Sa san doppler trong san khoa

2. SIEÂU AÂM DOPPLER
TRONG SAÛN KHOA

3. ÑAÏI CÖÔNG
• -1848 CHRISTIAN DOPPLER laø ngöôøi
ñaàu tieân phaùt hieän ra hieäu öùng
Doppler
• -Sö thay ñoåi taàn soá cuûa soùng aâm
thanh hay aùnh saùng do coù söï di
chuyeån giöõa nguoàn phaùt vaø nguoàn
nhaän.

4. HIEÄU ÖÙNG D0PPLER

6. LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN
• -1977 aùp duïng SAÂ DOPPLER ñaàu tieân
trong ngaønh saûn khoa
• -1980 -1990 laø thaäp nieân phaùt trieån sieâu
aâm Doppler ôû caùc nöôùc treân theá giôùi
trong ñoù coù sieâu aâm Doppler saûn khoa.
• -cuoái thaäp nieân caùc taùc giaû ñaõ nghieân
cöùu ñöa ra caùc bieåu ñoà veà caùc chæ soá
Doppler maïch maùu thai nhi trong saûn khoa.
• -theâm 10 naêm tieáp tuïc nghieân cöùu cho
ñeán hieän nay ( >2000) môùi ñaùnh giaù heát
vai troø cuûa SAÂ Doppler trong saûn khoa.

7. CAÙC KIEÅU SIEÂU AÂM
DOPPLER
• Coù 4 kieåu Doppler ñang duøng trong
sieâu aâm chaån ñoaùn hieän nay laø :
• - Doppler lieân tuïc ( Continous Wave)
• - Doppler xung (Pulse Wave)
• - Doppler maøu (Color Flow Doppler )
- Doppler naêng löôïng ( Color Power D.)
DUPLEX= SAÂ thang xaùm+ Doppler phoå
TRIPLEX= SAÂ thang xaùm + Doppler phoå
+ Doppler maøu ( Color DUPLEX)

8. Ñaùnh giaù tình traïng söùc khoûe
thai nhi( fetal well-being)
• -1)CÖÛ ÑOÄNG CUÛA THAI NHI( fetal
• movement)
• -2)ÑO CAÙC CHÆ SOÁ SINH VAÄT LYÙ
• ( Biophysical profile = BPP= chæ soá
Manning)
• -3)SIEÂU AÂM DOPPLER
• -4)ÑO CHÆ SOÀ OÁI (AFI)

9. BPP( chæ soá sinh vaät lyù)
• 1)CTG ( Cardiotocography) nhòp tim thai
(FHR)gia taêngkhoaûng 15 nhòp (bpm)keùo
daøi 15 giaây trong 20 phuùt.
• 2)Nhòp thôû thai nhi: thai nhi thôû keùo
daøi hôn 30 giaây trong 30 phuùt
• 3)Cöû ñoäng thai : coù ít nhaát 3 cöû ñoäng
tay chaân hoaëc thaân mình trong 30 phuùt.
• 4)Fetal tone : thai nhi coù cöû ñoäng cong
ngöôøi laïi sau khi ñaõ duoãi ngöôøi ra.hoaëc
coù cöû ñoäng baøn tay môû ra vaø naém laïi .
• 5)AFI: coù ít nhaát 2 vuøng nöôùc oái
> 3 cm

10. CHÆ SOÁ OÁI (AFI)

11. Sieâu aâm DOPPLER caùc
maïch maùu thai nhi

12. CAÙC MAÏCH MAÙU ñeå khaûo
saùt Doppler goàm coù:
• THAI NHI
• - ÑOÄNG MAÏCH NAÕO GIÖÕA( MCA)
• - ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH( Carotid Artery)
• - ÑOÄNG MAÏCH CHUÛ ( Aorta)
• - ÑOÄNG MAÏCH THAÄN(Renal Artery)
• - KEÂNH TÓNH MAÏCH(Ductus Venosus)
• - ÑOÄNG MAÏCH ROÁN ( Umbilical Artery)…
• MEÏ
• - ÑOÄNG MAÏCH TÖÛ CUNG

13. CHU TRÌNH TUAÀN HOAØN
• Maùu töø nhau laáyO xy vaø döôõng
chaát töø meï maùu coù Oxy tension #
30mmHg/ ñoä baûo hoøa oxy laø 80% 
UV gan  ductus venosusIVCloå
baàu duïc  nhó traùithaát traùileân
naõo + nuoâi cô tim
• Naõo SVC keânh ñoäng maïch
Aorta+ thaát phaûi ( hoøa vôùi maùu töø
nhau veà), töø Aorta moät phaàn vaøo
2ñoäng maïch roán (20mmHg vaø 55%

15. ÑAÙNH GIAÙ CAÙC CHÆ SOÁ
CUÛA MAÏCH MAÙU
• COÙ 3 CHÆ SOÁ DUØNG ÑEÅ PHAÛN
AÛNH TÌNH TRAÏNG DOØNG MAÙU
CHAÛY TRONG 1 ÑOÄNG MAÏCH LAØ:
• 1)CHÆ SOÁ RI = S – D (Chæ soá khaùng
löïc;
• S coøn goïi laø chæ
soá
• Pourcelot)
• 2)CHÆ SOÁ XUNG PI= S –D

16. CAÙC CHÆ SOÁ DOPPLER

17. DOPPLER phoå ñoäng maïch roán

18. Doppler phoå ñoäng maïch roán
maùy töï ñoäng baùo caùc chæ
soá

19. DOPPLER phoå ñoäng maïch
roán

20. Caùc chæ soá S/D ,RI, PI

21. DOPPLER maøu thaáy coù daây
roán ôû vuøng coå thai nhi ?

22. DOPPLER maøu daây roán

23. Xoay ñaàu doø cho thaáy caùc
maïch maùu ôû daây roán

25. 1 ñoaïn daây roán (2D)

26. ( Doppler maøu)

27. Doppler maøu daây roán

28. Doppler naêng löôïng ña giaùc
Willis ôû naõo thai nhi

29. Ña giaùc Willis

30. Doppler maøu ña giaùc Willis

31. PHOÅ ÑOÄNG MAÏCH NAÕO
GIÖÕA

32. Caùc soá ño cuûa MCA( phoái hôïp
=D.phoå+D. maøu= TRIPLEX)

33. PHOÅ ÑOÄNG MAÏCH ROÁN VAØ
NAÕO GIÖÕA

34. REPORT

35. REPORT

36. Ñoäng maïch naõo giöõa(MCA)

37. KEÂNH TÓNH MAÏCH

38. Keânh tónh maïch

39. TÓNH MAÏCH ROÁN

40. Phoå cuûa keânh tónh
maïch(DV)

41. Caùc saùch veà Saûn Khoa
• 1) MANUAL OF OBSTETRICS cuûa
WILLIAMS xuaát baûn laàn thöù 21
(2003)
• 2)OBSTETRICS NORMAL and
PROBLEM PREGNANCIES ( xuaát baûn
naêm 2002 cuûa NXB. Churchill-
Livingstone)
• 2) MANUAL of Clinical problems in OBS.
And GYN ( naêm 2000).

42. Theo caùc nhaø saûn khoa hieän
nay
• - CHÆ CAÀN ÑAÙNH GIAÙ ÑOÄNG
MAÏCH
• ROÁN(Umbilical Artery) LAØ ÑUÛ.
• - TRONG 3 CHÆ SOÁ cuûa ÑOÄNG
MAÏCH
• ROÁNCHÆ CAÀN DÖÏA TREÂN 1 chæ
soá laø
• CHÆ SOÁ S/D = Systolic

43. Ñoäng maïch roán

44. CHÆ SOÁ RI cuûa ñoäng maïch
roán

45. CHÆ SOÁ S/D cuûa ñoäng maïch
roán

46. CHÆ SOÁ S/D cuûa Ñoäng maïch
roán
• -Chæ soá S/D cuûa ñoäng maïch roán
thay ñoåi theo tuoåi thaivaøo naêm 1995
CopelJA vaø Reed KL ñaõ ñöa ra ñöôøng
cong chuaån trong saùch Doppler
Ultrasound in OBS.
• - Theo taùc giaû Williams ta chæ caàn ghi
nhôù 3 thôøi ñieåm laø: S/D = 4 luùc thai
20 W
• S/D = 3 luùc thai ñöôïc 30 W
• S/D = 2 luùc thai ñöôïc 40 W.
• Toùm laïi S/D thöôøng < 3 trong

47. S/D
• - Chæ soá S/D ñöôïc xem nhö baát
thöôøng neáu vöôït qua 95% percentile
treân bieåu ñoà ñöôøng cong chuaån,
S/D taêng cao laø do soùng D thaáp daàn
xuoáng, chöùng toû doøng chaûy cuûa
maùu ôû ñoäng maïch roán thôøi kyø
taâm tröông chaûy chaäm laïi.
• - tröôøng hôïp naëng nhaát laø soùng D =
0 hay ñaûo ngöôïc ( absent or reverse)

48. NGUYEÂN NHAÂN S/D taêng
• COÙ 2 TRÖÔØNG HÔÏP COÙ THEÅ XAÛY
RA LAØ:
• 1)Coù vaán ñeà ôû baùnh nhau gaây caûn trôû
doøng chaûy ( Placental Dysfunction)
• 2)Thai nhi bò suy yeáu(Fetal Compromise)

49. CAÙC NGUYEÂN NHAÂN GAÂY RA
maát maát soùngD hay soùng D ñaûo
ngöôïc
( Absent or Reverse End Diastolic
Flow=AREDF)
• -THAI CHAÄM TAÊNG TRÖÔÛNG /TC.
• -DOÏA SANH NON
• -THIEÅU OÁI
• -NHIEÅM ÑOÄC THAI
• -CAÙC NGUYEÂN NHAÂN KHAÙC gaây
thieáu oxy thai nhi caáp vaø maõn tính
coù nguy cô daån ñeán töû vong thai.

50. CAÙC KEÁT QUAÛ KHAÛO CÖÙU
AREDF
• - Coù taùc giaû nghieân cöùu treân bn ôû
thôøi kyø tieàn saûn giaät
( Preeclampsia)neáu thaáy coù AREDF thì
töû vong 30% / neáu khoâng coù AREDF
thì khoâng coù töû vong ca naøo.
• -Khaûo saùt treân nhoùmThai nhoû<30W
neáu coù AREDF thì töû vong laø 62%
• - Neáu thai lôùn >30W thì töû vong chæ
14%
• -AREDF thöôøng laø daáu hieäu daån
ñeán baát thöôøng nhòp tim thai (FHR)do
tình traïng thieáu oxy thai – Töø AREDF

51. Soùng D giaûm daàn (S/D taêng
cao)sau ñoù = 0 hay ñaûo
ngöôïc(Absent and Reverse flow )

52. • TOÅNG KEÁT
• Nhoùm taùc giaû ñaõ nghieân cöùu treân 904
tröôøng hôïp thai nhi coù soùng D thaáp daàn
xuoáng baèng 0 hay ñaûo ngöôïc thaáy :
• - 80% laø thai chaäm taêng tröôûng trongTC
• (IUGR=Intra-uterin growth restriction)
• - 36% bò töû vong chu sinh
• - 11% bò dò taät baåm sinh
• - 6% coù baát thöôøng nhieåm saéc theå

53. CHAÁM DÖÙT THAI KYØ?
• Tuy raèng döïa treân sieâu aâm Doppler
ñoäng maïch roán thaáy soùng D=0 hay
bò ñaûo ngöôïc ta cuõng khoâng neân
KEÁT LUAÄN LAØ SUY THAI voäi vaøng
cho chaám döùt thai kyø maø phaûi theo
doõi thaät kyû thai , sieâu aâm laïi kieåm
tra S/Dlaïi ; phoái hôïp vôùi Monitoring tim
thai (NST) vaø laøm theâm chæ soá BPP,
cuõng nhö xem xeùt tình traïng cuûa meï
vaø tuoåi thai ñeå quyeát ñònh chính
xaùc.

54. CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH
HÖÔÛNG ÑEÁN S/D cuûa
ÑOÄNG MAÏCH ROÁN
• - Nhòp thôû cuûa thai nhi
• - Vò trí baét phoå treân daây roán
• - Khaùng löïc tuaàn hoaøn roán –nhau
• -Ñoä nhaày cuûa maùu thai nhi
• -Ñoä co daõn thaønh maïch
• -Nhòp tim thai nhi thay ñoåi
• -Ñoä co thaét cô tim thai nhi

55. SÖÏ THAY ÑOÅI PHOÅ DOPPLER

56. Söï thay ñoåi cuûa phoå
Doppler

57. GOÙC DOPPLER

59. TOÅNG KEÁT
• THEO AMERICAN COLLEGE of OBSTETRIC
AND GYNECO.(ACOG)ñaõ ñöa ra keát luaän
trong caùc taïp chí xuaát baûn naêm 2000:
Duøng sieâu aâm Doppler caùc maïch maùu
thai nhi chæ coù lôïi nhaát trong tröôøng hôïp
nghi ngôø thai bò chaäm taêng tröôûng trong
töû cung (IUGR)ôû nhoùm thai kyø coù nguy cô
cao ( High-risk pregnancies)xem nhö PP phuï
trôï vôùi caùc phöông phaùp khaùc nhöNST vaø
BPPñeå ñaùnh giaù söùc khoûe thai nhi, PP
naøy khoâng hieäu quaû laém neáu duøng ñeå
ñaùnh giaù tình traïng suy thai ôû nhoùm thai
coù nguy cô thaáp( Low risk )
• ( xin tham khaûo theâm WILLIAMS
OBSTETRICS chöông 40 ,edition 21)

60. NHOÙM THAI KYØ COÙ NGUY
CÔ CAO
• -Tieåu ñöôøng
• -Cao HA
• -Coù beänh tim maïch
• - Coù beänh thaän
• -Cöôøng giaùp
• - Beänh Collagen (Lupus banñoû…)
• - Hoàng caàu hình lieàm
• - IUGR
• -Thai quaù ngaøy…

61. CHÆ ÑÒNH
• -Nghi ngôø thai chaäm taêng tröôûng .
• -Nhieåm ñoäc thai
• -Song thai
• -Nhau tieàn ñaïo
• -Nhau bong non
• -Thieåu oái
• -Thai quaù ngaøy
• -Doïa sanh non
• -Baát töông hôïp yeáu toá Rhesus
• -Thai coù DTBS
• -Saûn phuï coù caùc beänh lyù veà maùu( caoHA,
Lupus…
• -Xaùc ñònh hình aûnh cuûa caùc maïch maùu nhö daây
roán quaán coå…

62. MAÙY SAÂ DOPPLER

63. MAÙY 3D ÑAÀU TIEÂN ÔÛ VN
(2000)

64. MAÙY SAÂ DOPPLER XAÙCH
TAY

65. CAÙC LOAÏI ÑAÀU DOØ (PROBE)

66. DOPPLER PHOÅ VAØ NAÊNG
LÖÔÏNG

67. DOPPLER NAÊNG LÖÔÏNG 3D

68. CHÆ SOÁ PI cuûa MCA

69. PHOÅ ÑOÄNG MAÏCH ROÁN

70. D0PPLER MAØU cho thaáy daõn
nôû tónh maïch Galen trong naõo

71. Phoå ñoäng maïch töû cung

72. ÑOÄ TRÖÔÛNG THAØNH CUÛA
NHAU

73. NHAU TIEÀN ÑAÏO

75. • CHUÙC CAÙC ANH CHÒ
THAØNH COÂNG