Τα ζώα μας και εμείς -παιδαγωγικό υλικό-Αννα Παππα
«Τα παιδιά που μαθαίνουν να δίνουν απλόχερα δικαιοσύνη, καλοσύνη και έλεος στα ζώα, γίνονται πιο δίκαια, πιο καλοσυνάτα και ενδιαφέρονται περισσότερο, στις σχέσεις τους με τους ανθρώπους.
Η ανάπτυξη του χαρακτήρα,βάσει αυτών των στοιχείων, κατά την εφηβεία, θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη ανδρών και γυναικών με μεγαλύτερες ευαισθησίες, συμπόνιας, ανθρωπιάς, και μεγαλύτερη συμμόρφωση με τους νόμους - από κάθε άποψη,πιο αξιόλογους πολίτες»
(1993, Αμερικάνικο Εθνικό Συνέδριο Συλλόγου Γονέων - Δασκάλων )
Τα ζώα μας και εμείς -παιδαγωγικό υλικό-Αννα Παππα
«Τα παιδιά που μαθαίνουν να δίνουν απλόχερα δικαιοσύνη, καλοσύνη και έλεος στα ζώα, γίνονται πιο δίκαια, πιο καλοσυνάτα και ενδιαφέρονται περισσότερο, στις σχέσεις τους με τους ανθρώπους.
Η ανάπτυξη του χαρακτήρα,βάσει αυτών των στοιχείων, κατά την εφηβεία, θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη ανδρών και γυναικών με μεγαλύτερες ευαισθησίες, συμπόνιας, ανθρωπιάς, και μεγαλύτερη συμμόρφωση με τους νόμους - από κάθε άποψη,πιο αξιόλογους πολίτες»
(1993, Αμερικάνικο Εθνικό Συνέδριο Συλλόγου Γονέων - Δασκάλων )
Το E-poster που κατέθεσε το Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων στο 1ο Συνέδριο Ψυχοθεραπείας που διοργάνωσε η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, 7-9 Οκτωβρίου 2022, στο Αττικό Νοσοκομείο.
Η εκπαίδευση Συστημικών Ψυχοθεραπευτών στο Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων
Το Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων εδώ και πάνω από 35 χρόνια αποτελεί ένα δίκτυο ανθρώπων και ιδεών που ασκεί το Συνθετικό Μοντέλο Συστημικής Οικογενειακής Θεραπείας εφαρμόζοντάς το στη θεραπεία ατόμων, ζευγαριών, οικογενειών και ομάδων.
Η τετραετής εκπαίδευση που οργανώνεται από την Εκπαιδευτική Επιτροπή του Εργαστηρίου συνίσταται σε 1482 ώρες περιλαμβάνοντας Προσωπική Θεραπεία, Θεωρητική Κατάρτιση, Πρακτική Άσκηση και Εποπτεία.
Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, εκπαίδευση σε δεξιότητες συμβουλευτικής, βασικές αρχές και παρεμβάσεις στην οικογενειακή και την ομαδική θεραπεία, το συνθετικό μοντέλο συστημικής οικογενειακής θεραπείας και τη συστημική οπτική στην ψυχοπαθολογία, στοιχεία από τη θεωρία προσκόλλησης, τη θεωρία συστημάτων, τις νευροεπιστήμες και την ψυχαναλυτική οπτική στην ψυχοπαθολογία, ενώ ασχολείται με την έρευνα δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη του θεραπευτή.
Το Εργαστήριο, χάρη στο ευρύ δίκτυο που έχει δημιουργήσει στη μακρόχρονη πορεία του, στην Αθήνα κ σε άλλες πόλεις, προσφέρει πολλές ευκαιρίες για Κλινική Εκπαίδευση των εκπαιδευόμενων θεραπευτών (βιντεοσκοπημένες συνεδρίες ατόμων/ ζευγαριών/ οικογενειών/ ομάδων, προσομοιώσεις θεραπευτικών τεχνικών και συνεδριών με τη χρήση μονόδρομου καθρέφτη, διετή συμμετοχή του εκπαιδευόμενου θεραπευτή σε ομαδική θεραπεία ως τρίτη καρέκλα). Η πρακτική άσκηση ενσωματώνεται γρήγορα στην εκπαίδευση πάντα υπό την εποπτεία των έμπειρων εκπαιδευτών του εργαστηρίου.
Παράλληλα δίνεται έμφαση στην πλαισίωση της προσωπικής θεραπείας του εκπαιδευόμενου θεραπευτή (ατομική κ ομαδική) η σημασία της οποίας έχει πιά αναγνωριστεί από τις περισσότερες σύγχρονες θεραπευτικές κατευθύνσεις.
Ο συστημικός τρόπος σκέψης προσφέρει ένα ευέλικτο ευρύ και ενοποιητικό πλαίσιο που διευκολύνει την οργάνωση της πολυπλοκότητας που αντιμετωπίζουν οι ειδικοί του χώρου της ψυχικής υγείας και διευκολύνει τη μεταξύ τους επικοινωνία.
Η συστημική οπτική στην ψυχοπαθολογία βοηθά τον ειδικό να ξεφύγει από τα ταξινομητικά συστήματα και να δει πιό συνθετικά κάθε ασθενή / θεραπευόμενο εστιάζοντας πέρα από τη θεραπεία του συμπτώματος στη θεραπεία του συστήματος που προκαλεί την έκφραση του συμπτώματος. Απενοχοποιεί έτσι τον ασθενή / θεραπευόμενο, ενισχύει τη θεραπευτική συμμαχία και τελικά επιτυγχάνονται καλύτερα κλινικά αποτελέσματα και εμπλουτίζεται η κλινική πρακτική.
ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ παρουσιαση στη γερμανικη σχολη αθηνων
1. ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ
ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
΄΄Η Εργοθεραπεία σε παιδιά με δυσκολίες στη
Μάθηση.΄΄
Ενημέρωση γονέων και εκπαιδευτικών στη
Γερμανική Σχολή Αθηνών
Ξηρού Παναγιώτα
Εργοθεραπεύτρια
S.I.- NDT.-Teacch & Pecs Therapist
2. Τι είναι Εργοθεραπεία:
Εργοθεραπεία είναι ένα επάγγελμα υγείας το οποίο επικεντρώνεται στην βελτίωση της
ποιότητας ζωής ατόμων με δυσκολίες, ελλείψεις και ιδιαίτερες ικανότητες.
Η Παιδιατρική Εργοθεραπεία αποτελεί ένα επιμέρους τομέα πρακτικής του επαγγέλματος
της Εργοθεραπείας και εστιάζεται στην παροχή υπηρεσιών Εργοθεραπείας σε παιδιά.
Πεδίο ενδιαφέροντος της Παιδιατρικής Εργοθεραπείας αποτελεί η ανάπτυξη, βελτίωση και
αποκατάσταση της συμμετοχής των παιδιών στα καθημερινά τους έργα, όταν αυτή έχει
διαταραχθεί από οποιαδήποτε αιτιολογία και σε οποιοδήποτε αναπτυξιακό στάδιο.
Όπου ¨ Έργο ¨ (occupation) εννοούμε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα στην οποία τα
άτομα και η κοινωνία προσδίδουν νόημα και αξία.
Για τα παιδιά έργα αποτελούν:
• η συμμετοχή τους στο Σχολείο
• η συμμετοχή τους στο Παιχνίδι και
άλλες δραστηριότητες αξιοποίησης ελεύθερου χρόνου
• η εκτέλεση και ανεξαρτητοποίηση στις
Δραστηριότητες Καθημερινής Διαβίωσης - Αυτοϋπηρέτησης
3. Η Εργοθεραπευτική διαδικασία.
ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ (SCREENING)
Αποτελεί, συνήθως, το πρώτο στάδιο της διαδικασίας και πραγματοποιείται στις περιπτώσεις
που η Εργοθεραπεία παρέχεται σε μεγάλους πληθυσμούς παιδιών όπου δεν είναι όλα τα
παιδιά υποψήφια για Εργοθεραπευτικη παρέμβαση, όπως για παράδειγμα στα κοινά σχολεία.
Στόχο έχει να εντοπιστούν τα παιδιά που χρειάζονται λεπτομερή Εργοθεραπευτική αξιολόγηση.
ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (EVALUATION)
Η αξιολόγηση αποτελεί τη διαδικασία συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών γύρω από το
παιδί και την οικογένειά του.
Οι αξιολογήσεις πραγματοποιούνται για να :
α)εντοπιστούν οι ελλείψεις και οι δυσκολίες των παιδιών
β)διαγνωστεί ένα παιδί – όταν οι Εργοθεραπευτές αποτελούν μέλη μιας διαγνωστικής ομάδας
γ)επαναξιολογηθεί η πρόοδος του παιδιού ή η ίδια η παρέμβαση (επαναξιολόγηση).
4. ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ (INTERVENTION).
Η Εργοθεραπευτική παρέμβαση αποτελείται από:
α) τον σχεδιασμό της παρέμβασης, όπου τίθενται οι θεραπευτικοί στόχοι, επιλέγονται
οι θεραπευτικές προσεγγίσεις που θα χρησιμοποιηθούν, επιλέγεται ο χώρος, η
διάρκεια και η συχνότητα πραγματοποίησης των θεραπευτικών συνεδριών,
β) την εφαρμογή της παρέμβασης, όπου εκτελείται το θεραπευτικό πλάνο. Η
παρέμβαση μπορεί να πραγματοποιείται είτε άμεσα στα παιδιά, είτε έμμεσα στο
περιβάλλον τους (φυσικό και κοινωνικό) ή στα έργα-δραστηριότητες όπου τα παιδιά
δυσκολεύονται. Η άμεση παρέμβαση έχει τη μορφή ατομικών ή ομαδικών συνεδριών
και πραγματοποιείται είτε σε θεραπευτικό χώρο (π.χ. γραφείο Εργοθεραπευτή) είτε
στο περιβάλλον του παιδιού (σχολείο, σπίτι). Η έμμεση παρέμβαση πραγματοποιείται
με τη μορφή συμβουλευτικής σε γονείς, εκπαιδευτικούς, φίλους, αδέρφια και με
κατάλληλες προσαρμογές του φυσικού περιβάλλοντος (σε σπίτι και σχολείο).
γ) την αναφορά της παρέμβασης όπου τεκμηριώνονται τα αποτελέσματα της
παρέμβασης και παίρνονται μελλοντικές αποφάσεις (π.χ. λήξη παρέμβασης, αλλαγές
στην παρέμβαση, παραπομπή σε άλλο ειδικό)
5. Θεραπευτικά Μέσα της Παιδιατρικής
Εργοθεραπείας.
Θεραπευτικά έργα: είναι σκόπιμες δραστηριότητες που έχουν νόημα για το παιδί
(εξασφαλίζοντας έτσι το απαραίτητο κίνητρο) και παρέχουν την ακριβώς κατάλληλη πρόκληση
ώστε το παιδί να ανταποκριθεί με επιτυχία σε ένα υψηλότερο επίπεδο δεξιοτήτων ή έργων.
Το Παιχνίδι (κατασκευαστικό, ατομικό, ομαδικό, συμβολικό, ρόλων, αισθητικοκινητικό,κ.α.)
αποτελεί κύριο θεραπευτικό μέσο στην Παιδιατρική Εργοθεραπεία.
Οι Δημιουργικές Δραστηριότητες όπως: η ζωγραφική, οι κατασκευές, η μουσικοκινητική
αγωγή, το δράμα, αποτελούν ένα ακόμη θεραπευτικό μέσο της Εργοθεραπείας.
Οι Εκπαιδευτικές Δραστηριότητες όπως: οι προγραφικές και γραφοκινητικές ασκήσεις, το
διάβασμα, τα puzzles, οι ασκήσεις αντιγραφής και εξάσκησης της οπτικής αντίληψης και μνήμης,
κ.α., είναι ένα ακόμη θεραπευτικό μέσο.
Οι Τεχνικές Προετοιμασίας (preparation techniques) είναι βασικό κομμάτι της Εργοθεραπείας.
Πρόκειται για συγκεκριμένες παθητικές ή ενεργητικές τεχνικές και ασκήσεις που
χρησιμοποιούνται πριν τη δραστηριότητα για να βελτιώσουν ή να προετοιμάσουν δομές και
λειτουργίες του σώματος. Για παράδειγμα η εφαρμογή γραμμικού, ρυθμικού, αιθουσαίου
ερεθίσματος ή βαθιάς πίεσης σε ένα παιδί με υπερδιέγερση είναι μια τεχνική χαλάρωσης και
αύξησης της προσοχής για την εκτέλεση σχολικών δραστηριοτήτων που θα ακολουθήσουν.
Η Αντιστάθμιση και η Προσαρμογή (compensatory & adaptation techniques)
περιλαμβάνουν την προσαρμογή των δραστηριοτήτων και του ευρύτερου περιβάλλοντος, τη
χρήση βοηθημάτων και βοηθητικής τεχνολογίας. Προσαρμογές δραστηριοτήτων μπορεί να είναι η
αλλαγή της θέσης γραφής ή η μείωση της σχολικής εργασίας για ένα παιδί με Μαθησιακές
Δυσκολίες. Άλλη τροποποίηση μπορεί να είναι η κατάλληλη τοποθέτηση του μαθητή μακριά από
6. Η Συμβουλευτική και η Εκπαίδευση των γονέων
και των δασκάλων.
Απαραίτητο βήμα της παρέμβασης είναι η ενημέρωση των γονέων και των
δασκάλων σχετικά με:
τις ρεαλιστικές δυνατότητες και τις δυσκολίες των παιδιών,
τις απαιτήσεις, τις ευκαιρίες και το είδος υποστήριξης και βοήθειας που
μπορούν να παρέχουν,
τη χρήση βοηθητικής τεχνολογίας ώστε να υποστηριχθεί η καθημερινή
λειτουργικότητα του παιδιού.
• Για παράδειγμα ο Εργοθεραπευτής μπορεί να προτείνει στη
Νηπιαγωγό ενός παιδιού με υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής, να
εφαρμόσει μια τεχνική βαθιάς πίεσης, με τη χρήση ενός ειδικού γιλέκου με
βάρος, με στόχο την αύξηση της προσοχής και τη διατήρηση της καθιστής
θέσης.
• Άλλο παράδειγμα είναι η εκπαίδευση των γονέων στην εκτέλεση της
τεχνικής του θεραπευτικού βουρτσίσματος (therapeutic brushing) για την
αντιμετώπιση της απτικής αμυντικότητας.
7. Πρώιμη και Έγκαιρη Παρέμβαση
και ο ρόλος της Εργοθεραπείας
Η Πρώιμη Παρέμβαση (Early Intervention) παρέχεται σε παιδιά 0-3
ετών τα οποία χαρακτηρίζονται υψηλού κινδύνου για εμφάνιση
αναπτυξιακών διαταραχών (π.χ. πρόωρα βρέφη).
Η Πρώιμη Παρέμβαση σε βρέφη και νήπια υψηλού κινδύνου μειώνει
σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης μεταγενέστερων δυσκολιών
μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην πλήρη αποφυγή τους.
Η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση δυσκολιών μάθησης από
την προσχολική ηλικία είναι ζωτικής σημασίας για την πορεία των
παιδιών.
Ο ρόλος της Εργοθεραπείας είναι τόσο συμβουλευτικός προς τους
γονείς και τους Παιδαγωγούς όσο και άμεσος παρέχοντας τα
απαραίτητα αισθητικοκινητικά ερεθίσματα για την αρτιότερη
ανάπτυξη του παιδιού.
8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Πλήθος παρεχομένων υπηρεσιών μπορούν να βοηθήσουν τα
παιδιά με δυσκολίες στη μάθηση.
Η Εργοθεραπεία, η Λογοθεραπεία, το Ειδικό Μαθησιακό
Πρόγραμμα, η Ψυχοθεραπεία και η Συμβουλευτική είναι μερικές
από τις υπηρεσίες που βοηθούν τα παιδιά αυτά.
Αυτό είναι απαραίτητο διότι τις περισσότερες φορές οι δυσκολίες,
αυτές, ακολουθούν το άτομο σε όλη την πορεία της ζωής του.
Ωστόσο όσο νωρίτερα εντοπίζονται και αντιμετωπίζονται οι
ελλειμματικοί τομείς τόσο καλύτερη πρόγνωση έχουμε.
Οι Ειδικοί Θεραπευτές, οι γονείς και οι Δάσκαλοι πρέπει να
συνεργάζονται στενά με κοινό στόχο την πρόοδο των παιδιών με
δυσκολίες μάθησης.
9. Sites για την Εργοθεραπεία και την Ειδική Αγωγή.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ (HELLENIC ASSOCIATION OF
ERGOTHERAPISTS): www.ergotherapists.gr, 210-3228979
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ (NORTHERN GREECE
ERGOTHERAPISTS ASSOCIATION): www.ngea.gr, 2310-989 140-1
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ: 28210-344 764
ΠΑΝΝΕΛΗΝΙΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ: www.psy.gr
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ: www.seps.gr
OCCUPATIONAL THERAPY LINKS: www.otdirect.co.uk
AMERICAN OCCUPATIONAL THERAPY ASSOCIATION: www.aota.org
CANADIAN ASSOCIATION OF O.T. : www.caot.ca
THE INTERNATIONAL DYSLEXIA ASSOCIATION: www.interdys.org
THE BRITISH DYSLEXIA ASSOCIATION: www.bdadyslexia.org.uk
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ : www.dyslexia.gr
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΔΕΠΥ ΄΄Ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ΄΄: www.okiriakos.org, 210-
6454719
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ : www.e-child.gr
SITE & CHAT ΓΟΝΕΩΝ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ: www.noesi.gr
10. Sites για την Εργοθεραπεία και την Ειδική Αγωγή.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ (HELLENIC ASSOCIATION OF
ERGOTHERAPISTS): www.ergotherapists.gr, 210-3228979
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ (NORTHERN GREECE
ERGOTHERAPISTS ASSOCIATION): www.ngea.gr, 2310-989 140-1
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ: 28210-344 764
ΠΑΝΝΕΛΗΝΙΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ: www.psy.gr
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ: www.seps.gr
OCCUPATIONAL THERAPY LINKS: www.otdirect.co.uk
AMERICAN OCCUPATIONAL THERAPY ASSOCIATION: www.aota.org
CANADIAN ASSOCIATION OF O.T. : www.caot.ca
THE INTERNATIONAL DYSLEXIA ASSOCIATION: www.interdys.org
THE BRITISH DYSLEXIA ASSOCIATION: www.bdadyslexia.org.uk
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ : www.dyslexia.gr
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΔΕΠΥ ΄΄Ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ΄΄: www.okiriakos.org, 210-
6454719
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ : www.e-child.gr
SITE & CHAT ΓΟΝΕΩΝ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ: www.noesi.gr