Bài trình bày cho công nhân tại nhà máy Honda

1. Giới và vị thế của người nữ trong
gia đình và xã hội
Bs. Phạm Vũ Thiên
Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số

2. Giới tính
• Giới tính là sự khác biệt về sinh học xác định
một người có giới tính nữ và một người có
giới tính nam
• Nữ giới có khả năng mang thai, sinh con, cho
con bú và nam giới không có những khả năng
này

3. Đặc điểm về giới tính
•
•
•
•
•
Đặc trưng sinh học
Bẩm sinh
Thống nhất
Ổn định theo thời gian
Không thay đổi theo không
gian
• Thiên chức

4. Giới tính quy định giới?
• Sự khác biệt sinh học của giới tính, nhiều
người luôn nhìn nhận xã hội sẽ luôn có hai giới
nữ và nam và “ngầm” quy định trách nhiệm
của người nữ và nam trong xã hội

5. Giới
• Quan niệm xã hội về một
người là nam hay nữ bao
gồm: vai trò, vị thế, trách
nhiệm
• Ví dụ: Nam giới làm việc nặng,
nam giới ra quyết định, nữ
giới chăm sóc con cái

6. Đặc điểm về giới
•
•
•
•
•
Mang đặc trưng xã hội
Không phải bẩm sinh
Đa dạng
Có thể thay đổi theo thời gian
Phụ thuộc vào quan niệm,
phong tục, tập quán từng địa
phương, quốc gia
• Không phải thiên chức
Chúng ta sẽ nói gì khi thấy hình
này?

7. Quan niệm giới…
• Chịu sự tác động của quan niệm xã hội
– Đạo khổng răn dạy: nam phải tu thân, tề gia,
trị quốc bình thiên hạ - nữ phải tam tòng, tứ
đức
– Chủ nghĩa Mác Lê Nin: giải phóng phụ nữ,
phụ nữ có quyền tham gia, và đảm nhận các
vị trí lãnh đạo xã hội
• Chịu tác động của bối cảnh xã hội
– Hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, phụ nữ
phải làm những công việc thường được cho
là việc của nam giới… như cầm súng, lao
động công nghiệp; hết chiến tranh phụ nữ
lại trở về với “gia đình”

8. Định kiến giới
• quan niệm quy định nữ hay nam phải có những
hành vi, thái độ theo một khuôn mẫu nhất định
• là nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực
về vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ ví dụ:
– nam giỏi về các môn tự nhiên,
– nam giới có năng lực lãnh đạo hơn phụ nữ,
– nam giới sáng tạo hơn phụ nữ…
Tổng thống Philippines
Tổng thống Dilma Rousseff Brazil
Thủ tướng Thái Lan

9. Bình đẳng giới
• Mỗi cá nhân (là nam hay nữ) có quyền tự do phát
triển khả năng của mình và lựa chọn những gì họ
muốn mà không bị hạn chế bởi những định kiến
trong xã hội.

10. Luật Bình đẳng giới (2006)
Khoản 3, Điều 5
• “Bình đẳng giới là việc nam, nữ có vị trí, vai
trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội
phát huy năng lực của mình cho sự phát triển
của cộng đồng, của gia đình và thụ hưởng như
nhau về thành quả của sự phát triển đó”

11. Công bằng giới
• là sự vô tư, không thiên vị trong ứng xử và
tiếp cận các nguồn lực của xã hội giữa nam và
nữ.

12. Khái niệm bạo lực giới của liên hiệp
quốc
• “Bất kz một hành động bạo lực nào dựa trên cơ sở
giới dẫn đến, hoặc có khả năng dẫn đến, những tổn
thất về thân thể, tình dục, tâm l{ hay những đau
khổ của phụ nữ, bao gồm cả sự đe dọa có những
hành động như vậy, sự cưỡng bức hay tước đoạt
một cách tùy tiện sự tự do, dù nó xảy ra ở nơi công
cộng hay trong cuộc sống riêng tư” đều gọi là bạo lực
trên cơ sở giới.

13. Loại hình bạo lực giới
• Bạo hành về tinh thần: mắng chửi, trì triết,
khống chế, kiểm soát quan hệ, tài chính
• Bạo hành về thể chất: đánh đập
• Bạo hành về tình dục: ép quan hệ tình dục
hoặc từ chối quan hệ tình dục

14. Các vấn đề về giới có ảnh hưởng như
thế nào đến vị thế phụ nữ?