Verantwoordelijken voor interne communicatie staan voor een flinke uitdaging. Enerzijds gaan steeds meer stemmen op om interne communicatie en het intranet op te heffen ten faveure van sociale media; anderzijds zijn organisaties de afgelopen jaren door de economische crisis flink gesaneerd waardoor de eigen identiteit, de verbondenheid tussen medewerkers en de innovatiekracht onder druk zijn komen staan. Het is nu weer tijd om vooruit te kijken, te groeien, te innoveren. In deze masterclass gaan we in op de rol van interne communicatie om door middel van sociale innovatie te werken aan de lenigheid en innovatiekracht van organisaties. We gaan de diepte in, ver voorbij de huidige platitudes over interne sociale media. We combineren de laatste wetenschappelijke inzichten over organisatietheorie, design, sociomateriality en nutzungsoffenheid met concrete praktijkcases van Vodafone, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en energiedirect.nl om verantwoordelijken voor (interne) communicatie te helpen bij hun plaatsbepaling en koers rond sociale intranetten en sociale innovatie.
Het sociale intranet bij energiedirect.nl, een van de cases tijdens de masterclass, is genomineerd als beste intranet van 2011 bij de Emerce Dutch Interactive Awards 2011.
1. Weg van
Dr René M. Jansen
gebaande paden rene@winkwaves.com
@wijvanwinkwaves
Interne communicatie en sociale innovatie
2. Organisaties anno nu
Uitgeknepen...
Verband...
Identiteit...
Leven en innovatiekracht...
People Planet Profit...
2
3. Interne communicatie anno nu
Werk
Interne Externe
gerelateerde
Communicatie Communicatie
Communicatie
p
Van: Ve rtalen boodscha
managemen t naar de vloer
(via lijn management)
n
Naar: Faci literen en coache
om me nsen met elkaar in
ge sprek te brengen
)
(v ia social media...
Bron: Onderzoek Corner-Stone onder 2000 interne communicatiemanagers 3
4. Innovatie: het nieuwe binnen = buiten?
c
The world is flat...
Lays “maak de smaak”
oko
Openm
Wij van WC eend...
epad.com
headrush.typ
5. Eigenheid, organiseren en inslijten
“Continous state of becoming”
“Rivier vormt de bedding”
“Bedding vormt de rivier”
Source illustration: Viking river cruises 5
6. Innoveren: hard systems en soft systems
Ha rd System perspectief: kortere waterweg graven
Soft System perspectief: wat doet het kanaal in het sociale verkeer?
Source illustration: Wikipedia Maas-waalkanaal 6
7. Ontwerpen voor hard systems en soft systems
Als “juiste” oplossing bestaat moet je het gewoon de expert vragen
(en is sociale innovatie niet nodig)
Source illustration: Sint Jansbrug uit Delft, 7
8. Gewetensvraag...
Wat ben je als interne communicatiefacilitator?
Ingenieur of designer?
Design = rm
y t o transfo
ful activit
a purpose an d behavior
huma n thinking
Danah Boyd
“You don’t have the right to be wrong”
8
10. 2. Nutzungsoffenheid
Social media dwingen geen bepaald gebruik af (vergelijk ERP).
Wat mensen ermee doen is niet persé goed of fout...
10
11. 3. Sociale innvatie als “Conceptueel activisme”
systeem
je sociaal
Bewus t zijn dat t iedereen
anders val
wilt v eranderen,
in oude patronen
dir ect terug
De 40-dagen
“bewust anders gedragen”
vuistregel...
11
12. 4 tips om te ontwerpen voor sociale innovatie
Om beweging te creëren...
Voor vrijwillige participatie...
12
13. 1. Ontwerp voor droom en handelingsperspectief
belang van leiderschap e n middelmanagement
Het
bij vri jwillige participatie
13
14. 2. Hoe: Sturen door context, framing en priming
...
Wat hindert mij in mijn werk om
Hoe zou dat beter kunnen?
Implement
http://www.krulikovsky.com/
Wat gebeurt er als de manager mee gaat praten? Of als je de taal op Engels zet?
14
16. 2. Hoe: Verbinden van heden met verleden en toekomst
#daretoask
Capture knowledge
on the fly
Winkwaves Kenniscafé for “wisdom of the (internal) crowd”
16
17. 3. Ontwerp voor communiceren als (nieuwe) organiseren
d’etre if
Economic view: “T he Firm has an economic raison
ale”
s and gain from economies of sc
they have lower transaction cost
Inspired by Coase, Williamson, Clay Shirky and getitdone.org 17
18. 3. Hoe: Crowd sourced co-created intranet Strategie
Het oude - informatieve - intranet vervangen door een online
Aanleiding ontmoetingsruimte en werkruimte als online uitbreiding op de
dagelijkse werkomgeving.
Energiedirect.nl heeft als kernwaarden open, samen, verfrissend en eenvoud.
Waar iedereen met iedereen in gesprek kan.
Een open houding in de markt vraagt ook om een open houding binnen. Uit
medewerkerstevredenheidonderzoek bleek grote behoefte aan betere
kennisdeling en samenwerking over afdelingen heen en versterking wij-gevoel.
Vrijwillig maar niet vrijblijvend!
Concept
Infographic Sociaal intranet #DIA11
“Trefpunt”, een sociaal intranet gebaseerd op Winkwaves Kenniscafé. Dankzij Software as a Service geen focus op techniek maar op de mensen.
Realisatie: laden tijdens adoptie “ben je je tijdlijn?”
300
In 5 weken 93% vrijwillige profiel ingevuld
p
225
e
ro
50% bezoekt dagelijks
sg
ur
150
de
tie
ssa
uc
d 23% “creators”
ba
ro
75
T
Am
Int
M
Dynamische heartbeats
0
1 nov 2010 1 dec 2010 1 jan 2011 1 feb 2011 1 mrt 2011 1 apr 2011
Resultaten
Diana van Lit, communicatiemanager: “De
openheid en transparantie binnen het bedrijf is
dankzij het Trefpunt nu al aanzienlijk gegroeid.”
Monique, HR manager: “Ik had persoonlijk niets
met dat social media. Maar Trefpunt is anders.
Zakelijk, nuttig en ik ben zelf verbaasd dat ik nu
dagelijks actief blijk”.
Het Sociale Intranet “Trefpunt” van energiedirect.nl is een Winkwaves Kenniscafé productie 18
19. 4. Ontwerp voor transparantie en werk als gespreksonderwerp
19
20. 4. Hoe: maak zichtbaar en bespreekbaar wat je doet
1. Trigger for conversation,
alignment of activities
2. Dynamic
personal
Profilie” to
show who
you are
Dynamic “Kenniskaarten” show
where you stand in the crowd
Winkwaves Kenniscafé for organising groups of people
20
21. Samenvattend: Ontwerpen voor synergie...
“Conversatiemanagement met Winkwaves Kenniscafé”
Ik ben iemand
Ik ben iemand
Indicator, kwaliteit en ZiZo als gespreksonderwerp
Sturing door rolopvatting, eigenheid en context
Wet van behoud van energie (Schoondorp vs Fiske)