Download luận án tiến sĩ với đề tài: Giải pháp chính sách phát triển kinh tế ven biển Thanh Hóa, cho các bạn có thể tham khảo

1. i
L I CAM ðOAN
Nghiên c u sinh cam ñoan r ng, trong lu n án này:
- Các s li u, thông tin ñư c trích d n theo ñúng quy ñ nh
- D li u kh o sát là trung th c, có ch ng c
- L p lu n, phân tích, ñánh giá, ki n ngh ñư c ñưa ra d a trên quan ñi m
cá nhân và nghiên c u c a tác gi lu n án, không có s sao chép c a b t kỳ tài li u
nào ñã ñư c công b .
- Nghiên c u sinh cam ñoan ñây là công trình nghiên c u ñ c l p và hoàn
toàn ch u trách nhi m v nh ng nh n xét ñã ñưa ra trong lu n án.
Tác gi lu n án
Lê Minh Thông

2. ii
M C L C
L I CAM ðOAN ................................................................................................... i
M C L C.............................................................................................................. ii
DANH M C CÁC T VI T T T....................................................................... v
DANH M C B NG BI U................................................................................... vi
DANH M C HÌNH............................................................................................. vii
M ð U................................................................................................................ 1
Chương 1: CƠ S LÝ LU N VÀ KINH NGHI M TH C TI N V
CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N ....................................... 13
1.1. KINH T BI N VÀ KINH T VEN BI N ............................................. 13
1.1.1. Kinh t bi n ................................................................................................ 13
1.1.2. Kinh t ven bi n.......................................................................................... 14
1.2. CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N............................. 20
1.2.1. Khái ni m, phân lo i và ch c năng c a chính sách phát tri n kinh t ven bi n .. 20
1.2.2. N i dung chính sách phát tri n kinh t ven bi n .......................................... 31
1.2.3. Các nhân t nh hư ng ñ n chính sách phát tri n kinh t ven bi n ............. 39
1.2.4. ðánh giá chính sách kinh t ven bi n .......................................................... 44
1.3. KINH NGHI M C A CÁC ð A PHƯƠNG M T S NƯ C VÀ
M T S T NH THÀNH V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T
VEN BI N ................................................................................................ 50
1.3.1. Kinh nghi m m t s vùng, ñ a phương m t s nư c trên th gi i............. 50
1.3.2. Kinh nghi m c a m t s t nh, thành ph nư c ta...................................... 53
1.3.3. M t s bài h c rút ra trong nghiên c u kinh nghi m trong và ngoài nư c
v chính sách phát tri n kinh t ven bi n..................................................... 66
K T LU N CHƯƠNG 1 .................................................................................... 68
Chương 2: TH C TR NG CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN
BI N T NH THANH HÓA GIAI ðO N 2000 - 2010....................................... 69
2.1. ðI U KI N T NHIÊN, TI M NĂNG, L I TH NH HƯ NG
ð N PHÁT TRI N KINH T VEN BI N T NH THANH HOÁ.......... 69

3. iii
2.1.1. V trí ñ a lý kinh t , chính tr vùng ven bi n Thanh Hóa.............................. 69
2.1.2. V ñ a hình vùng ven bi n Thanh Hóa. ....................................................... 71
2.1.3. V ti m năng vùng ven bi n Thanh Hóa...................................................... 72
2.1.4. Các l i th phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa................................ 74
2.1.5. Nh n xét v ti m năng và l i th phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa................ 76
2.2. TH C TR NG CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
T NH THANH HÓA TRONG TH I GIAN T 2000-2010................... 80
2.2.1. Chính sách ñ u tư phát tri n k t c u h t ng phát cho vùng ven bi n............... 80
2.2.2. Chính sách h tr ti p c n ñ t ñai................................................................ 83
2.2.3. Chính sách ñ u tư tài chính, tín d ng và phát tri n th trư ng...................... 84
2.2.4. Chính sách phát tri n ngu n nhân l c.......................................................... 89
2.2.5. Chính sách ñ u tư nghiên c u phát tri n KH&CN....................................... 90
2.3. ðÁNH GIÁ CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
THANH HÓA............................................................................................ 92
2.3.1. Nh ng thành t u và k t qu ch y u . ......................................................... 92
2.3.2. Nh ng h n ch ch y u c a chính sách phát tri n kinh t ven bi n ............105
2.4. NGUYÊN NHÂN H N CH C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N
KINH T VEN BI N T TH C TI N THANH HÓA........................112
K T LU N CHƯƠNG 2 ...................................................................................118
Chương 3: GI I PHÁP CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
T NH THANH HÓA ð N 2015, T M NHÌN ð N NĂM 2020 ......................119
3.1. M C TIÊU, ð NH HƯ NG PHÁT TRI N KINH T - XÃ H I VÀ
PHƯƠNG HƯ NG HOÀN THI N CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N
KINH T VEN BI N THANH HÓA ð N 2015, T M NHÌN ð N
NĂM 2020 ................................................................................................119
3.1.1. M c tiêu phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa ñ n năm 2015, t m nhìn 2020 119
3.1.2. ð nh hư ng phát tri n các ngành kinh t ven bi n Thanh Hóa ñ n năm
2015, ñ nh hư ng ñ n năm 2020 ................................................................124

4. iv
3.1.3. Phương hư ng hoàn thi n chính sách phát tri n kinh t ven bi n t nh
Thanh Hóa nh ng năm t i..........................................................................133
3.2. CÁC GI I PHÁP CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VÊN
BI N T NH THANH HÓA NH NG NĂM T I ...................................143
3.2.1. V chính sách ñ u tư phát tri n k t c u h t ng cho vùng ven bi n ............143
3.2.2. Chính sách ti p c n ñ t ñai.........................................................................147
3.2.3. Chính sách ñ u tư, tài chính và th trư ng cho phát tri n kinh t ven bi n ..148
3.2.4. Tăng cư ng ñào t o, phát tri n ngu n nhân l c cho vùng ven bi n Thanh Hóa.153
3.2.5. ð y m nh chính sách khuy n khích nghiên c u và ng d ng khoa h c-
công ngh vào các ngành s n xu t kinh doanh vùng ven bi n ....................157
3.3. CÁC ðI U KI N TH C HI N GI I PHÁP CHÍNH SÁCH PHÁT
TRI N KINH T VEN BI N T NH THANH HÓA ð N NĂM 2015,
T M NHÌN ð N NĂM 2020 ..................................................................161
3.3.1. Hoàn thi n môi trư ng th ch cho phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa.161
3.3.2. Nâng cao ch t lư ng, ñ m b o tính ñ ng b và hi u qu trong quy ho ch
t ng th phát tri n kinh t - xã h i ven bi n Thanh Hóa .............................163
3.3.3. Tăng cư ng năng l c t ch c ph i h p th c thi chính sách phát tri n kinh
t ven bi n t nh Thanh Hóa ........................................................................171
3.3.4. Coi tr ng vi c xây d ng ñ i ngũ cán b qu n lý có ñ năng l c và trình ñ
qu n lý ñô th vùng ven bi n ......................................................................174
3.3.5. Nâng cao nh n th c toàn xã h i v phát tri n kinh t ven bi n ...................175
K T LU N.........................................................................................................177
CÁC CÔNG TRÌNH C A TÁC GI CÓ LIÊN QUAN..................................179
TÀI LI U THAM KH O..................................................................................180
PH L C............................................................................................................186

5. v
DANH M C CÁC T VI T T T
BHXH B o hi m xã h i
CHLB C ng hòa liên bang
CCN C m công nghi p
CBTSXK Ch bi n thu s n xu t kh u
CTCP Công ty C ph n
CPSXSP Chi phí s n xu t s n ph m
CPSX Chi phí s n xu t
CNH, HðH Công nghi p hoá, hi n ñ i hoá
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
ðKKT ð c khu kinh t
ðT&PT ð u tư và phát tri n
GDP T ng thu nh p qu c dân
GTSX Giá tr s n xu t
HTX H p tác xã
IUCN T ch c b o t n thiên nhiên qu c t
IPCC H i ñ ng Qu c t v bi n ñ i khí h u
KCN Khu công nghi p
KTNS, KKTNS Kinh t Nghi Sơn, Khu kinh t Nghi Sơn
KKT, KKTM Khu kinh t , khu kinh t m
KDL Khu du l ch
KH&CN, KHCN Khoa h c và Công ngh , Khoa h c công ngh
KCX Khu ch xu t
KCNC Khu công ngh cao
KHKT Khoa h c k thu t
NTTS Nuôi tr ng th y s n
NSNN Ngân sách nhà nư c
MCD Trung tâm phát tri n c ng ñ ng
Qð/TTg, CP Quy t ñ nh Th tư ng, Chính ph
QCCT Qu ng canh c i ti n
TACN Th c ăn chăn nuôi
TNGN Thu nh p doanh nghi p
TT Trung tâm
TNHH Trách nhi m h u h n
TƯ Trung ương
UBND U ban nhân dân
VNXD V t li u xây d ng
XN Xí nghi p
XNKTS, TSXK Xu t nh p kh u thu s n, Thu s n xu t kh u

6. vi
DANH M C B NG BI U
B ng 1.1: S ñóng góp c a các ngu n l c ñ i v i tăng trư ng kinh t m t s
nư c tư b n phát tri n (%) giai ño n 1980- 1985.................................38
B ng 2.1: Dân s và lao ñ ng t nh Thanh Hóa 2000 - 2010.................................74
B ng 2.2: T c ñ tăng trư ng kinh t th i kỳ 2001 - 2010 ..................................76
B ng 2.3: Ti m năng, th m nh c a 6 huy n ven bi n Thanh Hóa ...................77
B ng 2.4: ðánh giá c a cán b lãnh ñ o t nh ñ i v i ti m năng các ngành kinh
t ven bi n ..........................................................................................78
B ng 2.5: Cơ c u s n ph m ch bi n thu s n Thanh Hoá t 1996 - 2005...........99
B ng 2.6: M t s s n ph m ch l c v nông nghi p vùng ven bi n năm 2010 ..102
B ng 2.7: So sánh m t s ch tiêu phát tri n 6 huy n ven bi n v i c t nh
Thanh Hóa (Theo giá th c t ) ...........................................................108
B ng 2.8: So sánh năng su t m t s cây tr ng ch l c c a ven bi n Thanh Hoá
và m t s t nh ...................................................................................109
B ng 2.9: Hi u qu c a chính sách phát tri n kinh t ven bi n giai ño n 2000-2010111
B ng 2.10: Tác ñ ng c a h th ng pháp lu t ñ n s phát tri n c a khu v c kinh
t ven bi n ........................................................................................113
B ng 2.11: Tình hình c i thi n môi trư ng ñ u tư ven bi n Thanh Hóa...............113
B ng 3.1: M c tiêu phát tri n kinh t -xã h i ven bi n Thanh Hóa ñ n năm 2020..123
B ng 3.2: Di n tích, dân s t nh Thanh Hóa theo vùng năm 2009 .....................134
B ng 3.3: B trí s n xu t rau th c ph m ñ n năm 2020.....................................169

7. vii
DANH M C HÌNH
Hình 2.1: B n ñ hành chính t nh Thanh Hoá.....................................................70
Hình 2.2: B n ñ các huy n ven bi n t nh Thanh Hoá ........................................79
Hình 2.3: K t qu tr l i v nh ng ñi m y u (rào c n) c a ñ a phương............110
Hình 2.4: Tình hình b qua các ngu n l c trong xây d ng chính sách phát tri n
kinh t ven bi n.................................................................................117

8. 1
M ð U
1. S c n thi t c a ñ tài nghiên c u
Vi t Nam có m t tài nguyên bi n h t s c quan tr ng, khu v c Bi n Vi t Nam
n m trong ph m vi Bi n ðông, có chung biên gi i bi n v i 10 nư c và vùng lãnh
th , là con ñư ng giao lưu thương m i qu c t quan tr ng gi a n ð Dương và
Thái Bình Dương, g n ñư ng h ng h i qu c t vào lo i sôi ñ ng nh t th gi i,
trung tâm vùng kinh t ðông Á phát tri n năng ñ ng nh t - ñó là m t l i th ñ a
kinh t . V th này có t m quan tr ng c v qu c phòng- an ninh cũng như kinh t -
xã h i và có ý nghĩa hơn do Vi t Nam có h th ng c ng bi n phong phú và có nhi u
c ng có th xây d ng thành nh ng c ng nư c sâu như: Cam Ranh, Vân Phong, Cái
Lân và ñang hình thành như Dung Qu t, Nghi Sơn...
Trong s nh ng l i ích mà bi n mang l i, vùng ven bi n còn có ý nghĩa h t s c
l n lao, vì ñây là vùng có nhi u tài nguyên thiên nhiên phong phú, có ngu n nhân
l c d i dào chưa khai thác h t, có ti m năng phát tri n các ngành kinh t ñang vươn
lên m nh c a Vi t Nam như: du l ch, c ng, các khu kinh t ... Vi c khai thác ti m
năng l i th c a các vùng ven bi n có ý nghĩa to l n trong chi n lư c phát tri n kinh
t xã h i c a ñ t nư c.
Thanh Hoá là m t t nh n m c c b c Mi n Trung, cách Th ñô Hà N i 150
km v phía Nam, cách Thành ph H Chí Minh 1.560 km. Phía B c giáp v i ba t nh
Sơn La, Hoà Bình và Ninh Bình, phía Nam giáp v i t nh Ngh An, phía Tây giáp
t nh H a Phăn (nư c C ng hoà dân ch nhân dân Lào), phía ðông là V nh B c B .
Vùng ven bi n c a t nh có di n tích 110.655 ha, chi m 9,95% di n tích toàn t nh,
v i b bi n dài 102 km, có bãi t m S m Sơn n i ti ng và các khu ngh mát khác
ñang hình thành; Có c ng Nghi Sơn ñã, ñang ñư c ñ u tư và phát tri n, là m t c ng
bi n có nhi u l i th , là c a ngõ vươn ra nư c ngoài. D c b bi n có 5 c a l ch l n,
thu n l i cho tàu thuy n ñánh cá ra vào. Vùng lãnh h i r ng 17.000 km2
, v i nh ng
bãi cá, bãi tôm có tr lư ng kho ng 100.000 - 120.000 t n h i s n, v i nhi u lo i
h i s n có giá tr kinh t cao, ñây là trung tâm ngh cá c a t nh.

9. 2
N m trong b i c nh chung c a ñ t nư c, t nh Thanh Hoá-m t trong 28 t nh
thành trong c nư c có vùng bi n cũng ñang ph i ñ i m t v i nh ng v n ñ thách
th c nghiêm tr ng trong khai thác ngu n tài nguyên ven bi n quý báu vì m c tiêu
phát tri n kinh t c a ñ a phương và c nư c.
Nh ng năm qua Thanh Hóa ñã có nhi u ch trương chính sách nh m khai thác
ti m năng, l i th phát tri n kinh t ven bi n. Tuy nhiên nh ng ch trương chính
sách này m i là bư c ñ u, thi u ñ ng b , nh t quán, chưa t o môi trư ng thu n l i
ñ các vùng ven bi n phát huy ti m năng l i th . Vì v y, vi c nghiên c u v n ñ
“Gi i pháp chính sách phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hoá” làm ñ tài
nghiên c u sinh là có ý c p thi t c v lý lu n và th c ti n.
2. T ng quan nghiên c u [3] [4] [12] [13] [14] [24] [32] [35] [36] [37] [44]
[45] [54] [59] [60] [61] [65] [66] [67]
Trong quá trình phát tri n c a xã h i, nh ng qu c gia - bi n như Italia t th
k XIV-XV, Anh t th k XVII-XVIII, Nh t b n cu i th k XX và g n ñây hơn
là Singapo, Trung Qu c, ñã d a vào nh ng l i th c a bi n và ven bi n ñ thi hành
các chi n lư c kinh t m và ñã t o nh ng ñ t phá thành công. Kinh nghi m th
gi i cũng ch ra r ng m i th i ñ i phát tri n l n ñ u g n v i các ñ i dương như: th i
Ph c hưng g n v i ð a trung h i, th i Ánh sáng g n v i ð i tây dương và nay là
th i Ph c hưng ðông Á g n v i Thái Bình Dương. Chính lý do này ñã có nhi u
công trình nghiên c u ñ n phát tri n kinh t bi n và ven bi n.
ð c bi t t khi có công ư c bi n 1982 các qu c gia ñ u tham gia th c hi n và
lu t hóa các vùng bi n c a mình. Cũng t ñó nhi u công trình nghiên c u v l i th
c a bi n ñ i v i vi c phát tri n kinh t ñư c ñ t ra như: Nghiên c u và khai thác
băng ch y t i ñáy bi n, ñ i dương. Nghiên c u các ho t ñ ng công ngh thông tin
trên bi n, vi c s d ng năng lư ng bi n tái t o ñang phát tri n và ng d ng trên
toàn c u như c a William H. Avery (1994) ñ ra trong tác ph m “Năng lư ng có
th thay m i t ð i dương”( Renewable Energy From the Ocean); V n ñ bi n ñ i
khí h u và nư c bi n dâng có nguy cơ gây ng p l t các vùng ñ t th p và suy gi m
ña d ng sinh h c bi n, nghiên c u c a Frank Ahlhorn (2009) “Khía c nh dài h n

10. 3
trong phát tri n vùng ven bi n” (Long-term Perspective in Coastal Zone Development)
ñã phân tích nh ng y u t nh hư ng ñ n cu c s ng c a ngư i dân vùng ven bi n,
nh ng v n ñ ñ t ra ñ i v i vi c phát tri n b n v ng c a khu v c này, cũng như
cách th c gi i quy t nh ng h u qu c a vi c bi n ñ i khí h u, và qu n lý nh ng r i
ro v lũ l t x y ra khu v c này; Timothy Beatley (2009) trong quy n sách “L p
k ho ch cho s ph c h i c a vùng ven bi n”(Planning for Coastal Resilience) ñã
nghiên c u nh ng v n ñ v bi n ñ i khí h u tác ñ ng ñ n các ho t ñ ng s n xu t
kinh doanh và ñ i s ng c a ngư i dân ven bi n. Quy n sách này t p trung vào các
công c , phương pháp làm tăng cư ng kh năng ph c h i c a nh ng vùng ven bi n
b nh hư ng b i thiên tai… Vi c phát tri n m nh các bi n pháp b o v tài nguyên
bi n: b o t n bi n, các khu RAMSAR, các khu di s n và khu d tr sinh quy n
UNESCO, công viên bi n, PSSA…. Hay vi c các qu c gia d a vào thông tin tài
nguyên môi trư ng bi n l p quy ho ch t ng th s d ng bi n (CMSP) và ven bi n
các vùng bi n c a riêng mình, áp d ng phương pháp qu n lý t ng h p (ICZM)
nh m phát tri n b n v ng vùng ven bi n.. Có th k ñ n các công trình như Richard
Burroughs (2010): “Qu n tr vùng ven bi n”(Coastal Governance, công trình này
Richard Burroughs) ñã ch ra nh ng thách th c ñ i v i vùng ven bi n trong quá
trình phát tri n kinh t xã h i. Nh ng ho t ñ ng s n xu t kinh doanh g n li n v i
kinh t ven bi n cũng ñư c phân tích, ch ra các y u t liên quan ñ n vi c qu n lý
ñ i v i s phát tri n c a kinh t ven bi n như khai thác d u, ñánh cá, qu n lý v nh,
qu n lý nư c th i, ch t th i vùng ven bi n…Nghiên c u này cũng ñ c p ñ n quá
trình qu n lý th c thi chinh sách và áp d ng ñ i v i vi c phát tri n kinh t ven bi n;
Nh ng năm g n ñây các nghiên c u v phát tri n các ñ c khu kinh t Trung Qu c,
các khu ch bi n xu t kh u các nư c khu v c Châu Á ñ u ñã ñ c p ñ n l i th ven
bi n ñ phát tri n thành các ñ ng l c thúc ñ y kinh t xã h i c a các qu c gia. David
K. Y. Chu (2000) trong quy n sách “Fijian: T nh ven bi n trong quá trình chuy n ñ i
và bi n ñ i”( Fujian: A Coastal Province in Transition and Transformation) ñã khái
quát quá trình phát tri n kinh v vùng ven bi n Fujian (Trung Qu c) trên các khía
c nh, nông nghi p, phát tri n kinh doanh và thu hút v n ñ u tư nư c ngoài tr c ti p

11. 4
và gián ti p vào khu v c này. Các chi n lư c, chính sách ñư c th c thi ñ i v i vi c
phát tri n kinh t ven bi n khu v c này ñã ñư c phân tích, ch ra nh ng thành t u,
h n ch trong vi c th c thi nh ng chính sách này.
nư c ta, v n ñ kinh t bi n và ven bi n ñã ñư c ð ng và Nhà nư c quan tâm.
ð ti p t c phát huy các ti m năng c a bi n trong th k XXI, H i ngh l n th tư ban
Ch p hành Trung ương ð ng (khoá X) ñã thông qua Ngh quy t s 09-NQ/TW ngày
9/2/2007 “V chi n lư c bi n Vi t Nam ñ n năm 2020”, trong ñó nh n m nh "Th k
XXI ñư c th gi i xem là th k c a ñ i dương”. Ngh quy t ñã xác ñ nh các quan ñi m
ch ñ o v ñ nh hư ng chi n lư c bi n Vi t Nam ñ n năm 2020, ñó là: Nư c ta ph i
tr thành qu c gia m nh v bi n, làm giàu t bi n trên cơ s phát huy m i ti m năng
t bi n, phát tri n toàn di n các ngành, ngh bi n v i cơ c u phong phú, hi n ñ i, t o
ra t c ñ phát tri n nhanh, b n v ng, hi u qu cao v i t m nhìn dài h n.
Nhi u cơ quan, t ch c như: T ch c B o t n thiên nhiên Qu c t (IUCN),
Trung tâm phát tri n C ng ñ ng (MCD), Vi n Khoa h c xã h i Vi t Nam, B Nông
nghi p và Phát tri n Nông thôn, C c ð u tư nư c ngoài (B K ho ch và ð u tư),
Hi p h i Doanh nghi p ñ u tư nư c ngoài, y ban nhân dân các t nh như: H i
Phòng, Qu ng Ninh, ðà N ng, Khánh Hóa,.. ñã cùng ph i h p ch trì các h i th o
khoa h c như: “T m nhìn kinh t bi n và phát tri n thu s n Vi t Nam” t ch c
ngày 11 tháng 12 năm 2007. V i 22 bài tham lu n t i H i th o cho th y, m c dù
th i gian v a qua nư c ta ñã chú tr ng khai thác ti m năng bi n, s d ng các ngu n
l c bi n ph c v tích c c cho công cu c phát tri n kinh t ; khai thác d u khí, thu
s n, du l ch, c ng bi n… tr thành nh ng ngành kinh t quan tr ng, có s c tăng
trư ng m nh, tuy nhiên hi u qu thu ñư c t trong vi c phát tri n kinh t nh l i
th ven bi n chưa ñúng ti m năng kinh t v n có c a nó. Chính vì v y c n ph i xây
d ng t m nhìn chi n lư c ñ i v i vi c phát tri n th y s n và kinh t bi n Vi t
Nam trong giai ño n t i. Các gi i pháp phát tri n kinh t bi n và phát tri n th y s n
c a Vi t Nam trong giai ño n t i nên hư ng huy ñ ng t i ña ngu n l c trong và
ngoài nư c trong vi c khai thác và s d ng tài nguyên c a vùng bi n và ven bi n.

12. 5
H i th o Gi i thi u s n ph m du l ch sinh thái c ng ñ ng (DLSTCð) vùng
ven bi n Vi t Nam do Trung tâm B o t n sinh v t bi n và phát tri n c ng ñ ng
(MCD) và Ban qu n lý D án “Sinh k b n v ng quanh các khu b o t n bi n” (LMPA)
ph i h p t ch c t i Thành ph Nha Trang tháng 12 năm 2009 ñ qu ng bá ti m năng
DLSTCð t i các khu v c này, hư ng t i s h p tác b n v ng gi a các bên liên quan,
nh m phát tri n DLSTCð ven bi n Vi t Nam, t o nên m t m ng lư i DLSTCð ven
bi n v ng m nh, góp ph n phát tri n c ng ñ ng, b o t n tài nguyên
H i ngh Xúc ti n ñ u tư kinh t bi n Vi t Nam 2010 (Vietnam MEIPC
2010) tháng 07 năm 2010 v i m c tiêu góp ph n nh n di n rõ các ti m năng và
tri n v ng c a tài nguyên bi n và kinh t bi n c a Vi t Nam; tìm ki m gi i pháp và
ñóng góp ý ki n cho vi c ho ch ñ nh chi n lư c phát tri n kinh t bi n c a Vi t
Nam. H i ngh cũng chú tr ng vào vi c xúc ti n các ho t ñ ng ñ u tư, t o cơ h i
cho các nhà ñ u tư trong và ngoài nư c g p g trao ñ i và tìm ki m cơ h i ñ u tư.
T i h i ngh ñã t p trung h p bàn vi c xúc ti n ñ u tư vào các lĩnh v c th m nh và
ñang là ưu tiên thu hút ñ u tư c a thành ph H i Phòng như phát tri n h th ng
c ng bi n và d ch v có liên quan; phát tri n h t ng cơ s tr ng y u; lĩnh v c b t
ñ ng s n, công nghi p và du l ch ven bi n.
G n ñây t ngày 11-13/5/2011,Vi n Khoa h c Xã h i Vi t Nam và U ban
Nhân dân t nh Qu ng Ngãi ñã ph i h p t ch c h i th o khoa h c “Khai thác ti m
năng bi n, ñ o vì s phát tri n b n v ng c a Qu ng Ngãi và mi n Trung”. H i
th o t p trung tr l i m t s câu h i liên quan ñ n vi c, t i sao Vi t Nam ñư c ñánh
giá là qu c gia có ti m năng l n v kinh t bi n, ñ o nhưng chưa ñư c phát huy m t
cách có hi u qu ? V y ti m năng c a bi n, ñ o l n ñ n ñâu? Nguyên nhân nào mà
chúng ta chưa khai thác t t ti m năng này ñ phát tri n nhanh và b n v ng? Nhân t
nào ñã tác ñ ng và chi ph i t i quá trình khai thác ti m năng bi n, ñ o? Li u truy n
th ng văn hóa bi n c a ngư i mi n Trung nói chung và ngư i Qu ng Ngãi nói riêng
có nh hư ng t i xu hư ng ti n ra bi n, l y kinh t bi n làm tr c t chính thúc ñ y
s phát tri n nhanh và b n v ng cho mi n Trung không? Tư duy phát tri n kinh t
bi n ñ o c a ta hi n nay có phù h p v i xu th chung c a th i ñ i không? Mi n

13. 6
Trung ph i phát tri n theo hư ng nào và gi i pháp nào ñ chúng ta ñ t ñư c ñi u
ñó? ð làm rõ nh ng v n ñ trên, 49 bài vi t ñăng trong k y u h i th o này t p
trung vào làm rõ 2 nhóm v n ñ chính.
Th nh t ñó là nh ng v n ñ liên quan ñ n các nhân t nh hư ng t i khái
thác ti m năng, l i th bi n, ñ o như vai trò c a h sinh thái ñ i v i s phát tri n
b n v ng c a vùng; l i th và ti m năng t nhiên, ngu n tài nguyên thiên nhiên và
môi trư ng sinh thái bi n, h i ñ o cho phát tri n b n v ng; bàn v v trí và nh ng
nhân t tác ñ ng ñ n s phát tri n b n v ng c a khu v c Trung b Vi t nam…
Th hai, nhóm các v n ñ liên quan ñ n vi c xem xét, ñánh giá th c tr ng khai
thác ti n năng, l i th , ñ nh hư ng và gi i pháp phát tri n kinh t -xã h i bi n, ñ o
trên m t s ñ a bàn như Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Bình ð nh… Các gi i pháp ñã t p
trung vào phát tri n du l ch, c ng bi n, khai thác, nuôi tr ng, ch bi n thu s n, s n
xu t kinh doanh d a vào l i th ven bi n,, ñ m b o an ninh, qu c phòng và an toàn
cho ngư dân vùng bi n.
Trong khuôn kh chương trình ho t ñ ng c a Tu n l Bi n và H i ñ o Vi t
Nam năm 2011, ngày 8-6-2011, t i thành ph Nha Trang, Hi p h i Doanh nghi p
ñ u tư nư c ngoài, T p chí ð u tư nư c ngoài ph i h p v i T ng c c Bi n và H i
ñ o Vi t Nam (B Tài nguyên và Môi trư ng) t ch c Di n ñàn Kinh t Bi n Vi t
Nam 2011 v i ch ñ “ð ng l c và thách th c cho s phát tri n c a các khu
kinh t ven bi n Vi t Nam”. T i di n ñàn Th trư ng B Tài nguyên và Môi
trư ng Nguy n Văn ð c kh ng ñ nh “Chúng ta cũng chưa có ñư c ngu n nhân l c
m nh và m t h t ng k thu t c n thi t, nh t là các thi t b công ngh hi n ñ i kh o
sát nghiên c u ñ ph c v cho s phát tri n kinh t bi n. Bên c nh ñó, cu c s ng
c a ph n l n cư dân ven bi n, nh ng ngư i tr c ti p tham gia vào vi c khai thác tài
nguyên bi n còn g p nhi u khó khăn, ch u nhi u r i ro t thiên tai, có nhi u b p
bênh”. H i th o cho r ng ñ phát tri n kinh t bi n trong giai ño n t i m t trong các
gi i pháp là t p trung ngu n l c xây d ng các tuy n giao thông ven bi n n i li n
các KKT làm cơ s t o m i liên k t, tương h l n nhau gi a các KKT ven bi n, làm
ti n ñ hình thành tr c ñ ng l c phát tri n ven bi n. Trong ñó có s phân công ch t

14. 7
ch trong phát tri n ngành, lĩnh v c gi a các KKT. Bên c nh ñó cũng chú tr ng xây
d ng các tuy n giao thông n i các KKT ven bi n v i các trung tâm phát tri n kinh
t trong c nư c ñ phát huy tính lan t a c a các KKT…
Bên c nh các bài vi t ñăng trong các k y u h i th o khoa h c, nhi u tác gi
khác có các công trình, bài vi t có lien quan ñ n phát tri n kinh t vùng ven bi n.
Vũ Văn Phái trong bài vi t Bi n và phát tri n kinh t bi n Vi t Nam: quá kh ,
hi n t i và tương lai ñã khái quát các ngu n tài nguyên có ñư c t kinh t bi n c a
nư c ta. V i các nghiên c u v quá trình phát tri n kinh t d a vào bi n c a Vi t
Nam qua các th i kỳ tác gi ch ta ñ xây d ng chi n lư c phát tri n kinh t bi n
c a Vi t Nam trong giai ño n t i c n ph i chú tr ng m t cách toàn di n và ñ y ñ
hơn t i các lĩnh v c như ngh cá (ñánh b t, nuôi tr ng và ch bi n), giao thông -
thương m i (h th ng c ng bi n, ñ i tàu,….), khai thác khoáng s n, công nghi p, du
l ch và các d ch v khác. Thêm vào ñó, tác gi cũng ch ra r ng ñ gi m b t nh ng
xung ñ t gi a kinh t - xã h i và môi trư ng, gi a vi c s d ng tài nguyên và c n
ki t ngu n tài nguyên, gi a các ngành, gi a các ñ a phương, v.v. trư c tiên c n ph i
ñánh giá và d báo nh ng bi n ñ ng v các ñi u ki n t nhiên và tài nguyên thiên
nhiên, kinh t - văn hóa - xã h i c a toàn b các vùng bi n và th m l c ñ a cũng như
d i ñ t li n ven bi n. Quan ñi m c a Vũ Văn Phái có nhi u ch ñ ng nh t v i quan
ñi m c a Lê ðình Thành, Nguy n Th Th Nguyên (2005) trong công trình Nghiên
c u và ñánh giá t ng h p nh ng v n ñ chính v qu n lý, khai thác và phát tri n
vùng ven bi n Vi t Nam.
Chu ð c Dũng trong bài vi t Chi n lư c phát tri n kinh t bi n Vi t Nam xét
t ti p c n c nh tranh qu c t , nh n ñ nh r ng Bi n ðông, trong ñó có vùng bi n
Vi t Nam, do có ti m năng kinh t , có v trí ñ a lý và ñ a chính tr r t quan tr ng,
nên nhi u nư c ðông Á ñã và ñang tri n khai chi n lư c phát tri n kinh t Bi n
ðông. Trung Qu c ñã và ñang tri n khai r t m nh và khá bài b n chi n lư c phát
tri n kinh t Bi n ðông, s c ép c nh tranh ñang ngày càng gia tăng ñ i v i các qu c
gia trong khu v c trong ñó có Vi t Nam. Chính vì v y, ñ có th phát tri n kinh t

15. 8
nh ng khu v c có s d ng l i th c a vùng bi n này ñòi h i Vi t Nam ph i kh n
trương tìm ki m các gi i pháp ñ t phá trong chi n lư c phát tri n kinh t bi n .
V y gi i pháp ñ t phá ñó là gì? Trong cu n sách V n ñ phát tri n các khu
kinh t m hi n ñ i vùng ven bi n Vi t Nam do NXB ð i h c Kinh t qu c dân xu t
b n năm 2010 GS.TSKH. Nguy n Quang Thái, khi ch ra nh ng thành công trong
vi c phát tri n các khu kinh t ñ c bi t nói chung, các khu kinh t m hi n ñ i ven
bi n nói riêng, tác gi cho r ng, ñ ti p t c tri n khai m nh m hơn n a vi c phát
tri n các khu kinh t m hi n ñ i ven bi n c n quan tâm t i hai v n ñ then ch t ñó
là 1) C n ñ u tư t p trung hơn, hi n ñ i hơn ñ phát huy các l i th ven bi n; và 2)
có cơ ch qu n lý m vùng ven bi n ñ thích ng v i tình hình m i.
Trong bài vi t H i nh p qu c t - m t tr ng ñi m trong chi n lư c phát tri n
kinh t bi n Vi t Nam t i H i th o “T m nhìn kinh t bi n và phát tri n thu s n
Vi t Nam” t ch c ngày 11 tháng 12 năm 2007, t i H i Phòng, PGS.TSKH Võ ð i
Lư c nh n m nh ñ n y u t h i nh p kinh t qu c t có ý nghĩa vô cùng quan tr ng
ñ phát tri n kinh t Vi t Nam nói chung, kinh t bi n nói riêng. Theo tác gi , ñ i
v i kinh t nư c ta, m c a và h i nh p kinh t th m chí quy t ñ nh s phát tri n
c a kinh t bi n. Ch ng nào nh n th c này chưa thành th c t thì ch ng ñó kinh t
bi n Vi t Nam v n ch phát tri n h n ch .
Trong các bài vi t c a PGS.TS. Bùi T t Th ng, V chi n lư c phát tri n kinh
t bi n Vi t Nam, Phát tri n các khu kinh t ven bi n c a Vi t Nam, cũng như các
tham lu n t i ð i h i ñ i bi u toàn qu c l n th XI c a ð ng C ng s n Vi t Nam
v kinh t bi n c a Bí thư Thành u H i Phòng “ Phát tri n kinh t bi n trong ñi u
ki n toàn c u hoá và h i nh p qu c t . nhìn t th c ti n H i Phòng”, c a Ch t ch
UBND t nh Qu ng Nam “ð y m nh kinh t bi n ñ o g n v i qu c phòng an
ninh”... cũng ñã t p trung làm rõ th c tr ng các khu kinh t ven bi n Vi t Nam,
ch rõ nh ng ñi m m nh, ñi m y u trong vi c ñi u hành các chính sách phát tri n
ñ i v i vùng ven bi n, t ñó nêu ra nh ng khuy n ngh , các ñ nh hư ng, gi i pháp
phát tri n các KKT ven bi n c a Vi t Nam trong giai ño n t i.

16. 9
Tuy nhiên nh ng nghiên c u v chính sách phát tri n kinh t ven bi n v n
chưa tho mãn v i yêu c u phát tri n. H u h t các công b có liên quan ñ n v n ñ
này ñang là nh ng phác th o m t m t nào ñó v ti m năng l i th ven bi n và tình
hình khai thác ti m năng, l i th phát tri n kinh t ven bi n hi n nay, ñ xu t m t s
ñ nh hư ng v cơ ch chính sách phát tri n kinh t bi n trong nh ng năm t i.
Trên giác ñ nghiên c u khoa h c, khái ni m v kinh t bi n và kinh t ven
bi n như th nào c n ph i ñư c phân bi t? Các chính sách ñã ban hành có vai trò
như th nào ñ i v i s phát tri n kinh t ven bi n? chính sách ñó ñư c xây d ng
d a trên nh ng yêu c u nào? C n ph i hoàn thi n, ñ ng b chính sách như th nào
ñ khai thác ti m năng l i th ven bi n? ñây là nh ng v n ñ c n ñư c quan tâm
nghiên c u gi i quy t.
Trong th i gian qua, th c hi n Ngh quy t s 09-NQ/TW ngày 05 tháng 09
năm 2007 v Chi n lư c bi n Vi t Nam ñ n năm 2020 t nh Thanh Hoá ñã xây d ng
cho mình qua các văn ki n c a ð i h i ð ng b t nh, các văn b n v quy ho ch,
chương trình phát tri n kinh t xã h i nói chung, ven bi n nói riêng. ð ng th i t nh
cũng ñã ban hành nhi u ch trương, chính sách ñ phát tri n kinh t ven bi n. Tuy
nhiên ñ có tính toàn di n, h th ng cho phát tri n kinh t ven bi n thì c n có nh ng
nghiên c u t ng th m i ñáp ng nhu c u phát tri n kinh t trong giai ño n m i,
m t lo t v n ñ l n ñang ñ t ra như: Ti m năng bi n và ven bi n, các ngu n l c có
l i th ñ phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hoá là nh ng gì? ði u ki n huy ñ ng
các ngu n l c phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa th nào? Nh ng chính sách
ch y u nào ñ khai thác ti m năng, l i th phát tri n kinh t ven bi n c a t nh
Thanh Hoá? Nh ng thành t u, h n ch và các gi i pháp chính sách c n ñưa ra ñây
như th nào? Nh ng v n ñ này chưa có công trình nào ñư c công b trùng tên v i
ñ tài c a Lu n án và ñó cũng chính là nh ng v n ñ chưa ñư c tr l i m t cách có
cơ s khoa h c, và s là v n ñ mà lu n án có nhi m v nghiên c u, gi i quy t.
3. M c tiêu nghiên c u
- H th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n chính sách phát tri n kinh t ven
bi n, trên cơ s phân tích lý thuy t và kinh nghi m m t s nư c cũng như m t s
t nh ven bi n nư c ta.

17. 10
- ðánh giá ñư c th c tr ng chính sách phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa
trong nh ng năm ñ i m i v a qua, nh t là 10 năm g n ñây, ch ra nh ng thành t u,
h n ch và nguyên nhân h n ch ñ n chính sách phát tri n kinh t ven bi n t nh
Thanh Hóa.
- ð xu t phương hư ng và gi i pháp ch y u nh m xây d ng chính sách phát
tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa nh ng năm t i
4. ð i tư ng, ph m vi, phương pháp ti p c n và phương pháp nghiên c u
c a lu n án
4.1. ð i tư ng nghiên c u: là các chính sách phát tri n kinh t ven bi n v i
tư cách là t ng th các bi n pháp nh m khai thác ti m năng l i th phát tri n kinh t
ven bi n.
4.2. Ph m vi nghiên c u c a lu n án. T ñ i tư ng nghiên c u trên, lu n
án này chúng tôi t p trung nghiên c u các chính sách ñ u tư xây d ng cơ s h t ng
ven bi n, chính sách ñ t ñai, chính sách tài chính, thu , thương m i xu t nh p kh u,
chính sách phát tri n các khu công nghi p, chính sách ñ m b o ngu n nhân l c và
khoa h c công ngh .V không gian, lu n án nghiên c u trên ñ a bàn t nh Thanh Hóa
V th i gian, trong kho ng th i gian 2000-2010, ñ xu t gi i pháp ñ n năm
2015, t m nhìn ñ n năm 2020
4.3. Phương pháp ti p c n lu n án. Lu n án ti p c n chính sách phát tri n
kinh t ven bi n t góc ñ các công c c a chính sách. ði u này có nghĩa là lu n án
phân tích m c tiêu và các bi n pháp khai thác các l i th ngu n l c t nhiên ñ phát
tri n các ngành ngh kinh t ven bi n.
ð th c hi n m c tiêu ñó, lu n án phân tích các l i th v ngu n l c t nhiên
ven bi n c a t nh Thanh Hóa, phân tích các chính sách như ñ u tư xây d ng cơ s
h t ng, ñ t ñai, tài chính, thu , khoa h c công ngh , ngu n nhân l c có tác ñ ng
như th nào ñ n các ngành ngh kinh t ven bi n mà Thanh Hóa có l i th t nhiên
như th y s n, công nghi p, du l ch d ch v , nông nghi p,…T ñó, lu n án ñánh giá
các chính sách ñã ban hành tác ñ ng như th nào ñ n vi c khai thác ti m năng l i
th ñ phát tri n các ngành ngh kinh t vùng ven bi n, ch ra nh ng h n ch t n t i
và ñ ra hư ng hoàn thi n.

18. 11
4.4. Phương pháp nghiên c u:
- ð tài này ñư c th c hi n v i phương pháp lu n duy v t bi n ch ng, phương
pháp duy v t l ch s , các phương pháp c th như: phương pháp t ng h p, phân tích
h th ng, th ng kê, so sánh trên cơ s các tài li u, s li u th c t t ñó t ng h p lý
thuy t, ñánh giá th c ti n, d báo ñ xu t các phương hư ng, gi i pháp n i dung
c n nghiên c u.
- Phương pháp ñi u tra, kh o sát, thu th p thông tin, tài li u, l y ý ki n ñánh giá
v chính sách c a các nhà lãnh ñ o, các nhà qu n lý các c p và các doanh nghi p.
+ Bên c nh các s li u t các s ban ngành c a t nh, các tài li u, báo cáo quy
ho ch phát tri n kinh t xã h i t nh, c a các ngành qua các th i kỳ 2001-2005 và
2006-2010, lu n án còn ti n hành thu th p s li u v tình hình phát tri n kinh t c a
6 huy n ven bi n là Nga Sơn, H u L c, Hoàng Hóa, Th xã S m Sơn, Qu ng Xương
và Tĩnh Gia. Theo m u phi u thu th p s li u ph l c 3.3.
+ ð có căn c ñánh giá chính sách phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa,
lu n án ñã ti n hành ph ng v n 600 cán b qu n lý xây d ng và t ch c th c hi n
các chính sách phát tri n kinh t ven bi n thu c c p t nh và 6 huy n ven bi n. ñã thu
ñư c 595 ý ki n theo m u phi u ph c l c 3.1.
- Lu n án s d ng phương pháp chuyên gia, trao ñ i ý ki n v i các nhà qu n
lý, chuyên môn, tham gia h i th o khoa h c, tham kh o ý ki n tư v n chính sách.
5. ðóng góp c a Lu n án
5.1. Lu n án góp ph n làm sáng t lý thuy t v chính sách phát tri n kinh t
ven bi n dư i góc ñ khai thác các ngành ngh ven bi n trên cơ s khái quát các
nghiên c u kinh nghi m qu c t và trong nư c v ch ñ nghiên c u.
5.2. ðánh giá ñư c th c tr ng chính sách khai thác ti m năng l i th phát tri n
kinh t ven bi n qua th c t t nh Thanh Hóa, ch ra nh ng m t ñư c, chưa ñư c và
nguyên nhân h n ch c a chính sách phát tri n kinh t ven bi n.
5.3. L n ñ u tiên ñ xu t xây d ng chính sách phát tri n ven bi n Thanh Hóa
có tính h th ng, th ng nh t, hoàn ch nh và ñ c thù cho vùng bi n d a trên cơ s
khai thác ti m năng, l i th c a vùng ven bi n Thanh Hóa;

19. 12
5.4. T nghiên c u c a lu n án, khuy n ngh ñ xu t quy ho ch phát tri n ven
bi n t nh Thanh Hóa theo hư ng hình thành ðô th ven bi n l y Nghi Sơn làm ñ u
t u, S m Sơn và các khu du l ch làm ñi m nh n m r ng ra các huy n ven bi n t
Tĩnh Gia ñ n Nga Sơn nh m t o ñ ng l c phát tri n kinh t xã h i toàn t nh
5.4. Ki n ngh h th ng gi i pháp nh m khai thác ti m năng, l i th phát tri n
kinh t xã h i ven bi n Thanh Hóa thành ðô th ven bi n nh ng năm t i.
6. B c c c a lu n án: Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, danh m c tài li u tham
kh o; n i dung chính c a lu n án g m 3 chương:
Chương 1: Cơ s lý lu n và kinh nghi m th c ti n v chính sách phát tri n kinh
t ven bi n.
Chương 2: Th c tr ng chính sách phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa
giai ño n 2000 - 2010.
Chương 3: Gi i pháp chính sách phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa ñ n
2015, t m nhìn ñ n năm 2020.

20. 13
Chương 1
CƠ S LÝ LU N VÀ KINH NGHI M TH C TI N
V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
1.1. KINH T BI N VÀ KINH T VEN BI N [3] [31] [32] [33] [34] [35] [36]
[37] [44] [45] [54]
1.1.1. Kinh t bi n
Qua các cu c h i th o c p qu c gia, chuyên ngành và các ñ a phương g n
ñây, như: “H i th o v t m nhìn kinh t bi n và phát tri n th y s n Vi t Nam”;
“H i th o ñào t o ngu n nhân l c bi n trong th i kỳ h i nh p qu c t ” ... cũng như
các bài vi t có giá tr h c thu t và th c ti n ñư c ñăng t i trên nh ng tài li u nghiên
c u v bi n. Chúng tôi ñ u nh n th y và nh t trí v i khái ni m kinh t bi n theo
ñúng tinh th n Ngh quy t 4 c a TW khóa X ñã ñưa ra. Hi n nay trên bình di n
qu c t , các nư c cũng chưa hoàn toàn ñ ng thu n v khái ni m kinh t bi n, vì m i
qu c gia có bi n khác nhau, m i t i kỳ l ch s khác nhau có cách nhìn khác nhau
v kinh t bi n, vì v y khái ni m kinh t bi n cũng b ph thu c vào cách nhìn nh n
và giá tr ñóng góp c a vùng bi n ñ i v i n n kinh t qu c gia ñó.
Nhưng theo tôi v cơ b n thì kinh t bi n là khái ni m mang tính th c ti n:
Kinh t bi n hi u m t cách t ng quát nh t bao g m toàn b các ho t ñ ng kinh
t di n ra trên bi n và các ho t ñ ng kinh t di n ra trên ñ t li n nhưng tr c ti p
liên quan ñ n khai thác và s d ng tài nguyên bi n. Kinh t bi n bao g m:
- Các ho t ñ ng kinh t di n ra trên bi n, ch y u bao g m: (1) Kinh t hàng
h i (v n t i bi n và d ch v c ng bi n); (2) H i s n (ñánh b t và nuôi tr ng h i s n);
(3) Khai thác d u khí ngoài khơi; (4) Du l ch bi n; (5) Làm mu i; (6) D ch v tìm
ki m, c u h , c u n n; và (7) Kinh t ñ o.
- Các ho t ñ ng kinh t tr c ti p liên quan ñ n khai thác và s d ng tài nguyên
bi n, m c dù chúng không ph i di n ra trên bi n nhưng nh ng ho t ñ ng kinh t
này là ph i d a vào y u t bi n ho c tr c ti p ph c v các ho t ñ ng kinh t bi n
d i ñ t li n ven bi n, bao g m: (1) ðóng và s a ch a tàu bi n (ho t ñ ng này cũng

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52816
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562