1. Πανεπιστήμιο Πειραιά
Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων
Εργαστήριο Προηγμένων Τεχνολογιών Μάθησης & Πολιτισμού
http://cosy.ds.unipi.gr
* Αξιοποιώντας τη Διερευνητική Μάθηση στα Μαθήματα
Φυσικών Επιστημών στο ΢χολείο
* Νέες Σεχνικές και Εργαλεία Αξιολόγησης της Επίδοσης των
Μαθητών
Πετροπούλου Ουρανία
rpetro@biomed.ntua.gr
Εργαστήριο Προηγμένων Σεχνολογιών Μάθησης και Πολιτισμού CoSyLLab – http://cosy.ds.unipi.gr
Σμήμα Ψηφιακών ΢υστημάτων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
5η Έκθεση e-Learning Expo, «Καινοτομία στην εκπαίδευση για ενεργούς πολίτες!»,
Αθήνα, 14-15 Δεκεμβρίου 2013

2. Περίγραμμα Παρουσίασης






Ο ζηόρνο καο
Η Γηεξεπλεηηθή Μάζεζε (Inquiry Based Learning)
ζηελ εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή
Σερληθέο Αμηνιόγεζεο ηεο επίδνζεο ησλ καζεηώλ
Παξνπζίαζε Γηδαθηηθώλ ΢ελαξίσλ
Νέεο Σερλνινγίεο θαη Γηεξεπλεηηθή Μάζεζε
Μειινληηθά ΢ρέδηα

3. ΢τόχος μας…
Η δεκηνπξγία νινθιεξωκέλωλ δηδαθηηθώλ ζελαξίωλ πνπ αθνινπζνύλ ηε
δηεξεπλεηηθή
πξνζέγγηζε
θαη
αμηνπνηνύλ
ηηο
θαηάιιειεο
ηερληθέο
αμηνιόγεζεο, ώζηε λα απνηηκεζεί κε όζν ην δπλαηό κεγαιύηεξε αθξίβεηα ε
αηνκηθή θαη νκαδηθή επίδνζε ηωλ καζεηώλ.
+

4. Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών
Environmental
Science

5. Η φιλοσοφία του CoSyLlab
Σπλεξγαδόκαζηε κε
εθπαηδεπηηθνύο γηα ην
ζρεδηαζκό θαη ηνλ έιεγρν
δηδαθηηθώλ ζελαξίωλ ζηελ
πξάμε.
Αλ ηα δηδαθηηθά ζελάξηα
επηηύρνπλ ηνπο ζηόρνπο
πνπ έρνπκε ζέζεη, ηα
παξνπζηάδνπκε ζηα
ζεκηλάξηα ωο θαιέο
πξαθηηθέο.

6. ΢τόχοι της διδασκαλίας
των Φυσικών Επιστημών






Γεκηνπξγία ελδηαθέξνληνο γηα ηα Φπζηθά Φαηλόκελα.
Γεκηνπξγία ελεκεξσκέλσλ πνιηηώλ πνπ θαηαλννύλ ηε
θύζε θαη ηελ επηζηήκε.
Καηαλόεζε ησλ ηδεώλ ησλ καζεηώλ γηα ηα επηζηεκνληθά
θαηλόκελα.
΢ύλδεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ κε ηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ
καζεηώλ.
Απνζαθήληζε ησλ ζηαδίσλ ηεο επηζηεκνληθήο δηαδηθαζίαο:
ππόζεζε, πεηξακαηηζκόο, αλάιπζε δεδνκέλσλ, εξκελεία
θαηλνκέλσλ, επαλαπξνζδηνξηζκόο εμεγήζεσλ.
Καζηέξσζε επηζηεκνληθήο ζηάζεο.

7. Προβλήματα που σχετίζονται με
τον τρόπο διδασκαλίας των Φ.Ε



Μείσζε ηνπ ελδηαθέξνληνο ησλ λέσλ γηα ηηο Φ. Δ.
Μείσζε ησλ λέσλ πνπ αθνινπζνύλ ζπνπδέο ζρεηηθέο κε ηηο Φ. Δ.
Τπν-εθπξνζώπεζε ησλ γπλαηθώλ ζε επαγγεικαηηθέο θαη
αθαδεκατθέο ζέζεηο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο Φ.Δ.
Βαζηθή Αηηία
Ο ηξόπνο δηδαζθαιίαο ησλ Φπζηθώλ Δπηζηεκώλ

8. Οι εξελίξεις στο χώρο
της διδακτικής των Φ.Ε.

Η Δπξώπε ρξεηάδεηαη λα δώζεη κεγαιύηεξε έκθαζε ζηελ ρξήζε ηεο
δηεξεπλεηηθήο κάζεζεο ζηελ ηάμε, έηζη ώζηε λα επηηεπρζνύλ νη ζηόρνη ηεο
δεκηνπξγίαο κηα θνηλσλίαο ηεο γλώζεο θαη λα απμεζεί ε επηζηεκνληθή παηδεία
ησλ πνιηηώλ ηεο.
(Csermely et al 2007)

Πξέπεη λα δηδάζθνπκε ηνπο καζεηέο λα ζθέθηνληαη επηζηεκνληθά θαη λα
ιύλνπλ πξνβιήκαηα αληί λα ηνπο παξνπζηάδνπκε ζεσξίεο θαη ηνπο δεηνύκε
λα απνκλεκνλεύνπλ έλλνηεο θαη θαηλόκελα.
(Bruce Alberts, 2009)

Η δηεξεπλεηηθή κάζεζε λα πξνσζείηαη θαη επίζεκα ζε πνιιέο ρώξεο σο
παηδαγσγηθή πξνζέγγηζε γηα ηε βειηίσζε ηεο εθπαίδεπζεο ζηηο Φ.Δ.
(Bybee, Powell & Trowbridge, 2008; Hounsell & McCune, 2003; Minner, Levy & Century, 2010, NRC, 2000; Rochard et al., 2007)

9. Διερευνητική Μάθηση και
Ελληνικό Εκπαιδευτικό ΢ύστημα
Αναλυτικό πρόγραμμα ςπουδών και διερευνητική μζθοδοσ
Υπουργείο Παιδείασ, Το νέο σχολείο:

«...Ο Μαθητήσ γίνεται ‘μικρόσ Επιςτήμονασ’ ... ‘μικρόσ ερευνητήσ’»

Ερευνητικζσ Εργαςίεσ - Project (Α’ Γενικοφ Λυκείου - Γενικήσ Παιδείασ)

10. Η φιλοσοφία της διερευνητικής μάθησης






Ο καζεηήο:
εγείξεη εξεπλεηηθά εξσηήκαηα
δηαηππώλεη ππνζέζεηο
ειέγρεη ηηο ππνζέζεηο ηνπ
δεκηνπξγεί θαη αλαιύεη
επηρεηξήκαηα
αληαιιάζζεη ηα επηζηεκνληθά
ηνπ επηρεηξήκαηα κε ηνπο
άιινπο ζπκκαζεηέο ηνπ
εθαξκόδεη ηηο γλώζεηο πνπ
απέθηεζε
Πεο κνπ θαη ζα μεράζσ.
Γείμε κνπ θαη κπνξεί λα ζπκεζώ.
Κάλε κε λα ζπκκεηάζρσ θαη ζα θαηαιάβσ.

11. Σι είναι η διερεύνηση;
Οξηζκόο
“Η ζπλεηδεηή δηαδηθαζία δηάγλσζεο πξνβιεκάησλ, θξηηηθήο ζεώξεζεο
πεηξακάησλ, δηάθξηζεο ελαιιαθηηθώλ ιύζεσλ, ζρεδηαζκνύ εξεπλώλ,
δηεξεύλεζεο εηθαζηώλ, αλαδήηεζεο πιεξνθνξηώλ, θαηαζθεπήο
κνληέισλ, ζπδήηεζεο κε «όκνηνπο» (peers) θαη δηαηύπσζεο
ζπλεθηηθώλ επηρεηξεκάησλ”
(Linn, Davis & Bell 2004)

12. Επίπεδα διερεύνησης
Τα τέςςερα επίπεδα διερεύνηςησ και η πληροφορία που δίνεται ςτουσ μαθητέσ για το καθένα.
Επίπεδο Διερεύνηςησ
1 – Επιβεβαιωτική Διερεύνηςη
Οι μαθητέσ επιβεβαιώνουν μια αρχή ή ένα νόμο μέςα από
μια δραςτηριότητα όπου τα αποτελέςματα είναι γνωςτά εξ
αρχήσ.
2- Δομημένη Διερεύνηςη
Οι μαθητέσ εξερευνούν μια ερώτηςη που έχει παρουςιάςει ο
καθηγητήσ χρηςιμοποιώντασ μέςα από μια προκαθοριςμένη
διαδικαςία.
3- Καθοδηγούμενη Διερεύνηςη
Οι μαθητέσ εξερευνούν μια ερώτηςη που έχει παρουςιάςει ο
καθηγητήσ χρηςιμοποιώντασ μια διαδικαςία που έχουν
ςχεδιάςει ή επιλέξει οι ίδιοι.
4- Ανοιχτή Διερεύνηςη
Οι μαθητέσ εξερευνούν μια ερώτηςη την οποία έχουν
διατυπώςει οι ίδιοι μέςα από μια διαδικαςία που έχουν
ςχεδιάςει ή επιλέξει οι ίδιοι.
Ερώτηςη
Διαδικαςία
Λύςη

13. Πλεονεκτήματα της διερευνητικής μάθησης





Πξνζαξκόδεηαη ζηελ ειηθία θαη ην επίπεδν ησλ καζεηώλ.
Πξνζαξκόδεηαη ζε πιεζώξα εθπαηδεπηηθώλ αληηθεηκέλσλ.
Μπνξεί λα ππνζηεξίμεη δηαζεκαηηθά εθπαηδεπηηθά ζελάξηα.
Πξνζαξκόδεηαη ζην βάζνο θαη ηελ έθηαζε ηεο κειέηεο.
Βνεζά ζηελ ελεξγνπνίεζε ησλ καζεηώλ νη νπνίνη δελ
ιακβάλνπλ παζεηηθά ηε γλώζε  Έρεη ελδηαθέξνλ.

Μπνξεί λα ππνζηεξίμεη νκαδν-ζπλεξγαηηθέο δηαδηθαζίεο από ηηο
νπνίεο νη καζεηέο αιιειεπηδξνύλ θαη δηακνηξάδνληαη ηε γλώζε.

14. Διδακτικά μοντέλα διερευνητικής μάθησης (1)
Μνληέιν Καζνδεγνύκελεο Έξεπλαο* (Guided Research Model)
Φάζε 1
Αλαγσγή ηνπ θαηλνκέλνπ
ζε πξόβιεκα
Φάζε 2
Πξνηάζεηο αληηκεηώπηζεο ηνπ
πξνβιήκαηνο
Φάζε 3
Εθαξκνγή κηαο πξόηαζε
Φάζε 4
Μνληεινπνίεζε επξεκάησλ
Φάζε 5
Εκπέδσζε
Παξνπζίαζε
Ο θαζεγεηήο παξνπζηάδεη ηελ έλλνηα/ ην πξόβιεκα/ ηελ ζεσξία γηα ζπδήηεζε θαη
ελαιιαθηηθέο ζεσξίεο ή ηδέεο
΢πδήηεζε
Ο θαζεγεηήο παξνπζηάδεη ηελ έλλνηα/ ην πξόβιεκα/ ηελ ζεσξία γηα ζπδήηεζε θαη
ελαιιαθηηθέο ζεσξίεο ή ηδέεο
Επηζηεκνληθή πξόβιεςε
Οη καζεηέο θάλνπλ ππνζέζεηο, πξνβιέςεηο θαη πξνηάζεηο γηα αληηκεηώπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο
Εγθαηάζηαζε ηνπ πεηξάκαηνο
Οη καζεηέο θηηάρλνπλ ην πείξακα κε ηελ ππνζηήξημε/ θαζνδήγεζε ηνπ θαζεγεηή
Μέηξεζε –Καηαγξαθή
Οη καζεηέο θάλνπλ κεηξήζεηο θαη θαηαγξάθνπλ ηα απνηειέζκαηα ηνπο
΢ύγθξηζε επξεκάησλ κε πξόβιεςε
Οη καζεηέο ζπγθξίλνπλ ηα απνηειέζκαηα κε ηελ πξόβιεςή ηνπο. Ο θαζεγεηήο δηεπθνιύλεη
ηε δηαδηθαζία.
΢πδήηεζε
Σπδήηεζε ησλ ζεσξεηηθώλ δεηεκάησλ/ζεκάησλ πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο πεηξακαηηθέο
δξαζηεξηόηεηεο
΢πδεηήζεηο, αζθήζεηο, εξγαζίεο
Ο θαζεγεηήο θάλεη εξσηήζεηο θαη αλαζέηεη αζθήζεηο θαη εξγαζίεο κε ζθνπό ηελ παγίσζε ηεο
απνθηεζείζαο γλώζεο
* ΢ηελ ειιεληθή βηβιηνγξαθία ην παξαπάλσ κνληέιν αλαθέξεηαη σο εξεπλεηηθά εμειηζζόκελν δηδαθηηθό κνληέιν

15. Διδακτικά μοντέλα διερευνητικής μάθησης (2)
To εθπαηδεπηηθό κνληέιν 5E (The 5E Instructional Model)
Φάζε 1
Ελαζρόιεζε
(Engagement)
Φάζε 2
Εμεξεύλεζε
(Exploration)
Φάζε 3
Εμήγεζε
(Explanation)
Φάζε 4
Επεμεξγαζία
(Elaboration)
Φάζε 5
Αμηνιόγεζε
(Evaluation)
Minds-on, Hands-on εκπεηξία
Ο θαζεγεηήο εηζάγεη ηνπο καζεηέο ζην πξόβιεκα κε ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα.
Οξγαλώλεη ηηο ζθέςεηο ησλ καζεηώλ
Ο θαζεγεηήο νξγαλώλεη ηηο ζθέςεηο ησλ καζεηώλ πξνο ηα πξνζδνθώκελα καζεζηαθά
απνηειέζκαηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ.
Εμεξεύλεζε- Παξαηήξεζε
Οη καζεηέο αθηεξώλνπλ ρξόλν ζηελ εμεξεύλεζε αληηθεηκέλσλ, θαηλνκέλσλ, γεγνλόησλ ή
θαηαζηάζεσλ κε απνηέιεζκα λα βξνπλ κεηαβιεηέο, ζρέζεηο θαη πξόηππα.
Εληνπηζκόο ησλ γλώζεσλ ησλ καζεηώλ
Ο θαζεγεηήο θαηεπζύλεη ηελ πξνζνρή ησλ καζεηώλ ζε νξηζκέλεο πηπρέο ηεο δξαζηεξηόηεηαο
πνπ αζρνινύληαη/ εξεπλνύλ.
Εμεγώληαο έλλνηεο
Ο θαζεγεηήο δίλεη επηζηεκνληθέο ή ηερλνινγηθέο εμεγήζεηο κε άκεζν θαη ηππηθό ηξόπν.
΢πδήηεζε
Κάζε καζεηήο ζπδεηά ηη έρεη θαηαιάβεη από ην αληηθείκελν κειέηεο θαη παίξλεη αλαδξάζεηο
από άιινπο καζεηέο θαη από ηνλ θαζεγεηή.
Αλαδήηεζε πιεξνθνξίαο
Απηή ε ζπδήηεζε έρεη σο απνηέιεζκα ηνλ θαιύηεξν πξνζδηνξηζκό ηνπ έξγνπ θαη ηεο
ζπγθέληξσζεο ηεο κέγηζηεο δπλαηήο ζρεηηθήο πιεξνθνξίαο.
Αμηνιόγεζε ελλνηώλ, ζηάζεσλ, δεμηνηήησλ
Οη καζεηέο αμηνινγνύλ ηελ θαηαλόεζε θαη ηηο ηθαλόηεηεο ηνπο, ελώ ν θαζεγεηήο αμηνινγεί
ηελ πξόνδν ηνπο ζηελ επίηεπμε ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζηόρσλ.

16. Πώς μπορούμε να αξιολογήσουμε την επίδοση
των μαθητών στα διερευνητικά σενάρια μάθησης?

17. Μοντέρνες Σεχνικές Αξιολόγησης
της επίδοσης των μαθητών

Ρουμπρίκες Αξιολόγησης (Rubrics assessment)

Αυτό-αξιολόγηση (Self-assessment)

Ετερο-αξιολόγηση (Peer-assessment)

Εννοιολογικός χάρτης (concept map)

18. Σι είναι οι Ρουμπρίκες Αξιολόγησης …?
Ρουμπρίκα Αξιολόγησης
(Rubric Assessment)
«Κλίμακα Διαβαθμισμένων Κριτηρίων»
(Κουλουμπαρίτση & Ματσαγγούρας 2004)
«Υύλλα Περιγραφικής Αξιολόγησης»
(Κοντογιάννης 2003)
Σι είναι η Ρουμπρίκα;
«Περιγραφικός οδηγός βαθμολογίας, ο οποίος αποτελείται από ειδικά εκ των
προτέρων καθορισμένα κριτήρια επίδοσης και διαβαθμίσεις ποιότητας για καθένα
από αυτά» (Andrade 2000)

19. Δομικά ΢τοιχεία Ρουμπρίκας Αξιολόγησης
Παπαδειγμαηική Ροςμππίκα Αξιολόγηζηρ

20. Βήματα σχεδιασμού & ανάπτυξης Ρουμπρικών
Δκπαιδεςηικό ΢ενάπιο
Δπιλογή κπιηηπίυν ανά θάζη
ζεναπίος & ομαδοποίηζη ηοςρ
Παπαδειγμαηικέρ
Ροςμππίκερ
Πποζδιοπιζμόρ επιπέδυν
επίδοζηρ & κλίμακαρ
βαθμολογίαρ
Αναλςηική Πεπιγπαθή επιπέδυν
επίδοζηρ
Παπαδειγμαηικέρ
Ροςμππίκερ
Γιαμοπθυηική Αξιολόγηζη
Ροςμππίκαρ
Μεηαποςμππίκα
Σελική Ροςμππίκα

21. Η παιδαγωγική δυναμική των Ρουμπρικών
Η Ρουμπρίκα αποτελεί ένα προσιτό και δυναμικό εργαλείο αξιολόγησης
στα χέρια των εκπαιδευτικών και αυτό γιατί τους επιτρέπει:

να αξιολογήσουν μια παραγόμενη εργασία, δραστηριότητα ή μια
επίδοση (performance) σύμφωνα με διάφορα επίπεδα ποιότητας
(αποτυπώνοντας ποιοτικά χαρακτηριστικά)

οι στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα παρουσιάζονται από
τον εκπαιδευτικό με σαφή και κατανοητό τρόπο για τους μαθητές

παρέχουν μια πιο κατατοπιστική ανατροφοδότηση στους μαθητές
σχετικά με τις γνωστικές δυνατότητες και αδυναμίες τους

22. Παραδειγματικές Ρουμπρίκες Αξιολόγησης
Ρουμπρίκα αξιολόγησης μαθητών Β΄ Γυμνασίου στο Μάθημα της Γεωγραφίας – WebQuest «Η σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης»
http://www.zunal.com/webquest.php?w=62693

23. Παραδειγματικές Ρουμπρίκες Αξιολόγησης
Ρουμπρίκα αξιολόγησης μαθητών Γ΄ Γυμνασίου στο Μάθημα της Χημείας – WebQuest
"Μα, πως είναι δυνατόν να θυμάμαι απ’ έξω τη χημική συμπεριφορά όλων των χημικών στοιχείων; Μακάρι να υπήρχε ένας εύκολος τρόπος…"
http://inquiryintochemistry.wikispaces.com/Home

24. Παραδειγματικές Ρουμπρίκες Αξιολόγησης
Ρουμπρίκα αξιολόγησης μαθητών Α’ Λυκείου στο Μάθημα της Σεχνολογίας
Project σχεδιασμού δικτυωτών γεφυρών

25. Παραδειγματικές Ρουμπρίκες Αξιολόγησης
Ρουμπρίκα αξιολόγησης μαθητών Γ΄ Γυμνασίου στο Μάθημα της Πληροφορικής
"Μαθαίνω προγραμματισμό στο scratch δημιουργώντας μια εφαρμογή κινουμένων σχεδίων…"
http://users.sch.gr/stzelepi/portal/index.php/scratch/lesson-plans/40-lesson-plan-scratch.html

26. Εργαλεία δημιουργίας ρουμπρικών
΢το διαδίκτυο διατίθενται ένα σύνολο εργαλείων/λογισμικών που
μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία κλίμακας
διαβαθμισμένων κριτηρίων, όπως...
 Rubistar
http://rubistar.4teachers.org/
 Rcampus
http://www.rcampus.com/index.cfm?nocache=1314652894828
 RubricMaker
http://www.teach-nology.com/platinum/samples/rubrics/index.html
 RubricBuider
http://rubricbuilder.lastdownload.com/

27. Δημιουργώντας ρουμπρίκες
με το εργαλείο Rubistar (1)

28. Δημιουργώντας ρουμπρίκες
με το εργαλείο Rubistar (2)

29. Δημιουργώντας ρουμπρίκες
με το εργαλείο Rubistar (3)

30. Αυτοαξιολόγηση (Self assessment) (1)
Η Αυτoαξιολόγηση αντιστοιχεί στη διεθνή βιβλιογραφία με τον όρο
“self-assessment”

ορίζεται ως η διαδικασία κατά την οποία οι ίδιοι οι μαθητές
αξιολογούν την πρόοδο και την επίδοσή τους, επισημαίνοντας ενδεχόμενες
αδυναμίες τους ή διατυπώνοντας βελτιωτικές προτάσεις.
(Ross 2006; Roberts 2006; Kosel 2006; Handley & Cox 2007; Ρνύζζνπ & Παπαληθνιάνπ 2009)

31. Αυτοαξιολόγηση (Self assessment) (2)

΢τη σύγχρονη παιδαγωγική η αυτοαξιολόγηση θεωρείται :

δυναμική τεχνική αποτίμησης της επίδοσης,

βασικό εργαλείο μάθησης για τους μαθητές, καθώς συμβάλλει


στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης, της αυτοεικόνας και αυτοεκτίµησής τους
στην ανάπτυξη µεταγνωστικών ικανοτήτων µέσα από τον έλεγχο και τη
διαχείριση της µάθησής τους.
(Baker & O‟Neil 1995; Goodrich 1996; Falchikov & Goldfinch 2000; MacDonald & Boud 2003;
Deakin-Crick et al., 2005; Race et al., 2005; Scalise et al., 2006; Willey & Gardner 2009)

32. Αυτοαξιολόγηση (Self assessment) (3)

Η εφαρμογή και η αξιοποίηση της αυτό-αξιολόγησης
προϋποθέτει την έκθεση και την εξοικείωση των μαθητών


στο σύνολο των μαθησιακών στόχων που θέτει ο εκπαιδευτικός,
στο σύνολο των κριτηρίων που θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της
επιτυχίας ή αποτυχίας του μαθησιακού αποτελέσματος

33. Ετεροαξιολόγηση (Peer-assessment) (1)

Η Ετεροαξιολόγηση αντιστοιχεί

στη διεθνή βιβλιογραφία με τον όρο “Peer assessment”
(Gouli et. al., 2006; Roberts 2006; Willey & Gardner 2009, Topping 2009)

στην ελληνική συναντάται επίσης με τους όρους “αξιολόγηση
εκπαιδευόμενου από εκπαιδευόμενο”
(ΤΠΕΠΘ-ΚΕΕ 1998; Κουλουμπαρίτση & Ματσαγγούρας 2004; Γουλή 2007)

ή “ομότιμη αξιολόγηση”
(Γρηγοριάδου κ.α., 2004; Μπούμπουκα κ.α., 2008)

34. Ετεροαξιολόγηση (Peer-assessment) (2)

Η Ετεροαξιολόγηση ή Αξιολόγηση ομοτίμων ορίζεται ως η
διαδικασία κατά την οποία ένας ή περισσότεροι μαθητές
αξιολογούν την επίδοση του συμμαθητή τους, επισημαίνουν τα
λάθη του και συστήνουν τρόπους βελτίωσής του.

35. Ετεροαξιολόγηση (Peer-assessment) (3)

Η ενασχόληση των μαθητών με τη διαδικασία αξιολόγησης της
επίδοσης των συμμαθητών τους συντελεί:


στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αξιολόγησης, αιτιολόγησης καθώς
και αυτοαξιολόγησης,
στη βελτίωση της ικανότητας αυτό-παρακολούθησης, της
αυτογνωσίας και κατά συνέπεια και της αυτορρύθμισης του
μαθητή ενισχύοντας ταυτόχρονα την κριτική σκέψη, την άσκηση
εποικοδομητικής κριτικής και τη λήψη αποφάσεων.

36. Ετεροαξιολόγηση (Peer-assessment) (4)

Σο εξαιρετικά κρίσιμο σημείο της συγκεκριμένης τεχνικής είναι η μύηση των
μαθητών στις διαδικασίες αξιολόγησης.
 Η αποτελεσματική εφαρμογή της απαιτεί από τον εκπαιδευτικό να
εκπαιδεύσει τους μαθητές του να αξιολογούν με βάση σαφή, κατανοητά και
κοινά αποδεκτά κριτήρια.
(McMillan & Hearn 2008; Johnson et al., 2009)

΢ε αντίθετη περίπτωση ελλοχεύει ο κίνδυνος οι αξιολογικές κρίσεις των μαθητών
να είναι αυθαίρετες και υποκειμενικές.

Αποτελεί μια ιδιαίτερα σύνθετη και χρονοβόρα διαδικασία, καθώς χρειάζεται
αρκετό χρόνο για να τη σχεδιάσει, να εκπαιδεύσει τους μαθητές του και στο
τέλος να επεξεργαστεί και να αποτιμήσει τα αποτελέσματα που απορρέουν από
αυτήν.

37. Εννοιολογικός Χάρτης (1)

Γραφικό εργαλείο-τεχνική για την οργάνωση και αναπαράσταση της γνώσης
(Novak and Canas, 2008) και αποτελείται:




Έννοιες (concepts) που αποτελούν μονάδες πληροφορίας και
αναπαρίστανται από μία λέξη, φράση ή εικόνα (π.χ. ζεστό νερό, ένα ποτήρι
καφέ)
΢ύνδεσμοι (links) που περιγράφουν πως μία έννοια συνδέεται με μία άλλη.
΢υνήθως αντιστοιχεί με μία σχέση που συνδέει δύο έννοιες. (π.χ. περιέχει)
Προτάσεις (propositions) της μορφής “έννοια - σύνδεσμος – έννοια”
περιγράφουν τη σχέση ανάμεσα σε δύο έννοιες (π.χ. ένα ποτήρι καφέ
περιέχει ζεστό νερό)
Εννοιολογικός χάρτης δημιουργείται: α) έντυπα (με χαρτί και μολύβι) ή ειδικό
λογισμικό

38. Εννοιολογικός Χάρτης (2)
ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ΢
ΧΑΡΣΗ΢
απνηειείηαη
από
αλαπαξηζηά
απνηειείηαη
από
ζπλδεηηθέο
θξάζεηο
ζρέζεηο
αλάκεζα ζε
έλλνηεο

39. Εννοιολογικός Χάρτης (3)

Ο εκπαιδευόμενος καλείται να σχηματίσει ένα „χάρτη‟ για
μία κεντρική έννοια/θέμα απαντώντας σε ένα κεντρικό
ερώτημα όπου:
 επιλέγει τις έννοιες που σχετίζονται & περιγράφουν την
κεντρική
 δομεί τις έννοιες σε μία ιεραρχία από το γενικό στο
ειδικό
 συνδέει τις έννοιες με συγκεκριμένες σχέσεις- συνδέσμους
διαμορφώνοντας προτάσεις με νόημα…

40. Εννοιολογικός Χάρτης (4)
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο:




για διδασκαλία ενός θέματος,
για τη διερεύνηση αρχικών αναπαραστάσεων/παρανοήσεων και
πρότερης γνώσης,
για ανταλλαγή ιδεών και συνεργασία,
για αξιολόγηση της μάθησης.

41. Εννοιολογικός Χάρτης ως Εργαλείο Αξιολόγησης

Η κατασκευή χάρτη αποκαλύπτει τη γνώση – μάθηση που έχει επέλθει
σε συγκεκριμένο θέμα

Αξιολογούμε σε ένα χάρτη:
 Σον αριθμό των εννοιών
 Σον αριθμό των συνδέσεων
 Σην ορθότητα των συνδέσεων
 Ση γλωσσική επάρκεια των συνδέσεων
 Ση ροή του χάρτη

42. Πως κατασκευάζουμε
έναν εννοιολογικό χάρτη;

43. Θέμα : Σι γνωρίζω για τη γάτα;

44. Γράφω έννοιες που σχετίζονται με το θέμα
τάπι
ηπίσυμα
γάηα
μικπά
άνθπυπορ

45. ΢υνδέω τις έννοιες και γράφω
τις συνδετικές φράσεις
ηξίρσκα
έρεη
δεη θνληά
γελλά
κηθξά
γάηα
ηξώεη
ςάξη
άλζξσπνο

46. Διασταυρώνω έννοιες
έρεη
θαηνηθίδην
ηξίρσκα
θίδηα
ηξώεη
γη απηό νλνκάδεηαη
γελλά
ζειαζηηθό είλαη
κηθξά
γάηα
άλζξσπνο
είλαη ν
δεη θνληά
πνληίθηα
ηξώεη
ηξώεη
ςάξη
ζθύινο

47. Ομαδοποιώ έννοιες και ιεραρχώ
έρεη
θαηνηθίδην
θίδηα
ηξίρσκα
ηξώεη
γη απηό νλνκάδεηαη
είλαη ν
γελλά
ζειαζηηθό είλαη
κηθξά
γάηα
άλζξσπνο
δεη θνληά
πνληίθηα
ηξώεη
ηξώεη
ςάξη
ζθύινο

48. Πάμηα μπορείηε μα
αμακαλύψεηε κάηι
καιμούριο για μέμα.
Θα πρέπει ηόηε μα
αμαδιοργαμώζεηε ηο
χάρηη ζας!

49. Ρουμπρίκα αξιολόγησης Εννοιολογικού Χάρτη
Πληπόηηηα
Ακπίβεια
΢σέζειρ
΢ςνδέζειρ
Δξαιπεηική Δπίδοζη
Μέηπια Δπίδοζη
Χαμηλή Δπίδοζη
3
Κπιηήπια
2
1
Ο ελλνηνινγηθόο ράξηεο είλαη
άξηηα ζπκπιεξσκέλνο κε ηηο
ηδέεο (έλλνηεο θαη πεξηγξαθέο)
ηνπ καζεηή, νη νπνίεο
θαιύπηνπλ ην ζέκα ζε
πνζνζηό άλσ ηνπ 80%
Ο ελλνηνινγηθόο ράξηεο είλαη
κεξηθώο ζπκπιεξσκέλνο κε ηηο
ηδέεο (έλλνηεο θαη πεξηγξαθέο)
ηνπ καζεηή, νη νπνίεο
θαιύπηνπλ ην ζέκα ζε πνζνζηό
50-80%
Από ηνλ ελλνηνινγηθό ράξηε
ιείπνπλ νη πεξηζζόηεξεο
έλλνηεο θαη πεξηγξαθέο ηνπ
καζεηή, κε απνηέιεζκα λα
θαιύπηεηαη ην ζέκα ζε
πνζνζηό θάησ ηνπ 50%
Οη ηδέεο (έλλνηεο θαη
πεξηγξαθέο) ηνπ καζεηή
δηαθξίλνληαη από ζαθήλεηα θαη
νξζόηεηα ζε πνζνζηό 50-80%
Οη ηδέεο (έλλνηεο θαη
πεξηγξαθέο) ηνπ καζεηή
δηαθξίλνληαη από ζαθήλεηα
θαη νξζόηεηα ζε πνζνζηό
θάλσ ηνπ 50%
Ο καζεηήο νξίδεη ζαθείο, απιέο
θαη ζύλζεηεο, ζρέζεηο κεηαμύ
ησλ ηδεώλ- ελλνηώλ, κε ηε
βνήζεηα ζπλδέζεσλ ζην 5080% ηνπ ράξηε
Ο καζεηήο νξίδεη ζαθείο
ζρέζεηο κεηαμύ ησλ ηδεώλελλνηώλ ζε πνζνζηό θάησ
ηνπ 50% ηνπ ράξηε
Οη έλλνηεο ζπλδένληαη νξζά
κεηαμύ ηνπο κε βέιε θαη
θαηαγξάθνληαη ζε απηά
ζπλδεηηθέο ιέμεηο ή θξάζεηο πνπ
δείρλνπλ ηηο ζρέζεηο πνπ ηηο
ζπλδένπλ ζην 50-80% ηνπ
ράξηε
Οη έλλνηεο ζπλδένληαη νξζά
κεηαμύ ηνπο κε βέιε θαη
θαηαγξάθνληαη ζπλδεηηθέο
ιέμεηο ή θξάζεηο ζε απηά
πνπ λα δείρλνπλ ηηο ζρέζεηο
πνπ ηηο ζπλδένπλ ζε
πνζνζηό θάησ ηνπ 50% ηνπ
ράξηε
Όιεο νη ηδέεο (έλλνηεο θαη
πεξηγξαθέο) ηνπ καζεηή
δηαθξίλνληαη από ζαθήλεηα θαη
νξζόηεηα ζε πνζνζηό άλσ ηνπ
80%
Ο καζεηήο νξίδεη ζαθείο,
απιέο θαη ζύλζεηεο, ζρέζεηο
κεηαμύ ησλ ηδεώλ- ελλνηώλ, κε
ηε βνήζεηα ζπλδέζεσλ,
ζρεδόλ ζε όιν ην ράξηε
(πνζνζηό άλσ ηνπ 80%)
Οη έλλνηεο ζπλδένληαη νξζά
κεηαμύ ηνπο κε βέιε, ζηα
νπνία θαηαγξάθνληαη
ζπλδεηηθέο ιέμεηο ή θξάζεηο
πνπ δείρλνπλ ηηο ζρέζεηο πνπ
ηηο ζπλδένπλ, ζρεδόλ ζε όιν
ην ράξηε (πνζνζηό άλσ ηνπ
80%)
Βαθμοί

50. Νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση

51. Επιστημονικά Πειράματα
& Διερευνητική Μάθηση
 ΢εκαληηθνί εξεπλεηέο ζην ρώξν ηεο Γηδαθηηθήο ησλ Φπζηθώλ Δπηζηεκώλ
ζεσξνύλ όηη ηα πεηξάκαηα είλαη έλα νξγαληθό θαη αλαπόζπαζην κέξνο ηνπ
καζήκαηνο θαη έλα πνιύ ηζρπξό εθπαηδεπηηθό εξγαιείν.
 Η δηεμαγσγή ηνπ πεηξάκαηνο ζε ζπλδπαζκό πάληα κε κηα δηδαθηηθή
κεζνδνινγία απνηειεί ηελ απαξρή ηεο επηηπρίαο ηνπ καζήκαηνο.
 Η Γηεξεπλεηηθή Μάζεζε απνηειεί ηελ θαηαιιειόηεξε δηδαθηηθή κεζνδνινγία
γηα ην ζθνπό απηό θαη έηζη πξνσζείηαη επίζεκα ζε πνιιέο ρώξεο σο
παηδαγσγηθή πξνζέγγηζε γηα ηελ βειηίσζε ηεο εθπαίδεπζεο ζηηο Φπζηθέο
Δπηζηήκεο.
 ΢ηε κάζεζε ησλ Φπζηθώλ Δπηζηεκώλ κέζσ δηεξεύλεζεο ν ίδηνο ν καζεηήο
εγείξεη εξεπλεηηθά εξσηήκαηα, δηαηππώλεη ππνζέζεηο, ζρεδηάδεη πεηξάκαηα
γηα λα ηηο ειέγμεη, ζπιιέγεη θαη αλαιύεη δεδνκέλα , εμάγεη ζπκπεξάζκαηα
αιιά θαη „επηθνηλσλεί‟ ηα επηζηεκνληθά επηρεηξήκαηα πξνο ηνπο άιινπο .

52. Απ’ το Παραδοσιακό Εργαστήριο
στο Labdisc



Έλα ηππηθό εξγαζηεξηαθό κάζεκα ρξεηάδεηαη: έλαλ ρώξν εξγαζηεξίνπ, ηα
θαηάιιεια όξγαλα θαη από ρξόλν πξνεηνηκαζίαο πεξίπνπ 90 ιεπηά γηα λα
ζηεζεί θαη λα ξπζκηζηνύλ όιεο νη παξάκεηξνη.
Σν
Labdisc
αιιάδεη
ηνλ
ηξόπν
πξνζέγγηζεο
ηεο
εξγαζηεξηαθήο εθπαίδεπζεο απνηειώληαο ηελ πην εύρξεζηε, θνξεηή θαη
νηθνλνκηθή ιύζε εξγαζηεξίνπ.
Σα επηζηεκνληθά πεηξάκαηα δελ ήηαλ πνηέ ηόζν εύθνια!

53. Σο Ψηφιακό Εργαστήριο Labdisc(1)
• Σν Labdisc απνηειεί έλα δηεπηζηεκνληθό
«ςεθηαθό εξγαζηήξην» κε εθαξκνγή ζε όιν
ην πεδίν ησλ Φπζηθώλ Δπηζηεκώλ.
• Αλαπηύρζεθε ην 2011 από ηελ εηαηξεία
Globisens θη έθεξε επαλάζηαζε ζηελ αγνξά
ηεο επηζηήκεο θαη ηεο πεξηβαιινληηθήο
εθπαίδεπζεο, κε έλα ζύγρξνλν καζεζηαθό
εξγαιείν ην νπνίν ελζσκαηώλεη ηηο
ηειεπηαίεο ηερλνινγίεο θαη εθπαηδεπηηθέο
ηάζεηο.

54. Σο Ψηφιακό Εργαστήριο Labdisc (2)
•
•
•
•
Δλζσκαηώλεη
αηζζεηήξεο
πνπ
κπνξνύλ
λα
αληηθαηαζηήζνπλ παξαδνζηαθά θνκκάηηα εμνπιηζκνύ
κεηαηξέπνληαο ηελ θάζε ηάμε ζε έλα επηζηεκνληθό
εξγαζηήξην
Λύλεηαη ην πξόβιεκα ηεο κε επαξθνύο επάλδξσζεο ησλ
ζρνιηθώλ εξγαζηεξίσλ,
Διαρηζηνπνηείηαη
ν απαξαίηεηνο ρξόλνο γηα ηελ
πξνεηνηκαζία ελόο εξγαζηεξηαθνύ καζήκαηνο.
Η ζπκβαηόηεηα κε ηα πην ζύγρξνλα ηερλνινγηθά εξγαιεία
πνπ έρνπλ δηεηζδύζεη ζηα ζρνιεία, όπσο νη δηαδξαζηηθνί
πίλαθεο θαη ηα tablet, δίλεη ηε δπλαηόηεηα ζηνπο καζεηέο λα
αμηνπνηήζνπλ πεξαηηέξσ ηα δεδνκέλα ησλ κεηξήζεώλ
ηνπο.

55. Εκπαιδευτικός ΢χεδιασμός
Διδακτικού ΢εναρίου
με αξιοποίηση του ψηφιακού εργαστηρίου Labdisc

56. Γενικό Πλαίσιο Μαθήματος

Γλσζηηθό αληηθείκελν  Υεκεία

Σάμε  ΢Σ‟ Γεκνηηθνύ

Μάζεκα  Φπζηθά Γεκνηηθνύ – Δξεπλώ θαη Αλαθαιύπησ

Δλόηεηα  Ομέα Βάζεηο Άιαηα

Δλδεηθηηθή δηάξθεηα  3 ώξεο & 30 ιεπηά

57. Εκπαιδευτικό Πρόβλημα
Σα νμέα νη βάζεηο θαη ηα άιαηα απνηεινύλ βαζηθά πιηθά ηεο θαζεκεξηλήο
«νηθηαθήο» ρεκείαο. Οη καζεηέο είλαη πεξηζζόηεξν εμνηθεησκέλνη κε ηελ έλλνηα
ηνπ νμέωο παξά κε ηελ έλλνηα ηεο βάζεο ιόγσ ηεο θαζεκεξηλήο ηνπο
εκπεηξίαο (π.ρ. δνθηκή ηξνθίκσλ κε πςειή νμύηεηα). ΢ε αληηδηαζηνιή ινηπόλ
κε ηνλ όξν «νμύ», ν όξνο «βάζε» απαληάηαη ζπάληα ζηελ θαζεκεξηλόηεηα θαη
σο εθ ηνύηνπ νη καζεηέο είλαη ιηγόηεξν πηζαλό λα έρνπλ ζρεκαηίζεη ηδέεο
πξνηνύ ηηο δηδαρζνύλ.

58. Εκπαιδευτικοί ΢τόχοι
Οη Γνώζειρ πνπ πξόθεηηαη λα απνθνκίζνπλ νη καζεηέο είλαη:




ν ηξόπνο αλίρλεπζεο εάλ κηα νπζία πεξηέρεη νμύ ή βάζε
ε νλνκαζία ηνπιάρηζηνλ δύν νμέσλ θαη δύν βάζεσλ
νη νπζίεο πνπ πξνθύπηνπλ από ηελ εμνπδεηέξσζε, είλαη ηα άιαηα θαη λα νλνκαηίδνπλ ηνπιάρηζηνλ
ηξία από απηά πνπ ρξεζηκνπνηνύκε ζηελ θαζεκεξηλόηεηα
ε θαηαλόεζε ηεο ελδόζεξκεο θαη εμώζεξκεο αληίδξαζε.
Οη Γεξιόηηηερ πνπ πξόθεηηαη λα αλαπηύμνπλ νη καζεηέο είλαη:






λα δηαπηζηώλνπλ πεηξακαηηθά εάλ κηα νπζία πεξηέρεη νμύ ή βάζε ρξεζηκνπνηώληαο δείθηε από ιάραλν
λα εληνπίδνπλ πνηεο από ηηο νπζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνύκε θαζεκεξηλά πεξηέρνπλ νμέα θαη πνηεο βάζεηο
λα θαηαγξάθνπλ ηηκέο ph ρξεζηκνπνηώληαο ηα Labdiscs
λα θαηαζθεπάδνπλ ηε δηθή ηνπο περακεηξηθή θιίκαθα
λα δηαπηζηώλνπλ πεηξακαηηθά ηελ αληίδξαζε εμνπδεηέξσζεο
λα δηαπηζηώλνπλ πεηξακαηηθά κε ηε ρξήζε ηνπ Labdisc εάλ ε αληίδξαζε εμνπδεηέξσζεο είλαη
ελδόζεξκε ή εμώζεξκε.
Οη ΢ηάζειρ πνπ πξόθεηηαη λα απνθηήζνπλ νη καζεηέο είλαη:

λα αλαπηύμνπλ ζεηηθή ζηάζε απέλαληη ζηε ρξήζε ηεο επηζηεκνληθήο κεζνδνινγίαο γηα ηελ εμαγσγή
έγθπξσλ απνηειεζκάησλ.

59. Επιλογή Διδακτικού Μοντέλου
Η ύπαξμε πξσηαξρηθώλ ηδεώλ ησλ καζεηώλ γηα ηα νμέα θαη όρη γηα ηηο βάζεηο καο
νδήγεζε ζηελ επηινγή ηνπ «εξεπλεηηθά εμειηζζόκελνπ δηδαθηηθνύ κνληέινπ» ησλ
Schmidkunz & Lindemann (1992) ην νπνίν έρεη πηνζεηεζεί ζηα πξνγξάκκαηα
ζπνπδώλ αξθεηώλ ζρνιείσλ ηεο πξσηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο (π.ρ. ζηελ Διιάδα θαη
ηελ Κύπξν) (Sotiriou et al. 2010).
Σν ζπγθεθξηκέλν κνληέιν ηέζζεξα ζηάδηα δηδαζθαιίαο:
Φάζη 1η: Δηζαγσγή εξέζηζκα- Γηαηύπσζε ππνζέζεσλ
Πξνζαλαηνιηζκόο ηνπ ελδηαθέξνληνο ησλ καζεηώλ ζην ζέκα πνπ ζα κειεηεζεί
θαη παξνρή εξεζηζκάησλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ.
Φάζη 2η: Πεηξακαηηθή αληηκεηώπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο
Δθηέιεζε
πεηξακάησλ,
απνηειεζκάησλ.
ζπζηεκαηηθή
παξαηήξεζε
θαη
θαηαγξαθή
Φάζη 3η: Δμαγσγή ζπκπεξάζκαηνο
΢πδήηεζε, γελίθεπζε παξαηεξήζεσλ θαη δηαηύπσζε ζπκπεξαζκάησλ.
Φάζη 4η: Δκπέδσζε - Γελίθεπζε
Δκπέδσζε θαη γελίθεπζε ησλ λέσλ γλσζηηθώλ ζηνηρείσλ.

60. Παρουσίαση Διδακτικού ΢εναρίου

61. Υάση 1η
Εισαγωγή ερέθισμα- Διατύπωση υποθέσεων
1η Δραστηριότητα «Δραστηριότητα Αφόρμησης»
Οη καζεηέο εξγάδνληαη νκαδηθά (3 κε 4 άηνκα αλά νκάδα) μεθηλώληαο
κε κηα δξαζηεξηόηεηα αθόξκεζεο, ζηελ νπνία ν εθπαηδεπηηθόο δίλεη
ζε θάζε νκάδα
πνηήξηα ηα νπνία πεξηέρνπλ μύδη, ιεκόλη,
πνξηνθαιάδα, γηανύξηη, καγεηξηθή ζόδα δηαιπκέλε ζε λεξό θαη
νδνληόθξεκα δηαιπκέλε ζε λεξό. Γνθηκάδνπλ θάζε έλα από απηά θαη
θαηαγξάθνπλ ζε ζρεηηθό θύιιν εξγαζίαο ηε γεύζε πνπ ηνπο αθήλεη.
5’
2η Δραστηριότητα «Μια πρώτη συζήτηση»
΢πδήηεζε ζηελ ηάμε ζρεηηθά κε ηηο εκπεηξίεο ηνπο κε αληίζηνηρεο
νπζίεο θαη ην εάλ γλσξίδνπλ ηηο νλνκαζίεο ηνπο.
10’

62. Υάση 1η
Εισαγωγή ερέθισμα- Διατύπωση υποθέσεων
3η Δραστηριότητα «Ερευνητικές Τποθέσεις»
Γηαηππώλνπλ ζε κνξθή ειεύζεξνπ θεηκέλνπ ζηα θύιια εξγαζίαο ηηο
εξεπλεηηθέο ηνπο ππνζέζεηο ζρεηηθά κε ην: (i) πνηεο νπζίεο κνηάδνπλ
κεηαμύ ηνπο, (ii) πνηα είλαη ηα θνηλά ηνπο ραξαθηεξηζηηθά θαη (iii) εάλ
γλσξίδνπλ άιιεο ηέηνηεο νπζίεο. ΢ηε ζπλέρεηα θαινύληαη λα θάλνπλ 4
ηπραίεο αλακείμεηο θαη λα ζεκεηώζνπλ ηηο παξαηεξήζεηο ηνπο ζην
θύιιν εξγαζίαο.
5’

63. Υάση 2η
Πειραματική αντιμετώπιση του προβλήματος
4η Δραστηριότητα «1ο Πείραμα»
Ποιοηική καηηγοπιοποίηζη ηυν οςζιών
με σπήζη δείκηη από κόκκινο λάσανο
΢ηηο νπζίεο-δείγκαηα θάζε νκάδαο ν εθπαηδεπηηθόο πξνζζέηεη λεξό κε
απνξξππαληηθό,
λεξό
κε
καγεηξηθή
ζόδα,
λεξό
κε
ακκσλία, ζάιην, γάια θαη λεξό, πξνθεηκέλνπ λα ππάξρεη όιν ην
θάζκα ηνπ ph. Οη καζεηέο ζηάδνπλ ζην δείθηε κηα ζηαγόλα από θάζε
νπζία-δείγκα θαη θαηαγξάθνπλ ζε ζρεηηθό θύιιν εξγαζίαο ην ρξώκα
πνπ παίξλεη. Έηζη ηηο θαηεγνξηνπνηνύλ αξρηθά κε βάζε ηε κεηαβνιή
ηνπ ρξώκαηνο.
10’
5η Δραστηριότητα «2ο Πείραμα»
Οι μαθηηέρ μεηπούν με ηα Labdiscs ηην απιθμηηική ηιμή ηος ph
κάθε οςζίαρ-δείγμα
Σηο ηηκέο απηέο ηηο αληηζηνηρίδνπλ κε ην ρξώκα πνπ πήξε ν δείθηεο (ην
ινγηζκηθό ησλ labdisc επηηξέπεη ηε ιήςε θσηνγξαθηώλ θαη ηελ
αληηζηνίρηζή ηνπο κε ηηο αξηζκεηηθέο κεηξήζεηο). Αθνινπζεί ζπδήηεζε
ζηελ ηάμε θαη ζηε ζπλερεία νη καζεηέο θαηαγξάθνπλ ζηα θύιια
εξγαζίαο ηα ζπκπεξάζκαηά ηνπο, όζνλ αθνξά ηα νλόκαηα ησλ
νπζηώλ, ηηο κεηαβνιέο πνπ πξνθαινύλ ζηνπο δείθηεο θαη ηί
ππνδειώλεη ε θαηάηαμή ηνπο ζηελ θιίκαθα ph.
30’

64. Υάση 2η
Πειραματική αντιμετώπιση του προβλήματος
6η Δραστηριότητα «Κατασκευή πεχαμετρικής Κλίμακας»
Η θάζε νκάδα ρξεζηκνπνηεί ηηο θαηαγξαθέο από ην πξώην θαη ην
δεύηεξν πείξακα θαη θαηαζθεπάδεη κε ηε βνήζεηα ζρεηηθνύ θύιινπ
εξγαζίαο ηε δηθή ηεο περακεηξηθή θιίκαθα κε αξηζκεηηθή θαη
ρξσκαηηθή δηαβάζκηζε. Γηα λα ειεγρζεί ε νξζόηεηα ησλ θαηαζθεπώλ
ηνπο ηηο αληαιιάζζνπλ κε δύν άιιεο νκάδεο (ζε πεξίπησζε πνπ
εληνπίζνπλ θάπνηα απόθιηζε πξαγκαηνπνηνύλ επαλαιεπηηθέο
κεηξήζεηο). Γηα ην ζθνπό απηό ρξεζηκνπνηνύλ θύιιν αμηνιόγεζεο
πνπ απνηππώλεη ηε δηαδηθαζία θαη ηα θξηηήξηα αμηνιόγεζεο ησλ
περακεηξηθώλ θιηκάθσλ.
20’
7η Δραστηριότητα «3ο Πείραμα»
Οι μαθηηέρ παπακολοςθούν ανηιδπάζειρ εξοςδεηέπυζηρ
΢ε έλα πνηήξη κε κσβ δείθηε ξίρλνπλ δηάιπκα ακκσλίαο, ε νπνία ηνλ
ρξσκαηίδεη πξάζηλν. ΢ηε ζπλέρεηα ξίρλνπλ ζηαγόλα-ζηαγόλα μίδη,
κέρξη πνπ ην δηάιπκα παίξλεη πάιη ην αξρηθό κσβ ρξώκα ηνπ δείθηε.
Οη καζεηέο επαλαιακβάλνπλ ην πείξακα κηα θνξά αθόκε κε νμέα θαη
βάζεηο ηεο επηινγήο ηνπο, θαηαγξάθνληαο ηηο παξαηεξήζεηο ηνπο ζε
ζρεηηθό θύιιν εξγαζίαο. Αθνινπζεί ζπδήηεζε ζηελ ηάμε όπνπ νη
καζεηέο θαηαιήγνπλ ζε ζπκπεξάζκαηα γηα ηε δξάζε ησλ νμέσλ θαη
ησλ βάζεσλ θαη ηε ιεηηνπξγία ηεο αληίδξαζεο εμνπδεηέξσζεο.
15’

65. Υάση 2η
Πειραματική αντιμετώπιση του προβλήματος
8η Δραστηριότητα «4ο Πείραμα»
Οι μαθηηέρ διαπιζηώνοςν πειπαμαηικά μια εξώθεπμη ανηίδπαζη
Ο εθπαηδεπηηθόο δίλεη ζε θάζε νκάδα έλα πνηήξη κε ηζρπξό νμύ θαη
έλα άιιν κε ηζρπξή βάζε. Αξρηθά νη καζεηέο θαηαγξάθνπλ νκαδηθά
ζε θύιιν εξγαζίαο ην ph ησλ νπζηώλ θαζώο θαη ηε ζεξκνθξαζία ηνπο
κε ηε βνήζεηα ηνπ Labdisc. ΢ηε ζπλέρεηα αλακεηγλύνπλ ηηο νπζίεο ζε
πνηήξη από αθξνιέμ κε θαπάθη -γηα ζεξκνκόλσζε- θαη παξαηεξνύλ
κε ηε βνήζεηα ηνπ αηζζεηήξα ηελ αύμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο.
Δπαλαιακβάλνπλ ην πείξακα κε κηα πην αζζελή βάζε θαη έλα πην
αζζελέο νμύ, όπνπ ε εθιπόκελε ζεξκόηεηα είλαη κηθξόηεξε.
Αθνινπζεί ζπδήηεζε ζηελ ηάμε όπνπ εμάγνληαη ζπκπεξάζκαηα γηα
ηε ιεηηνπξγία ηεο εμώζεξκεο αληίδξαζεο
20’

66. Υάση 3η
Εξαγωγή συμπεράσματος
9η Δραστηριότητα «΢υμπεράσματα»
Οη νκάδεο ζπλνςίδνπλ κέζα από ζπδήηεζε ζηελ ηάμε ηηο θαηαγξαθέο
ηνπο θαη εμάγνπλ ηα ηειηθά ηνπο ζπκπεξάζκαηα ηα νπνία θαη
θαηαγξάθνπλ ζε θύιιν εξγαζίαο. Απηά αθνξνύλ:
(i) ηελ
θαηεγνξηνπνίεζε ησλ νπζηώλ ζε δπν κεγάιεο νκάδεο ηα νμέα θαη ηηο
βάζεηο, (ii) ηελ αληηζηνίρηζή ηνπο ζηελ θιίκαθα ph πνπ
θαηαζθεύαζαλ, (iii) ηα νμέα θαη νη βάζεηο έρνπλ «αληίζεηε» ιεηηνπξγία
(αληίδξαζε εμνπδεηέξσζεο), (iv) θαηά ηελ εμνπδεηέξσζε
απειεπζεξώλεηαη ζεξκόηεηα (εμώζεξκε αληίδξαζε) ε νπνία
εμαξηάηαη από ηα αληηδξώληα.
10’
10η Δραστηριότητα «Επανέλεγχος Ερευνητικών Τποθέσεων»
Οη νκάδεο επηζηξέθνπλ κε ηε βνήζεηα ηνπ εθπαηδεπηηθνύ ζηηο αξρηθέο
ππνζέζεηο πνπ είραλ ζέζεη ζηελ πξώηε θάζε θαη ηηο ειέγρνπλδηνξζώλνπλ-ζπκπιεξώλνπλ όπνπ ρξεηάδεηαη
10’

67. Υάση 4η
Εμπέδωση-Γενίκευση
11η Δραστηριότητα «΢ύνδεση με τη Καθημερινότητα»
Κάζε νκάδα απαληά ζε εξσηήκαηα ζύληνκεο απάληεζεο (θύιιν
εξγαζίαο) βγαικέλα από ηελ θαζεκεξηλή δσή ζρεηηθά κε ηα νμέα θαη
ηηο βάζεηο.
25’
12η Δραστηριότητα «Ετερο-αξιολόγηση Υύλλων Εργασίας»
Κάζε νκάδα αληαιιάζζεη ην θύιιν εξγαζίαο ηεο κε κηα άιιε νκάδα πνπ επηιέγεηαη ηπραία- θαη πξνρσξά ζηελ αμηνιόγεζε ησλ
απαληήζεσλ
(εηεξν-αμηνιόγεζε),
αηηηνινγώληαο
κόλν
ηηο
ιαλζαζκέλεο απαληήζεηο. Αθνινπζεί ν έιεγρνο ηεο εηεξναμηνιόγεζεο κέζα από ζπδήηεζε κε ηε βνήζεηα ηνπ εθπαηδεπηηθνύ θαη
αλαπξνζαξκόδεηαη αλαιόγσο ην ηειηθό απνηέιεζκα ηεο.
25’

68. Υάση 4η
Εμπέδωση-Γενίκευση
13η Δραστηριότητα «Ατομικό Σεστ»
Με ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζελαξίνπ θάζε καζεηήο ζπκπιεξώλεη
αηνκηθά
έλα
ηεζη
κε
εξσηήζεηο
πνιιαπιήο
επηινγήο, αληηζηνίρηζεο, ζσζηνύ ιάζνπο θαη ζύληνκεο απάληεζεο
κέζσ ηνπ νπνίνπ απνηηκάηαη ε αηνκηθή ηνπ επίδνζε
25’

69. Αξιολόγηση της Επίδοσης των
Μαθητών

70. Αξιολόγηση 2ης Υάσης
Πειραματική αντιμετώπιση του προβλήματος
6η Δραστηριότητα «Κατασκευή πεχαμετρικής Κλίμακας»
Σν θύιιν αμηνιόγεζεο εκπεξηέρεη κηα ολιζηική ποςμππίκα (holistic rubric) γηα λα απνηηκεζεί ε νξζόηεηα θαη ε γεληθή
εηθόλα ηεο θιίκαθαο. Δλδεηθηηθά θξηηήξηα ηεο ξνπκπξίθαο είλαη ε αθξίβεηα ησλ αξηζκεηηθώλ θαη ησλ ρξσκαηηθώλ ηηκώλ
ηνπ ph, ε νξζή αληηζηνίρεζε κεηαμύ ηνπο, ε αθξίβεηα ζηελ ηνπνζέηεζή ηνπο ζηελ θιίκαθα, ε ύπαξμε κεηξήζεσλ από
όιεο ηηο νπζίεο-δείγκαηα θαη νη επδηάθξηηεο ηηκέο. Δπηπιένλ παξέρεηαη ζαθήο νδεγόο γηα ηε βαζκνιόγεζε ηεο θιίκαθαο
κε βάζε ηε βαξύηεηα ησλ θξηηεξίσλ. ΢ην ηέινο ηεο ξνπκπξίθαο δίλεηαη επίζεο ε δπλαηόηεηα γηα ζρόιηα
αλαηξνθνδόηεζεο (κνλάδεο).
΢πλεηζθνξά επίδνζεο
ζην ηειηθό απνηέιεζκα:
1,5/10

71. Αξιολόγηση 4ης Υάσης
Εμπέδωση-Γενίκευση
12η Δραστηριότητα «Ετερο-αξιολόγηση Υύλλων Εργασίας»
Η αμηνιόγεζε ηνπ θύιινπ εξγαζίαο γίλεηαη κε ηε βνήζεηα νιηζηηθήο ξνπκπξίθαο (holistic rubric) πνπ απνηηκά ηελ
νξζόηεηα θαη ηελ πιεξόηεηα ησλ απαληήζεσλ. ΢ηνπο καζεηέο παξέρεηαη ζαθήο νδεγόο γηα ηε βαζκνιόγεζε ησλ
θύιισλ εξγαζίαο κε βάζε ηε βαξύηεηα ηνπ θάζε θξηηεξίνπ. Αθνινπζεί ζπδήηεζε ζηελ ηάμε κε ηνλ εθπαηδεπηηθό λα
πξνζδηνξίδεη ηηο ζσζηέο απαληήζεηο πξνθεηκέλνπ νη νκάδεο λα ειέγμνπλ ηηο αξρηθέο ηνπο εθηηκήζεηο. Αθνύ γίλεη ε ηειηθή
δηόξζσζε ε θάζε νκάδα βάδεη ηνλ ηειηθό ηεο βαζκό.
΢πλεηζθνξά επίδνζεο
ζην ηειηθό απνηέιεζκα:
3/10

72. Αξιολόγηση 4ης Υάσης
Εμπέδωση-Γενίκευση
13η Δραστηριότητα «Ατομικό Σεστ»
Με ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζελαξίνπ θάζε καζεηήο ζπκπιεξώλεη αηνκηθά έλα ηεζη κε εξσηήζεηο πνιιαπιήο
επηινγήο, αληηζηνίρηζεο, ζσζηνύ ιάζνπο θαη ζύληνκήο απάληεζεο κέζσ ηνπ νπνίνπ απνηηκάηαη ε αηνκηθή ηνπ επίδνζε.
΢πλεηζθνξά επίδνζεο
ζην ηειηθό απνηέιεζκα:
4/10

73. Αξιολόγηση Υακέλων
Υύλλα Εργασίας από όλες τις Δραστηριότητες
Ο εκπαιδευτικόσ αξιολογεί τουσ φακζλουσ με τα φφλλα εργαςιών-αξιολόγηςησ των ομάδων ςτουσ οποίουσ και αποδίδει ζνα
βαθμό. Τα κριτήρια με βάςη τα οποία αξιολογοφνται τα φφλλα εργαςίασ είναι: η ακρίβεια των μετρήςεων, η γενική εικόνα
φφλλων εργαςίασ, η διατφπωςη ςυμπεραςμάτων, η επιχειρηματολογία-αιτιολόγηςη απαντήςεων .
΢πλεηζθνξά επίδνζεο
ζην ηειηθό απνηέιεζκα:
1,5/10

74. Σελική Αξιολόγηση
Η τελική βαθμολογία κάθε μαθητή προκφπτει από ποςόςτωςη κάθε μιασ από τισ παραπάνω
επιδόςεισ (βαθμολογίεσ). Αναλυτικότερα η τελική ατομική βαθμολογία κάθε μαθητή προκφπτει
από τον ακόλουθο τφπο:
Τελικόσ βαθμόσ = [Καταςκευή πεχαμετρικήσ Κλίμακασ]*0,15
+ [Ετερο-αξιολόγηςη Φφλλων εργαςίασ]*0,30
+ [Ατομικό Τεςτ]*0,40
+ [Φάκελοι]*0,15

75. ΢εμινάρια

76. Κοινότητα Πρακτικής
www.sails-project.eu/cop-greece
 Κνηλόηεηα εθπαηδεπηηθώλ πνπ
δηδάζθνπλ θπζηθέο επηζηήκεο.
 Έηνηκα δηδαθηηθά δηεξεπλεηηθά
ζελάξηα Φ.Δ. από εθπαηδεπηηθνύο.
 Τιηθό από πξνεγνύκελα
ζεκηλάξηα.
 Υώξνο ΢πδεηήζεσλ (Forum).
 Γπλαηόηεηα αλάξηεζεο πιηθνύ.

77. Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης
https://www.facebook.com/PREATYassessment

78. Ευχαριστίες
www.sails-project.eu/
The SAILS Project has received
funding from the European Union’s
Seventh Framework Programme

79. Ευχαριστίες
http://portal.ou.nl/en/web/preaty

80. ΢ας ευχαριστώ!