1. O T İ T İ S M ED İ A
KOMPL İ KASYONLARI
PROF.DR. İ SMA İ L KÜLAHLI
ERCİ YES ÜNV. TIP FAK. KULAK BURUN BOĞ AZ ANABİ Lİ M DALI

2. Prof.Dr. İsmail KÜLAHLI

4. Otitis Media
 Orta kulak,
 Mastoid hücreler ve
 Östaki borusu
 mukozal enfeksiyonunun genel adıdır

5. 5

10. OM: Tanım
 AOM: Orta kulak boşluğunun bakteriyel enfeksiyonu
 EOM: Orta kulak boşluğunda enfeksiyon tablosu olmadan
sıvı birikimi
 ROM: 6 ayda 4’ten fazla AOM atağı geçirme veya 3 ayda
3’ten fazla iyileşmeden sonra AOM atağı geçirme
 VOM(Viral Otitis Media): Genellikle soğuk algınlığına
eşlik eder. Burun mukozasındaki değişikliklerin orta kulağa
uzanımı sonucu mukoza kalın ve hiperemik olup seromukoid
sızıntı oluşur
 KOM: Orta kulak ve mastoid boşlukların, kronik
enflamasyonu ve enfeksiyonu ile karakterize bir hastalığıdır

11. OM: Epidemiyoloji
 Otitis media bütün dünyada, soğuk algınlığından
sonra en sık rastlanan çocukluk çağı hastalığıdır

13. AOM: Patogenez
 Küçük çocuklarda AOM’ nın daha sık görülmesinin
en önemli nedeni
 Daha sık geçirilen ÜSYE’ları ve
 Tuba östakideki gelişimsel farklılıklardır.

14. Östaki Tüpü

15. Valsalva manevrası

16. Östaki Tüpü

17. Östaki Tüpü

20. Adenoid Yüz

22. Östaki Tüpü

27. Kreş

28. Anne sütü

29. Mevsim şartları

30. Kardeş sayısı

31. AOM: patogenez
 AOM her ne kadar viral bir ÜSYE’nunu takiben ortaya
çıkarsa da, etken patojen mikroorganizmalar genellikle
bakterilerdir
 Bazen virüsler saptanırsa da, olguların çoğunda
bakterilerle birliktedir
 etkenin sadece virüs olduğu olgular çok azdır

32. OM: Patogenez
ÜSYE
Enflamasyon
Östaki disfonksiyonu
Orta kulakta seröz sıvı birikimi
Bakteri kolonizasyonu

34. AOM:Mikrobiyoloji
 S. pneumoniae 50-55% Strep.
pyogenes Diğer
 H. influenzae 20-25% Moraxella
5% 6% Üreme yok
6%
 M. catarrhalis 10-15% catarrhalis
14%
 Group A strep 2-4%
 S. Aureus ?
 Virüsler tüm vakaların Strep.
pneumoniae
1/3’ünden sorumludur Haemophilus
influenzae 50%
19%

35. AOM: Devreleri
1. Hiperemi
2. Eksudasyon % 95 - 99
3. Süpürasyon
4. Erime mastoiditi
5. Komplikasyonu
%1-5

43. Prof.Dr. İsmail KÜLAHLI

44. AOM: Klinik
 Kulakla ilgili semptomlar:
 Kulak ağrısı,
 Kulak akıntısı,
 İletim tipi işitme kaybı,
 Tinnitus - vertigo.
 Non-spesifik semptomlar:
 Ateş,
 Öksürük,
 İştah kaybı,
 Kusma,
 İshal.

48. AOM: Otoskopi
 Kulak zarı kızarık, kabarık, öne bombeleşmiş,
 Sonraki dönemlerde toplu iğne başı büyüklüğünde
spontan perforasyonlar mümkündür, buradan pulse eden
pürülan sekresyon gelebilir.
 Kulak zarında hareket azalması, zar renginde matlaşma,
sarımsı renk, hipervaskülarite, hava-sıvı seviyesi

49. OM: Sonuçları
Kronik
Akut Efüzyonlu OM
Nonsüpüratif sekeller
•Mukoid OM
Pürülan OM •Sekretuar OM • TM atelektazi
• Adheziv OM
• Kolesteatoma
Süpüratif komplikasyonlar • Ossiküler
• Kronik süpüratif OM erozyon/fiksasyon
• Mastoidit • İşitme kaybı
• Menenjit • İTİK
• Fasial sinir paralizi • SNİK

50. Kronik Otitis Media (KOM)
 AOM komplikasyonudur
 Kulak zarı perforedir
 Pürülan akıntı vardır (6-12 haftadan fazla)
 Orta kulak mukozası enflamedir
 Kolesteatomlu olabilir
 İşitme kaybı vardır
 Ağrı-ateş nadirdir

51. KOM

52. KOM

53. KOM

54. KOM

57. Kolesteatom

58. KOM

59. KOM
 Orta kulak mukozası enflamasyonu
 Mukozal ödem
 Mukozal ülserasyon
 Granülasyon dokusu
 Polipleşme
 Çevreleyen kemik duvarda erozyon komplikasyonlar

60. KOM:Patojenler
 Pseudomonas aeruginosa
 Staphylococcus aureus
 Proteus species
 Klebsiella pneumoniae
 Diphtheroids

61. OM: Önlemler
 Anne sütünün özendirilmesi
 Sık AOM geçirenlere influenza aşısı
 Sık AOM geçirenlere konjuge pnömokok aşısı (2-5 yaş)
 Biberonla beslenme önerilmiyor

63. Otojen Komplikasyonlar
 Antibiyotiklerin kullanılmaya başlanmasından sonra
AOM'ye bağlı otojen komplikasyonların görülme sıklığında
dramatik bir azalma meydana gelmiştir.
 Akut ve kronik otitlerde antibiyotik kulanılmadan önce
 intrakranial komplikasyon oranı %2.3 iken,
 antibiyotiklerin kullanılması ile bu oran %0.15 ‘e
kadar düşmüştür.
 Günümüzde otojen komplikasyonlar daha az görülür
olmuştur ancak bu komplikasyonların neden olduğu
morbidite ve mortalitede hala belirgin bir düzelme yoktur.

64. Otojen Komplikasyonlar
 Otojen komplikasyonların oluşma nedenleri kesin olarak
bilinmemektedir.
 Orta kulak infeksiyonlarına bağlı komplikasyonlar
denildiğinde, enfeksiyonun orta kulak boşluğunu döşeyen
mukozanın ve periosteumun dışına yayıldığı anlaşılır.
 Otojen komplikasyonların en sık nedeni kronik otitis
medialardır.

65. Otojen Komplikasyonlar
 Uygun olmayan antibiyotik kullanılması,
 Antibiyotiklere karşı bakteriyel etkenlerin geliştirdikleri
rezistans,
 Hastanın genel durumunun kötülüğü,
 İmmün cevabındaki yetersizlikler,
 Yetersiz beslenme komplikasyon oluşmasını
kolaylaştırabilir

66. Otojen komplikasyonlar
 Yeni doğanlar ve çocuk hastalarda ASOM sonucu meydana
gelen menenjit hariç tüm diğer komplikasyonlar subakut ve
kronik OM ile birlikte meydana gelirler.
 Subakut ve kronik enfeksiyonlarda başlangıç komplikasyonu
karekteristik olarak mastoidittir.
 Petrozit hiçbir zaman mastoidit olmadan görülen bir
komplikasyon değildir.
 Fasiyal paralizi ve labirent fistülü sıklıkla kolesteatoma ile
enfekte olmuş kulaklarda görülmektedir.

67. Orta kulak enfeksiyonunun kemik
sınırları aşması
 Direkt yayılım
 Oval pencere
 Aquaductus cochlea
 Meatus acusticus internus
 Petromastoid, petrosquamöz sütürler
 Doğuştan var olan yer yer kemik açıklıkları
 Tromboflebit
 Hematojen yayılım
 Özellikle küçük çocuklarda menenjit hematojen yayılım
sonucu meydana gelmektedir

68. Komplikasyon: Klinik
 Akut enfeksiyonun 2 haftadan uzun sürmesi veya
tekrarlaması
 Başağrısı
 Ateş
 Şiddetli kulak ağrısı
 Baş dönmesi
 Letarji, mental durum değişiklikleri
 Bulantı - kusma

69. Komplikasyon: Klinik
 Fasial paralizi
 Retroorbital ağrı
 Nörosensoryel işitme kaybı, nistagmus
 Postauriküler ödem, eritem
 6.sinir paralizisi
 Meningismus
 Sıçrayıcı ateş komplikasyon habercisidir

70. Komplikasyonlar
Ekstrakraniyal: İntrakraniyal:
 İntratemporal  Menenjit
 Mastoidit
 Fasiyal paralizi  Beyin apsesi
 Labirentit  Subdural ampiyem
 Labirent fistülü  Epidural apse
 Petrozit
 Lateral sinüs trombozu
 Ekstratemporal
 Subperiostal apseler  Otitik hidrosefalus
 Postaurikuler apse
 Bezold apsesi
 Zigomatik apse

71. Komplikasyonlar

72. Mikrobiyoloji
 AOM mikrobiyolojisinde
 S.Pneumoniae, H.İnfuenza ve M.Catarrhalis,
 KOM'’da ise
 P.Aeruginosa, S.Aureus, Proteus ve Difteroidler
ilk sıraları almaktadır.
 Ancak komplikasyona yol açan bakterilerin
görülme sıklık sırası
 primer enfeksiyon etiyolojisindekiler ile aynı değildir.

73. Komplikasyon:Mikrobiyoloji
 Menenjit : S.Pneumoniae, H.İnfuenza, Streptococcus türleri
 Beyin apsesi : P.Mirabilis, Bakteriodes, P.Aeruginosa
 Akut Mastoidit : S.pneumoniae, S.pyogenes, P.Aeruginosa
 Lateral sinüs trombozu : S.pneumoniae, P.Mirabilis, Salmonella,
N. Meningitis
 Subdural ampiyem : H.İnfuenza tip B, S.pneumoniae

74. Komplikasyon gelişmesi olası durumlar
 Akut enfeksiyonun 2 haftadan daha uzun sürmesi
 Semptomların 2 hafta içinde tekrarlaması
 Kronik enfeksiyonun kötü kokulu akıntı ile akut hecmesi
 Tedavi sırasında kötü kokulu kulak akıntısı
 H. influenzae tip B veya anerobik enfeksiyonun varlığı

75. Komplikasyonun erken semptomları
 Kronik perforasyon ile birlikte ateş (intrakraniyel)
 Kulak kepçesinin dışa ve aşağıya doğru yer değiştirmesi
veya dış kulak yolu arka üst duvarında ödem (Lateral
apse ile birlikte mastoidit)
 Enfekte kulak tarafında retroorbital ağrı (petrozit)
 Kulak enfeksiyonu olan hastada vertigo ve nistagmus ile
birlikte işitme kaybı (labirentit)
 Başağrısı ve uykuya eğilim (intrakraniyel)

76. Komplikasyon göstergesi olan durumlar
 Papilödemi (intrakraniyel)
 Menengismus (menenjit)
 Fokal nörolojik belirtiler ve konvulziyon (beyin apsesi)
 Katastrofik nörolojik belirtiler (intrakraniyel)

77. Mastoidit:Patogenez
 Orta kulaktaki inflamasyon, aditusu döşeyen mukozada
ödem oluşturarak mastoid havalanmasını bozar.
 Mastoidi döşeyen mukozada ödem, polimorf hücrelerde
artış ve seröz infiltrasyon görülür.
 Bu durum düzelmez ve sürerse hiperemi, venöz
dolgunluk, kemik septalarda erime ve yer yer
tromboflebitler meydana gelir.
 Bu tip kemik erimesiyle beraber olan mastoiditlere
koalesan mastodit denir.

78. Mastoidit:Klinik
 Postaurikuler mastoid bölge ve DKY arka üst duvarında
ödem eritem ve özellikle ağrı en sık rastlanılan belirtidir.
 Kulak zarında bombeleşme ve ağrı vardır.
 Radyolojik incelemede mastoid pnömatizasyonunun
kaybolduğu görülmektedir.

79. Kronik mastoidit
 Kötü kokulu pürülan kulak akıntısı
 Rahatsız edici ağrı
 Radyolojik olarak sigmoid sinüsün lateralinda hiperostotik
bir bir alan ile çevrelenmiş litik lezyonlar izlenebilir.
 Arka üst duvarın düşmesi önemli bir belirtidir.
 Dış kulak yolu daralmıştır.
 Hastaların büyük bir çoğunluğunda perforasyon vardır.
 Mastoid üzerine bası yapılırsa ağrı meydana gelir.

80. Kronik mastoidit
 Ateşte hafif bir yükselme olabilir.
 Nabız hızı yavaş yavaş artabilir.
 Nabızın birdenbire azalması ateşin düşmesi ile
açıklanamıyorsa kafa içi komplikasyonu düşünülmelidir.
 Mastoidit başlayınca kural olarak ya akıntı birden kesilir
veya artar.
 Akıntının kesilmesi aditusu döşeyen mukozanın şişmesi ile
yolun kapandığını, süpürasyonun mastoid hücrelerinde
kapalı kaldığının delilidir.

81. Mastoidit
 Antrum mastoideum üzerindeki kemik plak ince
olduğundan pürülan materyel kısa bir zamanda periost
altına çıkarak kulak kepçesini öne doğru itmektedir.
 Bu sebepten dolayı çocuklarda kafa içi komplikasyonlar
nisbeten az olmaktadır.
 Kolesteatoma olan mastoiditli hastaların %78.4 ünde
intrakraniyel komplikasyon görülmüştür.
 Kolesteatoma olmayan hastalarda ise bu oran %23.2.

82. Akut Mastoidit

83. Akut Mastoidit

84. Akut Mastoidit

86. Maskelenmiş (masked) Mastoidit
 Antibiyotik kullanan bazı hastalarda orta kulak
hastalığının tamamen iyileşmesine rağmen enfeksiyonun
mastoidde subklinik olarak sessiz bir şekilde devam
etmesidir.
 Kulak zarı sağlamdır.
 Orta kulak östaki tüpünden drene olmuştur.
 Aditus ad antrum ödemli mukoza tarafından tıkanmıştır.
 Mastoidit drene olamadan püy mastoid kemik içinde
hapsolmuştur.

87. Maskelenmiş (masked) Mastoidit
 Klinik özellikleri koalesan mastodit gibi açık değildir.
 Sağlam kulak zarı kemik erimesinin şiddetini saklar.
 Komplikasyon riski yüksektir ve düz filmler ve BT'de
hastalığa özgü bulgular saptanmaz.
 Kemik taraması ile mastoitte zedelenme görülebilir.
 İşitme kaybı ve kulak arkasında hassasiyet en yaygın
bulgudur.

88. Maskelenmiş Mastoidit
 Radyolojik olarak hücreleri kaybolmuş veya erime
(koalasans) belirtili mastoidleri olan hastalarda
 spesifik antibiyoterapiden 2 hafta sonra ağrının tekrar
etmesi ve sürekli olması

89. Sol Mastoidit

90. Sol Mastoidit

91. Sağ Mastoidit

92. Mastoidit: Tedavi
 Paranteral antibiyotik (s.aureusa etkili)
 Geniş miringotomi
 Cerrahi (72 saatte tedaviye cevap vermeyen, komplike
vakalarda)

93. Mastoidit: Komplikasyon
 Gliklish 1996: Mastoidit Vakalarının %27’sinde
 Ekstrakranial komplikasyon: %19.5
 İntrakranial komplikasyon : %7.5
 Luntz 2001: Mastoidit Vakalarının %30’unda
 Ekstrakranial komplikasyon: %21.5
 İntrakranial komplikasyon : %8.5
 En sık komplikasyon subperiostal apse

94. Fasiyal Paralizi
 Antibiyotik öncesi AOM'un neden olduğu fasiyal paralizi
insidansının %0.5 olduğu tahmin edilirken, simdi %0.005'e
düşmüştür.
 Fasiyal sinir Fallop kanalındaki dehisanslar aracılığıyla
etkilenir.
 Akut norinit ve ödem dolayısıyla kanal içinde kompresyon
ve iskemi ortaya çıkar.

95. Fasiyal Paralizi
 Fasiyal sinirin sıklıkla horizontal kısmı etkilenir
 Özellikle konjenital kolestatomla birlikte görülür
 Geç başlayıp, yavaş ilerler
 Akut enfeksiyonlarda görülen paralizide
elektrodiagnostik testlere göre karar verilirken,
 Kronik enfeksiyonlarla olan paralizide prognostik
testlerin önemi yoktur

97. Fasiyal Paralizi
 AOM olan olgularda:
 Parenteral antibiyotik
 Geniş miringotomi
 Basit mastoidektomi
 KOM olan olgularda:
 Acil veya erken cerrahi
 Mastoidektomi + Fasiyal dekompresyon

98. Labirent Fistülü
 Labirent fistülü AOM sırasında çok nadir görülmektedir.
 Labirent fistülünden daha çok KOM sorumludur
 KOM olgularının %7.6’sında labirent fistülü görülmekte
 %90 lateral semisirküler kanal etkilenir
 Tamamına yakını kolestatom sonrası gelişir

99. Fistül Testi
 Dış kulak yoluna 5 saniye süresince pozitif basınç
uygulanır
 Pozitif fistül testinde basıncın artırılması ile gözler
karşı kulağa doğru deviye olabilir veya nistagmus
başlayabilir.
 Nistagmusun hızlı fazı hasta kulağa doğru olmaktadır.
 Bu fistülün horizontal kanalda olduğu durumlarda
doğrudur.

100. Labirentit
 Labirentit daima komşu bölgelerin enfeksiyon hastalıkları
sonucu gelişmektedir.
 Orta kulaktaki enfeksiyon iç kulağa iki şekilde ulaşabilir:
 Birincisi küçük moleküllü toksinler ve enzimler hızlı bir
şekilde yuvarlak pencereden geçmektedirler.
 Diğeri ise kolesteatomanın yaptığı labirent üzerindeki
kemik erozyonu (lateral ss fistülü) sonucu açılan
yollardır.
 AOM sırasında görülen labirentitlerde daha çok yuvarlak
pencere yoluyla yayılım olmaktadır.

101. Labirentit
 Patoloji bakımından labirentit iki kısma ayrılmaktadır;
 Sınırlı labirentit
 Yaygın labirentit
 Seröz ve
 pürülan tipleri vardır.
 Başlıca belirtileri
 İşitme kaybının (SNİK) artmasıyla birlikte
 Şiddetli baş dönmesi,
 Spontan nistagmus,
 Bulantı ve kusmalardır.

102. Seröz-Toksik Labirentit
 Çoğu zaman seröz ve pürülan labirentit arasında ayırıcı
tanı zor olmakla beraber hastanın bir şekilden diğerine
geçebilme olasılığı göz önünde bulundurulmalıdır
 Ani gelişen bir labirent disfonksiyonu sonrası ateşin
yükselmesi ise her zaman bir menenjitin habercisi olarak
kabul edilmelidir.

103. Seröz – Toksik Labirentit
 Uyaran olmadan da vertigo vardır.
 Nistagmus irritatiftir.
 Menenjitle birlikteliği sıktır.
 Bu yüzden menenjit semptomları yanında silik kalabilir.
 İç kulakta kalıcı bir hasar yoktur.
 Tedaviyle iç kulak fonksiyonları normale dönebilir.
 Tedavisi antibiyoterapi ve semptomatik tedaviden oluşur.
 Sekel bırakmadan iyileşir

104. Süpüratif Labirentit
 Pürülan labirentit sonucu nistagmusun yönü sağlam
tarafa doğru döner (paralitik nistagmus).
 Hasta kulakta tam işitme kaybı, sağlam tarafa doğru
nistagmus, şiddetli baş dönmesi, bulantı kusma ile denge
bozukluğu meydana gelmektedir.
 Hasta labirent hiçbir uyarıma cevap vermez.
 Hastanın etrafındaki eşya, nistagmusun hızlı hareketi
yönünde döner.
 Hasta ayağa kaldırıldığında lezyon tarafına doğru düşme
eğilimi gösterir.
 Başa verilen duruma göre de düşme yönü değişebilir.

105. Süpüratif Labirentit
 Kalıcı iç kulak harabiyeti ile sonuçlanır.
 İyileşme yeni kemik dokusu gelişimiyle olur ve bütün iç
kulak kemik dokusuyla kaplanır.
 Tedavisi antibiyoterapi, parasentez ve semptomatik
tedaviden oluşur.
 Nadiren de mastoidektomi gereklidir.

106. Postaurikular Apse
 AOM sırasında enfeksiyon materyalinin hematojen yolla
veya kemik destrüksiyonuyla yayılarak retroaurikular
bölgede periost ile kemik arasında apse oluşturmasıdır.
 KOM'a bağlı olan apselerden daha çok kolesteatoma
sorumludur.
 Palpasyonla mastoid üzerinde fluktuasyon alınır.
 Tedavisinde apse drenajı ve antibiyoterapi yapılır.

107. Akut Mastoidit

108. Bezold Apsesi
 Orta kulaktaki infeksiyonunun mastoid apekse yayılarak
oradan sternokleidomastoid kasın yapıştığı yerden
boyuna doğru drene olmasıyla oluşur.
 Bir derin boyun infeksiyonudur.
 AOM ve KOM'da görülebilir.
 Tedavide komplet mastoidektomi, uygun antibiyoterapi
yeterlidir.
 Ayrıca servikal apsenin drene edilmesi gereklidir.

111. Zigomatik Apse
 Temporal kemiğin zigomatik kısmındaki enfeksiyon
materyalinin kortikal kemiği erode ederek aurikulanın üst
ve ön kısmına ilerlemesi sonucu olur.
 Nadiren de mandibular fossaya drene olabilir.
 Tedavi lokal abse drenajı, antibiyoterapi ve komplet
mastoidektomidir.

112. Petrozit
 Orta kulak enflamasyonunun petroz apeksteki havali
hücrelere yayılmasıyla ortaya çıkan durumdur.
 Östaki tüpünün çevresinde bulunan havalı hücrelerin
enflamasyonu petroz apekse ulaşabilir, ayrıca temporal
kemikteki küçük damarların tromboflebiti ile de yayılabilir
 Antibiyotiklerin kullanıma başlamasından sonra petrozit
nadir olarak görülmektedir.

113. Petrozit
 Hastalığı 1907 yılında Gradenigo, petroz apeksin
enflamasyonuna bağlı olarak gelişen kulak ağrısı, baş
ağrısı ve diplopinin bir arada bulunduğu bir sendrom
olarak tanımladı (Gradenigo Sendromu).
 Ağrı gözün arkasında, basın derinliklerinde V. Kraniyal
sinirin irritasyonuna bağlı olarak gelişir.
 Ayrıca hastada SNİK, zaman zaman ortaya çıkan vertigo
ve ateş görülebilir.
 İleri evrelerde geçici fasiyal paralizi de tabloya eklenir.
 Tanı öykü, muayene, BT ve manyetik rezonans
 görüntüleme (MR) bulgularıyla konur.

114. Petrozit
 Enfeksiyonun kontrol altına alınması amacıyla topikal ve
sistemik, tercihan parenteral, antibiyotik tedavisi
uygulanır.
 Bu tedavi ile sonuç alınamayan olgularda cerrahi girişim
yapılabilir.
 Hastaya tam mastoidektomi yapılarak orta kulak ve
mastoidden petroz apekse uzanan bütün hücreler
sırasıyla açılır.
 Çoğu zaman granulasvon dokusu izlenerek petroz
apeksteki enfekte hücrelere ulaşılabilir.

115. İntrakraniyal komplikasyonlar
 Menenjit
 Beyin apsesi
 Subdural ampiyem
 Epidural apse
 Lateral sinüs trombozu
 Otitik hidrosefalus

116. Menenjit
 En sık intrakraniyal komplikasyon
 Vakaların çoğu <2 yaş
 En sık hematojen yayılıma bağlı oluşur
 Temporal kemik kırığı, gelişimsel defekt, mondini
displazisi gibi altta yatan sebeplere bağlı BOS ile orta
kulak kavitesi arasında bağlantı varsa risk artar.

117. Menenjit : Semptom ve bulgular
 Şiddetli baş ağrısı
 Bulantı- kusma
 Fotofobi
 Ateş
 Ense sertliği
 Kernig, brudzinski
 Papilödem

118. bacak karına doğru fleksiyon halinde iken tam
olarak ekstansiyona getirilemez.

119. ense fleksiyona getirildiğinde diz, topuk ve
kalçalar fleksiyona gelmektedir.

120. Menenjit:Tanı
 LP ile BOS örneklemesi:
 Glukoz
 Protein
 Basınç ölçümü
 Kültür, Gram
 LP öncesi beyin apsesini ekarte etmek için BT

121. Menenjit:Tedavi
 Miringotomi
 Antibiyoterapi
 Kontrol altına alınamayan durumlarda mastoidektomi
 Menenjit sonucu ekstradural, subdural apse, multipl beyin
abseleri, sigmoid sinus tromboflebiti ve otitik hidrosefalus
meydana gelebilir.

122. Epidural apse
 Temporal kemik ile dura mater arasında apse oluşumu
 Granulasyon dokusuyla temas eden dura kısmında
kalınlaşma oluşması: Pakimenenjit
 Beraberinde sıklıkla diğer intrakraniyal komplikasyonlar
görülür

123. Epidural apse
 Tedavide mastoidektomi ve granülasyon dokusunun
temizlenmesi esastır
 Granülasyon dokusuyla temas etmemiş duraya ulaşıncaya
kadar kemik dokusunu temizlemek gerekir

124. Epidural Apse

125. Subdural Ampiyem
 Araknoid ile dura mater arasında püy birikmesi
 Mortalite oranı: %5.5-16
 Çoğunluğu 2. dekad hastalar
 Travmatik bakteriyel kontaminasyon
 Hızlı ilerler
 Kortikal ven tromboflebiti, korteks enfarktı
 Acil cerrahi endikasyonu

126. Subdural Ampiyem
 Şiddetli başağrısı
 Ense sertliği
 Bilinç bulanıklığı
 Ateş
 Fokal nörolojik semptomlar
 Papilödem
 CT ve/veya MR ile ayırıcı atanı
 LP kontrendikedir

127. Subdural Apse
 Stupor veya koma
 Hemiparezi
 Konvulziyonlar
 Ateş
 Ense sertliği
 En güvenilir tanı MRI ya da kontrastlı BT ile konur.

128. Beyin Apsesi
 Beyin apseleri büyük bir çoğunlukla kronik orta kulak
süpürasyonunu takip ederler.
 Bu vakaların çoğunda kolesteatom bulunur.
 Arka kafa çukurunun apseleri sinüs lateralis veya labirent
yoluyla enfeksiyonun buraya varmasıyla meydana
gelirler.
 Perisinüzal bir apsenin direkt yayılımı ile de beyincik
absesi oluşabilir.
 Otojenik beyin apseleri daha çok venöz tromboflebitik
lezyonlardan kaynaklanmaktadır.
 Dura yolu ile direk yayılım nadirdir.
 Çünkü dura enfeksiyonlara oldukça dirençlidir.

129. Beyin Apsesi
 Fakat duranın lokalize enflamasyonu sonucunda komşu
cerebral veya cerebellar venlerde tromboflebitler
meydana gelebilmektedir.
 Bu olay daha sonra hızla beyaz cevhere doğru ilerler.
 Burada ise enfeksiyona direnç en azdır.
 Sonuçta likefaksiyon nekrozu meydana gelip apse
formasyonu oluşmaktadır.
 En sık tutulan bölge temporal lob olup bunu beyincik
apsesi takip etmektedir.

130. Beyin Apsesi
 Ateş
 Baş ağrısı
 Kusma
 Ense sertliği
 Fokal motor epilepsi
 Papil ödemi
 Bilinç kaybı

131. Beyin Apsesi: Tedavi
 Antiyoterapi
 İlk 24 saat içerisinde apse drenajı ve mastoidektomi
 Kolestatom varsa modifiye radikal, yoksa kortikal
mastoidektomi
 Mortalite oranı günümüzde %10’a kadar gerilemiştir
 Samuel 1984: %36
 Singh 1993: %13

132. Serebellar Apse

133. Serebellar Apse

134. Lateral Sinüs Trombozu
 Mastoiditte sinüs duvarına kadar kemiğin harap olması
sonucu ekstradural mesafedeki perisinüzal enflamasyon
lokalize bir flebit ile sonuçlanır.
 Bu da mural bir trombüsün oluşmasına neden olmaktadır.
 Mural trombus intraluminal olarak genişleyerek lümeni
kapatır ve enfekte olur.
 Enfekte olmasa bile her iki yöne doğru ilerleyerek
organize olur.

135. Lateral Sinüs Trombozu
 Eğer enfekte ise nekroz sonucu septik emboliler dolaşıma
katılırlar ve önemli bir klinik belirti olan bacaklı septik ateş
tablosunu meydana getirirler.
 Akut veya kronik bir orta kulak enfeksiyonu veya
mastoidit varlığında hastada şiddetli titremelerle ateş
yükselir ve birdenbire düşerse derhal sinüs lateralis
tromboflebiti hatıra gelmelidir
 Nabız hızı ateşin düşmesine karşın yine yüksek kalabilir ki
bu bakteriyel septisemiyi gösteren çok önemli bir
belirtidir.
 Sıklıkla %30-40 başka komplikasyonlarla birlikte görülür

136. Lateral Sinüs Trombozu
 Başağrısı
 Genel düşkünlük
 Sıçrayıcı ateş ( septik emboliler sonucu)
 Tortikolis
 Artmış kafa içi basıncı
 Postauriküler ödem ve ağrı (Greisinger belirtisi;
emisser venlerin trombozuna bağlı)

137. Lateral Sinüs Trombozu
 Ense ve boyun ağrısı (ense sertliğinden farklı)
 Kernig ve brudzinski negatif
 KİBAS
 Ateş
 Septik emboli (eklem, akciğer…)
 CT: Delta işareti
 MR: Eşlik eden komplikasyonları değerlendirmek için

138. Tobey Ayyer Test - (negatif)

139. Tobey Ayyer Test - (olumlu)

140. Lateral Sinüs Trombozu
 Parenteral antibiyoterapi
 Sinüsün kan akımının düzeltilmesi amaç değildir.
 Bu nedenle antikoagülan kullanılmaz.
 Amaç enfeksiyonun kontrol altına alınmasıdır.
 Trombüse yönelik girişimler:
 Antikoagulasyon --tartışmalı
 İnt. Jug. Ven ligasyonu
 Mastoidektomi sırasında enfekte sinüsün açılması

141. Otitik Hidrosefalus
 Menenjit ve beyin apsesinin bulunmadığı, pürülan kulak
hastalığı ile birlikte olan intrakranial basınç artışı var.
 Bu nedenle "benign intrakraniyel hipertansiyon"
veya "pseudotumor cerebri" olarak da adlandırılır
 Kranial boşlukların venöz drenajının ani olarak lateral
sinüslerin birinin trombozu ile obstrüksiyonu sonucu
meydana geldiği düşünülmektedir.

142. Otitik Hidrosefalus
 Kulak hastalığı ile birlikte hastalarda başağrısı, uykuya
eğilim, görme de bulanıklık, bulantı, kusma ve diplopi
vardır.
 Hastalık otitis media'yı takiben birkaç hafta içinde veya
kronik otitis media'ya bağlı olarak yıllar sonra
görülebilmektedir.
 Tanı için yapılan tetkiklerde MRI da sinusun total
okluzyonu kolaylıkla ortaya konulmakta ve apse olup
olmadığı belirlenebilmektedir.
 Hastalarda mutlaka papilödemi vardır.

143. Otitik Hidrosefalus
 Lateral sinüs tromboflebiti tedavi edilir.
 Görme fonksiyonu yakından takip edilmelidir.
 İntrakraniyel hipertansiyon azaltılır.
 Anti ödem tedavi
 Tekrarlanan lomber ponksiyonlar
 Uzun süreli Theco-Peritoneal şant uygulaması
gerekebilmektedir.

144. SORULAR?

146. TEŞEKKÜR EDERİZ
Teşekkürler…