Από το σιτάρι στο ψωμί που φτάνει στο τραπέζι μας Ιφιγένεια Τσάμου, Ευθυμία Νάκη Νηπιαγωγείο Καλεσσών Περίληψη Το ψωμί αποτελεί την βάση της διατροφής μας. Το συναντάμε καθημερινά στο τραπέζι μας, είναι συνδεδεμένο με την θρησκεία, την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα από τις απαρχές του πολιτισμού μας μέχρι και σήμερα. Με αφορμή τα παραπάνω προκλήθηκε το ενδιαφέρον των παιδιών, με αποτέλεσμα να ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο σχέδιο εργασίας. Ξεκινήσαμε από τον σπόρο του σιταριού, γνωρίσαμε την διαδικασία της σποράς, τον τρόπο που αναπτύσσεται το σιτάρι, μάθαμε τη διαδικασία του θερισμού και του αλωνίσματος. Ασχοληθήκαμε με το άλεσμα και τα είδη των μύλων και φτάσαμε στο ζύμωμα και στον τρόπο παραγωγής του ψωμιού. Μέσα από μια βιωματική προσέγγιση του θέματος γνωρίσαμε τα διάφορα είδη ψωμιού, τα εργαλεία του γεωργού και τις μεθόδους παραγωγής ψωμιού του χτες αλλά και του σήμερα. http://giorti16.blogspot.com/2016/04/blog-post_5.html

1. "Ο κύκλος του ψωμιού"
Τα παιδιά μαθαίνουν πώς από ένα σποράκι
καταλήγουμε να έχουμε ψωμί στο τράπεζι μας
Τσάμου Ιφιγένεια , Νάκη Ευθυμία
Νηπιαγωγείο Καλεσσών
Σχολικό έτος: 2015-2016

2. Μαθησιακό πλαίσιο
Τμήμα: 1 ολοήμερο
Παιδιά: 17 (7 νήπια και 10 προνήπια)
Δυνατότητα χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή
Ύπαρξη βιβλιοθήκης με πλούσια συλλογη
βιβλίων
Διάρκεια προγράμματος: Περίπου 4 μήνες

3. Σκοπός και στόχοι του
προγράμματος
 Να γνωρίσουν τη διατροφική αξία του ψωμιού και του
σιταριού.
 Να γνωρίσουν την εξελικτική πορεία ανάπτυξης του σιταριού.
 Να μάθουν τον τρόπο παραγωγής του ψωμιού.
 Να μάθουν την διαδικασία του οργώματος, της σποράς, του
θερισμού, του αλωνίσματος, το ζύμωμα και το ψήσιμο όπως
γινόταν στο παρελθόν αλλά και όπως γίνεται σήμερα.
 Να γνωρίσουν τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την
παραγωγή του ψωμιού.

4. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
 Μελέτη περιβάλλοντος
 Ανθρωπογενές περιβάλλον
 Φυσικές επιστήμες
 Γλώσσα
 Μαθηματικά
 Εικαστικά
 ΤΠΕ
Με σκοπό την ισόρροπη και ολόπλευρη ανάπτυξη των
νηπίων.

5. Επιμέρους στόχοι
 Η ανάπτυξη της καλλιτεχνικής έκφρασης και της
δημιουργικότητας τους
 Η απόκτηση βιωμάτων και εμπειριών που θα τους ωφελήσουν
στην μετέπειτα εξέλιξη τους
 Η διεύρυνση των γνώσεων τους μέσα από τις εκπαιδευτικές
επισκέψεις
 Η ανάπττυξη της γλώσσας και της επικοινωνίας
 Η αξιοποίηση της τεχνολογίας

6. Α φάση
Διατύπωση υποθέσεων των παιδιών με
βάση τις προϋπάρχουσες γνώσεις τους
Σε πρώτη φάση δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση του
ενδιαφέροντος και των ιδεών των παιδιών στη διαδικασία
της μάθησης και με σκοπό να ανιχνεύσουμε και να
καταγράψουμε τις γνώσεις τους πανω στο θέμα, θέσαμε
τις εξής ερωτήσεις:
1.Τι ξέρουμε;
2. Τι θέλουμενα μάθουμε;
3. Με ποιον τρόπο θα τα μάθουμε;

7. Β φάση
Διερεύνηση του θέματος
Συλλέξαμε πληροφορίες και τις συγκεντρώσαμε σε
μια γωνιά του νηπιαγωγείου ώστε να ανατρέχουμε
σε αυτές όποτε κρίνεται απαραίτητο.

9. Χωρίσαμε το θέμα μας στις εξής υποενότητες:
• Η διαδικασία παραγωγής του
σιταριού
• Η μετατροπή του σιταριού σε αλεύρι
• Η παραγωγή του ψωμιού
Ακολουθώντας αυτόν τον διαχωρισμό
υλοποιήσαμε διάφορες δραστηριότητες:

10. Ασχοληθήκαμε με το χρονικό της ανάπτυξης
του σπόρου σε σιτάρι...

11. Αναπαραστήσαμε τη δική μας σπορά...

12. Συμπληρώσαμε προτάσεις με τις κατάλληλες
λέξεις έτσι ώστε να κατανοήσουμε τον τρόπo
καλλιέργειας του σιταριού...

13. Μάθαμε το ψ απ΄το ψωμί και γεμίσαμε το...
σπιτάκι του ψ με λεξούλες που ξεκινούν από
αυτό..

14. Ζυμώσαμε τα δικά μας ψωμάκια από... πηλό
και τα πασπαλίσαμε με χάντρες- σουσάμι!!!

15. Μάθαμε εκφράσεις και παροιμίες σχετικές με
το ψωμί...

16. Μετατρέψαμε το μπακάλικο της τάξης μας σε
φούρνο και παίξαμε παιχνίδι ρόλων...

17. Γευτήκαμε διάφορα είδη ψωμιού και
προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε τις διαφορές τους...

18. Φτιάξαμε σύνθετες λέξεις χρησιμοποιώντας τη
λέξη ψωμί σαν 1ο ή 2ο συνθετικό...

19. Κατά την ανάπτυξη του θέματος μας,
μάς προέκυψε σύνδεση με το ψωμί...
...στην αρχαία ελλάδα
...στη θρησκεία μας
...στις τέχνες

20. Το ψωμί στην αρχαία Ελλάδα

21. Γνωρίσαμε τα είδη του ψωμιού στην Αρχαία
Ελλάδα μέσα από εικόνες...

22. Γνωρίσαμε τη θεά της γεωργίας, Δήμητρα και
στολίσαμε το πορτρέτο της χρησιμοποιώντας
σπόρους...

23. Φτιάξαμε τα δικά μας αγγεία ζωγραφίζοντας
τη μορφή της όπως τη φανταζόμαστε...

24. Διαβάσαμε το μύθο της Περσεφόνης και τον
ζωγραφίσαμε...

25. Το ψωμί στη θρησκεία μας

26. Συζητήσαμε τη σημασία του ψωμιού στη
θρησκεία μας και σε ποιες μορφές το συναντάμε
στην Εκκλησία

27. Στον Μυστικό Δείπνο ο Χριστός ευλόγησε το
ψωμί και το μοίρασε στους μαθητές Του...Αυτό
προσπαθήσαμε να κάνουμε κι εμείς...

28. Φτιάξαμε στο νηπιαγωγείο το δικό μας
Αγιορείτικο ψωμί και αφού το δοκιμάσαμε
συζητήσαμε τις διαφορές του με τα ψωμιά που
συνηθίζουμε να τρώμε...

29. Το ψωμί στις τέχνες

30. Γνωρίσαμε γνωστούς πίνακες που
περιλαμβάνουν μορφές ψωμιού και τους
αναπαραγάγαμε με τον δικό μας τρόπο...

31. Κατά τη διάρκεια του
προγράμματος αυτού
πραγματοποιήθηκαν κάποιες
επισκέψεις

32. Επισκεφτήκαμε το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης όπου
παρακολουθήσαμε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα
"Ο κύκλος του ψωμιού"

34. Επισκεφτήκαμε το παραδοσιακό Κρητικό χωριό
"Αρόλιθος" για μια πιο βιωματική προσέγγιση
του θέματος

36. Μεταμορφωθήκαμε σε μικροφουρνιστές
παίρνοντας μέρος στη δράση των φούρνων
"Σταματάκης"

37. Από το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα
προέκυψε μια παρουσίαση στους γονείς του
νηπιαγωγείου μας, στην οποία τα ίδια τα
παιδιά παρουσίασαν τη διαδικασία με την
οποία ένα σποράκι καταλήγει ψωμί στο
καθημερινό μας τραπέζι!

38. Σας ευχαριστούμε
Οι νηπιαγωγοί και τα παιδιά του
νηπιαγωγείου Καλεσσών