کتاب فانوس جادویی زمان مروری کوتاه بر کتاب بلند شایگان در مورد رمان «در جستجوی زمان از دست‌رفته،» مارسل پروست

1. ‫کتاب‬
‫زمان‬ ‫جادویی‬ ‫فانوس‬
‫نوشته‬ ،
‫شایگان‬ ‫داریوش‬ ‫ی‬
‫رمان‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫دست‬ ‫از‬ ‫زمان‬ ‫جستجوی‬ ‫در‬
‫رفته‬
‫پروست‬ ‫مارسل‬ ،
‫و‬ ‫کردم‬ ‫جرأت‬
‫کتاب‬
‫زمان‬ ‫جادویی‬ ‫فانوس‬
‫نوشته‬ ،
‫مدت‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫را‬ )‫معاصر‬ ‫فرهنگ‬ ‫(نشر‬ ‫شایگان‬ ‫داریوش‬ ‫ی‬
‫دست‬ ‫به‬ ‫ها‬
‫است‬ ‫کتابی‬ ‫این‬ .‫گرفتم‬
‫نام‬ ‫به‬ ‫پروست‬ ‫مارسل‬ ‫رمان‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫دست‬‫از‬ ‫زمان‬ ‫جستجوی‬ ‫در‬
‫رفته‬
‫صفحه‬ ‫شصت‬ ‫و‬ ‫چهارصد‬ .
‫دیدگاه‬ ‫تفسیر‬ ‫و‬ ‫تشریح‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫کتاب‬
‫پیچیده‬ ‫های‬
‫رمان‬ .‫ادبی‬ ‫شاهکار‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫پروست‬ ‫ی‬
‫به‬ ‫جلد‬ ‫هفت‬ ‫در‬ ‫پروست‬
‫ترجمه‬
‫آثار‬ ‫چنین‬ ‫خواندن‬ ً‫ال‬‫معمو‬ .‫یافته‬ ‫انتشار‬ )‫مرکز‬ ‫(نشر‬ ‫سحابی‬ ‫مهدی‬ ‫مرحوم‬ ‫ی‬
‫بنده‬ ‫امثال‬ ‫کار‬ ‫عمیق‬ ‫ادبی‬ ‫نقد‬
‫تالش‬ ‫ولی‬ ،‫نیست‬
‫مطالعه‬ ‫با‬ ‫کردم‬
.‫کنم‬ ‫ارائه‬ ‫را‬ ‫خالصه‬ ‫این‬ ،‫کتاب‬ ‫اول‬ ‫فصل‬ ‫و‬ ‫مقدمه‬ ،‫پیشگفتار‬ ‫ی‬
‫می‬ ‫شایگان‬
‫رمان‬ ‫گوید‬
‫خواننده‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫عظیمی‬ ‫اقیانوس‬ ‫پروست‬
‫بی‬ ‫ی‬
‫قطب‬
‫می‬ ‫امواج‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫سرگشته‬ ‫را‬ ‫نما‬
.‫کند‬
‫می‬ ‫توضیح‬
‫جو‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫تصور‬ ‫این‬ ‫پروست‬ ‫که‬ ‫دهد‬
‫می‬ ‫باطل‬ ،‫رسانده‬ ‫کمال‬ ‫حد‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫رمان‬ ‫یس‬
‫ده‬ ‫از‬ ‫مقدمه‬ ‫در‬ .‫کند‬
‫ها‬
‫رمان‬
‫عظمت‬ ‫باب‬ ‫در‬ ‫نویسنده‬ ‫و‬ ‫نویس‬
‫دست‬ ‫از‬ ‫زمان‬ ‫جستجوی‬ ‫در‬
‫رفته‬
‫می‬ ‫قول‬ ‫نقل‬
‫آن‬ ‫شایگان‬ .‫آورد‬
‫سه‬ ‫شرح‬ ‫به‬ ‫گاه‬
‫اولیه‬ ‫مجلد‬
( ‫کتاب‬ ‫ی‬
‫خانه‬ ‫طرف‬
‫سوان‬ ‫ی‬
،
‫گرمانت‬
‫و‬ ،
‫بازیافته‬ ‫زمان‬
‫نحوه‬ ‫و‬ )
‫شکل‬ ‫ی‬
‫آن‬ ‫گیری‬
‫می‬ ‫ها‬
‫پردازد‬
‫توضیح‬ ‫و‬
‫می‬
‫فی‬ ‫جلد‬ ‫هر‬ ‫که‬ ‫دهد‬
‫می‬ ‫نفسه‬
‫هویت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫جلد‬ ‫سه‬ ‫کامل‬ ‫خواندن‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫اما‬ ،‫شود‬ ‫تلقی‬ ‫کامل‬ ‫و‬ ‫مستقل‬ ‫تواند‬
‫شخصیت‬
‫می‬ ‫معلوم‬ ‫خواننده‬ ‫بر‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫ها‬
‫خانه‬ ‫و‬ ‫جنگ‬ ‫وقوع‬ ‫با‬ ‫بعدها‬ ،‫البته‬ .‫شود‬
‫نشین‬
‫تغییر‬ ‫جلدی‬ ‫سه‬ ‫طرح‬ ،‫پروست‬ ‫شدن‬
‫می‬
‫ب‬ ‫اصلی‬ ‫ساختار‬ ‫حفظ‬ ‫با‬ ‫مجلدات‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫کند‬
‫می‬ ‫جلد‬ ‫هفت‬ ‫ه‬
‫به‬ ‫رمان‬ ‫ساختار‬ .‫رسد‬
‫پایه‬ ‫نحوی‬
‫داستان‬ ‫که‬ ‫شده‬ ‫ریزی‬
‫می‬ ‫آغاز‬ ‫نو‬ ‫از‬ ‫واقع‬ ‫در‬ ‫پایان‬ ‫در‬
‫می‬ ‫مورد‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫پروست‬ .)‫(قرینگی‬ ‫شود‬
‫شیوه‬ ‫«در‬ ،‫گوید‬
‫از‬ ‫گذر‬ ‫برای‬ ‫کتاب‬ ‫ساخت‬ ‫ی‬
‫بهره‬ ‫جای‬ ‫به‬ ،‫دیگر‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫سطحی‬
‫پدیده‬ ،‫واقعیت‬ ‫از‬ ‫گیری‬
‫ناب‬ ‫ی‬
‫نفیس‬ ‫و‬ ‫تر‬
‫چفت‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫تری‬
‫وبست‬
‫اتخاذ‬ ‫کتابم‬
‫کرده‬
‫پدیده‬ ‫همان‬ ،‫ام‬
».‫را‬ ‫خاطره‬ ‫ی‬

2. ‫مقدمه‬
‫«خاطره‬ ‫در‬ ‫فروید‬ ‫و‬ ‫پروست‬ ‫دیدگاه‬ ‫ارتباط‬ ‫به‬ ‫آنگاه‬ ‫شایان‬ ‫ی‬
‫می‬ »‫غیرارادی‬ ‫ی‬
‫شخصیت‬ ‫هر‬ ‫که‬ ‫پروست‬ .‫پردازد‬
‫مجموعه‬ ‫داستانش‬
‫موقعیت‬ ‫با‬ ‫متناسب‬ ‫که‬ ‫مختلفی‬ ‫وجوه‬ ‫و‬ ‫معانی‬ ‫از‬ ‫متشکل‬ ‫است‬ ‫ای‬
‫می‬ ‫تغییر‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬
،‫کنند‬
‫عظیم‬ ‫کارکرد‬
‫به‬ ‫و‬ ‫زده‬ ‫نقب‬ ‫انسانی‬ ‫عمیق‬ ‫احساسات‬ ‫تمامی‬ ‫به‬ ‫او‬ .‫کرده‬ ‫جستجو‬ ‫امکان‬ ‫حد‬ ‫سر‬ ‫تا‬ ‫را‬ ‫ناآگاه‬ ‫دنیای‬
‫می‬ ‫پدیدارهایی‬
‫بزرگ‬ ‫چشم‬ ‫از‬ ‫حتی‬ ‫که‬ ‫پردازد‬
‫روان‬ .‫است‬ ‫مانده‬ ‫پنهان‬ ‫فیلسوفان‬ ‫ترین‬
‫را‬ ‫انسان‬ ‫زندگی‬ ‫پروست‬ ‫شناسی‬
‫«استمر‬ ‫دیدگاه‬ ‫از‬ ‫بلکه‬ ،‫علمی‬ ‫زمان‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫زمان‬ ‫منظر‬ ‫از‬ ً‫ا‬‫صرف‬ ‫نه‬
‫دقیقه‬ ‫یک‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫(که‬ ‫متحرک‬ ‫و‬ »‫درونی‬ ‫ار‬
‫ی‬
‫می‬ ‫مالل‬ ‫و‬ ‫رنج‬
‫می‬ ‫بررسی‬ )‫دقیقه‬ ‫یک‬ ‫مساوی‬ ‫وجد‬ ‫ساعت‬ ‫یک‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫ساعت‬ ‫یک‬ ‫معادل‬ ‫تواند‬
‫از‬ ‫تعبیر‬ ‫این‬ ‫با‬ .‫کند‬
‫بدین‬ .‫است‬ ‫تحول‬ ‫و‬ ‫پیشروی‬ ‫حال‬ ‫در‬ ً‫ا‬‫دائم‬ ‫واقعی‬ ِ‫ن‬‫م‬ ،‫زمان‬
‫دگرگونی‬ ‫بر‬ ‫تاکید‬ ‫برای‬ ‫و‬ ‫متکثر‬ ِ‫ن‬‫م‬ ‫این‬ ‫برای‬ ‫و‬ ‫ترتیب‬
‫های‬
‫زما‬ ‫مداوم‬
‫می‬ ‫پیش‬ ‫را‬ ‫داستان‬ ‫طرح‬ ‫جدیدی‬ ‫اسلوب‬ ‫با‬ ‫پروست‬ ‫ناگزیر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫نابسنده‬ ‫مرسوم‬ ‫سنتی‬ ‫ابزار‬ ،‫ن‬
‫زمان‬ :‫برد‬
‫نمی‬ ‫گذر‬ ‫مفهوم‬ ‫این‬ ‫انتزاعی‬ ‫مرزهای‬ ‫از‬ ،‫پروست‬ ‫از‬ ‫پیش‬
‫شخصیت‬ ‫و‬ ‫کند‬
‫داستان‬ ‫های‬
،‫خود‬ ‫از‬ ‫خارج‬ ‫کالسیک‬ ‫های‬
‫می‬ ‫متحول‬ ‫تقویمی‬ ‫نظم‬ ‫مطابق‬
‫شخصیت‬ ‫شوند؛‬
‫لحظ‬ ‫در‬ ‫پروست‬ ‫انسان‬ ‫متغیر‬ ‫های‬
‫می‬ ‫ثبت‬ ‫استادانه‬ ‫گذرا‬ ‫ات‬
.‫شوند‬
‫مشاهده‬ ‫در‬ ‫دقت‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ ‫شایگان‬
‫نظام‬ ،‫جزءنگری‬ ‫در‬ ‫صداقت‬ ،‫گری‬
‫نامه‬
‫احساسات‬ ‫تحلیل‬ ‫توان‬ ،‫ساختاریافته‬ ‫اخالقی‬ ‫ی‬
‫حماسه‬ ‫خلق‬ ،‫طنزپردازانه‬ ‫کالم‬ ،‫نثرنویسی‬ ‫باالی‬ ‫هنر‬ ،‫آشفته‬
‫فوق‬ ‫جوهر‬ ،‫نوآورانه‬ ‫محتوای‬ ،‫مدرن‬ ‫ی‬
‫شیوه‬ ‫زمانی‬
‫ی‬
‫ا‬ ‫نگاه‬ ‫کیفیت‬ ‫و‬ ،‫نگارش‬
‫اثبات‬ ‫دانشمندی‬ ‫را‬ ‫پروست‬ ‫جهان؛‬ ‫به‬ ‫کتشافی‬
‫عارفی‬ ‫و‬ ،‫بزرگ‬ ‫هنرمندی‬ ،‫معتبر‬ ‫فیلسوفی‬ ،‫گرا‬
‫می‬ ‫معرفی‬ ‫عقل‬ ‫تحلیل‬ ‫به‬ ‫متعهد‬
.‫کند‬
‫آفرینش‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫را‬ ‫پروست‬ ‫کتاب‬ ‫اول‬ ‫فصل‬
‫دست‬ ‫از‬ ‫زمان‬ ‫جستجوی‬ ‫در‬ ‫رمان‬
‫رفته‬
‫می‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬
‫تحلیلی‬ ‫و‬ ‫دهد‬
‫می‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫وی‬ ‫دیگری‬ ‫آثار‬ ‫از‬ ‫دقیق‬
‫کتاب‬ :‫دهد‬
‫خوشی‬
‫روزها‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫ناتمام‬ ‫رمان‬ ،
‫سانتوی‬ ‫ژان‬
‫ترجمه‬ ،
‫راسکین‬ ‫اثر‬ ‫دو‬ ‫ی‬
‫مقدمه‬ ‫و‬ ‫انگلیسی‬ ‫زبان‬ ‫از‬
‫آن‬ ‫بر‬ ‫پروست‬ ‫مفصل‬ ‫ی‬
‫اقتباس‬ ،‫ها‬
،‫متعدد‬ ‫ادبی‬ ‫نقدهای‬ ،‫دیگران‬ ‫و‬ ‫فلوبر‬ ‫و‬ ‫بالزاک‬ ‫از‬ ‫ادبی‬ ‫های‬
‫کتاب‬ ‫و‬
‫ضدسنت‬
.

3. ‫مطالعه‬ ‫فرصت‬‫متأسفانه‬
‫فصل‬‫سایر‬‫ی‬
‫خواندن‬ ً‫ا‬‫طبع‬‫اما‬،‫نشد‬ ‫فراهم‬ ‫کتاب‬‫های‬
‫شایگان‬‫داریوش‬ ‫چون‬ ‫اندیشمندی‬‫اثر‬ ‫این‬
-
‫به‬
‫حوزه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کسانی‬ ‫برای‬ ‫ویژه‬
‫دارند‬ ‫عمیق‬ ‫مطالعات‬ ‫جهان‬ ‫ادبیات‬ ‫ی‬
-
‫می‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫ضروری‬
.‫رسد‬