การจัดตั้งธุรกิจ

1. การจัดตั้งธุรกิจ

2. รูปแบบธุรกิจในประเทศไทยโดยทั่วไป
9 รูปแบบ
1.การประกอบการแบบเจ้าของคนเดียว
2.ห้างหุ้นส่วน
3.บริษัทจากัด
4.บริษัทมหาชนจากัด
5.กิจการร่วมค้า
6.กองทุนธุรกิจ
7.โฮลดิงคอมพานี
8.สหกรณ์
9.รัฐวิสาหกิจ

3. ธุรกิจเจ้าของคนเดียว
 เป็นรูปแบบที่ได้รับความนิยมที่สุดในประเทศไทย
ข้อดี
o การจัดตั้ง และเลิกกิจการทาได้สะดวก
o การดาเนินงานมีอิสระ คล่องตัว ง่ายต่อการตัดสินใจดาเนินงาน
o กฎหมายระเบียบข้อบังคับมีน้อย ไม่ต้องทาบัญชี ไม่ต้องส่งงบดุล เสียภาษีไม่ยุ่งยาก
o ควบคุมพนักงานได้ง่าย
o ถ้ามีความลับทางธุรกิจ ก็สามารถป้องกันการรั่วไหลได้ดี

4. ธุรกิจเจ้าของคนเดียว
ข้อเสีย
o มีทุนจากัด จะขยายกิจการให้ใหญ่โตหรือทาธุรกิจใหญ่ไม่ได้
o ต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายแต่เพียงผู้เดียว
o ความรู้ความสามารถมีจากัดเพราะประกอบการคนเดียว
o ขาดความต่อเนื่องในกิจการเมื่อเจ้าของมีปัญหา เช่น ป่วย หรือเสียชีวิต

5. ธุรกิจเจ้าของคนเดียว
สถานการณ์ที่เหมาะแก่การดาเนินธุรกิจแบบเจ้าของคนเดียว
 ธุรกิจนั้นต้องการเงินทุนไม่มากนัก เพราะเป็นเงินทุนที่มาจาก
ผู้ประกอบการเพียงคนเดียว ไม่ได้มีการระดมทุน
 การดาเนินการมีขอบเขตไม่กว้างขวางมากนัก ผู้ประกอบการมี
โอกาสพบปะพูดคุยกับลูกค้าเองได้โดยตรง
 เป็นกิจการที่ลูกค้าตอ้งได้รับการดูแลเอาใจใส่เป็นรายบุคคล
 เป็นธุรกิจที่มีความเสี่ยงน้อย เช่น มีการแข่งขันน้อย เป็นกิจการที่
จาเป็นต่อการดาเนินชีวิต มีตลาดกว้างขวาง

6. ห้างหุ้นส่วน
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ห้างหุ้นส่วนแบ่งออกเป็น
2 ประเภท
 ห้างหุ้นส่วนสามัญ
 ห้างหุ้นส่วนจากัด

7. ห้างหุ้นส่วนสามัญ
 เป็นการร่วมลงทุนของคนตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป เรียกว่า หุ้นส่วน
 หุ้นส่วนแต่ละคน มีหน้าที่ลงทุน และต้องรับผิดชอบต่อภาระหนี้สิน
ที่จะเกิดขึ้นอย่างไม่จากัด
 สิ่งที่นามาลงทุน เป็นได้ทั้ง เงิน ทรัพย์สิน และแรงงาน
 กฎหมายไม่ได้บังคับให้จดทะเบียนเป็นนิติบุคคล
 ถ้าจดทะเบียนเป็นนิติบุคคล จะมีสภาพเป็น นิติบุคคล
ต้องใช้ชื่อว่า ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล
 ถ้าไม่ได้จดทะเบียนนิติบุคคล จะมีสภาพเป็น บุคคลธรรมดา
 กรณีเป็น บุคคลธรรมดา แล้วประกอบกิจการพาณิชย์ ต้องจดทะเบียน
พาณิชย์ภายใน 30 วัน และใช้ชื่อกิจการโดยไม่มีคาว่า ห้างหุ้นส่วนก็ได้
เช่น ห้างค้าดี ค้าดี ห้างหุ้นส่วนค้าดี

8. ห้างหุ้นส่วนจากัด
 ต้องมีการจดทะเบียนเป็นนิติบุคคล
 แบ่งเป็น 2 จาพวก
1.จาพวก จากัดความรับผิด
o หากมีหนี้สินที่เกิดจากการดาเนินการให้รับผิดเท่าที่ลงหุ้น
o หุ้นส่วนไม่มีสิทธิเข้าจัดการงานของห้าง
2.จาพวก ไม่จากัดความรับผิด
o หากมีหนี้สินที่เกิดจากการดาเนินการต้องรับผิดชอบโดย
ไม่จากัดจานวน
o หุ้นส่วนมีสิทธิเข้าจัดการงานของห้างได้

9. ห้างหุ้นส่วนจากัด
การจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน
 ต้องยื่นขอจดทะเบียน ณ สานักงานจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนและบริษัท
แห่งท้องที่ซึ่งสานักงานใหญ่ของห้างหุ้นส่วนตั้งอยู่
 สิทธิประโยชน์ด้านภาษี
o กรณีจดทะเบียน การคิดภาษีที่ต้องจ่ายจะคิดจาก กาไร ของกิจการ
ห้างปีใดไม่มีกาไร ก็ไม่ต้องจ่ายภาษี
o กรณีไม่จดทะเบียน การคิดภาษีจะคิดจาก รายรับ ไม่ว่าจะขาดทุนเท่าใด
ก็ต้องจ่ายภาษี

10. ห้างหุ้นส่วน
ข้อดี
 มีเงินทุนมากขึ้น ถ้ามีหุ้นส่วนมากก็ระดมทุนได้มาก
 การจัดตั้งและเลิกกิจการไม่ยุ่งยาก
 เป็นการรวมความรู้ความสามารถหลายด้านช่วยกัน ทาให้กิจการเจริญ
และขยายตัวได้ดี
 มีเครดิต หรือน่าเชื่อถือกว่ากิจการเจ้าของคนเดียว
 มีกฏหมายเอื้อเรื่องภาษี

11. ห้างหุ้นส่วน
ข้อเสีย
 ทุนจากัดถ้าหุ้นส่วนมีน้อยราย
 มีปัญหาเรื่องความซื่อสัตย์ของหุ้นส่วนบางคน
 ความรับผิดชอบของหุ้นส่วนไม่จากัด ทาให้ไม่กล้าเสี่ยงขยายกิจการ
 ทุนที่เข้าหุ้นถอนได้ยาก จนกว่าจะเลิกกิจการ

12. การจัดการห้างหุ้นส่วน
 การแต่งตั้งผู้จัดการห้างหุ้นส่วน อาจเป็นคนเดียว หรือหลายคนก็ได้
 ผู้จัดการห้างย่อมมีอานาจจัดการงานทั้งหลายตามวัตถุประสงค์การค้า
 หน้าที่ของหุ้นส่วนผู้จัดการ
o ต้องจัดการงานของห้างด้วยตัวเอง
o ต้องจัดการงานของห้างด้วยความรอบคอบระมัดระวัง
o ต้องส่งเงินและทรัพย์สินที่ทาในนามของห้าง
o ต้องชดใช้แก่ห้างเมื่อเกิดความเสียหายเพราะความประมาทเลินเล่อ
หรือกระทาการนอกเหนือขอบเขต
o ต้องรายงานความก้าวหน้าของกิจการให้หุ้นส่วนทราบ

13. การเลิกกิจการห้างหุ้นส่วน
 เมื่อเกิดเหตุให้เลิกตามที่ระบุไว้ในสัญญา
 เลิกตามอายุกิจการที่กาหนดไว้ในสัญญา
 เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งบอกเลิกกิจการ ล่วงหน้า 6 เดือน
ก่อนสิ้นรอบปีในทางบัญชีการเงินของห้างหุ้นส่วนนั้น
 เมื่อสัญญากาหนดไว้ว่าต้องเลิกเมื่อทากิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่งสาเร็จ
 เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งตาย หรือล้มละลาย หรือ
ตกเป็นผู้ไร้ความสามารถ

14. บริษัทจากัด
บริษัท
คือ องค์การธุรกิจที่จัดตั้งขึ้นด้วยการแบ่งทุนออกเป็นหน่วยเล็กๆ
เรียกว่า “หุ้น” โดยแต่ละหุ้นมีมูลค่าเท่าๆกัน ผู้ร่วมกิจการเรียกว่า “ผู้ถือหุ้น”
บริษัทจากัด
แบ่งเป็น 2 ประเภท
 บริษัทจากัด
 บริษัทจากัด มหาชน

15. บริษัทจากัด
ลักษณะสาคัญของบริษัทจากัด
 ต้องมีผู้ถือหุ้นไม่น้อยกว่า 3 คน
 หุ้นมีค่าเท่าๆกัน หุ้นละไม่ต่ากว่า 5 บาท
 มีคาว่า บริษัทนาหน้าชื่อ และลงท้ายด้วย จากัด เสมอ
 การดาเนินการของบริษัทเป็นหน้าที่ของกรรมการบริษัท ผู้ถือหุ้นไม่มี
อานาจเข้ามาจัดการ
 ที่ประชุมผู้ถือหุ้น เป็นผู้กาหนดนโยบาย แต่งตั้ง หรือ ถอดถอนกรรมการ
และมีหน้าที่กาหนดเงินปันผลให้แก่ผู้ถือหุ้น
 บริษัทจะต้องออก ใบหุ้น ให้แก่ผู้ถือหุ้นยึดถือไว้

16. บริษัทจากัด
ข้อดี
 สามารถระดมทุนได้มากด้วยการขายหุ้นให้แก่ผู้ที่สนใจ
 ความรับผิดชอบของผู้ถือหุ้นมีจากัดเพียงมูลค่าที่ถือหุ้น
 อายุของบริษัทจากัดยาวนาน มั่นคง ถาวร
 หุ้น สามารถเปลี่ยนมือได้โดยการโอนหรือขายหุ้น ซึ่งกระทาได้โดยง่าย
 บริษัทขยายทุนได้ง่าย โดยออกหุ้นเพิ่ม
 การจัดการมีประสิทธิภาพ เพราะมอบหมายให้กรรมการบริษัทสรรหา
ผู้มีความรู้ความสามารถเข้ามาดาเนินการ

17. บริษัทจากัด
ข้อเสีย
 การจัดตั้งมีความซับซ้อนยุ่งยาก ค่าใช้จ่ายในการก่อตั้งแพง
 การบริหารอาจผิดพลาด หากผู้บริหาร และพนักงานไม่กระตือรือร้นในการ
ทางาน เพราะเป็นกิจการที่ผู้ถือหุ้นไม่ได้ดาเนินการเอง
 ต้องเสียภาษีสูงกว่าการประกอบธุรกิจในรูปแบบอื่น
 มีข้อจากัดด้านกฎหมายมาก เพราะต้องการให้เกิดประโยชน์แก่ผู้ถือหุ้น
 อาจมีการขัดแย้งด้านการดาเนินงานระหว่างผู้บริหารงานกับผู้ถือหุ้น หากคิด
เห็นไม่ตรงกัน

18. การจัดตั้งบริษัทจากัด
ขั้นที่1 มี ”ผู้ริเริ่มก่อการ” ตั้งบริษัทตั้งแต่ 3 คนขึ้นไป เข้าชื่อกันทาหนังสือ
บริคณห์สนธิ แล้วนาไปจดทะเบียนต่อนายทะเบียน
องค์ประกอบของหนังสือบริคณห์สนธิ
o ชื่อบริษัท
o ที่ตั้งสานักงานใหญ่
o วัตถุประสงค์ของบริษัท
o จานวนทุน หรือหุ้นที่จดทะเบียน
o ถ้อยคาที่แสดงว่าความรับผิดชอบของผู้ถือหุ้นมีจากัด
o ชื่อ อาชีพ ลายมือชื่อผู้ก่อการ พร้อมระบุจานวนหุ้นที่แต่ละคนถือ

19. การจัดตั้งบริษัทจากัด
ขั้นที่2 จัดการให้หุ้นทั้งหมดของบริษัทนั้นได้มีผู้ลงชื่อจองจนครบ
ขั้นที่3 ผู้เริ่มก่อการ
o ต้องนัดบรรดาผู้เข้าชื่อซื้อหุ้นมาประชุมกันเป็นการประชุมใหญ่ โดยไม่ชักช้า
o เรียกว่า “การประชุม ก่อตั้งบริษัท”
o ดาเนินการเลือกตั้งกรรมการและพนักงานสอบบัญชี
o พร้อมระบุอานาจหน้าที่ของคนเหล่านี้
ขั้นที่4 ผู้เริ่มก่อการตั้งบริษัทจะต้องมอบกิจการทั้งปวงให้กรรมการที่เลือกตั้งขึ้น
ดาเนินการต่อไป และผู้เริ่มก่อการตั้งบริษัทก็หมดหน้าที่
ขั้นที่5 กรรมการบริษัทต้องไปขอจดทะเบียนบริษัทภายใน 3 เดือนนับแต่วัน
ประชุมก่อตั้งบริษัท เมื่อนายทะเบียนตรวจสอบความถูกต้องแล้วจะออก
ใบสาคัญการจดทะเบียนบริษัทให้ และบริษัทก็จะมีสภาพเป็นนิติบุคคล

20. ชนิดของหุ้น
หุ้น
หุ้นทุน หุ้นกู้
หุ้นทุนบุริมสิทธิ หุ้นทุนสามัญ

21. หุ้นทุน
หุ้นทุน คือ
o ทุนของบริษัทที่แบ่งออกเป็นหุ้น หุ้นละเท่าๆกัน
o ผู้ถือหุ้นถือว่าเป็นเจ้าของบริษัท
o ผู้ถือหุ้นทุนจะได้รับผลตอบแทนเป็นการปันผลกาไรจากการประกอบกิจการ
o ผู้ถือหุ้นทุนจะมีสิทธิออกเสียงในที่ประชุม
o แบ่งเป็น หุ้นทุนบุริมสิทธิ และหุ้นทุนสามัญ

22. หุ้นทุน
หุ้นทุนบุริมสิทธิ
 เป็นหุ้นของผู้ก่อการตั้งบริษัท
 มีสิทธิพิเศษในการรับเงินปันผลกาไร โดยจะได้รับการปันผลกาไร
ก่อนหุ้นทุนสามัญ
 มีสิทธิพิเศษในการได้รับส่วนแบ่งทรัพย์สินคืนในกรณีบริษัท
มีการเลิกกิจการก่อนหุ้นประเภทอื่น
หุ้นทุนสามัญ
 เป็นหุ้นที่ขายให้แก่คนทั่วไปที่เป็นผู้สนใจลงทุนในกิจการช่วงก่อนจด
ทะเบียนตั้งบริษัท
 ได้รับผลประโยชน์เป็นเงินปันผลกาไรที่เหลือจากหักให้หุ้นบุริมสิทธิ

23. หุ้นกู้
หุ้นกู้คือ
o หุ้นที่บริษัทขายให้แก่ประชาชนทั่วไปหลังจดทะเบียนตั้งบริษัท
o โดยบริษัทจะให้ค่าตอบแทนเป็นดอกเบี้ย
o บริษัทสัญญาจะจ่ายเงินต้นคืนให้แก่ผู้ถือหุ้นกู้เมื่อครบกาหนดเวลา
o ผู้ถือหุ้นกู้ไม่มีสิทธิออกเสียงในที่ประชุม
o บริษัทจะขายหุ้นกู้เมื่อต้องการขยายกิจการ

24. การจัดการบริษัทจากัด
 ต้องมีคณะกรรมการบริหารบริษัท จานวนเท่าใดก็ได้
 กรรมการมีอานาจควบคุมดูแลกิจการงานทั้งปวงของบริษัท
 กรรมการต้องดาเนินการตามวัตถุประสงค์ของบริษัท
 ต้องจัดให้มีการประชุมใหญ่ผู้ถือหุ้นปีละ 1 ครั้ง เรียกว่า ประชุมสามัญ
 กรรมการต้องรับผิดชอบร่วมกันในการ
o จัดให้มีและรักษาไว้ซึ่งสมุดบัญชีและเอกสารที่กฎหมายกาหนด
o จัดให้มีการจ่ายปันผลหรือดอกเบี้ยให้เป็นไปตามกฎหมาย
o การดาเนินการให้เป็นไปตามมติที่ประชุมใหญ่
 กรรมการต้องจัดให้มีการทางบดุล งบกาไรขาดทุน และมีผู้ตรวจสอบ
บัญชีเสนอต่อที่ประชุมใหญ่สามัญทุกปี

25. บริษัทจากัด มหาชน
บริษัทจากัด มหาชน มีลักษณะคล้ายบริษัทจากัด แต่แตกต่างกัน ดังนี้
 ต้องมีผู้เริ่มก่อการไม่น้อยกว่า 15 คนขึ้นไป
 หุ้นหนึ่งมีมูลค่าตั้งแต่ 1 บาทขึ้นไป
 ต้องเสนอขายหุ้นต่อประชาชนทั่วไปอย่างน้อย 50%ของหุ้นทั้งหมด
 ชื่อบริษัทต้องมีคาว่า บริษัท นาหน้า และมีคาว่า จากัด(มหาชน) ลงท้าย

26. การจัดตั้งบริษัทมหาชน
ขั้นที่1 ผู้เริ่มก่อการไม่น้อยกว่า 15 คนทาหนังสือบริคณห์สนธิ บุคคล
เหล่านี้ครึ่งหนึ่งต้องมีที่อยู่ในประเทศไทย และมีการจองหุ้นรวมกัน
ไม่น้อยกว่า 5%ของทุนจดทะเบียน
องค์ประกอบหนังสือบริคณห์สนธิ
o คล้ายบริษัทจากัด
o ชื่อบริษัทต้องมีคาว่า จากัด(มหาชน) หรือ บมจ.
o มีวัตถุประสงค์ที่จะเสนอขายหุ้นต่อประชาชนและชี้ชวนให้
ประชาชนซื้อหุ้นด้วย แต่บริษัทจากัดจะชี้ชวนประชาชนซื้อหุ้นไม่ได้

27. การจัดตั้งบริษัทมหาชน
ขั้นที่2 ผู้ก่อการตั้งบริษัทต้องขออนุญาตต่อสานักงานคณะกรรมการ
กากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต) และรอจนกว่าจะ
ได้รับอนุญาต
ขั้นที่3 เสนอขายหุ้นต่อประชาชนให้ได้ไม่ต่ากว่า 50%ของทุนทั้งหมด
โดยทาเป็นหนังสือชี้ชวน
ขั้นที่4 เปิดให้จองหุ้นโดยผ่านบริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ (broker)
หรือธนาคาร
ขั้นที่5 ประชุมก่อตั้งบริษัท โดยผู้ก่อการเรียกผู้จองหุ้นทั้งหมดมาประชุม
เพื่อพิจารณาข้อบังคับของบริษัท เลือกตั้งกรรมการบริษัท เสร็จแล้ว
ผู้ก่อการตั้งบริษัทมอบกิจการทั้งหมดให้แก่คณะกรรมการที่เลือกขึ้น
ขั้นที่6 กรรมการบริษัทดาเนินการจดทะเบียนบริษัทภายใน 3 เดือนนับแต่วัน
ประชุมก่อตั้งบริษัทเสร็จ