1. TÓPICOS LITERARIOS
Definición
"Tópico literario, en literatura, é un tema ou motivo
común xa prefijado (debido ao seu uso reiterado)
que utilizan, como recurso, os escritores e poetas.
Son unha serie de constantes temáticas que se
repetiron ao longo da Historia da Literatura e que,
no caso da occidental proveñen, na súa maioría, da
cultura clásica (grecolatina) ou da tradición bíblica."
2. BEATUS ILLE… FERRÍN SEN DESPERDICIO
“Acougo”
Feliz aquel que deixa a aldea sen fechar a porta
do seu domicilio e cabalga deica os vales en que o labrego
ara nas leiras e diversa fincabilidade prende a súa besta
nunha argola da vella tenda de ultramarinos recada
o caxato corvo e pilla as calzadas que o levarán aos planaltos
de touzas poboadas de rulas e fugazmente transitadas
polas estrelas azuis da pega-marza
e alí asenta nun tocón apodrecido de aciñeira
Internamente percorrido polas larvas do escornabois e varios vermes
completamente cegos olla ao seu redor porque é verao
a raxeira fai roxir a chicharrada e decátase de que un mundo
de besbellos circenses fan ximnástica nos bicos das gramíneas
resequidas ponse ledo porque na veciña corga xa canta o grilo
a súa balada acolá a corga aquela corga verdegal
Na que nin latrica unha meada magra de fíos de auga entre carriza
E o señor bido de traxe mariñeiro dispón no cucuruto da bulsa
3. pendular do ouriol nota que non ten ansias e anseia telas menos
o peito non llo entolda o desexo de nada amalloa ben os tenis
volta ao camiño para repousar outra volta agora pé
dos loureiros e déitase nunha grama coas follas inmortais
a coroarlle a testa e canta polo baixo as habaneiras
en canto o sol devala sobre os cotos da serra incorpórase
dun chouto tan innecesario como precipitado corre
rousa cando o camiño torce e entra na chan alta dos toxos pilla
os subeiros do animal pisa torrón negro ergueito polo fuciño
do porco bravo e cando as sombras can e o sol deixara xa de ser
un rubio farol comproba que no baldío non hai cousa humana
toda escuridade cobra forma de sólido e a cara dun xigante
de fariña vai xurdindo tralos petoutos e decide daquela fechar
os ollos e non ter pensamentos.
MÉNDEZ FERRÍN: ESTIRPE
4. Collige, virgo, rosas
Ten o seu punto, Desnudo o seo,
A fresca rosa, Mostra orgullosa;
De ser collida, Chégase tarde,
A encantadora: A calquer hora,
Cand' inda tímida, Por q'os ventetes,
Sua testa asoma, Que a namoran,
Quase escondida, Já lle roubaron,
Na verde roupa, Seu doce aroma.
Non dice nada, Mais cando apenas,
Por vergonzosa: Mostra as suas follas,
Mais cando apenas, Está decindo:
Mostra as suas follas, —Agora, agora.
Está decindo:
—Agora, agora. Eduardo Pondal: Queixumes
Cando ceibando, dos pinos
Todas suas follas,
5. O anxo caído
Adusto, solitario e silencioso Cand' ó principio, cheo d' hermosura,
Está..., e a punta sin cesar branquéa; Brotóu do seo mórbido da Terra.
E de duro combate e de sufrida ¡Can demudado está d' aqueles dias
Derrota, sin cantor, n' escond' a afrenta: Da xuventude, o denodado atleta!
Sombrío jace ó desolado e alto, Así nos' alma; cando as alegrías,
Quezáis na rota oprobiosa pensa. A sôen abandonar da edá primeira,
Triste 'stá ó cabo; mui axado e escuro, Axada poI-o vento impetuoso,
O rostro tén o denodado atleta; Das pesadumes e infortunios queda;
O huracan co seu ardente sópro, E o corazon tamen cando perdemos,
Arrebatóull' as indigentes breñas; Aquela q' ó recordo é lava intensa!
E n' oculta do raio vengativo,
N' altiva frente, eterna e negra fenda! E. PONDAL: Queixumes dos pinos
De Luzbel compañeiro na derrota,
Compre quezáis unha fatal condena.
Testigo de naufrágios e combates,
Pensa quezáís envolto nas suas brétomas,
Con pungentes recordos saudosos,
No resprandor da doce edá primeira;
6. XENIAL CABANILLAS: LOCUS AMOENUS, AUREA MEDIOCRITAS E BEATUS ILLE
SONO DOURADO
Para a miña muller
I
¡Ou meu sono labrego! Unha casiña
Preto do ro, ó abrigo dos pinales,
Con piorno e alboios nos currales
E palleiros na eira e na curtiña.
Ó pé da casa un muíño cantareiro
Ó son da lira de ágoa que enche o caño
baixo o maino agarimo dun castaño
E os amorosos brazos dun cruceiro.
Todo ó longo da aberta do muíño
Tortas e vellas cepas de albariño
Con asios mestos no bendito outono.
E un ferrado de terra por facenda
Para prantío e xardín, libre de renda,
Diesmo a Dios, sin foreiro nin máis dono.