ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Δ. ΑΝΑΦΟΡΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΤΣΑΠΡΑ ΠΕ02.

1. ΔΕΤΣΕΡΕΤΟΤ΢Ε΢ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕ΢ ΠΡΟΣΑ΢ΕΙ΢
Α΢ΚΗ΢ΕΙ΢
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Να υπογραμμίςετε τισ αναφορικζσ προτάςεισ , να τισ χαρακτθρίςετε
(ονοματικζσ-επιρρθματικζσ) και να γράψετε ποιοσ είναι ο ςυντακτικόσ
τουσ ρόλοσ.
Όποιοσ προςπακεί, βρίςκει λφςεισ.
Είδα το Γιϊργο, που είναι ςυμμακθτισ του αδελφοφ μου.
Θα κάνω ό, τι κζλεισ εςφ.
Πανθγφριηαν ςαν να είχαν νικιςει.
Πάρε το βιβλίο όποιου ςυμμακθτι κζλεισ.
Θα γίνει ό,τι πεισ εςφ.
Ο Γιάννθσ προςπάκθςε όςο μποροφςε.
Στθν Ελλάδα είςαι ό,τι δθλϊςεισ.
Τα γατάκια που γεννικθκαν χκεσ ιταν μαφρα.
Όςοι μποροφςαν ανζβθκαν ςτο βουνό.
Ζλαμπε από χαρά το πρόςωπό τθσ, όπωσ ο ιλιοσ ςτα χιονιςμζνα βουνά.
Όποιοσ παρζβαινε τθ διαταγι κα παραπεμπόταν ςτο ςτρατοδικείο.
Τα βάηει ςυχνά με τουσ γονείσ του, που δεν τον αφινουν να κάνει ό τι κζλει.
Ήταν τόςο μόνθ, που πολλζσ φορζσ ςτεναχωριόταν.
Όςοι κοιμοφνται, ξεκουράηονται.
Αγοράηει ό,τι βρίςκει μπροςτά τθσ.
Θα δείρει όποιον τθν πειράξει.
Ο λόγοσ εκφωνικθκε από τον Άγγελο που είναι μακθτισ τθσ Α Λυκείου .
Μερικοί γιατροί δεν αςκοφν το επάγγελμά τουσ, όπωσ κα ζπρεπε.
Η ςυμφωνία που κάναμε πρζπει να μείνει μυςτικι.
Επζςτρεψε ο πατζρασ, ο οποίοσ ζλειπε ςε διακοπζσ.
κα το δεχτϊ μόνον ζτςι όπωσ ςου είπα.
Ποιεσ από τισ παρακάτω επικετικζσ αναφορικζσ προτάςεισ είναι
περιοριςτικζσ (δε χωρίηονται με κόμμα) και ποιεσ μθ περιοριςτικζσ
( χωρίηονται με κόμμα); ΢θμειϊςτε το κόμμα, όπου χρειάηεται.
1. Για τισ τελευταίεσ εξελίξεισ μασ ενθμερϊνει ο ανταποκριτισ μασ ςτο Παρίςι
τον οποίο ζχουμε τϊρα ςτθν τθλεφωνικι μασ γραμμι.
2. Δεν ζχω λόγουσ να υποψιάηομαι τον άνκρωπο που ζςτθςε τθν απάτθ ςτθν
Τράπεηα;
3. Μασ εξθγεί τθν αιτία που προκάλεςε τθν καταςτροφι.
4. Αςκεί με ευςυνειδθςία τα κακικοντα που ανζλαβε.
Σ΢ΑΠΡΑ ΚΩΝ΢ΣΑΝΣΙΝΑ, ΠΕ02
΢ελίδα 1

2. Να αντικαταςτιςετε τισ υπογραμμιςμζνεσ λζξεισ ι φράςεισ με αναφορικζσ
προτάςεισ και το αντίςτροφο.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ζφυγε ςα βρεγμζνθ γάτα.
Είδα τον Πζτρο, το ςυμμακθτι μου.
Δε γλίτωςε κανείσ από τουσ αιχμαλϊτουσ.
Ήταν πράγματι γενναία παιδιά οι ςυμπολεμιςτζσ μου.
Δεν πρζπει να είμαςτε αχάριςτοι απζναντι ςτουσ ευεργζτεσ μασ.
Ήκελα να ευχαριςτιςω όςουσ ςυνεργάςτθκαν μαηί μου.
Όλοι όςοι ζπαιξαν μαηί μου ςτθν ομάδα βοικθςαν
να πάρουμε τθν πρϊτθ κζςθ ςτο πρωτάκλθμα.
8. Το άρκρο είναι απαραίτθτο ςε όλουσ όςοι ενδιαφζρονται να γνωρίςουν
το εκπαιδευτικό μασ ςφςτθμα.
Οι παρακάτω αναφορικζσ προτάςεισ περιζχουν και μια επιρρθματικι
ζννοια. Να τισ αντιςτοιχιςετε με τισ επιρρθματικζσ ζννοιεσ που βρίςκονται
ςτθ δεξιά ςτιλθ.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Σε ηθλεφω , που ζχεισ τόςο καλά παιδιά.
Όποιοσ κζλει ασ με ακολουκιςει.
Ό,τι και να του προςφζρεισ , δε κα ςου το
αναγνωρίςει.
Χρειαηόμαςτε ζναν καλό παίκτθ, που να μασ
βοθκιςει
ςτθν επίκεςθ.
Δεν ζβριςκε κανζνα ςτοιχείο, που να τον κάνει να
χαρεί.
Όποιοσ πεκαίνει ςιμερα χίλιεσ φορζσ πεκαίνει.
Δεν ιταν τζτοιοσ άνκρωποσ , που να του ζχεισ
εμπιςτοςφνθ.
Όςα χρόνια κι αν περάςουν , δε κα ςε ξεχάςω.
Α. ΠΑΡΑΧΩΡΗ΢Η
Β. ΢ΚΟΠΟ΢
Γ. ΑΠΟΣΕΛΕ΢ΜΑ
Δ. ΠΡΟΤΠΟΘΕ΢Η
Ε. ΠΑΡΑΧΩΡΗ΢Η
΢Σ. ΑΠΟΣΕΛΕ΢ΜΑ
Ζ. ΑΙΣΙΑ
Η. ΠΡΟΤΠΟΘΕ΢Η
΢υμπλθρϊςτε τισ παρακάτω φράςεισ με τθν αντωνυμία ο οποίοσ (-α, -ο),
επιλζγοντασ τον κατάλλθλο τφπο. Προςκζςτε κόμματα όπου χρειάηεται.
1. Οι Ευρωπαίοι πολίτεσ . . . . . . . . . . . . . . . τα δικαιϊματα παραβιάηονται
μποροφν να προςφφγουν ςτο Ευρωπαϊκό Δικαςτιριο.
2. Οι ευρωπαϊκζσ χϊρεσ . . . . . . . . . . . . . . . ζχω επιςκεφτεί είναι τρεισ.
3. Η ςυηιτθςθ για το μζλλον τθσ Ευρϊπθσ . . . . . . . . . . . . . . . αρχίςαμε χτεσ είχε
πολφ ενδιαφζρον.
4. Οι μετανάςτεσ . . . . . . . . . . . . . . . εργάηονται ςτθν Ευρϊπθ ςυμβάλλουν
ςθμαντικά ςτθν ανάπτυξθ.
Σ΢ΑΠΡΑ ΚΩΝ΢ΣΑΝΣΙΝΑ, ΠΕ02
΢ελίδα 2

3. ΢υμπλθρϊςτε τισ παρακάτω φράςεισ με ό,τι ι ότι:
1. Oι νζοι τθσ Eυρϊπθσ επικοινωνϊντασ μεταξφ τουσ ανακαλφπτουν . . . . . . . . . .
ζχουν πολλά κοινά όνειρα και προςδοκίεσ, αλλά και κοινά προβλιματα και
ανθςυχίεσ. Γι’ αυτό, παραμερίηοντασ . . . . . . . . . . χϊριηε τουσ Eυρωπαίουσ
των παλαιότερων γενεϊν, ςυνεργάηονται για τθν επιτυχία τθσ Eυρωπαϊκισ
Ζνωςθσ, για τθν ειρινθ και τθν κοινι ευθμερία.
2. Πολλοί πιςτεφουν . . . . . . . . . . θ νζα πραγματικότθτα που διαμορφϊνεται
ςτθν Eυρϊπθ μπορεί να οδθγιςει ςε μια πολιτιςμικι ομοιομορφία και να
εξαφανίςει . . . . . . . . . . καλφτερο περιλαμβάνεται ςτισ εκνικζσ ι ςτισ τοπικζσ
παραδόςεισ των λαϊν τθσ.
3. Oι ευρωπαϊκοί κανονιςμοί ςε . . . . . . . . . . αφορά τθν προςταςία του
περιβάλλοντοσ είναι υποχρεωτικοί για όλεσ τισ χϊρεσ-μζλθ.
ΘΕΩΡΙΑ
Αναθορικές προηάζεις
Ονομαηικές
Επιρρημαηικές
Επιθεηικές
Ανηωνσμίες
με ηις οποίες
ειζάγονηαι
Ελεύθερες
Ποσ, ο οποίος, η
οποία, ηο οποίο.
Όποιος, οποιοζδήποηε,
όζος, ό,ηι, οηιδήποηε,
οζοδήποηε.
΢ΤΝΣΑΚΣΙΚΟ΢
ΡΟΛΟ΢
΢ΤΝΣΑΚΣΙΚΟ΢ ΡΟΛΟ΢
Επικετικόσ
προςδιοριςμόσ
ςτον όρο τθσ
πρόταςθσ που
προςδιορίηουν.
Υποκείμενο, Αντικείμενο,
Κατθγοροφμενο,
ετερόπτωτοσ/εμπρόκετοσ
προςδιοριςμόσ ςτο ριμα
εξάρτθςθσ.
Π.χ. Ο Θανάςθσ
που αρίςτευςε
διάβαηε πολφ.
Π.χ. Όποιοσ βιάηεται
ςκοντάφτει.(Υποκ.)
Σ΢ΑΠΡΑ ΚΩΝ΢ΣΑΝΣΙΝΑ, ΠΕ02
Στθν Ελλάδα είςαι ό,τι
δθλϊςεισ (Κατθγ.)
Να ακολουκεί το
παράδειγμα όποιου
ςζβεςαι ( ετερόπτωτοσ
προςδ.)
Ελεύθερες
Όποσ, όπως, όζο,
καθώς, οποσδήποηε,
οποηεδήποηε,
οπωζδήποηε, όποηε.
΢ΤΝΣΑΚΣΙΚΟ΢ ΡΟΛΟ΢
Εκφράηουν μια
επιρρθματικι ςχζςθ ςε
ςυνδυαςμό με τθν
πρόταςθ εξάρτθςθσ και
δθλϊνουν:
Χρόνο, τόπο,
παρομοίωςθ, ποςό,
προχπόκεςθ.
Π.χ. Ζπραξε ακριβϊσ
όπωσ του είπα
΢ελίδα 3