SlideShare a Scribd company logo
1 of 33
Download to read offline
COMPLEXE OSTEOPOROSE
TIJD VOOR COMBINATIE
THERAPIE?
Natasha Appelman-Dijkstra
Endocrinoloog LUMC
IWO 13 november 2019
DISCLOSURES
Geen persoonlijke belangen
Participant in de ARCH studie (fase 3 studie Romosozumab, Amgen/UCB) en in momenteel
participatie in de fase 4 studie met Natpar (PTH1-84), Shire.
Consulting: Amgen, UCB, Lilly, Shire, Alexion, Kyowa Kyrin. Unpaid member Scientific Board
of Active Life Inc.
Lecture fees: Lilly, Shire
Donaties tbv wetenschappelijk onderzoek naar:
- Fibreuze Dysplasie (Bontius Stichting ‘ Beter Bot’ 2016- heden)
- Ziekte van Paget (Paget vereniging, 2015)
- Primaire hyperparathyroidie (Amgen 2015)
Zebaze RM et al 2010
Own material: pictures by dr.N.Bravenboer
Iliac Crest Biopsy
HRpQCT Distal Radius
OPTIMALE BEHANDELING ?
Appelman-Dijkstra, Papopoulos Nat Endo Rev Oct 2018
Zebaze RM et al 2010
Own material: pictures by dr.N.Bravenboer
Iliac Crest Biopsy
HRpQCT Distal Radius
OPTIMALE BEHANDELING = GOEDE DUO’S?
Appelman-Dijkstra, Papopoulos Nat Endo Rev Oct 2018
COMBINATIE THERAPIE/SEQUENTIELE THERAPIE
OUDE WIJN IN NIEUWE ZAKKEN?
COMBINATIETHERAPIE/OPVOLGTHERAPIEEN:
BP EN HRT/SERM’S
Lindsay et al JCEM 1999, Johnell JCEM 2002
HRT 12 maanden
ALN of PBO
RLX or ALN or
ALN/RLX or PBO
CASUS
Vrouw 62 jaar
RA, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, T score -4 LWK
en nieuwe fractuur onder alendronaat.
Hoe pakt u dit aan?
HUIDIGE BEHANDELINGEN
Focus on resorption increased remoddeling
0
(%)100
Resorption
Formation
Time
BPs/RANKL-inhibition
0
Time
(%)200
rhPTH
Resorption
Formation
RECOMBINANT PTH VOOR OSTEOPOROSE: NIEUWE MOGELIJKHEDEN
TERIPARATIDE BIJ GLUCOCORTICOID GEBRUIK.
VERO TRIAL
Inclusie:
Ernstige osteoporose en merendeel
had prevalente wervelfracturen.
Lancet 2018; 391: 230–40 Kendler et al
VERO TRIAL
Inclusie:
Ernstige osteoporose en merendeel
had prevalente wervelfracturen.
Significante reductie aantal
vertebrale fracturen in alle
subgroepen ten opzichte van
Risedronaat.
Lancet 2018; 391: 230–40 Kendler et al
STOP TERIPARATIDE
Effect op BMD verdwijnt na staken
COMBINATIE OF SEQUENTIEEL?
Data switch trial Lancet 2014
COMBINATIE OF SEQUENTIEEL?
Data switch trial Lancet 2014
OVERWEGINGEN BIJ TERIPARATIDE
Te overwegen
Ø Anabool dus cave metastasen solide tumoren
Ø Maximaal 24 maanden
Ø Altijd vervolg behandeling nodig
Vergoedingsbeperkingen zijn per juni 2018 te komen te vervallen
Oude set:
Nieuwe fractuur onder andere therapie bij reeds 2 of meer oude
wervelfracturen (oude indicatieset)
CASUS
Vrouw 62 jaar
RA, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, T score -4 LWK
en nieuwe fractuur onder alendronaat.
Hoe pakt u dit aan?
STOPT U DE BISFOSFONAAT?
STOPT U DE BISFOSFONAAT?
Cosman 2009 JCEM, Muschitz JBMR
COMBINATIETHERAPIE/OPVOLGTHERAPIEEN AL LANGER
GEPROBEERD: TPT EN HRT/ORAAL BP
Ste-Marie JBMR 2005, Black et al NEJM 2003
INTERMITTENT?
TPT ALN
Cosman 2005 NEJM
OF DUBBELE SWITCH?
Cosman JBMR 2010
CASUS
Vrouw 68 jaar
(nog steeds met) RA, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur,
en fractuur onder alendronaat. U bent destijds geswitcht naar
teriparatide en denosumab waarna geen fracturen optraden.
T score -2 LWK
Hoe pakt u dit aan?
REBOUND FENOMEEN
Bone JCEM 2011, Anastasilakis JBMR Juni 2017, Yavrapoulou EJE 2017
Post meno-
pausal
Women
Treatment
Naive
Denosumab Inclusion in
study
Denosumab
Dmab
60 mg sc
Dmab
60 mg sc
Osteoporosis
Rando-
mization
ZOL
5 mg iv
Ca/D3 1000/800
Dmab
60 mg sc
Dmab
60 mg sc
Denosumab
T-12 T-6 T0 T6 T12 T24
Ca/D31000/800
AFTERDMAB STUDY
Ca/D31000/800
Osteopenia
Anastasilakis JBMR 2019
4
Months
-6
-4
-2
0
2
%4
0-12 12-240-12
-6
-4
-2
0
2
%4
12-24
Months
LS-BMD FN-BMD
ZOL
5 mg iv
Dmab
60 mg sc
Dmab
60 mg sc
0
mo
0
mo
0
*
*
*
*
*
*
*
*
0 6 12 18 24
40
80
120
Months
SerumP1NP(ng/ml)
0
*
*
*
*
*
*
*
*
0 6 12 18 24
40
80
120
Months
SerumP1NP(ng/ml)
ZOL PREVENTED BIOCHEMICAL REBOUND
Study Duration of therapy /
therapy naiv
/Age
LS BMD after 12
months
Hip BMD after 12
months
Target
Anastasilakis et al 3-3.4 years / Yes/
64.8±1.8 vs 65.2±1.7
ZOL - 0.1 ± 1.2% vs
NO - 4.82 ± 0.7%
- 0.49% vs
- 4.75%
Osteoporosis to Osteopenia
Sølling et al 4.6 years/ Yes/ 67.7 ZOL
-4.8 ± 0.7%, 6M
-4.2 ± 1.1%, 9M
-4.9 ± 1.4% OBS
ZOL
-2.6 ± 0.5%, 6M
-3.3 ± 0.8%, 9M
-3.8 ± 0.9% OBS
Osteoporosis to Osteopenia
Kendler et al 1 year/Yes/ 65.1 (7.6) ALN
0.6 %±3.4
ALN
0.4 %±2.4% TH
- 0.1 %±3.8 % Fn
Switch standard at 1 year
Tsai et al 1.5 years/Yes/ 52–82
years
ZOL
Maintained BMD
ZOL
Slight but not
significant decrease
Standard ZOL after
Dmab/Teri combination
SUMMARY OF STUDIES
CASUS
Vrouw 70 jaar
COPD, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, en fractuur
onder alendronaat.
T score is -4 , ze heeft 2 wervelfracturen.
Hoe kan u dit aanpakken?
Month
0
5
10
15
0 3 6 12
Month
0
2
4
6
-2
Lumbar Spine Total Hip
PercentChangefromBaseline
11.4% 4.2%
0 3 6 12
ROMO ALN TPTD Placebo
-0.1%
-0.7%
McClung MR et al. New Engl J Med. 2014
OPTIES OM BMD TE VERHOGEN
SUPERIEUR AAN ALENDRONAAT
Saag NEJM 2017
RR clinical fractures 27%, for non-vertebral fractures 19% and for hip fractures even a 38%
Saag NEJM 2017
OOK NA ROMO MOET ER VERVOLG BEHANDELING
PLAATSVINDEN
IN DE TOEKOMST
Voor complexe osteoporose zal
– de behandeling in ieder geval
sequentieel zijn
- Dient het concept monotherapie
verlaten te worden
VRAGEN?

More Related Content

Similar to IWO bijeenkomst - 13 november - Dr. N.M. Appelman-Dijkstra

Botox training dokter frodo gaymans
Botox training dokter frodo gaymansBotox training dokter frodo gaymans
Botox training dokter frodo gaymansDokter Frodo Gaymans
 
Therapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog wat
Therapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog watTherapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog wat
Therapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog watDutch Orphan Drug Network
 
Actuele cardiologische topics voor huisartsen
Actuele cardiologische topics voor huisartsenActuele cardiologische topics voor huisartsen
Actuele cardiologische topics voor huisartsenguyodent
 
BMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. Tomesen
BMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. TomesenBMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. Tomesen
BMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. TomesenKarakter Kinder- en Jeugdpsychiatrie
 
NOV richtlijn
NOV richtlijnNOV richtlijn
NOV richtlijnzaansmc
 
Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)
Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)
Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)Michael van Balken
 
Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)
Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)
Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)JanGyselaers
 
Knmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbe
Knmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbeKnmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbe
Knmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbeKNMP
 
Presentatie Fysiotherapeuten
Presentatie FysiotherapeutenPresentatie Fysiotherapeuten
Presentatie FysiotherapeutenRPV Arnhem
 

Similar to IWO bijeenkomst - 13 november - Dr. N.M. Appelman-Dijkstra (20)

Seminar 08 12-2007 - osteoporose bij mannen
Seminar 08 12-2007 - osteoporose bij mannenSeminar 08 12-2007 - osteoporose bij mannen
Seminar 08 12-2007 - osteoporose bij mannen
 
Seminar 09-04-2008 - corticosteroid-geinduceerde osteoporose
Seminar 09-04-2008 - corticosteroid-geinduceerde osteoporoseSeminar 09-04-2008 - corticosteroid-geinduceerde osteoporose
Seminar 09-04-2008 - corticosteroid-geinduceerde osteoporose
 
Botox training dokter frodo gaymans
Botox training dokter frodo gaymansBotox training dokter frodo gaymans
Botox training dokter frodo gaymans
 
Persbericht research avond the international academy of osteopathy
Persbericht research avond the international academy of osteopathyPersbericht research avond the international academy of osteopathy
Persbericht research avond the international academy of osteopathy
 
Seminar 29-11-2013 Casuistiek van osteoporosepoli
Seminar 29-11-2013 Casuistiek van osteoporosepoliSeminar 29-11-2013 Casuistiek van osteoporosepoli
Seminar 29-11-2013 Casuistiek van osteoporosepoli
 
IWO bijeenkomst - 17 april - Mw. M. Zeeman
IWO bijeenkomst - 17 april - Mw. M. ZeemanIWO bijeenkomst - 17 april - Mw. M. Zeeman
IWO bijeenkomst - 17 april - Mw. M. Zeeman
 
Therapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog wat
Therapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog watTherapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog wat
Therapie ontwikkeling voor zeldzame ziekten: Onderzoek en zo nog wat
 
Actuele cardiologische topics voor huisartsen
Actuele cardiologische topics voor huisartsenActuele cardiologische topics voor huisartsen
Actuele cardiologische topics voor huisartsen
 
BMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. Tomesen
BMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. TomesenBMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. Tomesen
BMI verandering bij switch van Risperidon naar Aripiprazol - E. Tomesen
 
Seminar 15 01-2009 - maakt het uit waarmee men osteoporose behandelt
Seminar 15 01-2009 - maakt het uit waarmee men osteoporose behandeltSeminar 15 01-2009 - maakt het uit waarmee men osteoporose behandelt
Seminar 15 01-2009 - maakt het uit waarmee men osteoporose behandelt
 
NOV richtlijn
NOV richtlijnNOV richtlijn
NOV richtlijn
 
Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)
Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)
Highlights Funct. Urologie AUA 2014 (Utrecht)
 
IWO bijeenkomst - 14 november - Dr. D.H. Schweitzer
IWO bijeenkomst - 14 november - Dr. D.H. SchweitzerIWO bijeenkomst - 14 november - Dr. D.H. Schweitzer
IWO bijeenkomst - 14 november - Dr. D.H. Schweitzer
 
Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)
Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)
Anticoagulantia in de huisartsenpraktijk (Masterproef 2013-2014)
 
Seminar 15-01-2009 - bijwerkingen anti-osteoporose medicatie
Seminar 15-01-2009 - bijwerkingen anti-osteoporose medicatieSeminar 15-01-2009 - bijwerkingen anti-osteoporose medicatie
Seminar 15-01-2009 - bijwerkingen anti-osteoporose medicatie
 
Multimorbiditeit
MultimorbiditeitMultimorbiditeit
Multimorbiditeit
 
Knmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbe
Knmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbeKnmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbe
Knmp congres 4okt-1130u- catharijne knibbe
 
Seminar 26-11-10 - Therapietrouw bij osteoporose
Seminar 26-11-10 - Therapietrouw bij osteoporoseSeminar 26-11-10 - Therapietrouw bij osteoporose
Seminar 26-11-10 - Therapietrouw bij osteoporose
 
IWO Bijeenkomst - 11 april - D. van de Laarschot
IWO Bijeenkomst - 11 april - D. van de LaarschotIWO Bijeenkomst - 11 april - D. van de Laarschot
IWO Bijeenkomst - 11 april - D. van de Laarschot
 
Presentatie Fysiotherapeuten
Presentatie FysiotherapeutenPresentatie Fysiotherapeuten
Presentatie Fysiotherapeuten
 

More from Stichting Interdisciplinaire Werkgroep Osteoporose

More from Stichting Interdisciplinaire Werkgroep Osteoporose (20)

IWO Meeting 1 November 2023 - Stopping with Denosumab and Romosozumab, basic ...
IWO Meeting 1 November 2023 - Stopping with Denosumab and Romosozumab, basic ...IWO Meeting 1 November 2023 - Stopping with Denosumab and Romosozumab, basic ...
IWO Meeting 1 November 2023 - Stopping with Denosumab and Romosozumab, basic ...
 
IWO Meeting 1 November 2023 - De concept versie van de nieuwe NHG-standaard O...
IWO Meeting 1 November 2023 - De concept versie van de nieuwe NHG-standaard O...IWO Meeting 1 November 2023 - De concept versie van de nieuwe NHG-standaard O...
IWO Meeting 1 November 2023 - De concept versie van de nieuwe NHG-standaard O...
 
IWO Meeting 1 November 2023 - Pitfalls DXA en VFA door Prof. dr. R. Slart (Gr...
IWO Meeting 1 November 2023 - Pitfalls DXA en VFA door Prof. dr. R. Slart (Gr...IWO Meeting 1 November 2023 - Pitfalls DXA en VFA door Prof. dr. R. Slart (Gr...
IWO Meeting 1 November 2023 - Pitfalls DXA en VFA door Prof. dr. R. Slart (Gr...
 
IWO Meeting 19 April 2023 - Reflectie op en implementatie van de richtlijn o...
IWO Meeting 19 April 2023 -  Reflectie op en implementatie van de richtlijn o...IWO Meeting 19 April 2023 -  Reflectie op en implementatie van de richtlijn o...
IWO Meeting 19 April 2023 - Reflectie op en implementatie van de richtlijn o...
 
IWO Meeting 19 April 2023 - Wanneer zoledronaat na een heupfractuur? door Dr....
IWO Meeting 19 April 2023 - Wanneer zoledronaat na een heupfractuur? door Dr....IWO Meeting 19 April 2023 - Wanneer zoledronaat na een heupfractuur? door Dr....
IWO Meeting 19 April 2023 - Wanneer zoledronaat na een heupfractuur? door Dr....
 
IWO Meeting 19 April 2023 - Chronische Hypofosfatemie door Prof. Dr. M.C. Zil...
IWO Meeting 19 April 2023 - Chronische Hypofosfatemie door Prof. Dr. M.C. Zil...IWO Meeting 19 April 2023 - Chronische Hypofosfatemie door Prof. Dr. M.C. Zil...
IWO Meeting 19 April 2023 - Chronische Hypofosfatemie door Prof. Dr. M.C. Zil...
 
IWO Meeting 16 November 2022 - ONJ review van ECTS (osteonecrose van de kaak)
IWO Meeting 16 November 2022 - ONJ review van ECTS (osteonecrose van de kaak)IWO Meeting 16 November 2022 - ONJ review van ECTS (osteonecrose van de kaak)
IWO Meeting 16 November 2022 - ONJ review van ECTS (osteonecrose van de kaak)
 
IWO Meeting 16 November 2022 - Tumor-induced osteomalacia: a systematic clini...
IWO Meeting 16 November 2022 - Tumor-induced osteomalacia: a systematic clini...IWO Meeting 16 November 2022 - Tumor-induced osteomalacia: a systematic clini...
IWO Meeting 16 November 2022 - Tumor-induced osteomalacia: a systematic clini...
 
IWO Meeting 16 November 2022 - Real world data: denosumab
IWO Meeting 16 November 2022 - Real world data: denosumabIWO Meeting 16 November 2022 - Real world data: denosumab
IWO Meeting 16 November 2022 - Real world data: denosumab
 
IWO Meeting 16 November 2022 - ASBMR young talent: Silvia Storoni (Amsterdam)...
IWO Meeting 16 November 2022 - ASBMR young talent: Silvia Storoni (Amsterdam)...IWO Meeting 16 November 2022 - ASBMR young talent: Silvia Storoni (Amsterdam)...
IWO Meeting 16 November 2022 - ASBMR young talent: Silvia Storoni (Amsterdam)...
 
16 November 2022 - Valevents en FLS
16 November 2022 - Valevents en FLS16 November 2022 - Valevents en FLS
16 November 2022 - Valevents en FLS
 
IWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Joop van den Bergh
IWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Joop van den BerghIWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Joop van den Bergh
IWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Joop van den Bergh
 
IWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Willem F Lems
IWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Willem F LemsIWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Willem F Lems
IWO Meeting 17 November 2021 - Prof. Dr. Willem F Lems
 
IWO Meeting 17 November 2021 - Luc Maartens
IWO Meeting 17 November 2021 - Luc MaartensIWO Meeting 17 November 2021 - Luc Maartens
IWO Meeting 17 November 2021 - Luc Maartens
 
IWO Meeting 17 November 2021 - Marsha van Oostwaard
IWO Meeting 17 November 2021 - Marsha van OostwaardIWO Meeting 17 November 2021 - Marsha van Oostwaard
IWO Meeting 17 November 2021 - Marsha van Oostwaard
 
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Joop van den Bergh
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Joop van den BerghIWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Joop van den Bergh
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Joop van den Bergh
 
IWO Meeting 13 april 2022 - Dr. Hanna Willems
IWO Meeting 13 april 2022 - Dr. Hanna WillemsIWO Meeting 13 april 2022 - Dr. Hanna Willems
IWO Meeting 13 april 2022 - Dr. Hanna Willems
 
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Piet Geusens
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Piet GeusensIWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Piet Geusens
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Dr. Piet Geusens
 
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Kassim Javaid
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Kassim JavaidIWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Kassim Javaid
IWO Meeting 13 april 2022 - Prof. Kassim Javaid
 
IWO bijeenkomst - 14 april - Prof. Dr. M.C. Zillikens
IWO bijeenkomst - 14 april - Prof. Dr. M.C. ZillikensIWO bijeenkomst - 14 april - Prof. Dr. M.C. Zillikens
IWO bijeenkomst - 14 april - Prof. Dr. M.C. Zillikens
 

IWO bijeenkomst - 13 november - Dr. N.M. Appelman-Dijkstra

  • 1. COMPLEXE OSTEOPOROSE TIJD VOOR COMBINATIE THERAPIE? Natasha Appelman-Dijkstra Endocrinoloog LUMC IWO 13 november 2019
  • 2. DISCLOSURES Geen persoonlijke belangen Participant in de ARCH studie (fase 3 studie Romosozumab, Amgen/UCB) en in momenteel participatie in de fase 4 studie met Natpar (PTH1-84), Shire. Consulting: Amgen, UCB, Lilly, Shire, Alexion, Kyowa Kyrin. Unpaid member Scientific Board of Active Life Inc. Lecture fees: Lilly, Shire Donaties tbv wetenschappelijk onderzoek naar: - Fibreuze Dysplasie (Bontius Stichting ‘ Beter Bot’ 2016- heden) - Ziekte van Paget (Paget vereniging, 2015) - Primaire hyperparathyroidie (Amgen 2015)
  • 3. Zebaze RM et al 2010 Own material: pictures by dr.N.Bravenboer Iliac Crest Biopsy HRpQCT Distal Radius OPTIMALE BEHANDELING ? Appelman-Dijkstra, Papopoulos Nat Endo Rev Oct 2018
  • 4. Zebaze RM et al 2010 Own material: pictures by dr.N.Bravenboer Iliac Crest Biopsy HRpQCT Distal Radius OPTIMALE BEHANDELING = GOEDE DUO’S? Appelman-Dijkstra, Papopoulos Nat Endo Rev Oct 2018
  • 6. COMBINATIETHERAPIE/OPVOLGTHERAPIEEN: BP EN HRT/SERM’S Lindsay et al JCEM 1999, Johnell JCEM 2002 HRT 12 maanden ALN of PBO RLX or ALN or ALN/RLX or PBO
  • 7. CASUS Vrouw 62 jaar RA, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, T score -4 LWK en nieuwe fractuur onder alendronaat. Hoe pakt u dit aan?
  • 8. HUIDIGE BEHANDELINGEN Focus on resorption increased remoddeling 0 (%)100 Resorption Formation Time BPs/RANKL-inhibition 0 Time (%)200 rhPTH Resorption Formation
  • 9. RECOMBINANT PTH VOOR OSTEOPOROSE: NIEUWE MOGELIJKHEDEN
  • 11. VERO TRIAL Inclusie: Ernstige osteoporose en merendeel had prevalente wervelfracturen. Lancet 2018; 391: 230–40 Kendler et al
  • 12. VERO TRIAL Inclusie: Ernstige osteoporose en merendeel had prevalente wervelfracturen. Significante reductie aantal vertebrale fracturen in alle subgroepen ten opzichte van Risedronaat. Lancet 2018; 391: 230–40 Kendler et al
  • 13. STOP TERIPARATIDE Effect op BMD verdwijnt na staken
  • 14. COMBINATIE OF SEQUENTIEEL? Data switch trial Lancet 2014
  • 15. COMBINATIE OF SEQUENTIEEL? Data switch trial Lancet 2014
  • 16. OVERWEGINGEN BIJ TERIPARATIDE Te overwegen Ø Anabool dus cave metastasen solide tumoren Ø Maximaal 24 maanden Ø Altijd vervolg behandeling nodig Vergoedingsbeperkingen zijn per juni 2018 te komen te vervallen Oude set: Nieuwe fractuur onder andere therapie bij reeds 2 of meer oude wervelfracturen (oude indicatieset)
  • 17. CASUS Vrouw 62 jaar RA, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, T score -4 LWK en nieuwe fractuur onder alendronaat. Hoe pakt u dit aan?
  • 18. STOPT U DE BISFOSFONAAT?
  • 19. STOPT U DE BISFOSFONAAT? Cosman 2009 JCEM, Muschitz JBMR
  • 20. COMBINATIETHERAPIE/OPVOLGTHERAPIEEN AL LANGER GEPROBEERD: TPT EN HRT/ORAAL BP Ste-Marie JBMR 2005, Black et al NEJM 2003
  • 23. CASUS Vrouw 68 jaar (nog steeds met) RA, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, en fractuur onder alendronaat. U bent destijds geswitcht naar teriparatide en denosumab waarna geen fracturen optraden. T score -2 LWK Hoe pakt u dit aan?
  • 24. REBOUND FENOMEEN Bone JCEM 2011, Anastasilakis JBMR Juni 2017, Yavrapoulou EJE 2017
  • 25. Post meno- pausal Women Treatment Naive Denosumab Inclusion in study Denosumab Dmab 60 mg sc Dmab 60 mg sc Osteoporosis Rando- mization ZOL 5 mg iv Ca/D3 1000/800 Dmab 60 mg sc Dmab 60 mg sc Denosumab T-12 T-6 T0 T6 T12 T24 Ca/D31000/800 AFTERDMAB STUDY Ca/D31000/800 Osteopenia Anastasilakis JBMR 2019
  • 26. 4 Months -6 -4 -2 0 2 %4 0-12 12-240-12 -6 -4 -2 0 2 %4 12-24 Months LS-BMD FN-BMD ZOL 5 mg iv Dmab 60 mg sc Dmab 60 mg sc 0 mo 0 mo 0 * * * * * * * * 0 6 12 18 24 40 80 120 Months SerumP1NP(ng/ml) 0 * * * * * * * * 0 6 12 18 24 40 80 120 Months SerumP1NP(ng/ml) ZOL PREVENTED BIOCHEMICAL REBOUND
  • 27. Study Duration of therapy / therapy naiv /Age LS BMD after 12 months Hip BMD after 12 months Target Anastasilakis et al 3-3.4 years / Yes/ 64.8±1.8 vs 65.2±1.7 ZOL - 0.1 ± 1.2% vs NO - 4.82 ± 0.7% - 0.49% vs - 4.75% Osteoporosis to Osteopenia Sølling et al 4.6 years/ Yes/ 67.7 ZOL -4.8 ± 0.7%, 6M -4.2 ± 1.1%, 9M -4.9 ± 1.4% OBS ZOL -2.6 ± 0.5%, 6M -3.3 ± 0.8%, 9M -3.8 ± 0.9% OBS Osteoporosis to Osteopenia Kendler et al 1 year/Yes/ 65.1 (7.6) ALN 0.6 %±3.4 ALN 0.4 %±2.4% TH - 0.1 %±3.8 % Fn Switch standard at 1 year Tsai et al 1.5 years/Yes/ 52–82 years ZOL Maintained BMD ZOL Slight but not significant decrease Standard ZOL after Dmab/Teri combination SUMMARY OF STUDIES
  • 28. CASUS Vrouw 70 jaar COPD, prednison gebruik, subcapitale humerusfractuur, en fractuur onder alendronaat. T score is -4 , ze heeft 2 wervelfracturen. Hoe kan u dit aanpakken?
  • 29. Month 0 5 10 15 0 3 6 12 Month 0 2 4 6 -2 Lumbar Spine Total Hip PercentChangefromBaseline 11.4% 4.2% 0 3 6 12 ROMO ALN TPTD Placebo -0.1% -0.7% McClung MR et al. New Engl J Med. 2014 OPTIES OM BMD TE VERHOGEN
  • 30. SUPERIEUR AAN ALENDRONAAT Saag NEJM 2017 RR clinical fractures 27%, for non-vertebral fractures 19% and for hip fractures even a 38% Saag NEJM 2017
  • 31. OOK NA ROMO MOET ER VERVOLG BEHANDELING PLAATSVINDEN
  • 32. IN DE TOEKOMST Voor complexe osteoporose zal – de behandeling in ieder geval sequentieel zijn - Dient het concept monotherapie verlaten te worden