Ebolusyon ng wika mula sa panahon ng mga Kastila

1. EBOLUSYON NG WIKA (ANG
WIKA SA BAWAT PANAHON)
CLAIRE T. OSENA
MAED FILIPINO

2. Kasaysayan ng
Wikang
Pambansa sa ilalim ng
Koronang Kastila

3. Malayo –Polynesian – mga wikang mula sa
mga pulo ng Southeast Asia hanggang sa
Easter Island na malapit sa South America
Austronesian

4. May malaking impluwensya sa ating wika at
panitikan.
Malay
Halimbawa : Indonesian, Malaysian, Arab

5. tinatawag na sinaunang
alpabeto ng mga Pilipino
bago pa man dumating
ang mga Espanyol at
maituro ang alpabetong
Romano
BAYBAYIN

6. Isang likhang salita
ni Paul Rodriquez Verzosa (naging
punong guro sa Unibersidad ng Maynila
noong 1900, at naging Pangulo ng
Linguistic Society of the Philippines
noong 1913)
Alibata

7. Taon ng
pagkakalathala:
1593
May-akda:
Padre de Placencia
At
Padre Domingo
Nieva
Nilalaman:
Ave Maria, Sampung Utos ng Diyos, Mga Utos
ng Sta. Iglesya Katoliko, Pitong kasalanang Mortal,
Pangungumpisal at Katesismo

8. - ang pinakaunang aklat na nalathala sa
Pilipinas na isinulat ng mga misyonerong
Espanyol.
- Doctrina Cristiana (1593)

9. Nang ilagay sa ilalim ng koronang Kastila ang
kapuluan, si Villalobos ang nagpasiya ng
ngalang “Felipinas o Felipinas” bilang
parangal sa Haring Felipe II nang panahong
yaon, ngunit dila ng mga tao ay naging
“Filipinas.”

10. Ayon sa mga Espanyol, nasa
kalagayang barbariko, di
sibilisado at pagano ang mga
katutubo noon

11. Itinuro ng mga Kastila ang Kristiyanismo sa
mga katutubo upang maging sibilisado
diumano ang mga ito

12. ___________________________________________
Nabatid nilang sa pagpapalaganap ng
kanilang relihiyon, mas magiging kapani-
paniwala at mas mabisa kung sila ang
mismong nagsasalita ng wikang
katutubo.
Dahil dito, ang mga prayle ay nagsulat
ng mga diksiyonaryo at aklat-
panggramatika,
katekismo, at mga kumpensyonal para

13. Upang mas maging epektibo ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo, ang
mga
misyonerong Espanyol mismo ang nag-aral
ng mga wikang katutubo dahil mas
madaling
matutuhan ang wika ng isang rehiyon

14. - Binago ng mga Kastila ang ating sistema ng
pagsulat.
- Sinunog nila ang lahat halos ng ating katutubong
panitikang nasusulat sa Baybayin, kasabay ng
kanilang pagsunog sa sinasambang mga anito ng
ating mga ninuno.
- Tinuruan nilang sumulat ang mga Pilipino sa
pamamagitan ng palatitikang Romano upang
mabisa nilang mapalaganap ang Doctrina
Christiana

15. “Laguna Copperplate Inscription”
- isa sa mga pinaka-unang nakasulat na
dokumento sa Pilipinas
“Monreal Stone”
Natagpuan sa Masbate

16. - ito ay binubuo ng 30 na letra at Isinusulat ang
mga titik gaya ng sa alpabetong Romano
- Itinuro sa piling mga mag-aaral (sa mga
klaseng tinatawag na caton, kadalasan sa
mga kumbento atbp.)
- Abecedario

17. -
A B C CH D
/a/ /be/ /se/ /che/ /de/
E F G H I
/e/ /efe/ /ge/ /hache/ /i/
J K L LL M
/jota/ /ke/ /ele/ /elle/ /eme/
N Ñ O P Q
/ene/ /enye/ /o/ /pe/ /ku/
R RR S T U
/ere/ /doble ere/ /ese/ /te/ /u/
V W X Y Z
/uve/ /doble uve/ /ekis/ /I griega/ /zeta/
Pansinin na
sa dating 17
katutubong
tunog sa
Baybayin ay
naparagdag
ang mga
sumusunod
na 14 na
titik upang
maging 30
lahat.

18. -
Mga Patinig: E at O
Mga Katinig: C, F, LL, Q, V, RR, Z,
CH, J, Ñ, RR, X

19. Nang dumating ang mga unang
mananakop na Espanyol ay saka lamang
pumasok ang mga tunog na /e/ at /o/ dahil
sa mga alitang Romano na may ganitong
tunog.
Ang tunog na /r/ ay sinasabing hiram din
sa kanila. Wala pang /r/ sa Baybayin

20. Sa bisa ng Saligang Batas ng 1935, ang
Kongreso “ay inaatasang magpaunlad at
magpatibay ng pangkalahatang
Pambansang Wika na batay sa isa sa
mga umiiral na katutubong wika)
Ibig sabihin, wala pang napipili noong
1935 kung aling katutubong wika ang
magiging batayan ng pambansang wika.

21. Noong ika-30 ng Disyembre 1937, sinang-
ayunan batay sa Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134 na pagtibayin
ang Tagalog “bilang batayan ng wikang
pambansa ng Filipinas.”
Ngunit magkakabisa lamang ang nasabing
kautusan pagkaraan ng dalawang taon,
at ganap na nasilayan noong 1940, ipinag-
utos ang pagtuturo ng Wikang Pambansa

22. Alpabetong batay sa wikang Tagalog ay binuo ni Lope
K. Santos at naisapubliko sa aklat na Balarila ng Wikang
Pambansa noong 1940
Ang tawag sa pangkat ng mga titik o letra sa wi-kang
Tagalog at kumakatawan ang tawag sa apat na unang
titik nitó
ABAKADA

23. ABAKADA
-binubuo ng 20 letra
-lima (5) ang patinig (a, e, i, o, u)
-labinglima (15) ang katinig (b, k, d, g, h, l, m,
n, ng, p, r, s, t, o, w, y)

24. Hindi isinama sa dalawampung letra ang
labing isang banyagang letra na
kinabibilangan ng C, CH, F, J, LL,Ñ, Q, RR, V,
X, at Z.
-Halimbawa:
C –calesa, cocinera
CH – cheque, chinelas

25. F- fiesta
J- jota
LL ly- billar
Y - caballo
Ñ Ny-paño
Q K - queso
RR R - barricada
V B - vintana
X KS – experiment
S – texto
H – raxa
Z S - zapatos

26. Alpabetong Filipino na may 28 titik

28. Maraming
Salamat!!!

29. Sanggunian:
Del Rosario, M. (2017). Pinagyamang pluma:
Komunikasyon at pananaliksik sa wika at
kulturang filipino. Lungsod Quezon: Phoenix
Publishing House, Inc
https://kwf.gov.ph/kasaysayan-at-mandato/

30. Sanggunian:
Almario, V.S. (2014) Manwal sa Masinop na
Pagsulat
Balawan A.N. Carada, I.G. et.al (2021)
Introduksyon sa Pag-aaral ng Wika. Intramuros
Manila: Mindshapers Co., Inc.