Η αλληλεπίδραση του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο
Μαρία Αρβανίτη, Αρχοντία Μανδαλενάκη
Νηπιαγωγείο Ζάννειο
Περίληψη
Το Νηπιαγωγείο του Ζαννείου Εκπαιδευτηρίου υλοποίησε το πρόγραμμα Water Ecoculture σε συνεργασία με την Γ' Δημοτικού. Έχοντας ως βάση τη δομή του προγράμματος αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορά της ηλικίας των μαθητών, η προσπάθεια που έγινε ήταν τέτοια ώστε να μπορέσουν να αλληλεπιδράσουν και να σχεδιάσουν τα βήματα μιας ολοκληρωμένης έρευνας. Οι μαθητές μπόρεσαν να μπουν σε θέση ερευνητή, πράγμα το οποίο αποτέλεσε σημαντικό ρόλο στη διεξαγωγή του προγράμματος καθώς ήταν εκείνοι που όριζαν τον τρόπο με τον οποίο θα προσέγγιζαν το θέμα. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, αναπτύχθηκε η κριτική τους σκέψη και κατάφεραν να αποκομίσουν ουσιαστικές γνώσεις. Σημαντικό κομμάτι του προγράμματος αποτέλεσε η συλλογή στοιχείων από τον χώρο αφού οι μαθητές μπορούσαν τόσο να σκεφτούν και να επιλέξουν τα κατάλληλα εργαλεία όσο και να επεξεργαστούν και να μελετήσουν εκτενέστερα τα ευρήματά τους. Η παρουσίαση του προγράμματος στο κοινό μέσα από μια πολυτροπική έκθεση, ήταν ένα κίνητρο για να γνωρίζουν τα παιδιά ότι η προσπάθειά τους ολοκληρώθηκε επιτυχώς και τα αποτελέσματα έγιναν γνωστά σε οικείους τους.
3. Το πρόγραμμα Water Ecoculture
Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε για να προσφέρει σε παιδιά προσχολικής ηλικίας
την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες και γνώσεις για την επιστημονική
παρατήρηση και να αποκτήσουν επίγνωση:
Της σημασίας του νερού για τον πλανήτη μας
Του τρόπου με τον οποίο η παρουσία του νερού συνδέεται με συγκεκριμένα
χαρακτηριστικά του ανθρώπινου πολιτισμού
Της σχέσης αλληλεξάρτησης που αναπτύσσεται μεταξύ του περιβάλλοντος,
των οικονομικών και των κοινωνικο-πολιτισμικών διαστάσεων της ανάγκης
και της χρήσης του νερού
Με τον τρόπο αυτόν το πρόγραμμα θεωρείται ότι συμβάλλει στην εκπαίδευση
των παιδιών για την Aειφόρο Aνάπτυξη
3
5. Τα στάδια του προγράμματος
Το πρόγραμμα εξελισσόταν μέσα από τρεις διαδοχικές φάσεις:
Την προπαρασκευαστική φάση
(εμπλοκή, προετοιμασία και καλλιέργεια δεξιοτήτων)
Τη φάση της επιτόπιας έρευνας και
Τη φάση της επεξεργασίας και παρουσίασης των
πληροφοριών
(ολοκλήρωση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων)
5
12. Παράλληλα... στο Νηπιαγωγείο
Επίσης, τα παιδιά προβληματίστηκαν σχετικά με την κατανάλωση του νερού
και προσπάθησαν να βρουν έναν τρόπο για να τη μετρήσουν.
Προβληματίστηκαν σχετικά με τα διαφορετικά είδη κανάτας που
χρησιμοποιούνται στην τάξη και στο σπίτι. Στο τέλος καταλήξαμε σε κάποιο
συγκεκριμένο δοχείο-κανάτα που τη χρησιμοποιούσαμε όλοι (χρήση
αυθαίρετης μονάδας μέτρησης).
Αναλύσαμε το κειμενικό είδος του λογαριασμού (λογαριασμός νερού) και τα
παιδιά συνειδητοποίησαν ότι πληρώνουμε το κόστος του νερού που
καταναλώνουμε. Για να πάρουμε μια ιδέα σχετικά με το κόστος του νερού,
υπολογίσαμε πόσο κοστίζει η εβδομαδιαία κατανάλωση στην κάθε τάξη, αν η
τιμή του ενός λίτρου αντιστοιχεί σε ένα ευρώ.
12
13. Η φάση της επιτόπιας έρευνας
Αρχικά, επισκεφτήκαμε το
τοιχίο του Φράγματος, όπου
μας ξενάγησε η υπεύθυνη
του Οργανισμού Ανατολικής
Κρήτης (ΟΑΚ)
13
14. Η φάση της επιτόπιας έρευνας
Μετέπειτα, μεταβήκαμε σε μια όχθη του
φράγματος με σκοπό τα παιδιά να
εξερευνήσουν τον χώρο.
14
15. Η φάση της επιτόπιας έρευνας
Στο τέλος, επισκεφθήκαμε το
«βυθισμένο» χωριό
Σφεντύλι.
15
26. Η συνέντευξη
Καλέσαμε έναν πρώην κάτοικο του χωριού για συνέντευξη. Στη
συνέντευξη ρωτούσαν επίμονα και προσπαθούσαν με αγωνία να
καταλάβουν πώς οι άνθρωποι του χωριού κατάφεραν να πάρουν
εγκαίρως τα πράγματά τους, τα ζώα τους και αν κατάφεραν να φύγουν
πριν να ανέβει η στάθμη του νερού.
Τους προβλημάτισε το γεγονός ότι κάποιοι γηραιοί κάτοικοι δεν έφυγαν,
μέχρι την τελευταία στιγμή και τους τελευταίους μήνες τους είχαν
περάσει στο χωριό χωρίς ρεύμα και τηλεφωνική παροχή.
Τα παιδιά ρωτούσαν ξανά και ξανά αν οι άνθρωποι του χωριού ήταν
ευχαριστημένοι με την κατασκευή του φράγματος και πώς ένιωθαν που
έχασαν το χωριό τους.
26
27. Η παρουσίαση των πληροφοριών
Η παρουσίαση του
προγράμματος στο κοινό
(γονείς και συγγενείς) έγινε
μέσα από μια πολυτροπική
έκθεση – installation.
27
28. Η παρουσίαση των πληροφοριών
Τα παιδία κατασκεύασαν
τρισδιάστατα το Φράγμα
Αποσελέμη
28
29. Η παρουσίαση των πληροφοριών
Διάλεξαν τη μουσική της
παρουσίασης και τα χρώματα
των προβολεων για να
φωτίσουν τα έργα τους.
29
30. Η παρουσίαση των πληροφοριών
Παράλληλα, δύο προβολές
PowerPoint έδιναν στους
επισκέπτες πληροφορίες για
το πρόγραμμα.
30