1. HBML 3103
FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA
SEPTEMBER 2013
HBML 3103
PENGAJARAN KOMSAS DALAM BAHASA MELAYU
NO. MATRIKULASI
:
821227136059001
NO. KAD PENGENALAN
:
821227136059
NO. TELEFON
:
014 - 8799534
E-MEL
:
mohdnuruzzaman@gmail.com
PUSAT PEMBELAJARAN
:
MIRI LEARNING CENTRE, MIRI,
SARAWAK
1

2. HBML 3103
ISI KANDUNGAN
BIL
ISI KANDUNGAN
MUKA
SURAT
1
PENGENALAN
3
2
DEFINISI PANTUN DAN CIRI – CIRI PANTUN
5
RANCANGAN PENGAJARAN HARIAN BAHASA
3
MALAYSIA BERTERASKAN AKTIVITI BERBALAS
8
PANTUN
4
HURAIAN MENGENAI KEKUATAN DAN KELEMAHAN
BERBALAS PANTUN DALAM AKTIVITI
10
5
KESIMPULAN
14
6
APENDIX
15
2

3. HBML 3103
1.0 PENGENALAN
Bahasa Melayu mempunyai taraf yang tertinggi di kalangan bahasa di Malaysia.
Menurut Perlembagaan Malaysia Perkara 153, Bahasa Melayu merupakan bahasa rasmi
di Malaysia dan harus digunakan secara meluas dalam semua aspek seperti pendidikan,
urusan rasmi kerajaan, pertuturan dan sebagainya. Dengan adanya program seperti
“Memartabatkan Bahasa Melayu, Memperkasa Bahasa Inggeris” atau MBMMBI maka
lebih jelas bahawa Bahasa Malaysia memainkan peranan penting dalam semua aspek
pendidikan pada masa sekarang.
Bahasa Melayu terbahagi kepada beberapa aspek. Salah satu aspek yang menjadi
cabang dalam penggunaan bahasa Melayu ialah pengajaran dan pembelajaran
Kesusasteraan Melayu. Kesusasteraan Melayu adalah salah satu ilmu bahasa yang tertua
di Malaysia. Kesusasteraan Melayu diajar secara langsung kepada pelajar – pelajar
Tingkatan Empat dan Tingkatan 5 dan seterusnya Tingkatan Enam. Mengikut Kamus
Dewan (2006), “sastera” ditakrifkan sebagai bahasa yang digunakan di dalam kitab –
kitab. Ini kerana pada zaman dahulu, kebanyakan sastera klasik adalah digunakan dalam
agama Hindu di mana penuturnya di dalam bahasa Sanskrit. Manakala takrifan
“kesusasteraan” pula ialah hasil seni (karya tulisan) dalam bentuk prosa dan puisi yang
mempunyai ciri – ciri keistimewaan tertentu. Ini juga mengungkapkan bahawa sastera
Melayu merupakan salah satu cabang dalam seni iaitu seni dalam berbahasa.
Kesuasteraan Melayu memainkan peranan penting di dalam aspek pendidikan
sekarang. Menurut Sukatan Pelajaran Kesusasteraan Melayu Tingkatan Empat terbitan
Kementerian Pelajaran Malaysia (2003), ia bertujuan untuk melahirkan pelajar yang dapat
menghayati, menghargai, mencintai, dan memupuk semangat cintakan negara melalui
aktiviti pengajaran dan pembelajaran kesusasteraan. Ia merangkumi satu apresiasi
mengenai keunikan bahasa di Malaysia. Kebiasaan ia dilakukan berdasarkan berdasarkan
kajian – kajian teks menerusi penulis – penulis yang tersohor di Malaysia menerusi
pelbagai aspek seperti tema, persoalan, gaya bahasa, plot dan pelbagai lagi aspek
berbahasa.
Dalam pengajaran Kesusasteraan Melayu, terdapat beberapa aspek yang perlu dinilai
kepada pelajar iaitu :
i.
Prosa dan puisi tradisional;
ii.
Cerpen dan novel;
iii.
Kritikan Sastera
3

4. HBML 3103
Manakala dalam pelajar sekolah rendah, ia cuma diterapkan secara tidak langsung
dalam pengajaran dan pembelajaran. Antara yang dapat dilihat dengan jelas melalui
kesusasteraan Melayu untuk sekolah rendah pada penerangan mengenai penghasilan puisi,
karya pendek dan takrifan mengenai peribahasa dan simpulan bahasa. Ini dapat dilihat
dengan jelas pada Kertas Soalan UPSR Bahasa Malaysia Pemahaman di mana terdapat soalan
yang meminta pelajar menerangkan maksud simpulan bahasa dan peribahasa. Selain itu, pada
Kertas Soalan UPSR Bahasa Malaysia Penulisan terdapat satu pilihan soalan di mana pelajar
dikehendaki memilih untuk menjawab soalan bertulis dengan karangan atau esei pendek pada
Bahagian B. Ini menunjukkan penghasilan karya kreatif telah mula dipupuk dan dinilai
daripada sekolah rendah.
Dalam sukatan pelajaran sekolah rendah, pelajar telah didedahkan dengan pelbagai
gaya dan genre sastera. Antaranya ialah syair, pantun, prosa klasik dan sebagainya. Tetapi
aspek yang amat menarik perhatian ialah aspek berpantun kerana dapat kaedahnya yang
menyeronokkan.
4

5. HBML 3103
2.0 DEFINISI PANTUN DAN CIRI – CIRI PANTUN
Menurut sumber laman web iaitu www.dbp.com.my, Za’aba dalam bukunya iaitu Ilmu
Mengarang Melayu menyatakan pantun adalah adalah asalnya daripada Minangkabau yang
dikenali sebagai panuntun. Ia membawa maksud pembimbing atau penasihat yang
menerangkan sastera lisan dalam pepatah petitih yang diamalkan dalam pantun.
Dalam sastera pantun, pelbagai jenis pantun yang diamalkan dalam aktiviti berbalas
pantun seperti pantun dua kerat, empat kerat, lapan kerat, duabelas kerat dan enam belas
kerat. Tetapi pantun yang popular di kalangan masyarakat ialah pantun 2 kerat dan pantun 4
kerat. Antara contoh pantun 2 kerat dan 4 kerat adalah seperti di bawah :
PANTUN 2 KERAT
Gendang gendut tali kecapi,
Kenyang perut suka hati.
PANTUN 4 KERAT
Dua tiga kucing berlari,
Manakan sama si kucing belang,
Dua tiga dapat ku cari,
Manakan sama si cik adik sorang
Terdapat beberapa intipati penting dalam pengunaan pantun Melayu. Antaranya intipati yang
disebut ialah :
a) Pembayang atau sampiran
b) Maksud atau isi
c) Perkataan
d) Suku kata
e) Rima atau bunyi
5

6. HBML 3103
Pembayang atau sampiran
Pembayang terletak pada bahagian setengah pertama setiap rangkap pantun. Pembayang
memainkan peranan untuk memberi persamaan bunyi/rima kepada maksud. Pembayang pada
baris pertama hendaklah ada hubung kait dengan pembayang pada baris berikutnya dalam
setiap rangkap pantun.
Maksud atau isi
Maksud atau isi terdapat dalam setengah bahagian kedua dalam setiap rangkap pantun. Pada
bahagian inilah tersurat dan tersiratnya apa yang hendak disampaikan dalam pantun
tersebut(tema).
Perkataan
Pantun biasanya mengandungi empat atau tiga patah perkataan pada tiap-tiap baris. Pantun
yang baik memaparkan bilangan perkataan pada tiap-tiap baris yang sama bilangannya.
Suku kata
Tiap-tiap patah perkataan terdiri daripada tiga atau empat suku kata. Dalam tiap-tiap baris
pula hendaklah mengandungi antara lapan hingga dua belas suku kata. Pantun yang baik
mengandungi jumlah suku kata yang sama banyak.
Rima atau bunyi
Rima ialah bunyi yang sama pada bahagian tengah atau akhir pada tiap-tiap baris pantun.
Rima yang baik mempunyai bunyi yang sama dalam setiap rangkap pantun. Rima pada baris
pertama pembayang mestilah sama dengan rima baris pertama maksud dan begitulah
seterusnya Rima pantun yang terbaik ialah a,b,a,b dan ada juga berima a,a,a,a.
CIRI-CIRI PANTUN YANG BAIK
Pantun yang baik ialah pantun empat kerat yang mempunyai ciri-ciri tertentu. Pertama
sekali ia mengandungi 4 kerat/baris ayat di dalam pantun. Jumlah perkataan dalam sebaris
pantun antara 4-5 patah perkataan, tidaklah terlalu panjang untuk dihafal dan dibalas kepada
penutur lain. Manakala jumlah suku kata sebaris antara 8-12 suku kata yang mempunyai
perkaitan antara pembayang (2 baris di atas) dan maksud (2 baris di bawah)
Untuk aspek bunyi, rima akhir seuntai pantun itu mestilah sama- a,b,a,b .Bahasa yang
digunakan seharusnya lebih halus, penuh kiasan dan sindiran serta banyak menggunakan
unsur alam. Maksud isi di dalam pantun juga sarat dengan pengajaran, moral dan falsafah
hidup serta sarat dengan ciri-ciri tradisional. Penggunaan rangkap, ada pembayang dan
6

7. HBML 3103
maksud, mempunyai nilai hidup masyarakat yang menggambarkan perspektif masyarakat
yang melahir dan menggunakannya.
FUNGSI PANTUN
Antara fungsi – fungsi pantun di dalam Kesusasteraan Melayu ialah :

Memberi nasihat sosialisasi dan pendidikan

Sindiran atau tempelak

Melepaskan rindu dan kasih sayang

Menyatakan penghargaan/terima kasih

Berteka-teki atau mencabar ketangkasan fikiran

Hiburan atau jenaka
Pantun senantiasa digunakan secara meluas pada aktiviti dan program tertentu seperti “

Majlis pertunangan dan perkahwinan

Teks pengacara/juruacara dan ucapan dalam majlis rasmi

Pertandingan berbalas pantun

Alunan lagu rakyat
- Lagu Kanak-kanak
- Lagu-lagu Asli
- Dikir Barat dan Lain-lain:
7

8. HBML 3103
3.0 RANCANGAN PENGAJARAN HARIAN KOMSAS BAHASA MELAYU TAHUN
ENAM
Matapelajaran
: Bahasa Malaysia
Kelas
: Tahun 6
Masa
: 10.00 – 11.00 pagi
Kehadiran murid
: 14 orang
Tajuk
: Teks Prosa dan Puisi
Kemahiran
: Membaca
Hasil Pembelajaran
:
5.2 Membaca kuat teks prosa dan puisi dengan sebutan dan intonasi yang betul dan lancar
serta memahami perkara yang dibaca.
Aras 2
i. Membaca bahan sastera dengan sebutan dan intonasi yang betul.
ii. Menyatakan maklumat penting dalam bahan yang dibaca.
Objektif Pembelajaran :
Selepas pengajaran dan pembelajaran, murid akan dapat :
1. Membaca dengan kuat prosa dan puisi dengan sebutan dan intonasi dengan betul
2. Mengenalpasti maklumat
penting di dalam
bahan bacaan dan kemudian
menterjemahkan di dalam bentuk puisi yang berbentuk aktiviti berbalas pantun;
3. Memupuk sikap menghargai seni prosa dan puisi melalui aktiviti berpantun
Nilai Murni : Bekerjasama, menghayati nilai estetika, bersikap jujur.
Strategi
: Sumbangsaran, main peranan
ABM
: Suratkhabar, kertas A4, Kertas tajuk
AKTIVITI /
MASA
Set Induksi
5 minit
Langkah 1
( 15 minit )
AKTIVITI PENGAJARAN DAN
CATATAN / BBM
PEMBELAJARAN
1. Pelajar ditunjukkan dengan keratan ABM :
video mengenai acara “Pidato”
2. Pelajar ditanyakan dengan beberapa
1. Komputer riba
soalan mengenai Pidato.
2. LCD
3. Guru memperkenalkan Tajuk iaitu
Membaca Teks dan Puisi
1. Pelajar diminta untuk membentuk ABM :
kepada beberapa kumpulan kecil.
2. Pelajar di dalam kumpulan diedarkan
1. Suratkhabar
dengan artikel daripada suratkhabar
2. Kertas A4
8

9. HBML 3103
3.
Langkah 2
( 20 minit )
1.
2.
3.
4.
Langkah 3
( 15 minit )
1.
2.
3.
Penutup
( 5 Minit )
1.
2.
3.
yang boleh menarik audien luar.
3. Gunting
Pelajar menyalin maklumat penting dari
4.
dalam artikel akhbar dan meringkaskan
di dalam kertas A4.
Pelajar mengumpul semula maklumat – ABM :
maklumat di dalam satu kertas.
Pelajar ditunjukkan salah satu keratan
1. Komputer riba
video berbalas pantun yang ditunjukkan
2. Kertas A4
pada computer riba.
Pelajar dikehendaki menggunakan
maklumat yang dikumpulkan untuk
membentuk satu pantun mengenai
artikel tersebut.
Pelajar menerangkan pantun tersebut
mengikut intonasi dan sebutan suara
yang betul.
Pelajar diberikan satu tajuk mengenai ABM :
Bahasa Melayu
Pelajar dikehendaki merekabentuk
1. Lembaran tajuk
pantun yang menjelaskan mengenai
tajuk tersebut.
Kumpulan lain dikehendaki menjawab
pantun tersebut secara bergilir – gilir.
Pelajar membuat kesimpulan mengenai
aktiviti tadi.
Pelajar
menjelaskan
kemahiran
berpantun dalam intonasi yang betul
Latihan / pengukuhan kepada pelajar.
Refleksi :
1. Kekuatan
2. Kelemahan
3. Cadangan mengatasi
9

10. HBML 3103
4.0 HURAIAN
MENGENAI
AKTIVITI
BERBALAS
PANTUN
PADA
PENGAJARAN HARIAN
Kekuatan Aktiviti Berbalas Pantun dalam Pengajaran dan Pembelajaran
Jika merujuk daripada aktiviti berbalas pantun seperti dalam Rancangan Pengajaran
Harian yang dilampirkan, aktiviti berbalas pantun dalam bilik darjah dapat menimbulkan
keseronokan semasa berada di dalam kumpulan sambil menerapkan aktiviti yang
berbentuk daya usaha dan kecenderungan minat. Ini sekaligus akan menimbulkan minat
yang mendalam di kalangan pelajar mengenai Bahasa Malaysia terutama pada tahap 2.
Penggunaan aktiviti berpantun di dalam pengajaran dan pembelajaran jelas sekali akan
membantu mereka dalam memahami isi kandungan pelajaran dan objektif pelajaran dapat
disampaikan dengan mudah.
Selain itu, pantun merupakan salah satu puisi tradisional yang masih wujud di zaman
moden ini. Menurut sumber laman web www.dbp.com.my, puisi pantun yang asalnya dari
Minangkabau masih mendapat tempat di kalangan masyarakat Malaysia di mana rata –
rata penutur pantun masih mengamalkan pantun sebagai pembuka bicara semasa majlis
rasmi, majlis pertunangan atau persandingan dan berbentuk pertandingan berbalas pantun.
Pantun ini merupakan salah satu puisi tradisional yang masih diamalkan dan
diadaptasikan mengikut zaman dan kesesuaian dan satu – satu puisi tradisional yang
mudah untuk diterapkan di dalam aktiviti pengajaran dan pembelajaran. Jadi adalah lebih
baik supaya puisi tradisional ini dapat diterapkan di dalam aktiviti pengajaran dan
pembelajaran seperti Bahasa Malaysia supaya kesinambungan karya sastera prosa
tradisional ini dapat diteruskan dan diperturunkan hingga ke generasi seterusnya.
Sesi berbalas pantun juga dapat meningkatkan kemahiran membaca dan menulis.
Menurut Sharifah Maimunah Syed Zin (2000). “Menikmati dan Mengapresiasikan
Sastera”. Dewan Sastera. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka ada menerangkan
bahawa :
Pendedahan komponen sastera membolehkan pelajar menikmati dan
mengapresiasi karya sastera, mengetahui ilmu sastera secara ringkas,
mengenali penulis dan sejarah perkembangan tanah air, berdasarkan
karya yang dibaca serta mengukuhkan kemahiran berbahasa pelajar
dari segi kemahiran mendengar dan bertutur, membaca dan menulis.
10

11. HBML 3103
Beliau menyatakan bahawa penerapan karya sastera tradisional dapat meningkatkan
kemahiran bertutur dengan baik, sekaligus meningkatkan daya menulis dan membaca di
kalangan pelajar. Ini kerana di dalam aspek pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu
di sekolah rendah, kemahiran bertutur, menulis dan membaca amat dititikberat dalam
penguasaan Bahasa Malaysia sebagai bahasa kebangsaan. Di samping itu, pencapaian
pelajar dalam Dasar Memartabatkan Bahasa Melayu, Memperkasa Bahasa Inggeris turut
menekankan aspek penguasaan bahasa Malaysia di kalangan pelajar. Melalui penerapan
nilai sastera seperti pantun ini dapat mempertingkatkan penguasaan berbahasa Malaysia
di kalangan pelajar untuk generasi masa hadapan.
Koh Boh Boon (1989) dalam bukunya Perspektif-Perspektif Dalam Pengajaran
Bahasa Malaysia. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka
Penggunaan bahan sastera dalam pendidikan Bahasa Melayu dapat,
antara lain menanam penghayatan terhadap keindahan Bahasa Melayu,
memperkaya perbendaharaan kata dan mengasah kemahiran murid untuk
mengarang dengan baik.
Perbendaharaan kata di dalam sesi mencipta dan berbalas pantun juga akan
meningkatkan pemahaman dan seterusnya memberi ruang pelajar dalam menguasai kosa
kata dan tatabahasa dengan baik. Dalam aspek berbahasa Melayu, penguasaan dalam
membina ayat untuk dijadikan satu karangan yang berkualiti turut akan diuji sepenuhnya
di dalam peperiksaan umum khususnya di dalam peperiksaan Ujian Penilaian Sekolah
Rendah, Penilaian Menengah Rendah dan sebagainya. Penguasaan perbendaharaan kata
melalui sumber rujukan daripada artikel – artikel suratkhabar, majalah, jurnal seperti di
dalam rancangan pelajaran harian mampu mengetengahkan pelajar di dalam mengenal
perbendaharaan kata dalam Bahasa Malaysia. Ia akan diaplikasi secara tidak langsung
dalam aktiviti berbalas pantun dalam sesi pengajaran dan pembelajaran di dalam Bahasa
Malaysia.
Pendedahan pelajar dalam aktiviti komponen berbentuk sastera lisan seperti pantun
akan melahirkan generasi baru yang sentiasa menghargai karya seni sastera lisan dan
bertulis di Malaysia. Pelajar akan mula mengenali dan seterusnya menunjukkan
kecenderungan untuk aktif dalam bidang seni sastera seperti penulisan cerpen, puisi,
teater, drama dan lakonan. Ini merupakan sebahagian daripada Kecerdasan Pelbagai yang
diterapkan oleh Howard Gardner iaitu Kecerdasan Verbal Linguistik. Segelintir pelajar
11

12. HBML 3103
akan dapat belajar jika penggunaan teknik pengajaran dan pengajaran lebih terarah
kepada aktiviti pemusatan pelajar, aktiviti berkumpulan, main peranan dan sebagainya.
Ini akan membantu mereka dalam membina kefahaman isi kandungan pelajaran dan
seterusnya memupuk sikap untuk menghargai karya seni orang lain. Selain itu, ia turut
membantu untuk memupuk pelajar dalam bergiat seni dalam aktiviti penulisan kreatif di
masa akan datang.
Kelemahan Aktiviti Berbalas Pantun di Dalam Bilik Darjah
Terdapat juga kelemahan dalam penerapan aktiviti berbalas pantun di dalam bilik darjah
ini sebenarnya. Antara kelemahan yang dapat dikenalpasti ialah :
Intonasi memainkan peranan dalam aspek berbahasa. Jika dalam aspek fonetik dan
fonologi, sebutan yang betul dan jelas memainkan peranan dalam menentukan betul atau
tidak dalam berbahasa. Ini bermaksud pelajar – pelajar harus menguasai kemahiran
bertutur dengan baik untuk menyampaikan pantun – pantun di dalam bilik darjah.
Contohnya rima pantun yang menerangkan a,b,a,b. Jadi pelajar harus menguasai konsep
penutur pantun yang sebenarnya. Pelajar juga harus meneliti rakaman video yang
ditunjukkan oleh guru. Antara rakaman video mengenai berbalas pantun ialah melalui
rakaman Pesta Pantun Kebangsaan serta rancangan terbitan Astro iaitu Karoot Komedia
X. Walaupun rancangan tersebut berbentuk hiburan, namun unsur – unsur pantun pada
dikir barat yang dikendalikan oleh hos rancangan tersebut dapat memberi gambaran
bagaimana aktiviti berbalas pantun dapat dijalankan.
Selain itu juga, kelemahan yang dapat dikenalpasti dalam aktiviti pengajaran dan
pembelajaran berasaskan pantun ialah guru terpaksa mendapatkan tajuk pelajaran yang
sesuai untuk diadaptasikan melalui aktiviti berpantun. Ini kerana sebahagian daripada
tajuk yang di dalam buku teks Bahasa Malaysia Tahun 6 kadangkala kurang bersesuaian
dengan aktiviti yang berlandaskan kesenian berbahasa. Contohnya dalam aktiviti mereka
dialog perbualan, syarahan, penceritaan dan karangan yang berbentuk format. Ini kerana
pantun hanya sesuai digunakan dalam aktiviti pengajaran dan pembelajaran berbentuk
untuk mengenalpasti maklumat di dalam teks, menceritakan keindahan serta latihan
menulis dan bertutur. Kemahiran berpantun hanya dapat disesuaikan mengikut tema
pengajaran dan pembelajaran pada hari tersebut.
12

13. HBML 3103
Aktiviti berpantun di dalam pengajaran dan pembelajaran juga tidak dapat kesesuaian
kerana memerlukan daya kreativiti yang tinggi dalam membuat perlambangan
(simbolisme). Menurut Profesor Datuk Harun Mat Piah dalam ucapan semasa
pertandingan Festival Pantun Korporat 2007 yang dipetik daripada artikel akkhbar Utusan
Malaysia (2009) , pantun yang sebenar adalah mempunyai perlambangan sebenar dalam
pembayang dan maksud kerana di sana wujudnya unsur sindirian atau kritikan. Ini
membawa maksud bahawa penutur pantun harusnya mengasah daya kreativiti yang tinggi
dalam membina pantun sebenar yang berunsur jenaka dan berbentuk nasihat. Berbalik
kepada persoalan aktiviti tadi, maka aktiviti berbalas pantun harus dapat menjana daya
kreativiti pelajar supaya lebih kreatif dalam merekacipta pantun yang menarik dan
mampu menjadi unsur kritikan. Aktiviti ini bukan sahaja menyeronokkan tetapi harus
menepati kehendak dan tema untuk kemahiran yang akan diterapkan pada sesi pengajaran
dan pembelajaran.
Noriah Bakar (1986) telah mencadangkan beberapa perkara yang harus dilakukan
semasa pengajaran pantun. Cadangan yang dikemukakan ini ialah rumusan hasil
penyelidikan beliau tentang pembelajaran pantun. Beliau menyatakan teknik penerangan
yang berlebihan daripada guru semata-mata tidak lagi menjadi satu teknik yang berkesan
kepada pelajar-pelajar yang mengikuti pelajaran pantun kerana teknik seperti itu tidak
melibatkan dan menggerakkan penglibatan pelajar secara menyeluruh dan tidak
mengaitkan isi pelajaran dengan pengetahuan sedia ada pelajar. Guru-guru yang
menggunakan teknik ini menggambarkan yang dia kurang berminat membuat persediaan
dan perancangan untuk mengajar. Akibatnya pengendalian pelajaran tidak tersusun dan
kabur, kesannya pelajar tidak dapat mengikuti isi pelajaran dengan baik dan tidak
memupuk terhadap pelajaran pantun. Guru hendaklah menyusun secara teratur untuk
menjalankan aktiviti pantun ini dengan baik kerana segala perkaitan mengenai konsep
atau objektif pelajaran untuk hari itu adalah bergantung kepada keseragaman dan
keselarian perjalanan aktiviti pantun di kalangan pelajar. Aktiviti pengajaran dan
pembelajaran hendaklah disusun dengan teliti supaya aktiviti yang diterapkan adalah
berkaitan dengan konsep pengajaran dan pembelajaran yang hendak diajar.
13

14. HBML 3103
5.0 KESIMPULAN
Secara umumnya, aktiviti berbalas pantun merupakan salah satu tradisi masyarakat
Melayu turun temurun yang telah lama bertapak di Malaysia dan diperkembangkan
dengan adanya program – program berpantun mengikut kesesuaian acara. Ini sekaligus
akan mengekalkan karya lisan pantun di kalangan masyarakat.
Sebagai guru, kita harus menerapkan kaedah berpantun dengan betul di dalam aktiviti
pengajaran dan pembelajaran yang bersesuaian. Bukan sahaja pelajar – pelajar yang akan
beroleh manfaat tetapi meneruskan dan menghayati kesinambungan kesusasteraan
Melayu yang lama di dalam generasi baru. Pemilihan aktiviti juga harus berkaitan dengan
aktiviti berpantun untuk memastikan kelancara aktiviti berpantun di dalam kelas.
( 2,686 patah perkataan )
14

15. HBML 3103
APPENDIKS
REFERENSI
Howard Gardner (1983), Frames of Mind : The Theory of Multiple Intelligence.
Kamus Dewan (2006), Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia.
Kementerian Pelajaran Malaysia (2003), Huraian Sukatan Pelajaran Bahasa Malaysia Tahun
Enam, Bahagian Pembangunan Kurikulum.
Kementerian Pelajaran Malaysia ( 2003 ), Sukatan Pelajaran Kesusasteraan Melayu
Tingkatan Empat, terbitan Bahagian Pembangunan Kurikulum.
Koh Boh Boon (1989) dalam bukunya Perspektif-Perspektif Dalam Pengajaran Bahasa
Malaysia. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka
Noriah Bakar ( 1986 ) dipetik daripada
Sharifah Maimunah Syed Zin (2000). “Menikmati dan Mengapresiasikan Sastera”. Dewan
Sastera. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka
Sumber pantun dipetik daripada laman web http://www.dbp.gov.my/lamandbp/main
Utusan Malaysia (2009), Ucapan Ketua Panel Hakim Profesor Datuk Harun Mat Piah
semasa
pertandingan
Festival
Pantun
Korporat
http://www.dbp.gov.my/lamandbp/main
15
2007
yang
dipetik
daripada