững.
Thực hiện tăng trưởng xanh với sự cân bằng hai mục tiêu về kinh tế và môi trường là
sự tiệm cận đến phát triển bền vững mà trong đó ba yếu tố về kinh tế, môi trường và xã
hội cần có sự hài hòa. Từ tìm hiểu về tăng trưởng xanh ở các nước trên thế giới và từ
thực tế Việt Nam, có thể rút ra các kinh nghiệm như sau:
Thứ nhất, tăng trưởng xanh trước hết phải gắn với chuyển đổi cơ cấu kinh tế,trong đó
công nghiệp phải gắn với chuỗi. Hiện nay, định vị chuỗi công nghiệp của Việt Nam
không rõ, trong khi phải gắn với chuỗi công nghiệp toàn cầu mới phát triển được công
nghiệp hỗ trợ. Các doanh nghiệp Việt cần phải tư duy và hành động thiết thực khẳng
định mình, hướng tới việc trở thành đối tác các tập đoàn lớn trên thế giới. Tương tự, cơ
cấu lại sản xuất nông nghiệp theo hướng phát thải thấp (sử dụng hợp lý phân bón, các
phụ phẩm xuất nông nghiệp...), thủy lợi (sử dụng tiết kiệm nước), áp dụng mô hình kết
hợp sản xuất với bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên. Phải hướng đến mục tiêu tạo ra
sản phẩm gắn với công nghệ cao, mang đến giá trị gia tăng cao thay vì chỉ chú trọng
vào số lượng cao nhưng năng suất thấp như hiện nay.
Thứ hai, giảm phát thải khí nhà kính thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ, khai thác
và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên. Trong đó, cần bảo vệ và khai thác tài
nguyên đất, rừng, tài nguyên nước, sử dụng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng... để làm
giảm phát thải khí nhà kính. Thực hiện các giải pháp công nghệ và chính sách, nhất là
trong việc sản xuất và tiêu thụ năng lượng thông qua cơ chế phát triển sạch của Nghị

định thư Kyoto,với sự giúp đỡ về công nghệ và tài chính từ các nước và các tổ chức
quốc tế.
Thứ ba, thực hiện kích cầu, thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững. Việc phát triển
sản xuất và tiêu dùng bền vững hiện nay cần có sự chung tay của các nhà quản lý, nhà
nghiên cứu, cộng đồng và đặc biệt là các doanh nghiệp. Cụ thể: Xây dựng các chính
sách liên quan đến sản xuất và tiêu dùng bền vững; Nâng cao nhận thức của xã hội,
cộng đồng đối với sản xuất và tiêu dùng bền vững; Tạo cơ chế thúc đẩy phát triển các
công nghệ, dịch vụ và sản phẩm thân thiện môi trường; Cung cấp thông tin sản phẩm
cho người tiêu dùng; Phát triển mua sắm xanh, trong đó đặc biệt lưu ý đến hoạt động
mua sắm công, đây là nội dung rất quan trọng mà nhiều quốc gia đã triển khai hiệu
quả.
Thứ tư, xây dựng kết cấu hạ tầng bền vững, các nhà quản lý, hoạch định chính sách cần
xây dựng những “kế hoạch xanh”, không để lặp lại những công trình hạ tầng kỹ thuật
dàn trải,không có hiệu năng kinh tế.
Thứ năm, cải tổ và áp dụng các công cụ thị trường theo hướng xanh hóa (thuế xanh,
ngân sách xanh). Áp dụng chế độ ưu đãi thuế đối với những doanh nghiệp có hoạt động
bảo vệ môi trường. Thuế tài nguyên được xem như một công cụ quan trọng nhất, đang
được áp dụng một cách rộng rãi và có hiệu quả cao nhất. Đối với thuế tài nguyên, nên
áp dụng mức thuế suất cao hơn nữa đối với loại tài nguyên dạng thô, thuế suất thấp hơn
đối với tài nguyên dạng tinh hoặc đã chế biến.
Thứ sáu, phát triển các ngành kinh tế xanh mũi nhọn để tạo động lực mới thúc đẩy kinh
tế phát triển, thêm việc làm cho xã hội,tập trung vào các ngành kinh tế có thể phát huy
lợi thế so sánh của Việt Nam như phát triển nông nghiệp hữu cơ; phát triển các mô hình
kinh tế sinh thái; phát triển sản xuất hàng hóa và dịch vụ môi trường, tái chế chất
thải,phát triển du lịch sinh thái; tái sinh rừng tự nhiên, trồng rừng ngập mặn, chắn sóng,
chắn cát.

Một số văn bản pháp lý liên quan đến tăng trưởng xanh được ban hành như:
+ Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh thời kì 2011 – 2020 và tầm nhìn đến năm
2050 ban hành kèm theo Quyết định số 1393/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ
ngày 25/9/2012.
+ Kế hoạch hành động Quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2014 – 2020 ban hành
kèm theo Quyết định số 403/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 20/3/2014.
+ Chương trình hành động của ngành tài nguyên và môi trường thực hiện chiến lược
quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2015 – 2020 và định hướng đến năm 2030 ban
hành kèm theo Quyết định số 965/QĐ-BTNMT của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường ngày 23/4/2015.
Về hiện trạng thực thi tăng trưởng xanh thì đã và đang được các tổ chức, sở, ban,
ngành, địa phương nghiên cứu, triển khai, thực hiện như:
+ Viện Tăng trưởng xanh Toàn cầu (GGGI) phối hợp với Chương trình Định cư Con
người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat) đã có những khóa tập huấn cho cán bộ ở Sở tài
nguyên Môi trường Hồ Chí Minh;
+ Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Xã hội Đà Nẵng để chia sẻ kiến thức về Tăng
trưởng xanh nhằm tăng cường năng lực cho lãnh đạo địa phương và tăng vai trò làm
chủ của họ trong quá trình lập kế hoạch, triển khai các chính sách và những chương
trình phát triển cho thành phố;
+ Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương (2014). Nghiên cứu đánh giá hiện
trạng và dự báo phát thải các khí nhà kính tại Bình Dương và đề xuất các giải pháp
giảm thiểu;

+ Sở Khoa học và Công nghệ Tp. Hồ Chí Minh (2012). Nghiên cứu đánh giá hiện trạng
và dự báo phát thải các khí nhà kính tại Tp. Hồ Chí Minh và đề xuất các giải pháp giảm
thiểu;
+ Điều tra tiềm năng cơ chếphát triển sacḥ(CDM) trên đia ̣bàn tinh̉ HâụGiang, SởTài
nguyên vàMôi trường tinh̉ HâụGiang, 2009;
+ Sở Tài Nguyên và Môi trường thành phố Hải Phòng (2014). Đề xuất bộ chỉ số Tăng
trưởng xanh về môi trường thành phố Hải Phòng;
+ Ủy Ban Nhân dân Thành phố Hà Nội (2013). Triển khai thực hiện chiến lược quốc
gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011 – 2020 và tầm nhìn đến năm 2050 của thành phố
Hà Nội;
+ Ủy Ban Nhân dân tỉnh Kon Tum (2013). Kế hoạch hành động thực hiện chiến lược
quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2012 – 2020 và tầm nhìn đến năm 2050.
1.3 Tổng quan về xanh hóa cộng đồng dân cư
1.3.1 Các khái niệm về xanh hóa
Ngày nay, các khái niệm về xanh hóa vẫn chưa được định nghĩa cụ thể mà nó chỉ được
nói đến từng phần nhỏ như sống xanh, mua sắm xanh, tiêu dùng xanh,…
Theo kênh sinh viên định nghĩa của sống xanh là “Sống xanh là cuộc sống luôn suy
nghĩ, dùng mọi biện pháp và những hành vi đơn giản để bảo vệ môi trường và cuộc
sống của chính chúng ta”
Để nói rõ hơn khái niệm trên về lối sống xanh, em xin trích dẫn một số quan điểm
được ghi lại trong cuốn sách “Sống xanh” của tác giả Ngô Thị Giáng Uyên qua việc
chúng ta cùng trải nghiệm 1 ngày hoạt động theo lối sống xanh.
- Sáng dậy chúng ta có thể đánh răng với một ca nước vừa đủ để có thể tiết kiệm
nước.

- Thay vì đi xe máy hay ô tô ta có thể đi làm bằng xe đạp vừa có thể giảm ùn tắc
giao thông và khí thải ra môi trường.
- Nếu phòng làm việc của bạn thấp hơn tầng 6 bạn có thể leo thang bộ thay vì đi
thang máy.
- Trước khi ra khỏi phòng làm việc hoặc phòng ngủ bạn hãy tắt các thiết bị điện
khi không cần thiết.

Từng đó hành động trong ngày, rất nhỏ thôi nhưng là biểu hiện cụ thể của lối
sống xanh.
“Mua sắm xanh” (greenpurchasing) hay “mua sắm sinh thái” (ecopurchasing) là thuật
ngữ được sử dụng để chỉ việc mua sắm các sản phẩm và dịch vụ thân thiện với môi
trường nhằm giảm thiểu nhiều nhất tác động bất lợi tới sức khỏe và môi trường.
“Mua sắm xanh” có những lợi ích: Nâng cao độ an toàn và sức khỏe cho người dân và
cộng đồng; giảm thiểu sử dụng năng lượng và tài nguyên thiên nhiên; phát triển các sản
phẩm mới, thân thiện với môi trường hơn; kích thích hình thành thị trường mới đối với
vật liệu tái chế và gia tăng việc làm; nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường; tiết
kiệm chi phí mua sắm và sử dụng; tuân thủ các quy định pháp luật về môi trường do
mua các sản phẩm/dịch vụ xanh sẽ giảm nguy cơ thải các hóa chất độc hại vào đất,
không khí và nước.
Để thực hiện “mua sắm xanh” một cách hiệu quả và thành công, mạng lưới mua sắm
xanh quốc tế (IGPN) đã xác định 4 nguyên tắc cơ bản của “mua sắm xanh” gồm: Thứ
nhất, sự cần thiết mua sản phẩm mới. Bước đầu tiên trước khi mua sắm là cân nhắc kỹ
xem sản phẩm hay dịch vụ có cần thiết hay không. Việc sửa chữa hay thay đổi các sản
phẩm đang được sử dụng cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Bên cạnh đó, giải pháp thuê
hoặc cho thuê cũng nên được xem xét hoặc mua các sản phẩm mới với số lượng vừa đủ
đáp ứng nhu cầu sử dụng.

Thứ hai, xem xét vòng đời của sản phẩm. Khi quyết định mua sản phẩm, cần xem xét
các tác động khác nhau tới môi trường trong suốt vòng đời của sản phẩm, từ giai đoạn
thu mua nguyên liệu thô cho tới khi thải bỏ sản phẩm, cụ thể là: Giảm thiểu các chất
độc hại; sử dụng hiệu quả tài nguyên, năng lượng; sử dụng bền vững nguồn tài nguyên
thiên nhiên; tăng độ bền; thiết kế để tái sử dụng; thiết kế để tái chế; sản phẩm có chứa
vật liệu tái chế; tính thải bỏ (với những sản phẩm không thể sử dụng nhiều lần hoặc tái
chế, người tiêu dùng nên chọn sản phẩm cho phép dễ dàng xử lý và thải bỏ nhằm giảm
tối đa các tác động xấu đến môi trường).
Thứ ba, nỗ lực của nhà cung ứng trong bảo vệ môi trường. Ngoài việc đánh giá sản
phẩm, người tiêu dùng cũng cần đánh giá những hoạt động bảo vệ môi trường của nhà
cung ứng, như doanh nghiệp có áp dụng chính sách bảo vệ môi trường không? Có triển
khai các biện pháp quản lý môi trường phù hợp hay không? Hoặc có tích cực tham gia
công tác bảo vệ môi trường không?
Thứ tư, thu thập thông tin về môi trường: Trước khi quyết định mua một sản phẩm,
người tiêu dùng nên quan tâm một số thông tin môi trường, như nhãn môi trường,
thông tin của doanh nghiệp trên sản phẩm hoặc trang mạng. Ngoài ra, người tiêu dùng
cũng có thể yêu cầu nhà phân phối cung cấp các thông tin chi tiết hơn về môi trường
của sản phẩm đó.
Phát triển “mua sắm xanh” sẽ kích thích tăng số lượng và chất lượng các sản phẩm và
dịch vụ thân thiện môi trường. “Mua sắm xanh” thúc đẩy quá trình tái chế các chất
thải, từ việc thu gom, phân loại cho tới sản xuất và phát triển thị trường sử dụng các
sản phẩm tái chế, vì thế không chỉ làm người tiêu dùng (bao gồm cả tổ chức và cá
nhân) tiết kiệm được tiền bạc mà còn góp phần bảo vệ môi trường sạch và an toàn hơn.
Tiêu dùng xanh có thể được định nghĩa là việc mua, sử dụng và tuyên truyền các sản
phẩm thân thiện với môi trường mà không gây nguy cơ cho sức khỏe con người và
không đe dọa các chức năng hay sự đa dạng của các hệ sinh thái tự nhiên. Tiêu dùng

xanh xuất phát từ mong muốn bảo vệ các nguồn tài nguyên cho các thế hệ tương lai và
nâng cao chất lượng sống của con người. Hiện nay, người tiêu dùng đang dần dần
hướng tới các sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường và coi đó như một tiêu chuẩn
cho các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao.
1.3.2 Tiết kiệm năng lượng, giảm cường độ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy sử dụng
năng lượng sạch, năng lượng tái tạo (nhóm I)
Ở Việt Nam, việc tiết kiệm năng lượng cũng đã và đang trở thành chủ đề nóng bỏng.
Theo báo cáo gần đây nhất của Bộ Công Thương, dự báo đến cuối thế kỷ này, nguồn
năng lượng của Việt Nam sẽ trở nên khan hiếm, các mỏ dầu và khí đốt sẽ dần cạn kiệt,
trong khi đó tình trạng lãng phí năng lượng trong sản xuất công nghiệp, xây dựng dân
dụng, giao thông vận tải… của nước ta hiện nay là rất lớn, hiệu suất sử dụng nguồn
năng lượng còn rất thấp so với các nước phát triển (hiệu suất sử dụng nguồn năng
lượng trong các nhà máy nhiệt điện đốt than, dầu của nước ta chỉ đạt được từ 28-32%,
thấp hơn so với các nước phát triển khoảng 10%; hiệu suất các lò hơi công nghiệp chỉ
đạt khoảng 60%, thấp hơn mức trung bình của thế giới khoảng 20%. Năng lượng tiêu
hao cho một đơn vị sản phẩm các ngành công nghiệp chính của nước ta cao hơn nhiều
so với các nước phát triển, làm tăng giá thành sản phẩm, giảm sức cạnh tranh của nền
kinh tế. Vấn đề tiết kiệm năng lượng trở nên đặc biệt quan trọng khi Việt Nam đang và
sẽ trở thành nước phải nhập khẩu năng lượng. Trong khi các nguồn năng lượng tái tạo
(gió, mặt trời...) hầu như chưa được khai thác, sử dụng thì các nguồn năng lượng không
tái tạo (dầu thô, than đá...) đang cạn kiệt dần.
Để thực hiện đồng bộ và hiệu quả việc tiết kiệm năng lượng, ngày 28/6/2010 Quốc hội
đã ban hành Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả số 50/2010/QH12. Luật
này quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; chính sách, biện pháp thúc
đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của tổ
chức, hộ gia đình, cá nhân trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; ngày

29/3/2011 Chính Phủ cũng đã ban hành Nghị định số 21/2011/NĐ Quy định chi tiết và
biện thi hành Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
1.3.3 Xanh hóa lối sống và tiêu dùng bền vững (nhóm II) [7]
Việt Nam đang đứng trước thực trạng là tăng trưởng kinh tế gắn liền với sự sụt giảm
mạnh về tài nguyên thiên nhiên và gia tăng ô nhiễm môi trường. Tiêu dùng xanh được
Chính phủ đề cập lần đầu tiên trong Chiến lược về tăng trưởng xanh vào tháng 9/2012.
Chiến lược này xác định ba mục tiêu cụ thể, trong đó mục tiêu thứ ba là nâng cao đời
sống của nhân dân, xây dựng lối sống thân thiện với môi trường thông qua tạo nhiều
việc làm từ các ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ xanh, đầu tư vào vốn tự
nhiên, phát triển hạ tầng xanh. Để đạt được các mục tiêu của chiến lược, một trong ba
nhiệm vụ quan trọng cần phải thực hiện gồm có xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu
dùng bền vững. Ngoài ra, Việt Nam cũng đang xây dựng chương trình phát triển sản
phẩm xanh tầm nhìn đến năm 2020.
Việt Nam cũng đang triển khai một số hoạt động liên quan đến sản xuất và tiêu dùng
bền vững, trong đó tiêu dùng xanh đã bắt đầu được nhắc đến nhiều hơn. Nhiều văn bản
liên quan đã được ký kết như: Tuyên ngôn quốc tế và Kế hoạch hành động quốc gia về
sản xuất và tiêu dùng bền vững (1999), các văn bản pháp luật liên quan đến bảo vệ
quyền lợi người tiêu dùng; Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả...
Các hoạt động sản xuất và tiêu dùng bền vững cũng được triển khai tại Việt Nam trong
hơn l0 năm qua. Các chương trình liên quan đến sản phẩm xanh như chương trình cấp
Nhãn sinh thái (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Nhãn tiết kiệm năng lượng (Bộ Công
Thương), Nhãn sinh thái cho ngành du lịch cũng được triển khai.
Để khách hàng có thể hiểu rõ hơn và thực hiện hành vi tiêu dùng xanh, việc đẩy mạnh
hoạt động kích cầu tiêu dùng xanh là hết sức quan trọng. Năm 2010, Saigon Co.op
(Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh) trở thành đơn vị bán lẻ
tiên phong tham gia thực hiện chiến dịch “Tiêu dùng xanh”, với mong muốn đóng góp

Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn Quận 3, Thành phố Hồ Chí
Minh
nhiều hơn cho lợi ích cộng đồng thông qua vai trò là một doanh nghiệp hoạt động trong
lĩnh vực phân phối. Nhìn chung, dù bắt nhịp khá chậm nhưng cho đến nay, xu hướng
tiêu dùng xanh đang lan tỏa và nhận được sự hưởng ứng khá tích cực từ phía người dân
và các nhà sản xuất với dự án “Tôi yêu sản phẩm xanh và khu phố xanh” [13].
1.4 Cơ hội và thách thức trong tiêu dùng xanh tại Việt Nam
Việt Nam đang trong quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, kinh tế đạt
được mức tăng trưởng tương đối cao, kéo theo mức tiêu dùng của người dân đã được
cải thiện là thời cơ thuận lợi để Việt Nam phát triển tiêu dùng xanh.
Ý thức tiêu dùng ngày càng tăng, thì những yêu cầu về các sản phẩm xanh, sản phẩm
đạt tiêu chuẩn an toàn chất lượng và thân thiện với môi trường là một đòi hỏi thiết yếu
của người dân.
Bên cạnh đó, tiêu dùng xanh hiẹn̂ đang làxu thếtoàn cầu, đó là cơ hội để sản phẩm xanh chiếm lĩnh thị trường của người tiêu dùng. Trong cuộc canh ̣
tranh ngày càng gay gắt giữa các doanh nghiẹp,̂ các quốc gia trong thuơng̛ mai ̣
quốc tế, các sản phẩm xanh, sản phẩm sinh thái, than̂ thiẹn̂ với moîtrường
sẽ thu hút được nhiều khách hàng tiềm
năng.
Nhiều quốc gia trên thế giới đa ̃vàđang cóxu huớ̛ng triển khai chưong̛ trinh̀ sử dung ̣các sản phẩm xanh, việc cam kết thưc ̣hiẹn̂ chuơng̛ trinh̀ này đa ̃dần trởthành
xu hướ ng của các quốc gia phát triển vàđang phát triển.
Thưc ̣tếcũng cho thấy cónhiều mạt̆hàng vànhiều thi ̣truờ̛ng xuất khẩu lớ n của Việt Nam đa ̃cóyeû cầu vềtieû chuẩn môitruờ̛ng đối với các sản phẩm xuất khẩu. Tieû
chí về“nhañ sinh thái” cũng đa ̃đuơ̛c ̣EU áp dung ̣đối vớ i các sản phẩm dẹt̂may.
Nhưng Việt Nam cũng đang phải đối mặt với những thách thức. Đó là chi tiêu công
của Chính phủ hiện vẫn chưa theo xu hướng mua sắm xanh, chưa có chính sách khuyến

khích mua sắm các sản phẩm tái chế, thân thiện với môi trường trong hoạt động chi
tiêu công của Chính phủ.
Đối với vấn đề chi tiêu và mua sắm các thiết bị của doanh nghiệp, phần lớn vẫn chuộng
các máy móc, dây chuyền sản xuất giá rẻ với công nghệ lạc hậu, tiêu tốn nhiều năng
lượng, gây ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Mặt khác, một bộ phận dân cư, trước
hết ở các đô thị vẫn còn nặng về tiêu dùng truyền thống, sử dụng nguyên liệu thô chưa
qua chế biến, sử dụng nhiều hàng hóa chất lượng thấp, không có lợi cho việc tiết kiệm
tài nguyên và phát triển bền vững.
Tiêu dùng phô trương, lãng phí ngày càng phổ biến trong một số tầng lớp dân cư, đi
ngược lại với lối sống tiết kiệm, gần gũi và hài hòa với thiên nhiên. Tiêu dùng năng
lượng cho sinh hoạt và giao thông vận tải tăng, dẫn đến việc tiêu thụ nhiều than và
xăng dầu hơn so với trước đây làm tăng ô nhiễm môi trường. Trong khi đó các dạng
năng lượng sạch có tiềm năng lớn ở Việt Nam và có thể sử dụng phổ biến ở quy mô gia
đình như năng lượng Mặt Trời, gió, biogas còn ít được nghiên cứu, ứng dụng và phổ
cập.
Trong tiêu dùng hàng hóa, tình trạng sử dụng lãng phí tài nguyên cho một số nhu cầu
không hợp lý đã bắt đầu phổ biến. Số lượng hàng xa xỉ được sản xuất, nhập khẩu và
tiêu dùng tăng lên với tốc độ không tương xứng với mức sống còn thấp và khả năng thu
nhập của dân cư. Các loại nguyên vật liệu không tái chế và khó phân hủy thải ra ngày
càng nhiều.
Việc đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa một mặt sẽ tạo điều kiện để cải
thiện đời sống dân cư, mặt khác lại kéo theo nhu cầu tiêu dùng lớn hơn, đặc biệt đối
với các hàng hóa sử dụng nhiều nguyên liệu và năng lượng và do đó lượng chất thải
vào môi trường lớn hơn.

Hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu mở ra nhiều cơ hội lựa chọn hơn cho người tiêu
dùng, song cũng ẩn chứa các nguy cơ nhập khẩu và xuất khẩu các loại hàng hóa không
thân thiện với môi trường.
1.5 Nghiên cứu liên quan
Với mục tiêu là đề xuất một số giải pháp về bảo vệ môi trường và sử dụng năng lượng
để góp phần triển khai quy hoạch thúc đẩy tăng trưởng xanh thành phố Hải Phòng. Đề
tài: “Nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp về bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng
lượng nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh của TP Hải Phòng” của ThS. Trần Anh Tuấn đã
sử dụng các phương pháp nghiên cứu như tìm hiểu tài liệu, thu thập số liệu, phân tích
đánh giá số liệu, tổng hợp ý kiến chuyên gia, phân tích so sánh. Kết quả đạt được là đề
tài đã đề xuất được một số giải pháp cụ thể cho 4 lĩnh vực của thành phố Hải Phòng.
+ Các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thu gom, xử lý chất thải sinh hoạt, chất thải
công nghiệp của thành phố.
+ Các giải pháp nâng cao năng lực hoạt động vận chuyển hành khách công cộng của
thành phố và các giải pháp tăng cường giao thông thân thiện môi trường.
+ Các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả trong chiếu sáng công cộng,
hoạt động của các tòa nhà văn phòng cơ quan quản lý nhà nước.
+ Các giải pháp về cung cấp nước sạch cho khu vực nông thôn và hoàn thiện hệ thống
thoát nước cho khu vực nội thành.
Đề tài “Tăng trưởng kinh tế xanh TP Đà Nẵng” với mục tiêu là tìm ra những cơ hội và
thách thức trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế xanh. Từ đó, xây dựng quan điểm, định
hướng giải pháp nhằm cải thiện tăng trưởng kinh tế xanh thành phố Đà Nẵng. Tác giả
đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ đạo là: phương pháp thu thập; phương
pháp thống kê mô tả; phương pháp so sánh; phương pháp kế thừa; phương pháp đối

chiếu; phương pháp phân tích tổng hợp, chọn lọc để đưa ra được giải pháp nhằm cải
thiện tăng trưởng kinh tế xanh cho TP Đà Nẵng.
Đối với đề tài “Nghiên cứu xây dựng hệ thống các tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh
áp dụng thử nghiệm tại Quận 11” với mục tiêu là xây dựng được hệ thống các tiêu chí
đánh giá tăng trưởng xanh phù hợp, khả thi với điều kiện Quận 11, trên cơ sở đó, đề
xuất các giải pháp tăng trưởng xanh Quận 11. Bằng các phương pháp: phương pháp thu
thập dữ liệu, phương pháp tổng hợp và phân tích dữ liệu, phương pháp điều tra khảo
sát thông tin, phương pháp đánh giá nhanh, phương pháp lập bảng liệt kê, phương pháp
ma trận, phương pháp chuyên gia. Tác giả đã xây dựng được hệ thống các tiêu chí đánh
giá tăng trưởng xanh phù hợp cho Quận 11 và đưa ra các giải pháp để phát triển tình
hình tăng trưởng xanh ở Quận 11.
Ngoài ra, còn có các đề tài nghiên cứu:
Nghiên cứu đề xuất kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh đến năm 2020 trên địa
bàn Tỉnh Tây Ninh của ThS. Nguyễn Minh Tân.
Nghiên cứu đánh giá hiện trạng và dự báo phát thải các khí nhà kính tại Bình Dương và
đề xuất các giải pháp giảm thiểu của ThS. Lê Thanh Hải.
Nhận xét:
Qua các nghiên cứu trước ta có thể thấy được ngày nay các nghiên cứu chủ yếu tập
trung vào vấn đề tăng trưởng xanh hay kinh tế xanh như đề tài:
Tăng trưởng kinh tế xanh ở TP Đà Nẵng chủ yếu tập trung tìm ra các cơ hội, thách thức
trong nền kinh tế của Đà Nẵng để đưa ra giải pháp nhằm phát triển theo hướng kinh tế
xanh.

Nghiên cứu xây dựng hế thống các tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh áp dụng thử
nghiệm tại Quận 11 chủ yếu tập trung vào việc xây dựng được các hệ thống tiêu chí
phù hợp với Quận 11 để có thể áp dụng thử nghiệm và đưa ra các biện pháp cải thiện.
Hoặc đề tài Nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp về BVMT và tiết kiệm năng lượng
nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh của TP Hải Phòng chủ yếu tập trung vào một nhóm
tiêu chí nhỏ trong vấn đề xanh hóa là đề ra các giải pháp cải thiện việc tiết kiệm năng
lượng ở Hải Phòng.
Nhận thấy từ các nghiên cứu trước người ta vẫn chưa tập trung nghiên cứu hay đánh
giá về vấn đề xanh hóa của cộng đông dân cư mà người ta chỉ tập trung vào tăng
trưởng xanh chính vì vậy đề tài: “Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư
trên địa bàn Quận 3, TP Hồ Chí Minh” là cần thiết để giải quyết những bài toán khó
trong tương lai như việc cải thiện, hạn chế sử dụng nguồn năng lượng truyền thống và
giảm mức phát thải gây ô nhiễm môi trường hiệu quả nhất có thể.

CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 Khu vực nghiên cứu
2.1.1 Vị trí địa lý
Cùng với Quận 1, Quận 5, Quận 3 nằm ở cửa ngõ thông thương giữa nội thành và vùng
đồng bằng Sông Cửu Long, có diện tích tự nhiên 4,9 km2
. Quận 3:
• Giáp quận Phú Nhuận, Tân Bình ở phía Bắc.
• Phía Đông và phía Nam giáp Quận 1.
• Phía Tây giáp ranh Quận 10.
Hình 2.1: Sơ đồ Quận 3
Lịch sử phát triển đã phân chia khu cửa ngõ phía Tây thành phố thành 2 vùng kinh tế
tương đối rõ nét: khu Quận 1 và Quận 3 phát triển mạnh về các mô hình dịch vụ du lịch
đồng thời khu vực quận 5, quận Tân Bình phát triển mạnh về thương mại – dịch vụ với
việc hình thành các chợ và trung tâm thương mại nổi tiếng như trung tâm thương mại
An Đông (Quận 5) và chợ Bình Tây (Quận 6),… Trong một thời gian dài, Quận 3 là

quận trung tâm so với khu vực nội thành cũ, với bề dày lịch sử gắn liền với sự phát
triển chung của Sài Gòn xưa và Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
Vị trí địa lý và lịch sử phát triển tạo cho Quận 3 những thuận lợi và khó khăn nhất định
trong phát triển thương mại – dịch vụ trong những năm qua cũng như trong những năm
sắp tới. Quận 3 có nhiều trung tâm thương mại quy mô lớn nhưng những khu vực vui
chơi giải trí mang tầm vóc của thành phố lại chưa được đầu tư đúng mức, hiện chỉ có
nhà thiếu nhi thành phố đã được xây dựng hoàn thiện và đi vào hoạt động, khu liên hợp
thể dục thể thao Phan Đình Phùng hiện đang trong quá trình thi công xây dựng.
2.1.2 Đặc điểm khí hậu - thời tiết
Quận 3 nằm trong Thành phố Hồ Chí Minh do đó mang đầy đủ đặc điểm khí hậu, khí
tượng của Thành phố Hồ Chí Minh, nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa cận xích đạo,
TP. HCM có nhiệt độ cao đều trong năm và hai mùa mưa – khô rõ rệt. Mùa mưa được
bắt đầu từ tháng 5 tới tháng 11, còn mùa khô từ tháng 12 tới tháng 4 năm sau. Trung
bình, TP. HCM có 160 tới 270 giờ nắng một tháng, nhiệt đó trung bình 27°C, cao nhất
lên tới 40°C, thấp nhất xuống 13,8°C. Hàng năm, Thành phố có 330 ngày nhiệt độ
trung bình 25 tới 28°C. Lượng mưa trung bình của thành phố đạt 1.949 mm/năm, trong
đó năm 1908 đạt cao nhất 2.718 mm, thấp nhất xuống 1.392 mm vào năm 1958. Một
năm, ở Thành phố có trung bình 159 ngày mưa, tập trung nhiều nhất vào các thàng từ 5
tới 11, chiếm khoảng 90%, đặc biệt hai tháng 6 và 9. Trên phạm vi không gian Thành
phố, lượng mưa phân bố không đều, khuynh hướng tăng theo trục Tây Nam – Ðông
Bắc. Thành phố Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng bởi hai hướng gió chính là gió mùa Tây
– Tây Nam và Bắc – Ðông Bắc. Gió Tây – Tây Nam từ Ấn Độ Dương, tốc độ trung
bình 3,6 m/s, vào mùa mưa. Gió Gió Bắc – Ðông Bắc từ biển Đông, tốc độ trung bình
2,4 m/s, vào mùa khô. Ngoài ra còn có gió tín phong theo hướng Nam – Đông Nam
vào khoảng tháng 3 tới tháng 5, trung bình 3,7 m/s. Có thể nói Quận 3 cũng như TP.
HCM thuộc vùng không có gió bão. Cũng như lượng mưa, độ ẩm không khí lên cao

vào mùa mưa, 80%, và xuống thấp vào mùa không, 74,5%. Trung bình độ ẩm không
khí đạt bình quân/năm 79,5%.
2.1.3 Tình hình dân cư
Quận 3 là một trong những quận nằm trong khu vực trung tâm thành phố có diện tích:
4.92 km2
.
Theo số liệu thống kê năm 2013, dân số của Quận 3 vào thời điểm 01/07/2015 khoảng
200.00 người với 46.654 hộ, mật độ dân số bình quân: 39.829 người/km2
. Quận 3 có
14 phường, 63 khu phố, 873 Tổ dân phố (số liệu đến ngày 1/7/2015), trong đó nữ
chiếm tỷ lệ 53,21%.
Bảng 2.1 : Thống kê thực trạng dân số ở Quận 3
Số tổ
Số khu
Diện tích
Dân số
Mật độ dân
TỔNG SỐ dân tự nhiên số
phố (người)
phố (km2
) (người/km2
)
Chia theo phường xã: 873 63 4,919669 195.947 39.829
Phường 1 69 6 0,147729 15.305 103.602
Phường 2 44 3 0,152701 10.083 66.031
Phường 3 50 5 0,154792 11.098 71.696
Phường 4 98 6 0,307579 19.876 64.621
Phường 5 65 4 0,248460 14.752 59.374

Phường 6 551 4 0,883183 6.461 7.316
Phường 7 72 5 0,918068 12.804 13.947
Phường 8 79 4 0,396490 15.441 38.944
Phường 9 66 5 0,443030 19.006 42.900
Phường 10 44 4 0,158526 9.449 59.605
Phường 11 81 6 0,476849 24.636 51.664
Phường 12 45 3 0,162001 12.427 76.709
Phường 13 32 3 0,164091 7.746 47.206
Phường 14 73 5 0,306170 16.863 55.077
2.2 Hiện trạng áp dụng các hoạt động BVMT tại phường 6 và phường 8 Quận 3
TP. HCM
Bảng 2.2 Hiện trạng áp dụng các hoạt động BVMT
Stt Hoạt động BVMT (Dự án đã triển khai) Phường 6 Phường 8
1
Tuyên truyền việc phân loại rác tại
Có Không
nguồn
2
Tuyên truyền các hoạt động về việc
Có Có
TKNL

3
Tuyên truyền hạn chế việc khai thác
Có Không
nước ngầm
4
Sử dụng các loại túi dễ phân hủy thay thế
Có Không
túi ni-lông
5
Tuyên truyền việc thu gom CTNH nộp
Có Không
cho đơn vị có chức năng xử lý
6
Tuyên truyền đưa chương trình phân loại
Có Không
rác tại nguồn vào trường học

Đánh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn Quận 3, Thành phố Hồ Chí
Minh
2.3 Phương pháp nghiên cứu
2.3.1 Sơ đồ nghiên cứu
Tổng hợp,thu thập và kế thừa
các tài liệu có liên quan
Khảo sát phường 6 đã thực hiện các
chương trình BVMT và phường 8 chưa
triển khai thực hiện.
Phân tích phiếu khảo sát bằng cách tổng
hợp và so sánh kết quả thu được
Đánh giá, so sánh kết quả
Đề xuất các biện pháp để tăng mức độ
xanh hóa của cộng đồng dân cư Quận 3
2.3.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu
- Thu thập các tài liệu liên quan về tăng trưởng xanh và sống xanh: mục tiêu, tầm
quan trọng, ý nghĩa, nhiệm vụ chiến lược, giải pháp thực hiện, phân công tổ chức thực
hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh theo từng giai đoạn phân kỳ.
- Tổng quan về điều kiện kinh tế, xã hội, công tác bảo vệ môi trường ở Quận 3 để
làm cơ sở định hướng xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh áp dụng
phù hợp với điều kiện ở Quận 3.
- Tìm kiếm, thu thập dữ liệu:

đáNh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn quận 3, thành phố hồ chí minh

đáNh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn quận 3, thành phố hồ chí minh

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to đáNh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn quận 3, thành phố hồ chí minh

Similar to đáNh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn quận 3, thành phố hồ chí minh (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (19)

đáNh giá mức độ xanh hóa của cộng đồng dân cư trên địa bàn quận 3, thành phố hồ chí minh