Каскирбаева Жулдиз Мырзалиевна учитель г. Актобе КСШ №31

1. «Таланттыжәнедарынды балалардыанықтаудың тиімдіжолдары»
тақырыбындажас мамандарға арналған коучинг
КаскирбаеваЖулдиз Мырзалиевна
Қазақстан, Ақтөбе қаласы,
№31 қазақ ортамектебінің
бейнелеу өнері пәні мұғалімі
Коучинг жоспары 17.01.2017ж.
Тақырыбы Талантты және дарынды оқушыларды
анықтаудың тиімді жолдары.
Жалпы мақсаты Талантты және дарынды балаларды
анықтаудың тиімді жолдарынтүрлі
тәсілдер арқылы түсіндіру. Талантты
және дарынды балаларды оқыту модулі
бойынша тәжірибе алмасу және өз
тәжірибесінде қолдануға бағыттау.
Оқу нәтижесі Мұғалімдер талантты және дарынды
балаларға тән қабілеттерді
анықтап,оларды оқытудыңтиімді
жолдарынжинақтайды және тәжірибеде
жүзеге асырады.
Сілтеме Мұғалімге арналған нұсқаулық (50-57
беттер)
Уақыт
Топқа бөлу Шаттық шеңберін құру. Мұғалімдерге
теңге валютасы (2000тг; 5000тг;
10000тг) арқылы топқа бөлу.
5 мин.
Ой қозғау: Бейнефильмнен алған әсерлерімен
бөлісу
10 мин
- «Жердегіжұлдыз»Бейнефильм
мазмұнынанне байқадыңыздар?
- әрі қарай не болады деп ойлайсыздар?
- Қандай тақырыпта ой қозғаймыз деп
ойлайсыздар?

2. Тақырыпжайлы түсінік
қалыптастыру (слайд бойынша)
Практикалық бөлім:
Проблеманы шешу жолдарын
анықтау тапсырмасы.
«Дарындылық»,«таланттылық»
ұғымы,Дж.Ренцуллидің дарындылық
моделі,дарынды, талантты оқушының
қырлары.
1-топ. Дарынды және талантты
балаларды анықтаудың тиімді жолдары.
5 мин
Постер қорғау. 2-топ. Дарынды және талантты
балалардың қабілетін дамытуда
жүргізілетін жұмыс түрлері.
3-топ. Дарынды және талантты
балалармен жұмыс жүргізуде
мұғалімнің білімі мен іскерлігіне
қойылатын талаптар.
15 мин
Бағалау
Салаунама өткізу
Әр топ бірін-бірі смайлик арқылы
бағалайды.
Сауалнама «Мұғалімнің дарынды
баламен жұмыс жасау биімділігі»
Сауалнама қорытындысыншығару.
5мин
Рефлексия
Кері байланыс
Бейнефильм «Жердегіжұлдыз»
Эдвард де Бононың«ҚАҚ»
(ҚосуАлу Қызықты)
Ұнаған ақпараттар және жұмыс түрлері
(Жағымды әсер)
Не ұнамады,
түсініксіз болды немесе қажетсіз деп
есептеймін.
(Жағымсыз әсер)
Бүгін үйрендім және көбірек білуді
қалаймын.
(Мұғалімге сұрақ)
3 мин
5 мин
Қорытынды
Қошемет
Мақал «Ұстазынан шәкірт озар»
Үш шапалақ
2 мин

3. «Талантты және дарынды балаларды анықтаудың тиімді жолдары»
тақырыбында жас мамандарға арналған коучингтің рефлексифті есебі.
Қазіргі уақытта дарынды және талантты оқушыларды олардың тек
жоғары зиятының болуымен ғана анықталмайды. Дарындылық пен таланттың
тұжырымдамасына қатысты қағидаттар жүйесіне кең ауқымды жалпы
зияткерлік, шығармашылық, көшбасшылық қабілеттерді, жеке мүмкіншіліктері
мен өнердегі визуалдық және орындаушылық қабілеттерді жатқызуға болады.
Сонымен қатар олар бір салада дарынды болса, басқа салада қиындыққа тап
болуы мүмкін; олар дамудың бір кезеңінде өте қабілетті болса, келесі
кезеңдерінде қабілеттерін танытпауы мүмкін. Бұл дарындылық пен
қабілеттіліктерді мұғалімдер, ата-аналар, топтың басқа мүшелері немесе
балалардың өздері де айқындай алады. Нұсқаулықтағы: Барлық мұғалімдер
балаларға білім беруде барынша жоғарғы жетістіктерге қол жеткізу үшін
қолайлы орта жасауға тырысады. Дарынды және талантты балаларға қатысты
бұл – ойлауды, талқылауды және мұқият жоспарлауды талап ететін едәуір
күрделе мәселе.[17-бет]
Мектептің жас мұғалімдерімен сенімді қарым – қатынас орнатуға тырысып,
өзара қолдауға ерекше мән беріп ынтымастық атмосферасын қалыптастыруда
«Талантты және дарынды балаларды анықтаудың тиімді жолдары»
тақырыбында жас мамандар арасында коучинг өткіздім. Коучингтің басты
мақсаты: Талантты және дарынды балаларды анықтаудың тиімді жолдарын
түрлі тәсілдер арқылы түсіндіру. Талантты және дарынды балаларды оқыту
модулі бойынша тәжірибе алмасу және өз тәжірибесінде қолдануға бағыттау.
Дарынды және талантты оқушыларды анықтауда психология - педагогикалық
көмек бере отырып, жас мамандар тәжірибесін арттыру болды. .
Коучингке 19 жас маман қатысты. Бейнебаян көрсетілді. Тұжырымды ойларын
ортаға салды, коучингтің тақырыбын ашты. «Мағынаны тану» кезеңінде
«Дарындылық», «таланттылық» ұғымы, Дж.Ренцуллидің дарындылық
моделі,дарынды, талантты оқушының қырлары туралы слайдтар көрсетіліп,
түсініктер берілді. Коучингтің жақсы жақтарын айта кетсем: жас
мұғалімдердің қызығушылық таңытқаны. Ортада жас мұғалімдер «Шаттық
шеңберін» құрып, тренинг «Сатамын, сатып аламын» теңге валютасы (2000,
5000, 10000) арқылы топқа бөлінді.
Коучингтің жоспарланған жұмыстарын әріптесім Искакова Людмила және жас
маман Эльвирамен біріге, жұмыла атқардық. Жас мұғалімдер белсене қатысты,
қызығушылық танытты. Мұғалімдер талантты және дарынды балаларға тән
қабілеттерді анықтап, оларды оқытудың тиімді жолдарын жинақтайды және
тәжірибеде жүзеге асырады деп сенемін. Баланың оқуға деген саналы

4. көзқарасын арттыруда өз рөлінің маңыздылығын түсінді.
Коучинг сәтті өтті деп ойлаймын. Осы тәжірибемнен ұққаным: егер бала мен
ата-ана,ата-ана мен мұғалім арасында ынтымақтасып орнасып, сенім білдіріп,
жауапкершілікті арттырсақ, бір-біріне деген сенімде ұлғая түседі. Мен әрбір
бақылауымнан кейін мынадай мақсат қойдым: пікірлерімен санасу, оларға
сенім білдіру керек, жауапкершілік міндеттеу қажет. Коучинг кезінде берілген
сұраққа байланысты бір-бірімен пікір алмасуға және өзара ой бөлісуге,
мүмкіндіктерінше білуге үйренді. Коучинг соңында рефлексияны Эдвард де
Бононың «ҚАҚ»
(Қосу, Алу, Қызықты)әдісі арқылы
Ұнаған ақпараттар және жұмыс түрлері
Жағымды әсер(+)
Бүгін үйрендім және көбірек білуді қалаймын.
Жағымсыз әсер(-)
Не ұнамады, түсініксіз болды немесе қажетсіз деп есептеймін.
Қызықты сәті ()
Коучке ойларын, пікірлерін, ойландырғансұрақтарын, тілектерін жазып берді.
Қорыта келгенде: «дарынды» және «талантты» деген ұғымдар «дарынды және
талантты» деп біліктіріледі. Дегенмен кейбір зерттеушілер олардың әртүрлі
екендігін алға тартып, оларды саралау қажет деп санайды. Санаттарды
саралаған жағдайда дарындылық, бұл зияттың немесе қабілеттің жоғары
деңгейімен ал талант – музыка, өнер, сурет, би немесе спорт т.б. салалардағы
жоғары деңгеймен басланыстырылады. Дарындылық қанша дегенмен,
қабілеттілікке (зияткерлікке, шығармашылыққа, әлеуметтін, аффектілік және
т.б.) жатады. Ал, талант түрлі саладағы айтулы жетістіктер (ғылыми,
техникалық, көркем, жеке тұлғалық, спорттық және т.б.) болып саналады.

5. Қабілеттілік әлеуетін іске асыруда оқушыларға құзырлы көмек көрсету үшін
мұғалімдерге бай әрі көп аспектілі тәжірибе қажет.
Пайдаланған әдебиеттер:
1. Мұғалімге арналған нұсқаулық [1,17] (50-57 беттер).
2. Сын тұрғысынан ойлау білім үрдісінде оқу-әдәстемелік құрал, Ақтөбе-
2012ж.
3. Интербелсенді әдістемені ЖОО-да қолдану мәселелері (оқу құралы)
А.Әлімов, Алматы-2013ж.