4. Dimensies van de crisis (1)
Financieel:
• Systeeminstellingen onder druk
• Geld- en kapitaalmarkt drogen uit
• Moeilijkere en duurdere kredietverstrekking
5. Dimensies van de crisis (2)
Economisch: relancemaatregelen uitgedoofd
6.
7. Dimensies van de crisis (3)
Sociaal: interne buffers ten koste van productiviteit
Bron: EC. Bron: NBB.
9. DE STRUCTURELE
WELVAARTSVAL
• Vertrouwen komt te voet en gaat te paard
• Grote verschillen in concurrentiekracht
• Lagere potentiële groei
10. Eurocrisis: dringend vertrouwen herstellen
Eurozone gedoemd te verdwijnen … Eurozone blijft overeind …
Vertrouwen in systeem herstellen kost Praktisch te realiseren?
veel geld (herkapitalisatie banksector)
Sanering overheidsfinanciën weegt op Wie is de winnaar?
groei -Zwak land dat uitstapt => faillissement
ECB moet onconventionele maatregelen -Sterk land dat uitstapt => aanzienlijke
nemen verslechtering concurrentiekracht
-Zwakke landen aan boord houden
minder duur
EU moet worden versterkt ten koste van Einde van het Europees
nationale soevereiniteit eenmakingsproces?
Constructiefouten eurozone aanpakken!
26. Liquiditeitsval anno 2012
Ongezonde Inflatie
Ongezonde Inflatie
Vertrouwenscrisis (stagflatie)
(stagflatie)
Vers gedrukt
geld wordt Hogere prijzen
opgepot
Vraaguitval
Vraaguitval Inflatieverwachting
Inflatieverwachting
Rente
Rente QE
QE
Spaarrente < inflatie
Spaarrente < inflatie
Mensen gaan nog meer sparen Meer consumptie
Ongezonde
Ongezonde
Gezonde inflatie
Gezonde inflatie
deflatie
deflatie
33. Risicofactoren
Structureel beleid Van korte naar lange termijn
Eurozone VS China
ECB C-verslaving S-verslaving
ESM Fiscal cliff Transformatie
Integratie
Onevenwichtige
(wereld)handel
35. Risicofactoren
Structureel beleid Van korte naar lange termijn
Eurozone VS China
ECB C-verslaving S-verslaving
ESM Fiscal cliff Transformatie
Integratie
Onevenwichtige
(wereld)handel
ONZEKERHEID
Olie- en Conjunctuur
WANTROUWEN grondstoffenprijzen Geopolitiek
Technologie
38. Potentiële groei = Talent + Productiviteit
2012-2017
Bev. op arbeidsleeftijd +0,4%
T
Activiteitsgraad +0,2%
Daling werkloosheid +0,2%
T
T Arbeidsduur -0,1%
P
Kapitaalproductiviteit +0,2%
P P
Factorproductiviteit +0,5%
Bron: Op basis van Planbureau
39. Arbeidsmarkt in cijfers 2012-2017 (FPB)
• Aanbod = beroepsbevolking +241.000
– Bevolking op arbeidsleeftijd +166.000 (migratiesaldo)
– Activiteitsgraad stijgt (49-plussers)
• Vraag = werkgelegenheid + 210,000
– Stijgt vooral in periode 2014-2017
• Vraag versus aanbod
– Werkloosheid: +31.000 (totaal 659.000 in 2017)
– Rekruteringsvraag 15-49 jaar = 125.000 per jaar <
instromers in beroepsbevolking 141.000 per jaar
– Vervangingsvraag 49-plussers onder controle
40. Reële economische groei
Risicofactoren
1,5 EURO VS Ford
1,0 -0,25
-0,25 + ?
0,3
-0,1
2012 2013 2014 2015 -1,75
Niet zomaar een conjuncturele recessie; De Grote Recessie = gevolg van een systeemcrisis
Opvallend: WG: -0,1% in 2009 +0.8% 2010 +1,2% 2011 gebruik gemaakt van interne buffers (minder overuren, tijdelijke werkloosheid, tijdskrediet, economische werkloosheid: # gewerkte uren daling productiviteit per uur
Maatregelen om het financieel systeem te redden: 6% BBP Automatische stabilisatoren: minder groei => minder belastingen en SZ-bijdragen en meer uitkeringen Relanceplan: zeer beperkt (belangrijkste budgettaire impact sociaal akkoord: lastenverlaging ploegen en nachtarbeid, KK-maatregelen)
Gebrek aan vertrouwen in probleemlanden Liquiditeitsproblemen via hoge rente: solvabiliteitsproblemen Sterke landen in de eurozone: belangrijke rol te vervullen in vertrouwensherstel Wensen geen beggar thy neighbour beleid, maar anderzijds schaadt de huidige situatie hen ook. Beter markt geruststellen: steun komt er, hervormingen worden ingezet / afgedwongen, maar vergen tijd
Sterke landen in de eurozone: belangrijke rol te vervullen in vertrouwensherstel Wensen geen beggar thy neighbour beleid, maar anderzijds schaadt de huidige situatie hen ook. Beter markt geruststellen: steun komt er, hervormingen worden ingezet / afgedwongen, maar vergen tijd
Gebrek aan vertrouwen in probleemlanden Liquiditeitsproblemen via hoge rente: solvabiliteitsproblemen Sterke landen in de eurozone: belangrijke rol te vervullen in vertrouwensherstel Wensen geen beggar thy neighbour beleid, maar anderzijds schaadt de huidige situatie hen ook. Beter markt geruststellen: steun komt er, hervormingen worden ingezet / afgedwongen, maar vergen tijd
Gebrek aan vertrouwen in probleemlanden Liquiditeitsproblemen via hoge rente: solvabiliteitsproblemen Sterke landen in de eurozone: belangrijke rol te vervullen in vertrouwensherstel Wensen geen beggar thy neighbour beleid, maar anderzijds schaadt de huidige situatie hen ook. Beter markt geruststellen: steun komt er, hervormingen worden ingezet / afgedwongen, maar vergen tijd
Arbeid: hooggeschoolde bevolking (42,5% bevolking 30-34 hoger diploma – eurozone: 33,5%) Specifieke maatregelen om arbeid goedkoper te maken, vb. bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers (kennisinstellingen) vrijgesteld (75%) Productiviteit: verlaagde VB voor inkomens uit patenten en bijzondere aftrekmogelijkheden voor O&O gerichte investeringen
