Bai07
- 3. 6 taùc duïng cuûa thuoác
tröø coû
Phaân huûy caùc vaät chaát höõu cô.
Phaù huûy caùc caáu truùc chöùc naêng teá
baøo.
Laøm baát ñònh caùc teá baøo sinh saûn.
Laøm ñoâng tuï caùc teá baøo hoâ haáp.
Laøm baát ñònh quaù trình quang hôïp.
Laøm öùc cheá quaù trình toång hôïp protein:
Aûnh höôûng tröïc tieáp leân phaân töû ARN,
tröïc tieáp leân quaù trình dòch maõ code
trong toång hôïp protein.
- 4. Phaân loaïi thuoác tröø
coû
Nhoùm thuoác tröø coû voâ cô:
Caùc loaïi thuoác tröø coû laø muoái sulfat,
nitrat, chlorua, thiocyanates cuûa caùc kim
loaïi nhö Cu, Ca, Fe, Mg, P, Na, NH3…
Gaàn ñaây, ngöôøi ta thöôøng duøng chuû
yeáu caùc loaïi nhö CaCN2, FeSO4, NaClO3
vaø ñoâi khi caû axit sulfuaric.
- 5. Nhoùm thuoác tröø coû höõu
cô
Nhoùm caùc ñoàng ñaúng cuûa Nitrophenol
vaø Nitroaniline
Thoâng duïng nhaát coù Dinitroorthocresol
(DNOC)
2,6 Dinitroanilin coù teân goïi laø Penoxalin.
- 7. Nhoùm thuoác tröø coû höõu
cô
Nhoùm hocmon thöïc vaät toång hôïp:
Döïa treân caáu taïo moät loaïi hocmon thöïc
vaät.
Tieâu bieåu: 2,4dichlorophenoxyacetic acid
(2.4-D)
- 9. Nhoùm thuoác tröø coû höõu
cô
Nhoùm Carbamat: chia laøm 3 loaïi:
Ñoàng ñaúng cuûa axit carbamic NH2-
COOH nhö Chlorprophame
Ñoàng ñaúng cuûa thiocarbamat NH2-CO-
SH nhö Triallate
Ñoàng ñaúng cuûa dithiocarbamat NH2-
CS-SH nhö Metam – Sodium
- 12. Nhoùm thuoác tröø coû höõu
cô
Nhoùm ñoàng ñaúng cuûa Ure (NH2-CO-NH2):
Linuron, Neburon…
Ñoàng ñaúng cuûa nitô maïch voøng
(heterocycle azote): Triazine hay Atrazine.
Nhoùm caùc ñoàng ñaúng maïch voøng höõu
cô: Dicamba, Ioxynil hay Picloram.
- 14. NHOÙM THUOÁC DIEÄT
NAÁM (FONGICIDES)
Caùc phöông phaùp söû duïng coù theå laø
nhaém vaøo xöû lyù haït gioáng, bao bì, ñaát
troàng vaø cuõng coù theå laø phöông phaùp
canh taùc…
Thöôøng caùc loïai thuoác tröø naám taäp
trung vaøo xöû lyù saâu beänh cho caùc loïai
caây aên traùi, nho vaø moät soá loaïi rau
coû
Vieäc söû duïng caùc loaïi thuoác naøy phuï
thuoäc vaøo loïai beänh, möùc ñoä, nguyeân
nhaân, khí haäu vuøng dòch
- 15. Cô cheá gaây beänh
Nguyeân nhaân gaây beänh laø caùc loaïi vi
sinh vaät nhö naám, vi khuaån, vi ruùt…
Coù 2 cô cheá gaây beänh chuû yeáu do vi
sinh vaät: beänh beà maët (ngoïai baøo) vaø
beänh aên saâu vaøo teá baøo (noäi baøo)
Phaàn lôùn 80-90% caùc beänh do vi sinh
vaät gaây neân ñeàu thuoäc cô cheá thöù 1
(beänh beà maët).
- 16. Hình thöùc gaây beänh
Ñoái vôùi nhöõng beänh beà maët thì vi sinh
vaät khoâng coù khaû naêng thaâm nhaäp vaøo
haøng raøo hoùa hoïc cuûa teá baøo tuy nhieân
chuùng taùc duïng tröïc tieáp laøm:
Trì treä quaù trình toång hôïp chaát höõu cô
cuûa teá baøo thöïc vaät
Laøm sai leäch khaû naêng haáp thu chaát ôû
maøng teá baøo
Taùc duïng ñeán quaù trình toång hôïp lipit,
glucid
Laøm quaù trình hoâ haáp vaø saûn sinh naêng
löôïng ôû teá baøo giaûm xuoáng.
- 17. Hình thöùc gaây beänh
Ñoái vôùi tröôøng hôïp thöù hai thì baøo töû
naám coù theå ñi vaøo trong maøng teá baøo
hay coøn goïi laø taùc duïng hoaït hoùa.
Hình thöùc naøy nguyeân nhaân gaây beänh
laø do vi sinh vaät sinh ra caùc loaïi ñoäc toá
(phytotoxic) trong qua tình thaâm nhaäp teá
baøo. Vaø hoaït chaát naøy coù taùc duïng
laøm baát ñoäng caùc phaûn öùng trong teá
baøo thöïc vaät hoaëc hoaït hoùa baát
thöôøng moät soá phaûn öùng ôû caây.
- 18. Phaân loïai thuoác tröø
naám
Nhoùm voâ cô: Chia laøm 2 phaân nhoùm chính
Kieàm vaø polysulfua: tieâu bieåu coù CaSx,
BS4…
Thuoác tröø naám coù chöùa ñoàng: tieâu
bieåu coù (Cu(OH)2)-CuSO4,
3Cu(OH)2-CuCl2 -xH2O.
Caùc loaïi thuoác naøy coù theå raát ñoäc
keå caû ñoái vôùi caây troàng ôû nhieät ñoä
cao (>30oC)
- 19. Nhoùm höõu cô
Nhoùm höõu cô chöùa Kim loïai:
Nhoùm höõu cô chöùa Stanic (Sn): Coù 2
loïai hai duøng chuû yeáu laø (C6H5)3 – Sn –
OCOCH3) (fentine acetat) vaø (C6H5)3 – Sn –
OH (fentine hydroxit)
Nhoùm höõu cô chöùa Thuûy ngaân (Hg):
Coù coâng thöùc chung laø R-Hg-X
R: methyl, ethyl, phenyl, methoxyl,
methoxylethyl…
X: Chlorua, bromua, acetat, benzoate,
phosphat, silicat…
- 20. Nhoùm höõu cô
Nhoùm Dithiocarbamat: Coù 3 loïai chuû
yeáu vaø taùc duïng cuûa chuùng cuõng raát
khaùc nhau.
n-dimethyl dithio carbamat: nhö Thirame
Ethylen bis dithio carbamat: nhö Zinebe,
Manebe, Mancozebe.
Ethylen diizo thiocyanat: S=C=N-CH2-CH2-
N=C=S
- 21. Nhoùm höõu cô
Nhoùm maïch voøng chöùa chlor
Nhoùm Trichloromethylsulfenimid
Dinitrophenol
Nhoùm ñoàng ñaúng cuûa Benzen
Benzimidazone vaø thiophanate
Carboxamid
- 23. NHOÙM THUOÁC TRÖØ
SAÂU (INSECTICIDES)
Taùc duïng leân heä thaàn kinh: tröïc tieáp
aûnh höôûng ñeán 2 loaïi enzime laø
acetylcholinesterase vaø monoaminase, coù
vai troø quan troïng trong chuoãi phaûn öùng
chuyeàn xung löôïng thaàn kinh.
Taùc duïng leân qua trình sinh toång hôïp
chitine, moät hocmon quan troïng kieåm
soaùt söï phaùt trieån cuûa coân truøng.
Taùc duïng leân enzime glucolyse, moät loïai
men quan troïng nhaát trong quaù trình
chuyeån hoùa caùc chaát höõu cô.
Taùc duïng leân caùc phaûn öùng daây
chuyeàn oxy hoùa khöû.
- 24. Thuoác dieät coân truøng
Nhoùm hôïp chaát höõu cô chöùa chlor: Ñaïi
dieän coù
DDT vaø Lindane (hexachlorocylohexan).
- 25. Thuoác dieät coân truøng
Nhoùm hôïp chaát höõu cô chöùa phospho:
chuû yeáu taùc duïng leân heä thaàn kinh
vaø ñöôïc chia thaønh 3 nhoùm nhoû:
Nhoùm aliphatic: nhö Malathion h1
Nhoùm aromatic: nhö Parathion h2
Nhoùm heterocycle: nhö Quintiofos
- 26. Thuoác dieät coân truøng
Nhoùm Carbamat: chuû yeáu taùc duïng leân
heä thaàn kinh, chia thaønh 3 nhoùm
Thiocarbamat: nhö Thiramin,
Tetraethylthiuramin.
Carbaryl
Carbofuran: thöôøng duøng xöû lyù ñaát,
aáu truøng giun, coân truøng…
- 27. Thaûo luaän
Sinh vieân thaûo luaän veà caùc
bieän phaùp giaûm thieåu taùc haïi
cuûa thuoác BVTV
ñeán moâi tröôøng vaø con ngöôøi