DOÇ. DR. Agah Tuğrul Korucu

1. z
Açık ve uzaktan öğretim
 Sümeyra Daldal
 Konu : Öğreten ve öğrenen rolleri
 Ingilizce Öğretmenliği
 Danışman: DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL KORUCU

2. z
Öğretmenin rolleri
Kişisel Özellikleri:
 Öğretmenlik çocukları ve mesleği sevmeyi gerektirir.
 İletişim konusunda üst düzey yeteneklere sahip olmayı gerektirir.
 Öğretmenler örnek bir kişilik olmalıdırlar.
 Belli amaç ve ideallerinin olması gerekir.
 Öğretmenin milli, ahlaki ve kültürel değerlere sahip olması
gerekir.

3. z
Öğretmenin rolleri
Mesleki Özellikler:
 Öğretmenlik genel kültür, alan bilgisi ve pedagojik formasyonla ilgili
yeterlilikleri gerektirir.
 Öğretmenler içinde yaşadıkları toplumu ve kültürü çok iyi tanımalıdır.
 Öğretmenler öğrenciler, veliler ve topluma karsı sorumluluklarını
bilmelidir.

4. z
Berge’nin çevrimiçi öğreten rolleri
1. Pedagojik rol
2. Sosyal rol
3. Yönetimsel rol
4. Teknik rol

5. z
Pedagojik Rol
Öğretmen öğrencilerin cevaplarını ve sorularını
araştırmalı, öğrenmede karşılaşılan problemleri ortadan
kaldıracak çözümler geliştirebilir.

6. z
Sosyal rol
Öğretmen başarılı bir eğitim için öğrenciyi sosyal
çevreye ve arkadaş edinmeye teşvik etmeli, öğrencilerin
sağlıklı insan ilişkileri kurmasını, grup bağlılığını ve
öğrencilerin birlikte çalışabilmesini sağlamalıdır.

7. z
Yönetimsel rol
Öğretmenin yönetimsel rolü her şeyi kontrol altında
tutmaktan daha çok işleri kolaylaştırma yönünde
değişmiştir. Bu rolde öğretende in beklenen sürecin ilk
aşamasında yapmış olduğu planlamaları iyi bir şekilde
yöneterek açık ve uzaktan öğretim faaliyetlerini
gerçekleştirmesi, öğrenme hedeflerini gerçekleştirmesi,
sanal sınıfları kontrol etmesi ve öğrencilerin
güdülenmesini üst düzeyde tutmasıdır. Özetle sanal
öğrenme ortamındaki sürecin kontrolünü eline alması be
süreci yönetmesi beklenmektedir.

8. z
Teknik rol
Öğretmen öğrencilere kullanılan teknolojiyi
açıklamalıdır. Bu görev destek elemanlarına aitken
öğrenciler bir problemle karşılaştıklarında ilk
başvurdukları kişi öğretmen olmaktadır.

9. z
Guasch ve arkadaşlarının öğreten rolleri
Tasarım ve planlayıcı roller
Sosyal roller
Öğretici/Bilgi verici roller
Teknolojik roller
Yönetimsel roller

10. z
Tasarım ve planlayıcı roller
Tasarım ve planlama süreci açık ve uzaktan öğretim ortamında
öğrenme ve öğretme faaliyetlerinden önce başlayan ve süreç
içerisinde devam eden, öğrenme öğretme süreci bittikten sonra
tasarım ve planlamalar için değerlendirmeler yapılan bir roldür.
Bu rolde öğreten öğrenme amaçlarını gerçekleştirmek için açık
ve uzaktan öğretim organizasyonunda yer alan diğer
paydaşlarla işbirliği ve planlamar yapar, öğrenci-öğretmen,
öğrenci-içerik etkileşiminin nasıl olacağına karar verir, öğrenci
güdülenmesi için neler yapacağını planlar ve öğrenme ve
sürecin değerlendirme stratejisine karar verir.

11. z
Sosyal roller
Bu rolde öğretenden, Berge’nin sosyal rollerinde olduğu
gibi, öğrencilerle sosyal iletişime girip öğrenme ortamı
oluşturması ve öğrencilerin kendi aralarında etkileşim
içinde bulunabilecekleri bir sosyal ortam oluşturması
beklenmektedir. Guasch ve arkadaşları farklı olarak bu
rolün öğrencilerin duyuşsal olarak öğrencilerin
kendilerini daha rahat hissetmeleri ve ifade etmeleri için
önemli olduğunu belirtmektedir.

12. z
Öğretici/Bilgi verici roller
Bu rol öğretenin öğretme yeterlilikleri, konuya olan
hâkimiyeti ve kritik düşünme becerileri ile ilişkilidir.
Anlattığı alan ile ilgili temel bilgi sahibi olan öğreten açık
ve uzaktan öğretim ortamı ve ortamda yer alan
teknolojik bileşenleri kullanarak içeriği sunar, öğretme
yöntemleri geliştirir ve işbirlikçi öğrenme ortamları
hazırlar.

13. z
Teknolojik roller
Teknik ya da teknolojik roller, açık ve uzaktan öğretim
ortamlarında öğreten rollerini tanımlayan tüm
araştırmacılar tarafından ısrarla vurgulanan ve
öneminden bahsedilen bir roldür. Bu rolde öğretenden
beklenen kullanılmış olduğu açık ve uzaktan öğretim
ortamındaki teknolojileri rahatlıkla kullanılabilmesi ve
öğrencilere destek olabilmesidir.

14. z
Yönetimsel roller
Bu rolde öğretenden beklenen sürecin ilk aşamasında yapmış
olduğu planlamaları iyi bir şekilde yöneterek açık ve uzaktan
öğretim faaliyetlerini gerçekleştirmesi, öğrenme hedeflerini
gerçekleşmesi, sanal sınıfları kontrol etmesi ve öğrencilerin
güdülenmesini üst düzeyde tutmasıdır. Özetle sanal öğrenme
ortamındaki sürecin kontrolünü eline alması ve süreci yönetmesi
beklenmektedir.

15. z
Abdulla’nın tanımlamış olduğu çevrimiçi
öğreten rolleri
Abdulla yapmış olduğu araştırmada uzaktan öğretim ortamlarında
öğreten rolleri ile ilgili çalışmaları incelemiş, alan yazında belirtilen
rolleri sentezleyerek öğreten rollerini 4 başlık altında toplamıştır:
1. Zihinsel Roller
2. Sosyal Roller
3. Yönetimsel Roller
4. Teknik Roller

16. z
Abdulla’nın belirlemiş olduğu rollerde Berge’nin sınıflandırılmasının etkiler
gözlenmektedir. Berge’den farklı olarak, Abdulla zihinsel rollerde öğretenin sürekli
kendini geliştirerek pedagojik yeterlilik ve becerilerini güncel tutması
gerektiğinden bahsetmektedir. Ayrıca sosyal rollerde, öğretenin öğrencilerin
birbiriyle olan ilişkilerini arttırabilmesi, grup bağlılığı oluşturabilmesi ve
öğrencilerin bir arada çalışabilecekleri ortamlar oluşturabilmesinin uzaktan
öğrenme faaliyetleri için kritik öneme sahip olduğunu belirtmiştir.

17. z
Goodyear ve arkadaşlarının tanımladığı çevrimiçi
roller
İçerik Yöneticisi: Konu ile ilgili içeriği öğrenenlerin rahat anlayabilceği bir
şekilde şekillendirir ve öğrenene sunar
Teknoloji Uzmanı: Uzaktan öğretim ortamında yer alan teknolojileri etkili bir
şekilde kullanır ve kullanılmasına yardımcı olur
Tasarımcı: Öğrenme ortamını ve öğrenme amaçlarının gerçekleştirilmesi için
öğretim faaliyetleri tasarlar
Sistem Yöneticisi: Devam eden öğrenme programı ile ilgili kayıtları takip eder,
kayıtları saklar ve sistemin güvenliğini sağlar
Süreç Yöneticisi: Çevrimiçi öğrenme aktivitelerin yönetilmesi ve öğrenenlerin
sürece katılması için desteklenmesini sağlar

18. z
Danışman: Öğrenenlerle birlikte çalışma ve bireysel olarak öğrenenlerle etkileşim
kurulması, çevrimiçi öğrenme aktivitelere ve derslere katılımlarının sağlanması için
rehberlik yapar ve tavsiyelerde bulunur
Değerlendirme Uzmanı: Öğrenenlerin faaliyetlerini puanlar, geri bildirim sunar ve
öğrenme çalışmalarını tasdik eder
Araştırmacı: Alan ile ilgili yeni bilgilerin uzaktan öğretim ortamlarında nasıl etkili bir
şekilde öğretileceğine araştırır ve uygular

19. z
Öğrenen Rolleri
Çevrimiçi öğretim ortamlarında öğrenenlerin yaşamış oldukları en önemli problemlerden
biri sosyal topluluk hissi oluşturamamalarıdır. Bride ve Beers bu açıdan bakarak öğrenme
grubu üyesi ve kendi kendine öğrenen birey olmak üzere iki temel öğrenen rolü
tanımlamışlardır:
Öğrenme Grubu Üyesi: Öğrenenler çevrimiçi ortamlarda yer alan öğrenme faaliyetlerine
katılmalı, öğrenen ve öğretenlerle etkileşim halinde olmalı ve tartışmalarda yer almalıdır.
Kendi Kendine Öğrenen Birey: Öğrenenler eş zamanlı öğrenme aktiviteleri dışında
öğrenme ve araştırma becerilerine sahip olmalı ve çevrimiçi eş zamansız öğrenme
araçlarını etkili bir şekilde kullanılabilmektedir.

20. z
Kaynakça
https://ogem.atauni.edu.tr/2020/05/07/uzaktan-ogreticinin-rolleri/
https://www.researchgate.net/publication/330010476_Uzaktan_Egiti
mde_Ogreten_ve_Ogrenen_Rolleri
https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/54571Acik%20ve%20Uz
aktan%20Egitim%203.%20Baskı.pdf
https://www.google.com.tr/amp/s/slideplayer.biz.tr/amp/3334880/