Κωμωδία, Νεφέλες, Γ'Γυμνασίου

1. Αξραία Διιεληθή Γξακκαηεία
Γ’Γπκλαζίνπ

2. Απόισηα θαληαζηηθές ηζηορίες,
κέζα από ηηο νπνίεο, όκσο,
ζαηηξίδεηαη, κε ηνικεξό θαη ζπρλά
ρνληξνθνκκέλν ηξόπν ε ζύγρξνλε
πξαγκαηηθόηεηα θαη ηα πξόζσπα ηνπ
δεκόζηνπ βίνπ.

3. 

Oη αγαπεκέλνη ήξσεο ηεο θσκσδίαο
ήηαλ, ζπλήζσο, ηα πρόζωπα ποσ
θαηαπηέδοληαλ περηζζόηερο: θησρνί
γεσξγνί θαη γπλαίθεο.
Bαζαληζκέλνη από ηε θηώτεηα θαη ηνλ
πόιεκο, νη θσκηθνί ήξσεο βξίζθνπλ
μαθληθά ηνλ ηξόπν λα πεηάμνπλ ζαλ
πνπιηά, λα κηιήζνπλ κε ηα ζύλλεθα, λα
θνξντδέςνπλ όζνπο θαζεκεξηλά ηνπο
θαηαπηέδνπλ θαη ηνπο θνβίδνπλ ρσξίο
λα ηηκσξεζνύλ.

4. 

Bαζηθό ραξαθηεξηζηηθό ηεο αξραίαο
θσκσδίαο είλαη ε ζάηηρα: νη θσκηθνί
ήξσεο ζπλερώο βξίζθνπλ αθνξκέο γηα
λα δηαθωκωδήζοσλ πξόζσπα θαη
γεγνλόηα ηεο επηθαηξόηεηαο. ΢πρλά, ε
ζάηηξά ηνπο είλαη άδηθε θαη
ρνληξνθνκκέλε.
Aπηό, όκσο, πνπ πξσηεύεη γηα ηνπο
θσκηθνύο πνηεηέο είλαη ε δεκηοσργία
θωκηθώλ θαηαζηάζεωλ θαη αζηείωλ
δηαιόγωλ· αθόκε θαη αλ ρξεηάδεηαη λα
ζπζηαζηεί ε αιήζεηα.

5. Iδηαίηεξα ζεκαληηθή είλαη ε ρξήζε ηνπ ονομαζηί
ζκώπηειν ( να κατηγορείς ονομαστικά
κάποιον), δειαδή ηεο αλνηρηήο θαη αλειέεηεο
ζάηηξαο ελαληίνλ ζπγθεθξηκέλσλ επώλπκσλ
πξνζώπσλ, πνπ ηηο πεξηζζόηεξεο θνξέο ήηαλ
ζεαηέο ζηελ θσκηθή παξάζηαζε.
 ΢ηξαηεγνί, ηεξείο, πνιηηηθνί, πνηεηέο, θηιόζνθνη
αιιά θαη νη ίδηνη νη ζενί ζαηηρίδοληαη κε ηόικε
θαη αλαίδεηα: ζηελ θσκηθή ζθελή, νη
πξσηαγσληζηέο κπνξνύλ λα θάλνπλ όπνηα
ζθαληαιηά ζθαξθηζηνύλ, μέξνληαο όηη θαλείο
δελ ζα ηνπο ηηκσξήζεη.


6. ΠΡΟΛΟΓΟ΢
ΠΑΡΟΓΟ΢
ΔΠΔΙ΢ΟΓΙΟ
΢ΣΑ΢ΙΜΟ
ΠΑΡΑΒΑ΢Η
ΔΞΟΓΟ΢

7. 
Oη θσκσδίεο μεθηλνύλ πάληα κε κία πξνινγηθή ζθελή, θαηά
ηελ νπνία έλα ή ζσλήζως δύο πρόζωπα ηοσ έργοσ
παροσζηάδοσλ ηα γεγολόηα θαη ηοσς ήρωες ηοσ έργοσ.

΢ηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο ε δξάζε μεθηλά κε έλα
κηθροκεζαίο Αζελαίο ποιίηε, ποσ παραποληέηαη γηα ηα
βάζαλα ηες θαζεκερηλής ηοσ δωής. H δπζηπρία ηνπ
νθείιεηαη ζηε θηώρεηα, ηνλ πόιεκν, ηε δηαθζνξά ηεο
πνιηηηθήο θαη θνηλσληθήο δσήο ζηελ Aζήλα.

Aγαλαθηηζκέλνο κε ηελ πξαγκαηηθόηεηα πνπ δεη, ν θσκηθόο
πξσηαγσληζηήο ζσιιακβάλεη έλα κεγαιεηώδες θαη
πάληοηε απίζαλο ζτέδηο πξνθεηκέλνπ λα αιιάμεη ηνλ
θόζκν θαη λα βξεη ηελ επηπρία.

8. 
΢ε αληίζεζε κε ηνλ ηξαγηθό ρνξό, ν
θσκηθόο (πνπ απνηειείηαη από 24
κέιε) επεκβαίλεη δπλακηθά ζηε
δξάζε. Γη’ απηό θαη ηο πρώηο
ηραγούδη ποσ εθηειεί ζηελ
ορτήζηρα, ε πάξνδόο ηνπ,
ζπλδπάδεηαη πάληα κε κία ζθελή
δξάζεο: έλα μέθξελν θπλεγεηό, κία
αγαλαθηηζκέλε δηακαξηπξία, κία
ζνξπβώδε ζπλέιεπζε.

9. H θσκηθή δξάζε αθνινπζεί ζπλήζσο
ηξία ζηάδηα:



Τελ «θρίζε»
Τολ «αγώλα»
Τα «περηγραθηθά επεηζόδηα».

10. «ΚΡΙ΢Η»
«ΑΓΩΝΑ΢»
«ΠΔΡΙΓΡΑΦΙΚΑ ΔΠΔΙ΢ΟΓΙΑ»

11. 
΢ηελ αξρή, παξνπζηάδεηαη ε κρίζη,
δειαδή ε περηγραθή ηες
δσζάρεζηες θαηάζηαζες ζηελ
οποία έτεη εκπιαθεί ο
πρωηαγωληζηής, θαη ε ζύιιεςε ηνπ
ζρεδίνπ γηα ηελ αλαηξνπή ηεο.

12. ΢ην δεύηεξν ζηάδην, ν θσκηθόο
πξσηαγσληζηήο έξρεηαη αληηκέησπνο
κε δηάθνξα πξόζσπα πνπ
αληηηίζεληαη ζηα ζρέδηά ηνπ: ε
ζύγθροσζή ηοσ κε ασηά ηα
πρόζωπα ολοκάδεηαη αγώνας.

13. 

O θσκηθόο πξσηαγσληζηήο ληθά ζηνλ αγώνα
ηνύο αληηπάινπο ηνπ θαη θαηαθέξλεη λα
δεκηνπξγήζεη κία θαηλνύξηα
πξαγκαηηθόηεηα.
Tν ηξίην ζηάδην ηεο θσκηθήο δξάζεο κάο
παξνπζηάδεη ζπλήζσο δηάθνξα επεηζόδηα
από ηελ θαηλνύξηα ηνπ δσή. Tν νλνκάδνπκε
κε ηνλ ηίηιν περιγραθικά επειζόδια, δηόηη
απνηειείηαη από πνιιέο κηθξέο ζθελέο πνπ
αθνινπζνύλ ε κία ηελ άιιε ρσξίο λα
αιιάδνπλ ηίπνηε ζηελ πνξεία ηεο δξάζεο.

14. ΢ην πξώην κέξνο ηνπ έξγνπ, ώζπνπ ε θξίζε
νδεγεζεί ζε ιύζε, ηα ζηάζηκα ηνπ ρνξνύ είλαη
άκεζα ζπλδεδεκέλα κε ηε δξάζε. O θσκηθόο
ρνξόο δελ ζρνιηάδεη απιώο ηα γεγνλόηα αθνύ
νινθιεξσζεί ην επεηζόδην, αιιά παίξλεη κέξνο
ζηε δξάζε ησλ επεηζνδίσλ, ρξεζηκνπνηώληαο
ηξαγνύδη θαη θίλεζε.
 Mεηά ηελ οιοθιήρωζε ηοσ αγώλα, ν ξόινο
ηνπ ρνξνύ πεξηνξίδεηαη. Tα ζηάζηκα έρνπλ πην
ραιαξή ζύλδεζε κε ηε δξάζε θαη δίλνπλ ηελ
επθαηξία ζηνλ θσκηθό ρνξό λα εθηειέζεη
ηξαγνύδηα κε ζνβαξόηεξν θαη, ζπρλά, πην
πνηεηηθό πεξηερόκελν.


15. 

Oη σποθρηηές αποτωρούλ από ηε
ζθελή.
Oη ρνξεπηέο, καδί κε ηνλ θνξπθαίν
ηνπο, ζηξέθνληαλ πξνο ηνπο ζεαηέο
θαη ηνπο κηινύζαλ σο αζελαίνη
πνιίηεο (δειαδή, ρσξίο λα
ππνδύνληαη ην ξόιν πνπ είραλ κέρξη
ηόηε ζην έξγν).

16. 
΢ηελ παξάβαζε, ν ρνξόο έβξηζθε ηελ
επθαηξία λα αλαπηύμεη ζην θνηλό ησλ
ζεαηώλ ηνπο πξνβιεκαηηζκνύο ηνπ
θσκηθνύ πνηεηή.

17. ΢ηηο παξαβάζεηο ηνπο, νη θσκηθνί πνηεηέο
είραλ ζπλήζσο δύν ζηόρνπο:
 ν πξώηνο ήηαλ λα ζαηηξίζνπλ ηελ πνιηηηθή
επηθαηξόηεηα, θαπηεξηάδνληαο ζπγθεθξηκέλα
πξόζσπα ηεο δεκόζηαο δσήο θαη
πξνηείλνληαο κέηξα γηα ηε βειηίσζή ηεο.
 O δεύηεξνο ζηόρνο ησλ πνηεηώλ ήηαλ νη
ζπλάδειθνί ηνπο: θάζε θσκηθόο δηαθήκηδε,
κέζα από ην ζηόκα ησλ ρνξεπηώλ ηνπ, ην
δηθό ηνπ έξγν θαη πξνζπαζνύζε λα πείζεη ην
θνηλό όηη ήηαλ θαιύηεξνο από ηνπο άιινπο
πνηεηέο θαη ζα έπξεπε λα πάξεη απηόο ην
βξαβείν ησλ αγώλσλ

18. H παξάβαζε είρε ζπγθεθξηκέλε
δνκή (έλα ζύλζεην ζύζηεκα από
κνλνιόγνπο θαη ηξαγνύδηα). H ζέζε
ηεο ήηαλ πάληα ζηε κέζε ηνπ έξγνπ,
ακέζσο κεηά ηνλ αγώλα θαη πξηλ
αξρίζνπλ ηα πεξηγξαθηθά επεηζόδηα.

19. 

΢ηελ θσκσδία, όια ηειεηώλνπλ ζπλήζσο κε
έλα μέθξελν γιέληη (έλαλ κώμο), όπνπ ν
θσκηθόο ήξσαο θαη ε παξέα ηνπ βξίζθνπλ
επηηέινπο ηε ραξά ηεο δσήο κε ην θαιό
θαγεηό, ην θαιό πνηό, ηα ηξαγνύδηα, ηνπο
ρνξνύο θαη, βεβαίσο, ηνλ έξσηα.
Oη θσκσδίεο θιείλνπλ κε κία εηθόλα πνπ νη
Aζελαίνη, εηδηθά θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ
πνιέκνπ, κπνξνύζαλ λα δνπλ κόλν ζηνλ
ύπλν ηνπο: ηελ εηθόλα ελόο αλζξώπνπ πνπ
δεη κε ηελ αλεκειηά ησλ ζεώλ.