More Related Content
Similar to Εικονομαχίες (20)
Εικονομαχίες
- 1. ΙΣΟΡΙΑ Ε ΄ ΔΗΜΟΣΙΚΟΤ
ΟΙ ΕΙΚΟΝΟΜΑΥΙΕ
A΄ Πεξίνδνο (726-787)
Οι Ίζαςποι και οι εικόνερ. Σν 726 ν Λέων Γ΄ ο
Ίζαςπορ δεκνζίεπζε έλα δηάηαγκα πνπ απαγόξεπε ηελ
ιαηξεία ησλ ρξηζηηαληθώλ εηθόλσλ. Η ελέξγεηα απηή
ηνπ Λένληα ήηαλ αθόινπζν ηεο πεπνίζεζεο ηνπ πσο
ην λα ιαηξεύνληαη νη εηθόλεο δελ είλαη ζύκθσλν κε ηηο
γξαθέο. Ο ηόηε επηθεθαιήο ηεο εθθιεζίαο παηξηάξρεο
Γεπμανόρ δελ ζπκθσλνύζε κε ηηο απόςεηο ηνπ
απηνθξάηνξα. Γη’ απηό ην ιόγν ν Λέσλ ηνλ
αληηθαηέζηεζε κε ηνλ Αναζηάζιο. Ούηε ν θιήξνο ηεο
εθθιεζίαο όκσο αιιά νύηε θαη ν ιαόο δέρζεθε λα
ζπκκνξθσζεί κε ηηο πξνηξνπέο ηνπ απηνθξάηνξα θαη λα
ζηακαηήζεη λα ιαηξεύεη ηηο εηθόλεο. Ξέζπαζε έηζη κηα
εκθύιηα δηακάρε πνπ έκειιε λα ζπληαξάμεη ην
Βπδάληην γηα πάλσ από 100 ρξόληα. Όζνη ηάρζεθαλ ζην
πιεπξό ηνπ απηνθξάηνξα θαη ελαληηώζεθαλ ζηελ
ιαηξεία ησλ εηθόλσλ νλνκάζηεθαλ εικονομάσοι ή εικονοκλάζηερ. Όζνη αληίζεηα ζπλέρηζαλ
λα ιαηξεύνπλ ηηο εηθόλεο νλνκάζηεθαλ εικονολάηπερ.
Εικονομάτοι επί ηω έργω
Ο δηάδνρνο ηνπ Λένληα, Κωνζηανηίνορ ο Ε΄,
ππήξμε αθόκε κεγαιύηεξνο εηθνλνκάρνο από ηνλ παηέξα
ηνπ. Δπί ησλ εκεξώλ ηνπ ε δηακάρε παίξλεη έλαλ
γεληθόηεξν ανηιεκκληζιαζηικό, ανηιμονατικό ραξαθηήξα.
Η πνιηηηθή απηή επηινγή ηνπ Κσλ/λνπ λα «πνιεκήζεη» ηηο
εηθόλεο θαη ηελ εθθιεζία πξέπεη λα εμεηαζηεί ζε ζρέζε κε
ηηο αλάγθεο θαη ηηο θαηαζηάζεηο ηεο επνρήο ηνπ, νη νπνίεο
ήηαλ νη εμήο:
Η εθθιεζία είρε ζπγθεληξώζεη ζηα ρέξηα ηεο ηεξάζηην
πινύην, πνπ ηνλ ζηεξνύζε από ην θξάηνο πνπ ρξεηαδόηαλ
ρξήκαηα γηα λα νξζνπνδήζεη, ελώ ν ηεξάζηηνο αξηζκόο ησλ
κνλαρώλ αθαηξνύζε από ηελ απηνθξαηνξία ηόζν ζηξαηηώηεο όζν θαη εξγαηηθά ρέξηα. Να
ζεκεησζεί όηη παξόκνηα θίλεζε ελαληίνλ ησλ κνλαρώλ ζα εθδεισζεί ζηελ ππόινηπε
ρξηζηηαληθή Δπξώπε 8 αηώλεο αξγόηεξα.
Ο Λέων ο Δ΄ ζα πξνζπαζήζεη λα ζπκβηβάζεη
εηθνλνκάρνπο θαη εηθνλνιάηξεο. Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ ε
Ειπήνη η Αθηναία ζα ζπγθαιέζεη ην 787 ηελ 7η
οικοςμενική ζύνοδο ζηε Νίκαια θαη ζα απνθαηαζηήζεη
ηελ ιαηξεία ησλ εηθόλσλ.
Ειρήνη η Αθηναία
812-843:H ΔΕΤΣΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΧΝ ΕΙΚΟΝΟΜΑΥΙΧΝ
Οη εηθνλνκαρίεο επαλήιζαλ ζην επίθεληξν ηεο Βπδαληηλήο δσήο ην έηνο 813
θαηά έλα πεξίεξγν ηξόπν. Η απηνθξαηνξία γλώξηδε δύζθνιεο ζηηγκέο θαη ν ηόηε
απηνθξάηνξαο Λέων Ε΄ ο Απμένιορ πίζηεςε πσο ν Θεόο πξέπεη λα ήηαλ κε ην κέξνο ησλ
- 2. 2
εηθνλνκάρσλ. Η πίζηε ηνπ πξνήιζε από ην γεγνλόο όηη νη ηειεπηαίεο κέξεο δόμαο ηνπ
Βπδαληίνπ θαη νη ηειεπηαίεο λίθεο ηνπ ζηξαηνύ είραλ ζεκεησζεί από δύν εηθνλνκάρνπο
απηνθξάηνξεο , ηνλ Λένληα Γ΄ θαη ηνλ Κσλζηαληίλν Δ΄.
Έηζη μεθηλά έλαο λένο θύθινο εηθνλνκαρηώλ πνπ ζα ζπλερηζηεί από ηνπο δηαδόρνπο ηνπ
Λένληα ηνπ Δ΄, ηνλ Μισαήλ Α΄ Αμοπγιανό θαη ηνλ Θεόθιλο. Σε ιύζε ζα δώζεη ε ζύδπγνο
ηνπ Θεόθηινπ, Θεοδώπα, ε νπνία ζα νξγαλώζεη λέα ζύλνδν ην 843. Η ζύλνδνο απηή ζα
θεξύμεη παλεγπξηθά ηελ νξηζηηθή απνθαηάζηαζε (αλαζηήισζε) ησλ εηθόλσλ. Σν γεγνλόο
απηό ενξηάδεηαη από ηελ εθθιεζία ζαλ Κςπιακή ηηρ Οπθοδοξίαρ. Η Θενδώξα
αλαθεξύζζεηαη αγία.
Όηι ηελικά καηάθεπαν οι εικονομασίερ ήηαν
α) απνδπλάκσζαλ ην θξάηνο ζηξέθνληαο ην καθξηά από ηα πξαγκαηηθά ηνπ
πξνβιήκαηα, όπσο ε νξγάλσζε ηνπ θαη ε αληηκεηώπηζε ησλ πνιπάξηζκσλ ερζξώλ ηνπ. Δίλαη
ραξαθηεξηζηηθό όηη επί ηεο βαζηιείαο ηεο Θενδώξαο ην Βπδάληην έραζε νξηζηηθά ηελ ηθειία
θαη πνιιέο άιιεο από ηηο ηηαιηθέο θηήζεηο ηνπ.
β) έζπεηξαλ ηε δηρόλνηα αλάκεζα ζηνπο θαηνίθνπο ηεο απηνθξαηνξίαο (νη εηθνλνκάρνη
ζα πξνηηκνύζαλ λα ππνηαρζνύλ ζηνπο βαξβάξνπο παξά ζηνπο εηθνλνιάηξεο, θαη ην αληίζεην
βέβαηα).
γ) απνκάθξπλαλ νξηζηηθά από ην Βπδάληην ηελ Δθθιεζία ηεο Ρώκεο, πνπ ηώξα
πξνζαλαηνιίδεηαη πξνο ηε λέα κεγάιε ρξηζηηαληθή δύλακε ηεο Δπξώπεο, ηνπο Φξάγθνπο .
ΜΙΑ ΑΠΟΦΗ ΓΙΑ ΣΙ ΕΙΚΟΝΟΜΑΥΙΕ
Οξηζκέλνη κειεηεηέο ηεο πεξηόδνπ παξαηήξεζαλ όηη ζρεδόλ όινη νη απηνθξάηνξεο πνπ
ήηαλ εηθνλνκάρνη θαηαγόληνπζαλ από ηηο αλαηνιηθέο πεξηνρέο ηεο απηνθξαηνξίαο (π.ρ. ν
Λέσλ ν Γ΄ από ηε πξία, ν Λέσλ ν Δ΄ από ηελ Αξκελία, ν Θεόθηινο από ηε Φξπγία
θιπ).Αληίζεηα νη εηθνλνιάηξεο απηνθξάηνξεο θαηαγόληνπζαλ θπξίσο από ηνλ Διιαδηθό
ρώξν (Δηξήλε ε Αζελαία θιπ). Θεώξεζαλ ινηπόλ πσο απηό πνπ ζπκβαίλεη κε ηηο
εηθνλνκαρίεο είλαη ζηελ νπζία κηα ζύγθξνπζε ηεο Διιεληθήο θαη ηεο Αλαηνιηθήο παξάδνζεο
ηνπ Βπδαληίνπ. Γειαδή:
α)ν ιαόο ησλ Διιαδηθώλ πεξηνρώλ ηεο απηνθξαηνξίαο ππνζηήξημε ηνπο
εηθνλνιάηξεο, γηαηί ήηαλ ζπλεζηζκέλνο λα βιέπεη ηα δηάθνξα αληηθείκελα ιαηξείαο (εηθόλεο,
αγάικαηα θιπ ) ζαλ θάηη ην θπζηθό ιόγσ ηεο αξραίαο Διιεληθήο ζξεζθείαο ησλ 12 Θεώλ.
β)ν ιαόο ησλ Αλαηνιηθώλ πεξηνρώλ ηεο απηνθξαηνξίαο ππνζηήξημε ηνπο
εηθνλνκάρνπο, γηαηί είρε επεξεαζηεί από ηηο γεηηνληθέο ζξεζθείεο θαη ηηο αληηιήςεηο ησλ
Αξάβσλ θαη ηνπ Ιζιάκ όηη ν Θεόο δελ είλαη δπλαηό λα απεηθνλίδεηαη.
Τελικά η Ελληνική νοοηροπία σπερίζτσζε αλλά ηο κόζηος για ηο Βσζάνηιο, όπως είδαμε,
ήηαν ηεράζηιο.
Η αναζηήλωζη ηων εικόνων