Një vështrim-i-përgjithshëm-mbi-organizimin-dhe-menaxhmentin

UNIVERSITETI ‘‘HAXHI ZEKA”
Studimet Master
Departamenti Administrim Biznesi
PUNIM SEMINARIK
NGA LËNDA: ORGANIZIMI DHE MENAXHMENTI MODERN
TEMA: NJË VËSHTRIM I PËRGJITHSHËM MBI ORGANIZIMIN DHE
MENAXHMENTIN
STUDENTËT: MËSIMDHËNËSI:
Shpejtim Rudi Prof.Dr.Shyqyri Llaci
Valir Krasniqi
PEJË,Janar 2015

Punim seminarik nga lënda ORGANIZIMI DHE MENAXHMENTI MODERN
Tema: NJË VËSHTRIM I PËRGJITHSHËM MBI ORGANIZIMIN DHE MENAXHMENTIN
1
Përmbajtja
Hyrje..........................................................................................................................................2
Qëllimi i Punimit,Objektii Punimit, Metodate Hulumtimit……………………………………………………………..2
Rëndësia e Organizimit...............................................................................................................3
Llojet e Organizimit të Menaxhmentit.........................................................................................3
Organizimi formal.......................................................................................................................4
Karakteristikat e organizimit formal.............................................................................................4
Skemat organizative (organogramet)..........................................................................................5
Organizimi informal....................................................................................................................7
Karakteristikat e organizimit informal..........................................................................................7
Procesi i organizimit dhe parimet e tij.........................................................................................8
Menaxhmenti-Kuptimi fjales manaxhim....................................................................................9
Definicionet e menaxhimit........................................................................................................9
Menaxhimi dhe Administrimi...................................................................................................10
Hierarkia e menaxhimit............................................................................................................11
Shkolla e menaxhimit..............................................................................................................12
Historiku i menaxhimit .Figurat................................................................................................13
Procesi menaxhues................................................................................................................15
Menaxhmenti si shkencë ose si art.........................................................................................15
Manaxhimi dhe manaxherializimi i ekonomisë&Zhvillimi i kapitalizmit dhe
kapitalizmi manaxherial.........................................................................................................16
Periodizimi i zhvillimit të manaxhimit.....................................................................................16
Kapitalizmi financiar..............................................................................................................19
Gabimet e menaxhimit.........................................................................................................20
Konkluzion............................................................................................................................20
Literatura..............................................................................................................................20

2
Hyrje
Si fjalë e parë shtrohet pyetja se ç’është organizimi?.
Organizimi është funksionmenaxherial me anë të së cilitdrejtuesitsynojnë kombinimine përpjekjeve të
individëve për arritjen e objektivave të përcaktuara.Kurse“fjala organizim” vjen nga fjala greke
“organón”,që dotë thotë mjet,vegël,pjesë,gjymtyrë,kurse fjala“organizëm”,e cilarrjedhngakjofjalë,
do të thotë gjallesë me pjesëte veta (e përbëre)-organet,atëherëtë organizoshdo të thotë që pjesët e
organizatës prodhuese (furnizimin, krijimin, shitjen, mjetet e punës, sendet e punës, njerëzit si dhe
elementete tjeratë prodhimtarisë) dhe veprimete tyre duhetndërlidhurdhe harmonizuar në kohë dhe
në hapësirë,ashtuqë ndërmarrja të mund të funksionojë drejt dhe të arrijë rezultatet sa më të mëdha
afariste. 1
Qëllimi i Punimit
Qëllimi i këtij punimi është që të bëjë me të qarta qëllimet dhe rëndësin e organizimit dhe
menaxhmentit që kanë rëndësi të madhe në një organizatë apo ndërmarrje.
Objekti i Punimit
Si objekt i punimitdotë jetë shtjellimi më i hollsishëmi rëndësissë organizimitdhe menaxhmentit në të
cilat bëjnë pjesë dy specifika te organizimit 1organizimi formal dhe organizimi informal me gjitha ato
karakteristikat,avantazhetdhe disavantazhet,skemat,teorite(ne perberjene tyre ,shkollat,) dhe Faktoret
qe percaktojne strukturen organizative.
Metodat e Hulumtimit
Përtë arritur qëllimin e këtij hulumtimi kam përdorur literaturë dhe bërë hulumtime të ndryshme në
literature ekonomike të profesorëve tanë lidhurme organizimin dhe menaxhmentin nëpër të cilat janë
të evidentuara në mënyrë brilante detajet mbi organizimin dhe menaxhimin e ndonje biznesi .
1 Nga Ligjeratat elendes Organizimii ndermarrjes.UP“HaxhiZeka”

3
Rëndësia e Organizimit
Duke diturse me kohë ndryshojnë kushtete përgjithshme dhe specifike të prodhimtarisë dhe kryerjessë
shërbimeveduhet ditur se asnjë punë kurrë nuk është bërë aq mirë, saqë të mos mund të bëhet edhe
më mirë.Nga kjodel se formaorganizative e prodhimtarisë dhe kryerjes së shërbimeve të ndërmarrjes
duhett’upërshtatetkushteve dhe rrethanave prodhuese dhe të kryerjessë shërbimeve.Këtokushte dhe
rrethanapune ndërrohenme zhvillimindhe përparimine forcave teknike teknolgjike dhe me ndryshimin
e marrëdhënieve afariste të cilat kushtëzohen nga këto ndërrime e për këtë arsye organizimi është
shumë i rëndësishemdhe se ndërmarrjae cilapunonsipaskritereve të tregut,duhettë ketë organizimin
elastik, në mënyrë që çdo herë të punojë sipas ligjeve të ofertës e të kërkesës e sipas parimeve të
ekonomësisë dhe rentabilësisë. Që të mund të arrijë këtë ndërmarrja duhet të ketë çdo herë
organizimin racional.
Fjala “racional” vjen nga shprehja latine “ratio” (“racio”), që do të thotë mend, mençuri, kuptim,
kuptimësi, atëherë organizimi racional ka të bëjë me organizimin e mençur, të kuptimtë e të
paramenduar mirë.
Ky lloj organizimi dhe veprimi në përgjithësi nënkupton punën organizative të studiuar mirë. Meqë të
punosh në mënyrë studioze do të thotë të punosh mbi baza shkencore, atëherë të organizohet
prodhimtaria në mënyrë racionale do të thotë të organizohet mbi baza shkencore. Pra racionalizimi
paraqet organizimin shkencor të punës.
Në proceset prodhuese marrin pjesë shumë mjete dhe sende të punës, lloje të ndryshme energjish
prodhuese e shumë njerëzme karakteristika të ndryshme psiko-fiziologjike. Të harmonizohen këto në
kohë dhe në hapësirë është punë e mundimshme e cila kërkon njohuri të caktuar nga disiplinat e
ndryshme shkencore.Mirëpo,përorganiziminshkencortë punëspikënisjejanë rendi,rregulli e disiplina.
Llojet e Organizimit të Menaxhmentit
1.Organizimi formal dhe
2. Organizimi informal

4
Organizimi formal
Përcaktohet si rrjeti i komunikimeve në organizatë;
Përfshin kanale zyrtare nëpërmjet së cilave kalon informacioni
 Përbën vendosjen e politikave dhe procedurave të caktuara që përshkruajnë veprimet e
ardhshme.Praktikisht është ai,i cili është hartuar në leter transparent për të tjerët dhe i artikuluar me
norma dhe rregulla të cilat formojnë politiken e ndërmarrjes.
Formalizimi fillon me përcaktimin e politikës së vendimeve (R.Stewart)
 Formalizimi është i rëndësishëm(sidomoste organizatate mëdhadhe të mesme të biznesit) i cili
fillon me përcaktimin e politikes vendimmarrëse dhe me vendosjen e marrëdhënjeve epror-vartës.
 Formalizimi v.s. Fleksibiliteti2
Karakteristikat e organizimit formal
 Shprehja e ti j bëhet përmes kartes organizative
 Ka formë hierarkike
 Pasqyron marrëdhënjet Epror-Vartës
 Komunikimi është zyrtar dhe ka trajten Lartë-Poshtë
 Ka një mision për të pembush
 Autoriteti kryesisht është i centralizuar
 Shperndarja e autoritetit behet vertikalisht (sa me lartë autoriteti më imadh)
 Është i qëndrueshem perveq nese qellimisht ndryshohet
 Është statik-reflekton gjendjen vetem per nje moment te caktuar
 Është i shkelqyeshem ne radhitje
 I qarte dhe i dukshem per tu parë ng të tjerët
 I lehte per tu kuptuar dhe shpjeguar
 Barasvlereson ”personin” me ”detyren”
 Kufizohet me norma dhe rregulla te koduara
 Esencial per te vepruar ne situatat e pritshme dhe te njohura nga e kaluara3
2 Prof.dr.ShyqyriLlaci

5
Skemat organizative (organogramet)
Paraqitja qrafike e organizimit formal behet permes skemes organizative
 Janë format grafike të marrdhënjeve formale-relacionet në mes tyre,
 Paraqesinlinjëne komunikimitdhe rrjedhjene autoritetite të përgjegjësisë përgjatë hierarkisë
 Llojet e skemave organizative janë:
 Skema organizative horizontale
 Skema organizative vertikale
 Skema organizative koncentrike
3 Prof.d.Driton Sylqa

6
4
4 Prof.dr.Shyqyri Llaci

7
Organizimi informal
Organizimi informal është përmbledhje e sjelljeve, bashkëveprimeve, normave, kulturave, lidhjeve
personale dhe profesionale në mes të njerëzve punonjës, përmes së cilave kryhen punët në
organizatë.Kyorganizimzhvillohetgradualishtdhe spontanishtsi reagimndaj bashkëveprimitreciproktë
njerëzve dhe dinamikës komplekse sociale të anëtarëve të organizatës.
 Njerëzit në procesin e punës krijojnë lidhje informale
 Formojnë ide dhe qëndrime që mund të ndihmojnë apo pengojnë arritjen e objektivave
 Organizimi informal rrjetat jozyrtare dhe krijimi informal midis punonjësve të cilët ndihmojnë
apo pengojnë objektivat e biznesit në ndërmarrje janë:
 Elementet simbolike - të cilët përbëhen nga gjuha dhe zhargoni, përrallat, mitet, legjendat,
ritualet, zakonet.
 Elementet kognitive – të cilat përbëhen nga vlerat, besimet, etika, pritjet, ndjenjat , rregullat
formale si dhe mënyra e të menduarit .
 është aktivitet individësh pa ndonjë qëllim të caktuar me ndikim në rezultatet e përbashkëta-
Ch.Bernard
 Organizimi informal është i përshtatshëm për:
Së pari – duhet të sigurohemi se nuk kanë sens të kundërt me marrdhënjet formale
Së dyti – të kontribojnë sa më shumë për arritjen e objektivave në organizatë
Karakteristikat e organizimit informal
 Ka të bëjë me marrëdhënjet ndërmjet njerëzve punonjës
 Zhvillohet vazhdimisht;
 Lëshon rrënjë nëper të gjithë organizaten
 Është dinamik dhe reagues;
 Është i shkëlqyeshem për nxitje dhe motivim;
 Kërkon njohuri të veçanta për tu dalluar;
 Trajton njerëzit në baza individuale;
 Ëi rrafshët dhe qarkullues;
 Ka karakter të tejdukshem (I padukshem);
 Është i lidhur me besimin dhe reciprocitetin;

8
 Është i vështirë për tu kontrolluar apo detyruar;
 Është qenësor për situatat që ndërrojnë shpejt dhe për situatat e paqarta.5
Procesi i organizimit dhe parimet e tij
1. Përcaktohen objektivat,planet dhe politikat e organizatës
2. Përcaktohen dhe klasifikohen aktivitetet e nevojshme për realizimin e tyre
3. Grupohen aktivitetet në mënyrën më të përshtatshme
4. Delegohen autoriteti tek personat përgjegjës realizimi i efektivitetit më të lartë
5. Lidhja dhe koordinimi i grupeve vertikale & horizontale (marrdhënjeve të autoritetit)
6. Vlerësimi i rezultateve të organizimit
I. Teorite e organizimit
 Shkolla (qasja) klasike e menaxhimit;
 Shkolla qasja e marredhenieve njerezore;
 Shkolla (qasja) e sistemeve;
 Shkolla (qasja) situacionale
II. Faktoret qe percaktojne strukturen organizative
 Teknologjia
 Teknologjia e informacionit
 Madhesia e organizates
 Kapitali intelektual
 Identifikimi i funksioneve kritike
 Kultura kombetare
5 Prof.d.Driton Sylqa

9
Menaxhmenti
Kuptimi i fjales menaxhim
Fjalamenaxhmentrrjedhngafjalaangleze “tomenage”qe nukkakuptimadekuatne shume gjuhe,ne te
shumeten e rasteve perdoren termat”qeverisje”udheqje”drejtim”
Termi “manaxhim”kashume dimensione dhe perkufizime,te cilatvarjojne me shumesesapershkrimi qe
u behet funksioneve te tij. Menaxhmenti ne kuptimin e fjales ka keto sinonime: vendosje, rregullim,
planifikim, kontrollim, organizim, drejtim, arritjee qellimeve, realizim , si dhe dominim etj.
Ne qofte se i analizojmë te gjitha keto sinonime vijme ne perfundim se keto perfeshijne
:rregulimin,planifikimin,kontrollin,organizimin,derejtimin apo realizimin.
Mary Parker Follet (1868-1933), e definoi menaxhimin si “arti per realizimin e veprimeve përmes
njerëzve,kurse Henri Fayol konsideronte se menaxhimi perbehet prej pesë funksioneve: Planifikimi,
organizimi , udhëheqja, koordinimi dhe kontrolli.
Mbi menaxhiminjanë dhënë lloje te ndryshme të definicioneve nga ato më të thjeshtat si”Menaxhimi
është ajo çka menaxheret bejne”gjer tek ato më të detajuarat
DEFINICIONET E MENAXHIMIT
Sipas Brech e percakton manaxhimin si “Nje proces social qe ka pergjegjesi per planifikimin dhe
rregulliminefektivdhe ekonomikte operacioneve te nje organizateme qellim qe te arrihet nje objektiv
apo nje objektivapo nje detyre e dhene.
Nje pergjegjesi e tille perfshine:
a) Vleresimine gjendjesdhe marrjene vendimeve perpercaktimin e planeve, per perdorimin e te
dhenave per kontrollin e performances dhe te nivelit te progresit kundrejt planeve.
b) Udheheqjen ,integrimin,motivimin dhe mbikeqyrjen e personelit te organizates,i cili kryen
operacionet e saj” (Brech. E. F. 1975)
Sipas P.Drucker-it,manaxhimi ka tri detyra kryesore :
a)Te realizoje qellimin dhe misionin specifik te organizates.
b)Ta beje punen produktive dhe punetorin ta arrije ate.
c)Te menaxhoje impaktet dhe pergjegjesite sociale

10
SipasB.Ramosaj”Menaxhimenti paraqetprocesine orientimit te vetedijshem te aktiviteteve njerezore
kah realizimii qellimit-qellimevete caketuara,perkatesishte teresine e nderlidhura te pese funksioneve
:planifikimi, organizimit, kuadrit (personelit), udheheqjes dhe kontrollit.
Manaxhimi eshte procesi i arritjesse objektivaveorganizative dukepunuar me dhe nepermjet njerezve
dhe burimeve te tjera organizative ” (Certo & Certo, 2006)
Ky konceptim i sotem tregon se manaxhimi ka tre karakteristika kryesore :
a) Eshte nje proces qe perfshin ne seri aktivitetesh te vazhdueshme dhe te nderlidhura,
b) Perqendrohet ne arritjen e objektivave organizative, dhe
c) Synonarritjene ketyre objektivaveduke punuarme dhe nepermjetnjerzvee burimeve te tjeraa
te organizates
MENAXHIMI DHE ADMINISTRIMI
Termi “manaxhim”ne majft raste ekuivalentohet me termin “administrim”. Fjaloret i trajtojne keto dy
koncepte si te perkembyeshme.ketotermajane perdorurngaautore te ndryshem ne varesi te nevojave
dhe qellimeve te tyre.
Pergjithsisht,administrimiperdoret per organizatat e sektorit publik, por edhe ketu termi “manaxhim”
po merr perdorim gjithnje e me gjer.Ndersa, ne kuptimin e tij me te ngusht, administrimi i refuzohet
kontrollit te drejtimit te perditshem te ndermarrjes, Pra administrimi eshte pjese e procesit te
menaxhimit qe ka te beje me projektimin e sistemeve dhe procedurave me qellim qe te arrihen
objektivat e vendosura. Me fjale te tjera, ne qoftese manaxhimi eshte nje e tere, administrimi eshte
vetem nje pjese perberse e tij.
Ekzistionnje debati vazhdueshem nese manaxhimi eshte art apo shkence. Pikpamja ma e drejte do te
ishte, qe manaxhimi te trajtohet si shkence dhe si art. Ne manaxhim gjithnje do te jete i nevojshem
gjykimi personal, prandaj si praktik ai eshte art. Nga ana tjeter, cdo manaxher per nxjerrjen e
konkluzioneve te drejtaduhette mbeshtetetedhe ne parimet fondamentale te manaxhimit si shkenc e
ne venien ne jete te teknikave e mjeshterive specifike te tij

11
HIERARKIA E MENAXHIMIT
Manaxhimi i një kompanie mund të ndahet ne tri kategori:
1. Niveli i lartë i manaxhimit.
2. Niveli i mesëm i manaxhimit.
3. Niveli i ulët (mbikqyrës) i manaxhimit
Niveli i lartë i manaxhimit.- është niveli më i lartë i hierarkisë manaxheriale. Manaxherët e këtij niveli
kanë përgjegjësi përhartimine planeve te karakteritafatgjate,përmarrjene vendimeve apoformulimin
e politikave që ndikojnë mbi të gjitha aspektet e organizatës.
Ato zakonisht kanë një pronar-manaxher dhe një ose dy ndihmës-manaxhë. Të gjtha vendimet për
operacionet e biznesit merren nga pronari-manaxher.dhe ne formulimin e3 politikave te organizates.
Niveli i mesëmi manaxhimit- në këtë nivel manaxhimi përfshintë gjitë managjerët,të cilëtqëndrojnnën
niveline lartë kupërcaktohetpolitikae përgjithshmee kompanisë,porqë janë përgjegjëspërhartimin e
planeve të detajuara dhe të procedurave për realizimin e planeve të përgjithshme të projektuara nga
manaxherët kryesorë. . Në një kompani prodhimi, një pozitë të tillë e ka për shembull manaxheri i
departamentittë prodhimit,në një spital shefi i kardiologjisë, në një universitet dekanët e fakulteteve
etj.
Niveli i ulët(mbikqyrës)i manaxhimit- manaxherëte këtij niveli,ose quhenndryshemanaxherëte nivelit
të parë,përbëjnë bazëne piramidëssë manaxhimit, këta persona manaxhojnë punën e punëtorëve, të
cilëtkryejnë operacionetbazë të biznesit. Personeli mbikqyrës është direkt përgjegjës për detajimin e
punës tek punëtorët e veqanti dhe për kontrollin e rezultateve të punës së tyre.

12
Në figuren 1.1 është paraqitur në mënyrë skematike hierarkia manaxheriale.
Duke qene se ne vendintone mbizoteronbiznesi i vogel,zakonisht firmat shqiptare jane te strukturuara
me nje nivel manaxhimi,ku shpesh pronari i biznesit eshte edhe manaxheri i saj. Vendim – marrja ne
firmat me nje hierarki te tille te kufizuar manaxhimi eshte relativisht e shpejte,shkalla e formalizimit
eshte e vogel dhe komunikimi epror – vartes paraqitet i lehte e pa pagesa.

13

14
HISTORIKU I MENAXHIMIT…VAZHD
 Teknikat baze te menaxhimit - shfaqur ne qytetin Ur (Irak) ne vitet 3000 p.e.s ku prifterinjte
sumeriane ishin te paret qe mbanin te dhena te shkruara si nje mjet i regjistrimit te transaksioneve te
biznesit.
 Perkthimet nga papiruset egjiptiane ne vitet 1300 p.e.s njohen rendesine e organizimit dhe
administrimit ne shtetet burokratike.
 Te dhena te ngjashme jane gjetur dhe ne Kinen e lashte.
 Moisiu mbante vjehrrin e tij, Jethro, si konsulent menaxhimi.
 Rreth viteve 400 p.e.s., Sokrati e perkufizonte menaxhimin si nje aftesi e ndare nga njohurite
teknike dhe eksperienca. Platoni promovonte parimet e specializimit, trajnimin e te rinjve per t‘u bere
lidera.
 Diokleu (perandor roman) ne vitet 284 e.s. inicioi hierarkite organizative kur riorganizoi
perandorine e tij ne 101 provinca dhe i grupoi ato ne 13 diogjeza. Kjo shenonte fillimin e delegimit te
autoritetitdhe zinxhirine komandes.Dukeperdorurpariminskalardhe delegimin e autoritetit, Roma ne
menyre eficente u zgjerua ne nje perandori.
 Kisha katolike romake perdori disa praktika menaxhimi te tilla si organizimi territorial skalar,
zinxhiri hierarkiki komandesdhe delegimi i pergjegjesive te shperndara per papen, klerin dhe njerezit.
Specializimi, pershkrimete punes,pavaresiae stafit dhe sherbimi i detyruar i stafit, i atribuohen kishes
se hershme.
6
6 Menaxhimi dhe Organizata,Prof.dr Afrim Selimaj

15
Procesi menaxhues
Procesi i menaxhimit perbehet nga 5 faza
1. Identifikimi i problemit
2. Planifikimi
3. Vendosja
4. Zbatimi dhe
5. Kontrollimi
Nivelet hierarkike të veprimeve menaxherike
o Niveli i ultë i menaxhmentit
o Niveli i mesëm i menaxhmentit
o Niveli i lartë i menaxhmentit
Aftësitë e nevojshme për menaxherë të niveleve të ndryshme
o Aftësitë teknike
o Aftësitë menaxherike
o Aftësitë kreative
o Aftësitë e modelimit
Menaxhmenti si shkencë ose si art
• Pjesa “artistike” e menaxhmentit qëndron në gjykimet, kreativitetin, përvojën dhe në
individualitetin të një menaxheri.
• Pjesa “shkencore” përbën njohurit që i ka menaxheri qoftë nga përvojat qoftë nga
eksperimentet.
• Shkenca përbëhet nga metodat shkencore, teoritë, dhe parimet.
- Metodat shkencore – nënkuptojnë përcaktimin e fakteve me ndihmën e projektimit (shkencëtari
kërkon raporte kauzale)
- Teoria – është arkë në të cilën akumulojmë fakte.
- Parimet – në menaxhmentjanë të vërtetatthemelore ndërmjet variablave të varura dhe variablave të
pavarura.

16
Manaxhimi dhe manaxherializimi i ekonomisë
Zhvillimi i kapitalizmit dhe kapitalizmi manaxherial
Deri nga mesi i viteve ‘800,me shumë pak përjashtime pronarë menaxhonin dhe manaxherët ishin
pronarët.Para shekullit XlX manaxher rrogetar neper plantacione
Ndermarrjet me 200 punonjes në kohen e Smithit ndermarrje te medha,nderkohe qe sot korporatat
moderne numerojne me dhjetra dhe qindra mijra punonjes.
Sipas studjuesve te manaxhimit deri ne dhjetevjeqaret e fundit (rreth viteve 1870)te shek.XlX
periudhae konsideruarsi kapitalizmipersonal.Nëkete faze,prokupimzhvillimi i teknologjive te reja per
prodhimin e mallrave dhe sherbimeve ne menyr industriale,qe deri ne ate kohe prodhoheshin ne
menyre artizanale.
Fundi i shek .XlX dhe fillimi I shek . XX shfaqet nje tip i ri kapitalizmiku me prodhimin ,shperndarjen e
mallrave mirreshinmenaxheretprofesionistte ciletkishinpakapoaspakkapital aksionarne ndermarrjet
ku ishinte punesuar.Te tillahierarkimanaxheriale aktualisht qeverisin sektoret kryesor te ekonomive te
tregut.
Historia, zhvillim i vendeve te ndryshme jo i barabart dhe ne te njejten kohe.
Amerikavendi i cili kaloi me shpejtne ndarjene pronesngamenaxhimi dhe ne perdoriminne shkalle
me te gjere te manaxhereveprofesionist .Pak me vone Gjermania dhe Japonia e pastaj edhe Britania e
madhe.
Periodizimi i zhvillimit të manaxhimit
Zhvillimi i manaxhimit modern mund te ndahet ne kater faza kryesore
1-Faza e parë vazhdon deri në vitin 1870,duke perfaqesuar periudhen e kapitalizmit personal-
Preokupmi kryesor ishte zhvillimi i teknologjive te reja
Organizim relativisht i thjesht i mbeshtetur kryesisht tek familja per shumicen e burimeve
Pronesia dhe manaxhimi mbi baza familjare
2- Faza e dytë 1870-1940. Mbizoteroi kapitalizmi personal dhe sipersmarres.
Ne kete kohe kapitalizmi personal ishtei papershtatshem dukshemsepse ishte koha e revolucionit
industrial zhvillimi i industrise mekanike.Ke karakteristike shkrirjen e shum bizneseve krijim te

17
kompanive holding,investime nderkombetare dhe kartele shum aktive,vartesia e BVM nga bizneset
e medha.
Ne britani ishte bere nje progresimadhintelektual ne shekullin XlX ne fushen e menaxhimit mirpo
nukishinte operacionalizuara,ketonjohuri te menaxhimitishin te pamundesme per ti transmetuar
sepse i shin vetem te nje grup i vogel njerezish.
Faza e tretë,1940-1970, u shfaq kapitalizmi menaxherial si percaktues/ndikues kryesor i naryres se
operacioneve te biznesit.kjo faze ne amerike u shfaq qysh ne vitet e 20e deri ne te 90 pra 1920-
1990.Ne Britani te madhe edhe pse pokryhej ndryshimet strukturore edhe pas vitit 1945 nuk kishte
specialistte maftueshemqe dote mundte sugjeronindhe tekryeninpune qe ekonomia te shkoj siq
duhetku ng ata do te pritej krijimi i institucioneve te ofertes si shkollat e biznesit,konsulentet e
menaxhimit,monituruesite jashtemte sistemit.Kuse cili prej tyre ishte ne vartesi te kerkeses per to.
Faza e katert ,e 30 viteve te fundit fillon ne vitet 80 e percaktuar si kapitalizmi manaxherial-financiar.
Kjoper shkak te ndikimitne rritje te influencesfinanciare,gjeqe soteshte dominuese.Ne te njejten kohe
networketjanë bërë veçanerishtye rendesishme peraktivitetinindustrial.Eshte kjoe funditarsye,qedisa
studijues, preferojne ta emertojne kete fazë si kapitalizmi network.7
7 Prof.dr. Shyqyri Llaci

18
Skema 1
Skema 2
Sistemete biznesitne 1950
Kapitalizmi personal Kapitalizmi manaxherial
Gjermania
AmerikaBritania
Japonia
Gjermania
Japonia
AmerikaBritania

19
Skema3
8
Kapitalizmi financiar
-është term qe perdoret per te pershkruar procesin e ndryshimeve strukturale brenda ekonomive
kapitliste ne te cilenroli i financesbehetgjithnje e me shume dominues,duke çuar keshtu ne nje “rol ne
rritje te motiveve financiare, te trgjeve financiare,aktoreve financiar dhe institucineve financiare ne
operimin e ekonomive domestikedhe nderkombetare”.(Epstein,2005)Kapitalizmi financiar eshte nje
konceptqe pershkruannje gjendje,ne te cilen procesiifinanciarizmitka ecur kaq shume perpara sa roli i
motiveve financiare,tregjeve,aktoreve dhe institucioneve eshtebere ne menyre te ndjeshme dominant.
8 1.1 Periodizimi i zhvillimit temanaxhimit
Prod.dr.ShyqyriLlaci
Gjermania
Amerika
Britania
Japonia

20
Gabimet e menaxhimit
Gabimet e menaxhimit gati gjithnjë shkaktohen përmes përdorimit te metodave, menyrave dhe
veprimeve te papërshtatshme (managementvoodoo).
Arsyet e perdorimit te menyrave te podobishme ose te papërshtatshme janë te ndryshme. Përvec
tjerash:
- "Ketë e kemi bërë gjithnjë kështu", respektivisht "ketë nuk e kemi bërë asnjëherë kështu".
- Sepse në një menyrë (proces) të dhënë është dhënë ashtu.
- Sepse vepruesi në faktbeson ne metodologji, por nuk e kontrollon objektivisht ndikimin. (verbësia e
ndërmarrjes).
- Sepse vepruesi nuk njeh asnjë alternativë, por dicka duhet te ndodhë (hutimi).
Perdorimi i metodave te papërshtatshmemenaxhuesemundte humbasresurse (si kohëndhe kapitalin)
dhe te shkaktoj dëme te metutjeshme.
Konkluzion
Siq e pame me lartë ne kete punim nga njohurite dhe informacionet e evidentuara mund te
konkludojmese me evoluimine mendjesse njeriut jane paraqitur edhe rregullat apo rregulloret e para
ekonomike organizimi dhe menaxhimi si nje nevojeperlehtesi ekonomitet,rentabilitet mbarevajtje dhe
realizim te objektivave te puneve afariste per te cilet mund te konkludoim se jane poathuajse baza
themeltare e qëndrueshmërisë, jetëgjatesisë,zhvillimit dhe realizimit te suksesit te biznesit.
Literatura
Menaxhimi dhe prodhimtaria. UNIVERSITETI SHTETËROR I TETOVËS
Menaxhmenti dhe organizimi.Prof.dr Shyqyri Llaci
Njohuritë tona të fituara nga studimet
Tema I : Manaxhimi dhe manaxherializimi i ekonomisë. Prof.dr Shyqyri Llaci
Bazat e organizimit-esenciale nga teoria e organizimit.Prof.dr.Driton Sylqa
Sjellja organizative. Prof.dr.Driton Sylqa
Menaxhimi dhe organizata Prof.dr.Afrim Selimaj
Menaxhimi wikipedia
Faleminderit

Një vështrim-i-përgjithshëm-mbi-organizimin-dhe-menaxhmentin

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (15)

Similar to Një vështrim-i-përgjithshëm-mbi-organizimin-dhe-menaxhmentin

Similar to Një vështrim-i-përgjithshëm-mbi-organizimin-dhe-menaxhmentin (20)

More from Shpejtim Rudi

More from Shpejtim Rudi (20)

Një vështrim-i-përgjithshëm-mbi-organizimin-dhe-menaxhmentin