Luận án Nghiên cứu ứng dụng phương pháp phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp trong thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.Thoát vị đĩa đệm được định nghĩa bởi sự chuyển dịch khu trú của tổ chức đĩa đệm vượt quá giới hạn giải phẫu sinh lý của vòng xơ. Khối thoát vị có thể là: nhân nhày, sụn, bản xương sụn thậm chí cả vòng xơ đĩa đệm

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Luận án Nghiên cứu ứng dụng phương pháp phẫu thuật nội soi qua lỗ liên
hợp trong thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.Thoát vị đĩa đệm được định nghĩa
bởi sự chuyển dịch khu trú của tổ chức đĩa đệm vượt quá giới hạn giải phẫu sinh lý
của vòng xơ. Khối thoát vị có thể là: nhân nhày, sụn, bản xương sụn thậm chí cả
vòng xơ đĩa đệm.
MÃ TÀI LIỆU BQT.YHOC. 00030
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Việc chẩn đoán xác định, vị trí thoát vị đĩa đệm đòi hỏi các bác sỹ chuyên khoa.
Ngày nay với sự ứng dụng của cộng hưởng từ thì việc chẩn đoán xác định và phân
loại thoát vị đĩa đệm trở lên thuận lợi .
Có hai phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là: điều trị bảo tồn
và điều trị phẫu thuật. Điều trị phẫu thuật được đặt ra với các thoát vị đĩa đệm gây
chèn ép rễ thần kinh cấp tính hoặc điều trị nội khoa thất bại sau 3 tháng.
Hiện nay, theo xu hướng trên thế giới, phẫu thuật mổ mở chỉ áp dụng cho các
trường hợp thoát vị đĩa đệm quá lớn và di trú, thoát vị đĩa đệm kèm theo các bệnh
lý khác của cột sống như mất vững cột sống, hẹp ống sống… và thay thế vào đó là
các phương pháp can thiệp ít xâm lấn (minimal invasive discectomy). Phẫu thuật
nội soi lấy đĩa đệm qua lỗ liên hợp là phẫu thuật ít xâm lấn bởi vì đường vào qua
một lỗ tự nhiên, nằm ở ngoài ống sống và đã khắc phục được các nhược điểm của
các phương pháp can thiệp phía sau như: không cắt bỏ dây chằng vàng, không làm
ảnh hưởng đến các thành phần phía sau của cột sống như: cung sau, mỏm khớp
dưới và dây chằng dọc sau, và hầu như không có xơ dính tổ chức thần kinh. Phẫu
thuật nội soi được ưa chộng vì có đặc điểm riêng biệt như: chỉ cần tê tại chỗ,
đường mổ nhỏ 0,7cm, sau mổ nằm viện 1-2 ngày, giảm chi phí nằm viện, ít biến
chứng.Theo một số tác giả, tỷ lệ thành công đạt 85 – 95%. Tuy nhiên phẫu thuật
chỉ áp dụng cho một số thể thoát vị đĩa đệm như thoát vị lệch bên, vùng dưới khớp,
lỗ liên hợp, ngoài lỗ liên hợp. Trên thế giới phẫu thuật nội soi được áp dụng phổ
biến tại Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Châu Âu… và cũng có một số nghiên cứu giải
phẫu ứng dụng nhưng chưa có nghiên cứu nào đầy đủ về toàn thể đường vào của
phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp. Ở Việt Nam, Phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp
được thực hiện tại trung tâm EXSon ở Sài gòn từ 10/2007 và Bệnh viện Việt Đức
từ 9/2008. Để ứng dụng và triển khai một phương pháp mới rất cần thiết để nghiên
cứu cơ bản, đó là nghiên cứu giải phẫu ứng dụng và sau đó là ứng dụng kết quả đó
trên lâm sàng. Vì vậy đề tài “Nghiên cứu ứng dụng phương pháp phẫu thuật
nội soi qua lỗ liên hợp trong thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng” được tiến
hành nhằm hai mục tiêu:

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
1. Xác định các số đo giải phẫu vùng lỗ liên hợp qua mổ trên Xác để xác định
đường vào an toàn trong phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp.
2. Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật nội soi lấy đĩa đệm qua lỗ liên hợp trong
thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.
Ý nghĩa thực tiễn của luận án:
1. Nghiên cứu cho thấy giá trị thực tiễn của việc nghiên cứu ứng dụng giải phẫu
vùng lỗ liên hợp để tìm ra đường vào an toàn trong phẫu thuật nội soi.
2. Nghiên cứu cũng cho thấy hiệu quả cao, an toàn của phương pháp phẫu thuật nội
soi qua lỗ liên hợp.
Đóng góp mới của luận án:
– Là công trình nghiên cứu đầu tiên về giải phẫu ứng dụng vùng lỗ liên hợp tại
Việt Nam và có một số điểm mới so với các nghiên cứu trước đó trên thế giới, là
cơ sở khoa học cho việc thực hiện phương pháp phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp.
– Là công trình nghiên cứu đầu tiên tại Việt nam về một phương pháp phẫu thuật
mới: Phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp.
Bố cục của luận án:
Luận án có 149 trang, bao gồm các phần: đặt vấn đề (2 trang), tổng quan (46
trang), đối tượng và phương pháp nghiên cứu (33 trang), kết quả (35 trang), bàn
luận (30 trang), kết luận (2trang), kiến nghị (1 trang). Luận án có 45 bảng, 82 hình.
tài liệu tham khảo trong đó có tài liệu tiếng Việt, tài liệu tiếng Anh.
MỤC LỤC Nghiên cứu ứng dụng phương pháp phẫu thuật nội soi qua lỗ liên
hợp trong thoát vị đĩa đệm cộtsống thắt lưng
LỜI CÁM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
CÁC CHỮVIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
ĐẶT VẤN
ĐỀ……………………………………………………………………………………
……. 1
CHƯƠNG 1. TỔNG
QUAN…………………………………………………………………….. 3
1.1. GIẢI PHẪU ỨNG DỤNG VÙNG LỖLIÊN HỢP
……………………………… 3
1.1.1. Giải phẫu lỗliên hợp và tam giác an toàn……………………………………..
3
1.1.2 . Các công trình nghiên cứu liên
quan:………………………………………….. 9

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
1.2. LÂM SÀNG
…………………………………………………………………………………. 12
1.2.1. Triệu chứng lâm sàng:
………………………………………………………………12
1.2.2. Kinh nghiệm của một sốtác giảvề đánh giá triệu chứng chèn ép
rễtrong thoát vị đĩađệm cột sống thắt lưng…………………………………. 16
1.3. CHẨN ĐOÁN THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM CỘT SỐNG THẮT LƯNG …….. 18
1.3.1. Chẩn đoán hình ảnh
…………………………………………………………………. 18
1.3.2. Chẩn đoán xác định thoát vị đĩa đệm
………………………………………….26
1.3.3. Phân loại thoát vị đĩađệm cộtsống thắt lưng……………………………….
26
1.4. ĐIỀU TRỊTHOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM
……………………………………………………29
1.4.1. Điều trịnội khoa và phục hồi chức năng……………………………………..
29
1.4.2. Điều trịbằng y học cổtruyền .
…………………………………………………..31
1.5. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TẠI VIỆTNAM VÀ TRÊN THẾ
GIỚI
………………………………………………………………………………………
…….. 46
1.5.1. Các công trình nghiên cứu tại Việt Nam: ……………………………………
46
1.5.2. Các nghiên cứu trên
thếgiới:…………………………………………………….. 47
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ………….. 49
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN
CỨU…………………………………………………………. 49
2.1.1. Đốitượng nghiên cứu giải phẫu
…………………………………………………49
2.1.2. Đốitượng nghiên cứu trên lâm sàng:
………………………………………….49
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU……………………………………………………. 51
2.2.1. Nghiên cứu vềgiải phẫu
……………………………………………………………51

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
2.2.2. Nghiên cứu trên lâm
sàng:…………………………………………………………63
2.3. XỬLÝ
SỐLIỆU……………………………………………………………………………
81
2.4. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN
CỨU……………………………………………….. 81
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢNGHIÊN
CỨU…………………………………………………82
3.1. KẾT QUẢNGHIÊN CỨU TRÊN XÁC NGƯỜI ………………………………
82
3.1.1.Các chỉsố đo khoảng cách từ điểm chọc kim tới đường giữa và góc so
với mặt phẳng ngang từL1 đến L4, so với mặt phẳng đứng dọc ở
L5S1…………………………………………………………………………………
…….. 82
3.1.2.Liên quan giữa rễthoát ra thần kinh với lỗliên hợp ……………………… 86
3.1.3.Các chỉsốliên quan đến tam giác an toàn kambin………………………… 87
3.1.4.Khoảng cách giữa 2 rễ(rễthoát ra và rễ đi qua) ởmặt phẳng ngang
qua bờdưới thân đốtsống:…………………………………………………………
91
3.2.KẾT QUẢNGHIÊN CỨU TRÊN LÂM SÀNG
………………………………… 92
3.2.1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu
………………………………………….. 92
3.2.2.Triệu chứng lâm sàng
……………………………………………………………….. 93
3.2.3.Hình ảnh cộng hưởng
từ……………………………………………………………. 95
3.2.4.Điều trịphẫu thuật nội soi qua lỗliên hợp ……………………………………
97
CHƯƠNG 4. BÀN
LUẬN…………………………………………………………………….. 117
4.1. KẾT QUẢNGHIÊN CỨU TRÊN
XÁC…………………………………………117
4.1.1.Khoảng cách và góc chọc kim qua da ………………………………………..
117
4.1.2.Các chỉsốliên quan giữa rễthoát ra và mỏm khớp trên………………….. 120
4.1.3.Tam giác an toàn của Kambin
…………………………………………………..122

5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
4.1.4.Tam giác qua bờtrên cuống sống………………………………………………
122
4.1.5. Diện tíchtam giác an toàn Kambin và diện tích tam giác qua bờ
trên cuống so với thiết diện của ống Doa và Canule nội soi ………… 123
4.1.6.Khoảng cách giữa 2 rễ ởmặt phẳng ngang qua bờdưới thân đốt
sống
………………………………………………………………………………………
123
4.2. KẾT QUẢNGHIÊN CỨU TRÊN LÂM SÀNG ……………………………..
124
4.2.1.Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu: ……………………………………..
124
4.2.2.Đặc điểm lâm
sàng…………………………………………………………………..125
4.2.3.Hình ảnh cộng hưởng
từ………………………………………………………….. 127
4.2.4.Kết quả điều trịphẫu
thuật……………………………………………………….. 128
4.2.5.Thoát vịtái
phát:……………………………………………………………………..138
4.2.6.Phân tích một sốyếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trịphẫu thuật..139
4.2.7.Bàn luận vềkỹthuật phẫu thuật và những khó khăn ……….. 143
4.2.8.Bàn luận vềtính cấp thiết và khảnăng ứng dụng kỹthuật……………. 146
KẾT LUẬN
………………………………………………………………………………………
…. 147
KHUYẾN
NGHỊ………………………………………………………………………………
….. 149
NHỮNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀTÀI
LUẬN ÁN ĐÃ CÔNG BỐ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤLỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Bảng xác định rễthần kinh bịchèn ép……………………………………..
15
Bảng 1.2. Phân loại hình ảnh tổn thương đĩa đệm trên phim chụp đĩa đệm
cản quang
…………………………………………………………………………….22

6. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Bảng 1.3. Bảng thống kê biến chứng và tai biến của một sốnghiên cứu ……. 45
Bảng 3.1. Khoảng cáchvà góc chọc ởvịtrí đíchcủa kim nằm ở đường bờ
trong cuống ………………………………………………………………………….
82
Bảng 3.2. Khoảng cáchvà góc chọc ởvịtrí đíchcủa kim nằm ở đường
giữa
cuống……………………………………………………………………………83
Bảng 3.3. Khoảng cách, góc chọc ởvịtrí đíchcủa kim nằm ởbờngoài
cuống………………………………………………………………………………
….. 84
Bảng 3.4. Khoảng cáchgiữa bờtrong rễvà kim chọc khi vịtrí đíchkim
nằm ởbờngoài cuống……………………………………………………………85
Bảng 3.5. Khoảng cáchrễthoát ra-Bờsau ngoài nhất của mỏm khớp trên…. 86
Bảng 3.6. Khoảng cáchtừphần trước nhất của mỏm khớp trên tới
rễthoát ra …………………………………………………………………………….
86
Bảng 3.7. Các chỉsốtam giác an toàn của Kambin ………………………………….
87
Bảng 3.8. Các chỉsốcủatam giác an toàn qua bờtrên cuống sống: ………….. 88
Bảng 3.9. Diện tíchcác thiết diện hình tròn của dụng cụmổnội soi…………. 89
Bảng 3.10. Diện tích tam giác an toàn của Kambin và Tam giác qua bờtrên
cuống sống …………………………………………………………………………..
90
Bảng 3.11. Phân loại diện tíchtam giác theo diện tích thiết diện của
dụng cụnội soi ……………………………………………………………………..
91
Bảng 3.12. Khoảng cách giữa 2 rễ ởmặt phẳng ngang qua bờdưới thân đốt..91
Bảng 3.13. Phân bốbệnh nhân theo
giới………………………………………………….. 92
Bảng 3.14. Phân bốbệnh nhân theo
tuổi:…………………………………………………. 92
Bảng 3.15. Tiền sửphẫu
thuật…………………………………………………………………93
Bảng 3.16. Đặc điểm của Hội chứng cột sống
………………………………………….. 93
Bảng 3.17. Đặc điểm của Hội chứng rễthần kinh-thắt lưng cùng ………………..
94
Bảng 3.18. Đặc điểm giảm chức năng cộtsống theo Owestry……………………..
94

7. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Bảng 3.19. Phân bốthoát vị đĩađệm theo
tầng…………………………………………. 95
Bảng 3.20. Phân bốtầng thoát vị đĩa
đệm………………………………………………… 95
Bảng 3.21. Phân loại thoát vịtrên lát cắt
ngang…………………………………………96
Bảng 3.22. Phân loại thoát vị đĩađệm theo mức di trú
………………………………. 96
Bảng 3.23. Phân loại theo mức độthoát vị đĩa
đệm…………………………………… 96
Bảng 3.24. Thời gian phẫu thuật
…………………………………………………………….. 97
Bảng 3.25. Những khó khăn trong
mổ…………………………………………………….. 97
Bảng 3.26. Thang điểm VAS ởcác thời điểm khác nhau:…………………………..
98
Bảng 3.27. So sánh VAS từng cặp với nhau
…………………………………………….. 99
Bảng 3.28. Thang điểm ODI ởcác thời điểm khác nhau
……………………………. 99
Bảng 3.29. Thang điểm ODI mức độ ởcác thời điểm khác nhau ……………….
100
Bảng 3.30. Đánh giá ODI đi bộquacác thời điểm …………………………………..
101
Bảng 3.31. Đánh giá ODI ngồi lâu qua các thời điểm ………………………………
102
Bảng 3.32. Đánh giá ODI đứng lâu qua các thời điểm ……………………………..
103
Bảng 3.33. Đánh giá ODI giấc ngủqua các thời điểm………………………………
104
Bảng 3.34. Đánh giá ODI SHTD qua các thời
điểm………………………………… 105
Bảng 3.35. Đánh giá ODI hoạt động xã hội qua các thời điểm…………………..
106
Bảng 3.36. Đánh giá ODI du lịch qua các thời điểm ………………………………..
107
Bảng 3.37. Đánh giá hiệu quả điều trịqua thang điểm Macnab …………………
108
Bảng 3.38. So sánh hình ảnh thoát vị đĩa đệm trên phim CHT trước

8. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
và sau mổ…………………………………………………………………………..
108
Bảng 3.39. So sánh vịtrí thoát vị đĩa đệm trên phim CHT trước và sau mổ.. 109
Bảng 3.40. Tương quan giữakết quả điều trịvà các yếu tốliên quan thông
qua hệsốtương quan và giá trịp cho chấp nhận hệsốtương quan109
Bảng 3. 41. Liên quan giữa nhóm bệnh nhân thoát vịdi trú với kết quả
điều trị……………………………………………………………………………….
110
Bảng 3.42. Các tai biến, biến chứng trong phẫu thuật ………………………………
111
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Lỗgian ĐS và liên quan giữa đĩa đệm và khớp đốtsống …………….. 3
Hình 1.2. Giải phẫu lỗliên
hợp……………………………………………………………….4
Hình 1.3. Hệthống tĩnh mạch vùng cộtsống thắt lưng
……………………………… 5
Hình 1.4. Hệthống động mạch vùng cộtsống thắt lưng …………………………….
6
Hình 1.5. Tương quan rễTK và đĩađệm vùng cột sống thắt lưng ……………… 6
Hình 1.6. Thần kinh xoang thân đốt
sống………………………………………………… 7
Hình 1.7. Các hình thái phân loại giải phẫu rễthần kinh thân đốt sống thắt
lưng theo Kadish …………………………………………………………………….
8
Hình 1.8 và 1.9. Vùng tam giác phẫu
thuật……………………………………………………9
Hình 1.10. Định khu chi phối của rễthần kinh thắt lưng cùng…………………….
14
Hình 1.11. Đo khoảng cách
trượt………………………………………………………………1
Hình 1.12. Diện phủmàng cứng kiểu “ống tay áo” quanh rễthần kinh tại
vùng lỗliên hợp ……………………………………………………………………..
1
Hình 1.13. Hình khuyết (mũi tên ngắn) do đè đẩy rễTK L5 bên trái so sánh với
bên phải (mũi tên dài), gián tiếp cho thấy TVĐĐL4L5 bên trái ……. 20
Hình 1.14. Các đường tiếp cận trong chụp đĩađệm cột sốngthắt lưng cản
quang………………………………………………………………………………
……. 1

9. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Hình 1.15. Chụp đĩa đệm cột sống thắt lưng cản quang 2 tầng ……………………
23
Hình 1.16. TVĐĐL4L5 và L5S1 trên
phimCHT…………………………………….. 23
Hình 1.17. Hình ảnh thoát vị đĩađệm L5-
S1……………………………………………. 24
Hình 1.18. Hình ảnh cộng hưởng
từ……………………………………………………….. 25
Hình 1.19. Phân biệt giai đoạn 1 và 2
………………………………………………………27
Hình 1.20. Vịtrí TVĐĐtheo chiều từtrong ra
ngoài………………………………….. 1
Hình 1.21. Phân loại của Lee
SH………………………………………………………………1
Hình 1.22. Phương pháp cắt hoàn toàn cung
sau………………………………………. 36
Hình 1.23. Phương pháp cắt nửa cung
sau………………………………………………. 37
Hình 1.24. Phương pháp mởcửa sổxương
…………………………………………….. 37
Hình 1.25. Hình minh họa thao tác trên kính vi phẫu thuật…………………………
38
Hình 1.26. Hình ảnh minh họa nội soiđường liên bản sống ……………………….
40
Hình 1.27. Minh họa phương pháp nội soi lấy đĩa đệm qua LLH……………….. 44
Hình 2.1. Phương pháp đánh giá mất vững cộtsống ………………………………..
50
Hình 2.2. Thước đo cơkhí chính
xác…………………………………………………….. 51
Hình 2.3. Compakỹthuật
…………………………………………………………………….52
Hình 2.4. Sửdụng thước đo cơkhí chính xác để đo khoảng cách giữa 2 đầu
mũi nhọn của Compa. ……………………………………………………………52
Hình 2.5. Thước đo góc
Insize……………………………………………………………… 53
Hình 2.6. Thước đo độthu
nhỏ…………………………………………………………….. 53
Hình 2.7. Đốichứng thước đo độthu nhỏvà thước đo độthường dùng…….. 54

10. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Hình 2.8. Thước Niveau thăng
bằng………………………………………………………54
Hình 2.9. Hình ảnh sau khi phẫu
tích…………………………………………………….. 55
Hình 2.10. Tưthếtrước và sau khi cân
chỉnh…………………………………………… 56
Hình 2.11. Khoảng cách từ điểm chọc kim đến đường giữa ……………………….
57
Hình 2.12. Góc chọc kim qua da so với mặt phẳng ngang ………………………….
57
Hình 2.13. Hình đo khoảng cách rễthoát ra và mỏm khớp trên và hình vẽ
mô
phỏng…………………………………………………………………………….. 58
Hình 2.14. Đo cạnh trong của tam giác Kambin và hình vẽmô phỏng………… 58
Hình 2.15. Đo cạnh dưới của tam giác Kambin và hình vẽmô phỏng…………. 59
Hình 2.16. Hình ảnh đo góc giữa rễthoát ra và bờtrên của đốtsống và hình
vẽmô phỏng (Góc ACB) ………………………………………………………. 59
Hình 2.17. Hình đo chiều cao của tam giác Kambin và hình vẽmô phỏng
(tam giác ABC, chiều cao BH) ………………………………………………. 60
Hình 2.18. Đo cạnh trong của tam giác bờtrên cuống sống và hình vẽmô
phỏng (cạnh AB2, tam giác AB2C2) ……………………………………….61
Hình 2.19. Hình đo cạnh dưới của tam giác qua bờtrên cuống sống (cạnh
B2C2, tam giác AB2C2) ……………………………………………………….. 61
Hình 2.20. Hình đo chiều cao tam giác qua bờtrên cuống sống và hình vẽ
mô phỏng (đường cao B2H1, tam giác AB2C2) ……………………….62
Hình 2.21. Hìnhđo khoảng cáchgiữa 2 rễngangđường thẳng song song qua
bờdướithân đốt sốngvà hình vẽmô phỏng(B1C1)…………………… 63
Hình 2.22. Phim chụp tưthếcúi và ưỡn , không có dấu hiệu mất vững ……… 65
Hình 2.23. Thoát vịthểlệch
bên…………………………………………………………….. 66
Hình 2.24. Thoát vịthểdưới
khớp………………………………………………………….. 66
Hình 2.25. Thoát vịthểlỗliên hợp
……………………………………………………………1
Hình 2.26. Thoát vịthểngoài lỗliên hợp
…………………………………………………..1
Hình 2.27.
Thểvỡ………………………………………………………………………………
….. 1

11. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Hình 2.28. Thoát vịthểdi
trú……………………………………………………………………1
Hình 2.29. Dàn nội soi cộtsống Joinmax
…………………………………………………..1
Hình 2.30. Ống soiquang
học………………………………………………………………… 68
Hình 2.31. Hệthống dẫn đường và tạo hình lỗliên hợp……………………………..
69
Hình 2.32. Hệthống doa tạo hình lỗliên
hợp…………………………………………… 69
Hình 2.33. Hình ống làm việc và hệthống ống nong
………………………………… 70
Hình 2.34. Hệthống dụng cụgắp
……………………………………………………………70
Hình 2.35. Que đốtcầm máu và bốc hơi nhân nhầy bằng sóng cao tần ……….. 71
Hình 2.36. Tưthếnằm nghiêng
………………………………………………………………71
Hình 2.37. Sơ đồbốtrí các vịtrí thích hợp của phẫu thuật viên, y tá và trang
thiết bị.
……………………………………………………………………………….. 72
Hình 2.38. Xác định điểm vào
……………………………………………………………….. 73
Hình 2.39. Hướng mũi kim chếch xuống dưới.
………………………………………….. 1
Hình 2.40. Hướng kim chọc lên trên, ở đường bờgiữa cuống. ……………………
74
Hình 2.41. Chụp đĩa đệm cản
quang………………………………………………………..75
Hình 2.42. Nong vết
mổ…………………………………………………………………………75
Hình 2.43. Doa làm rộng lỗliên hợp
………………………………………………………. 75
Hình 2.44. Vịtrí canule trên phim thẳng nghiêng
…………………………………….. 76
Hình 2.45. Vịtrí ống Canule trên phim thẳng và nghiêng…………………………..
77
Hình 2.46. Hình ảnh trong mổlấy đĩa đệm nội
soi……………………………………. 77

12. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Hình 3.1. Hình ảnh cộng hưởng từtrước
mổ………………………………………… 112
Hình 3.2. Hình ảnh cộng hưởng từtrước
mổ………………………………………… 113
Hình 3.3. Hình ảnh CHT trước mổvùng L4L5 ……………………………………..
113
Hình 3.4. Hình ảnh IRM sau mổ4 tháng thấy nang giả………………………….
114
Hình 3.5. Hình ảnh CHT trước mổlần 1 của Bệnh án số37…………………… 115
Hình 3.6. Hình ảnh CHT trước mổlần 2 của Bệnh án số37…………………… 115
Hình 3.7. Hình ảnh CHT sau mổnội soi lần 2(15 tháng sau mổ)…………….. 116
Hình 4.1. Hình ảnh minh họa trước và sau khi doaLLH ………………………..
142
Hình 4.2. Minh họa BN mổTVDDL5S1 thểdi trú vùng 4 ……………………. 144
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TIẾNG VIỆT Nghiên cứu ứng dụng phương pháp phẫu thuật nội soi qua lỗ
liên hợp trong thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
1. Vũ Quang Bích (1992), “Giá trịcủa chụp cắt lớp điện toán trong chẩn đoán thoát
vị đĩa đệm cột sống thắt lưng”,Tạp chí Y học thực hành, (5): p. 31 – 32.
2. VũQuang Bích(2006), Phòng và chữa các chứng bệnh đau lưng, Nhà xuất bản Y
học, Hà nội,
3. Lương Văn Chất, Chụp tủy cản quang và chụp bao rễthần kinh, in Các phương
pháp chẩn đoán bổtrợthần kinh. 2001, Nhà xuất bản Y học: Bộ môn Thần kinh,
Học viện Quân Y. p. 68-75.
4. Thái Khắc Châu & Bùi Quang Tuyển (1999), “Đối chiếu hình ảnh chụp bao
rễcản quang và phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng cùng”,Tạp chí Y học
Việt nam, 236-237 (6,7), tr 58 – 62.
5. Phạm Ngọc Hoa & Lê Văn Phước(2008), CT cột sống, Nhà xuất bản Y học, tr
73-80,
6. Phạm Ngọc Hoa (2001), “Các dấu hiệu MRI của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống
thắt lưng: 100 trường hợp”,Tạp chí Y học thực hành, 236-237, tr 130-132.
7. Ngô Thanh Hồi(1995), Nghiên cứu giá trịcác triệu chứng và tiêu chuẩn chẩn
đoán lâm sàng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, Luận án Phó tiến sỹkhoa học Y
dược, Chuyên ngành Thần kinh học, Học viện Quân Y.,
8. VũHùng Liên & Trần Mạnh Trí (1986), “Nhận định kết quảxa trong điều
trịngoại khoa 158 trường hợp thoát vị đĩa đệm tại khoa phẫu thuật thần kinh viện
Quân Y 103”,Hội nghịchuyên đềbệnh lý đĩa đệm vùng thắt lưng. , tr 54-60.

13. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
9. Trần Văn Lộc & Bùi Ngọc Tiến (2002), “Đối chiếu hình ảnh chụp bao rễ cản
quang, chụp cắt lớp vi tính và phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng”,Tạp
chí nghiên cứu Y học, 20 (4), tr 179-183.
10. Hồ Hữu Lương(2001), Khám lâm sàng thần kinh, Nhà xuất bản Y học, Hà nội.
11. HồHữu Lương(2001), Đau thắt lưng và thoát vị đĩa đệm, Nhà xuất bản Y học,
Hà nội.
12. Võ Xuân Sơn (2011), “Hồi cứu 100 trường hợp mổthoát vị đĩa đệm thắt lưng
bằng nội soi qua đường liên bản sống”,Hội nghị phẫu thuật thần kinh Việt Nam lần
thứ XII, Tạp chí Y học thực hành, (779+780), tr 391-398.
13. Võ Xuân Sơn & Lương Võ Phượng Thông (2009), “Phẫu thuật nội soi lấy nhân
đĩa đệm thắt lưng”,Tap chí Y Học Thực Hành 10, tr 494-500.
14. Nguyễn Văn Thạch, Nguyễn Văn Chương , Nguyễn ThịNgọc Lan & Và Cộng
Sự(2011), Báo cáo tổng hợp kết quảkhoa học công nghệ đề tài:” Nghiên cứu thực
trạng, các yếu tố nguy cơ và các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống-
Đềtài độc lập cấp nhà nước”.Hà nội.
15. Nguyễn Công Tô (2008), “Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng cùng
bằng đường mổqua giữa hai mảnh sống”,Hội ngoại khoa Việt nam, 58 (3), tr 19-
24.
16. Nguyễn Trọng Thiện , Nguyễn Hiền Nhân & Nguyễn Minh Dũng (2011),
“Phẫu thuật nội soi qua lỗliên hợp điều trịthoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng”,Tạp
chí Y học thực hành, 12, tr 450 – 457.
17. Nguyễn Trọng Thiện, Nguyễn Hiền Nhân & Nguyễn Minh Dũng (2009), “Phẫu
thuật nội soi qua lỗliên hợp điều trịthoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng”,Tạp chí Y
học thực hành, (692 + 693), tr 454-460.
18. Trần Trung (2007), Nghiên cứu giá trịcủa hình ảnh cộng hưởng từ trong chẩn
đoán thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, Luận án Tiến sĩ Y học, Chuyên ngành
Chẩn đoán hình ảnh, Trường đại học Y hà nội,
19. Ngô Tiến Tuấn(2010), Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh cộng hưởng
từvà điều trịthoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng bằng phương pháp chọc cắt đĩa
đệm qua da, Luận án Tiến sỹY học, Ngoại thần kinh, Học viện Quân Y,
20. Bùi Quang Tuyển(2007), Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, Nhà
xuất bản Y học, Hà nội.
21. Netter Frank (1997), Atlas giải phẫu người, Nhà xuất bản Y học, Summit, New
Jersey.