Ιστορία Ε΄ δημοτικού ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ

1. 22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με
τους Βούλγαρους και τους Ρώσους

2. Οι Βούλγαροι ίδρυσαν το δικό τους κράτος, επικοινώνησαν με το Βυζάντιο
αλλά και συγκρούστηκαν μαζί του. Οι πόλεμοι αυτοί κράτησαν περίπου
δύο αιώνες. Όμως οι σχέσεις των δύο λαών βελτιώθηκαν πάρα πολύ όταν
ο αρχηγός τους Βόγορης και πολλοί Βούλγαροι έγιναν χριστιανοί. Οι
Βούλγαροι τελικά νικήθηκαν, το κράτος τους διαλύθηκε και δεν ενόχλησαν
ξανά το Βυζάντιο. Με τους Ρώσους τι έγινε;
Ας θυμηθούμε:

3. Β. Οι Ρώσοι
Οι Ρώσοι είναι ο
νεότερος, χρονικά,
λαός που έγινε
«γείτονας» των
Βυζαντινών.
Κατέβηκαν από τη
Σκανδιναβική
χερσόνησο κι
εγκαταστάθηκαν στην
ανατολική Ευρώπη,
στην περιοχή του
σημερινού Κιέβου της
Ουκρανίας.

4. Οι αρχικές σχέσεις με
το Βυζάντιο ήταν
φιλικές. Το 860 μ.Χ.
όμως, ρωσικός στόλος
με 200 πλοιάρια μπήκε
στο Βόσπορο,
λεηλάτησε τις ακτές και
τα νησιά της
Προποντίδας και
επιτέθηκε κατά της
Κωνσταντινούπολης.

5. Οι Βυζαντινοί, παρότι εκείνη την εποχή βρίσκονταν σε πόλεμο με τους
Άραβες, κατάφεραν να τους απωθήσουν στον Εύξεινο Πόντο. Τα επόμενα
χρόνια ήρθαν σε συμφωνίες ειρήνης και συνεργασίας μαζί τους.

6. Όταν οι Ρώσοι
βοήθησαν τους
Βυζαντινούς να
αντιμετωπίσουν
τους Βουλγάρους,
κράτησαν για τον
εαυτό τους τα
εδάφη της
αυτοκρατορίας που
κατέλαβαν.

7. Οι Βυζαντινοί με τον Ιωάννη Τσιμισκή πολέμησαν εναντίον τους και τους
ανάγκασαν να αποσυρθούν και να επιστρέψουν στη χώρα τους.

8. Στα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο Βασίλειος Β’, και μετά, οι Ρώσοι
εκχριστιανίστηκαν από τους Βυζαντινούς. Τι σημαίνει αυτό;

9. Η Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας Όλγα (του Κιέβου) αποφάσισε να γίνει
Χριστιανή κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψής της στην
Κωνσταντινούπολη, το 957 μ.Χ. Το βάπτισμά της έγινε στην Αγία Σοφία με
μεγαλοπρεπή τελετή στην οποία μετείχαν ο αυτοκράτορας και ο
πατριάρχης του Βυζαντίου.
H Αγία
Δούκισσα Όλγα
εισέρχεται στην
Αγιά Σοφιά στην
Πόλη

10. Λίγα χρόνια αργότερα, ο εγγονός της και διάδοχος Βλαδίμηρος, ο
Μέγας, παντρεύτηκε την αδελφή του αυτοκράτορα Βασιλείου Β’, Άννα,
αφού πρώτα ο ίδιος και πλήθος υπήκοοί του, βαπτίστηκαν Χριστιανοί.

11. Βοήθησε ο εκχριστιανισμός των Ρώσων το Βυζάντιο; Τους ίδιους τους
Ρώσους τους βοήθησε;

12. Ο εκχριστιανισμός βοήθησε να αποκτήσουν οι ίδιοι και το Βυζάντιο
μεγάλη πολιτική, οικονομική και πνευματική ακτινοβολία. Ανάμεσα στα
δύο κράτη αναπτύχθηκαν στενοί θρησκευτικοί και πολιτικοί δεσμοί.
Ρωσική εκκλησία
(Μόσχα, Μονή Ανδρο- νίκωφ, 1400
περίπου).

13. Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι
Βυζαντινοί εξασφάλισαν ειρήνη και συνεργασία μαζί τους. Οι φιλικοί αυτοί
δεσμοί διατηρήθηκαν επί πολλούς αιώνες.
Nαός Δώδεκα Αποστόλων, Μόσχα

14. 6. Ρώσοι άγιοι στην Κωνσταντινούπολη
Σε τιμητική θέση στο ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, που
θεωρούνταν «εκκλησία μητέρα» της Ορθοδοξίας, ήταν τοποθετημένη εικόνα
των Ρώσων Αγίων αδελφών Βόρη και Γκλεμ, για να τους προσκυνούν οι
επισκέπτες που έφταναν στην Πόλη από τη Ρωσία.
Tamara Talbot Rice ,
Ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος των βυζαντινών
Οι Ρώσοι άγιοι Βόρης και Γκλεμ
(Ιστορικό Μουσείο Μόσχας)

15. Οι σχέσεις των Ρώσων με
τους Βυζαντινούς «Το
βάπτισμα της Μεγάλης
Δούκισσας Όλγας και ο
γάμος του Βλαδίμηρου με την
πριγκίπισσα Άννα έφεραν πιο
κοντά και τους δυο λαούς και
διευκόλυναν τη συνεργασία
τους. Βυζαντινοί
μητροπολίτες στάλθηκαν στη
Ρωσία για να διαφωτίσουν
και να διακονήσουν τους
νέους χριστιανούς.
Η Βάπτιση του Πρίγκιπα Βλαντιμίρ

16. Έλληνες τεχνίτες έχτισαν στο Κίεβο την εκκλησία της Θεοτόκου και τον
μητροπολιτικό ναό της Αγίας Σοφίας και Βυζαντινοί αγιογράφοι
φιλοτέχνησαν τα ψηφιδωτά τους.
μητροπολιτικός ναός της Αγίας Σοφίας

17. Ιερά βιβλία μεταφράστηκαν στη ρωσική γλώσσα και η βυζαντινή
μουσική προσαρμόστηκε στη ρωσική λειτουργία. Ο Εύξεινος Πόντος
έγινε πλωτός δρόμος επικοινωνίας ανάμεσά τους.

18. Στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης είχε δοθεί προνομιακός χώρος για
να προσαράζουν τα ρωσικά πλοία και για να εξυπηρετούνται οι Ρώσοι
έμποροι και ναυτικοί που έφταναν εκεί. Και όλα αυτά κράτησαν ως την
Άλωση της Πόλης από τους Τούρκους». Διον. Α. Ζακυθηνός, Βυζαντινή ιστορία
Όλα αυτά δείχνουν τα κοινά στοιχεία και τις φιλικές σχέσεις που είχαν οι δύο
λαοί.

19. Ναός του
Χυμένου
Αίματος, Αγία
Πετρούπολη

20. 2. Τι σημασία είχαν για τους «γείτονες» λαούς (Σλάβους, Βούλγαρους και
Ρώσους), αλλά και για το Βυζάντιο: Ο εκχριστιανισμός τους από το
Βυζάντιο, το βάπτισμα του βασιλιά Βόγορη και της Δούκισσας Όλγας, η
χρησιμοποίηση κοινής (σλαβικής) γλώσσας και γραφής.
Βάπτισμα Δούκισσας Όλγας

21. Οι λαοί αυτοί γνώρισαν μια θρησκεία αγάπης και απέκτησαν αλφάβητο,
ώστε η γλώσσα τους έγινε και γραπτή. Μεταφράστηκαν στη γλώσσα τους
πολλά σοφά βιβλία και οι ίδιοι έγιναν πιο πολιτισμένοι και πνευματικά
ανεπτυγμένοι. Το Βυζάντιο χάρη στον εκχριστιανισμό των λαών αυτών
είχε πλέον φιλικές σχέσεις και οι συγκρούσεις μεταξύ τους σταμάτησαν.
Ο βασιλιάς Βόγορης και η Δούκισσα Όλγα με το βάπτισμά τους έδωσαν το
καλό παράδειγμα κι έτσι βαφτίστηκε και ο λαός τους.
η Δούκισσα Όλγα

22. Ανακεφαλαίωση (17-22)
Οι Βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν πολλούς τρόπους για να αντιμετωπίσουν
τους γειτονικούς λαούς και να ζήσουν ειρηνικά μαζί τους:
Ασφάλιζαν με στρατό τα σύνορά τους κι αντιμετώπιζαν τις απειλές τους.
 Επικοινωνούσαν κι υπέγραφαν συνθήκες ειρήνης μαζί τους.
 Χρησιμοποιούσαν διπλωματικά μέσα για να λύνουν τις διαφορές τους.
 Εξαγόραζαν με χρήματα τη συμφωνία τους, σε κάποιες περιπτώσεις.
 Τους παραχωρούσαν γη και τους έπαιρναν μισθοφόρους στο στρατό
τους.
 Επέκτειναν την αυτοκρατορία στα παλιά της σύνορα και έκαναν πάλι τη
Μεσόγειο «Βυζαντινή λίμνη».
Συγκεκριμένα:
 Έκλεισαν ειρήνη με τους Αβάρους, δίνοντάς τους πολλά χρήματα.
 Πολέμησαν και νίκησαν τους Πέρσες στη χώρα τους
 Απώθησαν τους Άραβες από την Πόλη χρησιμοποιώντας το «υγρό
πυρ».
 Εκχριστιάνισαν τους Σλάβους, τους Βουλγάρους και τους Ρώσους.
«Χρησιμοποίησαν τη διπλωματία συχνότερα από το ξίφος».

23. Παρουσίαση: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ