Luận án Nghiên cứu ứng dụng cọc ép ren ngược chiều điều trị gãy khung chậu không vững.Gãy khung chậu là một tổn thương nặng và không hiếm gặp trên thực tế lâm sàng [1]. Năm 1981, Melton L.J. và CS. đã thống kê trong 10 năm (1968-1977) tại Minnesota, tác giả cho thấy tần suất gặp gãy xương chậu là 37 bệnh nhân (BN)/100.000 dân/năm [2]. Ở Việt Nam, theo thống kê của Ngô Bảo Khang (1995), gãy xương chậu chiếm từ 3-5% tổng số các gãy xương [3]. Hình thái thương tổn bệnh lý của gãy khung chậu rất đa dạng. Có thể gãytừng phần của xương chậu và gãy phức tạp, di lệch lớn. Nhìn chung, gãy khung chậu là tổn thương nặng, đôi khi rất phức tạp, thường nằm trong bệnh cảnh đa chấn thương. Cũng thường gặp các thương tổn kết hợp nên rất dễ sốc và có tỷ lệ tử vong cao nếu như không được điều trị tích cực và đúng phương pháp
Nghiên cứu ứng dụng cọc ép ren ngược chiều điều trị gãy khung chậu không vững
1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TIẾNG VIỆT, TIẾNG ANH THEO YÊU CẦU LH
0915.558.890
Nghiên cứu ứng dụng cọc ép ren ngược chiều điều trị gãy khung chậu không
vững.Gãy khung chậu là một tổn thương nặng và không hiếm gặp trên thực tế lâm
sàng [1]. Năm 1981, Melton L.J. và CS. đã thống kê trong 10 năm (1968-1977) tại
Minnesota, tác giả cho thấy tần suất gặp gãy xương chậu là 37 bệnh nhân
(BN)/100.000 dân/năm [2]. Ở Việt Nam, theo thống kê của Ngô Bảo Khang
(1995), gãy xương chậu chiếm từ 3-5% tổng số các gãy xương [3]. Hình thái
thương tổn bệnh lý của gãy khung chậu rất đa dạng. Có thể gãytừng phần của
xương chậu và gãy phức tạp, di lệch lớn. Nhìn chung, gãy khung chậu là tổn
thương nặng, đôi khi rất phức tạp, thường nằm trong bệnh cảnh đa chấn thương.
Cũng thường gặp các thương tổn kết hợp nên rất dễ sốc và có tỷ lệ tử vong cao nếu
như không được điều trị tích cực và đúng phương pháp.
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00374
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Nguyên nhân gãy khung chậu chủ yếu là do tai nạn giao thông (TNGT) và tai nạn
lao động. Năm 1999, Lindahl J. và CS. nghiên cứu 110 trườnghợp gãy khung chậu
không vững điều trị bằng khung cố định ngoài(CĐN) tại Bệnh viện Đại học y khoa
Helsinki (Phần Lan), tác giả cho thấy có62% các trường hợp do TNGT, 28% do
ngã cao, và 10% là do các chấnthương năng lượng cao khác. Tỷ lệ tử vong của BN
gãy khung chậu theo tác giả là 12% [4]. Ở Việt Nam, theo Ngô Bảo Khang (1995)
[3], Nguyễn ĐứcPhúc (2004) [5] nguyên nhân do TNGT chiếm 50%, còn theo
nghiên cứu của Nguyễn Ngọc Toàn (2014), nguyên nhân do TNGT là 88,3% [6].
Phương pháp điều trị kinh điển đối với gãy khung chậu là để người bệnh nằm bất
động, chân gác cao trên giá Braun, trong trường hợp nửa khung chậu có di lệch
trượt lên trên thì kết hợp với kéo liên tục và băng treo để ép khung chậu. Đây là
phương pháp đơn giản dễ thực hiện nhưng kết quả phụchồi giải phẫu (PHGP)
không cao, cố định không vững chắc và BN phải nằmbất động lâu nên nguy cơ
biến chứng cao [7], [8], [9].
Kết xương bên trong cũng là một đường hướng tích cực đang phát triểntrong
những năm gần đây. Nhờ nắn chỉnh trực tiếp và cố định bằng một hệthống nẹp vít,
vít xốp nên khả năng phục hồi hoàn chỉnh về giải phẫu và cố định ổ gãy vững chắc
để người bệnh có thể vận động sớm là rất cao nhưng do tổn thương phức tạp, chấn
2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TIẾNG VIỆT, TIẾNG ANH THEO YÊU CẦU LH
0915.558.890
thương phẫu thuật lớn, mất máu nhiều nên không2 thể chỉ định trong giai đoạn cấp
cứu hoặc các trường hợp gãy hở phức tạp… [9], [10], [11].
Nắn chỉnh kín và cố định bằng khung CĐN là phương pháp điều trị gãy khung
chậu không vững đã được áp dụng rộng rãi trên thế giới từ lâu và rất hiệu quả.
Những năm vừa qua, Ngô Bảo Khang, Nguyễn Ngọc Toàn và các cộng sự ở Bệnh
viện Chợ Rẫy đã nghiên cứu dùng khung CĐN tự chế theo mẫu khung Muller để
điều trị gãy khung chậu không vững và thu được kết quả rất tốt [8].
Bộ cọc ép ren ngược chiều (CERNC) của Nguyễn Văn Nhân được nghiên cứu và
áp dụng trong điều trị gãy xương ở tứ chi từ những năm 60 củathế kỷ trước. Đây
được xem như là “bộ khung cố định ngoài của Quân y Việtnam”. Một số báo cáo
về kết quả ứng dụng bộ CERNC vào điều trị gãy khungchậu không vững trong
những năm vừa qua đã cho thấy bộ khung này có thểsử dụng trong cấp cứu với tác
dụng cố định ổ gãy vững chắc, giảm đau, cầmmáu và thuận lợi cho việc chăm sóc
BN hoặc xử trí các tổn thương kết hợp[9], [12], [13]…Tuy nhiên trong quá trình
thực hiện chúng tôi thấy có nhiềuđiểm cần nghiên cứu bổ sung. Đối với riêng từng
loại gãy khung chậu (loại Bvà loại C - theo phân loại của Tile M.) thì sau khi
xuyên đinh vào hai màochậu và lắp khung CERNC, vặn chỉnh để căng giãn hay
nén ép và kết hợp với kéo liên tục như thế nào cho phù hợp cho riêng từng loại gãy
là rất cần thiết.
Từ những đòi hỏi của thực tiễn lâm sàng trên các dạng gãy khung chậu thường
gặp, cần nghiên cứu xây dựng quy trình nắn chỉnh, cố định ổ gãy khung chậu
không vững bằng CERNC trên thực nghiệm, lấy đó làm cơ sở đểtiếp tục nâng cao t
nh năng tác dụng của bộ khung CĐN này trong điều trị gãy khung chậu không
vững. Xuất phát từ những lý do trên đây, những năm vừaqua, chúng tôi đã triển
khai đề tài: Nghiên cứu ứng dụng cọc ép ren ngược chiều điều trị gãy khung
chậu không vững”. Với hai mục tiêu là:
1. Xây dựng quy trình kỹ thuật nắn chỉnh và cố định ngoài khung chậu bằng cọc ép
ren ngược chiều trên thực nghiệm.
2. Đánh giá kết quả điề trị gãy khung chậu không vững bằng cọc ép ren ngược
chiều
1. Nguyễn Văn Ninh, hạm Đăng Ninh, Nguyễn Tiến Bình và CS. (2018).Nhận xét
kết quả điều trị gãy khung chậu không vững bằng khung cố định
3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TIẾNG VIỆT, TIẾNG ANH THEO YÊU CẦU LH
0915.558.890
ngoài. Tạp chí y - dược học quân sự, 43 (7): 65-76.
2. Nguyễn Văn Ninh, hạm Đăng Ninh, Nguyễn Tiến Bình và CS. (2018).Nghiên
cứu khả năng nắn chỉnh trên thực nghiệm đối với gãy khung chậu không vững
bằng khung cố định ngoài. Tạp chí Y học Việt nam, 469
(1&2): 165-170.
3. Nguyen Van Ninh, Pham Dang Ninh, Nguyen Tien Binh, et al. (2019). External
fixation of unstable pelvic fracture. Journal of Military Pharmaco-Medicine. 44
(3): 132-139
MỤCLỤC Nghiên cứu ứng dụng cọc ép ren ngược chiều điều trị gãy khung
chậu không vững
ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................1
Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU.............................................................3
1.1. ĐẶC ĐI M GI I U UNG C U........................................3
1.1. 1. Đặc điểm xương chậu ....................................................................3
1.1.2. Hệ thống dây chằng.........................................................................4
1.1.3. Các cơ đáy chậu..............................................................................5
1.1.4. Các cơ quan trong chậu hông..........................................................5
1.1.5. Mạch máu vùng chậu hông.............................................................6
1.1.6. Thần kinh vùng chậu hông..............................................................6
1.1.7. Chức năng khung chậu....................................................................7
1.2 TỔN T ƯƠNG GI I U GÃY UNG C U........................7
1.2.1. Cơ chế chấn thương.........................................................................7
1.2.2. Tổn thương xương chậu..................................................................8
1.2.3. Gãy khung chậu không vững...........................................................9
1.2.4. Phân loại gãy khung chậu................................................................9
1.2.5. Các tổn thương kết hợp.................................................................11
1.3. C ẨN ĐOÁN ÌN N GÃY UNG C U.........................13
1.3.1 Chụp X quang qui ước....................................................................13
1.3.2. Chụp CT- scan khung chậu...........................................................14
1.3.3. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác..................................15
1.4. ĐIỀU TRỊ GÃY UNG C U.....................................................15
1.4.1. Hồi sức cấp cứu.............................................................................15
4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TIẾNG VIỆT, TIẾNG ANH THEO YÊU CẦU LH
0915.558.890
1.4.2. Điều trị bảo tồn gãy khung chậu...................................................16
1.4.3. Phẫu thuật kết xương bên trong....................................................17
1.5. CỐ ĐỊN UNG C U BẰNG UNG CỐ ĐỊN NGOÀI.....20
1.5.1. Các nghiên cứu thực nghiệm về cơ sinh học của khung cố
định ngoài điều trị gãy khung chậu.........................................................20
1.5.2. Điều trị gãy xương bằng cọc ép ren ngược chiều..........................23
1.5.3. Chỉ định điều trị gãy khung chậu bằng khung cố định ngoài........25
1.5.4. Điều trị gãy khung chậu bằng khung cố định ngoài trên thế giới......26
1.5.5. Điều trị gãy khung chậu bằng khung cố định ngoài tại Việt Nam…30
1.5.6 Cơ sở lý luận nắn chỉnh các loại gãy khung chậu bằng bộ
Cọc ép ngược chiều..................................................................................33
1.5.7. Ưu nhược điểm của phương pháp cố định ngoài..........................34
1.5.8. Tính cấp thiết và thời sự của đề tài...............................................35
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ ƯƠNG Á NG IÊN CỨU.............36
2.1. NG IÊN CỨU T ỰC NG IỆM....................................................36
2.1.1 Đối tượng nghiên cứu.....................................................................36
2.1.2. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm..........................................37
2.2. NG IÊN CỨU LÂM SÀNG.............................................................46
2.2.1. Đối tượng nghiên cứu....................................................................46
2.2.2. Phương pháp nghiên cứu lâm sàng...............................................46
2.2.3. Các bước tiến hành nghiên cứu.....................................................47
2.2.4. Qui trình điều trị gãy khung chậu không vững bằng cọc ép ren
ngược chiều............................................................................................50
2.2.5. Đánh giá kết quả............................................................................56
2.2.6. Phương pháp xử lý số liệu.............................................................60
2.2.7. Đạo đức trong nghiên cứu.............................................................60
2.2.8. Sơ đồ nghiên cứu trên lâm sàng....................................................61
Chương 3. ẾT QU NG IÊN CỨU........................................................62
3.1. ẾT QU NG IÊN CỨU T ỰC NG IỆM..................................62
3.1.1. Đặc điểm tổn thương trên các mô hình khung chậu......................62
3.1.2. Kết quả nắn chỉnh gãy khung chậu loại B1 bằng cọc ép ren ngược
chiều trên mô hình thực nghiệm ....................................................................62
3.1.3. Kết quả nắn chỉnh gãy khung chậu loại B 2.1 bằng cọc ép ren
ngược chiều trên mô hình thực nghiệm.....................................................65
3.1.4. Kết quả nắn chỉnh gãy khung chậu loại B 2.2 bằng cọc ép ren
ngược chiều trên mô hình thực nghiệm..........................................................66
3.1.5. Kết quả nắn chỉnh gãy khung chậu loại C1 bằng cọc ép ren ngược
chiều trên mô hình thực nghiệm......................................................................68
5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TIẾNG VIỆT, TIẾNG ANH THEO YÊU CẦU LH
0915.558.890
3.1.6. Kết quả nắn chỉnh phục hồi hình thể giải phẫu mô hình khung chậu.70
3.2. ẾT QU ĐIỀU TRỊ........................................................................71
3.2.1. Đặc điểm nhóm nghiên cứu..........................................................71
3.2.2. Đặc điểm tổn thương.....................................................................73
3.2.3. Điều trị gãy khung chậu không vững............................................77
3.2.4. Kết quả gần................................................................... ...............84
3.2.5. Kết quả xa.....................................................................................87
Chương 4. BÀN LU N.................................................................................91
4.1. Lý do chọn khung cọc ép ren ngược chiều để nghiên cứu..................91
4.2 Về quy trình kỹ thuật cố định ngoài khung chậu bằng cọc ép ren
ngược chiều trên thực nghiệm và ứng dụng lâm sàng.............................94
4.2.1. Về vị trí xuyên đinh trong thực nghiệm và ứng dụng lâm sàng....94
4.2.2. Hướng xuyên đinh.........................................................................96
4.2.3. Lắp khung cọc ép ren ngược chiều...............................................98
4.2.4. Quy trình nắn chỉnh của cọc ép ren ngược chiều trên thực
nghiệm và ứng dụng trong lâm sàng.......................................................98
4.3. Một số đặc điểm tổn thương của gãy khung chậu.........................102
4.3.1. Vấn đề chảy máu trong gãy khung chậu.....................................102
4.3.2. Gãy hở khung chậu.....................................................................105
4.3.3 Vai trò của bảng phân loại gãy khung chậu của Tile...................106
4.4. Chẩn đoán gãy khung chậu trong cấp cứu.....................................106
4.5. Sốc chấn thương và truyền máu trong gãy khung chậu.................108
4.6. Điều trị gãy khung chậu không vững bằng phương pháp cố
định ngoài với bộ cọc ép ren ngược chiều.............................................112
4.6.1. Chỉ định cố định ngoài khung chậu bằng cọc ép ren ngược chiều.....112
4.6.2. Thời điểm tiến hành cố định ngoài khung chậu..........................113
4.6.3. Xử trí tổn thương kết hợp...........................................................114
4.7. Nhiễm khuẩn chân đinh..................................................................116
4.8. Về kết quả điều trị.........................................................................117
4.9. Các di chứng của điều trị gãy khung chậu bằng cố định ngoài......121
4.9.1. Đau..............................................................................................121
4.9.2. Ngắn chi......................................................................................123
ẾT LU N..................................................................................................124
DAN MỤC CÁC CÔNG TRÌN CÔNG BỐ ẾT QU NG IÊN CỨU
CỦA ĐỀ TÀI LU N ÁN
TÀI LIỆU T AM O
Ụ LỤ
6. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TIẾNG VIỆT, TIẾNG ANH THEO YÊU CẦU LH
0915.558.890