Баяндама «Сто технологиясын қолдануда дұрыс шешім қабылдау»

1. Бөкей Ордасы ауданы
Темір Масин атындағы ЖОББМ

2. попоьнлл
Тақырыбы:
Сыни тұрғысынан ойлау әдістерінің дұрыс
шешім қабылдау
Баяндамашы:
Каусова Дана Биболатовна

3. Жаңа технология ретінде ең озық әдістерді игеру,іздену
арқылы бала бойына дарыту,одан өнімді нәтиже шығара білу –
әрбір ұстаздың басты міндеті.Сын тұрғысынан ойлау
технологиясы баланың өзі ізденіп, дәлелдеуі қызықтырады. Ол
енді ізденуші, ойланушы, өз ойын дәлелдеуші, ал осы бағытты
ұйымдастырушы, бағыттаушы мұғалім. Сын тұрғысынан ойлау
бағдарламасы оқушының еркін сөйлеуіне, пікір таластыруын,
достарының ойын тыңдауға, мәселені шешу жолдарын іздей
отырып, қиындықты шешуге бағытталған бағдарлама. Сын
тұрғысынан ойлау және жазу - ой қозғай отырып, оқушының
өз ойымен өзгелердің ойына сыни қарап, білгенін талдап,
салыстырып, реттеп, сұрыптап, жүйелеп, зерттеп, дәлелдеп,
тұжырым жасауға бағыттау, өз бетімен және бірлесіп жұмыс
жасауға дағдыландыру.

4. Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасы –әлемнің
түкпір-түкпірінен жиылған білім берушілердің бірлескен
еңбегі.Мақсаты барлық жастағы оқушыларға сабақ барысындағы
кез келген мазмұнға сыни тұрғыдан қарап,екі ұйғарым бір
пікірдің біреуін таңдауға саналы шешім қабылдауға
үйрету.Біздің елімізде «Сорос-Қазақстан» қоры арқылы келген
бұл жоба қазақ тілінде мек-теп тәжірибелеріне ене бастады.
«Сын тұрғысынан ойлау жобасының»ұғымы белгілі бір
идеяларды қабылдай отырып,оның неге қатысты екенін зерттеу,
оларды жеңіл септикалық ойларға қарсы қоя білу, салыстыра алу,
сол идеяларға қарсы көзқарастармен тепе-теңдікте ұстап зерттеу,
оларға сеніммен қарау деп санаймын. Сын тұрғысынан ойлау-
шыңдалған ойлау. Бұл деңгейдегі ойлау сынып оқушыларына
ғана тән емес.Жас балалардың бұл жұмысты дұрыс
ұйымдастырған жағдайда өз даму деңгейіне сәйкес ойы
шыңдалып, белгілі бір жетістіктерге жетері сөзсіз.

5. Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы қызығушылықты ояту,
мағынаны тану,ой толғаныс кезеңдерінен тұрады. Осы
кезеңдердің мақсат мен міндеттері:
1.Қызығушылығын ояту-үйрену процесі –бұрынғы білетін және
жаңа білімді ұштастырудан тұрады. Оқушыларға жаңа
ұғымдарды,түсініктерді,өзінің бұрынғы білімін жаңа ақпаратпен
толықтырып,кеңейте түседі.Сондықтан да, сабақ
қарастырылғалы тұрған мәселе жайлы оқушы не біледі,не айта
алатындығын анықтаудан басталады. Осы арқылы ойды
қозғау,ояту,ми қыртысына әсер ету жүзеге асады.Осы кезеңге
қызмет ететін «Топтау», «Ойлау», «Жұпта талқылау»және т.б.
әдістер жинақталған.Сонымен қатар үйренушінің белсенділігін
арттыру.Өйткені,үйрену-ен-жарлықтан гөрі белсенділікті талап
ететін іс—әрекет.Оқушы өз білетінін еске түсіреді, қағазға
жазады, қасындағы оқушымен бөліседі,тобында тал-
қылайды.Яғни,айту,бөлісу,ортаға салу арқылы оның ойы ашыла-
ды.Осылайша шыңдалған ойлауға бірте-бірте
бағытталады.Оқушы бұл кезеңде жаңа білім жайлы ақпарат

6. 2.Мағынаны тану (түсіне білу)-ойлау мен үйренуге
бағытталған кезеңі.Бұл кезеңде оқушы жаңа ақпаратпен
танысады,тақырып бойынша жұмыс істейді,тапсырмалар
орын-дайды.Оның өзен жұмыс жасап,белсенділік
көрсетуіне жағдай жасалады. Оқушылардың тақырып
бойынша жұмыс жа-сауына көмектесетін оқыту әдістері
бар.Оқушы оқу, тақы-рыппен танысу барысында –
«білемін», «мен үшін түсініксіз», «мен үшін жаңа
ақпарат», «мені таң қалдырады»белгілері арқылы оқу
тапсырылады Оқығанын түсінуге, өз ойын басшылық
етуге,ойын білдіруге үйрететін ұтымды құрал.Бір
әңгіменің соңына тез жету, оқығанды есте
сақтау,мазмұнын жете түсіну-күрделі жұмыс. Сондықтан
да, оқушылар арасында оқуға жеңіл қарау салдарынан
түсіне алмау, өмірмен ұштастыра алмау жиі кездеседі.

7. 3.Ой-толғаныс-тақырып туралы кезеңі.Күнделікті сабақ
барысында оқ-ушының толғанысын
ұйымдастыру,өзіне,басқаға сын көзбен қарап,баға беруге
үйретеді. Оқушылар өз ойларын өздері байқаған
ақпараттарды өз сөз-дерімен айтып берулері тиіс.Бұл
кезеңде оқушылар бір-бірлерімен ой алмастырады, ой
түйістіреді,өз кестелерін жасап,басқалардың да
кестелерін үйреніп алуға тырысады.Нәтижесінде
бұл,үйрену сатысы – ойды қайта түй-іп,жаңа өзгерістер
жасайтын кезең болып саналады.Әр түрлі шығармашы-
лықпен ой түйістіру болашақта қолданылатын мақсатты
құрылымға жете-лейді. Осы кезеңде тиімді етуге
лайықталған «Бес жолды өлең», «Венн диог-раммасы»,
«Еркін жазу» және т.б. әдістер әр сабақтың
ерекшелігін,ауырдан жеңілділігіне қарай қолданылады.

8. Топтық жұмыстың мақсаты:
- Оқушылар бір - бірімен ақылдасып, ортақ шешімге келеді.
- Топтың сұрақтарына жауап береді.
- Өз пікірін дәлелдеп, қорытынды шығарады.
- Өзгенің ойына көңіл бөледі.
Бағдарламаның тәрбиелік мақсаты: өзара құрмет сезімін тудыру;
басқаның пікірін сыйлауға; сөзін бөлмеуге тәрбиелеу.
Сабақ барысында " сыни тұрғыдан оқу мен жазудың "көмегі зор.
Бұл әдіспен бірнеше тақырыптар өткізіп жүрмін. Оқушы жеке
жұмыс істеуге, жұппен, топпен жұмыс жасауға жаттықты. Өз
ойын көпшілікке жеткізуге машықтанды. Сыни тұрғысынан
ойлауды қалыптастырып, балалардың өз білімдерін жаңа
білімдерімен ұштастыра отырып, тақырыпты түсінуге бағыт
берді.

9. Сын тұрғысынан ойлауды үйрету үшін мына төменгі шаралар
орындалуы шарт:
1) сын тұрғысынан ойлауды тудыру үшін уақыт керек;
2) оқушыларға ойланып-толғануға, ойын ашық айтуға рұқсат
беру;
3) әртүрлі идеялар мен пікірлерді қабылдау;
4) үйрену барысындағы оқу-шылардың белсенді іс-әрекетін
қолдау;
5) кейбір оқушылар түсіп қалған қолайсыз жағдайларды әжуаға
айна-лдырмау;
6) оқушылардың бір-бірінің жауа-бына жасаған сынының
дәлелді, дәйекті болуын талап ету;
7) сын тұрғысынан ойлауды бағалау.
Сыни тұрғысынан ойлаудың бірнеше әдіс-тәсілдерін мен де өз
сабағыма қолданудамын.

10. Сабақтың тақырыбы: «Смайыл», «Зәмзәм»
Сабақтың мақсаты: Шығарманың желісімен танысу арқылы
Алланың рақымшылығын мойындап,Сараның қылығынан
жирендіріп,Ажардың қайсарлылығын үйрену.
Күтілетін нәтиже:
• Оқушы шығарманың мазмұнын толық меңгере алады.
• Шығармадағы кейіпкерлерді бір-бірінен ажырата алады.
• Шығарма бойынша өзіндік қорытынды жасайды.
Бағалау:
• Өзара оқыту
• Жуан және жіңішке сұрақтар
• ББҮ,эссе,автор орындығы
Көрнекілігі: Слайд
Сабақтың өту әдісі:
Сын тұрғысынан ойлап, талдау жасау және өз пікірін қорғау.

11. «Көксерек – түз тағысы»атты ашық сабағымнан мысал келтірер болсам
«Бес жолды өлең » әдісі бойынша «қасқыр», «аңшы» сөздеріне бес жолды
өлең жазып сабақты қорытындылады.
1.Қасқыр
2. Жыртқыш,қомағай.
3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды
4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.
5. Бөрі,көкжал.
1. Аңшы
2. Қырағы,сақ
3. Атады,көздейді, аулайды,
4. Аңшы қансонарда аңға шығады.
5. Мерген.

12. Назарларыңызға рахмет!