Beleidsparticipatie zou leiden naar betere beslissingen, gedragen projecten, eigenaarschap... Maar is dat wel zo? We bouwen samen argumenten op om anderen ervan te overtuigen dat meer participatie een positieve impact heeft op gemeentelijk beleid.

1. 29.Beleidsparticipatie
Waar is dat
goed voor?
Vormingstweedaagse 2016

2. Beleidsparticipatie, waar is dat goed voor?
Beleidsparticipatie zou leiden naar
betere beslissingen, gedragen projecten,
eigenaarschap...
Maar is dat wel zo?
We bouwen samen argumenten op
om anderen ervan te overtuigen
dat meer participatie
een positieve impact heeft op
gemeentelijk beleid.

3. Zo kijkt VVJ naar participatie
Participatie is een fundamenteel recht
van kinderen en jongeren
En lokale besturen hebben hier een belangrijke rol in te
vervullen omdat ze een grote invloed hebben op de
directe leefomgeving van kinderen en jongeren
mosterd: Internationaal Verdrag voor de Rechten van het kind

4. Is er draagvlak voor participatief besturen?
Of er ruimte is om te groeien naar meer participatief besturen, hangt
af van een aantal zaken:
• Welke voorgeschiedenis heeft het beleid voor kinderen en jongeren?
• Wie oefent het meeste invloed uit op het beleid?
• Tussen wie klikt het wel en tussen wie klikt het niet?
• Welke prioriteiten stelt het gemeentebestuur?
• …
… ‘wie’ = personen of groeperingen

5. Positieve impact van participatie
1. Kun je de positieve impact van participatie benoemen?
Ongeacht of deze start/eindigt bij kinderen en jongeren.
Mag ook algemeen burgerparticipatie zijn.
2. Kun je daar voorbeelden van geven, groot of klein?
3. Wanneer leeft, speelt die positieve impact? Op welk moment?
Hoe merk je dat?
Voor wie geldt die positieve impact?
Wie haalt voordeel uit de positieve impact?

6. Dus is
participatie
van K&J aan
het beleid…
De wisselwerking tussen
het lokaal bestuur
en kinderen en jongeren
die resulteert in
invloed op het beleid

7. Wat bedoelen we met ‘wisselwerking’?
• Het gemeentebestuur zet instrumenten in om de mening van
kinderen en jongeren te horen, te ontvangen
EN
• Kinderen en jongeren hebben een mening en maken die kenbaar aan
het gemeentebestuur / het gemeentebestuur pikt de mening op
EN
• Het gemeentebestuur gaat in gesprek met die kinderen en jongeren:
hoe kan het al dan niet aan de slag met de input?
EN
• Het gemeentebestuur voert uit wat afgesproken is en betrekt
geïnteresseerde kinderen en jongeren bij de uitvoering, evaluatie en
bijsturing, dus kinderen en jongeren hebben het beleid beïnvloed

8. Wie zijn de kinderen en jongeren
en wat is hun rol?
• Heel divers qua leeftijd, cultuur, economische status, woonplaats,
religie, onderwijsvorm…
• Zowel individueel als verenigd
• Rol:
→Laten hun stem horen op heel diverse manieren
→Nemen zelf initiatief
→Nemen deel aan participatie-initiatieven opgezet door het lokaal bestuur
→Hebben de keuze om niet te participeren / geen initiatief te nemen

9. Wat is het lokaal bestuur en wat is zijn rol?
• Wie:
→Wel: mandatarissen (politici)+ ambtenaren = bestuur van stad/gemeente
→Niet: bestuursorganen, adviesraden, middenveldorganisaties en andere
belanghebbenden
• Rol:
→Werken aan (draagvlak voor) meer participatief besturen doorheen het hele
bestuur
→Klimaat creëren voor bottom-up participatie
→Eerlijke participatie-initiatieven opzetten
→En zo kinderen en jongeren ruimte geven om het beleid te beïnvloeden

10. Participatie als instrument voor het bestuur
• Om initiatieven te detecteren die van onderuit groeien en te weten of en
welke ondersteuning zij nodig hebben
• Om een netwerk uit te bouwen van mensen en organisaties die iets kunnen
betekenen voor elkaar
• Voor beleid dat de juiste antwoorden biedt op de noden en behoeften van de
burger, dus ook van kinderen en jongeren
• En dat dus effectiever is (doelen bereiken) en efficiënter (middelen voor de
juiste zaken inzetten)
• En dus ook om draagvlak te creëren, legitimiteit voor beleid en bestuurders

11. Ook kinderen en jongeren participeren
• Wij geven kinderen en jongeren speciale aandacht in het
beleidsproces, want:
→ Kinderen en jongeren hebben geen stemrecht
→ Hebben wél het recht om gehoord te worden
→ Maken zowat een derde uit van de bevolking
→ Zijn bovendien de enige ervaringsdeskundigen over hun leefwereld
→ En zíjn competent om deel uit te maken van het beleidsproces
→ Dus je kán hen op veel andere manieren betrekken bij het beleid

12. Participatie als investering in kinderen en jongeren
• Kinderen en jongeren kunnen door beleidsparticipatie hun
competenties verder ontwikkelen:
→ Kennis: van beleidsprocessen, van beleidsthema’s…
→ Vaardigheden: kritisch denken, kunnen komen tot consensus, teamwerk…
→ Attitudes: luisteren naar anderen/andere meningen, rekening houden met
sterktes en zwaktes van elkaar…
• Jonge inwoners verantwoordelijkheid geven is een investering:
→ In de lokale democratie: gemeentebestuur toont dat het in kinderen en
jongeren gelooft en jong geleerd is oud gedaan
→ In de toekomst van de gemeente: kindvriendelijk is ook mensvriendelijk,
beleid afstemmen op de zwakste schakels in de samenleving

13. Wie wordt beter van participatie?
VOOR DE POLITIEK
VOORDELEN NADELEN
VOOR KINDEREN/JONGEREN
VOORDELEN NADELEN

14. Waar ontmoeten we elkaar?

15. Hoe participatief is hun houding?
Politiek
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ambtenaar
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Kinderen en jongeren
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

16. Bouwstenen voor participatief besturen
• Burgers zijn actor in het beleid
Burgers, dus ook kinderen en jongeren, nemen zelf het initiatief om mee hun leefomgeving vorm
te geven (‘actief burgerschap’) en nemen op die manier deel aan het beleid
• Strategie op lange termijn
Het gericht zijn op de noden en behoeften van inwoners is verankerd in missie en visie van
gemeentebestuur, maakt deel uit van een langetermijnstrategie
• De verantwoordelijkheid van politieke actoren
Het is duidelijk hoe college en gemeenteraad omgaan met signalen van bevolking (uit initiatieven
die bottom-up ontstaan + uit adviesraden en andere bestuurlijke initiatieven)
• Een rol voor ambtenaren
Rol kennen, mandaat en instrumenten krijgen om signalen op te pikken en mee om te gaan,
gevormd om die rol te kunnen waarmaken

17. Op naar een strategie
Noden en behoeften  missie, visie gemeentebestuur
1. Benoem de noden en behoeften van de doelgroep(en)
waarvoor jij werkt
2. Hoe wil jij het beleid voor kinderen en jongeren
op een meer participatieve manier gaan vormgeven?

18. Jij gaat mee bouwen!
• Binnen 1 maand
• Binnen 1 jaar