Ενδιαφέρουσα παρουσίαση της Ακαδημίας Πολιτών

1. ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ
ΠΑΙΔΙΩΝ, ΕΦΗΒΩΝ - ΕΝΗΛΙΚΩΝ
ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Φ Ρ E Ρ Η Σ Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Ο Σ
Π Α Ι Δ Ο Ψ Υ Χ Ι Α Τ Ρ Ο Σ , Α Ν Α Π Λ Η Ρ Ω Τ Η Σ Δ Ι Ε Υ Θ Υ Ν Τ Η Σ Κ . Ψ . Υ
Γ . Ν . Ν . Θ . Α . « Η Σ Ω Τ Η Ρ Ι Α »
Σ Π Υ Ρ Ο Υ Σ Τ Ε Λ Λ Α
Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Γ . Ν Μ Υ Τ Ι Λ Η Ν Η Σ « Β Ο Σ Τ Α Ν Ε Ι Ο »
ΑΚΑΔΗΜΙΑ των ΠΟΛΙΤΩΝ
Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011

2. η υγεία…

3. η υγεία … η ψυχική…

4. ΟΡΙΣΜΟΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Σύμφωνα με την Π.Ο.Υ ψυχική υγεία είναι η κατάσταση που το άτομο μπορεί να ζει
και να εργάζεται με άνεση μέσα στην κοινότητα καθώς και να ικανοποιείται από τις
χαρές της ζωής και να έχει τη δύναμη και τη λογική να ξεπερνά τις δυσκολίες
Δεν ακούω φωνές και δεν
βλέπω νεράιδες ..Δοκιμάζω
το νέο μου κομπιούτερ ….

5. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία και κατά επέκταση της
ψυχικής υγείας είναι :
 Οι συνθήκες διαβίωσης (εισόδημα, κατοικία)
 Το μορφωτικό επίπεδο του ατόμου
 Ο τρόπος ζωής
 Η έκθεση σε κινδύνους( μόλυνση περιβάλλοντος επαγγελματικά
ατυχήματα μεταδοτικά νοσήματα)
 Γενετική προδιάθεση

7. Επιστήμονες Ψυχικής Υγείας
 Ψυχίατρος
 Ψυχολόγος
 Κοινωνιολόγος
 Κοινωνικός Λειτουργός
 Επισκέπτης Υγείας
 Λογοθεραπευτής
 Εργοθεραπευτής
 Νοσηλευτής

8. Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
Η λέξη ψυχολογία αποτελείται από 2 λέξεις:
ΨΥΧΗ και ΛΟΓΟΣ

9. Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
 Είναι η επιστήμη που ασχολείται με την ψυχή του ανθρώπου με τη
συμπεριφορά του
 Εξετάζει το «πώς» και το «γιατί» ο άνθρωπος συμπεριφέρεται με
συγκεκριμένο τρόπο σε μια δεδομένη στιγμή κάτω από δεδομένες
καταστάσεις
 Η συμπεριφορά του μπορεί να είναι συνειδητή ή ασυνείδητη
 Τη συμπεριφορά του ανθρώπου στην εργασία στην κοινωνία και στην
οικογένεια
 Τον τρόπο που εκδηλώνεται η συμπεριφορά με τη λεκτική και
εξωλεκτική επικοινωνία

10.  14% - 18% ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ
(ΗΛΙΚΙΑΚΟ ΦΑΣΜΑ 0 – 18%) ΕΧΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ ΨΥΧΙΚΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
 ΜΟΝΟ 10 – 15% ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΦΤΑΝΟΥΝ ΣΤΙΣ
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

11. DSM IV: ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΗΘΩΣ ΔΙΑΓΙΓΝΩΣΚΟΝΤΑΙ
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΗ,
ΠΑΙΔΙΚΗ Ή ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

12. D.S.M.- IV – TR. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΗΘΩΣ ΔΙΑΓΙΓΝΩΣΚΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ
ΣΤΗ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΗ, ΠΑΙΔΙΚΗ Ή ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
 1. 2.ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΨΥΧΩΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
 3. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ
 4. ΑΓΧΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
 5. ΣΩΜΑΤΟΜΟΡΦΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
 6. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΡΟΦΗΣ
 7. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ
 8. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΠΑΡΟΡΜΗΣΕΩΝ ΜΗ
ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΜΕΝΕΣ ΑΛΛΟΥ
 9. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ
 10. ΔΙΑΤΑΡAΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
 11. ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΟΥΝ ΤΟ
ΕΠΙΚΕΝΡΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
 12. ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΚΩΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

13. DSM-IV-TR: ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ
ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΧΕΣΕΩΝ
 Πρόβλημα σχέσης σχετιζόμενο με ψυχική διαταραχή ή γενική ιατρική κατάσταση
 Πρόβλημα σχέσης γονιού – παιδιού
 Πρόβλημα σχέσης με σύντροφο
 Πρόβλημα σχέσης με αδερφό
 Πρόβλημα σχέσης Μ.Π.Α.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ Ή ΠΑΡΑΜΕΛΗΣΗ
 Σωματική κακοποίηση παιδιού
 Σεξουαλική κακοποίηση παιδιού
 Παραμέληση παιδιού
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
 Μη συμμόρφωση προς τη θεραπεία
 Υπόκριση
 Αντικοινωνική συμπεριφορά παιδιού ή εφήβου
 Μεταιχμιακή διανοητική λειτουργία
 Πένθος
 Σχολικό (ακαδημαϊκό) πρόβλημα
 Πρόβλημα ταυτότητας
 Πρόβλημα πολιτισμικής προσαρμογής
 Πρόβλημα περιόδου (φάσης) της ζωής

14. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΠΑΙΔΙΑ

15. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΤΆ DSM-IV ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΗΣ
ΠΡΟΣΟΧΗΣ /ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Ι.
 Α. Είτε το (1) είτε το (2):
(1.) έξι (ή περισσότερα) από τα παρακάτω συμπτώματα απροσεξίας έχουν επιμείνει
για τουλάχιστον 6 μήνες σε βαθμό που είναι δυσπροσαρμοστικός και ασύμφωνος
με το αναπτυξιακό επίπεδο:
Απροσεξία:
α)συχνά να εστιάσει την προσοχή του σε λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας στο
σχολείο, είναι στη δουλειά ή σε άλλες δραστηριότητες
β)συχνά δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή του στα καθήκοντα του ή σε
δραστηριότητες παιχνιδιού
γ) συχνά δεν φαίνεται να ακούει όταν του μιλούν κατ’ ευθείαν
δ) συχνά δεν ακολουθεί μέχρι τέλους οδηγίες και αδυνατεί να τελειώσει σχολικές
εργασίες, μικροθελήματα ή υποχρεώσεις στον χώρο εργασίας του (χωρίς να
οφείλεται σε εναντιωτική συμπεριφορά ή αδυναμία να καταλάβει οδηγίες)
ε) συχνά έχει δυσκολία να οργανώσει καθήκοντα και δραστηριότητες
στ) συχνά αποφεύγει, δεν του αρέσουν ή είναι απρόθυμο να εμπλακεί σε καθήκοντα
που απαιτούν σταθερή και διαρκή νοητική προσπάθεια (όπως σχολική εργασία ή
προετοιμασία για το σχολείο στο σπίτι )
ζ) συχνά χάνει πράγματα απαραίτητα για καθήκοντα ή δραστηριότητες (π.χ. παιχνίδια,
σχολικές εργασίες, μολύβια, βιβλία ή εργαλεία)
η) Συχνά διασπάται εύκολα η προσοχή του από εξωτερικά ερεθίσματα
θ) συχνά ξεχνά καθημερινές δραστηριότητες

16. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΤA DSM-IV ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΗΣ
ΠΡΟΣΟΧΗΣ /ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΙ.
 (2) έξι (ή περισσότερα) από τα παρακάτω συμπτώματα υπερκινητικότητας-
παρορμητικότητας έχουν επιμείνει για τουλάχιστον 6 μήνες σε βαθμό που είναι
δυσπροσαρμοστικός και ασύμφωνος με το αναπτυξιακό επίπεδο:
υπερκινητικότητα:
α) συχνά κινεί νευρικά τα χέρια και τα πόδια ή στριφογυρνά στη θέση του
β) συχνά σηκώνεται από τη θέση του στην τάξη ή σε άλλες καταστάσεις στις οποίες το
αναμενόμενο είναι να παραμείνει καθισμένο
γ) συχνά τρέχει γύρω – γύρω ή σκαρφαλώνει με τρόπο υπερβολικό σε καταστάσεις όπου
αυτή η συμπεριφορά δεν ταιριάζει (σε εφήβους ή ενηλίκους μπορεί να περιορίζεται σε
υποκειμενικά αισθήματα κινητικής ανησυχίας)
δ) συχνά δυσκολεύεται να παίζει ή να εμπλέκεται σε δραστηριότητες του ελεύθερου
χρόνου, ήσυχα
στ) συχνά μιλά υπερβολικά
Παρορμητικότητα:
ζ) συχνά ξεστομίζει απερίσκεπτα απαντήσεις πριν ολοκληρωθούν οι ερωτήσεις
η) συχνά δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του
ι) συχνά διακόπτει ή «χώνεται» σε άλλους (π.χ. παρεμβαίνει απρόσκλητα σε συζητήσεις ή
παιχνίδια).

17. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΤΑ DSM-IV ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΗΣ
ΠΡΟΣΟΧΗΣ/ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΙΙ.
 (B) μερικά συμπτώματα υπερκινητικότητας – παρορμητικότητας ή απροσεξίας που προκάλεσαν
έκπτωση ήταν παρόντα πριν την ηλικία των 7 ετών.
 Γ) κάποια έκπτωση από τα συμπτώματα είναι παρούσα σε δύο ή περισσότερους τομείς (π.χ. σχολείο (ή
στην εργασία) και στο σπίτι).
 Δ) πρέπει να υπάρχει σαφής απόδειξη κλινικά σημαντικής έκπτωσης στην κοινωνική , σχολική ή
επαγγελματική λειτουργικότητα
 Ε) τα συμπτώματα δεν συμβαίνουν αποκλειστικά κατά την διάρκεια της πορείας Βαριάς Εκτεταμένης
Διαταραχής της Ανάπτυξης, της Σχιζοφρένειας ή άλλης Ψυχωτικής Διαταραχής και δεν εξηγούνται
καλύτερα ως κάποια άλλη ψυχική διαταραχή (π.χ. Διαταραχή της Διάθεσης , Αγχώδης διαταραχή ,
Διρασχιστική Διαταραχή ή Διαταραχή της Προσωπικότητας).
 Κωδικοποίηση με βάση τον τύπο:
Διαταραχή Ελαττωματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητας
α) Συνδυασμένος τύπος: εάν πληρούνται τόσο το Κριτήριο Α1 όσο και το Α2 για τους τελευταίους 6
μήνες
β) Τύπος Κυρίως απροσεξίας: εάν πληρούται το Κριτήριο Α1, αλλά δεν πληρούται το κριτήριο Α2 για
τους τελευταίους 6 μήνες
γ) Τύπος Κυρίως Υπερκινητικότητας Παρορμητικότητας εάν πληρούται το Κριτήριο Α2 αλλά δεν
πληρούται το Κριτήριο Α1 για τους τελευταίους 6 μήνες
Σημείωση κωδικοποίησης: για άτομα (ιδίως εφήβους και ενηλίκους)
 που τώρα έχουν συμπτώματα που δεν πληρούν πια όλα τα κριτήρια, πρέπει να μπει ο προσδιορισμός
«Σε μερική Ύφεση».

19. 1. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
 ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΤΩ ΤΩΝ12 ΕΤΩΝ: 0,4-2,5%
 ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ
ΙΔΙΑ ΑΝΑΛΟΓΙΑ
 ΠΑΙΔΙΑ ΑΝΩ ΤΩΝ 12 ΕΤΩΝ: 10-13%
 ΑΓΟΡΙΑ-ΚΟΡΙΤΣΙΑ:
ΥΠΕΡΤΕΡΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

20. 2. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ
 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΔΙΑΓΩΓΗΣ 30-80%
 ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΧΕΣ 60-80%
 ΑΓΧΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΧΕΣ 34%

21. 3. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Ι.
 ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
 ΠΡΩΪΜΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ & ΨΥΧΟΠΙΕΣΤΙΚΑ
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
 ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ
 ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

22. 4. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ.
 ΧΑΡΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
 ΑΠΟ ΕΝΤΟΝΟΤΕΡΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ
 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
 ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΩΝ
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ
 ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ
 ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ
ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ

23. 5. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙΙ.
 ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΝΑ
ΑΠΟΣΥΡΟΝΤΑΙ ΟΤΑΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΕΝΑ
ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ
ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ
ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

24. 6. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ VI.
 ΓΝΩΣΙΑΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ
 ΧΑΜΗΛΗ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ
 ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΣΕΙΣ
 ΑΙΣΘΗΜΑ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΑΡΝΗΤΙΚΑ
ΓΕΓΟΝΟΤΑ

25. 7. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Ι.
 ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Α. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΤΟΝΙΑ
Β. ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ
Γ. ΦΤΩΧΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ

26. 8. ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΙΙ.
 ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΑ ΗΛΙΚΙΑ
1. ΣΧΟΛΙΚΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑ
2. ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΟΤΗΤΑ
3. ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
4. ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

27. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ

28. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Ι.: ΟΡΙΣΜΟΣ
 Πρόσφατες έρευνες σε Ελλάδα και εξωτερικό, έδειξαν ότι ο εκφοβισμός
είναι ένας κοινός και δυναμικός τύπος βίας ανάμεσα στα παιδιά.
Επιφέρει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο στα θύματα αλλά και στους
εκφοβιστές τους, καθώς επηρεάζει τόσο το κλίμα του σχολείου όσο και την
δυνατότητα των μαθητών να εξελιχθούν.
 «Ένας μαθητής θυματοποιείται όταν αυτός/η αυτή εκτίθεται
επανειλημμένα και για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αρνητικές πράξεις του
ενός ή περισσοτέρων μαθητών». Ορίζεται δε η αρνητική πράξη ως: «όταν
κάποιος επιχειρεί να επιβληθεί, να τραυματίσει ή να προκαλέσει δυσφορία
σε κάποιον » (Olweus, 1994).

29. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΙΙ.
 «Ο εκφοβισμός συμβαίνει όταν κάποιος εσκεμμένα
τραυματίζει ή φοβίζει κάποιον αδύναμο για κάποιο λόγο.
Αυτό μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους: με ένα
ειρωνικό πείραγμα, απειλητικές πράξεις ή χειρονομίες,
βρισιές, χτυπήματα ή κλωτσιές…Δεν είναι εκφοβισμός όταν
δύο άνθρωποι της ίδιας μυϊκής δύναμης μαλώνουν μεταξύ
τους » Peterson (1999).

30. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΙΙΙ.ΜΟΡΦΕΣ
 Σωματικός:
 χτυπήματα, καταστροφή ή αρπαγή αντικειμένων (βιβλίων,
καπέλων, ρούχων, γεύματος, κτλ)
 φτύσιμο
 σπρώξιμο
 κλωτσιές
 χτύπημα ή χαστούκι
 βανδαλισμός ή καταστροφή περιουσίας (ποδηλάτων, το
σπίτι του θύματος, αυτοκίνητο, κτλ)
 κλέψιμο

31. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΙV.
 πέταγμα αντικειμένων στο έδαφος ή ενάντια του θύματος
 σωματικές πράξεις που ταπεινώνουν, όπως το κατούρημα
πάνω σε άλλο άτομο ή το πέταγμα υγρών στο πρόσωπό του
 η σωματική βία ενάντια στην οικογένεια, τους φίλους ή τα
κατοικίδια ζώα
 η απειλή με όπλο
 η βίαιη είσπραξη χρηματικού ποσού
 το μη δίκαιο παιχνίδι με κόλπα ή αταξίες (US Department of
Education, 1998)

32. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ V.
 Λεκτικός:
 αρνητικά σχόλια ή πειράγματα για την εμφάνιση, το ντύσιμο,
τις πράξεις ή την προσωπικότητα του ατόμου
 κουτσομπολιά ή διάδοση φημών
 το ντρόπιασμα ή η δημόσια ταπείνωση
 η κατηγορία για να αναλάβει το φταίξιμο κάποιου άλλου
 η αποξένωση από την ομάδα

33. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ VI.
 βρισιές
 δημόσιος χλευασμός
 απειλή για τη δημοσίευση προσωπικών πληροφοριών
 παρενόχληση με τηλεφωνήματα, e-mail, σημειώματα ή
απειλητικά γράμματα
 βίαιη λεκτική απειλή ότι θα προκαλέσει κακό στο θύμα,
στην οικογένεια του θύματος, τους φίλους ή τα κατοικίδια
του (US Department of Education, 1998).

34. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ VII.
 Συναισθηματικός:
 απόρριψη από την ομάδα
 τρομοκρατία
 ντρόπιασμα
 ρατσιστικά σχόλια για τα προσωπικά χαρακτηριστικά του
ατόμου όπως το χρώμα, η εθνικότητα, η θρησκεία, η
φυλή, ο σεξουαλικός του προσανατολισμός, οι παρέες του
κτλ. (US Department of Education, 1998).

35. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ: VIII.
 Σεξουαλικός:
 σεξουαλική κακοποίηση ή παρενόχληση
 σεξουαλικά υπονοούμενα
 παρακολούθηση της ιδιωτικής ζωής του θύματος (US
Department of Education, 1998).

36. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΙΧ.
 Ηλεκτρονικός:
 Αποστολή κακόβουλων e mail
 Έκθεση άσεμνων φωτογραφιών στο διαδίκτυο
 Δημιουργία ιστοσελίδων που σκοπό έχουν να
κοροϊδέψουν
 Το να προσποιείσαι ότι είσαι κάποιος
χρησιμοποιώντας το όνομα κάποιου άλλου

37. ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Χ.: ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Σαν μαθητές και αργότερα ως ενήλικοι, τα θύματα ίσως
διστάσουν ν’ αναλάβουν κοινωνικά, πνευματικά,
συναισθηματικά ρίσκα.
Αν το πρόβλημα επιμένει, τα θύματα περιστασιακά
αισθάνονται αναγκασμένα να λάβουν δραστικά μέτρα,
όπως η εκδίκηση υπό τύπου καυγά, η οπλοφορία ή ακόμη
και η αυτοχειρία.
·Τα θύματα καθώς μεγαλώνουν, γίνονται αγχωτικά και
ανασφαλή και εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης απ’
ότι τα παιδιά που δεν υπήρξαν θύματα εκφοβισμού (US
Department of Education, 1998).

38. Cyber bullying

39. ...ο,τιδήποτε νέο, γίνεται, συνήθως, αντιληπτό ως επικίνδυνο,
όταν κατακτά τον χρόνο και τη φαντασία των παιδιών και
των εφήβων και διαταράσσει τη συμμόρφωση στους
κανόνες των ενηλίκων…

40.  …..όμως
όταν ζητάμε από ένα παιδί, τον σύντροφο, ένα φίλο σας να
«ξεκολλήσει» από τον υπολογιστή και η απάντηση είναι
«…ένα ακόμη λεπτό», η φράση ισοδυναμεί με το «μια
γουλιά ποτό ακόμα…» ενός ακλοολικού
Young K.
Eπικεφαλής του Κέντρου Απεξάρτησης από τον Διαδικτυακό εθισμό
(Centre for Internal Addiction Recovery)
Μπραντφορντ, Πενσυλβανία

41. εθισμός στο διαδίκτυο:
ΒΙΟ-ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ;
 Μοναξιά;
 Ανεργία;
 Κρίση στην οικογένεια;
 Κρίση αξιών;
Τα παιδιά οι έφηβοι και οι νέοι άνθρωποι που δεν είναι δημοφιλείς ή
είναι ντροπαλοί, έλκονται από τις ευκαιρίες δημιουργίας μιας νέας
ταυτότητας σε ηλεκτρονικές κοινότητες, νοιώθουν μεγάλη ευφορία.
Η έλλειψη χώρου και χρόνου για δραστηριότητες
Το ψηφιακό χάσμα που χωρίζει γονείς , καθηγητές και παιδιά με
μια ευάλωτη προσωπικότητα, σε ένα χαοτικό θεσμικό πλαίσιο,
είναι οι βασικές αιτίες της κακής χρήσης του Ιντερνετ

42. κριτήρια εθισμού στο Διαδίκτυο
 Τέσσερα από τα ακόλουθα δέκα χαρακτηριστικά:
1. το Ιντερνετ βρίσκεται διαρκώς στη σκέψη τους
2. αναλώνουν αυξανόμενα χρονικά διαστήματα για να αντλήσουν ικανοποίηση από την
χρήση
3. αδυνατούν να ελέγξουν την επιθυμία χρήσης του Ιντερνετ
4. διακατέχονται από νευρικότητα και ευερεθιστικότητα όταν προσπαθούν να
περιορίσουν ή να κόψουν εντελώς τη χρήση του Ιντερνετ
5. χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως «μέθοδο φυγής» από προβλήματα που τους απασχολούν
ή για να ξεπεράσουν μια άσχημη ψυχική διάθεση.
6. αναγκάζονται να πουν ψέματα σε συγγενείς και φίλους για το χρόνο που αναλώνουν
στη χρήση του Ιντερνετ
7. θέτουν σε κίνδυνο προσωπικές σχέσεις και καριέρα
8.εξακολουθούν να το χρησιμοποιούν μολονότι έχουν ξεπεράσει τον προϋπολογισμό στα
έξοδα των τηλεφωνικών συνδέσεων
9. αισθάνονται συμπτώματα στερητικού συνδρόμου όταν δεν μπορούν να έχουν
πρόσβαση στο διαδίκτυο.
10. ασχολούνται με το διαδίκτυο περισσότερο χρόνο από αυτόν που αρχικά
προγραμματίζουν

43. Πρόδρομα συμπτώματα
 Υπερβολικός χρόνος ενασχόλησης, μονομανία
 Παραμέληση των υποχρεώσεων
 Απότομη πτώση της σχολικής επίδοσης
 Απομόνωση και μείωση του χρόνου δραστηριοτήτων και του
χρόνου που περνούν με φίλους
 Επιθετικότητα
 Μεταβολή της συμπεριφοράς
 Αδιαφορία για τα πράγματα που παλιά τον ευχαριστούσαν
 Πονοκέφαλοι
 Ξηρότητα οφθαλμών
Πηγή: Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) του Νοσ.Παίδων «Π & Α. Κυριακού)

44. Είδη Cyberbullying Ι.
1.Flaming (καυτός): είδος μιας ιδιόμορφης ηλεκτρονικής μάχης. Περιλαμβάνει την αποστολή εχθρικών,
προσβλητικών, επιθετικών, αγενών ακόμη και πρόστυχων μηνυμάτων σε ένα συγκεκριμένο ή περισσότερα
πρόσωπα.
2.Denigration-Dissing (δυσφήμιση): αποστολή μηνυμάτων με μοναδικό σκοπό να θίξουν τη φήμη ή την
υπόληψη κάποιου ή να τον διαβάλλουν στους φίλους του.
3.Bash boards (τελειωτικό χτύπημα ): δημιουργία πινάκων όπου ο καθένας μπορεί να εκτονωθεί γράφοντας
για συγκεκριμένο άτομο ό,τι κακοήθες σχόλιο επιθυμεί.
4.Impersonation (προσωποποίηση με χρήση του προσωπικού λογαριασμού): όταν σπάζει κανείς τον κωδικό
κάποιου, κάνει υποκλοπή ή τον αλλάζει, ή χρησιμοποιεί το λογαριασμό κάποιου που του τον εμπιστεύθηκε
με σκοπό να στέλνει μηνύματα σε άλλους χωρίς να το γνωρίζει ο χρήστης.
5.Outing: αποστολή σε τρίτους προσωπικών μηνυμάτων, φωτογραφιών και βίντεο που ήταν για ιδιωτική
χρήση και είχε εμπιστευτεί ο χρήστης σε γνωστούς του.
6.Trickery: όταν κάποιος παγιδεύει το χρήστη για να του αποσπάσει στοιχεία τα οποία στη συνέχεια διοχετεύει
στο δίκτυο.

45. Είδη Cyberbullying ΙΙ.
7. Exclusion: όταν κάποιος αποκλείει το χρήστη από το δίκτυο
8. Harassment: παρενόχληση μέσα από τα ηλεκτρονικά μέσα, με την αποστολή προσβλητικών, αγενών, επιζήμιων
κ.λ.π. μηνυμάτων
9. Happy slapping: λήψη φωτογραφιών ή βίντεο ανθρώπων που τυχαία ή κατόπιν στημένης φάρσας βρίσκονται σε
δυσχερή θέση και η δημοσιοποίησή τους σε ηλεκτρονικά μέσα για «πλάκα». Πολύ πρόσφατο και διαδεδομένο είδος
ιδιαίτερα μετά τη διάδοση των κινητών με κάμερα.
10.Text wars: όταν πολλοί δράστες στοχοποιούν ένα θύμα και το βομβαρδίζουν με κακοήθη μηνύματα, βίντεο κ.λ.π.
11.Online polls: κακοήθεις δημοσκοπήσεις μέσω μηνυμάτων ή διαδικτύου που καταλήγουν σε μεγάλο αριθμό
χρηστών
12.Sending malicious code: αποστολή ιών για να αχρηστευτεί ο υπολογιστής του θύματος
13.Images and videos: λήψη φωτογραφιών και βίντεο από προσωπικές και ιδιωτικές στιγμές του θύματος
14.Στοχοποίηση εκπαιδευτικών την ώρα του μαθήματος και διανομή του αντίστοιχου υλικού στη μαθητική
κοινότητα

46. Πώς να βοηθήσουν οι γονείς
 Μάθετε για το Ιντερνετ.
 Αφιερώστε χρόνο στο Ιντερνετ με τα παιδιά
 Βάλτε χρονικά όρια.
 Ελέγξτε τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται, με ποιούς συνομιλεί.
 Χρησιμοποιείστε ειδικά φίλτρα για επιβλαβείς ιστοσελίδες.
 Συζητήστε για τους κινδύνους.
 Κάντε μια λίστα από πράγματα που θα μπορούσε να κάνει το παιδί
αντί να σπαταλάει τον χρόνο του στο κομπιούτερ.
 Ενθαρρύνετε άλλες δραστηριότητες.
 Βάλτε το κομπιούτερ σε κοινόχρηστο χώρο, όχι στο δωμάτιό του
 Ενισχύστε το για να μειώσει τη χρήση, είναι πολύ δύσκολο να το
πετύχει μόνο του
 «Σύνδεσμος» ΕΨΥΠΕ, 801-801-1177
 Εφηβική Κλινική Γ.Ν. Παίδων Αγ. Κυριακού, 210-7710824
 http:/www.youth-health.gr

47. ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΚΥΡΙΟ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ
&
ΘΕΜΕΛΙΟ ΣΧΕΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΥ –
ΠΕΛΑΤΗ/ΑΣΘΕΝΗ

48. ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ
ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ
 1. της ικανότητας του ειδικού (ευαισθησία, γνώσεις, εκπαίδευση,
πείρα, κλπ)
 2. της δυνατότητας επικοινωνίας του πελάτη/ασθενή
(νοημοσύνη, γνωσιακές λειτουργίες ευφράδεια, εκφραστικότητα
κ.λ.π.)
 3. των συνθηκών λήψης του ιστορικού (ιδιωτικό γραφείο, σχολείο,
εξωτερικά ιατρεία κ.λ.π.)
 4. τη διαθεσιμότητα και ακαταλληλότητα ως πληροφοριοδοτών
άλλων προσώπων

49. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΑΦΗΣ I.: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
Οthmer & Othmer
 1. ΑΝΕΣΗ (διασφάλιση άνετης και απρόσκοπης συνέντευξης)
(π.χ. πλατειάζει ή δυσκολεύεται…)
 2. ΣΥΜΠΟΝΟΙΑ (εγκατάσταση συναισθηματικής
συμπαράστασης ακούει, δεν διακόπτει…)
 3. ΕΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ(αξιολόγηση εναισθησίας
στόχος: ανάπτυξη συμμαχίας πελάτη-ειδικού)
 4. Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ (προοδευτική εμπέδωση
της εμπιστοσύνης)
 5. ΝΑ ΕΔΡΑΙΩΘΕΙ Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ (ενδυνάμωση του
ρόλου του εξεταστή)
 6. ΝΑ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΘΟΥΝ ΟΙ ΡΟΛΟΙ (τριπλός του εξεταστή:
έμπιστος σύμμαχος – εμπειρογνώμων – πρόσωπο κύρους)

50. Οι ψυχικές ασθένειες
νευρώσεις
ψυχώσεις

51. ΝΕΥΡΩΣΗ
Οι νευρώσεις συνίστανται σε ήπιας μορφής ψυχικές διαταραχές .
Βασικό στοιχείο της νεύρωσης είναι η επαφή του ατόμου με την πραγματικότητα.
Είναι λειτουργικό σε όλα τα επίπεδα της ζωής του Οικογενειακό, Επαγγελματικό Κοινωνικό
Κατηγορίες Νευρώσεων : Ιδεοψυχαναγκαστική Νεύρωση, Υστερική Νεύρωση, Φοβική
Νεύρωση, Υποχονδριακή Νεύρωση κλπ

52. ΝΕΥΡΩΣΗ
 Νεύρωση είναι το αποτέλεσμα ενδοψυχικών ασυνείδητων συγκρούσεων,
μεταξύ ηθικών κανόνων και κοινωνικών επιταγών και ανεπίτρεπτων
παρορμήσεων
 Οι νευρώσεις συνιστούν περίπου το 10% των ψυχικών διαταραχών
 Στα παιδιά μικρότερα ποσοστά διότι εκφράζονται συχνότερα μέσα από
ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ή Δ. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
 Στην εφηβεία προκειμένου να αποφευχθεί το άγχος ή/και η κατάθλιψη
αναπτύσσεται η «εξωτερικευμένη» συμπεριφορά, μέσα από την
εκδραμάτιση και την αντικοινωνική συμπεριφορά

53. •ΑΓΧΩΔΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (η νέα ορολογία των νευρώσεων)
•ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΑΝΙΚΟΥ
•ΑΓΟΡΑΦΟΒΙΑ
•ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΑΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΦΟΒΙΑ
•ΦΟΒΙΕΣ (Φοβικές Διαταραχές)
•ΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ
•
•ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΨΥΧΟΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ

54. ΑΓΧΟΣ

55. ΑΓΧΩΔΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Ι.
 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΧΟΣ:
ΔΥΣΑΡΕΣΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΕΝΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΟΥ
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΑΠΌ ΨΥΧΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ
 «νοιώθω μια ανησυχία, αγωνία μέσα μου»
 «έχω μια στεναχώρια στην ψυχή μου»
 «νομίζω ότι κάτι τρομερό θα συμβεί»
 Το άγχος θεωρείται παθολογικό, όταν δημιουργεί πρόβλημα στην καθημερινή
λειτουργικότητα, στη επίτευξη επιθυμητών στόχων ή στην συναισθηματική
ηρεμία

56. ΑΓΧΩΔΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΙΙ.
 ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ: αντιστοιχεί στις ηλικίες:
 Βρέφος ………… σωματική ενοχλήματα:
(επιγαστραλγίες, έμετοι)
 Προσχολική …. Σωματικά και φοβικά ενοχλήματα
(αιμωδίες, κεφαλαλγίες τάσης-
ζάλη, κινητική ανησυχία)
 Σχολική ……….. Σωματικά ενοχλήματα, ανησυχία για
την απόδοσή του στο ΣΧΟΛΕΙΟ,
ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ,ΣΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ,
δύσπνοια
 Εφηβεία………. Άγχος, αϋπνίες, εφιάλτες

57. ΦΟΒΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

58. ΦΟΒΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Ι.
 ΔΥΣΑΡΕΣΤΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Σ’ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ
ΚΙΝΔΥΝΟ Ή ΑΠΕΙΛΗ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΤΙΛΗΠΤΟΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΑ
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΦΟΒΙΕΣ:
 2,3,4 ετών (θόρυβοι, σκοτάδι, άγρια ζώα)
 5 ετών (καθημερινής ζωής θέματα: μην πέσει, μη κτυπήσει , μην τον
δαγκώσει σκύλος)
 6-7 ετών (φαντάσματα, μάγισσες, εγκληματίες)
 8-10 ετών (οι φόβοι μειώνονται)

59. ΦΟΒΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΙΙ.
 ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ:
τύποι: αγοραφοβία, κλειστοφοβία, υψοφοβία, ζωοφοβία, σχολική φοβία(συχνά,50%
και άλλα σημεία έντασης: ονυχοφαγία, ανορεξία, εφιάλτες, αϋπνίες)
μορφές: α. αποφυγής της παιδικής και
εφηβικής ηλικίας
β. άγχους αποχωρισμού
(---»αγοραφοβία)
 ΠΟΡΕΙΑ: με εξάρσεις, υφέσεις όσο μικρότερη η ηλικία έναρξης τόσο πιο γρήγορα η
ύφεση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Ψυχοθεραπεία ατομική, συμβουλευτική κ.ά
(διευκρινήσεις, ψύχραιμη συζήτηση)
Οικογενειακή θεραπεία (οικογένεια ασφαλής )
Φάρμακα

60. ΙΔΕΟΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

61. ΙΔΕΟΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Ι.
 ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ:
 Χαρακτηρίζεται από την παρουσία ψυχαναγκασμών και καταναγκασμών
 Α) ΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΜΟΙ: επαναλαμβανόμενες ,ανεπιθύμητες, επίμονες
εισβάλλουσες σκέψεις , ιδέες, εικόνες ή παρορμήσεις, που προκαλούν σημαντική
δυσφορία (ΑΡΑ,1994)
 Στα παιδιά οι πιο συχνοί έχουν σχέση με θέματα μόλυνσης, θανάτου, ακρίβειας,
 Β) ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΜΟΙ: επαναλαμβανόμενες φυσικές ή νοητικές πράξεις, που
εκτελούνται ως απάντηση στους ψυχαναγκασμούς ή σύμφωνα με συγκεκριμένους
κανόνες(ΑΡΑ,1994)
 Πρόκειται για πράξεις με συγκεκριμένο σκοπό και όχι για στερεοτυπίες. Στόχος η
μείωση της δυσφορίας ή η πρόληψη του δυσάρεστου γεγονότος
 Π.χ. υπερβολικό πλύσιμο των χεριών, η τάση να ταχτοποιεί και να ακουμπάει
αντικείμενα

62. ΙΔΕΟΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΙΙ.
 ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ: συχνότερη από όσο πίστευαν παλαιότερα: 1-4% (Rapaport et al.
2000, Zohar, 1999)
 Μέση ηλικία έναρξης: 7,5-12,5 χρόνων (Geller et al. 1998)
 30-40% των ενηλίκων εκδηλώνουν τα συμπτώματα πριν το 18ο έτος (Shafran,
2001)
 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: αποτέλεσμα
 A) ψυχολογικών (ψυχοδυναμική προσέγγιση)και
 B)βιολογικών παραγόντων (ανωμαλίες του θαλάμου και του κερκοφόρου πυρήνα,
δυσλειτουργία του συστήματος μετωπιαίος λοβός-βασικά γάγγλια και του
συστήματος σεροτονίνης (Rapaport et.al.1988)
 Γ) εμπλοκή ανοσοποιητικού συστήματος: PANTAS ( Paediatric autoimmune
neuropsychiatric disorders associated with streptocccal infection)

63. ΨΥΧΩΣΗ

64. ΨΥΧΩΣΗ
O όρος ψύχωση χρησιμοποιείται για να περιγράψει την ιατρική κατάσταση που
επηρεάζει τον εγκέφαλο, έτσι ώστε υπάρχει απώλεια επαφής με την
πραγματικότητα.
 Η ψύχωση μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στη διάθεση
 Αποδιοργανωμένη σκέψη
 Παραισθήσεις Οπτικές, Ακουστικές, Οσφρητικές κλπ
 Ψεύτικες πεποιθήσεις ( τον παρακολουθούν θέλουν να του κάνουν κακό )
 Αλλοιωμένα-αλλαγμένα συναισθήματα
 Αλλαγμένη συμπεριφορά

65. ΨΥΧΩΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
• ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ
ΤΥΠΟΙ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ
•ΠΑΡΑΝΟΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
•ΑΠΟΔΙΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΣ ΤΥΠΟΣ
• ΚΑΤΑΤΟΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
•ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
• ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΙΚΟΜΟΡΦΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Δεν συνυπάρχει έκπτωση κοινωνική και επαγγελματική
• ΣΧΙΖΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Συνυπάρχει περίοδος Μείζον καταθλιπτικού Μανιακού Επεισοδίου
• ΨΥΧΩΣΗ ΠΡΟΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟ ΟΥΣΙΕΣ
• ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΨΥΧΩΣΗ
• ΒΡΑΧΕΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΨΥΧΩΣΗ αντίδραση πένθους
• ΠΑΡΑΛΗΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΝΟΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ύπαρξη παραληρητικών ιδεών Ερωτομανής μεγαλείου
ζηλοτυπίας διωκτικός σωματικός
• ΒΡΑΧΕΊΑ ΨΥΧΩΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Πρώτο Ψυχωτικό επεισόδιο
1. ΕΠΙΝΕΜΟΜΕΝΗ ΨΥΧΩΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ στενής σχέσης με ένα άλλο άτομο

66. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ ΚΑΤA DSM – IV-TR (APA, 2000)
1. δυο από τα παρακάτω, τουλάχιστον για 1 μηνά το καθένα:
 Παραληρητικές ιδέες
 Ψευδαισθήσεις
 Αποδιοργανωμένος λόγος (π.χ. ασυναρτησία, συχνοί εκτροχιασμοί της ροής)
 Έντονα αποδιοργανωμένη ή κατατονική συμπεριφορά
 Αρνητικά συμπτώματα, δηλ. συναισθηματική επιπέδωση, αλογία, αβουλία)
2. κοινωνική ή επαγγελματική δυσλειτουργία
3. διαρκής παρουσία της διαταραχής για 6 μήνες τουλάχιστον, όπου πρέπει για 1 μηνά το λιγότερο να
υπάρχουν τα συμπτώματα του κριτηρίου α.
4. αποκλείεται σχιζοσυναισθηματική διαταραχή ή διαταραχή της διάθεσης
5. αποκλείεται η χρήση ουσιών ή κάποια σωματική πάθηση
6. αν υπάρχει ιστορικό αυτιστικής διαταραχής ή άλλης διάχυτης εξελικτικής διαταραχής, τότε η επιπρόσθετη
διάγνωση της σχιζοφρένειας τίθεται μόνο αν παράλληλα υπάρχουν και έντονες ψευδαισθήσεις ή παραλήρημα
τουλάχιστον 1 μηνά.
Σημείωση:
αν οι παραληρητικές ιδέες είναι αλλόκοτες ή οι ψευδαισθήσεις συνίστανται σε μία φωνή που σχολιάζει
συνεχώς την συμπεριφορά ή τις σκέψεις του ατόμου ή σε δύο ή περισσότερες φωνές που συνομιλούν μεταξύ
τους τότε απαιτείται μόνο ένα σύμπτωμα του Κριτηρίου Α

67.  Β. Κοινωνική/επαγγελματική δυσλειτουργία: Για σημαντικό χρονικό διάστημα από την
έναρξη της διαταραχής ένας ή περισσότεροι μείζονες τομείς της λειτουργικότητας όπως η
εργασία, οι διαπροσωπικές σχέσεις ή η αυτοφροντίδα είναι αξιοσημείωτα κάτω από το
επίπεδο που επιτεύχθηκε πριν την έναρξη (ή όταν η έναρξη είναι στην παιδική ηλικία ή
στην εφηβεία, αδυναμία του ατόμου να φτάσει στο αναμενόμενο επίπεδο διαπροσωπικής ,
σχολικής , ή επαγγελματικής επιτυχίας).
 Γ. Διάρκεια: Συνεχή σημεία της διαταραχής επιμένουν τουλάχιστον για 6 μήνες. Η
περίοδο αυτή των 6 μηνών πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 1 μήνα(δηλ. συμπτώματα
ενεργού φάσης) και μπορεί αν περιλαμβάνει περιόδους με πρόδρομα ή υπολειμματικά
συμπτώματα.
Κατά την διάρκεια αυτών των πρόδρομων ή υπολειμματικών περιόδων τα σημεία
διαταραχής μπορεί να εκδηλώνονται μόνο με αρνητικά συμπτώματα ή δύο ή περισσότερα
συμπτώματα από αυτά που αναφέρονται στο Κριτήριο Α μπορεί να είναι παρόντα με
εξασθενημένη μορφή (π.χ. παράξενες πεποιθήσεις, ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες).
Δ. Αποκλεισμός Σχιζοσυναισθηματικής Διαταραχής και Διαταραχής της Διάθεσης:
Ε. Αποκλεισμός ουσίας, γενικής ιατρικής κατάστασης.
ΣΤ. Σχέση με βαριά Εκτεταμένη Διαταραχή της Ανάπτυξης: Α ν υπάρχει ιστορικό
Αυτιστικής Διαταραχής ή άλλης Βαριάς Εκτεταμένης Διαταραχής ης ανάπτυξης, η
επιπρόσθετη διάγνωση της σχιζοφρένειας μπαίνει μόνον όταν υπάρχουν προεξάρχουσες
παραληρητικές ιδέες ή ψευδαισθήσεις για έναν τουλάχιστον μήνα (ή λιγότερο αν
θεραπεύτηκαν με επιτυχία).
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ ΚΑΤA DSM – IV-TR (APA, 2000)

68. ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

69. •ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ
• ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
•Μείζον Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΚΔ) έναρξη σε δύο βδομάδες
•Δυσθυμική Διαταραχή κατάθλιψη σε βάθος χρόνου έναρξη
•Ψυχωσική Κατάθλιψη
•Επιπλεγμένη Κατάθλιψη ξεκινά σε μεγάλη ηλικία αγγειακής νόσου του εγκεφάλου
•Κατάθλιψη μετά τον Τοκετό (Επιλόχειος Κατάθλιψη)
•ΔΙΠΟΛΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ επεισόδια μανίας – έξαρσης και/ή υπομανίας – κατάθλιψης
•ΚΥΚΛΟΘΥΜΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ χρόνια κατάσταση διαταραχής της διάθεσης που
παρουσιάζει συνεχώς διακυμάνσεις.

70. DSM – IV- TR: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ
ΤΟ MEIZON KATAΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ
Α. Πέντε (ή περισσότερα) από τα παρακάτω συμπτώματαέχουν υπάρξει κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου 2
εβδομάδων και αντιπροσωπεύουν μια αλλαγή στην προηγούμενη λειτουργικότητα. Τουλάχιστον ένα από τα
συμπτώματα είναι είτε (1) καταθλιπτική διάθεση είτε (2) απώλεια του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης.
1) Καταθλιπτική διάθεση κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε μέρα, όπως φαίνεται είτε με
υποκειμενική αναφορά (π.χ. νοιώθει λυπημένος ή άδειος) είτε σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των άλλων (π.χ.
φαίνεται δακρυσμένος).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: σε παιδιά και εφήβους μπορεί να είναι ευερέθιστη διάθεση
2) Έντονη ελάττωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης σε όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες κατά το
μεγαλύτερο μέρος της μέρας, σχεδόν κάθε μέρα (όπως φαίνεται είτε με υποκειμενική εκτίμηση είτε σύμφωνα με τις
παρατηρήσεις άλλων)
3) Σημαντική απώλεια βάρους όταν δεν κάνει δίαιτα ή αύξηση βάρους (π.χ. μεταβολή περισσότερο από 5%του
βάρους του σώματος σ’ ένα μήνα) ή ελάττωση ή αύξηση της όρεξης σχεδόν κάθε μέρα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: στα παιδιά λάβετε υπόψη τη μη πρόσληψη του αναμενόμενου βάρους.
4) Αϋπνία ή υπερυπνία σχεδόν κάθε μέρα
5) Ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση σχεδόν κάθε μέρα (που την παρατηρούν άλλοι, όχι απλά υποκειμενικά
αισθήματα ανησυχίας ή επιβράδυνσης)
6) κόπωση ή απώλεια ενέργειας/ενεργητικότητας σχεδόν κάθε μέρα
7) Αισθήματα αναξιότητας ή υπερβολικής ή απρόσφορης ενοχής (που μπορεί να είναι παραληρητικά) σχεδόν κάθε
μέρα (όχι απλώς αυτομομφή ή ενοχή για το ότι είναι άρρωστος)
8) Ελαττωμένη ικανότητα του ατόμου να σκεφθεί ή να συγκεντρωθεί ή αναποφασιστικότητα σχεδόν κάθε μέρα (είτε μ
ε υποκειμενική εκτίμηση είτε σύμφωνα με τις παρατηρήσεις άλλων)
9) Υποτροπιάζουσες σκέψεις θανάτου (όχι απλώς φόβος θανάτου), υποτροπιάζων αυτοκτονικός ιδεασμός χωρίς
κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο, ή μια απόπειρα αυτοκτονίας ή ένα συγκεκριμένο σχέδιο για αυτοκτονία
Β. Τα συμπτώματα δεν πληρούν τα κριτήρια για Μεικτό επεισόδιο.
Γ. Τα συμπτώματα προκαλούν κλινικά σημαντική υποκειμενική ενόχληση ή έκπτωσηστον κοινωνικό,
επαγγελματικό ή άλλους σημαντικούς τομείς της λειτουργικότητας.
Δ. Τα συμπτώματα δεν οφείλονται στα άμεσα φυσιολογικά αποτελέσματα της δράσης μιας ουσίας(π.χ. ουσία
κατάχρησης, φάρμακο) ή μιας γενικής ιατρικής κατάστασης (π.χ. υποθυρεοειδισμός).
Ε. Τα συμπτώματα δεν εξηγούνται καλύτερα ως Πένθος, δηλ. μετά την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου τα
συμπτώματα επιμένουν περισσότερο από 2 μήνες ή χαρακτηρίζονται από έντονη λειτουργική έκπτωση, νοσηρή
ενασχόληση με αναξιότητα, αυτοκτονικό ιδεασμό, ψυχωτικά συμπτώματα ή ψυχοκινητική επιβράδυνση.

71. Από την κατάθλιψη του ατόμου στην κατάθλιψη της οικογένειας
και της κοινωνίας…
 Η κατάθλιψη του παιδιού και του εφήβου
 Οι σύγχρονες «καταθλιπτικόμορφες» παθολογίες (internet,
facebook, etc)
 H πρόληψη
 Η οικογένεια είναι σε κατάθλιψη
 Η κοινωνία είναι σε κατάθλιψη
 Η προοπτική είναι σε κατάθλιψη
 Η πολιτική σε κατάθλιψη

72. ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

73. ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Ι.: ΟΡΙΣΜΟΙ
 ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
 ΕΊΝΑΙ ΜΟΡΦΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΧΩΝ
 ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΈΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΜΕΝΟ ΑΤΟΜΟ
 ΕΓΚΑΘΙΣΤΑ ΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
 ΚΑΙ ΜΕΣΩ ΜΙΑΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ – ΛΕΚΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΗΣ-
 ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΝΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ,
 Ν΄ΑΝΤΙΣΤΡΕΨΕΙ Ή ΝΑ ΜΕΤΑΒΑΛΕΙ ΤΗ ΔΥΣΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΗ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ
 ΝΑ ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ

74. ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΙΙ.:
ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΣΧΕΣΗ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
 ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ:
 Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΕΠΑΦΗ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ
ΜΠΟΡΕΙ
Ν΄ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΕΙ,
Ν΄ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ,
ΝΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ Ή ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

75. ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΙΙΙ. ΜΟΡΦΕΣ
 Ψυχοδυναμικές Ψυχοθεραπείες (το παρόν διαμορφώνεται και κυβερνάται
από το παρελθόν)
 Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία (θεωρίες των γενικών συστημάτων, της
επικοινωνίας, της κοινωνικής εκμάθησης, του κονστρουκτιβισμού, κ.ά)
 Ομαδική Ψυχοθεραπεία
 Θεραπεία Ζεύγους
 Θεραπεία Συμπεριφοράς (οι ψυχικές δ. είναι προϊόν βιολογικών παραγόντων
και μάθησης, εστιάζει στο παρόν, τα συμπτώματα είναι πραγματικά και δεν
συγκαλύπτουν υποκείμενες διεργασίες, τεχνικές: κατακλυσμική
θεραπεία,κλιμακωτή έκθεση,θετική ενίσχυση, απόσβεση)
 Γνωστική Ψυχοθεραπεία (η διάθεσή μας και τα συναισθήματά μας
επηρεάζονται από τις σκέψεις μας και έτσι αρνητικές και υποτιμητικές σκέψεις
και αρνητικά σχήματα σκέψης, προκαλούν δυσφορία , κατάθλιψη

76. ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΙΙΙ.: ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ
 ΟΤΑΝ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ «ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΙ» ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ
 ΟΤΑΝ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ
ΘΕΡΑΠΕΙΑ!
(στην κοινωνία: όταν οι πολίτες προσαρμόζονται στις
καταθλιπτικές πολιτικές…του κράτους)
 ΟΤΑΝ Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΟ ΚΑΝΕΙ ΠΙΟ
ΣΥΝΘΕΤΟ!

77. Οι προκαταλήψεις
Reaching out
«H σημασία της έγκαιρης παρέμβασης»

78. 1η: οι ψυχικά πάσχοντες είναι επικίνδυνοι
και η ψυχική διαταραχή δεν μπορεί να γίνει
κατανοητή
 1η ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ
 Οι ψυχικά ασθενείς είναι βίαιοι
και επιθετικοί
 Ας προσποιηθούμε ότι δεν τον
βλέπουμε, μπορεί να γίνει βίαιος
και επιθετικός
 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
 Φόβος να έλθουμε σ’ επαφή μ’
έναν άνθρωπο που πάσχει
ψυχικά
 Άρνηση να κατανοήσουμε
τις σκέψεις και τα
συναισθήματα του ανθρώπου
που θεωρείται άρρωστος

79. 2η η ψυχική διαταραχή έχει
οργανική αιτιολογία
 2η: Η ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ
ΕΧΕΙ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΑΙΤΙΑ
 «…η αληθινή θεραπεία
επιτυγχάνεται με τα φάρμακα, τις
ακτινοθεραπείες…
μόνο με τη νοσηλεία
θεραπευόμαστε πραγματικά…
«…ψυχοθεραπεία: όλο λόγια»
«..ψυχοθεραπεία: αφορά μόνο
αυτούς που αντιμετωπίζουν
ελαφρά προβλήματα, δεν κάνει
για τους πραγματικούς τρελούς»
 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
 Θεραπευτική αγωγή:
μόνο ο γιατρός είναι αρμόδιος για
τη διαχείριση του πολύπλοκου
ψυχιατρικού προβλήματος κι
αυτός βασίζεται, για την
αντιμετώπιση της διαταραχής,
κυρίως στην ενδονοσοκομειακή
νοσηλεία
 Πολλοί νομίζουν, λανθασμένα, ότι
η ψυχοθεραπευτική αγωγή δεν
αρμόζει στους σοβαρούς
πάσχοντες

80. 3η η ψυχική διαταραχή είναι
ανίατη
 Δεν γίνεται τίποτα, δεν
υπάρχει θεραπεία…»
 μ’ ενοχλούν όταν τους
συναντώ στο δρόμο: μα, γιατί
τους αφήνουν να
κυκλοφορούν
 Οίκτος, που δεν βοηθά σε
τίποτε, και παραίτηση από
κάθε προσπάθεια, ακόμη και
εκ μέρους λειτουργών
ψυχικής υγείας
 Άρνηση να κατανοήσουμε τις
σκέψεις και τα συναισθήματα
του ανθρώπου που θεωρείται
άρρωστος

81. 4η η ιδιωτική περίθαλψη είναι καλύτερη και
πιο αποτελεσματική από τη δημόσια
 ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ
 «οτιδήποτε ιδιωτικό είναι πάντα
καλύτερο από το δημόσιο…»
 «Στις δημόσιες υπηρεσίες δε σε
λογαριάζουν, σε καταστρέφουν»
 Στις δημόσιες υπηρεσίες
πηγαίνουν οι τρελοί, εκεί δεν σε
προσέχουν
 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
 Καταφεύγουμε αποκλειστικά
στους ιδιωτικούς φορείς, των
οποίων όμως οι δυνατότητες
είναι ανεπαρκείς ή
περιορισμένες

82. Θεσμικά πλαίσια ανάπτυξης
Δικτύων Υπηρεσιών Υγείας
σε παραμεθόριο περιοχή
Σπύρου Στέλλα
Κλινική Ψυχολόγος
Γ. Ν. Μυτηλήνης

83. Δομές Νοσοκομείου που ασχολούνται με προβλήματα ψυχικής υγείας
Ε.Ι Ψυχιατρικού
Ψυχιατρική Κλινική
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΣ
ΤΟΜΕΑΣ
Γραφείο Ψυχολόγων
Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο
Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας
ΓΕΝΙΚΟ
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
«ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ»
Κοινωνική Υπηρεσία
ΚΕΝΤΡΑ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ
ΙΑΤΡΕΙΑ
Παιδιατρικό Τμήμα
Παθολογικό Τμήμα

84. Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης
Ψυχιατρικό
Τμήμα
Γραφείο
Ψυχολόγων
Κοινωνική
Υπηρεσία
Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης
Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο
(Παιδοψυχιατρικό Τμήμα)
Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας
Υπηρεσία
Κοινωνικής
Πρόνοιας
της
Νομαρχίας
Πολυιατρείο
ΙΚΑ
Εταιρεία
Προστασίας
Ανηλίκων
ΚΔΑΥ
Συμβουλευτικός
Σταθμός
ΚΑΠΗ
Προγράμματα
«Βοήθεια στο
σπίτι»
Γηροκομ
είο
Παράρτημα
Χαμόγελου
του παιδιού
(ΕΟΔ)
«Άπολις»
«PRAKSIS»
«Πολύκεντρο»
«ΠΝΟΗ»
Εκκλησία
Μητροπολίτης
Μυτιλήνης
Οικοτροφείο
Αστυνομία
Ασφάλεια

85. “Παππού αγαπημένε, είπα,
Δώσ΄ μου μια προσταγή”
«Φτάσε όπου μπορείς παιδί μου.»
Η καρδιά μου όμως δε σκίρτησε.
“Παππού αγαπημένε, είπα,
Δώσ’ μου μια πιο δυνατή,
μια πιο Κρητικιά προσταγή.”
«Φτάσε όπου ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ παιδί μου.»
Ν. Καζαντζάκης
Αναφορά στον Γκρέκο

86. «…Η τιμή ανήκει στον άνθρωπο που βρίσκεται στην κονίστρα,
με το πρόσωπο αυλακωμένο από σκόνη, ιδρώτα και αίμα,
που παλεύει γενναία,
που σφάλλει,
πέφτει και σηκώνεται ξανά και ξανά,
που γνωρίζει τον μεγάλο ενθουσιασμό,
την μεγάλη αφοσίωση και
αναλώνεται για μια άξια υπόθεση,
σ΄ αυτόν που στην καλύτερη περίπτωση θριαμβεύει και
στην χειρότερη, αν αποτύχει,
τουλάχιστον αποτυχαίνει πάνω στον ηρωικό αγώνα,
έτσι που η θέση του δεν θα είναι ποτέ κοντά σ’ αυτές τις
κρύες και δειλές ψυχές
που δεν ξέρουν ούτε από ήττα ούτε από νίκη.»
Τheodore Roosevelt