Μπιλανάκη Ελευθερία

1. 1
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΝΙΚΟ΢ ΕΓΓΟΝΟΠΟΤΛΟ΢ (1907-1985)
 Σν 1941 πνιέκεζε ζην Αιβαληθό κέησπν θαη αηρκαισηίζηεθε από ηνπο Γεξκαλνύο ζε
ζηξαηόπεδν εξγαζίαο, από όπνπ δξαπέηεπζε θαη επέζηξεςε ζηελ Αζήλα κε ηα πόδηα.
 Σν 1945 απνζπάζηεθε σο βνεζόο ζηελ έδξα Γηαθνζκεηηθήο θαη Διεπζέξνπ ΢ρεδίνπ ηνπ
Δζληθνύ Μεηζνβείνπ Πνιπηερλείνπ.
 ΔΡΓΑ
 “Μελ νκηιείηε εηο ηνλ νδεγόλ”.
 Αθνινύζεζαλ νη πνηεηηθέο ζπιινγέο: «Κιεηδνθύκβαια ηεο ζησπήο» (1939), «Δπηζηξνθή ησλ
πνπιηώλ» (1946), «Έιεπζηο» (1948), «Δλ Αλζεξώ Έιιελη Λόγσ» (1956) [γηα ηελ νπνία ηηκήζεθε
ην 1958 κε ην Πξώην Βξαβείν Πνηήζεσο ηνπ Τπνπξγείνπ Δζληθήο Παηδείαο], «Ζ Κνηιάδα κε
ηνπο ξνδώλεο» (1978).
 Γεκνζίεπζε πνηήκαηα, ζεσξεηηθά θείκελα θαη κεηαθξάζεηο (από πνηήκαηα ησλ: Μαγηαθόθζθη,
Λσηξεακόλ, Λόξθα, Μπσληιαίξ, ληε Κίξηθν, Πηθάζζν, Σδαξά) ζηα πεξηνδηθά ηεο επνρήο (Νέα
Γξάκκαηα, Σεηξάδην, Κύθινο, Τπεξξεαιηζκόο, Ο Σαρπδξόκνο, Πάιη, Δπζύλε, Επγόο, ΢πείξα,
Cahiers du sud, London magazine, Manna θ.α
 πήξε κέξνο ζε εθζέζεηο δσγξαθηθήο ζηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθό (Ρώκε, Οηηάβα,
Μόληξεαι, Βαλθνύβεξ, Βξπμέιιεο, ΢αλ Πάνιν θ.α.) θαη ζπλεξγάζηεθε ζε πνιιέο
ζεαηξηθέο παξαζηάζεηο σο ζθελνγξάθνο (ηνπ Δζληθνύ Θεάηξνπ, ηνπ Κξαηηθνύ
ζεάηξνπ Βνξείνπ Διιάδνο, ηνπ ζεάηξνπ Κνηνπνύιε θ.α.).
Σν 1979 ηηκήζεθε γηα δεύηεξε θνξά κε ην Πξώην Κξαηηθό Βξαβείν Πνηήζεσο, ελώ γηα ην
δσγξαθηθό ηνπ έξγν είρε ηηκεζεί κε ην παξάζεκν Υξπζνύο ΢ηαπξόο ηνπ Γεσξγίνπ ηνπ Α’
(1966).Σηκήζεθε επίζεο κε ην Παξάζεκν Σαμίαξρνπ ηνπ Φνίληθνο
Σίηινο πνηήκαηνο1
Nέα περί τοσ θανάτοσ τοσ Iσπανού ποιητού
2
Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα1
στις 19 Aσγούστοσ τοσ 1936
μέσα στο ταντάκι τοσ Kαμίνο Nτε Λα Φοσέντε3
...una accion vil y disgraciado.
1
Σίηινο ζπκίδεη δεκνζηνγξαθηθή είδεζε
2
Καζαξεύνπζα θαη δεκνηηθή γιώζζα
3
Μόηην πνπ δείρλεη ηε ζέζε ηνπ πνηεηή

2. 2
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Η Τέρλε θη' ε πνίεζε δελ καο βνεζνύλ λα
δήζνπκε:4
ε ηέρλε θαη ε πνίεζηο καο βνεζνύλε5
λα πεζάλνπκε6
πεξηθξόλεζηο απόιπηε
7
αξκόδεη
4
ΑΡΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΗ: Ππώηα λέγεηαι ηι δεν είναι κάηι ή ηι δεν ζςμβαίνει και αμέζωρ μεηά ηι
είναι ή ηι ζςμβαίνει.
5
ΔΠΑΝΑΛΖΦΖ: Μηα έλλνηα ή έλα λόεκα εθθξάδεηαη δπν θνξέο ζηε ζεηξά κε ηελ ίδηα ιέμε ή θξάζε,
απηνύζηα ή ειαθξά αιιαγκέλε
6
έκθαζε
7
΢αξθαζκόο θαη εηξσλεία γηα ηνπο δεκνζηνγξάθνπο

3. 3
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ζ' όινπο απηνύο ηνπο ζόξπβνπο
ηηο έξεπλεο
ηα ζρόιηα επί ζρνιίωλ
πνπ θάζε ηόζν μεθνπξλίδνπλ
αξγόζρνινη θαη καηαηόδνμνη
8
γξαθηάδεο
γύξω από ηηο κπζηεξηώδηθεο θη' αηζρξέο ζπλζήθεο
ηεο εθηειέζεωο ηνπ θαθνξξίδηθνπ ηνπ Λόξθα9
ππό ηωλ θαζηζηώλ
κα επί ηέινπο! 10
πηα ν θαζείο
γλωξίδεηπωο
από θαηξό ηώξα
— θαη πξν παληόο ζηα ρξόληα ηα δηθά καο ηα ζαθάηηθα ―
11
είζηζηαη
λα δνινθνλνύλ
ηνπο πνηεηάο
Νίθνο Δγγνλόπνπινο,
8
Χπήζη επιθέηος με ειπωνεία
ΕΙΡΩΝΕΙΑ: Θέλονηαρ κάποιορ να δώζει αζηείο ή σλεςαζηικό ηόνο ζηο λόγο ηος σπηζιμοποιεί
λέξειρ ή θπάζειρ με πποζποίηζη πος ηο ζημαζιολογικό ηοςρ πεπιεσόμενο είναι ανηίθεηο από
αςηό πος έσει ζηο νος ηος.
9
Λόξθα (1899-1936): εθηειέζηεθε από ηνπο θαιαγγίηεο ηνπ Φξάλθν ζηνλ ηζπαληθό εκθύιην
πόιεκν.
10
Αγαλάρηεζε πνηεηή γηα ηνπο δεκνζηνγξάθνπο
11

4. 4
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Πνηήκαηα, B΄, 1977
Δηθόλα 1. Πίλαθαο δσγξαθηθήο ηνπ Ν. Δγγνλόπνπινπ

5. 5
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΟΜΑΓΑ 1
1. Ση λνµίδεηε όηη επηδηώθεη ν πνηεηήο µε ηα θεθαιαία γξάµµαηα θαη ην
µαθξνζθειή ηίηιν;
2. Ο ηίηινο «ππόζρεηαη» λα δώζεη λεόηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ην
ζάλαην ηνπΛόξθα. ΢ε πνην βαζµό πξαγµαηνπνηείηαη απηή ε
ππόζρεζε;
3. α) Πνηα γεληθή θξίζε εθθξάδεη ν πνηεηήο γηα ηελ ηέρλε θαη ηελ πνίεζε
ζηνποηξεηο πξώηνπο ζηίρνπο;
β) ΢ε ηη δηαθνξνπνηείηαη ν πξώηνο από ην δεύηεξν ζηίρν θαη
µε πνην ζρήµα ιόγνπ;
4. ΢ε πνηα δηαπίζησζε πξνβαίλεη ν Δγγνλόπνπινο µε ην ζηίρν «ε
ηέρλε θαη επνίεζηο µαο βνεζνύλε / λα πεζάλνπµε»;
5. Σν πνίεµα είλαη ρσξηζµέλν ζε ηξεηο ελόηεηεο. Αθνύ ηηο εληνπίζεηε,
λαεπηζεµάλεηε:
α) Ση (ή πνηνπο) εηξσλεύεηαη (ή ζαξθάδεη) ζε θάζε ελόηεηα
ν πνηεηήο;β) Πνηεο ιέμεηο ηνλίδνπλ ην αίζζεµα ηεο
εηξσλείαο;
γ) Πνηνπο (ή ηη) ππεξαζπίδεηαη;
6. Ση πξννηθνλνµεί ην «µόην» ηνπ πνηήµαηνο [... una acción vil y disgraciado]
(µηα πξάμε άλαλδξε θαη απερζήο);
ΟΜΑΓΑ 2
1. Ση αηζζάλεηαη ν πνηεηήο γηα ηνπο «αξγόζρνινπο θαη µαηαηόδνμνπο
γξαθηάδεο»;
2. Πνην ζπλαίζζεµα ηνπ πνηεηή εθθξάδεη ε επηθσλεµαηηθή θξάζε «µα επί ηέινπο!»;
3. Πνηα ζρήµαηα ιόγνπ δηαθξίλεηε ζηνπο ηξεηο πξώηνπο ζηίρνπο;
4. Ση παξαηεξείηε ζρεηηθά µε ηε γιώζζα θαη ηελ έθθξαζε ηνπ πνηεηή;
5. Πνύ ζα πεξίµελε θαλείο λα ζπλαληήζεη απηή ηε «γιώζζα» µε ηελ
νπνία είλαηγξαµµέλν ην πνίεµα;
ΟΜΑΔΑ 3
1. Να παξνπζηάζεηε ην ζπλαίζζεµα ηνπ πνηεηή πνπ μερσξίδεη ζε θάζε
ελόηεηαθαη λα αλαιύζεηε ηδηαίηεξα ηε δηάζεζή ηνπ ζηελ γ΄ ελόηεηα.
2. Ο Δγγνλόπνπινο ζεσξείηαη «ζπλεπήο» ππεξξεαιηζηήο.
α) Πνηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πνηήµαηνο απηνύ ζπλεγνξνύλ ππέξ
απηήο ηεοάπνςεο;
β) Να εληνπίζεηε θαη λα αλαιύζεηε έλα θαζαξά ππεξξεαιηζηηθό

6. 6
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ζηνηρείν.
3. α) Δπηιέμηε ηξεηο ζηίρνπο (ή ιέμεηο) πνπ δείρλνπλ ην αίζζεµα ηεο
αγαλάθηεζεο (θαη ζαξθαζηηθήο δηάζεζεο) ηνπ πνηεηή.
β) Πνην ζεµείν από απηά πνπ επηιέμαηε δεµηνπξγεί ηε
δπλαηόηεξε εληύπσζεγηα ηελ παξαπάλσ δηάζεζε ηνπ πνηεηή;
Να δηθαηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο.
4. α) Πνηνη ζηίρνη ζα µπνξνύζαλ λα ραξαθηεξηζηνύλ σο πεδόο ιόγνο;
β) ∆ηαηππώζηε απηνύο ηνπο ζηίρνπο ζε µηα πξόηαζε πνπ λα
απνδίδεη πεξηιεπηηθά ην πεξηερόµελν ηνπ πνηήµαηνο.
5. Ζ ζηίμε απνπζηάδεη από ην πνίεµα (µε εμαίξεζε ηηο δηπιέο ηειείεο
θαη έλαζαπµαζηηθό).
α) Γηαηί λνµίδεηε όηη παξαιείπεη ηε ζηίμε ν πνηεηήο;
β) ∆εµηνπξγεί απηή ε έιιεηςε δπζθνιίεο ζηελ αλάγλσζε θαη
θαηαλόεζε ηνππνηήµαηνο;
ΟΜΑΓΑ 4
Να γξάςεηε δίπια από ηνλ θάζε αξηζµό ηεο πξώηεο ζηήιεο ην
γξάµµα ηνπζηνηρείνπ ηεο δεύηεξεο ζηήιεο πνπ αληηζηνηρεί ζ’ απηό
(πεξηζζεύεη έλα):
Α Β
1. «δελ µαο βνεζνύλ λα
δήζνπµε ...µαο βνεζνύλε λα
πεζάλνπµε» (ζη. 1-3)
2. «ε ηέρλε θαη ε πνίεζηο µαο
α. ζρήµα
νμύµσξνβ.
εηξσλεία

7. 7
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
βνεζνύλε λα πεζάλνπµε» (ζη. 2-3) γ. ζρήµα άξζεο - ζέζεο
3. «µα επί ηέινπο!» δ. ιπξηθό ζηνηρείν
4. «είζηζηαη» ε. αληηπνηεηηθή ιέμε
5. «μεθνπξλίδνπλ» ζη. ιόγην ζηνηρείν
΢πλδπαζµόο εξσηήζεσλ αληηθεηµεληθνύ ηύπνπ θαη ειεύζεξεο αλάπηπμεο
1. A. Να επηιέμεηε ηε ζσζηή απάληεζε.
 Πνηνλ από ηνπο παξαθάησ ηίηινπο ζα πξνηηµνύζαηε γηα ην
πνίεµα:α) Οη ζπλζήθεο ζαλάηνπ ηνπ Λόξθα.
β) Ζ µνλαμηά ηνπ θαιιηηέρλε. γ)
Μελ ππξνβνιείηε ηνλ πνηεηή.
δ) Ζ ηξαγηθή µνίξα ησλ πξσηνπόξσλ.
B. Να δηθαηνινγήζεηε ηνπο ιόγνπο ηεο πξνηίµεζήο ζαο.
2. A. Να επηιέμεηε ηε ζσζηή απάληεζε.
 Ο ηόλνο ηνπ πνηήµαηνο είλαη:
α) δεθηηθόο
β) εγθσµηαζηηθόο
γ)θσµηθόο
δ) ιπξηθόο
B. Να δηθαηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο
ΓΡΑΠΣΕ΢ Α΢ΚΗ΢ΕΙ΢ ΢ΣΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
1. Να ραξαθηεξίζεηε ην ύθνο θαη ηε γιώζζα ηνπ θεηκέλνπ. Πώο ε γιώζζα
ππεξεηεί ηε ζηάζε ηνπ πνηεηή;
2. Ο Δγγνλόπνπινο όπσο ζηε γιώζζα έηζη θαη ζηε δσγξαθηθή ζπλδπάδεη/
ζπλζέηεη ζύγρξνλα ζηνηρεία κε άιια πεξηζζόηεξν παξαδνζηαθά. Να ζηεξίμεηε
ηελ παξαπάλσ άπνςε, δίλνληαο ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα από ην
πνηεηηθό θείκελν αιιά θαη από ην εηθαζηηθό έξγν ηνπ Δγγνλόπνπινπ (κπνξείηε
λα ην αλαδεηήζεηε ζην δηαδίθηπν).
3. Με ην πνίεκά ηνπ απηό ν Δγγνλόπνπινο αζθεί θξηηηθή ζηνπο δεκνζηνγξάθνπο
ηεο επνρήο ηνπ.
α) ΢ε πνηα ζεκεία ηνπ πνηήκαηνο θαίλεηαη απηό πεξηζζόηεξν θαη κε πνηνπο
ηξόπνπο ην επηηπγράλεη;
β) Να γξάςεηε ην θείκελν πνπ ζα αλεβάδαηε εζείο ζήκεξα ζε ειεθηξνληθή
εθεκεξίδα γηαηνλ ζάλαην ηνπ πνηεηή, αλ ππνζέηακε όηη ην γεγνλόο ηεο
δνινθνλίαο ηνπ Λόξθα ήηαλ ζύγρξνλν.
4. Να ζπγθεληξώζεηε πιεξνθνξίεο γηα ηε δσή θαη ηε δνινθνλία ηνπ Φ. Γθαξζία

8. 8
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Λόξθα θαη λα ζπδεηήζεηε ζηελ ηάμε ζαο:
α) γηα ηνλ ξόιν ηνπ πνηεηή απέλαληη ζηα θνηλσληθά θαη πνιηηηθά θαηλόκελα
β) γηα ηελ αληηκεηώπηζή ηνπ από ην θνηλσληθό θαη πνιηηηθό θαηεζηεκέλν.
5. Ωο απνηέιεζµα θάπνησλ άιισλ «ζαθάηηθσλ» ρξόλσλ (ηεο δηθηαηνξίαο
ηνπ 1967-1974), ν Γ. ΢εθέξεο ην 1969 γξάθεη ηε γλσζηή ∆ήισζή ηνπ
(Κ.Ν.Λ. Γ΄ Γπµλαζίνπ, ζ. 300). Να ζπγθξίλεηε ην πεξηερόµελό ηεο µε ην
πνίεµα απηό ηνπ Δγγνλόπνπινπ.
6. Να αλαδεηήζεηε ζηελΠύιε ηεο ειιεληθήο γιώζζαο https://www.greek-
language.gr/periodika/
εθεκεξίδεο θαη πεξηνδηθά ινγνηερληθνύ πεξηερνκέλνπ.
7. Αλαδεηήζηε ην θύιιν ηεο Δθεκεξίδαο: Δθεκεξίο ησλ Κπξηώλ.
http://kypseli.fks.uoc.gr/index.php/pub/view?id=1
Ση παξαηεξείηε;