SlideShare a Scribd company logo
Kомпьютерийн програмын
    энгийн хэрэглээ




                         1
Descriptive statistics буюу
         тайлбарлагч статистик
Өгөгдсөн тоо мэдээг хараад тухайлбал testdata.xlsx
гэсэн файлыг хараад бид дараах зүйлсийг мэдэхийг
хүсэж болох юм.
- Хэдэн эрэгтэй, хэдэн эмэгтэй оюутан байна вэ?
- Оюутнуудын дундаж нас хэд вэ?
- Хэдэн бакалаврын, хэдэн магистрын оюутан байна
  вэ?
- Мэдлэгийн ерөнхий онооны дундаж нь хэд вэ?
  Бакалаврын болон магистрын оюутнуудын
  мэдлэгийн ерөнхий оноо ялгаатай юу?
- Сонинг эрэгтэйчүүд эмэгтэйчүүдийн аль нь их
  уншиж байна вэ?
                                                     2
Эдгээр асуултад хариулахын тулд бид Excel
дээрх Descriptive statistics-г ашиглах хэрэгтэй
болно.

Үүнийг ашиглахын тулд Excel2010-н хувьд File-
Options-Add Ins-Manage-н GO… рүү орж
Analysis ToolPak гэдгийг идэвхижүүлэх ёстой.

Ингэсний дараа Data гэсэн меню дотор Data
Analysis гэсэн цэс үүссэн байна.
                                                  3
Data Analysis дээр дарахад




Гэсэн цонх гарч ирэх бөгөөд эндээс
Descriptive Statistics гэснийг сонгож OK
дарахад дараах цонх гарч ирнэ.
                                           4
5
Энэхүү цонхон дээрх Input Range гэдэг дээр
шинжлэх гэж буй хэсгийн талбарыг зааж оруулж
өгнө. Манай жишээгээр энэ нь $J$1:$N$31 байна.

Labels in first row гэдэг нь эхний мөрөнд нэр
байгааг харуулж байна. Энд бид $O$1-г сонгоё.

Output Range дээр тайлбарлагч статистикийн үр
дүнг харуулах талбайг зааж өгнө.

Үр дүн нь дараах хэлбэртэй байна.
                                                6
7
Одоо бид тоо мэдээний талаарх ерөнхий
ойлголтыг авахаар болж байна.
Энэ тоо мэдээний хувьд оюутны дундаж нас
25.2, Мэдлэгийн ерөнхий түвшний дундаж
оноо 1848.9, онооны дундаж нь 80.4, дундаж
өндөр нь 66.4, долоо хоногт дундажаар 4.9
сонин уншдаг гэсэн үр дүн гарч байна.
Энд харуулж буй mean гэдэг нь дундаж гэсэн
утгатай бөгөөд Excel дээр манай жишээг
ашиглан дундажийг тооцвол дараах
томъёотой байна.
                                             8
=AVERAGE(J2:J31) гэж оруулна.
SUM гэдэг нь нийт оюутнуудын насны нийлбэр
байна.
=SUM(J2:J31) гэж оруулна.
COUNT гэдэг нь тоолох гэсэн утгыг илэрхийлэх
бөгөөд дараах хэлбэрээр оруулна.
=COUNT(J2:J31)
MIN гэдэг нь хамгийн бага утгыг харуулах бөгөөд
дараах хэлбэрээр оруулна.
=MIN(J2:J31) манай жишээгээр хамгийн залуу нь
18 настай байна.
МАХ гэдэг нь хамгийн их утгыг харуулах бөгөөд
=MAX(J2:J31) гэж бичих ба манай жишээгээр
хамгийн өндөр настай нь 39 байна.
                                                  9
Standard Error буюу стандарт алдаа нь
түүврийн дундаж, эх олонлогийн дундажаас
хэр зөрүүтэй байгааг харуулдаг.
Тухайлбал манай жишээгээр насны дундаж нь
25.2 гарч байгаа ч бид хэрвээ дахин өөр 30
оюутанг авч үзвэл үүнээс өөр дундаж гарах
болно. Тиймээс энэхүү түүвэр бүрд гарах
зөрүүг стандарт алдаа харуулдаг.
Энэхүү стандарт алдааг ашиглан дундаж утга
орших интервалыг тооцож болно. Насны
хувьд дундаж насны орших интервалыг
тооцож үзье.
                                         10
Үүний тулд дараах хүснэгтийг ашилъя.
    Z              % Магадлал     Доод хязгаар    Дээд хязгаар
        1 (0.99)            68%            23.9             26.5
        2 (1.96)            95%            22.7             27.7
        3 (2.58)            99%            21.4             29.0

Доод хязгаарыг: Дундаж – Стандарт алдаа*Z
Дээд хязгаарыг: Дундаж + Стандарт алдаа*Z
гэж тус тус тооцно.
Жишээ нь: 95%-н магадлалтайгаар дундаж нас
орших интервалыг олбол:
25.2 – 1.3*1.96(ойролцоогоор 2)=22.7
25.2 + 1.3*1.96(ойролцоогоор 2)=27.7
болж байна.
                                                                 11
Median нь төвийн үзүүлэлтийг хэмждэг
утгуудын нэг юм. Медианыг тооцохын тулд
түүврийг багаас нь их рүү эрэмбэлэх хэрэгтэй.
Эрэмбэлэгдсэн утгын төвийн утгыг медиан
гэнэ. Хэрэв сондгой тоотой бол голын утгыг,
тэгш тооноос бүрдсэн бол голын хоёр утгын
дундажаар тооцдог. Үүнийг EXCEL дээр дараах
байдлаар тооцно.
=MEDIAN(J2:J31) ба 23 байна.


                                           12
Mode гэдэг нь хамгийн их давталттай утгыг
илэрхийлдэг.     Манай      жишээгээр     19-н
настайгууд хамгийн их байна. SAT буюу
мэдлэгийн түвшний тест дээр #N/A гэж гарсан
нь давтагдах утга байхгүй байна гэсэн үг юм.
=MODE(J2:J31)




                                            13
14
Sample Deviation буюу түүврийн хэлбэлзэл.
Энэ нь түүврийн дисперсээс язгуур гаргасан
утга бөгөөд дундаж утгатайгаа хэр ойр байгааг
харуулдаг.
Excel дээр дор харуулсаны дагуу тооцно.
=STDEV(J2:J31) Манай жишээгээр: 6.9 байна.




                                           15
Skewness нь тоо мэдээний тэгш хэмтэй
байдлыг хэмждэг бөгөөд нормал тархалтаар
илэрхийлж харуулдаг. Хэрэв skewness эерэг
утгатай гарвал нормал тархалтын муруйн зүүн
талд тоо мэдээ төвлөрч байгааг, сөрөг утгатай
гэрвал муруйн баруун талд тоо мэдээ төвлөрч
байгааг харуулдаг. Skewness нь +2-с -2-н
хооронд утгаа авдаг бөгөөд Нормал тархалт
нь 0 гэсэн утгатай байдаг. Үүнийг Excel дээр
дараах томёъогоор тодорхойлдог.
=SKEW(J2:J31) Манай жишээгээр 0.6 байгаа нь
зүүн өрөөсгөл байна.
                                           16
Kurtosis нь тоо мэдээний тархалтын өндөрийг
хэмждэг. Энэ нь бас нормал тархалтын нэг
хэмжүүр юм. Авах утгын хувьд өмнөхтэй
адилаар +2-с -2-н хооронд утгаа авдаг. Эерэг
гарвал тархалтын орой өндөр, сөрөг гарвал
тархалтын орой нам байгааг харуулна.
Үүнийг дараах томъёогоор тооцдог.
=KURT(J2:J31) манай жишээгээр -1.0 байгаа нь
тархалтын орой нам болохыг илэрхийлж
байна.

                                          17

More Related Content

What's hot

Санхүү түүний мөн чанар санхүүгийн систем
Санхүү түүний мөн чанар санхүүгийн системСанхүү түүний мөн чанар санхүүгийн систем
Санхүү түүний мөн чанар санхүүгийн систем
E-Gazarchin Online University
 
Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээ
Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээБизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээ
Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээ
Гончигжавын Болдбаатар
 
Spss программын талаар товчхон
Spss программын талаар товчхонSpss программын талаар товчхон
Spss программын талаар товчхонMunkhbayar Tumurbat
 
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээлБонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
Adilbishiin Gelegjamts
 
Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1
Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1
Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1
Azzaya L
 
Lekts 7. tuuver sudalgaa
Lekts 7. tuuver sudalgaaLekts 7. tuuver sudalgaa
Lekts 7. tuuver sudalgaa
biedaalt
 
Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...
Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...
Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...
Adilbishiin Gelegjamts
 
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөжСанхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөжAdilbishiin Gelegjamts
 
даатгалын үүсэл хөгжил
даатгалын үүсэл хөгжилдаатгалын үүсэл хөгжил
даатгалын үүсэл хөгжил
Болд Энхтөр
 
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 11 ШИДС
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс  хичээл 11 ШИДС Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс  хичээл 11 ШИДС
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 11 ШИДС Chuluun Zulaa
 
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭБилэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭbatnasanb
 
Lecture 6,7
Lecture 6,7Lecture 6,7
Lecture 6,7Bbujee
 
Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]
Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]
Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]Byambadrj Myagmar
 
Хугацааны цуваан шинжилгээ
Хугацааны цуваан шинжилгээХугацааны цуваан шинжилгээ
Хугацааны цуваан шинжилгээ
Serod Khuyagaa
 
Санхүү менежментийн тулгуур ойлголтууд
Санхүү менежментийн тулгуур ойлголтуудСанхүү менежментийн тулгуур ойлголтууд
Санхүү менежментийн тулгуур ойлголтууд
ИЗ-СЭЗС багш А.Бибиш
 
Лекц №2 Шийдвэр гаргалт
Лекц №2 Шийдвэр гаргалтЛекц №2 Шийдвэр гаргалт
Лекц №2 Шийдвэр гаргалт
Хотгойд Шанж Болдбаатар Ууганбаяр
 
эргэцийн шинжилгээ
эргэцийн шинжилгэээргэцийн шинжилгээ
эргэцийн шинжилгээDalai Tumursukh
 
урт хугацаат өр төлбөрийн бүртгэл
урт хугацаат өр төлбөрийн  бүртгэл урт хугацаат өр төлбөрийн  бүртгэл
урт хугацаат өр төлбөрийн бүртгэл Bachkana Enhbat
 
Investment lecture 12
Investment lecture 12Investment lecture 12
Investment lecture 12
Gunjargal
 
Бизнесийн статистик
Бизнесийн статистикБизнесийн статистик
Бизнесийн статистик
Ikhzasag SEZS
 

What's hot (20)

Санхүү түүний мөн чанар санхүүгийн систем
Санхүү түүний мөн чанар санхүүгийн системСанхүү түүний мөн чанар санхүүгийн систем
Санхүү түүний мөн чанар санхүүгийн систем
 
Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээ
Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээБизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээ
Бизнес төлөвлөгөө боловсруулах гадаад орчны шинжилгээ
 
Spss программын талаар товчхон
Spss программын талаар товчхонSpss программын талаар товчхон
Spss программын талаар товчхон
 
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээлБонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
 
Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1
Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1
Санхүүгийн тайлангийн шинжилгээ - Part 1
 
Lekts 7. tuuver sudalgaa
Lekts 7. tuuver sudalgaaLekts 7. tuuver sudalgaa
Lekts 7. tuuver sudalgaa
 
Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...
Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...
Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...
 
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөжСанхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
 
даатгалын үүсэл хөгжил
даатгалын үүсэл хөгжилдаатгалын үүсэл хөгжил
даатгалын үүсэл хөгжил
 
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 11 ШИДС
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс  хичээл 11 ШИДС Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс  хичээл 11 ШИДС
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 11 ШИДС
 
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭБилэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
Билэгдэмбэрэл - ЭРХЭМ ЗОРИЛГЫН ШИНЖИЛГЭЭ
 
Lecture 6,7
Lecture 6,7Lecture 6,7
Lecture 6,7
 
Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]
Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]
Lekts 5 tulburiin chadwar [repaired]
 
Хугацааны цуваан шинжилгээ
Хугацааны цуваан шинжилгээХугацааны цуваан шинжилгээ
Хугацааны цуваан шинжилгээ
 
Санхүү менежментийн тулгуур ойлголтууд
Санхүү менежментийн тулгуур ойлголтуудСанхүү менежментийн тулгуур ойлголтууд
Санхүү менежментийн тулгуур ойлголтууд
 
Лекц №2 Шийдвэр гаргалт
Лекц №2 Шийдвэр гаргалтЛекц №2 Шийдвэр гаргалт
Лекц №2 Шийдвэр гаргалт
 
эргэцийн шинжилгээ
эргэцийн шинжилгэээргэцийн шинжилгээ
эргэцийн шинжилгээ
 
урт хугацаат өр төлбөрийн бүртгэл
урт хугацаат өр төлбөрийн  бүртгэл урт хугацаат өр төлбөрийн  бүртгэл
урт хугацаат өр төлбөрийн бүртгэл
 
Investment lecture 12
Investment lecture 12Investment lecture 12
Investment lecture 12
 
Бизнесийн статистик
Бизнесийн статистикБизнесийн статистик
Бизнесийн статистик
 

Similar to Descriptive statistic

Lecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdf
Lecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdfLecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdf
Lecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdf
ariusahui2023
 
тойм статистик лекц 2
тойм статистик лекц 2тойм статистик лекц 2
тойм статистик лекц 2Serod Khuyagaa
 
machine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjf
machine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjfmachine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjf
machine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjf
BolderdeneJigmed1
 
Data analysis in excel
Data analysis in excelData analysis in excel
Data analysis in excel
Tuul Tuul
 
spss
spssspss
spss
MULS
 
Stat bolovsruulalt1
Stat bolovsruulalt1Stat bolovsruulalt1
Stat bolovsruulalt1Akhyt
 
нямдаваа (2)
нямдаваа (2)нямдаваа (2)
нямдаваа (2)
chinbaa12
 
Lekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaa
Lekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaaLekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaa
Lekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaa
Anhaa8941
 
Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud
Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud
Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud
Anhaa8941
 
Lekts10 shugaman zagvariin parametr
Lekts10 shugaman zagvariin parametrLekts10 shugaman zagvariin parametr
Lekts10 shugaman zagvariin parametr
Anhaa8941
 
ҮСХ гарын авлага
ҮСХ гарын авлагаҮСХ гарын авлага
ҮСХ гарын авлага
Tuul Tuul
 
ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГА
ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГАТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГА
ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГА
Mr Nyak
 

Similar to Descriptive statistic (17)

3 numerical descriptive measures
3 numerical descriptive measures3 numerical descriptive measures
3 numerical descriptive measures
 
Lecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdf
Lecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdfLecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdf
Lecture_4_Numerical_Descriptive_Measures.pdf
 
bs4-1
bs4-1bs4-1
bs4-1
 
Ch01 03
Ch01 03Ch01 03
Ch01 03
 
тойм статистик лекц 2
тойм статистик лекц 2тойм статистик лекц 2
тойм статистик лекц 2
 
machine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjf
machine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjfmachine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjf
machine learningsahfahsfahsfashfsahfsahfsahjf
 
Data analysis in excel
Data analysis in excelData analysis in excel
Data analysis in excel
 
spss
spssspss
spss
 
Stat bolovsruulalt1
Stat bolovsruulalt1Stat bolovsruulalt1
Stat bolovsruulalt1
 
нямдаваа (2)
нямдаваа (2)нямдаваа (2)
нямдаваа (2)
 
Lekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaa
Lekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaaLekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaa
Lekts6. magadlaliin onol tarhaltiin tsuvaa
 
Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud
Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud
Lekts5 tarhaltiin tsuvaanii dundaj, helbelzliin uzuuleltuud
 
1001 bolovsrol ez 2
1001 bolovsrol ez 21001 bolovsrol ez 2
1001 bolovsrol ez 2
 
Data analysis in excel
Data analysis in excelData analysis in excel
Data analysis in excel
 
Lekts10 shugaman zagvariin parametr
Lekts10 shugaman zagvariin parametrLekts10 shugaman zagvariin parametr
Lekts10 shugaman zagvariin parametr
 
ҮСХ гарын авлага
ҮСХ гарын авлагаҮСХ гарын авлага
ҮСХ гарын авлага
 
ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГА
ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГАТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГА
ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ ГАРЫН АВЛАГА
 

More from altaamecs

Ict in education strategy
Ict in education strategyIct in education strategy
Ict in education strategyaltaamecs
 
Minister's order
Minister's orderMinister's order
Minister's orderaltaamecs
 
Standart
StandartStandart
Standart
altaamecs
 
Myangani hogjlin zoriltuud 2009
Myangani hogjlin zoriltuud 2009Myangani hogjlin zoriltuud 2009
Myangani hogjlin zoriltuud 2009altaamecs
 
Amjirgaanii dood tuvshin
Amjirgaanii dood tuvshinAmjirgaanii dood tuvshin
Amjirgaanii dood tuvshinaltaamecs
 
Oron toonii normative
Oron toonii normativeOron toonii normative
Oron toonii normative
altaamecs
 
Microsoft project 2007
Microsoft project 2007Microsoft project 2007
Microsoft project 2007altaamecs
 
Microsoft project 2007
Microsoft project 2007Microsoft project 2007
Microsoft project 2007altaamecs
 
Global education digest_2011_en
Global education digest_2011_enGlobal education digest_2011_en
Global education digest_2011_en
altaamecs
 
2011 statistic last
2011 statistic last2011 statistic last
2011 statistic last
altaamecs
 
2011 leaflet last
2011 leaflet  last2011 leaflet  last
2011 leaflet lastaltaamecs
 
2011 on y am awstrali
2011 on y am awstrali2011 on y am awstrali
2011 on y am awstrali
altaamecs
 
2011 on yam 6-16
2011 on yam 6-162011 on yam 6-16
2011 on yam 6-16altaamecs
 
2009 leaflet last-02.10
2009 leaflet last-02.102009 leaflet last-02.10
2009 leaflet last-02.10altaamecs
 
Children survey2010
Children survey2010Children survey2010
Children survey2010altaamecs
 
Web report2011 undp
Web report2011 undpWeb report2011 undp
Web report2011 undpaltaamecs
 

More from altaamecs (20)

1
11
1
 
Ict in education strategy
Ict in education strategyIct in education strategy
Ict in education strategy
 
Minister's order
Minister's orderMinister's order
Minister's order
 
Standart
StandartStandart
Standart
 
Myangani hogjlin zoriltuud 2009
Myangani hogjlin zoriltuud 2009Myangani hogjlin zoriltuud 2009
Myangani hogjlin zoriltuud 2009
 
Amjirgaanii dood tuvshin
Amjirgaanii dood tuvshinAmjirgaanii dood tuvshin
Amjirgaanii dood tuvshin
 
Oron toonii normative
Oron toonii normativeOron toonii normative
Oron toonii normative
 
Ga en2009
Ga en2009Ga en2009
Ga en2009
 
Microsoft project 2007
Microsoft project 2007Microsoft project 2007
Microsoft project 2007
 
Microsoft project 2007
Microsoft project 2007Microsoft project 2007
Microsoft project 2007
 
Global education digest_2011_en
Global education digest_2011_enGlobal education digest_2011_en
Global education digest_2011_en
 
2011 statistic last
2011 statistic last2011 statistic last
2011 statistic last
 
2011 leaflet last
2011 leaflet  last2011 leaflet  last
2011 leaflet last
 
2011 on y am awstrali
2011 on y am awstrali2011 on y am awstrali
2011 on y am awstrali
 
2011 on yam 6-16
2011 on yam 6-162011 on yam 6-16
2011 on yam 6-16
 
2009 leaflet last-02.10
2009 leaflet last-02.102009 leaflet last-02.10
2009 leaflet last-02.10
 
Children survey2010
Children survey2010Children survey2010
Children survey2010
 
бдб 20
бдб 20бдб 20
бдб 20
 
Web report2011 undp
Web report2011 undpWeb report2011 undp
Web report2011 undp
 
369
369369
369
 

Descriptive statistic

  • 1. Kомпьютерийн програмын энгийн хэрэглээ 1
  • 2. Descriptive statistics буюу тайлбарлагч статистик Өгөгдсөн тоо мэдээг хараад тухайлбал testdata.xlsx гэсэн файлыг хараад бид дараах зүйлсийг мэдэхийг хүсэж болох юм. - Хэдэн эрэгтэй, хэдэн эмэгтэй оюутан байна вэ? - Оюутнуудын дундаж нас хэд вэ? - Хэдэн бакалаврын, хэдэн магистрын оюутан байна вэ? - Мэдлэгийн ерөнхий онооны дундаж нь хэд вэ? Бакалаврын болон магистрын оюутнуудын мэдлэгийн ерөнхий оноо ялгаатай юу? - Сонинг эрэгтэйчүүд эмэгтэйчүүдийн аль нь их уншиж байна вэ? 2
  • 3. Эдгээр асуултад хариулахын тулд бид Excel дээрх Descriptive statistics-г ашиглах хэрэгтэй болно. Үүнийг ашиглахын тулд Excel2010-н хувьд File- Options-Add Ins-Manage-н GO… рүү орж Analysis ToolPak гэдгийг идэвхижүүлэх ёстой. Ингэсний дараа Data гэсэн меню дотор Data Analysis гэсэн цэс үүссэн байна. 3
  • 4. Data Analysis дээр дарахад Гэсэн цонх гарч ирэх бөгөөд эндээс Descriptive Statistics гэснийг сонгож OK дарахад дараах цонх гарч ирнэ. 4
  • 5. 5
  • 6. Энэхүү цонхон дээрх Input Range гэдэг дээр шинжлэх гэж буй хэсгийн талбарыг зааж оруулж өгнө. Манай жишээгээр энэ нь $J$1:$N$31 байна. Labels in first row гэдэг нь эхний мөрөнд нэр байгааг харуулж байна. Энд бид $O$1-г сонгоё. Output Range дээр тайлбарлагч статистикийн үр дүнг харуулах талбайг зааж өгнө. Үр дүн нь дараах хэлбэртэй байна. 6
  • 7. 7
  • 8. Одоо бид тоо мэдээний талаарх ерөнхий ойлголтыг авахаар болж байна. Энэ тоо мэдээний хувьд оюутны дундаж нас 25.2, Мэдлэгийн ерөнхий түвшний дундаж оноо 1848.9, онооны дундаж нь 80.4, дундаж өндөр нь 66.4, долоо хоногт дундажаар 4.9 сонин уншдаг гэсэн үр дүн гарч байна. Энд харуулж буй mean гэдэг нь дундаж гэсэн утгатай бөгөөд Excel дээр манай жишээг ашиглан дундажийг тооцвол дараах томъёотой байна. 8
  • 9. =AVERAGE(J2:J31) гэж оруулна. SUM гэдэг нь нийт оюутнуудын насны нийлбэр байна. =SUM(J2:J31) гэж оруулна. COUNT гэдэг нь тоолох гэсэн утгыг илэрхийлэх бөгөөд дараах хэлбэрээр оруулна. =COUNT(J2:J31) MIN гэдэг нь хамгийн бага утгыг харуулах бөгөөд дараах хэлбэрээр оруулна. =MIN(J2:J31) манай жишээгээр хамгийн залуу нь 18 настай байна. МАХ гэдэг нь хамгийн их утгыг харуулах бөгөөд =MAX(J2:J31) гэж бичих ба манай жишээгээр хамгийн өндөр настай нь 39 байна. 9
  • 10. Standard Error буюу стандарт алдаа нь түүврийн дундаж, эх олонлогийн дундажаас хэр зөрүүтэй байгааг харуулдаг. Тухайлбал манай жишээгээр насны дундаж нь 25.2 гарч байгаа ч бид хэрвээ дахин өөр 30 оюутанг авч үзвэл үүнээс өөр дундаж гарах болно. Тиймээс энэхүү түүвэр бүрд гарах зөрүүг стандарт алдаа харуулдаг. Энэхүү стандарт алдааг ашиглан дундаж утга орших интервалыг тооцож болно. Насны хувьд дундаж насны орших интервалыг тооцож үзье. 10
  • 11. Үүний тулд дараах хүснэгтийг ашилъя. Z % Магадлал Доод хязгаар Дээд хязгаар 1 (0.99) 68% 23.9 26.5 2 (1.96) 95% 22.7 27.7 3 (2.58) 99% 21.4 29.0 Доод хязгаарыг: Дундаж – Стандарт алдаа*Z Дээд хязгаарыг: Дундаж + Стандарт алдаа*Z гэж тус тус тооцно. Жишээ нь: 95%-н магадлалтайгаар дундаж нас орших интервалыг олбол: 25.2 – 1.3*1.96(ойролцоогоор 2)=22.7 25.2 + 1.3*1.96(ойролцоогоор 2)=27.7 болж байна. 11
  • 12. Median нь төвийн үзүүлэлтийг хэмждэг утгуудын нэг юм. Медианыг тооцохын тулд түүврийг багаас нь их рүү эрэмбэлэх хэрэгтэй. Эрэмбэлэгдсэн утгын төвийн утгыг медиан гэнэ. Хэрэв сондгой тоотой бол голын утгыг, тэгш тооноос бүрдсэн бол голын хоёр утгын дундажаар тооцдог. Үүнийг EXCEL дээр дараах байдлаар тооцно. =MEDIAN(J2:J31) ба 23 байна. 12
  • 13. Mode гэдэг нь хамгийн их давталттай утгыг илэрхийлдэг. Манай жишээгээр 19-н настайгууд хамгийн их байна. SAT буюу мэдлэгийн түвшний тест дээр #N/A гэж гарсан нь давтагдах утга байхгүй байна гэсэн үг юм. =MODE(J2:J31) 13
  • 14. 14
  • 15. Sample Deviation буюу түүврийн хэлбэлзэл. Энэ нь түүврийн дисперсээс язгуур гаргасан утга бөгөөд дундаж утгатайгаа хэр ойр байгааг харуулдаг. Excel дээр дор харуулсаны дагуу тооцно. =STDEV(J2:J31) Манай жишээгээр: 6.9 байна. 15
  • 16. Skewness нь тоо мэдээний тэгш хэмтэй байдлыг хэмждэг бөгөөд нормал тархалтаар илэрхийлж харуулдаг. Хэрэв skewness эерэг утгатай гарвал нормал тархалтын муруйн зүүн талд тоо мэдээ төвлөрч байгааг, сөрөг утгатай гэрвал муруйн баруун талд тоо мэдээ төвлөрч байгааг харуулдаг. Skewness нь +2-с -2-н хооронд утгаа авдаг бөгөөд Нормал тархалт нь 0 гэсэн утгатай байдаг. Үүнийг Excel дээр дараах томёъогоор тодорхойлдог. =SKEW(J2:J31) Манай жишээгээр 0.6 байгаа нь зүүн өрөөсгөл байна. 16
  • 17. Kurtosis нь тоо мэдээний тархалтын өндөрийг хэмждэг. Энэ нь бас нормал тархалтын нэг хэмжүүр юм. Авах утгын хувьд өмнөхтэй адилаар +2-с -2-н хооронд утгаа авдаг. Эерэг гарвал тархалтын орой өндөр, сөрөг гарвал тархалтын орой нам байгааг харуулна. Үүнийг дараах томъёогоор тооцдог. =KURT(J2:J31) манай жишээгээр -1.0 байгаа нь тархалтын орой нам болохыг илэрхийлж байна. 17