Miễn dịch không đặc hiệu

1. Trao đổi trực tuyến tại:
http://www.mientayvn.com/Y_online.html

2. MIEÃN DÒCH
KHOÂNG ÑAËC HIEÄU
TS. Hoaøng Tieán Myõ

3. I. ÑAÏI CÖÔNG
Vi khuaån
Kyù sinh truøng Vi ruùt
Vi naám
Söùc ñeà khaùng CT MDKÑH
MDÑH:Mddt & Mdtb
CÔ THEÅ

4. II. CAÙC YEÁU TOÁ ÑEÀ KHAÙNG
KHOÂNG ÑAËC HIEÄU
1. DA & NIEÂM MAÏC
Haøng raøo choáng ñôû ñaàu tieân cuûa cô theå
1.1.Caùc VSV thöôøng truù:
- Caïnh tranh söû duïng chaát dinh döôõng
- Tieát ra caùc acid beùo, ion H+
1.2.Caùc yeáu toá ñeà khaùng treân bieåu moâ:
1.2.1. Nhöõng yeáu toá cô hoïc:
- Söï chuyeån ñoäng lieân tuïc cuûa nhung
mao treân beà maët tb bieåu moâ hoâ haáp

5. - Phaûn xaï ho, haét hôi
- Doøng chaûy cuûa nöôùc maét, nöôùc tieåu
- Maøng nhaøy (ñb ôû ñöôøng hoâ haáp)
1.2.2.Surfactans
- Giaûm söùc caêng beà maët
- Ngaên ngöøa söï baùm dính vaø loaïi tröø VSV
1.2.3. Lactoferrin
- Coù trong dòch tieát cô theå (ñb söõa meï)
- Taùc duïng: haáp thuï caùc ion Fe töï do
- Ngaên chaën söï taêng tröôûng cuûa VSV

6. 1.2.4. Lysozyme
- Nöôùc maét, nöôùc boït vaø chaát nhaày PQ
- Taùc duïng laøm vôõ Peptidoglycan VK Gr(+)
1.2.5. Tallow
- Chaát beùo do tuyeán moà hoâi tieát ra
- Taùc duïng dieät naám
1.2.6. Acid
- HCl ôû dòch vò, pH acid ôû aâm ñaïo
- Choáng laïi söï taêng tröôûng vaø ñònh cö VSV

7. 2. BOÅ THEÅ (Complement)
2.1.Ñònh nghóa:
BT laø 1 heä thoáng enzyme raát phöùc taïp goàm
nhieàu thaønh phaàn töø C1 ñeán C9
2.2. Nguoàn goác: chuû yeáu töø tb nhu moâ gan
(ngoaøi ra ÑTB, tieåu caàu, tb sôïi)
2.3. Nguoàn chöùa: huyeát töông, huyeát thanh

8. 2.4.Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng:
Hoaït ñoäng theo kieåu phaûn öùng daây
chuyeàn trong moät traät töï nhaát ñònh, thaønh
phaàn tröôùc sau khi ñöôïc hoaït hoùa laïi coù
khaû naêng xuùc taùc söï hoaït hoùa cuûa th. phaàn
sau (Doøng thaùc BT)
Söï hoaït ñoäng cuûa BT dieãn ra theo 2 con
ñöôøng:
 Con ñöôøng coå ñieån (Classical pathway)
 Con ñöôøng thay ñoåi (Alternative pathway)

9. 2.4.1 C.ñöôøng coå ñieån: phuï thuoäc [m.dòch]
Ngoaøi ra: CRP-VK, Peptidoglycan, Endotoxin
2.4.2 C.ñöôøng thay ñoåi: Maøng tb khaùc loaøi
Caàn yeáu toá B, D vaø Properdin
2.4.3 Hoaït tính cuûa BT:
+ Hoaït tính laøm tan tb (quan troïng nhaát)
+ Hoaït tính phaûn veä: C3a vaø C5a
+ Hoaït tính hoùa öùng ñoäng
+ Hoaït tính mieãn dòch keát dính
+ Hoaït tính huy ñoäng baïch caàu

10. CON ÑÖÔØNG COÅ ÑIEÅN CON ÑÖÔØNG THAY ÑOÅI
C1 C3
C4,C2 B, D factor
[C4b2b] C3 C3 [C3bBb] Properdin
C3a C3a
C3b [C4b2b3b] [C3bBb3b] C3b
C5
C5a
C5b
C6,C7,C8,C9
TB BÒ LY GIAÛI
C5b-C9

14. 3. ÑAÏI THÖÏC BAØO (Macrophage)
Phaân boá ôû caùc toå chöùc cô theå
Baûo veä cô theå: baét, nuoát vaø tieâu vi sinh vaät
 Hieän töôïng thöïc baøo (daïng haït)
 Hieän töôïng aåm baøo (daïng hoøa tan)
Hieän töôïng thöïc baøo: 3 giai ñoaïn
Gñ baùm : VSV baùm leân beà maët ÑTB
Gñ nuoát : Phagosome + Lysosome
Gñ tieâu : Enz. tö øLysosome  Phagosome
VSV toàn taïi trong Phagosome  NT noäi baøo

18. 4. BAÏCH CAÀU AÙI TOAN (Eosinophil)
Haït trong tb chaát chöùa:  Major basic protein
 Cationic protein
Huûy hoaïi maøng kyù sinh truøng
KST hoaït hoùa heä BT theo con ñöôøng thay
ñoåi nhöng laïi ñeà khaùng vôùi C9
C3b gaây mieãn dòch keát dính  hoaït hoùa BC
aùi toan tieâu dieät KST

19. 5. TÍNH GAÂY ÑOÄC TB GAÉN TB KHOÂNG Ñ.HIEÄU
(Non-specific cell bounding cytotoxicity)
Ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc nhaän
dieän sôùm vaø loaïi boû caùc tb bò nhieãm viruùt,
vi khuaån, tb ung thö
Coù vai troø trong phaûn öùng loaïi boû maûnh
gheùp (gheùp tuûy xöông, gheùp tim, thaän…)
Bao goàm: BC ñôn nhaân, BC ña nhaân vaø
Lymphoâ baøo haït lôùn
 Tb dieät vaø Tb dieät töï nhieân

20. 6. SÖÏ SAÛN XUAÁT CAÙC CHAÁT HOAÏT MAÏCH
Histamin & Leucotrienes
*Laøm daõn maïch ngoaïi bieân
*Giuùp baïch caàu xuyeân maïch
7. C-REACTIVE PROTEIN (CRP)
Laø yeáu toá xuaát hieän sôùm trong huyeát thanh
 Giuùp chaån ñoaùn sôùm beänh nhieãm truøng
[CRP-VK] hoaït hoùa heä BT theo con ñöôøng
coå ñieån

21. 8. INTERFERON (IFN)
 Glycoprotein 20.000 – 40.000
 Taïo ra töø tb ngöôøi hoaëc ÑV nhieãm viruùt
Ngoaøi ra: ÑTB, nguyeân baøo sôïi, lymphoâ baøo
 Phaân loaïi: α, β, γ IFN
 Coù tính ñaëc hieäu loaøi
 Cô cheá: ngaên chaën söï dòch maõ cuûa viruùt

22. Hoaït ñoäng cuûa IFN:
Ngaên chaën söï sao cheùp cuûa viruùt trong tb
IFN öùc cheá söï dòch maõ protein viruùt baèng
caùch toång hôïp 3 protein:
 2,5 olionucleotide synthetase
 Endonuclease
 Protein kinase

23.  IFN taïo ra ôû ngöôøi thì taùc duïng toát ôû ngöôøi
 IFN khoâng taùc ñoäng tröïc tieáp caùc phaàn töû
viruùt ngoaøi tb
 IFN xuaát hieän sôùm vaøi giôø sau khi viruùt sao
cheùp  ngaên chaën ñöôïc söï lan traøn viruùt
 IFN kích thích tb dieät töï nhieân
 IFN kích thích hoaït ñoäng cuûa ÑTB
 IFN coù theå choáng ñöôïc vaøi loaïi ung thö
 α IFN duøng ñieàu trò vieâm gan maïn tính do
HBV vaø HCV