1. MEZENTER İSKEMİ
Yrd.Doç. Dr. Doğan ALBAYRAK
TÜTF Genel Cerrahi AD.
Şubat 2013 Edirne

2. MEZENTER İSKEMİ KONULAR
• İNSİDANS (1)
• TANIM (2)
• PATOFİZYOLOJİ (12)***
• TANI (3)
• TEDAVİ (2)

3. • İNSİDANS
* Hastaneye başvuruların; 1-2/1000
**Gastrointestinal sistem kaynaklı
başvuruların; 1/100
*** K/E: 2/3

4. • TANIM
– Oklüziv veya non-oklüziv
sebepler ile mezenterik
damarlarlarda
hipoperfüzyonu (en sık İB)
• Arteriyel Emboli (% 50)***
• Arteriyel Tromboz (% 15)
• Venöz Tromboz (% 5-10)
• Non-Okluziv Mezenter
İskemi (NOMİ) (% 20-30)

6. PATOFİZYOLOJİ
• Arteriyel Emboli (AE)
– Olguların % 50’den fazlası (çoğu olgu SMA)
– Ani başlangıçlı şiddetli karın ağrısı
– Barsakta ani bir kanlanma bozukluğu sonucu
ortaya çıkan hayatı tehdit eden akut karın
hastalığıdır.
– Emboli kaynağı % 80 kardiyak (ateron plağı)
– Çöliyak ve IMA oklüzyonları sıklıkla tolere
edilebilir.

7. • Arteriyel Emboli (AE)
– Lokalizasyon sıklıkla kolika media orijininde
(Böylelikle ince barsakların büyük kısmı ve kolon
splenik köşeye kadar iskemi meydana gelir)
– Kusma, ishal, melena, gaz ve gayta çıkaramama.
– Abdominal distansiyon, defans, barsak seslerinde
ve peristaltizminde azalma,
– Lökositoz ve Amilaz yüksekliği.
– Septik şok a kadar giden klinik tablo.

8. • Arteriyel Emboli (AE)
– AE tedavisinde iyi prognoz
• Kardiyak hastalığı olmayan
• Genç
• Segmental tek tutulum (arter)
• Rezeke edilen barsak miktarı*** (en önemlisi)

9. PATOFİZYOLOJİ
• Arteriyel Tromboz (AT)
(Kronik mezenter iskemi=Abdominal Angina)
– Olguların %15’ i
– Zeminde mutlaka aterosklerotik bir hastalık vardır.
– SMA ostiumunda tutulum sıktır.
– Semptomlar geç başlangıçlı ve siliktir.
– Özellikle yemek sonrası karın ağrısı tipik bulgudur.

11. • Arteriyel Tromboz (AT)
– SMA sıklıkla tutulur (% 85)
– Semptomları şiddeti tıkanan arter sayısından
ziyade kollateral oluşumu ile yakından ilgilidir.

12. – Arteriyel Tromboz (AT)
• Klinik belirtiler (3 aşamalıdır)
– Kompanze evre; hafif semptomlar,
– Ara Evre; GİS yük altında iken semptomlar ortaya çıkar
(Postprandial dönemde ağrı, şişkinlik ve ishal)***
– Dekompanze evre: Arteriyel tıkanma ilerlemiş ve kan akımı
yetersiz hale gelmiştir. Postprandial şiddetli karın ağrısına ek
olarak kilo kaybı*** da olaya eşlik etmeye başlamıştır.

13. PATOFİZYOLOJİ
• Venöz Tromboz (VT)
– Olguların % 5-10’ u
– Genç erişkin
– % 80 olguda hiperkagülabilite
• OK
• DVT-Pulmoner Emboli-Polisitemia Vera
• Malignite
• Portal Hipertansiyon
• Nefrotik Sendrom
• Peritonitis Karsinomatoza

15. • Venöz Tromboz (VT)
– Karın içi organlara ait venöz dolaşımın
durması, genellikle akut bir tromboza bağlı gelişir.
– Karın içi akut enfeksiyonlar da, venöz tromboz
sebebi olabilir (hiperkoagülabilite asıl sebep***)
• Akut apandisit
• Pelvik abse
• Divertikülit
(Tüm araştırmalara rağmen % 25 olguda sebep yok)

16. • Venöz Tromboz (VT)
– Vende akut tromboz-Staz-Ödem-hiperemi-seroza
altına kanama-konjeyon-lümene kanama…
– Tanımlanamayan karın ağrısı, iştahsızlık ve
dışkılama alışkanlığında değişme.

17. PATOFİZYOLOJİ
• Non-Oklüziv Mezenter İskemi (NOMİ)
– Olguların % 20-30’ u
– Sistemik hipoperfüzyona cevap sonucu mg.
• Ciddi sistemik hastalık
• Kr. KC Hastalığı
• Dehidratasyon
• İlaçlar (kokain, ergot alkaloidleri, digitaller vb.)

18. TANI
• Laboratuvar
– Lökositoz
– Amilaz yüksekliği (300-500 IU/)
(spesifik bir laboratuvar bulgusu yoktur. D dimer
ve benzerleri için çalışmalar devam etmekte)

19. TANI
• Direkt grafi
– Hava-sıvı seviyeleri

20. TANI
• BT Anjiyo
• MR Anjiyo
• Anjiyografi

21. TEDAVİ
Mortalite 1970 de %80, günümüzde %50 kadar
• Erken tanı
• Anjiyografide gelişmeler
• Kan akımı restorasyon tekniklerinin gelişmesi
• Second look tekniklerinin gelişmesi
• Yoğun bakım koşullarında artan kalite

22. TEDAVİ
• CERRAHİ