Dự phòng loét do Stress trong ICU ở bệnh nhân dinh dưỡng qua đường tiêu hóa

1. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 1
DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU
Ở BỆNH NHÂN DINH DƯỠNG QUA ĐƯỜNG TIÊU HÓA
Dịch tóm tắt: BS. Đặng Thanh Tuấn – BV Nhi Đồng 1
TÓM TẮT
Cơ sở: Dự phòng loét do stress (stress ulcer prophylaxis, SUP) bằng thuốc được khuyến
cáo ở tất cả bệnh nhân nặng có nguy cơ cao xuất huyết tiêu hóa liên quan đến stress. Tuy
nhiên ở bệnh nhân đã cho dinh dưỡng qua đường tiêu hóa, tác động dự phòng của SUP
chưa được biết rõ. Chúng tôi thực hiện meta-analysis này từ các RCTs nhằm đánh giá tác
động dược lý của SUP bằng thuốc ở bệnh nhân đã nuôi ăn qua đường tiêu hóa nhằm dự
phòng XHTH và các kết cục khác.
Phương pháp: Chúng tôi tìm kiếm trên PubMed, Embase, và Cochrane database cho đến
ngày 30 Sep 2017. Các RCTs so sánh SUP bằng thuốc với placebo hoặc không dự phòng ở
bệnh nhân nuôi ăn qua đường tiêu hóa trong ICU.
Kết quả: bảy nghiên cứu (n = 889 bệnh nhân). Không khác biệt có ý nghĩa thông kế về
XHTH (RR 0.80; 95% CI, 0.49 - 1.31, p = 0.37) giữa các nhóm. Ngoài ra, SUP không có tác
động trên kết cục tử vong (RR 1.21; 95% CI, 0.94 - 1.56, p =0.14), nhiễm trùng Clostridium

2. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 2
difficile (RR 0.89; 95% CI, 0.25 - 3.19, p = 0.86), thời gian nằm ICU (MD 0.04 days; 95% CI,
−0.79 to 0.87, p = 0.92), thời gian thở máy (MD −0.38 days; 95% CI, −1.48 to 0.72, p = 0.50),
nhưng kết hợp với tăng nguy cơ viêm phổi bệnh viện (RR 1.53; 95% CI, 1.04 - 2.27; p =0.03).
Kết luận: Kết quả của chúng tôi gợi ý rằng ở bệnh nhân đã nuôi ăn qua đường tiêu hóa,
SUP bằng thuốc không có hiệu quả và là can thiệp phối hợp làm tăng nguy cơ viêm phổi
bệnh viện.
Chiến lược search:

3. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 3
Các đặc điểm chính và dữ liệu kết quả được xác định trước của các RCT được mô tả
trong các Bảng 1 và 2.
Bảng 1: Đặc điểm các nghiên cứu
Bảng 2: Kết quả các nghiên cứu đã xác định trước

4. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 4
Những nghiên cứu này được xuất bản giữa năm 1985 và năm 2017, với các mẫu có kích cỡ
từ 28 đến 300 bệnh nhân. Bốn trong bảy thử nghiệm RCT đã sử dụng giả dược để so sánh
[18, 23, 27, 29], trong khi ba nghiên cứu không dùng dự phòng [21,22,28]. Đối với loại thuốc
dự phòng sử dụng, H2Ras (histamine 2 receptor antagonists) và PPI (proton pump inhibitors)
được sử dụng trong 4 [18, 27-29] và ba nghiên cứu [21-23], trong khi H2RAs và sucralfat
được sử dụng trong một nghiên cứu [22]. Trong suốt thời gian nghiên cứu, tất cả bệnh nhân
đều nhận được nuôi ăn qua đường tiêu hóa (EN) (61-100%). Chảy máu ngoài đường tiêu
hoá được báo cáo trong sáu nghiên cứu RCT [18, 21, 23, 27, 29], trong khi ba nghiên cứu
báo cáo chảy máu đáng kể trên lâm sàng [18, 22, 28].
Kết cục chính
Fig. 2 Forest plot showing the effect of stress ulcer prophylaxis for gastrointestinal bleeding.
M-H Mantel-Haenszel.
XHTH được báo cáo trong cả 7 RCTs. Từ số liệu tổng hợp, SUP không làm giảm nguy cơ
XHTH (7 studies; n = 889, RR 0.80; 95% CI, 0.49 to 1.31; I2 = 8%; p = 0.96) (Fig. 2).
Phân tích nhóm nhỏ (subgroups) cũng cho thấy tỉ lệ XHTH tương tự nhau trong các nhóm.
Phân tích độ nhạy (Sensitivity analyses) gợi ý không có khác biệt giữa các phân nhóm về
XHTH, cách phân phối ngẫu nhiên và cách dinh dưỡng qua đường tiêu hóa. Dữ liệu phân
tích nhóm nhỏ và phân tích độ nhạy trình bày trong Table 3.

5. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 5
Kết cục phụ
Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nhóm SUP và nhóm không dùng SUP về:
 tỉ lệ tử vong (6 studies, n = 861; RR 1.21; 95% CI, 0.94 to 1.56; I2 =0%; p =0.14) [18,
21, 22, 27–29] (Fig. 3a) hoặc
 nhiễm trùng C. difficile (3 studies, n = 407; RR 0.89; 95% CI, 0.29 to 3.19; I2 =0%; p
=0.86) [18, 27, 29] (Fig. 3b).
 thời gian nằm ICU (4 studies, n = 707, MD 0.04 days; 95% CI, −0.79 to 0.87, I2 = 48%;
p = 0.92) [18, 22, 27, 29] (Fig. 3c) and
 thời gian thở máy (4 studies, n = 707, MD −0.38 days; 95% CI,−1.48 to 0.72, I2 = 17%;
p = 0.50) [18, 22, 27, 29] (Fig. 3d).
 tần suất HAP cao hơn ở nhóm SUP (5 studies, n = 407; RR 1.53; 95% CI, 1.04 to 2.27;
I2 =0%; p = 0.03) [18, 21, 22, 27, 28] (Fig.3e),

6. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 6
 tần suất VAP như nhau giữa 3 nhóm (3 studies, n = 425; RR 1.24; 95% CI, 0.72 to
2.15; I2 =0%; p =0.44) (Fig. 3f ) [18, 27, 28].

7. February 5, 2018 DỰ PHÒNG LOÉT DO STRESS TRONG ICU[ ]
BS. ĐẶNG THANH TUẤN - 2018 7
Fig. 3 Forest plot showing the effect of stress ulcer prophylaxis on overall mortality (a),
Clostridium difficile infection (b), length of intensive care unit stay (c), duration of mechanical
ventilation (d), hospital-acquired pneumonia (e) and ventilator-associated pneumonia (f) M-H
Mantel-Haensze
Thực hiện: BS. Đặng Thanh Tuấn (05/02/2018)