Luận văn Đánh giá hiệu quả của duratocin trong dự phòng chảy máu sau đẻ thai to tại bệnh viện phụ sản Hà Nội.Chảy máu sau đẻ (Postpartum Haemorrhage) là một trong năm tai biến sản khoa và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG) (2006), tỷ lệ chảy máu sau đẻ khoảng 10,5 % tổng số các ca đẻ

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Luận văn Đánh giá hiệu quả của duratocin trong dự phòng chảy máu sau đẻ
thai to tại bệnh viện phụ sản Hà Nội.Chảy máu sau đẻ (Postpartum
Haemorrhage) là một trong năm tai biến sản khoa và là nguyên nhân hàng đầu gây
tử vong mẹ ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới
(TCYTTG) (2006), tỷ lệ chảy máu sau đẻ khoảng 10,5 % tổng số các ca đẻ [19].
Theo TCYTTG, chảy máu sau đẻ bao gồm tất cả các trường hợp lượng máu mất
sau đẻ vượt quá 500 ml hoặc có ảnh hưởng xấu đến toàn trạng của sản phụ [19],
[52].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.00034
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Các nguyên nhân thường gặp trong chảy máu sau đẻ là đờ tử cung, chấn thương
đường sinh dục (đặc biệt là vỡ tử cung), bất thường về bong rau và sổ rau, lộn tử
cung, rối loạn đông máu. Dù do nguyên nhân nào thì cũng gây ra sự mất máu và
nguy hiểm cho tính mạng của sản phụ. Gần đây, TCYTTG khuyến cáo áp dụng
thường quy xử trí tích cực giai đoạn III chuyển dạ làm giảm lượng máu mất sau đẻ
[56].
Trong thực tế, những sản phụ nhiều tuổi, đẻ nhiều lần, trọng lượng thai lớn, thời
gian chuyển dạ kéo dài… thì có nguy cơ chảy máu sau đẻ nhiều hơn các sản phụ
khác.
Oxytocin là thuốc được lựa chọn đầu tiên vì tác dụng nhanh và độ an toàn trong sử
dụng. Tác dụng co cơ tử cung của oxytocin xuất hiện sau tiêm 2 phút và kéo dài 8
phút. Syntometrin (oxytocin kết hợp cùng ergometrin) có tác dụng nhanh và kéo
dài hơn cũng được chứng minh có hiệu quả tương tự oxytocin tiêm tĩnh mạch trong
dự phòng chảy máu sau đẻ. Tuy nhiên ergometrin gây tăng huyết áp nên chống chỉ
định với phụ nữ có bệnh tim mạch và tăng huyết áp. Vì vậy, việc tìm ra một thuốc
mang các đặc tính ưu việt của oxytocin mà thời gian tác dụng kéo dài hơn là một
việc cần thiết.
Carbetocin là chất đồng vận của oxytocin được mô tả từ năm 1987, là chất có thời
gian bán hủy dài 40 phút nên tác dụng co cơ tử cung kéo dài hơn. Giống như
oxytocin 2 phút sau khi tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch, carbetocin gây co cơ tử
cung và kéo dài từ 40 phút đến 1 giờ [9], [15], [26], [32]. Liều carbetocin được sử

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
dụng trong dự phòng chảy máu sau đẻ là liều duy nhất 100 microgram tiêm tĩnh
mạch hoặc tiêm bắp. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng với liều đơn này hiệu quả
tương tự như truyền oxytocin tĩnh mạch liên tục 16 giờ trong phòng ngừa đờ tử
cung sau mổ lấy thai [22], [29], [39]. Sử dụng carbetocin là thuốc phòng ngừa chảy
máu sau đẻ ở nhóm phụ nữ có nguy cơ chảy máu cao được áp dụng trên thế giới từ
năm 2004, carbetocin có độ dung nạp tốt và an toàn tương tự oxytocin [19].
Hiện nay, ở Việt Nam đã có nghiên cứu ở các sản phụ đẻ thường nhưng chưa có
nghiên cứu về tác dụng của carbetocin trong phòng ngừa chảy máu sau đẻ ở các
sản phụ có nguy cơ chảy máu nhiều như đã nêu trên. Vì vậy, chúng tôi thực hiện
đề tài này với hai mục tiêu:
1. Đánh giá hiệu quả của duratocin trong dự phòng chảy máu sau đẻ thai to.
2. Nêu các tác dụng không mong muốn của duratocin.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 2
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 13
1.1. ĐỊNH NGHĨA CHẢY MÁU SAU ĐẺ 13
1.2. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU VÀ SINH LÝ LIÊN QUAN VỚI
CHẢY MÁU SAU ĐẺ 13
1.2.1. Đặc điểm giải phẫu và sinh lý cơ tử cung 13
1.2.2. Đặc điểm giải phẫu, sinh lý bánh rau 14
1.2.3. Sinh lý của sự sổ rau: 15
1.2.4. Những rối loạn trong giai đoạn sổ rau 16
1.2.5. Quá trình cầm máu, đông máu 16
1.3. CÁC NGUYÊN NHÂN CHẢY MÁU SAU ĐẺ 21
1.3.1. Đờ tử cung 22
1.3.2. Lộn tử cung 23
1.3.3. Sót rau 24
1.3.4. Rau cài răng lược 24
1.3.5. Rách đường sinh dục 25
1.3.6. Rau bám chặt, rau cầm tù 25
1.3.7. Do rối loạn đông máu 26
1.4. CHẨN ĐOÁN CHẢY MÁU SAU ĐẺ 26
1.4.1. Triệu chứng lâm sàng 26
1.4.2. Phân loại CMSĐ 27
1.4.3. Triệu chứng cận lâm sàng 28

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
1.5. CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ TRÍ CMSĐ 29
1.5.1. Xử trí CMSĐ do đờ TC 29
1.5.2. Xử trí CMSĐ do lộn TC 29
1.5.3. Xử trí CMSĐ do rau 30
1.5.4. Xử trí CMSĐ do rách đường sinh dục 30
1.5.5. Xử trí CMSĐ do rối loạn đông máu 30
1.5.6. Các thủ thuật và phẫu thuật xử trí chảy máu nặng sau đẻ 31
1.6. BIẾN CHỨNG CỦA CMSĐ 32
1.6.1. Tử vong mẹ 32
1.6.2. Hội chứng Sheehan 32
1.7. ĐỀ PHÒNG CMSĐ 33
1.8. OXYTOCIN VÀ TÁC DỤNG TRONG SẢN PHỤ KHOA 33
1.8.1. Các giai đoạn của cuộc chuyển dạ 33
1.8.2. Oxytocin 35
1.8.3. Các thuốc dự phòng CMSĐ khác 37
1.8.4. Carbetocin 38
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 41
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 41
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn 41
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ 41
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 41
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu: 41
2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu 42
2.2.3. Phương pháp chọn mẫu 43
2.2.4. Cách thức tiến hành 43
2.3. ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU 46
2.4. XỬ LÝ SỐ LIỆU BẰNG TOÁN THỐNG KÊ Y HỌC 46
2.5. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU 47
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 49
3.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA 2 NHÓM NGHIÊN CỨU 49
3.1.1. Tuổi sản phụ, tuổi thai 49
3.1.2. Số lần sinh 50
3.1.3. Chiều cao và cân nặng của sản phụ 50
3.1.4. Nghề nghiệp của sản phụ 51
3.1.5. Quê quán 52
3.1.6. Thời gian các giai đoạn chuyển dạ I, II ở 2 nhóm 52
3.1.7. Trọng lượng thai 53
3.1.8. Giới tính thai 53

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
3.1.9. Các chỉ số huyết động của 2 nhóm sản phụ trước đẻ 54
3.1.10. Số lượng hồng cầu, hemoglobin và hematocrit trước đẻ 55
3.2. SO SÁNH TÁC DỤNG 2 THUỐC Ở 2 NHÓM NGHIÊN CỨU 56
3.2.1. So sánh thời gian giai đoạn III chuyển dạ 56
3.2.2. So sánh lượng máu mất sau sổ thai ở 2 nhóm 57
3.2.2. So sánh lượng máu mất sau sổ thai ở 2 nhóm 57
3.2.3. Đánh giá tổng lượng máu mất từ sau sổ thai đến 2 giờ đầu sau sổ rau ở các
mức độ 58
3.2.4. Đánh giá lượng máu mất ở các mức độ của sản phụ đẻ lần 1, lần 2
và từ lần 3 ở 2 nhóm dùng thuốc 59
3.2.5. Nhận xét sự thay đổi mạch của sản phụ trước và sau đẻ 60
3.2.6. Thay đổi huyết áp sản phụ trước và sau đẻ 61
3.2.7. Tỷ lệ đờ TC sau đẻ ở 2 nhóm 62
3.2.8. Tỷ lệ đờ TC và số lần đẻ của các sản phụ: 63
3.2.9. Các chỉ số hồng cầu, hemoglobin và hematocrit trước và sau đẻ ..64
3.2.10. Tỷ lệ giảm của các chỉ số huyết học 65
3.2.11. Đánh giá việc sử dụng thêm các biện pháp cầm máu 66
3.2.12. Nhận xét các tác dụng không mong muốn của duratocin và
oxytocin 67
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 68
4.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 68
4.1.1. Tuổi sản phụ, tuổi thai 68
4.1.2. Số lần sinh 69
4.1.3. Chiều cao, cân nặng của sản phụ trước và sau sinh 70
4.1.4. Nghề nghiệp của sản phụ 70
4.1.5. Quê quán của sản phụ 71
4.1.6. Thời gian chuyển dạ giai đoạn I và II 71
4.1.7. Trọng lượng thai 71
4.1.8. Giới tính thai 72
4.1.9. Mạch và huyết áp của sản phụ trước đẻ 73
4.1.10. Số lượng hồng cầu, hemoglobin và hematocrit trước đẻ 73
4.2. SO SÁNH TÁC DỤNG 2 THUỐC Ở 2 NHÓM NGHIÊN CỨU: 74
4.2.1. So sánh thời gian giai đoạn III chuyển dạ 74
4.2.2. So sánh lượng máu mất sau sổ thai ở 2 nhóm 75
4.2.3. Đánh giá các mức độ mất máu từ sau sổ thai đến 2 giờ đầu sau sổ rau..79
4.2.4. Đánh giá lượng máu mất ở các mức độ của sản phụ đẻ lần 1, lần 2
và từ lần 3 ở 2 nhóm dùng thuốc 80
4.2.5. Thay đổi mạch và huyết áp trước đẻ và sau đẻ ở 2 nhóm 80

5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
4.2.6. Tỷ lệ đờ tử cung sau đẻ ở 2 nhóm 82
4.2.7. So sánh số lượng hồ ng cầu, hemoglobin và hematocrit
trước và sau đẻ 84
4.2.8. Bàn luận việc sử dụng thêm các biện pháp cầm máu 85
4.2.9. Các tác dụng không mong muốn của duratocin và oxytocin 88
KẾT LUẬN 89
KIẾN NGHỊ 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO 92
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TIẾNG VIỆT
1. Bộ môn dược lý trường đại học Y Hà Nội (1999), Dược lý học tập 2, Nhà xuất
bản Y học, Hà Nội, tr 758 – 760.
2. Bộ môn phụ sản Trường Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh (1996), Sản phụ
khoa, Nhà xuất bản TP Hồ Chí Minh, Tập 1. Tr 240 – 246.
3. Bộ môn phụ sản Trường Đại học Y Hà Nội (1978), Sản phụ khoa, Nhà xuất bản
Y học. Tr 248 – 251.
4. Bộ môn phụ sản Trường Đại học Y Hà Nội (2000), Bài giảng sản phụ khoa, Nhà
xuất bản Y học. Tr 229 – 240.
5. Bộ môn phụ sản trường đại học Y Hà Nội (2002), Bài giảng sản phụ khoa tập 1,
Nhà xuất bản Y học Hà Nội, tr 135 – 142.
6. Bộ môn phụ sản trường đại học Y Hà Nội (2006), Bài giảng sản phụ khoa dùng
cho sau đại học, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr 61 – 65.
7. Bộ Y tế (2002), Dược thư quốc gia Việt Nam, lần xuất bản thứ nhất, Hà Nội, tr
479 – 480.
8. Bộ Y tế (2003), “Các giá trị sinh học người Việt Nam bình thường thập kỷ 90 –
thế kỷ XX”, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, 2003.
9. Bộ Y tế (2012), “Thông tư hướng dẫn về thử thuốc trên lâm sàng”, Hà Nội ngày
2 tháng 2 năm 2012.
10. Bạch Thị Cúc (2010), “Nghiên cứu chảy máu sau đẻ tại Bệnh viện Phụ sản
Trung ương trong 2 năm 2008 – 2009”, luận văn tốt nghiệp Bác sỹ chuyên khoa
cấp II, đại học Y Hà Nội.11. Dương Thị Cương, Vũ Bá Quyết (1999), Xử trí cấp
cứu sản phụ khoa, Nhà xuất bản Y học. Tr 60 – 62.
12. Phan Trường Duyệt (1998), Phẫu thuật sản phụ khoa, Nhà xuất bản Y học, tr
758 – 761.
13. Trần Chân Hà (2001), Nghiên cứu tình hình chảy máu sau đẻ tại viện
BVBMTSS trong 5 năm (1996 – 2000), Luận văn thạc sĩ Y học. Tr 30.
14. Phạm Thị Hải (2007), “Tình hình chảy máu sau đẻ tại BVPSTƯ Từ 7/05- 6/07

6. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
“, Luận văn thạc sĩ y học. Tr 37.
15. Phan Hiếu (2006), Cấp cứu sản phụ khoa, Nhà xuất bản Y học Hà Nội.
16. Phạm Thị Thu Hương, “So sánh Carbetocin và Oxytocin trong dự phòng băng
huyết sau sanh ở sản phụ sinh ngã âm đạo tai Bệnh viện Nhân dân Gia Định”, Báo
cáo tại Hội nghị khoa học thường niên Hội Nội tiết Sinh sản và Vô sinh TPHCM
(HOSREM) 2011.
17. Phạm Thị Xuân Minh (2004), Tình hình chảy máu sau đẻ tại Bệnh viện phụ sản
trung ương từ 6/1999 – 6/2004, Luận văn thạc sĩ Y học.
18. Đặng Thị Minh Nguyệt (2009), “So sánh hiệu quả của Duratocin và Oxytocin
trong giai đoạn 3 của chuyển dạ”, Tạp chí nghiên cứu Y học 2012, 71 (6), tr 75 –
80.
19. Đặng Thị Minh Nguyệt (2010), Chảy máu sau đẻ và các thuốc tăng co tử cung,
Nhà xuất bản Y học Hà Nội.
20. Nguyễn Thị Ngọc Phượng; Lê Trường Giang (1997), “Tình hình chảy máu sau
khi sinh tại thành phố Hồ Chí Minh (1991 – 1994)”, Nội san phụ sản Việt Nam, tr
17- 22.21. Huỳnh Thị Thu Thuỷ, Vương Thị Ngọc Lan, Nguyễn Thị Ngọc Phượng
(1999), Mioprostol đặt trực tràng dự phòng băng huyết sau sinh do đờ TC, Hội
nghị sản phụ khoa, tr 12- 13.
22. Trường Đại học Y Hà Nội (2010), “Thống kê cơ bản trong y sinh học”, Nhà
xuất bản y học, 2010.
23. Trần Đình Tú (2000), “Chảy máu nặng trong sản khoa”, Bài giảng chuyên khoa
cấp I.
24. Lê Công Tước (2005), Đánh giá hiệu quả của phương pháp thắt động mạch TC
điều trị chảy máu sau đẻ tại BVPSTƯ 2000- 2004, Luận văn bác sĩ chuyên khoa
cấp II. Tr 51.
25. Hoàng Văn Việt (2006), Nghiên cứu tình hình chảy máu sau đẻ tại bệnh viện
phụ sản Thanh Hóa trong 2 năm 2004 – 2005, Hội nghị phụ sản Việt – Pháp
6/2006.
26. Nguyễn Đức Vy (2002), “Tình hình chảy máu sau đẻ tại BVBVBMTSS trong 6
năm (1996 – 2001)” Tạp chí thông tin Y dược, tr 36 – 3