Đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

 Luận văn Thạc sĩ Kinh tế Chuyên ngành Kinh tế TNTN và MT
Học viên: Nguyễn Công Thịnh Lớp CH 17KT
1
CHƯƠNG 1:
TỔNG QUAN VỀ PHÂN CẤP QUẢN LÝ, KHAI THÁC VÀ BẢO VỆ
CÔNG TRÌNH THỦY LỢI
1.1. Lý luận về phân cấp quản lý
1.1.1. Một số khái niệm về quản lý và phân cấp quản lý
1. Quản lý:
nh ch ng v ph c p c u n nhi u nh h học
p ung nghiên c u v nhi u u n huy u n ọng i c u n
v inh nghi ch nh c n ng ên h nh hu u n
công ngh u n u n v nh ng n cu i Th h nh h học
u n n g i ci nc n ch c h học u n ph i
h p i u v ng nh hu v ng nh ngh hu
Hi n n y vẫn ch có ịnh nghĩ h ng nh v u n T ên h c
c ng ng y các u n ni v u n i c ng ph ng phú hơn Các ờng
phái u n học nh ng ịnh nghĩ v u n nh u:
- T i : "L u n b n ph i bi õ: u n ng ời hác vi c g
v h y chú n cách nh inh nh họ "
- Fay : "Qu n h ng ọi ổ ch c gi nh nh
nghi p ch nh ph u có nó gồ 5 y u h nh : h ch ổ ch c
chỉ i u chỉnh v iể á Qu n ch nh h c hi n h ch ổ
ch c chỉ i u chỉnh v iể á y”
- H K n : "Qu n x y ng v uy ôi ờng giúp
c n ng ời h n h nh cách hi u u ục iêu ịnh"
- P F D u : " uy ch cùng u n h c iễn n ch c nó
hông nằ nh n h c h nh ng; iể ch ng nó hông nằ
gic h nh u ; uy n uy uy nh c nó h nh ch"
https://lop9.com/

2
Nh v y có hể nói ằng Qu n ác ng iên ục có ổ ch c có
ịnh h ớng c ch hể u n ng ời u n ổ ch c u n ên hách hể
u n i ng u n v các ặ ch nh ị v n h á x h i inh
hu bằng h h ng các công cụ u n nh các u các ch nh ách
các nguyên ắc các ph ơng pháp v các bi n pháp cụ hể nhằ ôi
ờng v i u i n ch phá iển c i ng nhằ c ục iêu
c h ng u n
H ng u n nói chung x y u nh 3 n i ung ch y u 1 p
h ch ph i h p h c hi n ch y u u n i n hời gi n chi
ph h c hi n v 3 giá á các công vi c c uá nh nhằ c các
ục iêu ịnh
L p h ch: L vi c x y ng ục iêu xác ịnh nh ng công vi c
c h n h nh nguồn c cần hi ể h c uá nh v uá nh phá iển
h ch h nh ng h nh ôgic có h biểu iễn ới ng ơ
ồ h h ng.
Tổ ch c h c hi n: Đ y uá nh ph n ph i các nguồn c b gồ
i n v n ng áy óc hi bị v u n i n hời gi n N i ung
n y chi i hó hời h n h c hi n ch ng công vi c v n b uá nh
Giám sát: Là quá trình theo dõi iể i n nh án ph n ch nh
h nh h n h nh gi i uy nh ng v n iên u n v h c hi n bá cá hi n
ng i u chỉnh các h ng ch úng h ch
Các n i ung c u n h nh h nh chu nh n ng ng vi c
p h ch n i u ph i h c hi n v giá á u ó cung c p các hông
in ph n hồi ch vi c ái p hi h ch c uá nh
Kh học u n ch ng inh ằng u n u n ph i có ổ ch c
Tuy nhiên ể u n án x y ng cần nhi u b ph n h p h nh Đó
các i n h c chung các huy chung v u n các i n h c v chuyên
https://lop9.com/

3
ôn nh : uy h ch i n úc c u công ngh x y ng ổ ch c x y
ng v các i n h c h nh : pháp u ổ ch c nh n in học ôi
ờng
2. Quản lý tài nguyên nước
Qu n i nguyên n ớc p h p các h ng hu inh u n
hể ch u pháp h p ác v u n v n h nh h h ng các công nh c
các ổ ch c nhằ áp ng yêu cầu c phá iển v u n i nguyên n ớc
cách b n v ng uôn b c n bằng gi cung v cầu v n ớc ch
ch ọi h ng inh x h i ôi ờng Qu n i nguyên n ớc c
iễn ng u các uá nh gi i n uy h ch hi x y ng v
u n v n h nh h h ng các công nh h i hác v b v nguồn n ớc
Nói cách hác u n i nguyên n ớc ổng hò các h ng nhằ
h i hác b v uy nguồn n ớc ch các h ng n inh inh xã
h i ôi ờng v phòng ch ng nh ng ổn h n ớc g y
3. Quản lý khai thác hệ thống công trình thủy lợi
“Qu n công nh h y i uá nh ổ ch c h ặc cá nh n
các ục iêu ch h hồng công nh h y i ó hi p các i u
i n h ch h p huy ng các nguồn c hác nh u ể ục iêu
hông g y nh ng ác ng x u n ” Ti n ĩ v n ch ằng:
“ hông có b ph n n c công nh h ầng b ch c n ng vi c
uá v i n hi có ổ ch c v n h nh uy u v n ng c p nó”
h nh công c h h ng h y i cần c h i y u “phần c ng” v “phần
” Phần c ng gồ công nh ầu i h h ng ênh ơng công nh
i u i v các ng hi bị còn phần các công ác u n khai thác
h h ng h y nông
N i ung yêu cầu c công ác u n h i hác công nh hu i:
https://lop9.com/

4
Công ác u n h i hác công nh hu i b gồ 3 n i ung
chính:
a. Quản lý nước:
Đi u h ph n ph i n ớc iêu n ớc công bằng h p ng h h ng
công nh hu i áp ng yêu cầu phục vụ n xu nông nghi p ời ng
n inh ôi ờng v các ng nh inh u c n hác
b. Quản lý công trình:
Kiể h õi phá hi n v xử ịp hời các c ng h h ng
công nh hu i ồng hời h c hi n vi c uy u b ỡng ử ch
n ng c p công nh áy óc hi bị; b v v v n h nh công nh h
úng uy chuẩn iêu chuẩn hu b công nh v n h nh n n
hi u u v ử ụng u i
c. Tổ chức và quản lý kinh tế:
X y ng ô h nh ổ ch c h p ể u n ử ụng có hi u u
nguồn v n i n v ọi nguồn c c gi nhằ h c hi n v h n h nh
nhi vụ h i hác b v công nh hu i inh nh ổng h p h
ui ịnh c pháp u
Yêu cầu c công ác u n v n h nh công nh hu i:
Qu n v n h nh uy u b ỡng công nh ới iêu n ớc c p
n ớc h úng uy chuẩn iêu chuẩn hu b n n công nh
phục vụ n xu x h i n inh ịp hời v hi u u .
Th c hi n cung c p n phẩ ịch vụ công ch ới iêu c p n ớc phục
vụ n xu nông nghi p v các ng nh inh hác ên cơ h p ồng ặ
h ng với cơ u n có hẩ uy n h ặc h ch c gi
ử ụng v n i n v ọi nguồn c c gi ể h n h nh
nhi vụ u n h i hác công nh hu i
T n ụng công nh áy óc hi bị ng hu i c nh
u n v huy ng v n ể h c hi n các h ng inh nh hác với i u
https://lop9.com/

5
i n hông nh h ng n nhi vụ u n h i hác công nh hu i
c gi v u n h các uy ịnh c pháp u
4. Phân cấp quản lý
Ph n c p u n ng nh ng nhi vụ c ổ ch c u n
Kh học u n ch ng inh ằng ể b u n có hi u u bắ
bu c ph i có ch nh p ung v ph n chi uy n c Ph n c p
Nh v y ới có hể ng c ờng inh h v h ch ng c ổ ch c u n
N u chỉ p ung uy n c ch ầng u n c nh ẽ ch c p u n
ph i “bù ầu” ể gi i uy ọi v n i u n y ẽ ẫn ới h u u nhi u
vi c bị nh ng h nh h nh ác ph ng vi c u n iêu ch nghĩ nh
nh D ó ng u n ph i bi ph n uy n ch c p ới nhi
nh ng ch c vụ v ách nhi ơng ng L ch c p ới có uy n v có
trách nhi v ó ới có hể hi n họ phá huy h h n ng áng
nh ch c c b n ng c hi u u u n ồng hời có hể gi bớ
gánh nặng ch các c p u n giúp ng c p u n p ung inh hần c
c nh ng phần vi c c nh ng vi c h c hi n ục iêu chung
T ng i ổ ch c cụ hể hông hể có hể có huôn ẫu nh ịnh ể
xác ịnh uy n h n n ph i p ung v uy n h n n ph i ph n chi Nó
c uy ịnh b i h p gi nh ch cụ hể v inh nghi u n
c i ổ ch c
5. Phân cấp quản lý khai thác hệ thống công trình thủy lợi
i c u n công nh hu i hi u u hông chỉ ơn huần hi
ổ ch c u n h n hi n i u u n ọng hơn c cần ph i nên
ô h nh gồ nhi u ổ ch c hác nh u c ph n c p nhi vụ v uy n
i õ ng nh ng i h ng v h p với nh u ng hung hể ch
h ng nh phù h p Ph n c p u n h i hác công nh h y i ph n
công ách nhi các cơ u n u n công nh h y i T ung ơng ch
https://lop9.com/

6
các cơ u n ổ ch c ơn vị c p ới ị ph ơng ch n n ng ời h ng
i i c ph n c p u n ch các ổ ch c u n ị ph ơng cơ ể
h c hi n chuyển gi ách nhi u n công nh h y i ch các ổ ch c
h p ác ùng n ớc h c hi n u n iể ch ơng c h giới v ng
n ớc v u n công nh hu i Nhi u nghiên c u h học ch h y vi c
ph n công ph n c p u n h i hác công nh hu i cần hi Đ y
ng nh ng yêu cầu b ch các h h ng công nh hu i phá
huy hi u u b phục vụ n xu nông nghi p n inh v các ng nh
inh hác áp ng yêu cầu công nghi p h á hi n i h á n xu nông
nghi p
Ph n c p u n h i hác công nh h y i ph n chi h p v
ặ u n gi các c p ung ơng n ị ph ơng p hể ới các cá
nh n nh ng ng ời ùng n ớc nhằ n ng c n ng c v hi u u u n
giúp phá huy c i n ng c h ng v n có c các công nh h y
i góp phần i nh ng chuyển bi n ng uá nh h ng n xu
c i hi n ời ng nh n n góp phần u n ọng v vi c phá iển inh
x h i
Th Hupp h ph n c p u n h i hác công nh h y i
ph n công ách nhi các cơ u n u n công nh h y i T ung ơng
ch các cơ u n ổ ch c ơn vị c p ới ị ph ơng Để u n công
nh h y i hi u u hông chỉ ơn huần hi ổ ch c u n
h ch h p cần ph i nên ô h nh gồ nhi u ổ ch c hác
nhau c ph n c p nhi vụ v uy n i õ ng nh ng i h ng v
h p với nh u ng hung hể ch h ng nh phù h p
Nh v y ph n c p u n h i hác công nh hu i CTTL õ
ách nhi gi T ung ơng v ị ph ơng gi Nh n ớc v ng ời n
ng u n h i hác CTTL Th c hi n x h i h á công ác hu i h y
https://lop9.com/

7
nói cách hác c ng c ổ ch c u n h h ớng c ng ồng h gi
u n h i hác CTTL gi b c p c Nh N ớc Th ó Nh N ớc
chỉ u n công nh ầu i c các h h ng có uy ô v v ớn công
nh có hu ph c p v các ục ênh ch nh; phần còn i gi ch các ổ
ch c h p ác ùng n ớc u n Th c hi n chuyển gi uy n u n h i
hác CTTL ên ị b n ch ng ời h ng i gắn ách nhi với uy n i
ch ng ời h ng i
1.1.2. Vai trò của việc phân cấp quản lý công trình thủy lợi
Ph n c p u n h i hác công nh h y i òi hỏi y u
hách u n c uá nh u n h i hác h h ng các công nh h y i
nó hoàn t n phù h p với uy ô v ph vi u n c các h h ng ng
nh h nh nhi vụ ới i c ph n c p u n h i hác v b v công nh
h y i có v i ò u n ọng u y:
- Ph n c p u n h i hác công nh h y i ẽ õ c ách
nhi i với v n h nh v uy u b ỡng v cơ ch i ch nh i với công
y h ặc ổ ch c u n h i hác công nh h y i nh n ớc h nh p
v các ổ ch c ùng n ớc Nói cách hác ph n c p u n h i hác
công nh h y i vi c ph n ịnh ch òi ách nhi uy n v uy n i
c các ổ ch c h gi u n v n h nh công nh h y i ch nh v v y
nó ẽ phá huy cách nh n i c v i u n v c ng ác c
các h nh viên ng ổ ch c u n ;
- Ph n c p u n h i hác công nh h y i ẽ gi chi ph c
Ch nh ph Ch nh ph hông hể nguồn c v nh n c v i ch nh ể
b c p ch ọi h ng u n h i hác công nh h y i ên uy ô
c n ớc Nh n ớc chỉ có hể ầu x y ng h h ng công nh v h
phần inh ph ch vi c u n v n h nh công nh h y i ớn còn
c ng ồng ng ời ùng n ớc cần u n v n h nh công nh h y i nhỏ
https://lop9.com/

8
v h h ng h y i n i ồng Ph n c p u n vi c h c hi n ph ơng
ch “Nh n ớc v nh n n cùng ”;
- Ph n c p u n h i hác v b v công nh h y i ể ng c ờng
ách nhi c ng ời ử ụng n ớc i với công nh h ầng cơ D
công nh h y i c i p phục vụ ới iêu ch n xu nông nghi p c
ng ời nông n hi u u h ng c công nh h y i ẽ ác ng c
i p n n xu nông nghi p hu nh p v ời ng c ng ời n nên ng ời
ùng n ớc ẽ uôn gắn bó v có ách nhi hơn ng vi c u n b v
công trình.
- Ph n c p u n cơ pháp ể chuyển gi công nh h y i
có uy ô v yêu cầu hu phù h p ch ng ời ùng n ớc ng ời h ng
i u n n ng c nh ch c các ổ ch c u n ng c ờng h
gi c c ng ồng ng công ác h y i b công nh h y i nhỏ v
công nh n i ồng c p x hôn có ch u n h b nh b n
v ng ng h ng c các ổ ch c u n h i hác công nh h y i
- Ph n c p u n công nh h y i ch các Tổ ch c h p ác ùng
n ớc b ồng b hép n v công ác u n ch c n ng
cầu n i gi nh nghi p nh n ớc h i hác công nh h y i với các ịch
vụ iên u n giúp ng ời ùng n ớc ử ụng n ớc hi u u Gi i v uy
ô ổ ch c ng h ng u n c các nh nghi p u n công nh
h y i ể các ơn vị n y p ung v nh ng h ng ầ h h ng
hi u u hơn
1.1.3. Hiệu quả của việc phân cấp quản lý khai thác công trình thủy lợi
Th ớc nh h ng u n ch nh hi u u c các h
ng u n ng nh ng ục iêu cơ b n c ph n c p u n phá
huy n ch n ng c nh ch ng n ng ng c các c p u n gắn với
ch c n ng nhi vụ v uy n h n nh ịnh T ớc h ph n c p u n
nhằ ng c ờng hi u c hi u u c u n n T nhiên hông ph i b
https://lop9.com/

9
c ph n c p nh h n cũng i i ch hi u u N u c p ó ch
i u i n v cơ v ch - hu nh n ng c h n ng i
ch nh h vi c ph n c p cách áy óc ẽ hông i hi u u h
ch g y ác h i
T ên h c chúng ng hắc phục nh ng nh c iể c cơ ch
u n cũ u n iêu nh nh D ó c p n á h c hơn có i u
i n v h n ng gi i uy ịp hời hơn phục vụ hơn các yêu cầu u n
h cần ng c ờng ph n c p ch c p ó D á h c hơn phù h p với nhu
cầu v nguy n vọng c ng ời n hơn nên chắc chắn ng ời n ẽ u n
v h gi nhi u hơn v các h ng v v n nh hi h c cũng
nh i u i n hu n i hơn nên họ cũng ễ h gi hơn
Cũng gi ng nh b h ng u n n hi u u c ph n
c p u n h i hác công nh h y i c ánh giá ên các iêu ch :
Chi ph ch ng hời gi n v u c uá nh u n Ng i
chúng c n ph i x xé ới các h c nh hi u u inh x h i hác
vi c ph n c p u n ng i Cụ hể hi u u c vi c ph n c p u n
h i hác v b v công nh h y i nh u:
- Nh n h c c ng ời h ng i v c c ng ồng v v i ò nhi vụ
c h h ng công nh h y i c n ng c Ng ời n nắ v ng hơn
h u n h i hác v b v công nh h y i Họ ch ng ch c c
v n ng c h c ng vi c óng góp các nguồn c ể x y ng u n
h i hác v b v h h ng v v y h h ng c h i hác ử ụng
hơn ng i hi u u c hơn h n ch c nhi u ác nh n x h i v v
h công nh é i c hời gi n phục vụ h u ch
- Nguồn v n ầu các h n hu chi i ch nh c h h ng c
iể á chặ chẽ hơn ử ụng úng ục ch hơn ọi uy ịnh v h
ng chi iêu c n u n công nh u c công h i n các h
h ng i v b h c hi n h úng uy ch u n i ch nh c ơn
https://lop9.com/

10
vị v h úng ui ịnh c Nh n ớc c iể á hơn Ch nh v v y
ch ng c hi n ng iêu c c ng ph ng c ờng hi u u ử ụng nguồn
i ch nh c p c nh n ớc cũng nh các nguồn c óng góp c n ch ọi
h ng u n v n h nh h h ng
- Các công nh hu i có ng ời u n h c v n i n ên
ph vi n h h ng i u i n v ôi ờng hu n i ể ng ời nông
n có hể h gi v u n các công nh h y i gi c i
ông chờ v b c p c Nh n ớc ng c ờng ph i h p gi các ơn vị
ch ầu ơn vị hi công giá á ng vi c ầu u ử công nh hu
i
- Các công nh h ng hơn ng c ờng hi u u h i hác h
h ớng phục vụ ục iêu c i hi n c các chỉ iêu phục vụ h nhi vụ
hi ặ ch nh v v y hi u u inh công nh ng i cũng ng y
ớn hơn Di n ch ới c các công nh c b ịp hời úng
yêu cầu v có ch ng phần ớn các công nh i n ch ới u ng hơn
với ớc hi h c hi n ph n c p
- Thu i ph v các h n óng góp c ng ời n c hu u ặn
v u n hơn có ị chỉ iể iể á õ ng bổ ung c nguồn
v n ch vi c uy u b ỡng h h ng ênh ơng công nh Nhi u h
h ng còn có hể huy ng c nguồn c ch các ch ơng nh iên c h á
ênh ơng
- Gi c hời gi n v ng ầu vi c ác nghi p các công vi c
ng nh vụ h h ng công nh h y i n i ồng công nh h y i
nhỏ ọi công vi c ác nghi p v nh hu ng xử hu n i ồng c
gi i uy nh nh chóng ịp hời ch nh ng ời n h gi nhi
Ch nh nhờ ó góp phần gi c biên ch các công y u n h i ác
công nh h y i giúp i ngũ cán b có nh chuyên ôn hu c
các công y u n h i hác công nh h y i p ung hời gi n v u
https://lop9.com/

11
gi i uy v xử các v n ớn hơn u n ọng hơn ng u n h i hác
h h ng
- T ng n ng u v n ng c các i c y ồng nông nghi p
công nh c u n uy u b ỡng v n h nh ẫn ới c y ồng
c ới iêu ầy có nh ng nơi n ng u ú ng ới /h /n
Ng i còn ng hê các h n hu nh p hê công n vi c ch
c ng ồng ng ời n c uy n ch ng ng c ờng h i hác h h ng
công trình h h ớng ục iêu ch các ục ch nh ới c y công
nghi p nuôi ồng h y n ch n nuôi gi cầ phá i n nhỏ Ch nh v v y
vi c ph n c p u n h i hác công nh h y i góp phần u n ọng
ng vi c xó ói gi nghè ổn ịnh ịnh n ninh x h i ch các ị
ph ơng
1.1.4. Điều kiện để quản lý và phân cấp quản lý công trình đạt hiệu quả
Ph n c p u n h i hác công nh h y i ng nh ng yêu
cầu b ch các h h ng công nh h y i phá huy hi u u b
phục vụ n xu nông nghi p n inh v các ng nh inh hác T ên cơ
ph n ch h h ng ổ ch c u n v h c iễn ph n c p u n h i hác
công nh h y i cần i n nghị v hể ch ể h c hi n
ph n c p u n h i hác nhằ n ng c hi u u u n h i hác công
nh h y i
Thể ch u n n ớc v các công nh h y i b gồ : 1 ch nh
ách b gồ các ch nh ách c ch nh ph ch nh ách c các ị ph ơng
v ch nh ách c các ổ ch c u n h y i; u b gồ các u c
nh n ớc nghị ịnh c ch nh ph hông uy ịnh c các v U ND
các ỉnh i u uy ch h ng c các ổ ch c u n công nh h y
i v 3 h h ng ổ ch c u n b gồ các ổ ch c u n nh n ớc v
các ổ ch c c i p u n h i hác công nh h y i
https://lop9.com/

12
Hình 1.1. Mối liên hệ giữa các thành phần của thể chế
h nh phần hể ch ên có ơng ác nh h ng ẫn nh u h y
ổi các y u c h nh phần n y có hể ẫn n h y ổi các y u c
các h nh phần hác Th ó các ổ ch c u n công nh h y i c
x nh h nh phần c hể ch
LUẬT
Quy n u n ử ụng n ớc
Qu n nh ch p v n ớc
Quy ịnh v ách nhi các bên
Quy ịnh v nhi vụ các bên
h gi
Qu n ổng h p i nguyên n ớc
CHÍNH SÁCH
ử ụng n ớc
L chọn án
Thu hồi v n ầu
Chuyển gi u n
Ph n c p u n
Ứng ụng công ngh
HỆ THỐNG TỔ CHỨC QUẢN LÝ
chi ph i c ch nh ph
Cơ c u ổ ch c
Nguồn nh n c
Tài chính
Th y i ph
Qu n hông tin
https://lop9.com/

13
1.2. Tổng quan về việc phân cấp quản lý các công trình thủy lợi trên thế
giới và ở Việt Nam
1.2.1. Phân cấp quản lý các công trình thủy lợi trên thế giới
D các ặc iể hác nh u v inh ch nh ị x h i vi c h c
hi n ch ơng nh u n h h ng công nh h y i ặc bi h h ng
ới c các n ớc ên h giới có hác nh u u hời ng i n ch
ới cách nh nh chóng ên n h giới ầu h p 5 ới ầu nh ng
n 198 nhi u n ớc h y hó h n v ặ i ch nh ể ng i ch
nh ng chi ph ng công ác u n v v n h nh h h ng ới h ặc b ắc
ng vi c hu h y i ph ng ời nông n Các nh n n y ẫn ới
xu ng c p nh nh chóng c cơ h ầng h hụ i n ch ới ph n
ph i n ớc hông công bằng ng ph n ớc ng úng ng p v nhiễ ặn ị
húc ép nh ẽ với áp c i ch nh nhi u n ớc ên h giới c gắng
chuyển gi uy n v ách nhi u n các h h ng ới các cơ u n
nh n ớc ch các nh cung c p ịch vụ h y nông ị ph ơng
T gi h p 8 có ng ng ng n c c các ch nh uy n
ên n h giới h c hi n ô h nh u n h h ng ới chuyển gi h
h ng h y nông các cơ u n nh n ớc ch các ổ ch c nông n h ặc các
ổ ch c phi ch nh ph hác ô h nh ên iễn nhi u n ớc ên h giới
nh : In n i Chi ê T ung Qu c xic Thổ Nhĩ K Ch nh ph
các n ớc hy vọng ằng vi c h c hi n ô h nh u n h h ng ới ên ẽ
gi gánh nặng vè chi ph ng ới iêu v ẽ ng n ng u cũng nh
i nhu n n n nông nghi p có ới ể ng i ch b c chi ph n
c ng ời nông n
1. Mô hình quản lý tưới ở Philippin
ầu h p 7 c h XX cơ u n u n ới Qu c gi
(National Irrigation Administration – NIA ph i ơng ầu với nhi u hó
h n nh ng ời nông n hông nguy n h y i ph các h h ng công
https://lop9.com/

14
nh h y i ng y c ng bị xu ng c p ch nh ph bắ bu c ng i chi ph
h ng các v n ên hách h c ch ồn i c NIA
v bắ bu c NIA h y ổi cơ ch ổ ch c v u n Rú inh nghi c
n ớc phá iển NIA hu hẹp ph vi u n v n h nh công nh v
ng v i ò h gi c ng ời h ng i bằng cách hi p các hi p h i
ới I g i n A ci i n – IA ể ph i h p với NIA u n các h h ng
ới v ó ục iêu ch nh c công nh ổi ới ô h nh ổ ch c u n
Ch nh ph yêu cầu các NIA x y ng v phá iển các IA ể họ có h
n ng nhi v i ò u n v n h nh v b ỡng các h h ng ới
n b h ặc ng phần h h ng ớc ầu ch ơng nh n y c h iể
ph vi nhỏ nh các h h ng c p x h ặc ênh c p xu ng NIA p
ung ch y u v các công nh ầu i v ênh ch nh Để chuyển gi ch
IA u n v n h nh b ỡng v ch h h ng c họ IA có hể
chọn ng h i ph ơng án:
Ph ơng án 1: Các IA ph i óng góp ch Ch nh ph 3 % giá ị x y ng
v n ng c p h h ng công nh 7 % còn i c i nh Ch nh ph giúp c
i p v h h ng công nh ó hu c IA
Ph ơng án : IA ần ch Ch nh ph h ng 10%; 20% trong quá
nh x y ng còn i ần nh ng hông v uá 5 n
Đ n n 198 cơ ch u n ới nh ng h nh công ớn v NIA
ch áp ụng h iể ô h nh n y ng các h h ng ới c p Qu c gi v
cũng c các u h ch v v y n 1983 i p ục ng ph
vi áp ụng với các h h ng có i n ch ới ới 3 h Đ i với i h
h ng v v ớn IA ph i h p với NIA h 3 h nh h c h p ồng: H nh h c
h nh h p ồng nh n v chịu ách nhi h c hi n công vi c b
ỡng h ờng xuyên các h h ng ênh cụ hể; H nh h c h h i h p ồng
nh n v chịu ách nhi u n v n h nh công nh v hu h y i ph
các h nh viên ng IA; H nh h c h b h p ồng nh n c các
https://lop9.com/

15
trách nhi ng v n h nh b ỡng h h ng v ần chi ph x y ng
chi ph n ng c p ng
b. Mô hình quản lý kênh Paliganj bang Bihar Ấn Độ
Kênh ph n ph i P ig nj hu c ih c chọn iể nghiên c u h c
nghi ên cơ x y ng các nguyên ắc chung ể c i ổ ô h nh u n
ới Ấn Đ Kênh P ig nj có i n ch ới 14 867 h ng ó i n ch
ới c nh ác 1 197 h gồ 76 ng với 16 h n v ên 114
ng ời T ớc n 1988 ênh cục T i nguyên n ớc u n v hi u u
é Để n ng c hi u u Ch nh ph chọn ênh n y h iể c i ổ hể ch
u n u hời gi n nghiên c u nhó công ác chỉ nguyên nh n
cơ b n cần ph i nghiên c u gi i uy hi u iên c gi ng ời ử ụng
v cơ u n u n h h ng; hi u h gi c nông n v uá nh
u n v h h ng v n h nh cách hông h p Để gi i uy các v n
ên nhó công ác xu c i ổ ph ơng h c u n bằng cách h nh
p Hi p h i nông n v n h nh ênh u ó ch nh h c hó v ổi ên h nh
Hi p h i nông n ênh ph n ph i P ig nj ổ ch c i i n ch nông n
ể ph i h p với Cục T i nguyên n ớc ể c i p u n v v n h nh h
h ng ới Hi p h i b gồ các H i ới c hôn IC nh ng ng ời
nông dân ng bầu chịu ách nhi u n ph n ph i n ớc v u ử
b v công nh ng ph vi ng i IC ẽ gửi i i n h gi v
Hi p h i v n h nh ênh nông n
c. Mô hình quản lý tưới ở Trung Quốc
T ung Qu c u c gi có ịch ử u ời v ới với nh ng h
h ng ới uy ô ớn c ử ách ghi i n 6 5 ớc Công Nguyên
ới n ên 1 ng ời Ch nh ph T ung Qu c ặc bi u n ới
v n ơng h c ch nh v v y các h h ng ới có nghĩ h c u n
trọng Cu i h p 7 cơ ch u n ới b c nhi u nh c iể nh
công ác u n ẫn n công nh bị h hỏng hi u u ới h p
https://lop9.com/

16
với i n ng công nh ầu n 1978 T ung Qu c
nguyên ới v c i cách inh v i n ể ổi ới công ác u n ới
ng hu v c nông nghi p v nông hôn bắ ầu vi c xó bỏ các h p ác x
h ng h iểu công iể ; h nông n c gi i h n ể c nh
ác v c phép n xu nghiên c u hị ờng v c gi i i
nhu n họ ; h y ổi các hể ch ch nh ách u n ới h
u n iể x h i hó iễn nh ẽ T c nh ng g ổi ới y
cu c cách ng ể i n ới h c hi n ch v i ch nh cũng nh ng
c ờng u n ị ph ơng các ô h nh ới xu hi n nh ng
h nh u chung i có 3 ô h nh u n ới :
- ô h nh u n có ph i h p gi Nh n ớc v H i ùng n ớc: ô
h nh n y c áp ụng há phổ bi n các ỉnh Hub i G n u h ng ng
Hebei i ô h nh u n n y ỏ có nhi u u iể nên c nhi u ỉnh
áp ụng T ng h nh h c u n n y Nh n ớc u n công nh ầu i
ên ênh c p II ênh c p III xu ng gi ch ng ời ử ụng n ớc u n
hông u h i ùng n ớc - WUA Để u n phần công nh c Nh
n ớc h y i h nh p n u n công nh ầu i v ênh ch nh
QLĐ KC u n v n h nh ph n ph i n ớc ới n ầu ênh c p I v
ng i các chi ph h ng bằng i n h y i ph hu c v Th y i
c p bù ng ờng h p cần hi Các Chi cục Th y i các ị h
h nh p các b n u n ênh nhánh n QLKN ể u n v n h nh ênh
c p I v c p II v ênh c p III xu ng gi ch các WUA h c hi n Các
WUA c h nh p h các uy n ênh c p III ơng ô h nh ên
WUA ổ ch c i i n ch các h ùng n ớc c i p gi ịch với công y
c p n ớc ng vi c u bán n ớc ph n ph i n ớc ới các h ùng n ớc xác
ịnh h i ng n ớc iêu ùng c ng h nh án c hu v hu h y i
ph n p ch công y h á n ớc
https://lop9.com/

17
- ô h nh u hầu ch huê: ô h nh n y c h c hi n n 1998
h h ng Fingui với i n ch ới 9 37 h hu c Xi ny ng v h nh ph
ị Xi n y ổi ới á b ng h h ng u n huy n h ch
ng ời n h gi v h ng u n n ớc bằng cách u giá h ặc ch
huê ể gắn uy n ử ụng v uy n u n n ớc bằng cách u giá h ặc ch
huê ể gắn uy n ử ụng v uy n u n với vi c ẩy nh hi u u ng
i nhu n c hu ới n y Ch n n y có 378 uy n ênh h c hi n
u giá v 9 uy n ênh ch huê chi 87% c ổng 538 ênh nhánh
K u c ng vi c c i cách c ánh giá c ó
h p gi uy n i ách nhi v i nhu n với h ng nh c vi c x y
ng u n v ử ụng; u n ầu u ử n ng c p công nh v
ng i n ch ới; gi các h u ung gi n nên gi c ph u n
n ng c ch ng ịch vụ H nh h c u giá u b uy n ch y u ó
: uy n pháp nh n uy n ử ụng v uy n u n h ph ơng h c c nh
nh c i công bằng v b nh ẳng ể “ uy n h u uy n ử ụng
uy n x y ng v u n õ ng” ặ hác chuyển h nh h c u n h
iểu p hể ng ng ời ùng n ớc ể h nh h nh h h ng ổ ch c phi
Ch nh ph c ng ời ùng n ớc với h ng nh v uy n i nghĩ vụ
ách nhi ồng hời h p với các h ng x y ng công nh u n
v ử ụng n ớc
T ng nh ng n gần y h gi óng góp c ng ời n ng
vi c x y ng phá iển v u n các công nh hu i T ung Qu c
ng y c hơn Đi u n y ng các h n hu ịch vụ hu i ể
hôi phục uy u ử ch h n ch xu ng c p c các công nh hu i
giúp ch nguồn i nguyên n ớc c gi g n hơn n xu nông nghi p
hi u u hơn n ng xu c y ồng c hơn.
https://lop9.com/

18
d. Mô hình quản lý của Thổ Nhĩ Kỳ
Đ h c hi n ô h nh chuyển gi h h ng h y nông ch nông n bắ
ầu nh ng n 195 nh ng n n 1993 nh n ớc có ch nh ách cụ hể
nhằ húc ẩy vi c chuyển gi gi bớ gánh nặng i ch nh i với v n
h nh v uy u Cục Th y l i D I c hu c N ng ng v phá iển
nông hôn có ch ơng nh chuyển gi ách nhi v n h nh v uy u các
h h ng ênh c p xu ng ch H i ới iêu Đ n n 1996 có 6 % i n
ch c chuyển gi h n n Th y i ph u n p ch i ch nh
hông u các Th y i ỉnh Đ i với nhó ới iêu – 5 % h y i phi
nh i ể ử ch nhỏ
e. Mô hình quản lý của Mexico
L n ớc iển h nh ng ch ơng nh PI ch nh ách n 1971 –
1998 ầu nông nghi p có ới chi 8 % ầu nh n ớc ch ng nh nông
nghi p nói chung T n 1989 Ch nh ph xic h nh p Ủy b n n ớc
Qu c gi CAN có ách nhi nên n n ng ch nh ách u n ọng
ch vi c h c hi n ô h nh u n h h ng ới với ục iêu h ch
án inh nh ch v i ch nh nhằ cung c p các ịch vụ v n ớc i
với n xu nông nghi p v n inh gi ách nhi v n h nh b ỡng
v u n i với các ổ ch c ùng n ớc; K h ch phá iển u c gi 1989
– 1994 ch các công y uy n c nh n hó v v ch nh ách
n y ch ơng nh hi n i hó nông nghi p ời 199 – 1994 Th y i
ph ph i v ầu vụ v hông u ng n h ng c n c v c hu
H i ùng n ớc nh án i với i h Đ i với vi c hôi phục h h ng chi
ph c nh n ớc hông hể bù ắp nổi Ủy b n H i ùng n ớc Qu c gi h
u n: Ch nh ph óng góp 5 % v ng ời ùng n ớc óng 5 % inh ph
Nhận xét chung
ới nh ng hông in có c có hể h y ằng hiên n y nhi u n ớc
ên h giới u nh n h c c v i ò c h h ng hu i i với vi c b
https://lop9.com/

19
ồn nguồn n ớc i với vi c c p n ớc inh h v phục vụ n xu , phát
iển inh nên nhi u u c gi chú ọng ầu ầu x y ng các
h h ng công nh hu i v ặc bi vi c ph n c p u n h i hác v
b v các h h ng công nh h y i với h gi c ng ời n. Tùy
th i u i n cụ hể i n ớc có cách ph n i h h ng hu i ể
ph n c p u n ách nhi ph n uy n hác nh u nh ng u có chung
ô h nh ph n c p u n ung ơng n ị ph ơng v cơ
T ng nh ng n gần y xu h ớng chuyển gi uy n u n ử
ụng v h u h h ng công nh i nhỏ ch ị ph ơng v nh ng ng ời
ùng n ớc nh ng ng ời h ng i iễn phổ bi n nhi u n ớc ên h
giới N i ung nổi b c uá nh chuyển gi u n chuyển ách
nhi u n ch nh ph ch các nhó nông n h i nh ng ng ời ùng
n ớc Ch nh ph v các ổ ch c u n i nguyên n ớc u c gi h c hi n
vi c u n các công nh chuyển gi hông u h p ồng v chỉ chịu
ách nhi ng vi c i u i nguồn n ớc h ớng ẫn hu công ngh
v cung c p chuyên gi ịch vụ ch các h ng iên u n n h h ng
ới iêu
Các n ớc u h ớng ới ục iêu gi ần v i ò c ch nh ph ng
ách nhi u n h h ng ới iêu gi ần các h n chi ng n ách ch
vi c v n h nh v uy u các công nh hu i ên cơ h c hi n ch nh
ách hu ph ịch vụ hu i gắn ách nhi c ng ời h ng i với ách
nhi u n i u h nh v b ỡng i với các công nh ới iêu
Các n ớc u huy n h ch ng các h nh h c u n h h ng ới
iêu với h gi c ng ời n h u hi x y ng n u n v n
h nh uy u v c i y ng nh ng b uy n h nh công ng
u n h h ng ới iêu Đó cũng ch nh b i học ớn nh chúng úc
ú v học p c
https://lop9.com/

20
1.2.2. Phân cấp quản lý các công trình thủy lợi ở Việt Nam
1. Thực tiễn phân cấp quản lý khai thác công trình thủy lợi ở Việt Nam
Th u i u c Tổng Cục Thu i n ng y 31/1 / 8 ên
c n ớc có 9 4 h h ng hu i v v ớn có i n ch phục vụ h
lên.
T ng ó 11 h h ng hu i có i n ch phục vụ h ên
b gồ :
- 19 h h ng công nh có i n ch phục vụ ÷ 3 h
- 15 h h ng công nh có i n ch phục vụ 3 ÷ 4 h
- 43 h h ng CT hu i có i n ch phục vụ 1 ÷1 h
- 11 h h ng công nh có i n ch phục vụ ớn hơn 1 h
Cũng h ó c n ớc có ên 5 hồ ch các i với ổng ung ch
n ớc ên 35 34 3
gồ :
- 6 hồ ch hu i n có ổng ung ch 7 1 3
;
- 46 hồ ch h y i có ung ch ng n 3
ên;
- H ng ng n hồ nhỏ với ổng ung ch n ớc v h ng 8 3
,
phục vụ ch phá i n c p n ớc inh h c p n ớc ch các ng nh inh
ọng y u v b ới ch 8 v n h c nh ác;
- T ên 1 bơ i n ớn với các i áy bơ hác nhau, có
ổng công u ắp áy phục vụ ới 5 w phục vụ iêu 3 w
Cùng với h h ng công nh hu i v hồ ch ó gần 5 c ng
ới iêu ớn các i Tổng 1 6 ênh ơng ng ó có ên
1 ênh ục ớn cùng với h ng v n công nh ên ênh T ên 6
https://lop9.com/

21
bờ b ng n ũ ầu vụ hè hu Đồng bằng ông Cửu L ng h ng 37
ê ông ên ê biển
Các h h ng công nh hu i n y cơ b n áp ng c nh ng yêu
cầu hi y u ng n xu v ời ng n inh Tuy nhiên ng gi i n
hi n n y vi c bi n ổi h h u v n ớc biển ng ng iễn h chi u
h ớng c c n v có nh ng ác ng c i p v õ né i với n ớc
òi hỏi Ch nh ph v nh n n cần có u n nhi u hơn n trong
công ác ầu v u n h i hác ới có hể áp ng c các ục iêu
yêu cầu ng y c ng ớn hi n n y
Để áp ng ch yêu cầu u n v h i hác hép n các công nh h
h ng công nh hu i hi n n y c n ớc h nh h nh h h ng các ổ
ch c ể u n h i hác các công nh nh u:
- Kh ng 1 nh nghi p u n các công nh ầu i ớn ênh
ục ch nh c p 1 c p : các công nh ầu i ớn ênh ục ch nh ch
b gồ các ổ ch c hác hu c nh n ớc cũng c gi nhi vụ u n
h i hác công nh hu i
- Kh ng 1 ổ ch c h p ác ùng n ớc b gồ các h p ác x
nông nghi p có ịch vụ hu i h p ác x ùng n ớc ổ ch c h p
ác n u n h i hác công nh hu i ổ hu nông ờng n ớc c
p u n các công nh hu i cơ nhỏ h h ng hu i ặ u ng
- i h nh có nh ch ặc hù hác: nh n T Qu n
h i hác công nh hu i huy n iên x T ung u n h i hác công
nh hu i Chi cục hu i công y hác cũng c gi ch c n ng u n
h i hác công nh hu i
Nhi u ỉnh h c hi n ph n c p u n h i hác công nh h y i
ch các ị ph ơng h ặc ch các ổ ch c h p ác ùng n ớc TCHTDN Qu
i u ch h y: có 5 ỉnh b n h nh uy ịnh ể c uy ịnh hời
v ph n c p u n h i hác công nh h y i T n 1996 Tuyên
https://lop9.com/

22
Qu ng h c hi n chuyển gi n b công nh h y i ng ỉnh ch các
TCHTDN N 7 ỉnh Thái nh ỉnh ầu iên h c hi n Đ án ph n
c p u n h i hác công nh h y i v ổ ch c h c hi n chuyển gi các
bơ nhỏ ng x ch các H p ác x nông nghi p HTXNN ên
uy ô n ỉnh K u h c hi n án ph n c p u n Thái nh
chuyển gi c 85 bơ nhỏ uy ô ới iêu ch x ch các
HTXNN h hi u u h hi u u ới iêu c các bơ n y c
n ng c nh n n ph n h i ồng nh với ch ơng ph n c p u n
h i hác công nh h y i c ỉnh
Hi n n y ch nh ph b n h nh Nghị ịnh 115/ 8/NĐ-CP uy ịnh
v iễn gi h y i ph uy ịnh iễn h y i ph i với ờng h p ử
ụng n ớc công nh h y i ầu x y ng bằng nguồn v n ng n ách
nh n ớc v c ờng h p công nh h y i ầu bằng nguồn v n hông
hu c ng n ách nh n ớc Ch nh ách n y uy ịnh các ổ ch c c ng n
ách c p ử ụng inh ph b gồ c các công y h i hác công nh h y
i các ổ ch c nghi p v các TCHDN Đ y ch nh ách hu n i ch
vi c ph n c p u n h i hác công nh h y i ch các TCHDN Khi h c
hi n ch nh ách iễn gi h y i ph h Nghị ịnh 155/ 9/NĐ-CP c
Ch nh ph c ử ụng inh ph bù iễn h y i ph nên ị
ph ơng ng có xu h ớng chuyển gi ng c các công nh h y i nhỏ ch
công y h i hác công nh h y i Tỉnh ĩnh Phúc ng h c hi n h iể
ô h nh ổ ch c u n h i hác v i u h nh ầu i h ph ơng
h c: Th c hi n b n gi n b các công nh h y i ên ị b n làm thí
iể ể c các công nh các x HTXNN u n ch các công y h i
hác công nh h y i u n phục vụ ới ầu i ới ặ u ng T ớc
ắ ng n 7 h c hi n h iể ô h nh n y ch các h h ng h y
i c công y h i hác công nh h y i T Đ Liễn ơn L p Th ch
v ê Linh Hi u u u n h i hác công nh h y i c các ô h nh
https://lop9.com/

23
h iể ổ ch c u n h i hác v i u h nh ầu i n y cần c
i u ánh giá cách hách u n ể hẳng ịnh phù h p c ô
hình.
Nh n chung các ỉnh u có ch ơng ph n c p công nh h y i nhỏ
ph vi ới ch x c u n ơn gi n ch các TCHTDN
ỉnh các iêu ch ph n c p u n h uy ô công nh i n ch
ới công u bơ ung ch hồ ch chi u c p nh giới h nh
ch nh v c ph c p v u n công nh Các i iêu ch ph n c p
u n h i hác công nh h y ơi h c ê các ị ph ơng i u v ịnh
ng iêu ch ph n c p u n các ỉnh c nh b y ó ắ
ng 1 1 v ng 1
Hầu h các ỉnh u áp ụng iêu ch nh giới h nh ch nh ể ph n c p
công nh h y i Các ỉnh u có ch ơng ph n c p công nh h y i
nhỏ ph vi ới iêu ch x ch các ổ ch c h p ác ùng n ớc
ỉnh các iêu ch ph n c p u n h uy ô công nh i n ch
ới công u bơ ung ch hồ ch chi u c p T ng ó iêu
ch ph n c p v i n ch ới h ng 3 -5 h ung ch hồ ch 5-1
i u 3
v chi u c p 8-1 ỉnh v iêu ch v c
u n ph c p c công nh nh Đắc ắc H Gi ng Ti n Gi ng Ninh
Thu n Tiêu ch uy ô công nh h y i ớn v v nhỏ c áp ụng
các ỉnh nh Thái nh Ninh Thu n uy nhiên ch xác ịnh iêu ch cụ hể
ph n i các c ng nh h y i ớn v v nhỏ ỉnh iêu ch
ph n c p ênh nh ỉnh ĩnh Phúc H i Phỏng ng hi ó iêu ch i ênh
c áp ụng ỉnh Qu ng N T ng ó ênh i I ênh ới iên
huy n ênh i II ênh ới iên x v ênh i III ênh ới ng
x Th iêu ch ph n i ênh ỉnh Qu ng N ph n c p u n
ênh i III ch các HTXNN
https://lop9.com/

24
Nhi u ỉnh iêu ch ph n c p ênh n i ồng ch các ổ ch c h y
nông cơ Tuy nhiên iêu ch ênh n i ồng ch c ịnh ng cụ hể
ng 1 1: Các loại tiêu chí phân cấp quản lý khai thác công trình thuỷ
lợi được áp dụng ở các tỉnh điều tra
TT Vùng/tỉnh
Diện
tích
tưới
Dung
tích hồ
Chiều
cao
đập
Cấp
kênh/loại
kênh
Ranh
giới
hành
chính
Tính
chất
phức tạp
của công
trình
I Vùng miền núi phía Bắc
1 Hà Giang x x
2 ơn L x x x
3 Tuyên Quang x x
4 Hoà Bình x x
5 Thái Nguyên x x
II Vùng Đồng bằng sông Hồng
6 Thái Bình x
7 N Định x
8 Ninh Bình x x x
9 H i Phòng x x
III Vùng Bắc Trung Bộ
10 H Tĩnh x x x
IV Vùng Nam Trung Bộ
https://lop9.com/

25
11 Ninh Thu n x
12 Qu ng N x x
13 Qu ng Ng i x x
V Vùng Tây Nguyên
14 Đắc Lắc x x x x
15 Kon Tum x x x
VI Vùng Đông Nam Bộ
16
Rị - ũng
Tầu
x x
17 Tây Ninh x x x
VII Vùng Đồng bằng sông Cửu Long
18 Ti n Gi ng x x x
19 Đồng Tháp x x x
20 An Giang x x
21 c Liêu x x x
Nguồn: Viện Kinh tế và Quản lý Thủy lợi
Ghi chú: x - Tiêu ch ph n c p c áp ụng
https://lop9.com/

26
ng 1 : Định lượng các tiêu chí phân cấp quản lý theo quy mô
công trình thuỷ lợi ở các tỉnh điều tra
TT Tỉnh
Diện tích
tưới
(ha)
Dung tích
hồ
(106
m3
)
Chiều cao
đập (m)
Cấp kênh/loại
kênh
1 Hà Giang <30
2 Hoà Bình <30 <12
3 Thái Nguyên <50
4 ĩnh Phúc Kênh c p III
5 H i Phòng Kênh c p III
6 H Tĩnh <1.0 <10
7 Qu ng N Kênh i III
8 Qu ng Ng i <0.5
9 Đắc Lắc <0.5 <8
10 Kon Tum <1.0 <10
11 Tây Ninh <50 Kênh c p III I
12 An Giang <100 Kênh c p III
2. Một số mô hình quản lý hệ thống thủy lợi thực hiện ở miền Bắc Việt
Nam
Tổ ch c u n h i hác công nh h y i gồ n i ung ch nh:
u n nh n ớc v u n h i hác
https://lop9.com/

27
a. Quản lý nhà nước về khai thác công trình thủy lợi
Qu n nh n ớc v h i hác công nh h y i c uy ịnh i
ch ơng I i u 3 c pháp nh h i hác v b v công nh h y i:
1/ Ch nh ph h ng nh u n nh n ớc v h i hác v b v công
nh h y i
/ Nông nghi p v PTNT chịu ách nhi ớc Ch nh ph h c
hi n u n nh n ớc v h i hác v b v công nh h y i
3/ Các cơ u n ng ng cơ u n hu c ch nh ph có ách nhi
ph i h p với Nông nghi p v PTNT h c hi n u n Nh n ớc v h i
hác v b v công nh h y i h ph n công c Ch nh ph
4/ U ND các c p h c hi n u n Nh n ớc v h i hác v b v
công h y i ị ph ơng h ph n c p c Ch nh ph
b. Quản lý khai thác công trình thủy lợi
* Tổ ch c Nh n ớc h nh p u n
Hi n n y ô h nh ổ ch c u n nh nghi p KTCTTL h c hi n
theo các mô hình sau:
Mô hình 1: ô h nh các Công y iên ỉnh c i p c hu c Nông
nghi p v PTNT nh công y ắc H ng H i công y ắc N H
Mô hình 2: ô h nh n y v n h nh ch các ỉnh có nhi u h h ng h y
i ớn nh ắc Gi ng ắc Ninh H N Ngh An H Tĩnh h i n n
công y h h h ng c hu c Nông nghi p v PTNT
Mô hình 3: Các ỉnh có h h ng h y i ớn b ới hầu h ch
i n ch c y ồng c ỉnh chỉ còn i h h ng công nh nhỏ c p
h y h h ng h y i ớn ó công KTCTTL ung ỉnh c hu c
Nông nghi p v PTNT
https://lop9.com/

28
Mô hình 4: ô h nh n y ặc ng ch các ỉnh h i hu v c h ặc h i h
h ng c p h nh p các công y c p c hu c Nông nghi p v
PTNT U ND ỉnh h ặc huy n uy ịnh h nh p h ng h uy
ịnh c nh nghi p Nh n ớc nơi chuyển ng nh nghi p công
ch H ng h ch Nh n ớc b n h nh v áp ặ nh ch h y
i ph uá nh v n h nh b ỡng Cán b u n hu v công
nh n c các công y x nghi p h c hi n vi c u n v i u h nh h h ng
ầu i n ng hôn b n vi c y n ớc v u ng các ổ ch c h y
nông c hôn b n phụ ách h ặc các gi nh y n ớc v u ng
* ô h nh h p ác x ịch vụ h y i
ới u h p ác x h iểu ới c b n h nh ị ph ơng
áp ụng h các uy ch h ng phù h p với i u i n cụ hể c ng ị
ph ơng v có các h nh h c ổ ch c u:
Hình thức thứ nhất: Nh n ớc h nh p công y h y nông c p huy n
h ặc ỉnh với nhi vụ u n h h ng ênh ch nh phục vụ iên x Các
ênh y n ớc v các x hôn gi ch x h ặc hôn u n các x h ặc hôn
h nh p H p ác x ịch vụ h y i ể u n phần h h ng công nh
c gi H p ác x b gồ nông n có ử ụng n ớc nguy n
h gi óng góp cổ phần ch h ng c HTX i nhu n hu c c
chi h cổ phần óng góp v c ng bỏ c i x viên Nhi vụ
ch nh ịch vụ h y nông ng i cũng ịch vụ hác phục
vụ ch n xu nông nghi p n u n ị HTX c các x viên bầu gồ có
1 ch nhi phó ch nhi n u cần hi án h u v
y viên Th y i ph c hu n p ch công y h y nông c nh n ớc
phần phần còn ể i ch HTX h hỏ hu n gi công y h y nông
v HTX ô h nh HTX n y c x y ng ị ph ơng nh : HTX
Thắng L i x T ng ơn x nằ cu i ênh N7 hồ Kẻ G huy n
https://lop9.com/

29
Th ch H ỉnh H Tĩnh HTX N4 c x nghi p h y nông huy n Yên Th nh
hu c công y ắc Ngh An ỉnh Ngh An
Hình thức thứ hai: Ủy b n nh n n ỉnh uy ịnh h nh p b n
u n công nh iên huy n hi công nh phục vụ ới ch các ị ph ơng
hu c nhi u huy n n u n công nh gồ ng b n cán b c
h y nông phó b n các y viên i i n ch các h p ác x ịch vụ
nông nghi p cán b hu giúp vi c ch b n i u h nh T ng các h p
ác x ịch vụ nông nghi p có ổ i h y nông ể i u h nh n ớc ới
T ng b n u n công nh c i p i u h nh cán b hu u n v n
h nh ầu i n các uy n ênh ch nh các h nh viên ng b n c i p
i u h nh các ổ i i u h nh n ớc ới u ử n vét công trình và kênh
ơng ới cách n y chuyển gi n b công ác u n v h i hác
h h ng ch b n u n công nh iên huy n Th y i ph c hu h
uy ịnh c ỉnh chi ch ử ch ơng ch b n u n v các chi ph
khác.
Hình thức thứ ba: Công nh h y i phục vụ x h ặc hôn
ng x L nh huy n x chỉ các hôn có iên u n h nh p HTX
ịch vụ h y i với nhi vụ ch nh y n ớc ới b v ử h h ng
h y i h uy ịnh c ỉnh c chi h h nh h c phần n p ch nh
n ớc phần ơng ch n u n ị v phần ể u ử h h ng
n u n ị x viên bầu có ch nhi án h u v
h nh viên x viên c các hô nông n có ùng n ớc c h
h ng h y i Các uy ch h ng n y n x y ng ên cơ
u HTX ới
Các h p ác x c h nh p h các h nh h c ên c các c p
ch nh uy n có hẩ uy n công nh n ổ ch c inh cách pháp
https://lop9.com/

30
nh n có ng inh nh U ND có hẩ uy n c p có i n c ịnh
v v n h ng
* ô h nh h i ùng n ớc
ô h nh h i ùng n ớc c iển h i h c hi n nhi u n ớc ên
h giới hi chuyển gi vi c u n các công nh h y i nhỏ ch ị
ph ơng Ở n ớc ô h nh n y c ổ ch c n ớc ng i nh
Oxf Anh ỉ Hồng Kông AA ZOA H L n CID E C ng ồng Ch u
Âu EU UNDP hi giúp ỡ nh ng vùng hó h n x y ng các h h ng
h y i v áp ụng x y ng h h ng u n ể b u n v v n
h nh h h ng hi công nh c v h ng ị ph ơng có
hi u u
Hình thức thứ nhất: Nh n ớc h nh p công y h y nông u n ênh
ch nh các ênh nhánh ẫn n ớc v ng x gi ch các x u n D ới
nh c nh huy n x v giúp ỡ c các ổ ch c n ớc ng i
h nh p H i ùng n ớc ể u n h h ng ênh H i ng ời ùng n ớc c p
x b gồ c các gi nh nông n có ử ụng n ớc c h h ng các
ênh nhánh c p h ặc 3 h nh p các chi h i ng ời ùng n ớc c p x H i
ổ ch c H i nghị i biểu ể bầu n u n H i gồ : T ng b n
án h u v h nh viên i i n ch các chi h i có ử ụng
n ớc h i nghị n hể chi h i bầu b n u n chi h i ể phục vụ ch vi c
u n ênh nhánh v y n ớc ới Th y i ph hu h uy ịnh c ỉnh
ể i 1/3 ch h i h ng v /3 n p ch công y h y nông
Hình thức thứ hai: Các công nh h y i phục vụ ới ch nhi u hôn
b n ng x h ặc chỉ ới ch hôn b n L nh huy n v x
chỉ h nh p H i ùng n ớc c p x H i viên gồ c nh ng ng ời
ùng n ớc c các công nh h y i n u n h i x chỉ ịnh h ặc
h i n ớc c các công nh h y i n u n H i x chỉ ịnh h ặc
https://lop9.com/

31
h i nghị i biểu các hôn b n bầu gồ ng b n K án v h u có
nơi chỉ h nh p n chỉ H i ùng n ớc c p x i công nh h y i
h nh p chi h i h ặc H i ùng n ớc c p công nh chi h i bầu n
u n c i p i u h nh n ớc v u n h h ng công nh Th y i ph
hu h uy ịnh c ỉnh ch n u n x 5 % i n hu c
i n còn i công ch nh ng ng ời c i p u n c hôn b n ể u
ử ch v các chi ph hác Tỉ chi ph H i nghị H i nh ng ng ời ùng
n ớc uy ịnh h ng nh
Hình thức thứ ba: Các công nh h y i phục vụ ới ch nhi u hôn
b n ng x h ặc x h ặc chỉ ới ch hôn b n L nh
huy n v x chỉ h nh p H i ng ời ùng n ớc c p công nh hông
h nh p c p x h y nông huy n c i p chỉ vi c h ng
c các H i ng ời ùng n ớc h ặc phòng Nông nghi p v PTNT huy n v
n Gi hông Th y i x c i p chỉ ọi ng ời ùng n ớc c h
h ng u h gi h i v gọi h i viên c h i n u n H i các h i
viên bầu Th y i ph hu h uy ịnh c ỉnh n p ch h y nông
huy n 1/3 h ặc h hác ùy h uy ịnh c huy n còn i chi
công ch ng ời u n u ử h h ng v các chi ph hác c H i
Hình thức thứ tư: Các công nh h y i phục vụ ới ch nhi u hôn
b n ng x h ặc chỉ ới ch hôn b n L nh huy n v x
chỉ h nh p H i ùng n ớc c p công nh gồ c nh ng ng ời ùng
n ớc c hê h ng h gi bầu b n u n có ng hôn b n án
v h u c hôn b n v nh ng ng ời c i p u hầu b v ng n
ênh v y n ớc ới ch các hu v c u ng Th y i ph hu h uy ịnh
c ỉnh cách chi h i nghị H i ùng n ớc uy ịnh Ban Giao thông
Th y i x c i p chỉ H i
https://lop9.com/

32
3. Tồn tại vướng mắc khi thực hiện phân cấp quản lý khai thác CTTL
- ỉnh chỉ có công y h i hác công nh h y i ỉnh hông
h nh p các x nghi p h i hác h y i huy n ỉnh c Liêu H u Gi ng
h c ch h y công y cũng chỉ u n c các công nh ầu i công
nh x y úc còn n b h h ng ênh ơng nh các uy n ênh iên x
hông u n c nên h h ng n y hông có ch u n ch h c i c
phân công ách nhi v n h nh uy u b ỡng h h ng công nh h y
i gi các công y h i hác công nh h y i v các TCHDN hông õ
ng nguyên nh n ch y u g y nên hi u u u n h p nhi u h h ng
h y i
- ỉnh hi n n y ch có công y h i hác công nh h y i c p
ỉnh nh các ỉnh i n núi ph ắc v vùng Đồng bằng ông Cửu L ng
Nhi u ỉnh i n núi n n y chỉ h nh p các h y i c p huy n nh
ỉnh L i Ch u L C i ỉnh Đồng Tháp ch có công ty khai thác
công nh h y i nên vi c u n h i hác công nh h y i U ND
ỉnh huy n v các ổ ch c h p ác h c hi n Tỉnh L ng An ch có công y
h i hác công nh h y i c p ỉnh chỉ có các h y i huy n
v y nên gặp hó h n ng vi c u n h i hác các công nh uy n ênh
ới iêu iên huy n Ở ỉnh các cơ u n u n nh n ớc v h y i
nh Chi cục u n h y nông ỉnh Rị - ũng T u v Chi cục h y i ỉnh
Cần Thơ h c hi n nhi vụ u n h i hác công nh h y i
- D hi u cơ ch h hu h i ch nh nên ặc ù h y c
hi u u ng nhi u ị ph ơng vẫn còn è ặ ng ph n gi u n các
công nh h y i nhỏ hu ơn gi n ch các TCHTDN v cá nh n u n
lý.
- ỉnh hông h c hi n ph n c p u n c i p ch các
TCHTDN ph n c p ch các huy n Nh ng huy n hông h nh p
https://lop9.com/

33
c các h i hác h y i h ặc các TCHTDN nên huy n hời cử
c n b c phòng inh huy n u n Các phỏng inh huy n cơ u n
có ch c n ng u n nh n ớc v h p u n h i hác công nh h y
i Hơn n các cán b huy n hông nh n c ể u n v n h nh các
công nh h y i ẫn n nh ng h c ch các công nh h y i
ch có ch u n ch h c hông b nh hi u u v b n v ng c
công nh h y i ụ nh ỉnh Đắc Lắc ph n c p u n công
nh h y i ch U ND huy n u ó U ND huy n gi ch phòng nông
nghi p ị ch nh h ặc U ND x u n công nh h y i nhỏ ch
U ND x u n công nh ẫn n hông có ch u n ch h c
b i v hông có ng ời u n c i p ng ời c gi nhi vụ
u n công nh n y c h ng ch nh công ch c ngân sách
huy n h ặc x h n n hông ph i ổ ch c hu h y i ph ể có inh
ph u n v ử ch h ờng xuyên
- Ở nhi u ị ph ơng hi n n y các công nh h y i nhỏ v các ênh
n i ồng ênh i III ng x vẫn các công ty khai thác công trình
h y i u n v ụ nh ỉnh Qu ng N H i D ơng Ngh An T ng
hi ó i với các công nh h y i nhỏ nhi u ỉnh i n núi ph ắc
ơn L Hò nh v nh nghĩ các công y h i hác công nh h y i
chịu ách nhi u n công nh ầu i v uy n ênh ch nh còn các ổ
ch c h y nông cơ hôn b n u n h h ng ênh n i ồng nh ng h c
các công nh ầu i v ênh ch nh cũng các hôn b n u n v n
hành.
- Các tiêu chí phân c p u n h i hác công nh h y i h c hi n
hác nh u các ị ph ơng Tiêu ch ph n c p h h ng công nh h y i
có uy ô nhỏ v v ớn ch c h ng nh ng các v n b n pháp uy
cũng nh ng các bá cá h học Tiêu ch v uy ô công nh h y i
n i ồng hông h ng nh các ị ph ơng Có ỉnh ph n i c p ênh h
https://lop9.com/

34
iêu ch ênh ch nh ênh nhánh c p 1 3 ênh n i ồng ng hi ó có
ỉnh ph n i ênh h iêu ch ênh i 1 3
- Nhi u ỉnh huy n h ch ph n c p u n h i hác công nh h y
i ch các TCHTDN nh ng ch iêu ch ph n c p u n công nh
h y i ầu i các bơ i n h ặc p ng n ớc
Những tồn tại và nguyên nhân
- H h ng công nh n ng c phục vụ h p với n ng c hi
- H h ng công nh xu ng c p nghiê ọng
công nh ầu i: h h ng công nh hông ồng b nhi u công
nh h y nông h uổi họ ch c h y h iển h nh nhi u c ng
ới iêu ới ê x y ng ầu h ch c i u n ng c p y
nh ng iể xung y u x y ng ù ũ Nhi u bơ x y ng
ên 3 n giờ áng c h y h nh ng vẫn ph i v n h nh
Các ênh ục ênh nổi: ắp hông ặ cắ v c nh ch
bồi ắng hông c u bổ n vé Kênh i u vùng nh ầy ún ụ hông
c xử i ể Kênh u vùng cá h nhi u hông c gi c các
c ng ên ênh hông n n ớc h ch hông có cử v n H h ng ênh
ch còn h ng chục i u 3
ch c n vé v y vi c i u i
ph n ph i v ẫn n ớc hó h n v ng ph
ng ới công nh ặ u ng: ớc y chúng có nhi u h p
p ung x y ng ng ới công nh c i ồng u ng Ở các h p ác
x nông nghi p u có i chuyên x y ng h y i v i h y nông u n
b v công nh ặ u ng h c hi n ới iêu h học Nh ng n n y
vi c ới iêu ên ồng u ng ui v c ch ng úng ch ng h n Đồng bằng
ông Hồng nơi p ung nhi u h h ng h y nông c h n chỉnh n n y
i n ch ới ch ng gi xu ng chỉ còn 4 % i n ch ới nguồn ên
ới 49% ng hi các h h ng công nh u hi ới ch ng với c
https://lop9.com/

35
gần 1 % D u ng c n ớc hời gi n ới ch i n ch cu i ênh
hông b phá inh nhi u bơ cục b c ng v c p g y i
n các h h ng công nh v ch giá h nh ới iêu có nơi ng ên
g p ôi u n hó h n v v
Công ác u n h i hác b v công nh h y i ch ơng x ng
với cơ v ch ớn v h y i có Đ y v ồn i v nguyên
nh n g y h u u xu ng c p công nh v các công nh h i hác hi u u
hời gi n i chúng chỉ p ung ầu inh ph nh n v c
hu ch x y ng công nh ới c i nhẹ u n n ng c hi u u công
nh có cơ ch ch nh ách ng u n ặc bi cơ ch ầu v ch nh
ách inh hông áp ng yêu cầu
T nh ng chung hi u inh ph uy u b ỡng nên công nh
xu ng c p nh nh phòng ng hi bị u n hi u i c n ng c
n ng c cán b công nh n u n ch ơng x ng với yêu cầu T nh ng
ên g y ng i ng v n n n ch nh n n vùng h u hi
ù ũ n
ô h nh ổ ch c u n các nh nghi p cũng ch h h ng
nh ổ ch c các ị ph ơng còn hác nh u có nơi h h ng bị chi cắ
nh ng có nơi i u n p ung uá c g y c n ch u n i c ổ
ch c u n còn ùy hu c v ch c ng ời nh nên nh h nh hông
ổn ịnh ể é i ph ơng h c h ng nử nh nghi p nử nghi p
có nơi còn ng nặng h nh ch nh b c p h c hi n h ch án còn úng úng
Chuyển gi ch nông n nh ng công nh có hể u n c
úng ắn nh ng nơi gi hông có ổ ch c u n cơ ch ch nh ách
h ớng ẫn hi u ồng b hi n nhi u công nh còn vô ch
Công ác h y i ph v u chúng ới u n gi i uy ơng
h c ch ch gi i uy n ớc ới ch c y ồng c n ặc bi c y công
https://lop9.com/

36
nghi p c y n u vi c c p n ớc inh h ch nh n n các ng nh inh
ch c u n úng c Hi n n y nhi u nguồn n ớc bị ô nhiễ
nghiê ọng ch c b v hôi phục nh các h h ng vùng v n
ô hu công nghi p vùng n c p ung
Nh ph n ch ên có nhi u nguyên nh n ẫn n nh ng u n
các h h ng công nh hu i ng hu v c é hi u u Th nh
cơ ch ổ ch c u n các h h ng c ng nh hu i hi n n y hông
còn phù h p với yêu cầu h c Kể hi h c hi n ch nh ách ổi ới inh
n n inh n ớc chuyển p chung b c p ng inh hị ờng
Ch nh ách ổi ới n y òi hỏi c i cách c các hu v c các ng nh
inh Tuy nhiên nh ng ổi ới v u n h i hác công nh h y i quy
ô h h ng ch áng ể v ch h ịp với ổi ới chung c n n
inh ụ h u n y ch cơ ch ổ ch c u n các h h ng công
nh hu i hông i hi u u v ng y c ng Tổ ch c b áy
hu nông ch ng nh h h ng ph n c p ch h p h ch
nơi bị chi cắ ph n án Đ y nguyên nh n u x v c i p g y nên
y u é ng ổ ch c u n i u h nh các h h ng công nh h y
i.
Th h i vi c u n h i hác công nh hu i ớc n n y chỉ
p ung ầu x y ng, công ác u n h i hác còn bị x nhẹ ch
c u n hỏ áng i c nghiên c u ổi ới cơ ch ch nh ách u n
công nh hu i ch phù h p với phá iển inh x h i ch c coi
ọng Cơ ch ch nh ách ng u n công nh c b n h nh hời b
c p hông còn phù h p với h c nh ng ch c ử ổi h y h h ặc
có h y h cũng ch phù h p D ó còn nhi u b c p h ch còn u
huẫn ẫn nh u ch công ác ổ ch c i u h nh h c hó h n Nhi u
chính ách b n h nh h ặc hông phù h p với h c h ặc vi c iển h i h c
hi n bị h n nh Pháp nh v h i hác v b v công nh hu i i c
https://lop9.com/

37
h c hi n cơ ch ch nh ách ng x y ng u n h i hác công nh h y
i còn hi u nh uán ch ồng b .
Kể hi h c hi n ch nh ách ổi ới inh x h i nh ng h y ổi
ng n xu nông nghi p nh ph n chi i u ng chuyển ổi h p ác
x nông nghi p ch công ác u n hu nông ặ u ng h y ổi áng
ể Nhi u nơi công ác u n hu nông n i ồng hông c u n
úng c v h ng c công ác n y hi u h ng nh gi các ị
ph ơng với nh u ên c nh ó ch huy ng c h gi c c ng
ồng nên vi c u n hu nông cơ bị buông ỏng nh hi h c hi n
chuyển ổi các h p ác x nông nghi p
4. Những bài học khi phân cấp quản lý khai thác CTTL ở nước ta
Ph n c p u n ể phá huy v i ò v h n ng c ng ời h ng i
h gi u n công nh h y i xu ể h c hi n ph n c p
u n ể n ng c hi u u u n h i hác công nh h y i nh u:
- Cần ph n c p u n h i hác công nh h y i c n c v uy ô
công u c công nh nh giới h nh ch nh v c ph c p ng u n
v c nguy hiể i với vùng h u hi công nh x y c
- Cần ph n ịnh õ ách nhi u n h i hác công nh gi các
công y h i hác công nh h y i với các cá nh n ổ ch c u n h i
hác ặc bi ng v n h nh b v uy u b ỡng nhằ b n
toàn công trình.
- Ph n c p u n công nh h y i ph i gắn với ổ ch c u n h i
hác ử ụng công nh ồng hời gắn i n với ph n c p inh ph c p bù
iễn hu h y i ph ơng ng Ng ời h ng i có ách nhi n p inh
ph phục vụ u n v n h nh uy u b ỡng công nh v ênh ơng
u c ng ầu ênh c TCHTDN ới ặ u ng h uy ịnh hi n h nh
c ch nh ách h y i ph
https://lop9.com/

38
- Cần xác ịnh các ổ ch c u n công nh h y i ớc hi h c hi n
chuyển gi công nh nh các TCHTDN h ặc nh nghi p nh n ánh
nh ng chuyển gi ch các ơn vị h nh ch nh ể ẫn n nh ng công
nh vô ch
- Cần các iêu ch cụ hể ph n c p u n h i hác ch các i
h nh công nh ầu i hác nh u v các uy n ênh ới iêu ng các h
h ng công nh h y i
- Các nh nghi p nh n các h nh h c ổ ch c hác v cá nh n c
huy n h ch h gi u n công nh h y i nhỏ v công nh h y i
n i ồng có c u uy nh v n h nh ơn gi n các ị ph ơng có i u
i n phù h p
- Ở các ỉnh i n núi ph ắc v T y Nguyên uy hầu h các công nh
h y i i nhỏ nh ng nh u n c ng ời n ị ph ơng h n
ch nên cần iêu ch nh hu ph c p v hi u u v n inh
inh x h i i với các công nh h y i
- Công nh h y i c p n u n h c p ó c i p ổ ch c v n
h nh uy u b ỡng h úng uy nh uy ph v yêu cầu phục vụ
ới iêu c h h ng h y i
https://lop9.com/

39
1.3. Những vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu khi phân cấp quản lý
khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi ở nước ta
Phá iển b n v ng v ng h nh ph ơng ch ng chi n c
phá iển c i u c gi Để có n n nông nghi p b n v ng h
ng nh ng gi i pháp u n ọng v c p hi cần ph i i n h nh ph n c p
ng u n nhằ nâng c hi u u v nh b n v ng c các h h ng ới
Đ y cũng ch nh ục iêu c công ác u n hu nông Khái ni hi u
u y c hiểu ầy c c c các ục iêu b n ầu
c các h h ng ới nh n nh n hông n i n v hông ầy v hi u
u c các h h ng công nh h y i nh h ng ớn ới vi c các
bi n pháp ể n ng c hi u u c các h h ng ới hi n n y i ẽ ẽ hông
c cách ầy các chỉ biểu hị hi u u cùng các ph ơng
pháp ánh giá các chỉ iêu ó Còn b n v ng c h h ng ới c
biểu hi n ch : Ph i có ổ ch c u n hu nông h ng công
nh phá huy c hi u u i ch nh áp ng c các yêu cầu h ng v
v n h nh v u n ng ời ùng n ớc h n ịch vụ ùng n ớc
Các u nghiên c u chỉ ằng i với h ng u n nói
chung v u n h i hác các công nh h y i nói iêng ph i c i ọng c
h i y u n i ung v ph ơng pháp N i ung c công ác u n h i
hác công nh h y i c c i nh ch i u nên b n v ng v ặ v
ch còn ph ơng pháp ể h c hi n các n i ung c c i nh công ngh
nên n phẩ ó T ng u n ổ ch c h i hác v b v công nh h y
i nh h h ng công nh n i ồng h h gi c ng ời h ng i
y u nên b n v ng c ổ ch c ó Để huy ng ng ời h ng
i h gi cách ầy v u n h i hác v b v công nh h y
i nhi u nghiên c u chỉ õ ằng cần ph i u n nghiên c u nh ng v n
u:
https://lop9.com/

40
Một là nghiên c u ph n c p ch ng ời h ng i cụ hể vi c
t ch ng ời nông n c u n phần h ặc n b h h ng ới
i c uy n u n h i hác v b v phần h y n b h h ng
ới phụ hu c v uy ô ph c p v hu ch ng công nh
cũng nh inh nghi v n ng c c ng ời n v c ổ ch c ùng n ớc
ớc ầu có hể u n c p ênh n ó nh ng hi có inh nghi
nh ổ ch c v u n c n ng ên h ổ ch c ùng n ớc có hể
nh n u n n b h h ng
Hai là ng i vi c ng ời nông n c h gi u n h i hác v
b v công nh h cần ph i nghiên c u cách h c c họ c
h gi v uá nh h nh h nh v các uy ịnh có iên u n n các
h ng u n h i hác v b v h h ng Kinh nghi nhi u n ớc
trên h giới ch ng inh ằng hi ánh giá v ổ ch c ẽ phá huy i
c v húc ẩy ng ời nông n h gi cách nguy n ồng hu n v
u n h i hác x y ng v b v công nh hu i Rõ ng chúng
cần có nh ng nghiên c u h y ổi ph ơng pháp ổ ch c h c hi n h ẽ
nên b n v ng ng u n h i hác công nh h y i
Ba là c ng ồng nh ng ng ời ử ụng n ớc h ờng v n ch hiểu
v h h ng công nh h y i v hông c v ph i c
hu chuyên ôn có iên u n n h ng u n h i hác v b v
công nh h y i v h ch ục iêu ổng hể c công nh c h h ng
họ cũng hông h c nắ õ D ó cần ph i có nh ng nghiên c u v
ch ơng nh n i ung v ph ơng pháp v h ớng ẫn ể n ng c
nh n h c v hiểu bi c ng ời h ng i cũng nh cán b h y nông c p cơ
Bốn là Chúng bi ằng giá á v ánh giá h u u n
ọng ng n i ung h ng u n v y cần nghiên c u
https://lop9.com/

41
n ng giá á ch ng ời ùng n ớc ể i n ới họ có h n ng h c hi n v
giá á vi c h c hi n các công vi c c Giá á b ch
các h ng h úng h ch ph ơng pháp ể i n ới c các
ục iêu ồng hời b nh n ch v công bằng ng h ng c
ổ ch c ùng n ớc Đánh giá ể nhằ i u chỉnh các h ng các ph ơng
pháp áp ụng ng uá nh h c hi n c c ổ ch c u n h i hác h
h ng công nh
Năm là Để h ng ph n c p u n h i hác có cơ pháp giúp
h ng c ổ ch c c nh ng ng ời ùng n ớc phù h p với u pháp v
ch nh ách Th các c p các ng nh có iên u n cần nghiên c u x y ng hể
ch ch h ng n y
Sáu là Đ i với i ị ph ơng i h h ng công nh h y i cụ
hể cần i n h nh ánh giá h c ng u c vi c ph n c p u n h i
hác công nh h y i c nh Ph n ch nh ng ặ c nh ng v n
còn hi u ó c vi c ph n c p cần nghiên c u hắc phục ú inh nghi
Th h các ô h nh ph n c p u n i n b ng n ớc v c các
n ớc hác ên h giới ể x y ng ô h nh ph n c p u n h i hác v
b v công nh phù h p với ị b n Ti n h nh ánh giá hi u u vi c
ph n c p u n h i hác công nh ng i Nghiên c u i u chỉnh c i
i n ể x y ng ch nh ô h nh nh phù h p nh v hi u u
nh
https://lop9.com/

42
Kết luận chương 1
Ph n c p u n h i hác công nh h y i ng nh ng yêu
cầu cần hi b ch các công nh h y i phá huy hi u u b
phục vụ n xu nông nghi p n inh v các ng nh inh hác áp ng
yêu cầu công nghi p hó hi n i hó nông nghi p v phá iển nông hôn
Đ n n y nhi u ỉnh có h c hi n ph n c p u n h i hác công nh h y
i ch các TCHTDN ỉnh các uy ịnh v ph n c p u n
phù h p ch ng ị ph ơng v vi c áp ụng các nguyên ắc ph n c p u n
n y phá huy hi u u u n h i hác công nh h y i Tuy nhiên
vi c ph n c p u n h i hác công nh h y i n ớc cũng còn nhi u
hó h n v ớng ắc nên ch phá huy c hi u u u n h i hác
công nh h y i
D v y vi c ph n c p u n h i hác công nh h y i cần ph i c n
c v uy ô công u c công nh nh giới h nh ch nh v c
ph c p ng u n v c nguy hiể i với vùng h u hi công
nh x y c Cần ph n ịnh õ ách nhi u n h i hác công nh
gi các công y h i hác công nh h y i với các cá nh n ổ ch c u n
hác ặc bi ng v n h nh b v uy u b ỡng nhằ b n
n công nh Ph n c p u n công nh h y i ph i gắn với ổ ch c
u n h i hác ử ụng công nh ồng hời gắn i n với ph n c p
inh ph c p bù iễn hu h y i ph ơng ng i c ph n c p u n công
nh h y i cần h c hi n ồng hời h ặc u hi c ng c i n n n ng
c n ng c c các TCHTDN ng c ờng phá huy v i ò c ch nh uy n
ị ph ơng v ng ời n ng vi c h gi u n b v v h i hác
công t nh nhằ phá huy hi u u công nh h y i
https://lop9.com/

43
CHƯƠNG 2:
PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN CẤP QUẢN LÝ
KHAI THÁC CÔNG TRÌNH THỦY LỢI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI
NGUYÊN
2.1. Giới thiệu khái quát về khu vực nghiên cứu và hệ thống công trình thủy
lợi địa bàn tỉnh Thái Nguyên
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên vùng nghiên cứu
1. Vị trí địa lý
Tỉnh Thái Nguyên có ọ ị 1 ’ n 7’ vĩ ắc v
1 5 5’ n 1 6 14’ inh Đông nằ cách h ô H N i 8 v ph T y
ắc Tổng i n ch nhiên c ỉnh 3 531 n 1 131 78 ng ời
n 3 ng ời/ n 1
https://lop9.com/

44
Hình 2.1: Bản đồ hành chính tỉnh Thái Nguyên
Tỉnh Thái Nguyên với vị ị ng nh ng ung ch nh ị
inh c i ắc Thái Nguyên cử ngõ gi u inh x h i gi vùng
ung u i n núi với vùng ồng bằng ắc gi u ó c h c hi n
hông u h h ng ờng b ờng ắ v ờng ông Th nh ph Thái
Nguyên ầu nú
2. Địa hình
Thái Nguyên ỉnh i n núi có nhi u y núi c với các h ớng hác
nhau.
- D y núi c phi ắc ắc K n c 4 – 1 có xu h h p ần
ắc xu ng N ng Đè Kh c u úc á ph ng hó K ơ
- D y núi hu c vòng cung Ng n ơn phi Đông ắc bắ ầu ắc K n
ch y h h ớng T y ắc – Đông N xu ng ới õ Nh i c phổ bi n 4 –
5 y núi n y h p với y núi c ph ắc hép i nên hung ũng
ông Cầu có ị h nh h u ng ch ” ” nên òng ch nh ông Cầu
- D y núi á vôi ắc ơn nằ phi Đông N c ỉnh ch y h h ớng
T y ắc – Đông N õ Nh i ch y v hung ũng ông Th ơng H u Lũng
Chi L ng hu c L ng ơn có c 5 – 6 c u i p h ch á vôi
- D y núi T Đ ph T y N c ỉnh bắ ầu Đè Kh ch y h
h ớng T y ắc xu ng Đông N v ới óc ơn H N i Đ y y núi có c u
b i nhi u i nh h ch hác nh u có c ên 1 với ỉnh núi c
nh 1 591 D y núi T Đ nh b c b nh ph ng ón gió ù Đông
N ph biển hổi v nên ớn T Đ với ng
x p xỉ 5 /n
Tỉnh Thái Nguyên x p v ị h nh i p giáp ồng bằng v i n núi nên ị
h nh phổ bi n có ng ồi bá úp x n ẽ u ng h p ũng ễ ng p úng hi có
ng ớn
https://lop9.com/

45
3. Đặc điểm địa chất, thổ nhưỡng
a. Đặc điểm địa chất: ị ch c ỉnh c ph n vùng: Đị ch vùng ồng
bằng v ị ch vùng i n núi:
- ùng ồng bằng: Nằ ph N ỉnh gồ các huy n Phổ Yên Phú
nh ị ch y hu c bồi ch ầ ch ỏi cá hị Đặc iể ị
ch vùng ồng bằng hi x y ng các công nh h y i h ờng gặp hó h n
ng vi c xử n n óng
- ùng i n núi: H i hông ph n chi gồ h ch i p h ch é n
á vôi phún xu zơ v xi ; H Đ ôn với các b c Eif i Giv i á vôi
i p h ch é ph h ch; v H Oc vi i v h ch ôi hi ng i á vôi
Đặc iể ị ch vùng i n núi hu n i ch vi c x y ng công nh
Đ i với ị ch h y v n: c n ớc ngầ xu hi n nằ u các hu ồi
3 n 5 n ớc chỉ n òn HCO3 v pH i với xi ng h ờng Các chỉ
iêu hác hông n òn
b. Đặc điểm thổ nhưỡng: có h ng ùn v inh ỡng c h p h nh
phần cơ giới nhẹ Các i ch nh gồ : Đ phù ; Đ b c u; Đ c ụ; Đ
ỏ v ng bi n ổi ồng ú ; Đ n u ỏ ên á vôi; Đ ỏ v ng ên phi n h ch
é ; Đ ỏ n u ên c b zơ ung nh; Đ v ng nh phá iển ên á cá
4. Đặc điểm khí tượng - khí hậu
a. Chế độ nhiệt:
Ch nhi hu v c c ph n chi h nh ù õ : ù nóng:
háng 5 n háng 9 nhi ung b nh háng bi n ổi 5 C ÷ 7 C ùy ng
háng ng nơi Nhi bi n ổi h hông gi n Tháng nóng nh háng 7
ng n nhi ung b nh háng hầu h các iể c 7 C ÷ 8 C
Nhi hông h i c uy i ng vùng ên ới 38 C ÷ 39 C nh ng h ờng
xu hi n ớ hơn v các háng 5 v háng 6 ù nh: bắ ầu háng 11 ới
háng 3 n u nhi hông h ung b nh h ng háng ng gi các nơi
ng ỉnh 15 ÷ 0
C Tháng nh nh ng n háng 1 nh ng nhi ung
https://lop9.com/

46
b nh hầu h các vẫn ên 150
C Nhi i h p uy i h ờng x y
v cu i háng 1 ầu háng 1 T i v i nơi hu c vùng núi nhi i h p
ng nh ng é nh có hể xu ng ới 0
C.
b. Chế độ mưa
Th i u h ng ê ch h y ng ph n b ên ị b n c ỉnh bi n
ổi gi các vùng há õ 1 5 n ên 4 L ng ung
b nh h ng n hông ớn ng 1 5 ÷ 1 9 Ch ng n
chi h nh ù õ : ù v ù hô ù háng 5 n háng 9
ng chi 75 ÷ 8 % ổng ng n háng có ng ớn nh
háng 7 v háng 8 với ng ph n b ên 3 / háng ù hô
háng 1 n háng 4 n u ng chi ÷ 5% ổng ng n
Tháng nh háng 1 v háng 1
5. Đặc điểm thủy văn
a. Dòng chảy năm
Dòng ch y n ên các ông u i i các h y v n c bi n ng
hông nhi u n n ớc ớn chỉ g p ÷ 3 ần n n ớc nhỏ H CV òng ch y
n 4 ÷ 3 ph n b òng ch y n c các ông ên ị b n ỉnh có iên
u n chặ chẽ ới ph n b ng n Nơi có ô n òng ch y n nhỏ
nh ên ông Đu có 0 = 20l/s/km2
nơi ớn nh ông Công 0 = 28l/s/km2
.
Bảng 2.1: Tần suất dòng chảy năm tại các số trạm đo
T
T
Trạm đo Sông
FLV
(km2
)
Q0
(m3
/s)
QP=50% QP=75%
QP=85
%
1 Thác i ông Cầu 2220 51,2 52,0 41,9 36,2
2 T n C ơng Sông Công 548 15,3 14,8 12,1 10,7
https://lop9.com/

47
Có hể nói òng ch y h ng n y há ph ng phú nh ng ph n ph i òng
ch y gi các háng ng n i hông ồng u v ph n ù õ
ù ũ háng 6 n háng 9 ù i háng 1 n háng 5 n u
b. Dòng chảy mùa lũ
ù ên u v c é i háng 5 n háng 9 còn ù ũ háng 6
n háng 9 T u v c nhỏ h u ông Cầu nh h ng ị h nh c y
núi T Đ nên ng háng 1 còn há ớn hời gi n ù ũ ên các ông
n y có xê ịch chú h ờng háng 6 n háng 1 H ng n ù ũ có hể
xu hi n ớ h ặc u n i 1 háng nh ng với hông ớn Tó i ù ũ
chỉ é i 4 háng ng n nh ng chi ới 7 ÷ 75% ổng ng ũ n n
L u ng ũ ớn nh u n ắc c i Chũ 4 15 3
/s (23/7/1986),
với ô n òng ch y ũ nh c 1 986 / / 2
ớn g p 1 6 ần ũ ông Cầu
v g p 5 ần ũ ông Th ơng
Tổng ng n ớc ù ũ ung b nh nhi u n i Chũ háng 6 n háng
9 nh c 997 1 9
m3
chi 75% ổng ng n ớc n n Chỉ iêng háng 7
và tháng 8 là 0,611.109
m3
chi 61 3% ng n ớc ù ũ
Tó i ng ù ũ háng 6 n háng 9 ũ ớn ên các ông hu c
h ng u ông Thái nh có hể x y c các háng háng 6 n háng 9
nh ng ớn nh v p ung nhi u nh vẫn háng 7 v háng 8
c Dòng ch y ù i
ù i nh háng 1 n háng 5 n u Tổng ng òng ch y ng
u hời gi n ù i chỉ chi 5 ÷ 3 % ổng ng òng ch y ng n D
ch ph n b ên các u v c hác nh u nên ch ph n b òng ch y
cũng hác nh u nh các phụ u ông
T ên òng ch nh ông Cầu i Thác i ô uyn òng ch y ung b nh ù
i bằng 11 1 / / 2
Nh ng ên các nhánh ông còn hơn nhi u nh các
nhánh u i h ng nguồn các ông
https://lop9.com/

48
D ặc iể ph n ph i òng ch y nh ên nên ng hời gi n ù i
nguồn n ớc c p ch n xu nông nghi p công nghi p v inh h gặp hó h n
T ên h c có các công nh h y i nh p Thác Hu ng hồ Núi C c
nh ng công nh ớn ng i còn nhi u các công nh nhỏ hác uy nhiên
nguồn n ớc v ù i vẫn ch c áp ng hỏ n có nhi u nghiên c u
x xé n các ph ơng án nh n ng c p hồ Núi C c h i hác nguồn n ớc
ngầ ể bổ ung nguồn n ớc ù i
2.1.2. Hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội của Thái Nguyên
T c ng ng inh GDP gi i n 1996 - b nh u n
7 4%/n v 11 7%/n ; gi i n 5 – 1 g p 1 6 ần với gi i n
1996 - 2000.
Bảng 2.2: Hiện trạng sử dụng đất tỉnh Thái Nguyên năm 2010
TT Danh mục sử dụng đất Diện tích đất (ha) Tỷ lệ %
Tổng diện tích đất tự nhiên 353.101,767 100
I Đất nông nghiệp 294.633,79 83,44
1 Đ n xu nông nghi p 109.771,83 31,09
1.1 Đ ồng c y h ng n 64.975,8 18,4
a Đ ồng ú 48138,32 13,63
b Đ cỏ ùng v ch n nuôi 214,4 0,06
c Đ ồng c y h ng n hác 16.633,08 4,71
1.2 Đ ồng c y u n 44.796,03 12,69
2 Đ nghi p có ng 180.639,32 51,16
2.1 R ng n xu 110.836,75 31,39
2.2 R ng phòng h 34.840,37 9,87
https://lop9.com/

49
2.3 R ng ặc ụng 34.962 9,90
3 Đ nuôi ồng hu n 4.124,96 1,17
4 Đ nông nghi p hác 97,68 0,03
II Đất phi nông nghiệp 42.707,20 12,09
III Đất chưa sử dụng 15.761,68 4,46
Nguồn: Niên giám thống kê tỉnh Thái Nguyêntháng 4 năm 2011
Cơ c u inh có xu h ớng ng ng nh nh các ng nh ịch vụ v công
nghi p - x y ng N 1 ọng công nghi p – x y ng ng GDP
49 7% ịch vụ 45% nông nghi p h y n 5 3% GDP/ng ời nh h U D
giá hi n h nh ên 9 U D/ng ời
Hi n ng ử ụng c Th nh ph Thái Nguyên c h ng ê ng
b ng u
Ng nh n xu nông – nghi p – h y n uy chi ọng ng y
c ng gi ng n n inh nh ng vẫn ng nh inh u n ọng c
ỉnh Thái Nguyên Ng nh n y ng ng b ớc i p c n với n xu h ng hó
Các n phẩ nông nghi p c vùng ch y u hóc chè c u ơng h
u ơi gi úc gi cầ
Giá ị n xu n ng nh nông nghi p n 9 6347 91 ồng
h giá hi n h nh vùng n xu h ng hó p ung h ớng v các
i c y c n có n ng v giá ị inh c c h nh h nh nh ng
vùng chè n g bò v ng nguyên i u n ng ơng h c có h b nh
u n ầu ng ời iên ục ng u các n N 9 ung b nh 361 3 g
Ng nh ồng ọ v ch n nuôi chi ọng ớn nh 9 8% ổng giá
ị n xu nông nghi p n 9 ọng ph n ng nh h y n c i hi n
chú u các n nh ng vẫn nhỏ n 9 chi 14% ph n ng nh
https://lop9.com/

50
nghi p chi 4 % v ịch vụ nông – nghi p – h y n chi 5%
n 9
2.1.3. Hiện trạng hệ thống công trình thủy lợi địa bàn tỉnh
T ên ph vi n ỉnh Thái Nguyên có 9 huy n h nh hị: Th nh ph Thái
Nguyên hị x ông Công các huy n: Đ i T Định Hó Đồng H Phú L ơng
Phổ Yên Phú nh v huy n õ Nh i
Th i i u i u n ỉnh có 1 143 công nh các i ng ó có 395
hồ ch 3 p ng 1 bơ ới v 38 công nh bán iên c v công
nh với h h ng ênh ơng i h ng 1 6 ọng ó có 1
c iên c Tổng n ng c ới úa xuân là 23.500 ha; lúa mùa 34.565 ha; 11.500
h c y u; ên 5 h c y chè v c y n u
T ng ó áng chú h h ng công nh h y i Hồ Núi C c với ung
ch 175 i u 3
ổng chi u i ênh ơng 5 4 ới ch 1 h ú vụ
cho 4 huy n h nh ph N c ỉnh; c p n ớc ới ú vụ chiê h ng 4 h
ch ỉnh ắc Gi ng
1. Công trình phòng chống lũ
a. Đê điều:
T n h nh ph Thái Nguyên có 9 595 ê c ph n uy n
uy n ê ph n c p v uy n ch ph n c p 5 c ng v 1 công nh è b v
bờ
+ Tuyến đê đã phân cấp:
Tuy n ê H u ông Cầu Đê c p III : T n uy n ch h n chỉnh ới ắp
c n i 1 95 hu c h nh ph Thái Nguyên ặ cắ ê: = 5
m1= 3, m2= C nh ê K0 – K0-800 31 8 Đê h u ông Cầu h nh ph
Thái Nguyên hông ồng c ch chắn óng v n c ông hông bị nh
h ng c óng
https://lop9.com/

51
+ Tuyến đê chưa phân cấp: Tuy n ê Khu G ng hép: Để b v Khu G ng hép
T n uy n i 8 3 hu c h nh ph Thái Nguyên c nh ê i K0 là 29,3m,
n K8 8 3 Ch ng ê ặ cắ ê n uy n b ch ng ũ i Gi
y 8 11 v h ng u p Thác Hu ng 7 5
T ng công ác phòng ch ng ũ h hồ ch ng nh ng bi n pháp
phòng ch ng ũ có hi u u Hi n n y ỉnh Thái Nguyên có các hồ ch u h
gi c i p cắ ũ ch h nh ph Thái Nguyên:
- Hồ Núi C c: Ở huy n Đ i T ên ông Công ung ch ch ng ũ
50,98.106
m3
ng với c n ớc ũ 48 5 FLV = 535 km2
.
- Hồ Linh: Ở huy n Định Hó x y ng ên nhánh u i Linh hu c
ông Cầu FLV = 26 km2
.Wch ng ũ = 2,6.106
m3
ng với c n ớc ũ: 16
- Hồ Gò i u: Huy n Đ i T c x y ng ên u i K Phú hu c ông
Công, FLV = 17 km2
.Wch ng ũ = 1,7.106
m3
ơng ng với c n ớc ũ 113 7
b. Các hồ chứa tham gia chống lũ
Hình 2.2: Công trình thủy lợi Hồ N i Cốc tỉnh Thái Nguyên
https://lop9.com/

52
Ng i các hồ ên còn nhi u các hồ v v nhỏ hác nh : Hồ Đ n Ủy hồ
Phú Xuyên hồ Khôi K huy n Đ i T hồ Gh nh Chè hị x ông Công hồ
Đồng Xi ng huy n Phú L ơng Hi n i các hồ ên h gi ch ng ũ ch ông
Công v ông Cầu Ng i còn có ác ụng c p n ớc inh h v b v ôi
ờng inh hái các hu v c xung u nh hồ
2. Hệ thống công trình thủy lợi Núi Cốc
H h ng h y i Núi C c hu c i h nh công nh hồ ch ớn c x y
ng n 197 v v h i hác phục vụ n xu n 1978 Hồ có ung ch
h u ch 168 i u 3
Công nh ầu i: p ch nh i 5 c 7
y p phụ có chi u i 4 – 4 chi u c 5 – 10 T n x ũ 1với 3
cử u ng n c hi 76 – 830 m3
/ T n x ũ với cử u
ng n c hi 51 – 560 m3
/ Nhi vụ hi c Hồ: 1 c p n ớc
ch hu công nghi p Thái Nguyên; Phục vụ ới ch 1 h c nh ác ;
3 Ti p n ớc ch h h ng h y nông ông Cầu 8 – 3 i u 3
/n ; 4 Nuôi cá
v phục vụ u ịch; 5 Cung c p n ớc hô ch Nh áy n ớc ch ơng 8 – 12
i u 3
/n ; 6 K h p phá i n với công u h ng 8 – 1 i u w/n m
Hình 2.3: Nhà máy thủy điện Hồ N i Cốc
https://lop9.com/

53
2.2. Các mô hình phân cấp quản lý khai thác công trình thủy lợi trên địa
bàn tỉnh Thái Nguyên
Kể hi n ớc b ớc v hời ổi ới n n inh Tỉnh Thái
Nguyên có nh ng c gắng ng vi c ổi ới cơ ch u n inh c
nh ng ó có vi c ph n c p u n h i hác h h ng các công nh
h y i i ên ị b n Tuy nhiên xé h i n nh hời gi n v hi u u
c có hể nói ằng vi c ph n c p iễn còn c ch ch
c u v h nh công nh vọng
2.2.1. Tình hình phân cấp quản lý khai thác CTTL trước năm 1993:
T ng hời n y h h ng công nh h y i ên ị b n Tỉnh c
ph n c c p huy n u n Tổ ch c u n c p huy n c c u úc h nh
các xí nghi p c hu c U ND huy n h ặc phòng h y i huy n
Riêng i với h h ng i h y nông Núi C c công y Th y nông
Núi C c u n h i hác v b v
2.2.2. Tình hình phân cấp quản lý khai thác CTTL từ năm 1993-1996:
Công nh h y i ên ị b n ỉnh c chi c p u n c p ỉnh
v c p huy n:
* C p ỉnh: gi ch công y u n h i hác công nh h y i u n
lý.
* C p huy n: gi ch các cụ h y nông c các huy n u n
2.2.3. Tình hình phân cấp quản lý khai thác CTTL từ năm 1997 - 2003:
Ng y 14/3/1997 U ND ỉnh Thái Nguyên uy ịnh 514/QĐ
– U v H ớng ẫn iên ng nh 7 1/HD – LN ng y 14/8/1997 h c hi n
Quy ịnh 514 b n h nh b n uy ịnh v gi ách nhi uy n u n
h i hác b v hu h y i ph các công nh h y i ên ị b n ỉnh
Thái Nguyên v Quy ịnh 538/QĐ – UB ngày 29/6/2001, UBND giao
ách nhi u n các uy n ênh iên huy n iên x hu c h h ng ênh
ơng Hồ Núi C c nhằ phá huy hi u u c công nh ch ng
https://lop9.com/

54
b n ớc ch n xu é i uổi họ công nh công nh có ch hể u n
ổ i h y nông cơ Th uy ịnh n y c p ỉnh u n 5 công
nh có uy ô i n ch ới iêu ên h /vụ các uy n ênh iên
huy n iên x ; công nh hồ ch có chi u c p 1 ên
Ng i các công nh h y i ênh ơng công y ch u n còn
i c ph n c p ch c p huy n u n
2.2.4. Tình hình phân cấp quản lý khai thác CTTL từ năm 2003-2006:
Tiêu ch ph n c p ng gi i n n y nh u:
1. Cơ quan quản lý nhà nước
- C p ỉnh công y h i hác hu i ỉnh u n các công nh có
i n ch ới 3 h nên;
- C p huy n h nh ph hị x u n các công nh còn i
Cụ hể: U ND ỉnh có Quy ịnh 145/UB – QĐ ng y 17/ 1/ 3
gi ách nhi u n h i hác b v công nh h y i ên ị b n
ỉnh Th Quy ịnh n y h :
* C p ỉnh: D Công y Qu n công nh h y i Thái Nguyên u n
1 9 công nh ng ó gồ 57 hồ 51 p v 1 bơ iêu
* C p huy n: u n các công nh còn i ổng 134 công nh
gồ : hồ ch p bơ v ph i p
2. Tổ chức quản lý thủy nông cơ sở
H nh h c ổ ch c:
H nh h c x y ng ổ ch c u n h y nông cơ ể c i p u n
lý b v h i hác công nh C p y ch nh uy n các c p cơ chỉ
v ổ ch c ch nh n n h nông n h ng i n ớc công nh ên ị
b n u n học p các ch ơng ch nh ách c Đ ng v Nh n ớc pháp
nh u n b v công nh h y i ó họ h y c uy n i v ách
nhi ng công ác u n b v h i hác công nh v họ c h
gi n b c ồng óng góp h ng nh cử ng ời h gi ổ ch c u n
https://lop9.com/

55
h y nông v ng ời phụ ách ng ổ ể i i n ch họ u n b v
công nh ẫn n ớc phục vụ phá iển inh cơ v chịu u n
Nh N ớc v h nh ch nh ị ph ơng ó
b Nhi vụ:
Nhi vụ u n ổ ch c h y nông cơ : chịu nh chỉ
c U ND x ph ờng hị n v u n Nh n ớc v h nh ch nh v i u
h nh n xu c U ND h p ác x hu c ph vi u n c ị ph ơng
v h p ác x h y i ph hu c n p 1 % v h b c Nh n ớc h
i h n iêng v h õi h u ng n ách
c Cơ ch i ch nh:
Cơ ch chi ch công ác u n cơ : Th h ớng ẫn iên ng nh
u hi n p i n hu h y i ph v h b c ổ i h y nông c h ng
c chi 3 % ch u n
Ưu nh c iể c ô h nh:
ô h nh u n n y có u iể :
- Ké i c uổi họ công nh phá huy hi u u công nh ới
h i n ch gi c chi ph ử ch
- Góp phần n ng c n ng u n ng c y ồng v ng hu nh p
cho nông dân.
- Th y ổi p uán inh h ử ụng n ớc ới ầ i n iên
c h nông n nh nh ng x ung u v i n núi Không còn nh
ng nh ch p n ớc gi các h nông n với nh u
- Nh n h c c nh n n c ng ồng ng ời ùng n ớc c n ng ên
ng vi c u n b v công nh hông còn hi n ng cu c bờ
ênh c ng y n ớc b b i nh ớc
- Công ác chỉ c c p y ch nh uy n cơ v h y i ng
phá iển inh - x h i ị ph ơng c cụ hể hơn
https://lop9.com/

56
- T ách nhi c ổ ch c u n h y nông cơ v các h nh viên
c h nông n n nhi cử i i n h nông n u n b v công
nh phục vụ hơn
ng bên c nh nh ng u iể ó uá nh h c hi n ô h nh n y còn
ồn i: công ác phá iển ổ ch c u n h y nông cơ
ị ph ơng còn hi u ch c c ch h y ó bi n pháp ch c c góp phần
ng h ch phá iển inh x h i ị ph ơng h u n ng u
n ng c y ồng v nuôi n ng c ời ng ch nông n
- Phổ bi n các ch nh ách c Đ ng v Nh n ớc v h y i pháp nh
u n b v công nh h y i ới nông n ch u ng ch gi nh
hời gi n hỏ áng ch h nông n c h gi b n b c góp x y ng
- X y ng ổ ch c u n h y nông cơ còn h h nh h c cử chỉ
ịnh ch u n b n ẫn n h ng c ổ i h y nông h ng
é hi u u Ở x ph ờng cán b phụ ách h y i x i ch u chuyên
ôn nên h n ch ng chỉ các ổ i h y nông cơ h ng
- Th y i ph nông n còn n nhi u có nơi hông hu c Đồng hời
nơi ch nh uy n x ph ờng nơi ch iên uy xử nh ng cá
nh n p hể ử ụng n ớc công nh h y i hông n p h y i ph
h ặc ử ụng h y i ph i ục ch D v y h y i ph hu c h p
hi u u h ng c ổ i h y nông gi
2.2.5. Tình hình phân cấp quản lý khai thác CTTL từ năm 2006 đến nay
1. Tiêu chí phân cấp
Tiêu ch ph n c p h h ớng ẫn c Thông 65/ 9/TT-BNN&PTNT
ng y 1 /1 / 9 c Nông nghi p v PTNT uy ịnh nh u:
a. Đối với cấp tỉnh quản lý
+ Đối với loại công trình hồ chứa nước:
- Đ p có chi u c ≥ 15 h ặc i n ch ới ≥ 5 h ;
https://lop9.com/

57
- Kênh ới: Kênh ch nh ênh c p 1 ênh c p n ầu ênh c p 3 Có
i n ch ới ≥ 5 h
+ Đối với công trình đập dâng:
- Đ p có chi u c ≥ 1 h ặc i n ch ới ≥5 h ;
- Kênh ch nh ênh nhánh n c ng ầu ênh ới có i n ch ≥ 5 h
+ Đối với công trình trạm bơm tưới, tiêu:
- Đ i với bơ ới: có i n ch ới ≥ 1 h ;
- Kênh ới: n c ng ầu ênh có i n ch ới ≥ 5 h
- Đ i với bơ iêu: có i n ch iêu úng ≥1 h
b. Đối với cấp huyện, thành, thị quản lý
Qu n c các công nh hồ ch p ng bơ ph i p
có i n ch ới  5 h các hồ ch có p chi u c <15 ; p
ng n ớc có chi u c <1
2. Thực trạng phân cấp quản lý
a. Công trình giao Công ty TNHH một thành viên Khai thác thuỷ lợi Thái Nguyên tổ
chức quản lý khai thác
+ Tổng : 7 công nh ng ó :
- Hồ ch : 3 công nh;
- Đ p ng: 33 công nh;
- Kênh ới: Tổng chi u i u n : 4 7 K ng ó: Kênh h
h ng Núi C c: 1 7 7 K ; ênh hu c công nh hác : 113 K
- T bơ iêu : 1 ;
- T bơ ới : 4
+ N ng c ới các công nh gi ch công y u n : 5 88 3 h ú vụ v
u u các i T ng ó: ú vụ Xu n : 15 737 8 h ; ú vụ ù : 18 431 8
ha; Rau màu : 17.156,6 ha; tiêu úng 1.555 ha.
b. Công trình giao huyện, thành quản lý
+ Tổng : 1 8 công nh
https://lop9.com/

58
+ N ng c ới 34 487 5 h T ng ó : ú vụ Xu n 11 315 h ; ú
vụ ù 1 7 h ; u u 1 477 5 h
2.3. Kết quả đạt được và những vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu giải quyết
a. Những kết quả đạt được
- Đ ổ ch c c b áy u n h i hác v b v công nh ỉnh
n cơ ph ờng x v hôn xó Đ n 3 /7/ 6 n ỉnh có 3 3 ổ i
h y nông v các HTX ịch vụ n ớc T ng ó: có 48 ổ i h y nông v 55
HTX ịch vụ n ớc
- Ở Công y ổ ch c i n n i b áy công y n x nghi p
cụ h y nông H ng n xu inh nh c Công y i v
n n p v ng y c ng phá iển
- Công ác u n h i hác v b v công nh có nhi u chuyển bi n
ch c c Công y h p với cơ x huy n x y ng c các ổ i
h y nông c các công nh ơn vị u n c i p ể u n b v
công nh v i u h nh n ớc ới
- Đ h c hi n vi c nh án i u i ể có h ch n ớc các hồ
ch T ó b nguồn n ớc ới ch ng phục vụ ch các vụ n
xu h ng n h h ch hông ể x y h n ng i n ch công nh
phục vụ Cung c p ầy v ịp hời nguồn n ớc inh h v ch các nhu
cầu ùng n ớc hác
Nhằ bù ắp phần inh ph gi nhẹ gánh nặng b c p ng n ách
nh n ớc Nh n ớc có ch ơng hu hu i ph ng ời h ng i v
h c hi n ch h ch án inh ng các ơn vị u n h i hác công
nh h y i ằng Nghị ịnh 143/ 3/NĐ-CP ng y 8/11/ 3 c
Ch nh ph
Để huy n h ch n xu ơng h c ng các v n b n ên hu i
ph i với ới chỉ hu c cần hi b chi ph ch ử ch h ờng
xuyên ch nh n chi ph n ng c p hu hồi v n Nh n ớc ph i h
https://lop9.com/

59
phần chi ph i n i n iêu úng ử ch công nh h hỏng nặng hiên i
gây ra bằng nh ng uy ịnh chặ chẽ
Xu phá ch nh ách h nông n c gi n xu nông
nghi p nghi p nuôi ồng hu n v u i n 8 Ch nh
ph iễn gi hu i ph ch ng ời n h uy ịnh c Nghị ịnh
154/ 7/NĐ-CP ng y 15/1 / 7 c Ch nh ph u ó c h y h bằng
Nghị ịnh 115/ 8/NĐ-CP ng y 14/11/ 8 c Ch nh ph ử ổi bổ
ung i u c Nghị ịnh 143/ 3/NĐ-CP ng y 8/11/ 3 c
Ch nh ph uy ịnh chi i hi h nh i u c Pháp nh h i hác v
b v công nh hu i
i c nghiên c u v b n h nh ch nh ách hu i ph phù h p ng gi i
n phá iển c n ớc h c cần hi nh c c p ên
Ng i vi c giúp có c h n inh ph áng ể ch công ác v n h nh
uy u b ỡng công nh n u ch nh ách hu i ph phù h p chúng ẽ
n ng c c h c c ng ời nông n ng vi c ử ụng n ớc có h c
i i v n ng c ách nhi v i ò c họ ng vi c g n gi b v
công trình thu i
- Ph n c p u n b v h i hác công nh hu i phù h p với
nguồn nh n c ch ng nh n c v nh c nguồn nh n c i
c p
Khi ph n c p h p công ác ổ ch c b y u n h i hác v b
v công nh h y i ỉnh n cơ ph ờng x v hôn xó ; công y ổ
ch c i n n i b áy h ng i v n n p v ng y c ng phá iển;
công ác u n h i hác v b v công nh có nhi u chuyển bi n ch c c;
h c hi n vi c nh án i u i có h ch n ớc hồ ch ó
c yêu cầu u
* Tăng diện tích tưới, tiêu, tăng năng suất cây trồng:
https://lop9.com/

60
Th c hi n ph n c p công nh hu i h p cùng với ch nh ách iễn
hu i ph u phục vụ ới iêu c các công nh hu i c
t ng ên õ ể hi ch nh ách iễn gi hu i ph c iển h i
h c hi n R nhi u h h ng công nh hu i c uy u ử ch h
h ng ênh ơng c u ử n vé n ng c n ng c ng i n
ch ới h ờng ng 4-10%, th ch có h h ng ng %
Hi u u c ch nh ách n y ng i n ch ới ch ng ng n ng
u ú Nhi u i n ch gi ồng ú u c y vụ ông ớc y chỉ c
nguồn n ớc ới h ặc ới ch ng uy nhiên hi h c hi n ch nh ph n
c p c ới chắc ới ch ng Di n ch u u c y công nghi p
c y vụ ông c ới cũng ng y c ng ên K u ới iêu c p n ớc
c các ị ph ơng các vùng ng u h ng n nhi u nguyên nh n ph n
ánh ặ ch c c c ch nh ách ph n c p c b n h nh
Thứ hai, công trình thuỷ lợi được duy tu, sửa chữa thường xuyên, đảm
bảo an toàn, chống xuống cấp công trình, tạo nguồn nước tưới tiêu
Khi h c hi n ch nh ách ph n c p v iễn gi h y i ph h uy
ịnh c Nghị ịnh 115 Công y ch ng ng h ng uy u ử
ch công nh hu i
Công ác uy u ử ch công nh hu i c ch ng v ng ên
õ h ng n Công y h ờng gi nh h i ng ớn inh ph ể h c
hi n uy u các công nh
Thứ ba, tổ chức quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi từng bước được
sắp xếp, củng cố và kiện toàn, đời sống cán bộ công nhân quản lý khai thác
công trình thuỷ lợi ngày càng ổn định và nâng cao
u hi h c hi n ch nh ách ph n c p ồng hời với uá nh ắp x p,
ổi ới h ng c các nh nghi p nh n ớc h uy ịnh Lu D nh
nghi p nh nghi p h i hác công nh hu i c chuyển ổi h nh
h c h ng ng i h nh công y ách nhi h u h n h nh viên
https://lop9.com/

61
1 % v n hu c h u Nh n ớc Các nh nghi p v ng i p ục
c ng c ắp x p ch phù h p với nh ng ch ch nh ách ới c b n
hành.
Kể u hi h c hi n ph n c p v iễn gi hu i ph n n y các
ơn vị hu nông cơ c các ị ph ơng u n x y ng i n n
v i v h ng h c có hi u u
Có nguồn hu ổn ịnh v y Công y b ch i n ơng
ch cán b công nh n viên hu nông h úng các uy ịnh hi n h nh Thu
nh p ung b nh c cán b công nh n viên hu nông c Công y bằng
c ung b nh h ặc hơn các nh nghi p hác có cùng i u i n: N
9 h ơng b nh u n c n Công y 1 7; N 1 h ơng
b nh u n c Công y 1 8; N 11 h ơng b nh u n c Công y
1 9 Công y huy n h ch cán b công nh n viên phá huy n ng c
n ng c n ng u ng i i chi ph ể n ng c hu nh p ch cán
b công nh n viên hu nông
D h ng có hi u u Công y hu hú c nh ng cán b có
nh v vi c
Thứ tư, chính sách này đã đáp ứng được chủ trương giảm bớt một phần
chi phí của người dân trong sản xuất
i c h c hi n ch nh ách ph n c p v iễn hu i ph ch
ơng ớn c Đ ng Ch nh ph ặc ù ng uá nh h c hi n còn
ồn i nh ng ch nh ách n y áp ng c ch ơng gi bớ phần
chi ph i óng góp c ng ời n ng n xu x y ng cơ h ầng
Hầu h i ng ời n ng Tỉnh u ánh giá c nh ng hu n i c
ch nh ách ph n c p công nh hu i c b n h nh Ch nh ách n y
i u i n ch các ị ph ơng p ung hơn ch công ác u n h i
hác các h h ng công nh hu i ênh ơng hi n có n ng c n ng c
u n i u h nh nhằ phá huy i hi u u c các công nh Các ổ
https://lop9.com/

62
ch c u n h i hác công nh hu i các ị ph ơng cũng ng b ớc
c c ng c ắp x p h h ớng inh gọn phù h p với nh h nh ới
Thứ năm, đơn vị quản lý khai thác công trình thuỷ lợi chủ động trong
hoạt động phục vụ sản xuất, dân sinh, duy tu, sửa chữa công trình thuỷ lợi
Nhờ vi c ph n c p ơn vị u n h i hác công nh hu i có
inh ph ể uy u ử ch ịp hời các công nh bị h hỏng xu ng c p
Th c ng nh ng n ớc y i u n y hông x y
Ch nh ách n y giúp các ị ph ơng ch ng inh ph ể ầu ch
công ác ử ch uy u v n h nh công nh hu i ể gi nh inh ph
nghi p hu i vẫn ph i chi ch uy u ử ch nhỏ công nh hu i
ớc i ể h c hi n ch các nhu cầu chi ph ầu hác c ị ph ơng
Thứ sáu, tạo điều kiện đảm bảo đời sống vật chất cho cán bộ, công nhân
quản lý khai thác công trình thuỷ lợi
Không còn nh ng ch ơng n ơng i với cán b công nh n
viên hu nông nh n ớc y
Thứ bảy, khắc phục được tình trạng giấu diện tích được phục vụ tưới
tiêu
Th c hi n ch nh ách ph n c p công nh hu i v iễn hu i ch
h y hi u u công nh hu i c ng ên õ hể hi n u u
ới iêu các n ên c nh ó c uy u ử ch ầy các công
nh hu i n ng c n ng c ới ẫn n u ới ng ên áng
ể
b. Những mặt còn hạn chế
ên c nh nh ng u hu c công ác ph n c p u n h i hác
công nh h y i vẫn còn nhi u h n ch nh : nhi u nơi ch nh uy n ị
ph ơng ch u n úng c ới công ác h i hác v b v công nh
h y i ị ph ơng nh; ch có bi n pháp ng n ng các h nh vi x
h i công nh h y i; h c ng ời n ch c công ác hu h y i ph
https://lop9.com/

63
i phần công nh ị ph ơng u n còn h p; công ác chỉ
c p ch nh uy n ị ph ơng ch nh ể h c hi n công ác u n
h i hác công nh h y i c ph n c p; ung úng ng ph n bổ inh
ph u bổ ử ch công nh h ng n cũng nh chi ph chi ch công ác
u n
Nh ng ánh giá v công ác u n h i hác ên ị b n ỉnh Thái
Nguyên ng nh ng n v u ch h y uy có nhi u c gắng c các
c p các ng nh v các ơn vị c i p u n cũng nh ng ời h ng i Tuy
nhiên cũng h y õ nh ng hi u hụ ng công ác u n h i hác công
nh ng y c ng xu ng c p bị h hỏng hông ịp hời u bổ ử ch v
hông áp ng c nh n c inh ph phục vụ ch công ác n y
Để ch ng phá huy n i c nh áng c ng ời h ng i v
ch nh uy n cơ ng công ác u n h i hác công nh h y i h c
c n phục vụ i ch c n
v y gi i pháp nh ể u n công nh h y i áp ng phụ
vụ nhu cầu c n inh inh ng ỉnh ph i phá huy n i c ng c ng
ồng ng ời h ng i gi bớ b c p c nh n ớc bằng cách ph n c p
u n h i hác ử ụng công nh h y i ch các ị ph ơng c p huy n
cách h p
c. Những vấn đề cần được nghiên cứu giải quyết.
- Khái ni c ng ầu ênh ới có i n ch ≥ 5 h
- Cách u n b v v v n h i hác các uy n ênh ênh có i n ch
< 5 h v cơ ch ch ng ời u n ;
Tiêu ch ph n c p:
- C p ỉnh công y h i hác hu i ỉnh u n các công nh có
i n ch ới 3 h nên;
- C p huy n h nh ph hị x u n các công nh còn i
https://lop9.com/

64
Th ó công y u n h i hác công nh h y i c gi 1 9
công nh ng ó gồ 57 hồ 51 p v 1 bơ iêu
* C p huy n: u n các công nh còn i ổng 134 công nh
gồ : hồ ch p bơ v ph i p
Ưu iể c ph ơng án:
- Gi nhẹ công ác u n ch ị ph ơng hi hi n n y vi c u n
b v h i hác công nh hu i ị ph ơng ch c các c p các
ngành u n x ng áng ẫn n x xu ng c p nh nh chóng c công
nh hu i ng nh ng n u Qu các iể h ng n
nông nghi p ch u các công nh hồ ch p ng ênh ơng
công y ỉnh u n c u n b v h i hác hơn n n v hi u
u hơn
+ Nguyên nhân
Có nhiêù nguyên nh n ẫn n nh ng ên x ng các nguyên nh n ch nh
nh u
Nguồn nh n c ị ph ơng b ch công ác hu i còn hi u v y u
h ch hông có Hi n ỉnh Thái Nguyên có ổng 9 huy n h nh h chỉ
có 3 phòng nông nghi p huy n huy n có các b hu i với biên 1 ng ời
v nh ung c p Còn i 6 huy n h nh hông c b cán b hu
i ng phòng nông nghi p ỏ c p x hầu nh ắng cán b hu i hầu
h c n b nông nghi p ị ch nh iê nhi
Ng ời n còn hiê i v ch iễn gi c p bù hu i ph c
Nghị ịnh 115/ 8/NĐ-CP ng y 14/11/ 8 c Ch nh ph ử ổi bổ
ung i u c Nghị ịnh 143/ 3/NĐ-CP ngày 28/11/2003 c
Ch nh ph uy ịnh chi i hi h nh i u c Pháp nh h i hác v
b v công nh hu i
Có n 75% ng ời n v 5 % các b huy n x c hỏi u ch ằng
Ch nh ph có ch nh ách iễn hu hu i ph hi hông còn ph i n p hu
https://lop9.com/

Đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Similar to Đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên (20)

More from Morton Greenholt

More from Morton Greenholt (9)

Recently uploaded

Recently uploaded (18)

Đánh giá hiệu quả của mô hình quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên