SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
Download to read offline
[1]
Βαρστικά Κύματα και Πληθωρισμός
22/03/2014
Διονύζης Π. Σιμόποσλος
Διεσθσνηής Εσγενιδείοσ Πλανηηαρίοσ
΢ηε Γεληθή Θεσξία ηεο ΢ρεηηθόηεηαο ην 1915 ν Ατλζηάηλ πεξηέγξαςε ηε βαξύηεηα σο ηε
παξακόξθσζε πνπ πξνθαιεί ε παξνπζία ηεο ύιεο ζηελ δνκή ηνπ ηεηξαδηάζηαηνπ
ρσξνρξόλνπ. Οπνηνδήπνηε κηθξό ή κεγάιν θνκκάηη ύιεο, είηε άηνκν είλαη απηό, είηε
πιαλήηεο, είηε άζηξν, είηε γαιαμίαο, κπνξεί θαη παξακνξθώλεη ηελ δνκή ηνπ
ρσξόρξνλνπ. Καζώο ηα δηάθνξα αληηθείκελα θηλνύληαη κέζα ζην ΢ύκπαλ είλαη ζαλ λα
θπιάλε κέζα, έμσ, θαη γύξσ απ' απηέο ηηο ρσξνρξνληθέο παξακνξθώζεηο, θαη ε θίλεζε
ηνπο επεξεάδεηαη από ηηο παξακνξθώζεηο απηέο πνπ δελ κπνξνύκε λα δνύκε. Αληίζεηα,
εθείλν ην νπνίν βιέπνπκε είλαη ην απνηέιεζκα πνπ έρεη ζηα δηάθνξα απηά αληηθείκελα ε
επίδξαζε ηεο θαηλνκεληθά κπζηεξηώδνπο δύλακεο πνπ νλνκάδνπκε βαξύηεηα, κε άιια
ιόγηα «ε ύιε ιέεη ζην ρσξνρξόλν πώο ζα θακππισζεί θαη ν βαζκόο θακπύισζεο ηνπ
ρσξόρξνλνπ ππαγνξεύεη ζηελ ύιε πώο ζα θηλεζεί».
΢ηε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα, ινηπόλ, ε κεηαθίλεζε αληηθεηκέλσλ κε ηεξάζηηεο κάδεο
εθπέκπνπλ βαξπηηθή αθηηλνβνιία κε ηελ κνξθή βαξπηηθώλ θπκάησλ. Δπεηδή όκσο ε
Βαξύηεηα είλαη ε πην αδύλακε από ηηο ζεκειηώδεηο δπλάκεηο ε επίδξαζε ησλ βαξπηηθώλ
θπκάησλ είλαη εμ ίζνπ αδύλακε νπόηε κέρξη ηώξα δελ είρε επηηεπρζεί ν εληνπηζκόο ηνπο.
΢ηηο 17 Μαξηίνπ, όκσο, κία εξεπλεηηθή νκάδα ηνπ Κέληξνπ Αζηξνθπζηθήο ΢κηζζόληαλ ηνπ
[2]
Χάξβαξλη, κε επηθεθαιήο ηνλ John Kovac, αλαθνίλσζε ηνλ εληνπηζκό βαξπηηθώλ
θπκάησλ, πνπ θαηαγξάθεθαλ κε ηελ κνξθή ξπηηδώζεσλ ζην ρσξνρξόλν, θαη ηα νπνία
πξνέξρνληαη από ηηο πξώηεο απεηξνειάρηζηεο ζηηγκέο ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο πξηλ
από 13,82 δηζεθαηνκκύξηα ρξόληα. Σν πξώηκν απηό πνξηξέην ηνπ λενγέλλεηνπ
΢ύκπαληνο απνδεηθλύεη επίζεο ηελ ύπαξμε κηαο πεξηόδνπ εμαηξεηηθά γξήγνξεο
δηαζηνιήο ηνπ ΢ύκπαληνο ζηνλ ρξόλν 10-35
πνπ ζηε ζεσξία νλνκάζηεθε
«Πιεζσξηζκόο», ελώ θαίλεηαη όηη ζπλδέεη επίζεο θαη ηελ Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα κε ηελ
Κβαληηθή Μεραληθή!
Παξ’ όιν πνπ ηα βαξπηηθά θύκαηα δελ είραλ αληρλεπηεί κέρξη ηώξα ππήξραλ ηζρπξέο
ελδείμεηο γηα ηελ ύπαξμή ηνπο ζε ζρέζε κε ηελ αλαθάιπςε ην 1974 ελόο ζπζηήκαηνο δύν
πάιζαξ από ηνπο ακεξηθαλνύο αζηξνθπζηθνύο Russel Hulse θαη Joseph Taylor, νη
νπνίνη γηα ηελ αλαθάιπςή ηνπο απηή ηηκήζεθαλ ην 1993 κε ην Νόκπει Φπζηθήο. Ωο
γλσζηόλ ηα πάιζαξ είλαη ηαρύηαηα πεξηζηξεθόκελα άζηξα λεηξνλίσλ κε παλίζρπξα
καγλεηηθά πεδία, ηα νπνία εθπέκπνπλ αθηηλνβνιίεο όπσο έλαο θάξνο. Απηό ην αζηξηθό
ζύζηεκα ησλ Hulse-Taylor, βνήζεζε ζηνλ έιεγρν νξηζκέλσλ πξνβιέςεσλ ηεο Γεληθήο
Θεσξίαο ηεο ΢ρεηηθόηεηαο, γηαηί θαζώο ηα δύν άζηξα λεηξνλίσλ ζηξνβηιίδνληαη όιν θαη
πιεζηέζηεξα ην έλα κε ην άιιν, ππνινγίδεηαη όηη ηειηθά ζα ζπγθξνπζηνύλ ζε πεξίπνπ
300 εθαηνκκύξηα ρξόληα αθνύ ζύκθσλα κε ηε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα όηαλ έλα ηέηνην δηπιό
αζηξηθό ζύζηεκα εθπέκπεη βαξπηηθά θύκαηα ε πεξίνδόο ηεο ηξνρηάο ηνπ κεηώλεηαη. Αλ
θαη νη κεηαβνιέο απηέο είλαη ειάρηζηεο, εληνύηνηο αληηζηνηρνύλ κε κεγάιε αθξίβεηα ζηηο
ηηκέο πνπ πξνβιέπεη ε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα, γεγνλόο πνπ απνηειεί κηα έκεζε έζησ έλδεημε
όηη ηα βαξπηηθά θύκαηα πνπ πξνέβιεςε ν Ατλζηάηλ ππάξρνπλ.
Γηάθνξεο εξεπλεηηθέο νκάδεο είραλ αξρίζεη παξόκνηεο επίγεηεο θαη δηαζηεκηθέο έξεπλεο
γηα ηνλ εληνπηζκό ησλ βαξπηηθώλ θπκάησλ εδώ θαη αξθεηά ρξόληα. Μεηαμύ απηώλ
[3]
πεξηιακβάλνληαη ηξεηο πνπ βξίζθνληαη ζην Νόηην Πόιν, ηξεηο άιιεο πνπ βξίζθνληαη ζηε
Χηιή, κία ζηα Καλάξηα Νεζηά, δύν ρξεζηκνπνηνύλ κπαιόληα γηα ηηο έξεπλέο ηνπο θαη κία
ρξεζηκνπνηεί ηελ δηαζηεκνζπζθεπή «Πιαλθ». Η κία από ηηο ηξεηο νκάδεο ηνπ Νόηηνπ
Πόινπ ήηαλ απηή πνπ θαηόξζσζε, ύζηεξα από παξαηεξήζεηο ελλέα εηώλ, λα θαηαγξάςεη
επί ηέινπο, κε ηελ βνήζεηα ελόο ηειεζθνπίνπ παξαηήξεζεο κηθξνθπκάησλ, ηηο αξρέγνλεο
εθείλεο ξπηηδώζεηο ησλ πξώησλ βαξπηηθώλ θπκάησλ. Η εξεπλεηηθή απηή νκάδα αλήθεη
ζην Κέληξν Αζηξνθπζηθήο ΢κηζζόληαλ ηνπ Χάξβαξλη, ελώ ηα βαξπηηθά θύκαηα πνπ
εληόπηζε πξνέξρνληαη από ηηο πξώηεο απεηξνειάρηζηεο ζηηγκέο ηεο γέλλεζεο ηνπ
΢ύκπαληνο πξηλ από 13,82 δηζεθαηνκκύξηα ρξόληα. Σν πξώηκν απηό πνξηξέην ηνπ
λενγέλλεηνπ ΢ύκπαληνο απνδεηθλύεη, εθηόο από ηελ εκθαλή απόδεημε ηεο ύπαξμεο ησλ
βαξπηηθώλ θπκάησλ, θαη ηελ ύπαξμε κηαο πεξηόδνπ εθζεηηθήο δηαζηνιήο ηνπ ΢ύκπαληνο
ζηνλ ρξόλν 10-35
ηνπ πξώηνπ δεπηεξνιέπηνπ όπσο πξνβιέπνπλ από ην 1980 δηάθνξεο
ζεσξίεο.
Όια απηά ζεκαίλνπλ όηη ην ΢ύκπαλ ηελ απεηξνειάρηζηε εθείλε ζηηγκή ηνπ ελόο
ηξηζεθαηνκκπξηνζηνύ ηνπ ηξηζεθαηνκκπξηνζηνύ ηνπ ηξηζεθαηνκκπξηνζηνύ ηνπ πξώηνπ
δεπηεξνιέπηνπ ππέζηε πάλσ από 100 δηπιαζηαζκνύο! Γη’ απηό άιισζηε θαη ε εμαηξεηηθά
γξήγνξε απηή δηαζηνιή ηνπ ΢ύκπαληνο νλνκάζηεθε «Πιεζσξηζκόο» ζηε δηάξθεηα ηνπ
νπνίνπ ην ΢ύκπαλ κεγεζύλζεθε 100 ηξηζεθαηνκκύξηα-ηξηζεθαηνκκπξίσλ-
ηξηζεθαηνκκύξηα-ηξηζεθαηνκκπξίσλ (1050
) θνξέο! Κη ελώ πξηλ από ηελ πιεζσξηζηηθή
δηαζηνιή ην νξαηό ζήκεξα ΢ύκπαλ είρε κέγεζνο 3Χ10-25
εθαηνζηά (ην γηλόκελν ηεο
ειηθίαο ηνπ επί ηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο), κεηά ηνλ πιεζσξηζκό ην κέγεζόο ηνπ ήηαλ
ζπγθξηηηθά ηεξάζηην. Δκθαλώο ινηπόλ ε δηαζηνιή απηή έγηλε κε κία ηαρύηεηα
πνιιαπιάζηα ηεο ηαρύηεηαο ηνπ θσηόο γηαηί απινύζηαηα ε ηεξάζηηα απηή δηαζηνιή
αθνξνύζε ηνλ ρώξν θαη όρη θάηη ην πιηθό. Καη ελώ ηίπνηα ην πιηθό δελ κπνξεί λα ππεξβεί
ηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο εληνύηνηο απηό δελ επζηαζεί ζηελ πεξίπησζε ηνπ ρώξνπ ν
νπνίνο κπνξεί λα δηαζηαιεί (λα «μερεηιώζεη» δειαδή) κε απεξηόξηζηε ηαρύηεηα.
΢ύκθσλα δειαδή κε ηηο ζύγρξνλεο κειέηεο ηεο θπζηθήο ε ύπαξμε θαηαζηάζεσλ ηδηαίηεξα
κεγάιεο ππθλόηεηαο (όπσο ήηαλ νη πξώηεο ζηηγκέο ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο)
κπνξεί λα νδεγήζεη ζε κηα θαηάζηαζε ηεο ύιεο πνπ ηελ αλαγθάδεη από ειθηηθή λα γίλεη
απσζεηηθή δεκηνπξγώληαο έηζη κηα θαηάζηαζε «αληηβαξύηεηαο». ΢’ απηήλ ηελ
θαηάζηαζε, ε ελεξγεηαθή ππθλόηεηα παξέκεηλε ζηαζεξή αιιά ν άδεηνο ρώξνο απέθηεζε
κηα «παξάμελε» απσζεηηθή δύλακε, κία ηεξάζηηα «πίεζε», πνπ εθηίλαμε ην ΢ύκπαλ κε
ηέηνηα νξκή ώζηε κέζα ζε κηα ζηηγκή ν όγθνο ηνπ κεγεζύλζεθε θαηά ηξηζεθαηνκκύξηα
ηξηζεθαηνκκπξίσλ θνξέο. ΢ηνλ ρξόλν 10-32
ηνπ πξώηνπ δεπηεξνιέπηνπ, όκσο, ε
πιεζσξηζηηθή δηαζηνιή γηα θάπνηνλ ιόγν ζηακάηεζε απειεπζεξώλνληαο ζπγρξόλσο
ηεξάζηηεο πνζόηεηεο ελέξγεηαο. Έηζη κε ηελ απειεπζέξσζε ηεο ηεξάζηηαο εθείλεο
ελέξγεηαο δεκηνπξγήζεθε κηα ηεξάζηηα πνζόηεηα ύιεο. Η αξρηθή δειαδή ελέξγεηα ε
νπνία ηζνδπλακνύζε κε έλα θηιό ύιεο έθηαζε κεηά ηνλ Πιεζσξηζκό ηελ ζπλνιηθή κάδα
ησλ 1078
βαξπνλίσλ. Γεκηνπξγήζεθαλ δειαδή πιηθά 1050
ηόλσλ! Καη ηα ζσκαηίδηα πνπ
δεκηνπξγήζεθαλ ηόηε είλαη απηά πνπ κε ηελ ζεηξά ηνπο δεκηνύξγεζαλ όια όζα βιέπνπκε
λα πεξηιακβάλεη ζήκεξα ην ΢ύκπαλ: γαιαμίεο, άζηξα, πιαλήηεο θαη αλζξώπνπο.
Σν κνληέιν ηεο «Πιεζσξηζηηθήο Δμέιημεο» ηνπ ΢ύκπαληνο θαίλεηαη όηη επηβεβαηώλεηαη
από ηελ αλάιπζε ησλ παξαηεξήζεσλ πνπ καο έζηεηιε ην 2006 ε δηαζηεκνζπζθεπή
WMAP, αιιά βαζίδεηαη επίζεο θαη ζηηο ζύγρξνλεο κειέηεο ηεο θπζηθήο ησλ ζσκαηηδίσλ.
[4]
Η ζεσξία ηνπ Πιεζσξηζκνύ, πάλησο, ε νπνία δηαηππώζεθε γηα πξώηε θνξά από ηνλ
Άιαλ Γθνπζ ην 1980, έρεη ζήκεξα πνιιέο θαη δηάθνξεο εθθξάζεηο (λένο πιεζσξηζκόο,
αλνηρηόο πιεζσξηζκόο, ρανηηθόο πιεζσξηζκόο, θιπ.) πνπ δηαηππώζεθαλ θαηά θαηξνύο
από δηάθνξνπο εξεπλεηέο (Αληξέτ Λίληε, Αληξέαο Άικπξερη, Πσι ΢ηάτλραξλη, Ρίηζαξλη
Γθνη, Λη-μηλ Λη, θ.ά.). ΢ύκθσλα, ινηπόλ, κε νξηζκέλεο εθηηκήζεηο ε Πιεζσξηζηηθή
δηαζηνιή ηνπ ΢ύκπαληνο ίζσο λα κελ έγηλε παληνύ κε ηνλ ίδην ηξόπν. Απηό πνπ
ππνζηεξίδεη δειαδή έλα από ηα κνληέια ηνπ Πιεζσξηζηηθνύ ΢ύκπαληνο είλαη όηη εθείλε
ηελ απόκαθξε επνρή, ην ΢ύκπαλ απνηεινύληαλ από 1078
έσο 10150
πεξηνρέο πνπ δελ
ζρεηίδνληαλ κεηαμύ ηνπο θαη θάζε κία από ηηο νπνίεο είρε κέγεζνο 10-27
ηνπ εθαηνζηνύ!
Απ’ όιεο, όκσο, απηέο ηηο ηξηζεθαηνκκύξηα ησλ ηξηζεθαηνκκπξίσλ πεξηνρέο πνπ
απνηεινύζαλ ην ΢ύκπαλ ηελ πξώηε εθείλε απεηξνειάρηζηε ζηηγκή, κία κόλν καο
ελδηαθέξεη άκεζα: απηή ε νπνία κε ηελ Πιεζσξηζηηθή ηεο δηαζηνιή δεκηνύξγεζε ην
νξαηό ζ’ εκάο ζεκεξηλό ΢ύκπαλ. Έηζη ην ζύγρξνλν απηό κνληέιν ηεο εμέιημεο ηνπ
΢ύκπαληνο καο ιέεη όηη απηή ηε ζηηγκή ίζσο λα ππάξρνπλ από 1078
έσο 10150
παξάιιεια
κε ην δηθό καο ΢ύκπαληα ηα όπνηα είλαη αδύλαηνλ λα παξαηεξεζνύλ πιένλ από εκάο ή
λα ηα επεξεάζνπκε ή θαη λα καο επεξεάζνπλ θαζ’ νηνλδήπνηε ηξόπν. Οπόηε είκαζηε
αλαγθαζκέλνη ζην εμήο λα παξαθνινπζήζνπκε ηελ εμέιημε ηνπ κνλαδηθνύ νξαηνύ ζ’ εκάο
΢ύκπαληνο πνπ πξνήιζε από ηελ Μεγάιε Έθξεμε.
Δίλαη επόκελν όηη ε Μεγάιε Έθξεμε ησλ θνζκνιόγσλ δελ έρεη θακηά ζρέζε κε ηηο
εθξήμεηο πνπ γλσξίδεη ν θαζέλαο από εκάο, είηε είλαη βαξειόηα είηε βόκβεο πδξνγόλνπ. Ο
όξνο κάιηζηα Μεγάιε Έθξεμε είλαη κάιινλ παξαπιαλεηηθόο θαη θαζηεξώζεθε από ηνλ
θαζεγεηή Φξελη Χόπι πνπ ήηαλ ν θύξηνο πνιέκηνο ηεο όιεο απηήο ζεσξίαο γηα ηε
γέλλεζε ηνπ ΢ύκπαληνο. Με ηνλ όξν, ινηπόλ, «Μεγάιε Έθξεμε» νη ζύγρξνλνη
επηζηήκνλεο ελλννύλ κηα εθζεηηθή θαη απόηνκε δηαζηνιή ηνπ ΢ύκπαληνο από έλα
απεηξνειάρηζην ζεκείν «αλππαξμίαο». Η γέλλεζε δειαδή θαη ε κεηέπεηηα εμέιημε ηνπ
΢ύκπαληνο είλαη θαηά θάπνηνλ ηξόπν ην «μεδίπισκα» ηνπ ρξόλνπ θαη ηνπ ρώξνπ από κηα
θαηάζηαζε ππεξβνιηθήο ππθλόηεηαο θαη ζεξκόηεηαο ζε κηα παγσκέλε θαη ηεξάζηηα ζε
κέγεζνο ζεκεξηλή ύπαξμε, ζε έλαλ ρώξν ν νπνίνο δεκηνπξγείηαη θαζώο ην ΢ύκπαλ
δηαζηέιιεηαη. ΢’ έλα ΢ύκπαλ όπνπ ζήκεξα όινη νη καθξηλνί γαιαμίεο θαίλνληαη λα
απνκαθξύλνληαη ζπλερώο ν έλαο από ηνλ άιιν.
[5]
Οη γαιαμίεο θπζηθά δελ απνκαθξύλνληαη κέζα ζ’ έλα άπεηξν θαη αδεηαλό ρώξν, αιιά
αληίζεηα ε δηαζηνιή απηή ηνπ ΢ύκπαληνο νθείιεηαη ζην «μερείισκα» ηνπ ίδηνπ απηνύ
ρώξνπ πνπ ζπκπαξαζύξεη καδί ηνπ θαη ηνπο γαιαμίεο, ελώ ε «έθξεμε» έγηλε ζπγρξόλσο
ζ’ όια ηα ζεκεία ηνπ κε απνηέιεζκα λα κελ ππάξρεη ζήκεξα θάπνην ζπγθεθξηκέλν
θέληξν ζην ΢ύκπαλ αθνύ ην θέληξν βξίζθεηαη «παληνύ». Σν ηη ζεκαίλεη απηό είλαη όηη δελ
είλαη νη γαιαμίεο απηνί πνπ θηλνύληαη αιιά είλαη ν κεηαμύ ηνπο ρώξνο πνπ κεγαιώλεη, πνπ
«μερεηιώλεη». Καη ελώ ηίπνηα ην πιηθό δελ κπνξεί λα ηξέμεη κε κεγαιύηεξε ηαρύηεηα από
ηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο, απηό δελ επζηαζεί γηα ηνλ ρώξν ν νπνίνο κπνξεί λα
δηαζηέιιεηαη πνιύ ηαρύηεξα θαη από ηελ ηαρύηεηα αθόκε ηνπ θσηόο. Μ’ απηήλ ινηπόλ ηελ
έλλνηα ε Μεγάιε Έθξεμε δελ ήηαλ παξά κηα «έθξεμε» απηνύ ηνύηνπ ηνπ ρώξνπ, κηα
ηεξαζηίσλ δειαδή δηαζηάζεσλ δηαζηνιή ηνπ ή «μερείισκά» ηνπ.
Δπζύο εμ αξρήο δηάθνξνη εξεπλεηέο, κε πξνεμάξρνληα ηνλ Σδσξηδ Γθάκσθ θαη ηνπο
ζπλεξγάηεο ηνπ ζηε δεθαεηία ηνπ 1940, ππνιόγηζαλ όηη, αλ πξάγκαηη ην ΢ύκπαλ
γελλήζεθε από κηα ηέηνηα «κεγάιε έθξεμε», ηόηε ζα πξέπεη ζήκεξα λα ππάξρεη έλα
θαηάινηπν εθείλεο ηεο «έθξεμεο», κηα αθηηλνβνιία κηθξνθπκάησλ ππνβάζξνπ.
Καηόξζσζαλ, κάιηζηα, λα ππνινγίζνπλ θαη ηε ζεξκνθξαζία ηεο αθηηλνβνιίαο απηήο
ζηνπο πεξίπνπ πέληε βαζκνύο Kelvin, πέληε βαζκνί, δειαδή, πάλσ από ην απόιπην
κεδέλ. Καη πξάγκαηη, ην 1964-1965 δπν εξεπλεηέο, νη Πελδίαο θαη Οπίιζνλ, πνπ έςαρλαλ
άζρεηα πξάγκαηα, εληόπηζαλ απηή ηελ αθηηλνβνιία, κε απνηέιεζκα λα πάξνπλ ην
βξαβείν Νόκπει Φπζηθήο κεξηθά ρξόληα αξγόηεξα. Σν 1992 κία δηαζηεκνζπζθεπή
νλόκαηη COBE, κε κία ρηιηάδα εξεπλεηώλ θαηέγξαςε ην πξώην πνξηξέην ηνπ ΢ύκπαληνο
όπσο ήηαλ 380.000 ρξόληα κεηά ηε γέλλεζή ηνπ. Σόηε δειαδή πνπ κπνξνύζε ε
αθηηλνβνιία λα θαηαγξαθεί. Γελ κπνξνύζαλ, θπζηθά, λα πάξνπλ όινη εθείλνη νη εξεπλεηέο
[6]
ην βξαβείν Νόκπει, θη έηζη ην πήξαλ κόλν νη δύν αξρεγνί απηήο ηεο νκάδαο ν Σδσξδ
΢κνπη θαη ν Σδσλ Μάδεξ.
Αθόκε πην πξόζθαηα, πάλησο, ην 2003, κηα άιιε δηαζηεκνζπζθεπή, ε WMAP, καο
απνθάιπςε έλα πην ιεπηνκεξέο πνξηξέην απηήο ηεο αθηηλνβνιίαο, Δλώ από ην 2009, κηα
θαηλνύξγηα δηαζηεκνζπζθεπή, Δπξσπατθή απηή ηελ θνξά, νλόκαηη Πιαλθ, ηνπνζεηήζεθε
ζην Γηάζηεκα θη έηζη ην πνξηξέην ηνπ λενγέλλεηνπ ΢ύκπαληνο πνπ δηαζέηνπκε ζήκεξα
είλαη αθόκε πην ιεπηνκεξέο. Μαο ππέδεημε επίζεο όηη ην ΢ύκπαλ έρεη ειηθία 13,82
δηζεθαηνκκπξίσλ εηώλ, ελώ εληνπίζηεθε επίζεο θαη ν ρξόλνο ηεο δεκηνπξγίαο ησλ
πξώησλ άζηξσλ πνπ ππνινγίδεηαη πιένλ όηη γελλήζεθαλ 200 κόιηο εθαηνκκύξηα ρξόληα
κεηά ηελ γέλλεζε ηνπ ΢ύκπαληνο, 500 δειαδή εθαηνκκύξηα ρξόληα λσξίηεξα απ’ όηη
λνκίδακε κέρξη πξόζθαηα!
Κη ελώ όια απηά ζπκβαίλνπλ ζην κεγάθνζκν ζύκθσλα κε ηελ Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα, ηα
ηειεπηαία 80 ρξόληα ε Κβαληνκεραληθή, ζε όια καο ηα πεηξάκαηα, έρεη απνδείμεη κε
επηηπρία ηελ πξαγκαηηθόηεηα ησλ παξάμελσλ ζπλζεθώλ πνπ επηθξαηνύλ ζηνλ
κηθξόθνζκν ησλ ππναηνκηθώλ ζσκαηηδίσλ. Παξ’ όια απηά θαλείο, όζν εηδήκσλ θη αλ
είλαη, δελ ππνζηεξίδεη όηη βαζηά κέζα ζην κπαιό ηνπ κπνξεί λα θαηαλνήζεη πιήξσο όζα
ζπκβαίλνπλ εθεί, νύηε λα πξνβιέςεη ην απνηέιεζκα ελόο πεηξάκαηνο αιιά απιώο λα
ππνινγίζεη ηηο πηζαλόηεηεο θάπνηνπ απνηειέζκαηνο. Κη ελώ ε ζεσξία ηνπ Ατλζηάηλ
παξνπζηάδεη έλα ΢ύκπαλ πξνβιέςηκν, ζηα βάζε ηνπ αηόκνπ ε Κβαληνκεραληθή βαζίδεηαη
ζηελ απξνζδηνξηζηία θαη ζηηο πηζαλόηεηεο, θάηη πνπ νδήγεζε ηνλ δηαθσλνύληα Ατλζηάηλ
λα δειώζεη όηη ζην ΢ύκπαλ «ν Θεόο δελ κπνξεί λα παίδεη δάξηα».
[7]
Κη όκσο απηή είλαη ε πξαγκαηηθόηεηα πνπ επηθξαηεί ζηνλ θόζκν ησλ ππναηνκηθώλ
ζσκαηηδίσλ, θάηη πνπ απνδεηθλύεηαη θαζεκεξηλά αθνύ ρσξίο ηελ ύπαξμε ηνπ ζεσξεηηθνύ
ππόβαζξνπ ηεο Κβαληνκεραληθήο δελ ζα ππήξρε θακία από ηηο ρηιηάδεο ησλ
ειεθηξνληθώλ ζπζθεπώλ πνπ δηαζέηνπκε ζήκεξα: ηα θηλεηά ηειέθσλα θαη νη
ππνινγηζηέο, ηα ιέτδεξ ζηελ ηαηξηθή, ηελ επηθνηλσλία θαη ηελ ςπραγσγία, θαη νη ρηιηάδεο
άιιεο εθαξκνγέο ηνπο. Χξεζηκνπνηνύκε δειαδή ηελ Κβαληνκεραληθή θαζεκεξηλά, είηε ην
μέξνπκε είηε όρη, είηε ηελ θαηαιαβαίλνπκε είηε όρη.
Κη έηζη από ηελ δεθαεηία ηνπ 1930 θαη κέρξη ηηο αξρέο ηνπ 1970, όζν παξάμελν θη αλ
θαίλεηαη, ν θόζκνο ηεο Φπζηθήο είρε ρσξηζηεί ζε δύν δηαθνξεηηθά ζηξαηόπεδα: ζ’ απηνύο
πνπ κειεηνύζαλ ηνλ κεγάθνζκν ησλ άζηξσλ, ησλ γαιαμηώλ θαη ησλ θβάδαξ κε ηελ
βνήζεηα ηεο Γεληθήο ΢ρεηηθόηεηαο, θαη ζ’ απηνύο πνπ κειεηνύζαλ ηνλ κηθξόθνζκν ησλ
αηόκσλ θαη ησλ ππναηνκηθώλ ηνπο ζσκαηηδίσλ κε ηελ βνήζεηα ηεο Κβαληνκεραληθήο. Κη
όια απηά γηαηί απινύζηαηα θαλείο δελ κπνξνύζε, νύηε θαη πξνζπαζνύζε άιισζηε, λα
ελνπνηήζεη ηηο δύν απηέο κεγάιεο ζεσξίεο ηνπ 20νπ
αηώλα, ηελ Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα κε ηελ
Κβαληνκεραληθή, ζε κία ελνπνηεκέλε ζεσξία Πεδίνπ πνπ λα πεξηγξάθεη ηε βαξύηεηα σο
κία θβαληηζκέλε δύλακε. Κη όκσο ε ελνπνίεζε απηή, όζν θη αλ θαίλεηαη όηη δελ έρεη
ζεκαζία, είλαη απαξαίηεηε ζηελ πξνζπάζεηά καο λα θαηαλνήζνπκε ην ΢ύκπαλ ζην
ζύλνιό ηνπ θαη ηδηαίηεξα ζε πεξηνρέο ηδηαίηεξα κεγάιεο ππθλόηεηαο θαη βαξύηεηαο, όπσο
είλαη νη Μαύξεο Σξύπεο θαη ε ζηηγκή ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο.
Γη’ απηό ε αθξηβήο γλώζε ησλ πξώησλ απεηξνειάρηζησλ ζηηγκώλ ηεο δεκηνπξγίαο ζα
εμαξηεζεί από ην απνηέιεζκα πνπ ζα έρεη ζην άκεζν κέιινλ ε πξνζπάζεηα ηεο
ζύγρξνλεο επηζηήκεο λα ζπλδέζεη ηελ Κβαληνκεραληθή κε ηε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα ζε κία
θαη κνλαδηθή Δλνπνηεκέλε Θεσξία Πεδίνπ πνπ λα πεξηγξάθεη ηε βαξύηεηα σο κία
θβαληηζκέλε δύλακε. Η ζθέςε πνπ θάλνπλ νη ζύγρξνλνη θπζηθνί είλαη όηη όπσο θαη ε
βαξύηεηα ην ίδην θαη νη άιιεο ηξεηο ζεκειηώδεηο αιιειεπηδξάζεηο (δπλάκεηο) ηεο θύζεο
ίζσο λα δεκηνπξγνύληαη θη απηέο από ρσξνρξνλν-παξακνξθώζεηο. Γηα λα εμεγεζεί όκσο
ε ύπαξμε ησλ δπλάκεσλ απηώλ ρξεηαδόκαζηε ηελ ύπαξμε επηά πξόζζεησλ δηαζηάζεσλ.
Αλ ε ζεσξία απηή αιεζεύεη, δνύκε ζ’ έλα ΢ύκπαλ έληεθα δηαζηάζεσλ!
Δπί πιένλ, κε ηελ πξόζθαηε αλαθάιπςε ηνπ κπνδνλίνπ Χηγθο (ηνλ Ινύιην ηνπ 2012)
άλνημε έλα λέν θεθάιαην ζηελ ηζηνξία ηεο θπζηθήο πνπ ίζσο λα αληηθαηαζηήζεη ην
επνλνκαδόκελν «Καζηεξσκέλν Πξόηππν» κε κηα λέα ζεώξεζε ηνπ ΢ύκπαληνο πνπ
νλνκάδεηαη ππεξζπκκεηξία! ΢’ απηήλ όκσο ηελ πεξίπησζε δελ ππάξρεη έλα κόλν
κπνδόλην Χηγθο αιιά πέληε! Κη έηζη παξόιν πνπ ε ζεώξεζε απηή ηνπ ΢ύκπαληνο κπνξεί
λα ελώζεη ηηο ηέζζεξηο ζεκειηώδεηο δπλάκεηο ζε κία θαη κνλαδηθή ππεξδύλακε, εληνύηνηο
πξνβιέπεη επίζεο θαη ηελ ύπαξμε, εθηόο ησλ πέληε κπνδνλίσλ Χηγθο, θαη κίαο αξκάδαο
λέσλ ζσκαηηδίσλ από ηα νπνία δελ έρνπκε αλαθαιύςεη αθόκε θαλέλα!

More Related Content

What's hot

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο Evangelia Patera
 
Ο Κύκλωπας Πολύφημος
Ο Κύκλωπας ΠολύφημοςΟ Κύκλωπας Πολύφημος
Ο Κύκλωπας ΠολύφημοςPreciousM
 
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ pemptoussia
 
Iaponiki thriskia
Iaponiki thriskiaIaponiki thriskia
Iaponiki thriskia1lykagdim
 
στου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτιστου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτιAntonis Stergiou
 
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίαςκοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίαςxpapas
 
Νομοί της Ελλάδας
Νομοί της ΕλλάδαςΝομοί της Ελλάδας
Νομοί της Ελλάδαςrenablatz
 
Παρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο Μικρόπολιςς
Παρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο ΜικρόπολιςςΠαρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο Μικρόπολιςς
Παρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο Μικρόπολιςςmarilenaga
 
Η Σκύλλα και η Χάρυβδη
Η Σκύλλα και η ΧάρυβδηΗ Σκύλλα και η Χάρυβδη
Η Σκύλλα και η ΧάρυβδηPreciousM
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥanny1976
 
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμEπροσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμEAntonis Stergiou
 
Eισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμόEισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμόStathis Mitropoulos
 
αρχαία ελληνική θρησκεία
αρχαία ελληνική θρησκείααρχαία ελληνική θρησκεία
αρχαία ελληνική θρησκείαEleni Athanasiou
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥanny1976
 
ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣ
ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣ
ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣEleni Papadopoulou
 
Το σπήλαιο της ηρακλειάς
Το σπήλαιο της ηρακλειάςΤο σπήλαιο της ηρακλειάς
Το σπήλαιο της ηρακλειάςVito Yannis
 

What's hot (20)

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΘΕΜΑ 5ο
 
Ο Κύκλωπας Πολύφημος
Ο Κύκλωπας ΠολύφημοςΟ Κύκλωπας Πολύφημος
Ο Κύκλωπας Πολύφημος
 
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
 
Iaponiki thriskia
Iaponiki thriskiaIaponiki thriskia
Iaponiki thriskia
 
στου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτιστου κεμαλ το σπιτι
στου κεμαλ το σπιτι
 
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίαςκοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
κοινωνική ζωή γυναίκας περίοδος αυτονομίας
 
Platon
PlatonPlaton
Platon
 
Νομοί της Ελλάδας
Νομοί της ΕλλάδαςΝομοί της Ελλάδας
Νομοί της Ελλάδας
 
Παρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο Μικρόπολιςς
Παρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο ΜικρόπολιςςΠαρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο Μικρόπολιςς
Παρουσίαση της Ραδιοφωνικής Ομάδας στο Μικρόπολιςς
 
Η Σκύλλα και η Χάρυβδη
Η Σκύλλα και η ΧάρυβδηΗ Σκύλλα και η Χάρυβδη
Η Σκύλλα και η Χάρυβδη
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
 
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμEπροσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
προσεχώς εμείς μεγαλώνουμE
 
Eισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμόEισαγωγή στον προγραμματισμό
Eισαγωγή στον προγραμματισμό
 
Proika
ProikaProika
Proika
 
αρχαία ελληνική θρησκεία
αρχαία ελληνική θρησκείααρχαία ελληνική θρησκεία
αρχαία ελληνική θρησκεία
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
 
ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣ
ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣ
ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣ
 
ιουδαισμοσ
ιουδαισμοσιουδαισμοσ
ιουδαισμοσ
 
Το σπήλαιο της ηρακλειάς
Το σπήλαιο της ηρακλειάςΤο σπήλαιο της ηρακλειάς
Το σπήλαιο της ηρακλειάς
 
ροιδησ β
ροιδησ βροιδησ β
ροιδησ β
 

Viewers also liked

προστατευόμενα είδη στην ελλάδα
προστατευόμενα είδη στην ελλάδαπροστατευόμενα είδη στην ελλάδα
προστατευόμενα είδη στην ελλάδαΜαυρουδης Μακης
 
20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό
20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό
20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερόΜαυρουδης Μακης
 
τροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας επιτάχυνσης
τροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας  επιτάχυνσηςτροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας  επιτάχυνσης
τροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας επιτάχυνσηςΜαυρουδης Μακης
 
P h y s i c s οριζοντια βολη (μια άσκηση )
P h  y  s  i  c  s οριζοντια βολη (μια άσκηση )P h  y  s  i  c  s οριζοντια βολη (μια άσκηση )
P h y s i c s οριζοντια βολη (μια άσκηση )Μαυρουδης Μακης
 
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σαςΜαυρουδης Μακης
 
επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2
επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2
επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2Μαυρουδης Μακης
 
2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη
2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη
2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψηΜαυρουδης Μακης
 
ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολή
ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολήερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολή
ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολήΜαυρουδης Μακης
 

Viewers also liked (20)

Higgs
HiggsHiggs
Higgs
 
Ecocity letter 060616
Ecocity letter 060616Ecocity letter 060616
Ecocity letter 060616
 
προστατευόμενα είδη στην ελλάδα
προστατευόμενα είδη στην ελλάδαπροστατευόμενα είδη στην ελλάδα
προστατευόμενα είδη στην ελλάδα
 
κεραμίδια τρώνε το νέφος
κεραμίδια τρώνε το νέφοςκεραμίδια τρώνε το νέφος
κεραμίδια τρώνε το νέφος
 
20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό
20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό
20 πράγματα που δεν ξέρεις για το νερό
 
το φθινοπωρο μας εφτασε
το φθινοπωρο μας εφτασετο φθινοπωρο μας εφτασε
το φθινοπωρο μας εφτασε
 
τροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας επιτάχυνσης
τροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας  επιτάχυνσηςτροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας  επιτάχυνσης
τροχιά βολής και διευθύνσεις ταχύτητας επιτάχυνσης
 
θεμελιώδη σωματίδια
θεμελιώδη σωματίδιαθεμελιώδη σωματίδια
θεμελιώδη σωματίδια
 
υδρογονο
υδρογονουδρογονο
υδρογονο
 
τι είναι το νετρίνο
τι είναι το νετρίνοτι είναι το νετρίνο
τι είναι το νετρίνο
 
βολη + στοχος1
βολη + στοχος1βολη + στοχος1
βολη + στοχος1
 
P h y s i c s οριζοντια βολη (μια άσκηση )
P h  y  s  i  c  s οριζοντια βολη (μια άσκηση )P h  y  s  i  c  s οριζοντια βολη (μια άσκηση )
P h y s i c s οριζοντια βολη (μια άσκηση )
 
αφίσα A3 1
αφίσα A3 1αφίσα A3 1
αφίσα A3 1
 
τον πετυχε τον στοχο
τον πετυχε τον στοχοτον πετυχε τον στοχο
τον πετυχε τον στοχο
 
αειφορία
αειφορίααειφορία
αειφορία
 
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
10 εκπληκτικά πράγματα που λέει φυσική σχετικά με σας
 
10 symboyles
10 symboyles10 symboyles
10 symboyles
 
επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2
επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2
επιλέξτε ένα από τα ακόλουθα 2
 
2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη
2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη
2 οριζόντιες βολές από διαφορετικά ύψη
 
ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολή
ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολήερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολή
ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις οριζόντια βολή
 

Similar to βαρυτικά κύματα και πληθωρισμός

Victoria hislop Το Νησί- Σπιναλόγκα
Victoria hislop  Το Νησί- ΣπιναλόγκαVictoria hislop  Το Νησί- Σπιναλόγκα
Victoria hislop Το Νησί- ΣπιναλόγκαAngeliki Chroni
 
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα sintos65
 
παρουσιαση περιβαλλοντικησ
παρουσιαση περιβαλλοντικησπαρουσιαση περιβαλλοντικησ
παρουσιαση περιβαλλοντικησiodinou
 
Ας θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μας
Ας θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μαςΑς θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μας
Ας θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μαςStathis Mitropoulos
 
ιστορια γ γυμνασίου κεφάλαιο 2ο
ιστορια  γ  γυμνασίου  κεφάλαιο  2οιστορια  γ  γυμνασίου  κεφάλαιο  2ο
ιστορια γ γυμνασίου κεφάλαιο 2οLouta65
 
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2Θάνος Καψάλης
 
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844Evangelia Patera
 
Εικονομαχίες
ΕικονομαχίεςΕικονομαχίες
Εικονομαχίες88DIMATH
 
παράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσεις
παράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσειςπαράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσεις
παράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσειςstatsakiri
 
Bιολογία A’Γυμνασίου(α)
Bιολογία A’Γυμνασίου(α)Bιολογία A’Γυμνασίου(α)
Bιολογία A’Γυμνασίου(α)Markos Kalafatsis
 
Μελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' Zaranhs
Μελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' ZaranhsΜελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' Zaranhs
Μελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' ZaranhsΤριανταφυλλιά Λούκου
 
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑAreti Karkou
 

Similar to βαρυτικά κύματα και πληθωρισμός (20)

Victoria hislop Το Νησί- Σπιναλόγκα
Victoria hislop  Το Νησί- ΣπιναλόγκαVictoria hislop  Το Νησί- Σπιναλόγκα
Victoria hislop Το Νησί- Σπιναλόγκα
 
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
ειδικη θεματικη ΣΧ έτος 2012-2013 Η γεωργίαχτες και σήμερα
 
παρουσιαση περιβαλλοντικησ
παρουσιαση περιβαλλοντικησπαρουσιαση περιβαλλοντικησ
παρουσιαση περιβαλλοντικησ
 
Nicholas of cusa.
Nicholas of cusa.Nicholas of cusa.
Nicholas of cusa.
 
μόλυνση ρύπανση
μόλυνση  ρύπανσημόλυνση  ρύπανση
μόλυνση ρύπανση
 
Ας θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μας
Ας θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μαςΑς θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μας
Ας θυμηθούμε μερικές απαραίτητες γνώσεις για την εργασία μας
 
Ek8.b.lyk.ellinismos
Ek8.b.lyk.ellinismosEk8.b.lyk.ellinismos
Ek8.b.lyk.ellinismos
 
ιστορια γ γυμνασίου κεφάλαιο 2ο
ιστορια  γ  γυμνασίου  κεφάλαιο  2οιστορια  γ  γυμνασίου  κεφάλαιο  2ο
ιστορια γ γυμνασίου κεφάλαιο 2ο
 
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
νατάσσα φειδά εργασία αρχαίων ελληνικών 2
 
τα μυστηρια
τα μυστηρια τα μυστηρια
τα μυστηρια
 
Τεχνικές Συνέντευξης Επιλογής Προσωπικού 2013
Τεχνικές Συνέντευξης Επιλογής Προσωπικού 2013Τεχνικές Συνέντευξης Επιλογής Προσωπικού 2013
Τεχνικές Συνέντευξης Επιλογής Προσωπικού 2013
 
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
TΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1844
 
Εικονομαχίες
ΕικονομαχίεςΕικονομαχίες
Εικονομαχίες
 
παράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσεις
παράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσειςπαράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσεις
παράδοση και μοντερνισμός ενδεικτικές σημειώσεις
 
ο όρος
ο όροςο όρος
ο όρος
 
Ακρίτες
ΑκρίτεςΑκρίτες
Ακρίτες
 
Bιολογία A’Γυμνασίου(α)
Bιολογία A’Γυμνασίου(α)Bιολογία A’Γυμνασίου(α)
Bιολογία A’Γυμνασίου(α)
 
Μελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' Zaranhs
Μελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' ZaranhsΜελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' Zaranhs
Μελέτη στην τεχνολογία κατασκευή ''σχεδία'' Zaranhs
 
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ
 
σατανισμος
σατανισμοςσατανισμος
σατανισμος
 

More from Μαυρουδης Μακης

Η ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Η ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑΗ ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Η ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑΜαυρουδης Μακης
 
ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )
ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )
ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )Μαυρουδης Μακης
 
Διαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdf
Διαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdfΔιαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdf
Διαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdfΜαυρουδης Μακης
 
Θερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.ppt
Θερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.pptΘερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.ppt
Θερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.pptΜαυρουδης Μακης
 
ΔΥΝΑΜΕΙΣ Δυναμόμετρα Νόμοι του Newton2022-2023.pptx
ΔΥΝΑΜΕΙΣ  Δυναμόμετρα  Νόμοι του Newton2022-2023.pptxΔΥΝΑΜΕΙΣ  Δυναμόμετρα  Νόμοι του Newton2022-2023.pptx
ΔΥΝΑΜΕΙΣ Δυναμόμετρα Νόμοι του Newton2022-2023.pptxΜαυρουδης Μακης
 
Astrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdf
Astrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdfAstrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdf
Astrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdf
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdfΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdf
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσεις
ασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσειςασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσεις
ασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσειςΜαυρουδης Μακης
 
ΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptx
ΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptxΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptx
ΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptxΜαυρουδης Μακης
 
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdf
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdfΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdf
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdfΜαυρουδης Μακης
 
Α-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdf
Α-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdfΑ-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdf
Α-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdfΜαυρουδης Μακης
 
Ασκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docx
Ασκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docxΑσκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docx
Ασκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docxΜαυρουδης Μακης
 
γ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdf
γ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdfγ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdf
γ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdf
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdfΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdf
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdf
ΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdfΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdf
ΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdf
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdfΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdf
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdf
ΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdfΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdf
ΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdfΜαυρουδης Μακης
 
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdf
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdfΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdf
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdfΜαυρουδης Μακης
 

More from Μαυρουδης Μακης (20)

Η ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Η ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑΗ ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Η ΚΥΜΑΤΟΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
 
ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )
ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )
ΦΥΣΙΚΗ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ( με Θεωρία και Ασκήσεις )
 
Διαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdf
Διαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdfΔιαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdf
Διαγράμματα θέσης - χρόνου ,ταχύτητας χρόνου .pdf
 
Θερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.ppt
Θερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.pptΘερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.ppt
Θερμότητα θερμοκρασία Κλίμακες θερμοκρασιών.ppt
 
ΔΥΝΑΜΕΙΣ Δυναμόμετρα Νόμοι του Newton2022-2023.pptx
ΔΥΝΑΜΕΙΣ  Δυναμόμετρα  Νόμοι του Newton2022-2023.pptxΔΥΝΑΜΕΙΣ  Δυναμόμετρα  Νόμοι του Newton2022-2023.pptx
ΔΥΝΑΜΕΙΣ Δυναμόμετρα Νόμοι του Newton2022-2023.pptx
 
Astrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdf
Astrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdfAstrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdf
Astrobiology Comic (Issue 1)για παιδιά Γυμνασίου.pdf
 
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdf
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdfΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdf
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΣΧΕΣΗ ΕΝΤΑΣΗΣ ΗΛ. ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΙΑΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ.pdf
 
ασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσεις
ασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσειςασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσεις
ασκήσεις πάνω στις απλές αρμονικές ταλαντώσεις
 
ΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptx
ΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptxΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptx
ΜΟΝΟΜΕΤΡΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (1).pptx
 
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdf
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdfΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdf
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.pdf
 
Α-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdf
Α-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdfΑ-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdf
Α-Γυμνασίου-Φυσική-Φύλλο-Εργασίας-3.pdf
 
TheoryA.pdf
TheoryA.pdfTheoryA.pdf
TheoryA.pdf
 
Ασκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docx
Ασκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docxΑσκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docx
Ασκήσεις μέτρησης μήκους - χρόνου.docx
 
γ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdf
γ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdfγ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdf
γ1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΟ.pdf
 
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdf
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdfΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdf
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2023-2024.pdf
 
ΦΩΣ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ.pptx
ΦΩΣ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ.pptxΦΩΣ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ.pptx
ΦΩΣ ΚΑΙ ΟΡΑΣΗ.pptx
 
ΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdf
ΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdfΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdf
ΦΑΙΝOΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΥΛΗ UPDATED.pdf
 
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdf
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdfΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdf
ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 9654-10108.pdf
 
ΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdf
ΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdfΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdf
ΦΥΣΙΚΗ+ΜΑΥΡΑΚΗΣ+-+ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ+ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ.pdf
 
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdf
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdfΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdf
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ.pdf
 

βαρυτικά κύματα και πληθωρισμός

  • 1. [1] Βαρστικά Κύματα και Πληθωρισμός 22/03/2014 Διονύζης Π. Σιμόποσλος Διεσθσνηής Εσγενιδείοσ Πλανηηαρίοσ ΢ηε Γεληθή Θεσξία ηεο ΢ρεηηθόηεηαο ην 1915 ν Ατλζηάηλ πεξηέγξαςε ηε βαξύηεηα σο ηε παξακόξθσζε πνπ πξνθαιεί ε παξνπζία ηεο ύιεο ζηελ δνκή ηνπ ηεηξαδηάζηαηνπ ρσξνρξόλνπ. Οπνηνδήπνηε κηθξό ή κεγάιν θνκκάηη ύιεο, είηε άηνκν είλαη απηό, είηε πιαλήηεο, είηε άζηξν, είηε γαιαμίαο, κπνξεί θαη παξακνξθώλεη ηελ δνκή ηνπ ρσξόρξνλνπ. Καζώο ηα δηάθνξα αληηθείκελα θηλνύληαη κέζα ζην ΢ύκπαλ είλαη ζαλ λα θπιάλε κέζα, έμσ, θαη γύξσ απ' απηέο ηηο ρσξνρξνληθέο παξακνξθώζεηο, θαη ε θίλεζε ηνπο επεξεάδεηαη από ηηο παξακνξθώζεηο απηέο πνπ δελ κπνξνύκε λα δνύκε. Αληίζεηα, εθείλν ην νπνίν βιέπνπκε είλαη ην απνηέιεζκα πνπ έρεη ζηα δηάθνξα απηά αληηθείκελα ε επίδξαζε ηεο θαηλνκεληθά κπζηεξηώδνπο δύλακεο πνπ νλνκάδνπκε βαξύηεηα, κε άιια ιόγηα «ε ύιε ιέεη ζην ρσξνρξόλν πώο ζα θακππισζεί θαη ν βαζκόο θακπύισζεο ηνπ ρσξόρξνλνπ ππαγνξεύεη ζηελ ύιε πώο ζα θηλεζεί». ΢ηε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα, ινηπόλ, ε κεηαθίλεζε αληηθεηκέλσλ κε ηεξάζηηεο κάδεο εθπέκπνπλ βαξπηηθή αθηηλνβνιία κε ηελ κνξθή βαξπηηθώλ θπκάησλ. Δπεηδή όκσο ε Βαξύηεηα είλαη ε πην αδύλακε από ηηο ζεκειηώδεηο δπλάκεηο ε επίδξαζε ησλ βαξπηηθώλ θπκάησλ είλαη εμ ίζνπ αδύλακε νπόηε κέρξη ηώξα δελ είρε επηηεπρζεί ν εληνπηζκόο ηνπο. ΢ηηο 17 Μαξηίνπ, όκσο, κία εξεπλεηηθή νκάδα ηνπ Κέληξνπ Αζηξνθπζηθήο ΢κηζζόληαλ ηνπ
  • 2. [2] Χάξβαξλη, κε επηθεθαιήο ηνλ John Kovac, αλαθνίλσζε ηνλ εληνπηζκό βαξπηηθώλ θπκάησλ, πνπ θαηαγξάθεθαλ κε ηελ κνξθή ξπηηδώζεσλ ζην ρσξνρξόλν, θαη ηα νπνία πξνέξρνληαη από ηηο πξώηεο απεηξνειάρηζηεο ζηηγκέο ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο πξηλ από 13,82 δηζεθαηνκκύξηα ρξόληα. Σν πξώηκν απηό πνξηξέην ηνπ λενγέλλεηνπ ΢ύκπαληνο απνδεηθλύεη επίζεο ηελ ύπαξμε κηαο πεξηόδνπ εμαηξεηηθά γξήγνξεο δηαζηνιήο ηνπ ΢ύκπαληνο ζηνλ ρξόλν 10-35 πνπ ζηε ζεσξία νλνκάζηεθε «Πιεζσξηζκόο», ελώ θαίλεηαη όηη ζπλδέεη επίζεο θαη ηελ Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα κε ηελ Κβαληηθή Μεραληθή! Παξ’ όιν πνπ ηα βαξπηηθά θύκαηα δελ είραλ αληρλεπηεί κέρξη ηώξα ππήξραλ ηζρπξέο ελδείμεηο γηα ηελ ύπαξμή ηνπο ζε ζρέζε κε ηελ αλαθάιπςε ην 1974 ελόο ζπζηήκαηνο δύν πάιζαξ από ηνπο ακεξηθαλνύο αζηξνθπζηθνύο Russel Hulse θαη Joseph Taylor, νη νπνίνη γηα ηελ αλαθάιπςή ηνπο απηή ηηκήζεθαλ ην 1993 κε ην Νόκπει Φπζηθήο. Ωο γλσζηόλ ηα πάιζαξ είλαη ηαρύηαηα πεξηζηξεθόκελα άζηξα λεηξνλίσλ κε παλίζρπξα καγλεηηθά πεδία, ηα νπνία εθπέκπνπλ αθηηλνβνιίεο όπσο έλαο θάξνο. Απηό ην αζηξηθό ζύζηεκα ησλ Hulse-Taylor, βνήζεζε ζηνλ έιεγρν νξηζκέλσλ πξνβιέςεσλ ηεο Γεληθήο Θεσξίαο ηεο ΢ρεηηθόηεηαο, γηαηί θαζώο ηα δύν άζηξα λεηξνλίσλ ζηξνβηιίδνληαη όιν θαη πιεζηέζηεξα ην έλα κε ην άιιν, ππνινγίδεηαη όηη ηειηθά ζα ζπγθξνπζηνύλ ζε πεξίπνπ 300 εθαηνκκύξηα ρξόληα αθνύ ζύκθσλα κε ηε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα όηαλ έλα ηέηνην δηπιό αζηξηθό ζύζηεκα εθπέκπεη βαξπηηθά θύκαηα ε πεξίνδόο ηεο ηξνρηάο ηνπ κεηώλεηαη. Αλ θαη νη κεηαβνιέο απηέο είλαη ειάρηζηεο, εληνύηνηο αληηζηνηρνύλ κε κεγάιε αθξίβεηα ζηηο ηηκέο πνπ πξνβιέπεη ε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα, γεγνλόο πνπ απνηειεί κηα έκεζε έζησ έλδεημε όηη ηα βαξπηηθά θύκαηα πνπ πξνέβιεςε ν Ατλζηάηλ ππάξρνπλ. Γηάθνξεο εξεπλεηηθέο νκάδεο είραλ αξρίζεη παξόκνηεο επίγεηεο θαη δηαζηεκηθέο έξεπλεο γηα ηνλ εληνπηζκό ησλ βαξπηηθώλ θπκάησλ εδώ θαη αξθεηά ρξόληα. Μεηαμύ απηώλ
  • 3. [3] πεξηιακβάλνληαη ηξεηο πνπ βξίζθνληαη ζην Νόηην Πόιν, ηξεηο άιιεο πνπ βξίζθνληαη ζηε Χηιή, κία ζηα Καλάξηα Νεζηά, δύν ρξεζηκνπνηνύλ κπαιόληα γηα ηηο έξεπλέο ηνπο θαη κία ρξεζηκνπνηεί ηελ δηαζηεκνζπζθεπή «Πιαλθ». Η κία από ηηο ηξεηο νκάδεο ηνπ Νόηηνπ Πόινπ ήηαλ απηή πνπ θαηόξζσζε, ύζηεξα από παξαηεξήζεηο ελλέα εηώλ, λα θαηαγξάςεη επί ηέινπο, κε ηελ βνήζεηα ελόο ηειεζθνπίνπ παξαηήξεζεο κηθξνθπκάησλ, ηηο αξρέγνλεο εθείλεο ξπηηδώζεηο ησλ πξώησλ βαξπηηθώλ θπκάησλ. Η εξεπλεηηθή απηή νκάδα αλήθεη ζην Κέληξν Αζηξνθπζηθήο ΢κηζζόληαλ ηνπ Χάξβαξλη, ελώ ηα βαξπηηθά θύκαηα πνπ εληόπηζε πξνέξρνληαη από ηηο πξώηεο απεηξνειάρηζηεο ζηηγκέο ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο πξηλ από 13,82 δηζεθαηνκκύξηα ρξόληα. Σν πξώηκν απηό πνξηξέην ηνπ λενγέλλεηνπ ΢ύκπαληνο απνδεηθλύεη, εθηόο από ηελ εκθαλή απόδεημε ηεο ύπαξμεο ησλ βαξπηηθώλ θπκάησλ, θαη ηελ ύπαξμε κηαο πεξηόδνπ εθζεηηθήο δηαζηνιήο ηνπ ΢ύκπαληνο ζηνλ ρξόλν 10-35 ηνπ πξώηνπ δεπηεξνιέπηνπ όπσο πξνβιέπνπλ από ην 1980 δηάθνξεο ζεσξίεο. Όια απηά ζεκαίλνπλ όηη ην ΢ύκπαλ ηελ απεηξνειάρηζηε εθείλε ζηηγκή ηνπ ελόο ηξηζεθαηνκκπξηνζηνύ ηνπ ηξηζεθαηνκκπξηνζηνύ ηνπ ηξηζεθαηνκκπξηνζηνύ ηνπ πξώηνπ δεπηεξνιέπηνπ ππέζηε πάλσ από 100 δηπιαζηαζκνύο! Γη’ απηό άιισζηε θαη ε εμαηξεηηθά γξήγνξε απηή δηαζηνιή ηνπ ΢ύκπαληνο νλνκάζηεθε «Πιεζσξηζκόο» ζηε δηάξθεηα ηνπ νπνίνπ ην ΢ύκπαλ κεγεζύλζεθε 100 ηξηζεθαηνκκύξηα-ηξηζεθαηνκκπξίσλ- ηξηζεθαηνκκύξηα-ηξηζεθαηνκκπξίσλ (1050 ) θνξέο! Κη ελώ πξηλ από ηελ πιεζσξηζηηθή δηαζηνιή ην νξαηό ζήκεξα ΢ύκπαλ είρε κέγεζνο 3Χ10-25 εθαηνζηά (ην γηλόκελν ηεο ειηθίαο ηνπ επί ηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο), κεηά ηνλ πιεζσξηζκό ην κέγεζόο ηνπ ήηαλ ζπγθξηηηθά ηεξάζηην. Δκθαλώο ινηπόλ ε δηαζηνιή απηή έγηλε κε κία ηαρύηεηα πνιιαπιάζηα ηεο ηαρύηεηαο ηνπ θσηόο γηαηί απινύζηαηα ε ηεξάζηηα απηή δηαζηνιή αθνξνύζε ηνλ ρώξν θαη όρη θάηη ην πιηθό. Καη ελώ ηίπνηα ην πιηθό δελ κπνξεί λα ππεξβεί ηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο εληνύηνηο απηό δελ επζηαζεί ζηελ πεξίπησζε ηνπ ρώξνπ ν νπνίνο κπνξεί λα δηαζηαιεί (λα «μερεηιώζεη» δειαδή) κε απεξηόξηζηε ηαρύηεηα. ΢ύκθσλα δειαδή κε ηηο ζύγρξνλεο κειέηεο ηεο θπζηθήο ε ύπαξμε θαηαζηάζεσλ ηδηαίηεξα κεγάιεο ππθλόηεηαο (όπσο ήηαλ νη πξώηεο ζηηγκέο ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο) κπνξεί λα νδεγήζεη ζε κηα θαηάζηαζε ηεο ύιεο πνπ ηελ αλαγθάδεη από ειθηηθή λα γίλεη απσζεηηθή δεκηνπξγώληαο έηζη κηα θαηάζηαζε «αληηβαξύηεηαο». ΢’ απηήλ ηελ θαηάζηαζε, ε ελεξγεηαθή ππθλόηεηα παξέκεηλε ζηαζεξή αιιά ν άδεηνο ρώξνο απέθηεζε κηα «παξάμελε» απσζεηηθή δύλακε, κία ηεξάζηηα «πίεζε», πνπ εθηίλαμε ην ΢ύκπαλ κε ηέηνηα νξκή ώζηε κέζα ζε κηα ζηηγκή ν όγθνο ηνπ κεγεζύλζεθε θαηά ηξηζεθαηνκκύξηα ηξηζεθαηνκκπξίσλ θνξέο. ΢ηνλ ρξόλν 10-32 ηνπ πξώηνπ δεπηεξνιέπηνπ, όκσο, ε πιεζσξηζηηθή δηαζηνιή γηα θάπνηνλ ιόγν ζηακάηεζε απειεπζεξώλνληαο ζπγρξόλσο ηεξάζηηεο πνζόηεηεο ελέξγεηαο. Έηζη κε ηελ απειεπζέξσζε ηεο ηεξάζηηαο εθείλεο ελέξγεηαο δεκηνπξγήζεθε κηα ηεξάζηηα πνζόηεηα ύιεο. Η αξρηθή δειαδή ελέξγεηα ε νπνία ηζνδπλακνύζε κε έλα θηιό ύιεο έθηαζε κεηά ηνλ Πιεζσξηζκό ηελ ζπλνιηθή κάδα ησλ 1078 βαξπνλίσλ. Γεκηνπξγήζεθαλ δειαδή πιηθά 1050 ηόλσλ! Καη ηα ζσκαηίδηα πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ηόηε είλαη απηά πνπ κε ηελ ζεηξά ηνπο δεκηνύξγεζαλ όια όζα βιέπνπκε λα πεξηιακβάλεη ζήκεξα ην ΢ύκπαλ: γαιαμίεο, άζηξα, πιαλήηεο θαη αλζξώπνπο. Σν κνληέιν ηεο «Πιεζσξηζηηθήο Δμέιημεο» ηνπ ΢ύκπαληνο θαίλεηαη όηη επηβεβαηώλεηαη από ηελ αλάιπζε ησλ παξαηεξήζεσλ πνπ καο έζηεηιε ην 2006 ε δηαζηεκνζπζθεπή WMAP, αιιά βαζίδεηαη επίζεο θαη ζηηο ζύγρξνλεο κειέηεο ηεο θπζηθήο ησλ ζσκαηηδίσλ.
  • 4. [4] Η ζεσξία ηνπ Πιεζσξηζκνύ, πάλησο, ε νπνία δηαηππώζεθε γηα πξώηε θνξά από ηνλ Άιαλ Γθνπζ ην 1980, έρεη ζήκεξα πνιιέο θαη δηάθνξεο εθθξάζεηο (λένο πιεζσξηζκόο, αλνηρηόο πιεζσξηζκόο, ρανηηθόο πιεζσξηζκόο, θιπ.) πνπ δηαηππώζεθαλ θαηά θαηξνύο από δηάθνξνπο εξεπλεηέο (Αληξέτ Λίληε, Αληξέαο Άικπξερη, Πσι ΢ηάτλραξλη, Ρίηζαξλη Γθνη, Λη-μηλ Λη, θ.ά.). ΢ύκθσλα, ινηπόλ, κε νξηζκέλεο εθηηκήζεηο ε Πιεζσξηζηηθή δηαζηνιή ηνπ ΢ύκπαληνο ίζσο λα κελ έγηλε παληνύ κε ηνλ ίδην ηξόπν. Απηό πνπ ππνζηεξίδεη δειαδή έλα από ηα κνληέια ηνπ Πιεζσξηζηηθνύ ΢ύκπαληνο είλαη όηη εθείλε ηελ απόκαθξε επνρή, ην ΢ύκπαλ απνηεινύληαλ από 1078 έσο 10150 πεξηνρέο πνπ δελ ζρεηίδνληαλ κεηαμύ ηνπο θαη θάζε κία από ηηο νπνίεο είρε κέγεζνο 10-27 ηνπ εθαηνζηνύ! Απ’ όιεο, όκσο, απηέο ηηο ηξηζεθαηνκκύξηα ησλ ηξηζεθαηνκκπξίσλ πεξηνρέο πνπ απνηεινύζαλ ην ΢ύκπαλ ηελ πξώηε εθείλε απεηξνειάρηζηε ζηηγκή, κία κόλν καο ελδηαθέξεη άκεζα: απηή ε νπνία κε ηελ Πιεζσξηζηηθή ηεο δηαζηνιή δεκηνύξγεζε ην νξαηό ζ’ εκάο ζεκεξηλό ΢ύκπαλ. Έηζη ην ζύγρξνλν απηό κνληέιν ηεο εμέιημεο ηνπ ΢ύκπαληνο καο ιέεη όηη απηή ηε ζηηγκή ίζσο λα ππάξρνπλ από 1078 έσο 10150 παξάιιεια κε ην δηθό καο ΢ύκπαληα ηα όπνηα είλαη αδύλαηνλ λα παξαηεξεζνύλ πιένλ από εκάο ή λα ηα επεξεάζνπκε ή θαη λα καο επεξεάζνπλ θαζ’ νηνλδήπνηε ηξόπν. Οπόηε είκαζηε αλαγθαζκέλνη ζην εμήο λα παξαθνινπζήζνπκε ηελ εμέιημε ηνπ κνλαδηθνύ νξαηνύ ζ’ εκάο ΢ύκπαληνο πνπ πξνήιζε από ηελ Μεγάιε Έθξεμε. Δίλαη επόκελν όηη ε Μεγάιε Έθξεμε ησλ θνζκνιόγσλ δελ έρεη θακηά ζρέζε κε ηηο εθξήμεηο πνπ γλσξίδεη ν θαζέλαο από εκάο, είηε είλαη βαξειόηα είηε βόκβεο πδξνγόλνπ. Ο όξνο κάιηζηα Μεγάιε Έθξεμε είλαη κάιινλ παξαπιαλεηηθόο θαη θαζηεξώζεθε από ηνλ θαζεγεηή Φξελη Χόπι πνπ ήηαλ ν θύξηνο πνιέκηνο ηεο όιεο απηήο ζεσξίαο γηα ηε γέλλεζε ηνπ ΢ύκπαληνο. Με ηνλ όξν, ινηπόλ, «Μεγάιε Έθξεμε» νη ζύγρξνλνη επηζηήκνλεο ελλννύλ κηα εθζεηηθή θαη απόηνκε δηαζηνιή ηνπ ΢ύκπαληνο από έλα απεηξνειάρηζην ζεκείν «αλππαξμίαο». Η γέλλεζε δειαδή θαη ε κεηέπεηηα εμέιημε ηνπ ΢ύκπαληνο είλαη θαηά θάπνηνλ ηξόπν ην «μεδίπισκα» ηνπ ρξόλνπ θαη ηνπ ρώξνπ από κηα θαηάζηαζε ππεξβνιηθήο ππθλόηεηαο θαη ζεξκόηεηαο ζε κηα παγσκέλε θαη ηεξάζηηα ζε κέγεζνο ζεκεξηλή ύπαξμε, ζε έλαλ ρώξν ν νπνίνο δεκηνπξγείηαη θαζώο ην ΢ύκπαλ δηαζηέιιεηαη. ΢’ έλα ΢ύκπαλ όπνπ ζήκεξα όινη νη καθξηλνί γαιαμίεο θαίλνληαη λα απνκαθξύλνληαη ζπλερώο ν έλαο από ηνλ άιιν.
  • 5. [5] Οη γαιαμίεο θπζηθά δελ απνκαθξύλνληαη κέζα ζ’ έλα άπεηξν θαη αδεηαλό ρώξν, αιιά αληίζεηα ε δηαζηνιή απηή ηνπ ΢ύκπαληνο νθείιεηαη ζην «μερείισκα» ηνπ ίδηνπ απηνύ ρώξνπ πνπ ζπκπαξαζύξεη καδί ηνπ θαη ηνπο γαιαμίεο, ελώ ε «έθξεμε» έγηλε ζπγρξόλσο ζ’ όια ηα ζεκεία ηνπ κε απνηέιεζκα λα κελ ππάξρεη ζήκεξα θάπνην ζπγθεθξηκέλν θέληξν ζην ΢ύκπαλ αθνύ ην θέληξν βξίζθεηαη «παληνύ». Σν ηη ζεκαίλεη απηό είλαη όηη δελ είλαη νη γαιαμίεο απηνί πνπ θηλνύληαη αιιά είλαη ν κεηαμύ ηνπο ρώξνο πνπ κεγαιώλεη, πνπ «μερεηιώλεη». Καη ελώ ηίπνηα ην πιηθό δελ κπνξεί λα ηξέμεη κε κεγαιύηεξε ηαρύηεηα από ηελ ηαρύηεηα ηνπ θσηόο, απηό δελ επζηαζεί γηα ηνλ ρώξν ν νπνίνο κπνξεί λα δηαζηέιιεηαη πνιύ ηαρύηεξα θαη από ηελ ηαρύηεηα αθόκε ηνπ θσηόο. Μ’ απηήλ ινηπόλ ηελ έλλνηα ε Μεγάιε Έθξεμε δελ ήηαλ παξά κηα «έθξεμε» απηνύ ηνύηνπ ηνπ ρώξνπ, κηα ηεξαζηίσλ δειαδή δηαζηάζεσλ δηαζηνιή ηνπ ή «μερείισκά» ηνπ. Δπζύο εμ αξρήο δηάθνξνη εξεπλεηέο, κε πξνεμάξρνληα ηνλ Σδσξηδ Γθάκσθ θαη ηνπο ζπλεξγάηεο ηνπ ζηε δεθαεηία ηνπ 1940, ππνιόγηζαλ όηη, αλ πξάγκαηη ην ΢ύκπαλ γελλήζεθε από κηα ηέηνηα «κεγάιε έθξεμε», ηόηε ζα πξέπεη ζήκεξα λα ππάξρεη έλα θαηάινηπν εθείλεο ηεο «έθξεμεο», κηα αθηηλνβνιία κηθξνθπκάησλ ππνβάζξνπ. Καηόξζσζαλ, κάιηζηα, λα ππνινγίζνπλ θαη ηε ζεξκνθξαζία ηεο αθηηλνβνιίαο απηήο ζηνπο πεξίπνπ πέληε βαζκνύο Kelvin, πέληε βαζκνί, δειαδή, πάλσ από ην απόιπην κεδέλ. Καη πξάγκαηη, ην 1964-1965 δπν εξεπλεηέο, νη Πελδίαο θαη Οπίιζνλ, πνπ έςαρλαλ άζρεηα πξάγκαηα, εληόπηζαλ απηή ηελ αθηηλνβνιία, κε απνηέιεζκα λα πάξνπλ ην βξαβείν Νόκπει Φπζηθήο κεξηθά ρξόληα αξγόηεξα. Σν 1992 κία δηαζηεκνζπζθεπή νλόκαηη COBE, κε κία ρηιηάδα εξεπλεηώλ θαηέγξαςε ην πξώην πνξηξέην ηνπ ΢ύκπαληνο όπσο ήηαλ 380.000 ρξόληα κεηά ηε γέλλεζή ηνπ. Σόηε δειαδή πνπ κπνξνύζε ε αθηηλνβνιία λα θαηαγξαθεί. Γελ κπνξνύζαλ, θπζηθά, λα πάξνπλ όινη εθείλνη νη εξεπλεηέο
  • 6. [6] ην βξαβείν Νόκπει, θη έηζη ην πήξαλ κόλν νη δύν αξρεγνί απηήο ηεο νκάδαο ν Σδσξδ ΢κνπη θαη ν Σδσλ Μάδεξ. Αθόκε πην πξόζθαηα, πάλησο, ην 2003, κηα άιιε δηαζηεκνζπζθεπή, ε WMAP, καο απνθάιπςε έλα πην ιεπηνκεξέο πνξηξέην απηήο ηεο αθηηλνβνιίαο, Δλώ από ην 2009, κηα θαηλνύξγηα δηαζηεκνζπζθεπή, Δπξσπατθή απηή ηελ θνξά, νλόκαηη Πιαλθ, ηνπνζεηήζεθε ζην Γηάζηεκα θη έηζη ην πνξηξέην ηνπ λενγέλλεηνπ ΢ύκπαληνο πνπ δηαζέηνπκε ζήκεξα είλαη αθόκε πην ιεπηνκεξέο. Μαο ππέδεημε επίζεο όηη ην ΢ύκπαλ έρεη ειηθία 13,82 δηζεθαηνκκπξίσλ εηώλ, ελώ εληνπίζηεθε επίζεο θαη ν ρξόλνο ηεο δεκηνπξγίαο ησλ πξώησλ άζηξσλ πνπ ππνινγίδεηαη πιένλ όηη γελλήζεθαλ 200 κόιηο εθαηνκκύξηα ρξόληα κεηά ηελ γέλλεζε ηνπ ΢ύκπαληνο, 500 δειαδή εθαηνκκύξηα ρξόληα λσξίηεξα απ’ όηη λνκίδακε κέρξη πξόζθαηα! Κη ελώ όια απηά ζπκβαίλνπλ ζην κεγάθνζκν ζύκθσλα κε ηελ Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα, ηα ηειεπηαία 80 ρξόληα ε Κβαληνκεραληθή, ζε όια καο ηα πεηξάκαηα, έρεη απνδείμεη κε επηηπρία ηελ πξαγκαηηθόηεηα ησλ παξάμελσλ ζπλζεθώλ πνπ επηθξαηνύλ ζηνλ κηθξόθνζκν ησλ ππναηνκηθώλ ζσκαηηδίσλ. Παξ’ όια απηά θαλείο, όζν εηδήκσλ θη αλ είλαη, δελ ππνζηεξίδεη όηη βαζηά κέζα ζην κπαιό ηνπ κπνξεί λα θαηαλνήζεη πιήξσο όζα ζπκβαίλνπλ εθεί, νύηε λα πξνβιέςεη ην απνηέιεζκα ελόο πεηξάκαηνο αιιά απιώο λα ππνινγίζεη ηηο πηζαλόηεηεο θάπνηνπ απνηειέζκαηνο. Κη ελώ ε ζεσξία ηνπ Ατλζηάηλ παξνπζηάδεη έλα ΢ύκπαλ πξνβιέςηκν, ζηα βάζε ηνπ αηόκνπ ε Κβαληνκεραληθή βαζίδεηαη ζηελ απξνζδηνξηζηία θαη ζηηο πηζαλόηεηεο, θάηη πνπ νδήγεζε ηνλ δηαθσλνύληα Ατλζηάηλ λα δειώζεη όηη ζην ΢ύκπαλ «ν Θεόο δελ κπνξεί λα παίδεη δάξηα».
  • 7. [7] Κη όκσο απηή είλαη ε πξαγκαηηθόηεηα πνπ επηθξαηεί ζηνλ θόζκν ησλ ππναηνκηθώλ ζσκαηηδίσλ, θάηη πνπ απνδεηθλύεηαη θαζεκεξηλά αθνύ ρσξίο ηελ ύπαξμε ηνπ ζεσξεηηθνύ ππόβαζξνπ ηεο Κβαληνκεραληθήο δελ ζα ππήξρε θακία από ηηο ρηιηάδεο ησλ ειεθηξνληθώλ ζπζθεπώλ πνπ δηαζέηνπκε ζήκεξα: ηα θηλεηά ηειέθσλα θαη νη ππνινγηζηέο, ηα ιέτδεξ ζηελ ηαηξηθή, ηελ επηθνηλσλία θαη ηελ ςπραγσγία, θαη νη ρηιηάδεο άιιεο εθαξκνγέο ηνπο. Χξεζηκνπνηνύκε δειαδή ηελ Κβαληνκεραληθή θαζεκεξηλά, είηε ην μέξνπκε είηε όρη, είηε ηελ θαηαιαβαίλνπκε είηε όρη. Κη έηζη από ηελ δεθαεηία ηνπ 1930 θαη κέρξη ηηο αξρέο ηνπ 1970, όζν παξάμελν θη αλ θαίλεηαη, ν θόζκνο ηεο Φπζηθήο είρε ρσξηζηεί ζε δύν δηαθνξεηηθά ζηξαηόπεδα: ζ’ απηνύο πνπ κειεηνύζαλ ηνλ κεγάθνζκν ησλ άζηξσλ, ησλ γαιαμηώλ θαη ησλ θβάδαξ κε ηελ βνήζεηα ηεο Γεληθήο ΢ρεηηθόηεηαο, θαη ζ’ απηνύο πνπ κειεηνύζαλ ηνλ κηθξόθνζκν ησλ αηόκσλ θαη ησλ ππναηνκηθώλ ηνπο ζσκαηηδίσλ κε ηελ βνήζεηα ηεο Κβαληνκεραληθήο. Κη όια απηά γηαηί απινύζηαηα θαλείο δελ κπνξνύζε, νύηε θαη πξνζπαζνύζε άιισζηε, λα ελνπνηήζεη ηηο δύν απηέο κεγάιεο ζεσξίεο ηνπ 20νπ αηώλα, ηελ Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα κε ηελ Κβαληνκεραληθή, ζε κία ελνπνηεκέλε ζεσξία Πεδίνπ πνπ λα πεξηγξάθεη ηε βαξύηεηα σο κία θβαληηζκέλε δύλακε. Κη όκσο ε ελνπνίεζε απηή, όζν θη αλ θαίλεηαη όηη δελ έρεη ζεκαζία, είλαη απαξαίηεηε ζηελ πξνζπάζεηά καο λα θαηαλνήζνπκε ην ΢ύκπαλ ζην ζύλνιό ηνπ θαη ηδηαίηεξα ζε πεξηνρέο ηδηαίηεξα κεγάιεο ππθλόηεηαο θαη βαξύηεηαο, όπσο είλαη νη Μαύξεο Σξύπεο θαη ε ζηηγκή ηεο γέλλεζεο ηνπ ΢ύκπαληνο. Γη’ απηό ε αθξηβήο γλώζε ησλ πξώησλ απεηξνειάρηζησλ ζηηγκώλ ηεο δεκηνπξγίαο ζα εμαξηεζεί από ην απνηέιεζκα πνπ ζα έρεη ζην άκεζν κέιινλ ε πξνζπάζεηα ηεο ζύγρξνλεο επηζηήκεο λα ζπλδέζεη ηελ Κβαληνκεραληθή κε ηε Γεληθή ΢ρεηηθόηεηα ζε κία θαη κνλαδηθή Δλνπνηεκέλε Θεσξία Πεδίνπ πνπ λα πεξηγξάθεη ηε βαξύηεηα σο κία θβαληηζκέλε δύλακε. Η ζθέςε πνπ θάλνπλ νη ζύγρξνλνη θπζηθνί είλαη όηη όπσο θαη ε βαξύηεηα ην ίδην θαη νη άιιεο ηξεηο ζεκειηώδεηο αιιειεπηδξάζεηο (δπλάκεηο) ηεο θύζεο ίζσο λα δεκηνπξγνύληαη θη απηέο από ρσξνρξνλν-παξακνξθώζεηο. Γηα λα εμεγεζεί όκσο ε ύπαξμε ησλ δπλάκεσλ απηώλ ρξεηαδόκαζηε ηελ ύπαξμε επηά πξόζζεησλ δηαζηάζεσλ. Αλ ε ζεσξία απηή αιεζεύεη, δνύκε ζ’ έλα ΢ύκπαλ έληεθα δηαζηάζεσλ! Δπί πιένλ, κε ηελ πξόζθαηε αλαθάιπςε ηνπ κπνδνλίνπ Χηγθο (ηνλ Ινύιην ηνπ 2012) άλνημε έλα λέν θεθάιαην ζηελ ηζηνξία ηεο θπζηθήο πνπ ίζσο λα αληηθαηαζηήζεη ην επνλνκαδόκελν «Καζηεξσκέλν Πξόηππν» κε κηα λέα ζεώξεζε ηνπ ΢ύκπαληνο πνπ νλνκάδεηαη ππεξζπκκεηξία! ΢’ απηήλ όκσο ηελ πεξίπησζε δελ ππάξρεη έλα κόλν κπνδόλην Χηγθο αιιά πέληε! Κη έηζη παξόιν πνπ ε ζεώξεζε απηή ηνπ ΢ύκπαληνο κπνξεί λα ελώζεη ηηο ηέζζεξηο ζεκειηώδεηο δπλάκεηο ζε κία θαη κνλαδηθή ππεξδύλακε, εληνύηνηο πξνβιέπεη επίζεο θαη ηελ ύπαξμε, εθηόο ησλ πέληε κπνδνλίσλ Χηγθο, θαη κίαο αξκάδαο λέσλ ζσκαηηδίσλ από ηα νπνία δελ έρνπκε αλαθαιύςεη αθόκε θαλέλα!