การเขียนเรียงความ

2. ยกันตภน ประทุม2ต.าน เาลยขนทพี่ ร1ัตน์ โพธิ์จันดี เล3.นายภควัต นามวงษ์ เลขที่ 10

3. 4.นางสาวรุ่งฤดี มะลิ
เลิศ เลขที่ 32
5.นางสาวสายชล พันมณี เลข

4. เรียงความคือ การนำาเอาคำามา
ประกอบแต่งเป็นเรื่องราวอาจใช้วิธีการ
เขียนหรือการพูด ก็ได้ การเขียน จดหมาย
รายงาน ตอบคำาถาม ข่าว บทความ ฯลฯ
อาศัยเรียงความเป็นพื้นฐาน ทั้งนั้น ดังนั้น
การเขียนเรียงความจึงมีความสำาคัญ ช่วย
ให้พูดหรือเขียนในรูปแบบต่าง ๆได้ดี
นอกจากนี้ก่อนเรียงเขียนความเราต้อง
ค้นคว้า รวบรวมความรู้ ความคิด และนำา
มาจัดเป็นระเบียบ จึงเท่ากับเป็นการฝึกสิ่ง
เหล่านี้ให้กับตนเองได้อย่างดีอีกด้วย

5. เรียงความเรื่องหนึ่งประกอบด้วยส่วน
สำาคัญ 3 ส่วน คือ ส่วนนำา ส่วนเนื้อเรื่อง
และส่วนท้ายหรือสรุป ส่วนนำาเรื่องจะเป็น
ส่วนที่แสดงประเด็นหลักหรือจุดประสงค์
ของเรื่อง ส่วนเนื้อเรื่อง เป็นส่วนขยาย
โครงเรื่องที่วางเอาไว้ส่วนนี้จะประกอบ
ด้วยย่อหน้าหลายย่อหน้า ส่วนท้ายของ
เรื่องจะเป็นการเน้นยำ้าประเด็นหลักหรือ
จุดประสงค์
ดังได้กล่าวแล้วว่าส่วนนำาเป็นส่วนที่
แสดงประเด็นหลักหรือจุดประสงค์ของ
เรื่อง ดังนั้น ส่วนนำาจึงเป็นการบอกผู้อ่าน

6. นำำเสนอและยังเป็นกำรเร้ำควำมสนใจให้
อยำกอ่ำน เรื่องจนจบ กำรเขียนส่วนนำำ
เพอื่เร้ำควำมสนใจนั้นมีหลำยวิธี แล้วแต่ผู้
เขียนจะเลือกตำมควำมเหมำะสม
เนื้อเรื่องเป็นส่วนสำำคัญที่สุดของเรียง
ควำม เพรำะเป็นส่วนที่ต้องแสดงควำมรู้
ควำมคิดเห็น ให้ผู้อ่ำนทรำบตำมโครงเรื่อง
ที่วำงไว้ เนื้อเรื่องที่ต้องแสดงออกถึงควำม
รู้ ควำมคิดเห็นอย่ำงชัดแจ้ง มีรำยละเอียด
ที่เป็นข้อเท็จจริงและมีกำรอธิบำยอย่ำง
เป็นลำำดับขั้น มีกำรหยิบยกอุทำหรณ์

7. ส่วนท้ำยหรือส่วนสรุป ส่วนปิดเรื่อง
เป็นส่วนที่มีควำมสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกับ
เนื้อหำส่วนอื่น ๆ โดยตลอด และเป็นส่วน
ที่บอกผู้อ่ำนว่ำเรื่องรำวที่เสนอมำนั้นได้
สิ้นสุดลงแล้ว วิธีกำรเขียนส่วนท้ำยมีด้วย
กันหลำยวิธี เช่น เน้นยำ้ำประเด็นหลัก
เสนอคำำถำมหรือข้อคิด สรุปเรื่อง เสนอ
ควำมคิดของผู้เขียน ขยำยจุดประสงค์
ของผู้เขียน หรือสรุปด้วยสุภำษิต คำำคม
สำำนวนโวหำร คำำพังเพยอ้ำงคำำพูดของ
บุคคล อ้ำงทฤษฎี หลักศำสนำ หรือคำำ
สอนและ บทร้อยกรอง ฯลฯ

8. เมื่อได้ศึกษำองค์ประกอบอันจะนำำไป
ใช้ในกำรเขียนเรียงควำมแล้ว ก่อนที่จะ
ลงมือเขียนเรียงควำม ผเู้ขียนต้องเลือก
เรื่องและประเภทของเรื่องทจี่ะเขียน หลัง
จำกนั้นจึงวำงโครงเรื่องให้ชัดเจนเพื่อ
เรียบเรียงเนื้อหำ ซึ่งกำรเรียบเรียงเนื้อหำ
นี้ต้องอำศัยควำมสำมำรถในกำรเขียน
ย่อหน้ำ และกำรเชื่อมโยงย่อหน้ำให้เป็น
เนื้อหปำัญเดหียำวสกำำันคัญประกำรหนึ่งของผู้เขียน
ที่ไม่สำมำรถเริ่มต้นเขียนได้ คือ ไม่ทรำบ
จะเขียนเรื่องอะไร วิธีกำรแก้ปัญหำดัง
กล่ำวคือ หัดเขียนเรื่องใกล้ตัวของผเู้ขียน
หรือเรื่องที่ผู้เขียนมีประสบกำรณ์ดีรวมทั้ง

9. ที่ผู้เขียนมีควำมรู้เป็นอย่ำงดีหรือเขียน
เรื่องที่สนใจ เป็นเรื่องรำว หรือที่กำำลังอยู่
ในควำมสนใจของบุคคลทั่วไป นอกจำกนี้
ผู้เขียนอำจพิจำรณำองค์ประกอบ 4
ประกำร เพอื่เป็นแนวทำงในกำรตัดสินใจ
เลือกเรื่องที่จะเขียน ดังต่อไปนี้ก็ได้
1.1 กลุ่มผู้อ่ำน ผู้เขียนควรเลือกเขียน
เรื่องสำำหรับกลุ่มผู้อ่ำนเฉพำะและควร
เป็นกลุ่มผู้อ่ำนที่ผู้เขียนรู้จักดีทั้งในด้ำน
กำรศึกษำ
ประสบกำรณ์ วัย ฐำนะ ควำมสนใจและ
ควำมเชื่อ
1.2 ลักษณะเฉพำะของเรื่อง เรื่องที่มี

10. 1.3 เวลำ เรื่องที่จะเขียนหำกเป็นเรื่อง
ที่อยใู่นกำลสมัยหรือเป็นปัจจุบัน จะมีผู้
สนใจอ่ำนมำก ส่วนเรื่องที่พ้นสมัยจะมีผู้
อ่ำนน้อย นอกจำกนี้กำรให้เวลำในกำร
เขียนของผู้เขียนก็เป็นสงิ่สำำคัญ ถ้ำผู้เขียน
มี
เวลำมำก ก็จะมีเวลำค้นคว้ำหำข้อมูลเพอื่
กำรเขียนและกำรอ้ำงอิงได้มำก
ถ้ำผู้เขียนมีเวลำน้อย กำรเขียนด้วยเวลำ
เร่งรัด ก็อำจทำำให้เนื้อหำขำดควำม
สมบูรณ์ ด้ำนกำรอ้ำงอิง
1.4 โอกำส กำรเขียนเรื่องประเภทใด

11. การแบ่งประเภทของเรื่องที่จะเขียน
นั้นพิจารณาจากจุดมงุ่หมายในการเขียน
ซึ่งแบ่งได้เป็น 3 ประเภท คือ
2.1 เรื่องที่เขียนเพื่อความรู้ เป็นการ
ถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์รวมทั้ง
หลักการตลอดจนข้อเท็จจริงต่างๆ ใช้วิธี
เขียนบอกเล่าหรือบรรยายรายละเอียด
2.2 เรื่องที่เขียนเพื่อความเข้าใจ
เป็นการอธิบายให้ผอูื้่นเข้าใจความรู้ หลัก
การ หรือประสบการณ์ต่าง ๆ การเขียน
เพื่อความเข้าใจมักควบคู่ไปกับการเขียน

12. ยอมรับ เพอื่ให้ผอู้่านได้รับอรรถรสทางใจ
ให้สนุกสนาน เพลิดเพลินไปกับข้อเขียน
นั้น ๆ
การเขียนเรียงความเป็นการเสนอ
ความคิดต่อผู้อ่าน ผู้เขียนจึงต้องรวบรวม
เลือกสรรและจัดระเบียบความคิด แล้วนำา
มาเรียบเรียงเป็นโครงเรื่อง การรวบรวม
ความคิด อาจจะรวบรวม ข้อมูลจาก
ประสบการณ์ของผู้เขียนเอง นำาส่วนที่เป็น
ประสบการณ์ตรงและประสบการณ์ทาง
อ้อม
ซึ่งเกิดจากการฟัง การอ่าน การพูดคุย ซัก

13. 3.1 ชนิดของโครงเรื่อง การเขียน
โครงเรื่องนิยมเขียน 2 แบบ คือ โครงเรื่อง
แบบหัวข้อและโครงเรื่องแบบ ประโยค
1. โครงเรื่องแบบหัวข้อ เขียนโดยใช้
คำาหรือวลีสนั้ ๆ เพื่อเสนอประเด็นความคิด
2. โครงเรื่องแบบประโยค เขียนเป็น
ประโยคที่สมบูรณ์ โครงเรื่องแบบนี้มีราย
ละเอียดที่ชัดเจนกว่าโครงเรื่องแบบหัวข้อ
3.2 ระบบในการเขียนโครงเรื่อง การ
แบ่งหัวข้อในการวางโครงเรื่องอาจแบ่ง
เป็น 2 ระบบ คือ
1. ระบบตัวเลขและตัวอักษร เป็นระบบ
ที่นิยมใช้กันทั่วไป โดยกำาหนดตัวเลขหรือ

14. 2. ระบบตัวเลข เป็นการกำาหนด
ตัวเลขหลักเดียวให้กับประเด็นหลักและ
ตัวเลขสองหลัก และสามหลัก ให้กับ
ประเด็นรอง ๆ ลงไป
3.3 หลักในการวางโครงเรื่อง หลักใน
การวางโครงเรื่องนั้นควรแยกประเด็นหลัก
และประเด็นย่อยจากกันให้ชัดเจน โดย
ประเด็นหลักทุกข้อควรมีความสำาคัญเท่า
กัน ส่กาวนรย่ปอระหเด็น้านเป็ย่อนยสจะงิ่จำาเป็เป็นหันวอีข้กออที่
ย่างหนึ่ง
สนับสนุน
ประเด็นหลัก ทั้งนี้ทุกประเด็นต้องต่อเนื่อง
และสอดคล้องกัน จึงจะเป็นโครงเรื่องที่ดี
เพราะจะช่วยให้ผู้อ่าน อ่านเข้าใจง่ายและ
อ่านได้เร็ว มีช่องว่างให้ได้พักสายตา ผู้
เขียนเรียงความได้ดีต้องรู้หลักในการ
เขียนย่อหน้า และนำาย่อหน้า

15. แต่ละย่อหน้ามาเชื่อมโยงให้สัมพันธ์กัน
ในย่อหน้าหนึ่ง ๆ ต้องมีสาระเพียง
ประการเดียว ถ้าจะขึ้นสาระสำาคัญใหม่
ต้องขึ้นย่อหน้าใหม่ แต่อย่างน้อยเรียง
ความต้องมี 3 ย่อหน้า คือ ย่อหน้าที่เป็น
คำานำาเนื้อเรื่องและสรุป
4.1 ส่วนประกอบย่อหน้า ย่อหน้า 1
ย่อหน้าประกอบด้วย ประโยคใจความ
สำาคัญและประโยคขยาย ใจความสำาคัญ
หลาย ๆ ประโยค มาเรียบเรียงต่อเนื่องกัน
4.2 ลักษณะของย่อหน้าที่ดี ย่อหน้าที่
ดีควรมีลักษณะ 3 ประการ คือ เอกภาพ

16. การเชื่อมโยงย่อหน้าทำาให้เกิด
สัมพันธภาพระหว่างย่อหน้า เรียงความ
เรื่องหนึ่งย่อมประกอบด้วยย่อหน้าหลาย
ย่อหน้าการเรียงลำาดับย่อหน้าตามความ
เหมาะสมจะทำาให้ข้อความ เกี่ยวเนื่องเป็น
เรื่องเดียวกัน วิธีการเชื่อมโยงย่อหน้า
แต่ละย่อหน้าก็เช่นเดียวกับการจัดระเบียบ
ความคิดในการวางโครงเรื่อง ซึ่งมีด้วยกัน
4 วิธี คือ
5.1 การลำาดับย่อหน้าตามเวลา อาจ
ลำาดับตามเวลาในปฏิทินหรือตาม

17. 5.3 การลำาดับย่อหน้าตามความสำาคัญ
เรียงลำาดับตามความสำาคัญ
มากที่สุด สำาคัญรองลงมาไปถึงสำาคัญน้อย
ที่สุด
5.4 การลำาดับย่อหน้าตามเหตุผล อาจ
เรียงลำาดับจากเหตุไปหาผล หรือผลไปเหตุ
ยึดหลักการใช้ภาษาดังนี้
6.1 ใช้ภาษาให้ถูกหลักภาษา เช่น
การใช้ลักษณะนาม ปากกาใช้ว่า “ด้าม”
รถใช้ว่า “คัน” พระภิกษุใช้ว่า “รูป” เป็นต้น
6.2 ไม่ควรใช้ภาษาพูด เช่น ดีจัง เมื่อ
ไหร่ ทาน ฯลฯ ควรใช้ภาษาเขียน ได้แก่ ดี
มาก เมอื่ไร รับประทาน

18. 6.3 ไม่ควรใช้ภาษาแสลง เช่น พ่น
ฝอย แจวอ้าว สุดเหวี่ยง ฯลฯ
6.4 ควรหลีกเลี่ยงการใช้คำาศัพท์ยากที่
ไม่จำาเป็น เช่น ปริเวทนาการ ฯลฯ ซึ่งมีคำา
ที่ง่ายกว่าที่ควรใช้คือคำาว่า วิตก หรือใช้คำา
ที่ตนเองไม่ทราบความหมายที่แท้จริง
6.5 ใช้คำาให้ถูกต้องตามกาลเทศะและ
หัวข้อในเรียงความจะไม่ใช้หมายเลข
บุคคล เช่น คำาสุภาพ คำาราชาศัพท์ เป็นต้น
กำากับ ถ้าจะกล่าวแยกเป็นข้อ ๆ จะใช้ว่า
ประการที่ 1 ......ประการที่ 2 ...... หรือ
ประเภทที่ 1 ..... ประเภทที่ 2 .....แต่จะไม่ใช้
เป็น 1 ..... 2 ..... เรียงลำาดับแบบการเขียน
ทั่วไป

19. เครื่องหมายวรรคตอน เช่น มหัพภาค
(.) อัฒภาค (;) จุลภาค (,) นั้น ไทยเลียน
แบบฝรั่งมาจะใช้หรือไม่ใช้ก็ได้ ถ้าใช้ต้อง
ใช้ให้ถูกต้อง ถ้าไม่ใช้ก็ใช้แบบไทยเดิม
คือการเว้นวรรคตอน โดยเว้นเป็นวรรค
ใหญส่ วำารนรวคนนก้อับยโ วตหาามรลเักปษ็นณคำาะทปรี่มะีคโวยาคมที่ใช้
หมายอย่างเดียวกันนำามาซ้อนกัน หมายถึง
ชั้นเชิงในการเรียบเรียงถ้อยคำา ในการ
เขียนเรียงความสำานวนโวหารที่ใช้มี
5แบบ คือ
1. แบบบรรยาย

20. 3. แบบอุปมา
4. แบบสาธก หรือสาธกโวหาร
5. แบบเทศน์ หรือเทศนาโวหาร
เรียงความเป็นการเขียนถึงความรู้
ความคิดและประสบการณ์ของตนให้ผู้อื่น
ทราบโดยเขียนคำานำาให้น่าสนใจ เขียน
เนื้อเรื่องให้ชัดเจน และเขียนสรุปให้ผอู้่าน
พอใจ นอกจากนี้ ก็ต้องใช้สำานวนโวหาร
ให้ถูกแบบและถูกกาลเทศะด้วย